Tá sé mar aidhm leis na margaí a chobhsú agus cosc ar chur ar ghéarú na ngéarchéimeanna sa mhargadh trí líontán sábhála a sholáthar do na margaí talmhaíochta trí úsáid uirlisí idirghabhála margaidh (idirghabháil phoiblí* agus cabhair do stóráil phríobháideach) agus bearta eisceachtúla. Soláthraítear leis chomh maith na bearta riachtanacha um thrédhearcacht an mhargaidh ionas go mbeidh sé ar chumas táirgeoirí talmhaíochta cinntí táirgthe agus infheistíochta níos fearr a dhéanamh i bhfianaise fhorbairtí an mhargaidh.
Féachtar leis le feabhas a chur ar an táirgiúlacht agus ar an gcáilíocht ar leibhéal na táirgeachta, rud a chuirfidh borradh faoi earnálacha talmhaíochta AE agus a chuideoidh leo oiriúnú ar bhealach níos fearr d’athruithe ar an margadh agus a n–iomaíochas a mhéadú trí chabhair d’earnálacha faoi leith (go háirithe torthaí agus glasraí, agus fíon).
Féachtar leis le comhar a spreagadh laistigh de shlabhra an tsoláthair bia trí eagraíochtaí táirgeoirí* agus eagraíochtaí idirchraoibhe* (eagraíochtaí a dhéanann ionadaíocht do ghníomhairí shlabhra an tsoláthair bia atá bainteach le táirgeadh, trádáil agus/nó próiseáil táirgí in earnálacha sonracha).
Leagtar síos leis na híoscheanglais um cháilíocht (caighdeáin mhargaíochta), rialacha agus coinníollacha chun cáilíocht phróiseas na táirgeachta agus cáilíocht na dtáirgí a áirithiú. Sainítear na rialacha ann maidir le téarmaí roghnacha forchoimeádta a úsáid le haghaidh gnéithe táirge breisluacha nó próisis táirgeachta le haghaidh líon táirgí. Leagtar amach ann chomh maith rialacha maidir le táirgí talmhaíochta agus rialacha sonracha maidir le hiomaíocht.
Rinneadh an rialachán a leasú roinnt uaireanta, an uair dheireanach le Rialachán (AE) 2020/2220, lena dtugtar isteach rialacha idirthréimhseacha maidir leis an gcomhbheartas talmhaíochta (CBT) ina gclúdaítear an tréimhse 2021-2022.

PRÍOMHPHOINTÍ

Tá na príomhrialacha atá leagtha amach sa rialachán roinnte ina gcodanna éagsúla. Tá cumhacht tugtha don Choimisiún Eorpach gníomhartha breise tarmligthe agus cur chun feidhme a ghlacadh chun tuilleadh forbartha a dhéanamh ar na rialacha sin.

1.
Margadh inmheánach
Tá roinn an mhargaidh inmheánaigh féin roinnte ina líon teideal agus caibidlí.
Idirghabháil sa mhargadh
Leagtar síos leis an rialachán rialacha um idirghabháil sa mhargadh maidir le liosta sainithe táirgí sna réimsí seo a leanas.
Idirghabháil phoiblí agus cabhair do stóráil phríobháideach
Leagtar síos leis an rialachán rialacha maidir le hidirghabháil sa mhargadh i ndáil le:
- hidirghabháil phoiblí, sa chás go gceannaíonn agus go stórálann rialtais AE nó a ngníomhaireachtaí táirgí go dtí go ndiúscraítear iad; agus
- cabhair a thugtar i gcomhair stóráil táirgí ag eagraíochtaí na hearnála príobháidí.
Leis an rialachán tugtar cumhacht don Choimisiún iad seo a leanas a ghlacadh:
- gníomhartha tarmligthe, lena áirithiú go mbeidh táirgí dá leithéid oiriúnach le haghaidh stóráil fhadtéarmach agus go mbeidh siad de cháilíocht mhaith, chóir agus indíolta (féach Rialachán Tarmligthe (AE) 2016/1238); agus
- gníomhartha cur chun feidhme, ina gclúdaítear ceisteanna amhail an íosacmhainn stórála le haghaidh áiteanna stórála idirghabhála (féach Rialachán Cur Chun Feidhme (AE) 2016/1240).
Scéimeanna cabhrach
Cuimsítear sa rialachán rialacha maidir le líon scéimeanna cabhrach.
- Le haghaidh soláthar torthaí agus glasraí agus bainne agus táirgí bainne i bhforais oideachais (scéimeanna scoile mar a thugtar orthu):
  - Ní mór do thíortha AE straitéis a dhréachtú chun an scéim a chur chun feidhme ar an leibhéal náisiúnta nó réigiúnach;
  - tá tuilleadh rialacha ar fáil i Rialachán (AE) 2017/40, Rialachán (AE) 2017/39 agus Rialachán (AE) 2020/600.
- In earnáil na hola olóige agus ológ boird:
  - cláir oibre 3 bliana arna ndréachtú ag na heagraíochtaí táirgeoirí agus/nó ag a gcumainn chun leas táirgeoirí sa Ghréig, sa Fhrainc agus san Iodáil;
  - tá tuilleadh rialacha ar fáil i Rialachán (AE) Uimh. 615/2014, Rialachán (AE) 611/2014 Uimh. agus Rialachán (AE) 2020/600.
- San earnáil torthaí agus glasraí:
  - rialacha maidir le cistí oibriúcháin agus cláir oibriúcháin, maidir le cúnamh náisiúnta agus maidir le straitéis náisiúnta i ndáil le cláir dá leithéid;
  - tá tuilleadh rialacha ar fáil i Rialachán (AE) Uimh.543/2011, Rialachán (AE) 2020/743, Rialachán (AE) 2020/884 agus Rialachán (AE) 2020/600.
- san earnáil an fhíona:
  - tá rialacha mionsonraithe leagtha síos i Rialachán (AE) 2016/1149 agus Rialachán (AE) 2016/1150;
- San earnáil talmhaíochta:
  - tá tuilleadh rialacha ar fáil i Rialachán (AE) 2015/1366, Rialachán (AE) 2015/1368, Cinneadh (AE) 2019/974 agus Rialachán (AE) 2020/600.
- San earnáil hopaí:
  - tá rialacha mionsonraithe leagtha amach i Rialachán (AE) Uimh.738/2010.
- Maidir le scéim na n–údaruithe i gcomhair planduithe fíniúnacha:
  - tá rialacha maidir leis an scéim leagtha amach i Rialachán (AE) 2018/273 agus Rialachán (AE) 2018/274.
Tá rialacha AE maidir le socrú praghsanna agus paraiméadar eile a theastaíonn le haghaidh bearta margaidh maidir le táirgí talmhaíochta éagsúla leagtha amach i Rialachán (AE) Uimh. 1370/2013 (féach an achoimre).
Eagraíochtaí margaíochta agus táirgeoirí
Leagtar amach leis an rialachán rialacha maidir le heagraíochtaí margaíochta agus táirgeoirí ina gclúdaítear na réimsí seo a leanas.
Margaíocht
- Caighdeáin um margaíocht — ní mór na táirgí a chlúdaítear sa réimse seo cloí leis na caighdeáin maidir lena gcur ar an margadh san Aontas Eorpach. Tá rialacha mionsonraithe leagtha amach iontu seo a leanas:
  - Rialachán (AE) Uimh. 29/2012 agus Rialachán (CEE) Uimh.2568/91 maidir le hola olóige;
  - Rialachán (AE) Uimh. 1333/2011 maidir le bananaí;
  - Rialachán (AE) Uimh. 543/2011 maidir le torthaí agus glasraí;
  - Rialachán (AE) 2019/934 agus Rialachán (AE) 2019/935 maidir le fíon;
  - Tá feidhm ag Rialachán (CE) Uimh. 589/2008 maidir le huibheacha;
  - Rialachán (CE) Uimh. 617/2008 maidir le huibheacha goir;
  - Rialachán (CE) Uimh. 543/2008 maidir le héineoil;
  - Rialachán (CE) Uimh. 566/2008 maidir le mairteoil;
  - Rialachán (CE) Uimh. 1850/2006 maidir le hopaí.
- Tá rialacha ann maidir le scéimeanna chun saintréithe uathúla táirgí talmhaíochta agus bia-ábhar a chur chun cinn (Rialachán (AE) Uimh.1151/2012). Baineann siad sin le gnéithe amhail sonrúcháin tionscnaimh faoi chosaint, tásca geografacha, téarmaí traidisiúnta, agus cur i láthair agus lipéadú (féach an achoimre). Tá rialacha mionsonraithe maidir leearnáil an fhíona leagtha amach i Rialachán (AE) 2019/33 (féach an achoimre) agus Rialachán (AE) 2019/34.
Earnálacha aonair (siúcra, fíon agus bainne)
- Tá rialacha mionsonraithe leagtha amach maidir le:
  - siúcra i Rialachán (CE) Uimh. 967/2006;
  - bainne i Rialachán (CE) Uimh. 880/2012 agus Rialachán (CE) Uimh. 511/2012;
  - fíon i Rialachán (AE) 2018/273 agus Rialachán (AE) 2018/274 (clárú fíonghort, trádáil, doiciméid, dearbhuithe, rialuithe).
Eagraíochtaí táirgeoirí agus eagraíochtaí idirchraoibhe
- Ní mór do na heagraíochtaí sin ceanglais shonracha a chomhlíonadh agus féachaint le haidhmeanna sonracha a bhaint amach a aithneofar agus a dhíolmhófar ó rialacha áirithe AE um iomaíocht.
- Féadfar rialacha agus ranníocaíochtaí éigeantacha a leathnú chuig oibreoirí eacnamaíocha nach bhfuil ina gcuid d’eagraíochtaí dá leithéid.
- Tá rialacha mionsonraithe leagtha amach i Rialachán Tarmligthe (AE) 2016/232 ón gCoimisiún agus, don earnáil torthaí agus glasraí, i Rialachán Cur Chun Feidhme (AE) 2017/892.
- Tá rialacha mionsonraithe maidir le grúpaí táirgeoirí hopaí leagtha amach i Rialachán (AE) Uimh. 1299/2007.
2.
Trádáil le tíortha nach tíortha den Aontas Eorpach iad
Leagtar amach leis an rialachán rialacha maidir le ceadúnas allmhairiúcháin agus onnmhairiúcháin, dleachtanna ar allmhairí, taraif-chuótaí, cosaintí agus aisíocaíochtaí onnmhairí.
Tá tuilleadh rialacha leagtha amach iontu seo a leanas:
- Rialachán (AE) 2015/1538 maidir le hiarratais ar cheadúnas allmhairiúcháin;
- Rialachán Tarmligthe (AE) 2016/1237 ón gCoimisiún agus Rialachán Cur Chun Feidhme (AE) 2016/1239 ón gCoimisiún;
- Rialachán (AE) 2019/2163 maidir le dleachtanna allmhairiúcháin breise;
- Rialachán (AE) Uimh. 642/2010 ón gCoimisiún lena sainítear an modh chun dleachtanna ar allmhairí san earnáil gránach a ríomh;
- Rialachán Tarmligthe (AE) 2020/760 ón gCoimisiún agus Rialachán Cur Chun Feidhme (AE) 2020/761 ón gCoimisiún, mar aon le Rialachán Cur Chun Feidhme (AE) 2020/1988 ón gCoimisiún agus Rialachán Tarmligthe (AE) 2020/1987 ón gCoimisiún, maidir le riarachán na dtaraif–chuótaí ar allmhairí.
3.
Rialacha iomaíochta
Leagtar amach leis an rialachán rialacha ina gcumhdaítear an méid a leanas:
- iomaíocht agus talamhaíocht;
  - tá feidhm acu sin maidir le gach comhaontú, cinneadh agus cleachtas dá dtagraítear in Airteagal 101(1) agus in Airteagal 102 den CFAE a bhaineann le táirgeadh nó trádáil táirgí talmhaíochta
  - tugtar eisceacht ar chur i bhfeidhm na rialacha sin d’fheirmeoirí agus do chumainn le haghaidh chuspóirí an CBT, mar aon le comhaontuithe agus cleachtais chomhbheartaithe eagraíochtaí idirchraoibhe aitheanta;
- Státchabhair don talamhaíocht.
4.
Rialacha ginearálta
Bearta eisceachtúla
- Bearta in aghaidh suaitheadh sa mhargadh, chun freagairt éifeachtach agus éifeachtúil a éascú ar bhagairtí um shuaitheadh sa mhargadh mar gheall ar arduithe suntasacha ar phraghsanna nó laghduithe ar mhargaí inmheánacha nó seachtracha, nó teagmhais agus cúinsí eile lena ndéantar an margadh a shuaitheadh go mór, nó ar baol dóibh an margadh a shuaitheadh go mór, i gcás gur dócha go leanfaidh an staid sin, nó éifeacht na staide sin ar an margadh, nó go rachaidh siad in olcas. Baineann bearta den sórt sin go bunúsach le bagairt nó suaitheadh faoi leith.
- Is féidir samplaí de chur i bhfeidhm beart eisceachtúil a fháil iontu seo a leanas:
  - Rialachán (AE) Uimh. 1263/2014 maidir le táirgí déiríochta ag tráth bhac na Rúise ar onnmhairí ón Aontas Eorpach;
  - Rialachán (AE) 2020/592, Rialachán (AE) 2020/1275, Rialachán (AE) 2020/884 agus Rialachán (AE) 2020/600 maidir leis an earnáil torthaí agus glasraí agus earnáil an fhíona, agus Rialachán (AE) 2020/133 agus Rialachán (AE) 2020/419 chun dul i ngleic le forchur tharaifí SAM ar allmhairí fíona;
  - Rialachán (AE) 2015/1853 maidir le tacaíocht d’fheirmeoirí beostoic ag tráth na géarchéime in 2015 san earnáil déiríochta agus san earnáil mhuiceola.
- Bearta maidir le galair ainmhithe agus muinín tomhaltóirí a chailleadh mar gheall ar rioscaí don tsláinte phoiblí agus do shláinte ainmhithe nó plandaí. Baineann siad sin leis na hearnálacha seo a leanas:
- - mairteoil agus laofheoil
  - bainne agus táirgí bainne
  - muiceoil
  - caoireoil agus feoil ghabhair
  - uibheacha
  - éineoil.
- Cuireadh bearta den sórt sin chun feidhme, mar shampla, trí bhíthin Rialachán Cur Chun Feidhme (AE) 2018/1507 ón gCoimisiún maidir le bearta eisceachtúla um thacaíocht don mhargadh don earnáil uibheacha agus don earnáil éineola sa Pholainn (i ndiaidh ráigeanna den fhliú éanúil).
- Fadhbanna sonracha:
  - tá bearta éigeandála maidir le plandú fíniúnacha ag tráth phaindéim COVID-19 leagtha amach i Rialachán (AE) 2020/601.
- Comhaontuithe agus cinntí le linn tréimhsí éagothroime déine sna margaí:
  - tá rialacha sonracha leagtha amach, mar shampla, le linn phaindéim COVIDi Rialachán (AE) 2020/593, Rialachán (AE) 2020/594 agus Rialachán (AE) 2020/599.
Cumarsáid agus tuairisciú
Tá rialacha mionsonraithe maidir le cumarsáid agus tuairisciú leagtha amach i Rialachán (AE) 2017/1185.
Cúlchiste le haghaidh géarchéimeanna san earnáil talmhaíochta
Féadfar cistí ón gcúlchiste a chur ar fáil i mblianta ina dteastódh tacaíocht bhreise ón earnáil.

Cén uair atá tosach feidhme an rialacháin?

Tá feidhm leis ón 1 Eanáir 2014.
Aisghaireadh leis Rialachán (CEE) Uimh. 922/72, Rialachán (CEE) Uimh. 234/79, Rialachán (CE) Uimh. 1037/2001 agus Rialachán (CE) Uimh. 1234/2007.

CÚLRA

Tá rialacha CBT maidir le maoiniú, bainistíocht agus faireachán leagtha amach i Rialachán (AE) Uimh. 1306/2013 (féach an achoimre).

Mhol an Coimisiún athchóiriú ar CBT lena bhféachtar le hearnáil talmhaíochta inbhuanaithe agus iomaíoch a chothú a bheidh ábalta cur go mór leis an gComhaontú Glas don Eoraip (féach an achoimre), go háirithe i ndáil leis an straitéis “ón bhfeirm go dtí an forc” (féach an achoimre) agus an straitéis bhithéagsúlachta (féach an achoimre). Go sonrach, dírítear na tograí ar an méid seo a leanas:

cothrom na Féinne agus todhchaí eacnamaíoch cobhsaí d’fheirmeoirí a áirithiú;
uaillmhianta níos airde maidir le gníomhú ar son an chomhshaoil agus na haeráide a shocrú;
staid na dtáirgeoirí talamhaíochta i slabhra an tsoláthair bia a neartú.

PRÍOMHTHÉARMAÍ

Idirghabháil phoiblí: i gcás go gceannaíonn údaráis inniúla Bhallstáit AE táirgí isteach agus go stórálann siad iad go dtí go ndiúscraítear iad.

Eagraíochtaí táirgeoirí: eagraíochtaí táirgeoirí a chruthaítear chun cumhacht na cómhargála a mhéadú, go sonrach trí fhéachaint leis na cuspóirí sonracha atá leagtha amach in Airteagal 152 den rialachán a bhaint amach.

Eagraíochtaí idirchraoibhe: eagraíochtaí táirgeoirí agus próiseálaithe nó trádálaithe sa bhiashlabhra, go sonrach trí fhéachaint leis na cuspóirí sonracha atá leagtha amach in Airteagal 157 den rialachán a bhaint amach.

PRÍOMHDHOICIMÉAD

Rialachán (AE) Uimh 1308/2013 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 17 Nollaig 2013 lena mbunaítear comheagraíocht na margaí i dtáirgí talmhaíochta agus lena n–aisghairtear Rialacháin (CEE) Uimh. 922/72, (CEE) Uimh. 234/79, (CE) Uimh. 1037/2001 agus (CE) Uimh. 1234/2007 (IO L 347, 20.12.2013, lgh. 671-854)

Rinneadh leasuithe comhleanúnacha ar Rialachán (AE) Uimh. 1308/2013 a chorprú sa bhuntéacs. Níl de luach ar an leagan comhdhlúite seo ach luach doiciméadach amháin.

DOICIMÉID GHAOLMHARA

Leagan comhdhlúite den Chonradh ar Fheidhmiú an Aontais Eorpaigh — Cuid a Trí — Beartais agus gníomhaíochtaí inmheánacha an Aontais — Teideal VII — Rialacha comhchoiteanna maidir le hiomaíocht, cánachas agus comhfhogasú dlíthe — Caibidil 1 — Rialacha iomaíochta — Alt 1 — Rialacha a bhaineann le gnóthais — Airteagal 101 (iar-Airteagal 81 CCE) (IO C 202, 7.6.2016, lgh. 88-89)

Leagan comhdhlúite den Chonradh ar Fheidhmiú an Aontais Eorpaigh — Cuid a Trí — Beartais agus gníomhaíochtaí inmheánacha an Aontais — Teideal VII — Rialacha comhchoiteanna maidir le hiomaíocht, cánachas agus comhfhogasú dlíthe — Caibidil 1 — Rialacha iomaíochta — Alt 1 — Rialacha a bhaineann le gnóthais — Airteagal 102 (iar-Airteagal 82 CCE) (IO C 202, 7.6.2016, lch. 89)

Rialachán (AE) Uimh 1306/2013 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 17 Nollaig 2013 maidir le maoiniú, bainistíocht agus faireachán an chomhbheartais talmhaíochta agus lena n–aisghairtear Rialachán (CEE) Uimh. 352/78, (CE) Rialachán Uimh. 165/94, Rialachán (CE) Uimh. 2799/98, Rialachán (CE) Uimh. 814/2000, Rialachán (CE) Uimh. 1290/2005 agus Rialachán (CE) Uimh. 485/2008 ón gComhairle (IO L 347, 20.12.2013, lgh. 549-607)