1.   W niniejszym rozporządzeniu określa się wytyczne dotyczące terminowego rozwoju i interoperacyjności priorytetowych korytarzy i obszarów transeuropejskiej infrastruktury energetycznej (zwanych dalej „priorytetowymi korytarzami i obszarami infrastruktury energetycznej”) określonych w załączniku I, które przyczyniają się do zapewnienia łagodzenia skutków zmiany klimatu, a w szczególności do osiągnięcia celów Unii na rok 2030 w dziedzinie energii i klimatu oraz celu neutralności klimatycznej do 2050 r., oraz do zapewnienia połączeń międzysystemowych, bezpieczeństwa energetycznego, integracji rynków i systemów, konkurencji z korzyścią dla wszystkich państw członkowskich oraz przystępnych cen energii.

2.   Niniejsze rozporządzenie w szczególności:

1.   Ustanawia się grupy regionalne (grupy) zgodnie z procedurą określoną w sekcji 1 załącznika III. Udział w poszczególnych grupach wynika z poszczególnych priorytetowych korytarzy i obszarów oraz z odpowiadającego im zasięgu geograficznego, zgodnie z załącznikiem I. Uprawnienie decyzyjne w grupach są oparte na zasadzie konsensusu i ograniczone do państw członkowskich oraz Komisji (organ decyzyjny).

2.   Każda grupa przyjmuje swój regulamin z uwzględnieniem przepisów załącznika III.

3.   Organ decyzyjny każdej grupy przyjmuje regionalną listę projektów sporządzaną zgodnie z procesem określonym w sekcji 2 załącznika III, stosownie do wkładu każdego z projektów w realizację priorytetowych korytarzy i obszarów infrastruktury energetycznej określonych w załączniku I oraz ich zgodności z kryteriami określonymi w art. 4.

Przy sporządzaniu listy regionalnej przez grupę:

4.   Komisja jest uprawniona do przyjmowania aktów delegowanych zgodnie z art. 20 niniejszego rozporządzenia w celu ustanowienia listy unijnej, z zastrzeżeniem art. 172 akapit drugi TFUE.

Wykonując to uprawnienie, Komisja zapewnia ustanawianie listy unijnej co dwa lata, na podstawie list regionalnych przyjętych przez organy decyzyjne grup określonych w sekcji 1 pkt 1 załącznika III, zgodnie z procedurą określoną w ust. 3 niniejszego artykułu.

Komisja przyjmuje akt delegowany ustanawiający pierwszą listę unijną zgodnie z niniejszym rozporządzeniem do dnia 30 listopada 2023 r.

Jeśli akt delegowany przyjęty przez Komisję na mocy niniejszego ustępu nie może wejść w życie z powodu sprzeciwu wyrażonego przez Parlament Europejski lub Radę zgodnie z art. 20 ust. 6, Komisja niezwłocznie zwołuje posiedzenia grup w celu sporządzenia nowych list regionalnych uwzględniających powody złożenia sprzeciwu. Komisja jak najszybciej przyjmuje nowy akt delegowany ustanawiający listę unijną.

5.   Przy ustanawianiu listy unijnej poprzez połączenie list regionalnych, o których mowa w ust. 3, Komisja, należycie uwzględniając ustalenia obrad grup:

6.   Projekty będące przedmiotem wspólnego zainteresowania, które należą do kategorii infrastruktury energetycznej określonych w pkt 1 lit. a), b), c), d) i f) załącznika II do niniejszego rozporządzenia, stają się integralną częścią odpowiednich regionalnych planów inwestycyjnych, zgodnie z art. 34 rozporządzenia (UE) 2019/943 oraz odnośnych krajowych dziesięcioletnich planów rozwoju sieci zgodnie z art. 51 dyrektywy (UE) 2019/944 oraz innych krajowych planów infrastrukturalnych, stosownie do przypadku. W każdym z tych planów te projekty będące przedmiotem wspólnego zainteresowania otrzymują status najwyższego priorytetu. Niniejszy ustęp nie ma zastosowania do projektów konkurujących, do projektów, które nie osiągnęły odpowiedniego stopnia zaawansowania, aby przedstawić dla nich analizę kosztów i korzyści projektu zgodnie z sekcją 2 pkt 1 lit. d) załącznika III, lub projektów będących przedmiotem wzajemnego zainteresowania.

7.   Projekty będące przedmiotem wspólnego zainteresowania, które należą do kategorii infrastruktury energetycznej określonych w pkt 1 lit. a), b), c), d) i f) załącznika II i które są projektami konkurującymi lub projektami, które nie osiągnęły odpowiedniego stopnia zaawansowania, aby przedstawić dla nich analizę kosztów i korzyści projektu, o której mowa w sekcji 2 pkt 1 lit. d) załącznika III, mogą zostać włączone do odpowiednich regionalnych planów inwestycyjnych, krajowych dziesięcioletnich planów rozwoju sieci i innych krajowych planów infrastrukturalnych, stosownie do przypadku, jako projekty będące przedmiotem rozważań.

1.   Projekt będący przedmiotem wspólnego zainteresowania musi spełniać następujące kryteria ogólne:

2.   Projekt będący przedmiotem wzajemnego zainteresowania musi spełniać następujące kryteria ogólne:

W odniesieniu do projektów dotyczących składowania dwutlenku węgla, należących do kategorii infrastruktury energetycznej określonej w pkt 5 lit. c) załącznika II, projekt jest niezbędny, aby umożliwić transgraniczny transport i składowanie dwutlenku węgla, a państwo trzecie, w którym usytuowany jest projekt, posiada odpowiednie ramy prawne oparte na wykazanych skutecznych mechanizmach egzekwowania prawa, zapewniające stosowanie do projektu norm i zabezpieczeń, zapobiegających wszelkim wyciekom dwutlenku węgla oraz dotyczących klimatu, zdrowia ludzkiego i ekosystemów w odniesieniu do bezpieczeństwa i efektywności stałego składowania dwutlenku węgla, które są co najmniej na tym samym poziomie co normy i zabezpieczenia przewidziane w prawie Unii.

3.   Do projektów będących przedmiotem wspólnego zainteresowania należących do określonych kategorii infrastruktury energetycznej zastosowanie mają następujące kryteria szczególne:

4.   W przypadku projektów należących do kategorii infrastruktury energetycznej określonych w załączniku II kryteria określone w ust. 3 niniejszego artykułu ocenia się zgodnie ze wskazówkami określonymi w pkt 3–8 załącznika IV.

5.   Aby ułatwić ocenę wszystkich projektów, które mogłyby kwalifikować się jako projekty będące przedmiotem wspólnego zainteresowania i które mogłyby zostać uwzględnione w liście regionalnej, poszczególne grupy w sposób przejrzysty i obiektywny oceniają wkład każdego projektu w realizację tego samego priorytetowego korytarza lub obszaru infrastruktury energetycznej. Każda grupa określa swoje metody oceny na podstawie całościowego przyczyniania się do spełniania kryteriów, o których mowa w ust. 3. Ocena ta prowadzi do sporządzenia rankingu projektów na wewnętrzne potrzeby grupy. Lista regionalna ani lista unijna nie zawiera żadnego rankingu i nie jest on wykorzystywany do żadnych dalszych celów z wyjątkiem celów opisanych w sekcji 2 pkt 16 załącznika III.

Oceniając projekty, w celu zapewnienia spójnego podejścia do oceny między grupami, każda grupa w należyty sposób uwzględnia:

W przypadku projektów inteligentnych sieci elektroenergetycznych oraz inteligentnych sieci gazowych należących do kategorii infrastruktury energetycznej określonych w pkt 1 lit. e) i pkt 2 załącznika II ranking sporządza się w przypadku projektów, które dotyczą tych samych dwóch państw członkowskich, oraz w należyty sposób uwzględnia się liczbę użytkowników objętych skutkami projektu, roczne zużycie energii oraz udział energii pochodzącej z zasobów niedyspozycyjnych na obszarze zajmowanym przez tych użytkowników.

1.   Projektodawcy opracowują plan realizacji projektów figurujących na liście unijnej zawierający harmonogram, który obejmuje:

2.   OSP, OSD oraz inni operatorzy współpracują ze sobą w celu ułatwienia realizacji na swoich obszarach projektów figurujących na liście unijnej.

3.   Agencja oraz zainteresowane grupy monitorują postępy w realizacji projektów figurujących na liście unijnej, a w razie konieczności wydają zalecenia mające na celu ułatwienie ich realizacji. Grupy mogą żądać dodatkowych informacji zgodnie z ust. 4, 5 i 6, zwoływać posiedzenia z udziałem odpowiednich stron oraz wzywać Komisję do zweryfikowania udzielonych informacji na miejscu.

4.   Do dnia 31 grudnia każdego roku następującego po roku uwzględnienia projektu na liście unijnej projektodawcy przedstawiają sprawozdanie roczne dla każdego projektu należącego do kategorii infrastruktury energetycznej określonych w załączniku II właściwemu organowi krajowemu, o którym mowa w art. 8 ust. 1.

W sprawozdaniu przedstawia się szczegółowo:

5.   Do dnia 28 lutego każdego roku następującego po roku, w którym projektodawca musi przedłożyć sprawozdanie, o którym mowa w ust. 4 niniejszego artykułu, właściwe organy, o których mowa w art. 8 ust. 1, składają Agencji i odnośnej grupie sprawozdanie, o którym mowa w ust. 4 niniejszego artykułu, uzupełnione o informacje dotyczące postępów oraz, w stosownych przypadkach, dotyczące opóźnień w realizacji projektów figurujących na liście unijnej zlokalizowanych na ich terytorium, w odniesieniu do procesów wydawania pozwoleń, a także dotyczące przyczyn takich opóźnień. Wkład właściwych organów w sprawozdanie jest wyraźnie oznaczony i sporządzony bez wprowadzania zmian do tekstu wprowadzonego przez projektodawców.

6.   Do dnia 30 kwietnia każdego roku, w którym powinna zostać przyjęta nowa lista unijna, Agencja przedstawia grupom skonsolidowane sprawozdanie dotyczące projektów figurujących na liście unijnej podlegających kompetencjom krajowych organów regulacyjnych, zawierające ocenę postępów i spodziewanych zmian kosztów projektu oraz, w stosownych przypadkach, zalecenia dotyczące sposobów nadrobienia opóźnień i przezwyciężenia napotkanych trudności. To skonsolidowane sprawozdanie zawiera również, zgodnie z art. 11 lit. b) rozporządzenia (UE) 2019/942, ocenę spójności realizacji ogólnounijnych planów rozwoju sieci w odniesieniu do priorytetowych korytarzy i obszarów infrastruktury energetycznej określonych w załączniku I.

W należycie uzasadnionych przypadkach Agencja może żądać dodatkowych informacji niezbędne do wykonywania swoich zadań określonych w niniejszym ustępie.

7.   Jeżeli oddanie do użytku projektu figurującego na liście unijnej opóźnia się w stosunku do planu realizacji z przyczyn innych niż nadrzędne przyczyny pozostające poza kontrolą projektodawcy, zastosowanie mają poniższe środki:

8.   Projekt figurujący na liście unijnej może zostać skreślony z listy unijnej zgodnie z procedurą określoną w art. 3 ust. 4, jeżeli podstawą uwzględnienia go na tej liście były błędne informacje, które były czynnikiem decydującym o uwzględnieniu na liście, lub jeżeli projekt nie jest zgodny z prawem Unii.

9.   Projekty, które nie znajdują się już na liście unijnej, tracą wszystkie prawa i obowiązki związane ze statusem projektów będących przedmiotem wspólnego zainteresowania lub projektów będących przedmiotem wzajemnego zainteresowania, określone w niniejszym rozporządzeniu.

Jednakże projekt, który nie znajduje się już na liście unijnej, lecz co do którego właściwy organ przyjął do rozpatrzenia dokumentację wniosku, zachowuje prawa i obowiązki określone w rozdziale III, z wyjątkiem projektów, które zostały skreślone z listy unijnej z przyczyn określonych w ust. 8 niniejszego artykułu.

10.   Niniejszy artykuł pozostaje bez uszczerbku dla wszelkiej unijnej pomocy finansowej przyznanej na jakikolwiek projekt figurujący na liście unijnej przed podjęciem decyzji o skreśleniu go z listy unijnej.

1.   W przypadku gdy realizacja projektu będącego przedmiotem wspólnego zainteresowania napotyka na znaczące trudności, Komisja może wyznaczyć, w porozumieniu z zainteresowanymi państwami członkowskimi, koordynatora europejskiego na okres do jednego roku z możliwością dwukrotnego przedłużenia.

2.   Koordynator europejski:

Komisja przekazuje sprawozdanie koordynatora europejskiego, o którym mowa w lit. e), Parlamentowi Europejskiemu i zainteresowanym grupom.

3.   Koordynator europejski jest wybierany w drodze otwartej, niedyskryminacyjnej i przejrzystej procedury oraz na podstawie jego doświadczenia w zakresie szczególnych zadań powierzanych mu w związku z odnośnymi projektami.

4.   W decyzji o wyznaczeniu koordynatora europejskiego określa się zakres uprawnień, w tym czas trwania mandatu, konkretne zadania i związane z nimi terminy oraz metodykę, którą należy stosować. Działania koordynacyjne muszą być współmierne do stopnia złożoności i szacunkowych kosztów projektów.

5.   Państwa członkowskie w pełni współpracują z koordynatorem europejskim w zakresie wypełniania powierzonych mu zadań, o których mowa w ust. 2 i 4.

1.   Przyjęcie listy unijnej oznacza, do celów wszelkich decyzji podejmowanych w trakcie procesu wydawania pozwoleń, że projekty znajdujące się na liście unijnej są niezbędne z punktu widzenia polityki energetycznej i klimatu, bez uszczerbku dla dokładnej lokalizacji, trasy lub technologii zastosowanej w projekcie.

Niniejszy ustęp nie ma zastosowania do projektów konkurujących ani do projektów, które nie osiągnęły odpowiedniego stopnia zaawansowania, aby przedstawić dla nich analizę kosztów i korzyści zgodnie z sekcją 2 pkt 1 lit. d) załącznika III.

2.   W celu zapewnienia skutecznego administracyjnego rozpatrywania dokumentacji wniosków związanych z projektami znajdującymi się na liście unijnej projektodawcy i wszystkie zainteresowane organy zapewniają jak najszybsze rozpatrywanie tej dokumentacji zgodnie z prawem Unii i prawem krajowym.

3.   Bez uszczerbku dla obowiązków określonych w prawie Unii, projektom znajdującym się na liście unijnej przyznaje się status o najwyższym możliwym znaczeniu krajowym, jeżeli taki status istnieje w prawie krajowym, oraz odpowiednio traktuje się je w procedurach wydawania pozwoleń oraz, jeżeli przewiduje to prawo krajowe, w planowaniu przestrzennym, w tym w procedurach związanych z ocenami oddziaływania na środowisko, w sposób przewidziany w przepisach krajowych mających zastosowanie do danego rodzaju infrastruktury energetycznej.

4.   Wszelkie procedury rozstrzygania sporów, postępowania sądowe, odwołania i środki zaskarżenia dotyczące projektów znajdujących się na liście unijnej rozpatrywane przed wszelkimi krajowymi sądami, trybunałami i panelami, w tym mediacja lub arbitraż, jeżeli istnieją na mocy prawa krajowego, uznaje się za pilne, jeżeli – i w zakresie, w jakim – taki pilny tryb procedur jest przewidziany w prawie krajowym.

5.   Państwa członkowskie oceniają, przy należytym uwzględnieniu istniejących wytycznych wydanych przez Komisję w sprawie usprawnienia procedur oceny oddziaływania na środowisko w przypadku projektów znajdujących się na liście unijnej, jakie środki ustawodawcze i nieustawodawcze są niezbędne do usprawnienia procedur oceny oddziaływania na środowisko i zapewnienia ich spójnego stosowania, oraz informują Komisję o wynikach tej oceny.

6.   Do dnia 24 marca 2023 r. państwa członkowskie przyjmują środki nieustawodawcze, które wskazały zgodnie z ust. 5.

7.   Do dnia 24 czerwca 2023 r. państwa członkowskie przyjmują środki ustawodawcze, które wskazały zgodnie z ust. 5. Te środki ustawodawcze pozostają bez uszczerbku dla obowiązków określonych w prawie Unii.

8.   Jeżeli chodzi o wpływ na środowisko, o którym mowa w art. 6 ust. 4 dyrektywy 92/43/EWG i art. 4. ust. 7 dyrektywy 2000/60/WE, projekty znajdujące się na liście unijnej uznaje się za projekty leżące w interesie publicznym z punktu widzenia polityki energetycznej i można je uznać za projekty o nadrzędnym interesie publicznym, o ile spełnione są wszystkie warunki określone w tych dyrektywach.

Jeżeli zgodnie z dyrektywą 92/43/EWG wymagana jest opinia Komisji, Komisja oraz właściwy organ krajowy, o którym mowa w art. 9 niniejszego rozporządzenia, zapewniają podjęcie decyzji dotyczącej nadrzędnego interesu publicznego projektu w terminach określonych w art. 10 ust. 1 i 2 niniejszego rozporządzenia.

Niniejszy ustęp nie ma zastosowania do projektów konkurujących ani do projektów, które nie osiągnęły odpowiedniego stopnia zaawansowania, aby przedstawić dla nich analizę kosztów i korzyści zgodnie z sekcją 2 pkt 1 lit. d) załącznika III.

1.   Do dnia 23 czerwca 2022 r. każde państwo członkowskie zaktualizuje, w razie potrzeby, wyznaczenie jednego właściwego organu krajowego odpowiedzialnego za ułatwianie i koordynowanie procesu wydawania pozwoleń dla projektów znajdujących się na liście unijnej.

2.   Kompetencje właściwego organu krajowego, o którym mowa w ust. 1, lub związane z nimi zadania mogą być przekazywane innemu organowi lub wykonywane przez inny organ w odniesieniu do danego projektu znajdującego się na liście unijnej lub określonej kategorii projektów z tej listy, pod warunkiem że:

Właściwy organ krajowy może zachować kompetencje w zakresie ustalania terminów, bez uszczerbku dla terminów określonych w art. 10 ust. 1 i 2.

3.   Właściwy organ krajowy ułatwia wydanie decyzji kompleksowej, bez uszczerbku dla odpowiednich wymogów zawartych w prawie Unii i prawie międzynarodowym oraz – w zakresie, w jakim nie jest ona z nimi sprzeczna – w prawie krajowym. Decyzję kompleksową wydaje się w terminach określonych w art. 10 ust. 1 i 2 oraz zgodnie z jednym z następujących trybów:

Państwa członkowskie wdrażają tryby w sposób, który, zgodnie z prawem krajowym, przyczynia się do jak najskuteczniejszego i najbardziej terminowego wydania decyzji kompleksowej.

Kompetencje zainteresowanych organów mogą zostać włączone do kompetencji właściwego organu krajowego wyznaczonego zgodnie z ust. 1, albo zainteresowane organy mogą zachować do pewnego stopnia swoje niezależne kompetencje zgodnie z odpowiednim trybem wydawania pozwoleń wybranym przez państwo członkowskie zgodnie z niniejszym ustępem w celu ułatwienia wydania decyzji kompleksowej i podjęcia odpowiedniej współpracy z właściwym organem krajowym.

W przypadku gdy zainteresowany organ uzna, że nie jest w stanie wydać indywidualnej decyzji w ustalonym terminie, niezwłocznie informuje o tym właściwy organ krajowy, podając powody opóźnienia. Właściwy organ krajowy wyznacza następnie kolejny termin wydania indywidualnej decyzji zgodnie z ogólnymi terminami określonymi w art. 10 ust. 1 i 2.

Państwa członkowskie wybierają jeden z trzech trybów, o których mowa w akapicie pierwszym lit. a), b) i c), w celu ułatwienia i koordynacji swoich procedur oraz wdrażają tryb, który jest dla nich najbardziej skuteczny w świetle krajowej specyfiki procesów planowania i wydawania pozwoleń. W przypadku gdy państwo członkowskie wybiera tryb współpracy, informuje Komisję o przyczynach takiego wyboru.

4.   Państwa członkowskie mogą stosować tryby określone w ust. 3 w odniesieniu do projektów znajdujących się na liście unijnej, realizowanych na lądzie i na morzu.

5.   Jeżeli projekt znajdujący się na liście unijnej wymaga podjęcia decyzji w co najmniej dwóch państwach członkowskich, odpowiednie właściwe organy krajowe podejmują wszelkie niezbędne czynności w celu zapewnienia skutecznej i efektywnej współpracy i komunikacji między nimi, w tym czynności, o których mowa w art. 10 ust. 6. Państwa członkowskie podejmują starania na rzecz zapewnienia wspólnych procedur, w szczególności w odniesieniu do oceny oddziaływania na środowisko.

6.   Odpowiednie właściwe organy krajowe państw członkowskich zaangażowanych w projekt znajdujący się na liście unijnej należący do jednego z priorytetowych korytarzy sieci przesyłowej energii morskiej określonych w sekcji 2 załącznika I wspólnie wyznaczają pojedynczy punkt kontaktowy dla projektodawców w odniesieniu do każdego projektu, który jest odpowiedzialny za ułatwianie wymiany informacji między właściwymi organami krajowymi na temat procesu wydawania pozwoleń w projekcie, w celu ułatwienia tego procesu i podejmowania decyzji przez odpowiednie właściwe organy krajowe. Pojedyncze punkty kontaktowe mogą działać jako repozytorium gromadzące istniejące dokumenty dotyczące projektów.

1.   Do dnia 24 października 2023 r. państwo członkowskie lub właściwy organ krajowy, w stosownych przypadkach we współpracy z innymi zainteresowanymi organami, publikuje zaktualizowany podręcznik procedur dotyczący procesów wydawania pozwoleń mających zastosowanie do projektów znajdujących się na liście unijnej, aby uwzględnić co najmniej informacje określone w pkt 1 załącznika VI. Podręcznik nie jest prawnie wiążący, ale musi zawierać odesłania do odpowiednich przepisów lub cytować te przepisy. Właściwe organy krajowe, w stosownych przypadkach, współpracują i znajdują elementy synergii z organami państw sąsiadujących w celu wymiany dobrych praktyk i ułatwienia procesu wydawania pozwoleń, w szczególności z myślą o opracowaniu podręcznika procedur.

2.   Bez uszczerbku dla prawa ochrony środowiska oraz jakichkolwiek wymogów konwencji z Aarhus, konwencji z Espoo oraz odpowiednich przepisów prawa Unii, wszystkie strony biorące udział w procesie wydawania pozwoleń postępują zgodnie z zasadami dotyczącymi udziału społeczeństwa, określonymi w pkt 3 załącznika VI.

3.   W orientacyjnym terminie trzech miesięcy od rozpoczęcia procesu wydawania pozwoleń zgodnie z art. 10 ust. 3 projektodawca opracowuje koncepcję udziału społeczeństwa i przedkłada ją właściwemu organowi krajowemu zgodnie z procedurą opisaną w podręczniku, o którym mowa w ust. 1 niniejszego artykułu, oraz zgodnie z wytycznymi określonymi w załączniku VI. W terminie trzech miesięcy od otrzymania koncepcji właściwy organ krajowy zwraca się o wprowadzenie zmian lub zatwierdza koncepcję udziału społeczeństwa, biorąc pod uwagę wszystkie formy udziału społeczeństwa i konsultacji społecznych, które miały miejsce do momentu rozpoczęcia procedury wydawania pozwoleń, pod warunkiem że te formy udziału społeczeństwa i konsultacji społecznych były zgodne z wymogami niniejszego artykułu.

W przypadku gdy projektodawca zamierza gruntownie zmienić zatwierdzoną koncepcję udziału społeczeństwa, informuje o tym właściwy organ krajowy. W takim przypadku właściwy organ krajowy może zażądać wprowadzenia zmian.

4.   Jeżeli nie jest to już wymagane przez identyczne lub bardziej rygorystyczne przepisy prawa krajowego, projektodawca lub – jeżeli przewiduje to prawo krajowe – właściwy organ krajowy przeprowadza przynajmniej jedne konsultacje publiczne przed przedłożeniem przez projektodawcę ostatecznej i kompletnej dokumentacji wniosku właściwemu organowi krajowemu zgodnie z art. 10 ust. 7. Takie konsultacje publiczne pozostają bez uszczerbku dla wszelkich konsultacji publicznych, jakie należy przeprowadzić po złożeniu wniosku o zezwolenie na inwestycję zgodnie z art. 6 ust. 2 dyrektywy 2011/92/UE. Celem konsultacji publicznych jest poinformowanie na wczesnym etapie zainteresowanych stron, o których mowa w pkt 3 lit. a) załącznika VI, o projekcie oraz przyczynienie się do wyboru najodpowiedniejszej lokalizacji, trasy lub technologii, z uwzględnieniem, w stosownych przypadkach, aspektów przystosowania się do zmiany klimatu związanych z projektem, wszystkich istotnych skutków na mocy prawa Unii i prawa krajowego oraz odpowiednich kwestii, które należy uwzględnić w dokumentacji wniosku. Konsultacje publiczne muszą spełniać minimalne wymogi określone w pkt 5 załącznika VI. Nie naruszając przepisów proceduralnych ani zasad przejrzystości obowiązujących w państwach członkowskich, projektodawca publikuje na stronie internetowej, o której mowa w ust. 7 niniejszego artykułu, sprawozdanie, w którym określa sposób, w jaki uwzględniono opinie wyrażone podczas konsultacji publicznych, wskazując wszelkie zmiany lokalizacji, trasy i planu projektu lub podając powody nieuwzględnienia niektórych opinii.

Projektodawca sporządza sprawozdanie podsumowujące wyniki działań związanych z udziałem społeczeństwa przed przedłożeniem dokumentacji wniosku, w tym informacje na temat działań przeprowadzonych przed rozpoczęciem procesu wydawania pozwoleń.

Projektodawca przedkłada sprawozdania, o których mowa w akapitach pierwszym i drugim, wraz z dokumentacją wniosku właściwemu organowi krajowemu. W decyzji kompleksowej uwzględnia się należycie wyniki tych sprawozdań.

5.   W przypadku projektów transgranicznych dotyczących co najmniej dwóch państw członkowskich konsultacje publiczne przeprowadzane zgodnie z ust. 4 w każdym z zainteresowanych państw członkowskich odbywają się w okresie nie dłuższym niż dwa miesiące od daty rozpoczęcia pierwszych konsultacji publicznych.

6.   W przypadku projektów mogących mieć znaczące skutki transgraniczne w jednym lub większej liczbie sąsiadujących państw członkowskich, do których zastosowanie mają art. 7 dyrektywy 2011/92/UE i konwencja z Espoo, odpowiednie informacje zostają udostępnione właściwemu organowi krajowemu zainteresowanych sąsiadujących państw członkowskich. Właściwe organy krajowe zainteresowanych sąsiadujących państw członkowskich wskazują, w stosownych przypadkach w ramach procesu powiadamiania, czy chcą uczestniczyć w procedurze konsultacji publicznych, czy też inny zainteresowany organ sobie tego życzy.

7.   Projektodawca zakłada specjalną stronę internetową projektu przeznaczoną do publikowania istotnych informacji na temat projektu będącego przedmiotem wspólnego zainteresowania, zawierającą linki do strony internetowej Komisji oraz do platformy dotyczącej przejrzystości, o której mowa w art. 23, oraz spełniającą wymogi określone w pkt 6 załącznika VI i regularnie aktualizuje tę stronę. Zachowuje się poufność szczególnie chronionych informacji handlowych.

Projektodawcy publikują również odpowiednie informacje przy pomocy innych odpowiednich środków informacyjnych dostępnych dla społeczeństwa.

1.   Proces wydawania pozwoleń obejmuje dwie procedury:

W odniesieniu do akapitu pierwszego lit. b) państwa członkowskie mogą, w stosownych przypadkach, ustanowić ustawową procedurę wydawania pozwoleń krótszą niż 18 miesięcy.

2.   Właściwy organ krajowy zapewnia, aby łączny czas trwania obu procedur, o których mowa w ust. 1, nie przekraczał 42 miesięcy.

Jeżeli jednak właściwy organ krajowy uzna, że jedna lub obie procedury nie zostaną zakończone w terminach określonych w ust. 1, może on, przed upływem terminów i w indywidualnych przypadkach, przedłużyć jeden lub oba te terminy. Właściwy organ krajowy nie może przedłużyć łącznego czasu trwania obu procedur o dłużej niż dziewięć miesięcy, chyba że zachodzą okoliczności wyjątkowe.

W przypadku gdy właściwy organ krajowy przedłuża terminy, informuje o tym zainteresowaną grupę i przedstawia jej środki, które podjął lub podejmie, aby zakończyć proces wydawania pozwoleń z jak najmniejszym opóźnieniem. Grupa może zwrócić się do właściwego organu krajowego o regularne składanie sprawozdań na temat poczynionych postępów i przyczyn wszelkich opóźnień.

3.   W celu ustalenia momentu rozpoczęcia procesu wydawania pozwoleń projektodawca powiadamia na piśmie właściwy organ krajowy każdego zainteresowanego państwa członkowskiego o projekcie, dołączając do niego odpowiednio szczegółowy opis projektu.

W terminie trzech miesięcy od otrzymania powiadomienia właściwy organ krajowy, również w imieniu innych zainteresowanych organów, wskazuje na piśmie, czy przyjmuje powiadomienie, czy też odmawia jego przyjęcia, jeżeli uzna, że projekt nie jest wystarczająco przygotowany, aby rozpocząć proces wydawania pozwoleń. W przypadku odmowy właściwy organ krajowy podaje powody swojej decyzji, także w imieniu innych zainteresowanych organów. Datę podpisania przyjęcia powiadomienia przez właściwy organ krajowy uznaje się za moment rozpoczęcia procesu wydawania pozwoleń. W przypadku gdy zaangażowane są dwa lub większa liczba państw członkowskich, za moment rozpoczęcia procesu wydawania pozwoleń uznaje się datę przyjęcia ostatniego powiadomienia przez zainteresowany właściwy organ krajowy.

Właściwe organy krajowe zapewniają przyspieszenie procesu wydawania pozwoleń zgodnie z niniejszym rozdziałem dla każdej kategorii projektów będących przedmiotem wspólnego zainteresowania. W tym celu właściwe organy krajowe dostosowują swoje wymogi dotyczące rozpoczęcia procesu wydawania pozwoleń i przyjmowania złożonej dokumentacji wniosku, aby były one adekwatne do projektów, które ze względu na swój charakter, skalę lub nieistnienie w prawie krajowym wymogu przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko mogą wymagać mniejszej liczby zezwoleń i zatwierdzeń do osiągnięcia fazy gotowości do realizacji. Państwa członkowskie mogą zdecydować, że procedura poprzedzająca złożenie wniosku, o której mowa w ust. 1 i 6 niniejszego artykułu, nie jest wymagana w odniesieniu do projektów, o których mowa w niniejszym akapicie.

4.   W procesie wydawania pozwoleń właściwe organy krajowe uwzględniają wszystkie ważne prace studyjne oraz pozwolenia lub zezwolenia dotyczące projektu znajdującego się na liście unijnej sporządzone przed rozpoczęciem procesu wydawania pozwoleń dla projektu zgodnie z niniejszym artykułem, i nie wymagają żadnych innych prac studyjnych ani pozwoleń ani zezwoleń.

5.   W państwach członkowskich, w których określenie trasy lub lokalizacji, przeprowadzane wyłącznie w konkretnych celach planowanego projektu, w tym również w celu planowania konkretnych korytarzy infrastruktury sieciowej, nie może być częścią procesu prowadzącego do wydania decyzji kompleksowej, odpowiednią decyzję podejmuje się w odrębnym terminie sześciu miesięcy od daty złożenia przez projektodawcę ostatecznej i kompletnej dokumentacji wniosku.

W okolicznościach opisanych w akapicie pierwszym niniejszego ustępu przedłużenie, o którym mowa w ust. 2 akapit drugi, jest ograniczone do sześciu miesięcy, chyba że zachodzą okoliczności wyjątkowe, w tym na potrzeby procedury, o której mowa w niniejszym ustępie.

6.   Procedura przed złożeniem wniosku obejmuje następujące czynności:

Procedura poprzedzająca złożenie wniosku obejmuje przygotowanie – w razie potrzeby – wszelkich sprawozdań środowiskowych przez projektodawców, w tym dokumentacji dotyczącej przystosowania się do zmiany klimatu.

W terminie trzech miesięcy od przedłożenia brakujących informacji, o których mowa w akapicie pierwszym lit. c), właściwy organ przyjmuje do rozpatrzenia wniosek w formie pisemnej lub na platformach cyfrowych, rozpoczynając ustawową procedurę wydawania pozwoleń, o której mowa w ust. 1 lit. b). Wnioski o dodatkowe informacje można składać tylko wtedy, gdy uzasadniają je nowe okoliczności.

7.   Projektodawca zapewnia kompletność i adekwatność dokumentacji wniosku oraz zwraca się o opinię do właściwego organu krajowego na jak najwcześniejszym etapie procesu wydawania pozwoleń. Projektodawca w pełni współpracuje z właściwym organem krajowym w celu dotrzymania terminów określonych w niniejszym rozporządzeniu.

8.   Państwa członkowskie dążą do zapewnienia, aby żadne zmiany w prawie krajowym nie prowadziły do przedłużenia jakiejkolwiek procedury wydawania pozwoleń, którą rozpoczęto przed wejściem w życie takich zmian. W celu utrzymania przyspieszenia procesu wydawania pozwoleń w odniesieniu do projektów znajdujących się na liście unijnej właściwe organy krajowe odpowiednio dostosowują plan ustalony zgodnie z ust. 6 lit. b) niniejszego artykułu, aby zapewnić, w miarę możliwości, nieprzekroczenie terminów procesu wydawania pozwoleń określonych w niniejszym artykule.

9.   Terminy określone w niniejszym artykule pozostają bez uszczerbku dla obowiązków wynikających z prawa Unii i prawa międzynarodowego oraz dla administracyjnych procedur odwoławczych i środków zaskarżenia rozpatrywanych przed sądem lub trybunałem.

Terminy określone w niniejszym artykule w odniesieniu do wszelkich procedur wydawania pozwoleń pozostają bez uszczerbku dla jakichkolwiek krótszych terminów określonych przez państwa członkowskie.

1.   ENTSO energii elektrycznej i ENTSO gazu opracowują spójne projekty metodyk sektorowych, w tym również model rynku i sieci energii, o których mowa w ust. 10 niniejszego artykułu, na potrzeby przeprowadzania zharmonizowanej, obejmującej cały system energetyczny analizy kosztów i korzyści na poziomie Unii w odniesieniu do projektów znajdujących się na liście unijnej, należących do kategorii infrastruktury energetycznej określonych w pkt 1 lit. a), b), d) i f) oraz pkt 3 załącznika II.

Metodyki, o których mowa w akapicie pierwszym niniejszego ustępu, są opracowywane zgodnie z zasadami określonymi w załączniku V, opierają się na wspólnych założeniach umożliwiających porównanie projektów i są spójne z celami Unii na rok 2030 w dziedzinie energii i klimatu oraz jej celu neutralności klimatycznej do 2050 r., jak również z zasadami i wskaźnikami określonymi w załączniku IV.

Metodyki, o których mowa w akapicie pierwszym niniejszego ustępu, stosuje się do przygotowania wszystkich kolejnych ogólnounijnych dziesięcioletnich planów rozwoju sieci opracowywanych przez ENTSO energii elektrycznej zgodnie z art. 30 rozporządzenia (UE) 2019/943 lub ENTSO gazu zgodnie z art. 8 rozporządzenia (WE) nr 715/2009.

Do dnia 24 kwietnia 2023 r. ENTSO energii elektrycznej i ENTSO gazu publikują swoje spójne projekty metodyk sektorowych i przedkładają je państwom członkowskim, Komisji i Agencji po zebraniu informacji od odpowiednich zainteresowanych stron podczas procesu konsultacji, o którym mowa w ust. 2.

2.   Przed przedłożeniem państwom członkowskim, Komisji i Agencji odpowiednich projektów metodyk zgodnie z ust. 1 ENTSO energii elektrycznej i ENTSO gazu publikują wstępne projekty metodyk i przeprowadzają szeroko zakrojone konsultacje oraz zwracają się o zalecenia do państw członkowskich, a przynajmniej do organizacji reprezentujących wszystkie zainteresowane strony, w tym do unijnej organizacji operatorów systemów dystrybucyjnych (zwanej dalej „organizacją OSD UE”) ustanowionej zgodnie z art. 52 rozporządzenia (UE) 2019/943, stowarzyszeń działających w obszarze rynku energii elektrycznej, gazu i wodoru, zainteresowanych stron z sektorów ogrzewania i chłodzenia, wychwytywania i składowania dwutlenku węgla oraz wychwytywania i utylizacji dwutlenku węgla, niezależnych agregatorów, operatorów właściwych do reagowania na zapotrzebowanie, organizacji zajmujących się rozwiązaniami w zakresie efektywności energetycznej, stowarzyszeń konsumentów energii, przedstawicieli społeczeństwa obywatelskiego oraz, w stosownych przypadkach, krajowych organów regulacyjnych i innych organów krajowych.

W terminie trzech miesięcy od publikacji wstępnych projektów metodyk zgodnie z akapitem pierwszym każda zainteresowana strona, o której mowa w tym akapicie, może przedłożyć zalecenie.

Europejski Naukowy Komitet Doradczy ds. Zmiany Klimatu ustanowiony na podstawie art. 10a rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 401/2009 (31) może z własnej inicjatywy przedstawić opinię na temat projektów metodyk.

W stosownych przypadkach państwa członkowskie i zainteresowane strony, o których mowa w akapicie pierwszym, przedkładają swoje zalecenia Agencji oraz, odpowiednio, ENTSO energii elektrycznej lub ENTSO gazu i podają te zalecenia do wiadomości publicznej, a Europejski Naukowy Komitet Doradczy ds. Zmiany Klimatu przedkłada Agencji oraz, odpowiednio, ENTSO energii elektrycznej lub ENTSO gazu swoją opinię i podaje ją do wiadomości publicznej.

Proces konsultacji powinien być otwarty, terminowy i przejrzysty. ENTSO energii elektrycznej i ENTSO gazu przygotowują i podają do wiadomości publicznej sprawozdanie z procesu konsultacji.

ENTSO energii elektrycznej i ENTSO gazu podają powody nieuwzględnienia lub jedynie częściowego uwzględnienia zaleceń państw członkowskich lub zainteresowanych stron, a także zaleceń organów krajowych lub opinii Europejskiego Naukowego Komitetu Doradczego ds. Zmiany Klimatu.

3.   W terminie trzech miesięcy od dnia otrzymania projektów metodyk wraz z uwagami przekazanymi w procesie konsultacji oraz sprawozdaniem z konsultacji Agencja przedstawia ENTSO energii elektrycznej i ENTSO gazu swoją opinię. Agencja informuje ENTSO energii elektrycznej, ENTSO gazu, państwa członkowskie i Komisję o swojej opinii oraz publikuje ją na swojej stronie internetowej.

4.   W terminie trzech miesięcy od otrzymania projektów metodyk państwa członkowskie mogą przedłożyć swoje opinie ENTSO energii elektrycznej i ENTSO gazu oraz Komisji. W celu ułatwienia konsultacji Komisja może organizować specjalne posiedzenia grup w celu omówienia projektów metodyk.

5.   W terminie trzech miesięcy od otrzymania opinii Agencji i państw członkowskich, o których mowa w ust. 3 i 4, ENTSO energii elektrycznej i ENTSO gazu zmieniają swoje odnośne metodyki w celu pełnego uwzględnienia opinii Agencji i państw członkowskich oraz przedkładają je Komisji do zatwierdzenia wraz z opinią Agencji. Komisja wydaje decyzję w terminie trzech miesięcy od przedłożenia metodyk przez ENTSO energii elektrycznej i ENTSO gazu.

6.   W terminie dwóch tygodni od zatwierdzenia przez Komisję zgodnie z ust. 5 ENTSO energii elektrycznej i ENTSO gazu publikują odnośne metodyki na swoich stronach internetowych. Przedstawiają one odpowiednie dane wejściowe oraz inne istotne dane dotyczące sieci, przepływu obciążenia i rynku w wystarczająco dokładnej formie i z zastrzeżeniem ograniczeń wynikających z prawa krajowego i stosownych umów o poufności. Komisja i Agencja zapewniają, aby otrzymane dane były traktowane jako poufne zarówno przez nie same, jak i przez inne strony wykonujące w ich imieniu prace analityczne na podstawie tych danych.

7.   Metodyki są regularnie aktualizowane i usprawniane zgodnie z procedurą opisaną w ust. 1–6. W szczególności zmienia się je po przedłożeniu modelu rynku i sieci energii, o którym mowa w ust. 10. Agencja, z własnej inicjatywy lub na podstawie należycie uzasadnionego wniosku krajowych organów regulacyjnych lub zainteresowanych stron, po formalnych konsultacjach z organizacjami reprezentującymi wszystkie zainteresowane strony, o których mowa w ust. 2 akapit pierwszy, oraz Komisją, może zażądać takich aktualizacji i usprawnień, podając powody i harmonogram. Agencja publikuje wnioski krajowych organów regulacyjnych lub zainteresowanych stron oraz wszystkie istotne dokumenty niebędące szczególnie chronionymi dokumentami handlowymi, które skłoniły Agencję do zażądania aktualizacji lub usprawnienia.

8.   W przypadku projektów należących do kategorii infrastruktury energetycznej określonych w pkt 1 lit. c) i e) oraz pkt 2, 4 i 5 załącznika II Komisja zapewnia opracowanie metodyk zharmonizowanej, obejmującej cały system energetyczny analizy kosztów i korzyści na poziomie Unii. Metodyki te muszą być zgodne pod względem korzyści i kosztów z metodykami opracowanymi przez ENTSO energii elektrycznej i ENTSO gazu. Agencja, przy wsparciu krajowych organów regulacyjnych, promuje spójność tych metodyk z metodykami opracowanymi przez ENTSO energii elektrycznej i ENTSO gazu. Metodyki opracowuje się w sposób przejrzysty, prowadząc szeroko zakrojone konsultacje z państwami członkowskimi i wszystkimi odpowiednimi zainteresowanymi stronami.

9.   Co trzy lata Agencja ustanawia i publikuje zbiór wskaźników i odpowiednich wartości odniesienia, aby umożliwić porównanie jednostkowych kosztów inwestycji w przypadku porównywalnych projektów należących do kategorii infrastruktury energetycznej określonych w załączniku II. Projektodawcy przekazują wymagane dane krajowym organom regulacyjnym i Agencji.

Agencja publikuje do 24 kwietnia 2023 r. pierwsze wskaźniki dla kategorii infrastruktury określonych w pkt 1, 2 i 3 załącznika II, w zakresie, w jakim dostępne są dane umożliwiające obliczenie wiarygodnych wskaźników i poziomów odniesienia. Te wartości odniesienia mogą być stosowane przez ENTSO energii elektrycznej i ENTSO gazu do celów analiz kosztów i korzyści prowadzanych na potrzeby kolejnych ogólnounijnych dziesięcioletnich planów rozwoju sieci.

Agencja publikuje do dnia 24 kwietnia 2025 r. pierwsze wskaźniki dla kategorii infrastruktury energetycznej określonych w pkt 4 i 5 załącznika II.

10.   Do dnia 24 czerwca 2025 r. ENTSO energii elektrycznej i ENTSO gazu, po przeprowadzeniu szeroko zakrojonych konsultacji z zainteresowanymi stronami, o których mowa w ust. 2 akapit pierwszy, przedkładają wspólnie Komisji i Agencji spójny i stopniowo zintegrowany model, który zapewnia spójność między metodykami sektorowymi opartymi na wspólnych założeniach, w tym dotyczącymi infrastruktury przesyłu energii elektrycznej, gazu i wodoru, a także instalacji magazynowych oraz instalacji skroplonego gazu ziemnego i elektrolizerów, obejmujący priorytetowe korytarze i obszary infrastruktury energetycznej określone w załączniku I i sporządzony zgodnie z zasadami określonymi w załączniku V.

11.   Model, o którym mowa w ust. 10, obejmuje co najmniej wzajemne powiązania między odpowiednimi sektorami na wszystkich etapach planowania infrastruktury, w szczególności scenariusze, technologie i rozdzielność przestrzenną, identyfikację luk w infrastrukturze, zwłaszcza w odniesieniu do przepustowości transgranicznej, oraz ocenę projektów.

12.   Po zatwierdzeniu przez Komisję modelu, o którym mowa w ust. 10, zgodnie z procedurą ustanowioną w ust. 1–5, model ten zostaje włączony do metodyk określonych w ust. 1, który jest odpowiednio zmieniany.

13.   Co najmniej raz na pięć lat, począwszy od jego zatwierdzenia zgodnie z ust. 10, a w razie potrzeby częściej, model i spójne metodyki sektorowe analizy kosztów i korzyści są aktualizowane zgodnie z procedurą, o której mowa w ust. 7.

1.   Do dnia 24 stycznia 2023 r. Agencja, po przeprowadzeniu szeroko zakrojonych konsultacji z udziałem Komisji, państw członkowskich, ENTSO energii elektrycznej, ENTSO gazu, organizacji OSD UE oraz co najmniej organizacji reprezentujących stowarzyszenia działające na rynkach energii elektrycznej, gazu i wodoru, zainteresowanych stron z sektorów ogrzewania i chłodzenia, wychwytywania i składowania dwutlenku węgla oraz wychwytywania i utylizacji dwutlenku węgla, niezależnych agregatorów, operatorów właściwych do reagowania na zapotrzebowanie, organizacji zajmujących się rozwiązaniami w zakresie efektywności energetycznej, stowarzyszeń konsumentów energii i przedstawicieli społeczeństwa obywatelskiego, publikuje wytyczne ramowe dotyczące wspólnych scenariuszy, które mają zostać opracowane przez ENTSO energii elektrycznej i ENTSO gazu. Wytyczne te są w razie potrzeby regularnie aktualizowane.

W wytycznych ustanawia się kryteria dotyczące przejrzystego, niedyskryminacyjnego i integracyjnego opracowywania scenariuszy z uwzględnieniem najlepszych praktyk w zakresie oceny infrastruktury i planowania rozwoju sieci. W wytycznych dąży się również do zapewnienia, aby scenariusze ENTSO energii elektrycznej i ENTSO gazu będące podstawą wytycznych były w pełni zgodne z zasadą „efektywność energetyczna przede wszystkim”, z unijnymi celami w zakresie energii i klimatu na rok 2030 i z jej celem neutralności klimatycznej do 2050 r., a także uwzględnia się aktualne scenariusze Komisji oraz, w stosownych przypadkach, krajowe plany w zakresie energii i klimatu.

Europejski Naukowy Komitet Doradczy ds. Zmiany Klimatu może z własnej inicjatywy przekazywać informacje na temat sposobu zapewnienia zgodności scenariuszy z unijnymi celami w zakresie energii i klimatu na rok 2030 i z celem neutralności klimatycznej do 2050 r. Agencja należycie uwzględnia te informacje w wytycznych ramowych, o których mowa w akapicie pierwszym.

Agencja podaje powody nieuwzględnienia lub jedynie częściowego uwzględnienia zaleceń państw członkowskich, zainteresowanych stron i Europejskiego Naukowego Komitetu Doradczego ds. Zmiany Klimatu.

2.   Opracowując wspólne scenariusze, które mają zostać wykorzystane na potrzeby sporządzenia ogólnounijnych dziesięcioletnich planów rozwoju sieci, ENTSO energii elektrycznej i ENTSO gazu przestrzegają wytycznych ramowych Agencji.

Wspólne scenariusze obejmują również perspektywę długoterminową do 2050 r. i w stosownych przypadkach uwzględniają etapy pośrednie.

3.   ENTSO energii elektrycznej i ENTSO gazu zapraszają organizacje reprezentujące wszystkie odpowiednie zainteresowane strony, w tym organizację OSD UE, stowarzyszenia działające na rynkach energii elektrycznej, gazu i wodoru, zainteresowane strony z sektorów ogrzewania i chłodzenia, wychwytywania i składowania dwutlenku węgla oraz wychwytywania i utylizacji dwutlenku węgla, niezależnych agregatorów, operatorów właściwych do reagowania na zapotrzebowanie, organizacje zajmujące się rozwiązaniami w zakresie efektywności energetycznej, stowarzyszenia konsumentów energii i przedstawicieli społeczeństwa obywatelskiego, do udziału w procesie opracowywania scenariuszy, w szczególności w odniesieniu do kluczowych elementów, takich jak założenia i sposób ich odzwierciedlenia w danych dotyczących scenariuszy.

4.   ENTSO energii elektrycznej i ENTSO gazu publikują projekt sprawozdania na temat wspólnych scenariuszy i przedkładają go Agencji, państwom członkowskim i Komisji w celu uzyskania ich opinii.

Europejski Naukowy Komitet Doradczy ds. Zmiany Klimatu może z własnej inicjatywy wydać opinię na temat sprawozdania dotyczącego wspólnych scenariuszy.

5.   W terminie trzech miesięcy od dnia otrzymania projektu sprawozdania na temat wspólnych scenariuszy wraz z uwagami przekazanymi w procesie konsultacji oraz sprawozdaniem z ich uwzględnienia Agencja przedstawia ENTSO energii elektrycznej, ENTSO gazu, państwom członkowskim i Komisji swoją opinię na temat zgodności scenariuszy z wytycznymi ramowymi, o których mowa w ust. 1 akapit pierwszy, w tym ewentualne zalecenia dotyczące zmian.

W tym samym terminie Europejski Naukowy Komitet Doradczy ds. Zmiany Klimatu może z własnej inicjatywy wydać opinię na temat zgodności scenariuszy z unijnymi celami w zakresie energii i klimatu na rok 2030 i z celem neutralności klimatycznej do 2050 r.

6.   W terminie trzech miesięcy od otrzymania opinii, o której mowa w ust. 5, Komisja, po uwzględnieniu opinii Agencji i państw członkowskich, przyjmuje projekt sprawozdania na temat wspólnych scenariuszy lub zwraca się do ENTSO energii elektrycznej i ENTSO gazu o wprowadzenie do niego zmian.

ENTSO energii elektrycznej i ENTSO gazu podają powody, wyjaśniając, w jaki sposób rozpatrzyły wszelkie wnioski Komisji o wprowadzenie zmian.

W przypadku gdy Komisja nie zatwierdzi sprawozdania ze wspólnych scenariuszy, przedstawia ENTSO energii elektrycznej i ENTSO gazu uzasadnioną opinię.

7.   W terminie dwóch tygodni od zatwierdzenia sprawozdania na temat wspólnych scenariuszy zgodnie z ust. 6 ENTSO energii elektrycznej i ENTSO gazu publikują je na swoich stronach internetowych. Publikują one również odpowiednie dane wejściowe i wyjściowe w wystarczająco jasnej i dokładnej formie, by strona trzecia mogła odtworzyć wyniki, właściwie uwzględniając prawo krajowe i stosowne umowy o poufności oraz informacje szczególnie chronione.

1.   W terminie sześciu miesięcy od zatwierdzenia sprawozdania na temat wspólnych scenariuszy zgodnie z art. 12 ust. 6, a następnie co dwa lata ENTSO energii elektrycznej i ENTSO gazu publikują sprawozdania na temat luk w infrastrukturze sporządzone w ramach ogólnounijnych dziesięcioletnich planów rozwoju sieci.

Przeprowadzając ocenę luk w infrastrukturze, ENTSO energii elektrycznej i ENTSO gazu opierają swoją analizę na scenariuszach opracowanych zgodnie z art. 12, stosują zasadę „efektywność energetyczna przede wszystkim” i w pierwszej kolejności rozważają wszystkie stosowne rozwiązania inne niż nowa infrastruktura. W przypadku rozważania rozwiązań w zakresie nowej infrastruktury, podczas oceny luk w infrastrukturze uwzględnia się wszystkie odpowiednie koszty, w tym koszty wzmocnienia sieci.

Ocena luk w infrastrukturze koncentruje się w szczególności na lukach w infrastrukturze, które mogą mieć wpływ na osiągnięcie unijnych celów w zakresie klimatu i energii na 2030 r. oraz celu neutralności klimatycznej do 2050 r.

Zanim ENTSO energii elektrycznej i ENTSO gazu opublikują odnośne sprawozdania, przeprowadzają szeroko zakrojone konsultacje obejmujące wszystkie stosowne zainteresowane strony, w tym organizację OSD UE, stowarzyszenia działające na rynkach energii elektrycznej, gazu i wodoru, zainteresowane strony z sektorów ogrzewania i chłodzenia, wychwytywania i składowania dwutlenku węgla oraz wychwytywania i utylizacji dwutlenku węgla, niezależnych agregatorów, operatorów właściwych do reagowania na zapotrzebowanie, organizacje zajmujące się rozwiązaniami w zakresie efektywności energetycznej, stowarzyszenia konsumentów energii, przedstawicieli społeczeństwa obywatelskiego, Agencję oraz wszystkich przedstawicieli państw członkowskich należących do odpowiednich priorytetowych korytarzy infrastruktury energetycznej określonych w załączniku I.

2.   ENTSO energii elektrycznej i ENTSO gazu przedkładają Agencji i Komisji oraz państwom członkowskim swój stosowny projekt sprawozdania na temat luk w infrastrukturze w celu uzyskania ich opinii.

3.   W terminie trzech miesięcy od dnia otrzymania projektu sprawozdania na temat luk w infrastrukturze wraz z uwagami przekazanymi w procesie konsultacji oraz sprawozdaniem z ich uwzględnienia Agencja przedstawia swoją opinię ENTSO energii elektrycznej lub ENTSO gazu, Komisji i państwom członkowskim oraz podaje tę opinię do publicznej wiadomości.

4.   W terminie trzech miesięcy od otrzymania opinii Agencji, o której mowa w ust. 3, Komisja, uwzględniając opinię Agencji i uwagi przekazane przez państwa członkowskie, sporządza swoją opinię i przekazuje ją ENTSO energii elektrycznej lub ENTSO gazu.

5.   ENTSO energii elektrycznej i ENTSO gazu dostosowują swoje sprawozdania na temat luk w infrastrukturze z należytym uwzględnieniem opinii Agencji oraz zgodnie z opiniami Komisji i państw członkowskich oraz podają je do publicznej wiadomości.

1.   Do dnia 24 stycznia 2023 r. państwa członkowskie, przy wsparciu Komisji i w ramach swoich konkretnych priorytetowych korytarzy sieci przesyłowej energii morskiej określonych w sekcji 2 załącznika I, biorąc pod uwagę specyfikę i rozwój każdego regionu, zawierają niewiążące porozumienie w sprawie celów w obszarze produkcji energii z morskich źródeł odnawialnych, które mają zostać wdrożone w każdym basenie morskim do 2050 r., oraz etapów pośrednich zaplanowanych na 2030 r. i 2040 r. zgodnie ze swoimi krajowymi planami w dziedzinie energii i klimatu oraz potencjałem każdego basenu morskiego w zakresie morskich źródeł odnawialnych.

To niewiążące porozumienie sporządza się na piśmie w odniesieniu do każdego basenu morskiego połączonego z terytorium państw członkowskich i nie wpływa ono na prawo państw członkowskich do realizacji projektów na ich morzu terytorialnym i w wyłącznej strefie ekonomicznej. Komisja przedstawia wytyczne dotyczące prac w ramach grup.

2.   Do dnia 24 stycznia 2024 r., a następnie w ramach każdego dziesięcioletniego planu rozwoju sieci, ENTSO energii elektrycznej we współpracy z właściwymi OSP, krajowymi organami regulacyjnymi, państwami członkowskimi i Komisją oraz zgodnie z niewiążącym porozumieniem, o którym mowa w ust. 1 niniejszego artykułu, opracowuje i publikuje plany rozwoju strategicznej zintegrowanej sieci morskiej wysokiego szczebla dla każdego basenu morskiego jako oddzielne sprawozdanie stanowiące część ogólnounijnego dziesięcioletniego planu rozwoju sieci, zgodnie z priorytetowymi korytarzami sieci przesyłowej energii morskiej określonymi w załączniku I, uwzględniając ochronę środowiska i inne sposoby wykorzystania morza.

Opracowując plany rozwoju strategicznej zintegrowanej sieci morskiej wysokiego szczebla w terminie przewidzianym w ust. 1, ENTSO energii elektrycznej uwzględnia niewiążące porozumienia, o których mowa w ust. 1, na potrzeby opracowywania scenariuszy ogólnounijnego dziesięcioletniego planu rozwoju sieci.

Plany rozwoju strategicznej zintegrowanej sieci morskiej wysokiego szczebla zawierają kompleksowy przegląd potencjału produkcji energii ze źródeł morskich oraz związanych z tym potrzeb w zakresie sieci przesyłowej energii morskiej, w tym potencjalnych potrzeb w zakresie połączeń międzysystemowych, projektów hybrydowych, połączeń radialnych, wzmocnień i infrastruktury wodorowej.

3.   Plany rozwoju strategicznej zintegrowanej sieci morskiej wysokiego szczebla muszą być spójne z regionalnymi planami inwestycyjnymi opublikowanymi na podstawie art. 34 ust. 1 rozporządzenia (UE) 2019/943 i zintegrowane z ogólnounijnymi dziesięcioletnimi planami rozwoju sieci w celu zapewnienia spójnego rozwoju planowania sieci lądowej i morskiej oraz niezbędnych wzmocnień.

4.   Do dnia 24 grudnia 2024 r., a następnie co dwa lata państwa członkowskie aktualizują swoje niewiążące porozumienia, o których mowa w ust. 1 niniejszego artykułu, w tym w celu uwzględnienia wyników stosowania analizy kosztów i korzyści oraz podziału kosztów w odniesieniu do priorytetowych korytarzy sieci przesyłowej energii morskiej, kiedy tylko wyniki te będą dostępne.

5.   Po każdej aktualizacji niewiążących porozumień zgodnie z ust. 4 dla każdego basenu morskiego ENTSO energii elektrycznej aktualizuje plany rozwoju strategicznej zintegrowanej sieci morskiej wysokiego szczebla w ramach kolejnego ogólnounijnego dziesięcioletniego planu rozwoju sieci, o których mowa ust. 2.

1.   Do dnia 24 czerwca 2024 r. Komisja, przy udziale państw członkowskich, właściwych OSP, Agencji i krajowych organów regulacyjnych, opracowuje wytyczne dotyczące konkretnej analizy kosztów i korzyści oraz podziału kosztów na potrzeby wdrożenia planów rozwoju zintegrowanej sieci morskiej dla każdego basenu morskiego, o których mowa w art. 14 ust. 2, zgodnie z niewiążącymi porozumieniami, o których mowa w art. 14 ust. 1. Wytyczne te są zgodne z art. 16 ust. 1. W stosownych przypadkach Komisja aktualizuje swoje wytyczne, biorąc pod uwagę wyniki ich wdrażania.

2.   Do dnia 24 czerwca 2025 r. ENTSO energii elektrycznej przy udziale właściwych OSP, Agencji, krajowych organów regulacyjnych i Komisji przedstawia wyniki zastosowania analizy kosztów i korzyści oraz podziału kosztów w odniesieniu do priorytetowych korytarzy sieci przesyłowej energii morskiej.

1.   Rzeczywiście poniesione koszty inwestycyjne, z wyłączeniem kosztów utrzymania, związane z projektem będącym przedmiotem wspólnego zainteresowania, należącym do kategorii infrastruktury energetycznej określonych w pkt 1 lit. a), b), c), d) i f) załącznika II oraz projektami będącymi przedmiotem wspólnego zainteresowania, należącymi do kategorii infrastruktury energetycznej określonej w pkt 3 załącznika II, jeżeli projekty te leżą w kompetencjach krajowych organów regulacyjnych w każdym z odnośnych państw członkowskich, ponoszą odpowiedni OSP lub projektodawcy infrastruktury przesyłowej z państw członkowskich, na rzecz których projekt generuje skutki pozytywne netto, a opłacają je – w zakresie, w jakim nie pokrywają ich opłaty z tytułu zatorów lub inne opłaty – użytkownicy sieci poprzez opłaty taryfowe za dostęp do sieci w tych państwach członkowskich.

2.   Przepisy niniejszego artykułu mają zastosowanie do projektów będących przedmiotem wspólnego zainteresowania należących do kategorii infrastruktury energetycznej określonych w pkt 1 lit. a), b), c), d) i f) i pkt 3 załącznika II wyłącznie wtedy, gdy co najmniej jeden projektodawca zwróci się do odpowiednich organów krajowych o zastosowanie tych przepisów do kosztów projektu.

W odniesieniu do projektów należących do kategorii infrastruktury energetycznej określonej w pkt 1 lit. e) i pkt 2 załącznika II można skorzystać z przepisów niniejszego artykułu, jeżeli co najmniej jeden projektodawca zwróci się do odnośnych organów krajowych o zastosowanie niniejszego artykułu.

W przypadku gdy projekt ma kilku projektodawców, odnośne krajowe organy regulacyjne niezwłocznie zwracają się do wszystkich projektodawców o wspólne przedłożenie wniosku inwestycyjnego zgodnie z ust. 4.

3.   W przypadku projektu będącego przedmiotem wspólnego zainteresowania, do którego stosuje się ust. 1, projektodawcy regularnie informują wszystkie odnośne krajowe organy regulacyjne, przynajmniej raz w roku i do czasu oddania projektu do użytku, o postępach w realizacji projektu oraz o ustalonych kosztach i skutkach projektu.

4.   Niezwłocznie po osiągnięciu odpowiedniego stopnia zaawansowania przez taki projekt będący przedmiotem wspólnego zainteresowania i uznaniu go za gotowy do rozpoczęcia etapu budowy w terminie kolejnych 36 miesięcy projektodawcy przedkładają wniosek w sprawie inwestycji po konsultacji z OSP z państw członkowskich, którym projekt przynosi znaczące pozytywne skutki netto. Taki wniosek w sprawie inwestycji obejmuje wniosek o transgraniczną alokację kosztów i jest przedkładany wszystkim odnośnym krajowym organom regulacyjnym związanym z projektem oraz towarzyszy mu:

Jeżeli projektodawców jest kilku, składają oni wniosek w sprawie inwestycji wspólnie.

Po otrzymaniu wniosków w sprawie inwestycji odnośne krajowe organy regulacyjne niezwłocznie przekazują Agencji kopię każdego z nich do celów informacyjnych.

Odnośne krajowe organy regulacyjne oraz Agencja zobowiązane są do zachowania poufności szczególnie chronionych informacji handlowych.

5.   W terminie sześciu miesięcy od daty otrzymania przez ostatni z odnośnych krajowych organów regulacyjnych wniosku w sprawie inwestycji, po konsultacjach z zainteresowanymi projektodawcami organy te podejmują wspólne skoordynowane decyzje w sprawie alokacji rzeczywiście poniesionych kosztów inwestycyjnych, jakie poniosą poszczególni operatorzy systemów przesyłowych w ramach projektu, oraz uwzględnieniu tych kosztów w opłatach taryfowych, lub w sprawie odrzucenia wniosku inwestycyjnego, w części lub w całości, jeżeli wspólna analiza odnośnych krajowych organów regulacyjnych prowadzi do wniosku, że projekt lub jego część nie zapewnia znaczących korzyści netto w żadnym z państw członkowskich odnośnych organów regulacyjnych. Odnośne krajowe organy regulacyjne uwzględniają w opłatach taryfowych odpowiednie rzeczywiście poniesione koszty inwestycyjne, zgodnie z definicją w zaleceniu, o którym mowa w ust. 11, zgodnie z alokacją kosztów inwestycyjnych, jakie poniosą poszczególni operatorzy systemów przesyłowych w ramach projektu. Następnie, w przypadku projektów prowadzonych na terytorium poszczególnych państw członkowskich odnośne krajowe organy regulacyjne oceniają w stosownych przypadkach, czy ze względu na włączenie kosztów inwestycyjnych do opłat taryfowych mogą wystąpić problemy z przystępnością cenową.

Przy alokacji kosztów odnośne krajowe organy regulacyjne uwzględniają rzeczywiste lub szacunkowe:

W procesie transgranicznej alokacji kosztów uwzględnia się koszty i korzyści związane z projektami w zainteresowanych państwach członkowskich o charakterze gospodarczym, społecznymi i środowiskowym oraz konieczność zapewnienia stabilnych ram finansowych dla rozwoju projektów będących przedmiotem wspólnego zainteresowania przy jednoczesnym zminimalizowaniu potrzeby wsparcia finansowego.

Dokonując transgranicznej alokacji kosztów, odnośne krajowe organy regulacyjne, po konsultacji z zainteresowanymi OSP, dążą do osiągnięcia wzajemnego porozumienia między innymi w oparciu o informacje określone w ust. 4 akapit pierwszy lit. a) i b) niniejszego artykułu. Ich ocena uwzględnia wszystkie odpowiednie scenariusze, o których mowa w art. 12, oraz inne scenariusze planowania rozwoju sieci, umożliwiając rzetelną analizę wkładu projektu będącego przedmiotem wspólnego zainteresowania w unijną politykę energetyczną w zakresie dekarbonizacji, integracji rynku, konkurencji, trwałości i bezpieczeństwa dostaw. W przypadku zastosowania dodatkowych scenariuszy muszą one być spójne z celami Unii na rok 2030 w zakresie energii i klimatu oraz z jej celem neutralności klimatycznej do 2050 r. oraz muszą podlegać takiemu samemu zakresowi konsultacji i kontroli co proces przewidziany w art. 12.

Jeżeli projekt będący przedmiotem wspólnego zainteresowania łagodzi negatywne efekty zewnętrzne, takie jak przepływy kołowe, i jest realizowany w państwie członkowskim będącym źródłem negatywnego efektu zewnętrznego, łagodzenia tego nie można uznać za korzyść transgraniczną, a zatem nie może ono być podstawą do alokacji kosztów OSP w państwach członkowskich dotkniętych tymi negatywnymi efektami zewnętrznymi.

6.   Przy ustalaniu lub zatwierdzaniu opłat taryfowych zgodnie z art. 41 ust. 1 lit. a) dyrektywy 2009/73/WE i art. 59 ust. 1 lit. a) dyrektywy (UE) 2019/944 odnośne krajowe organy regulacyjne, w oparciu o transgraniczną alokację kosztów, o której mowa w ust. 5 niniejszego artykułu, biorą pod uwagę rzeczywiste koszty ponoszone przez OSP lub innego projektodawcę w wyniku inwestycji w zakresie, w jakim odpowiadają one kosztom efektywnego i strukturalnie porównywalnego operatora.

Odnośne organy regulacyjne niezwłocznie przekazują Agencji decyzję w sprawie alokacji kosztów wraz ze wszystkimi istotnymi informacjami na jej temat. W decyzji w sprawie alokacji kosztów określa się w szczególności szczegółowe przesłanki, w oparciu o które dokonana została alokacja kosztów pomiędzy państwami członkowskimi, takie jak:

Decyzja w sprawie alokacji kosztów jest publikowana.

7.   Jeżeli odnośne krajowe organy regulacyjne nie są w stanie osiągnąć porozumienia w kwestii wniosku inwestycyjnego w terminie sześciu miesięcy od dnia, w którym wniosek otrzymał ostatni z odnośnych krajowych organów regulacyjnych, niezwłocznie informują o tym Agencję.

W takim przypadku lub na wspólny wniosek odnośnych krajowych organów regulacyjnych decyzję w sprawie wniosku inwestycyjnego obejmującego transgraniczną alokację kosztów, o którym mowa w ust. 5, podejmuje Agencja w terminie trzech miesięcy od daty przekazania sprawy Agencji.

Przed podjęciem takiej decyzji Agencja przeprowadza konsultacje z odnośnymi krajowymi organami regulacyjnymi oraz projektodawcami. Trzymiesięczny termin, o którym mowa w akapicie drugim, może zostać przedłużony o dodatkowy okres dwóch miesięcy, w przypadku gdy Agencja wystąpi o dalsze informacje. Dodatkowy termin rozpoczyna się następnego dnia po otrzymaniu pełnych informacji.

Ocena Agencji uwzględnia wszystkie odpowiednie scenariusze ustanowione na mocy art. 12 oraz inne scenariusze planowania rozwoju sieci, umożliwiając rzetelną analizę wkładu projektu będącego przedmiotem wspólnego zainteresowania w realizację celów unijnej polityki energetycznej w zakresie dekarbonizacji, integracji rynku, konkurencji, trwałości i bezpieczeństwa dostaw. W przypadku zastosowania dodatkowych scenariuszy muszą one być spójne z celami Unii na rok 2030 w zakresie energii i klimatu oraz z jej celem neutralności klimatycznej do 2050 r. oraz muszą podlegać takiemu samemu zakresowi konsultacji i kontroli co proces przewidziany w art. 12.

Agencja, w swojej decyzji w sprawie wniosku inwestycyjnego obejmującego transgraniczną alokację kosztów, pozostawia określenie sposobu uwzględnienia kosztów inwestycyjnych w opłatach taryfowych zgodnie z transgraniczną alokacją kosztów przewidzianą na potrzeby odnośnych organów krajowych w momencie wykonywania decyzji na podstawie prawa krajowego.

Decyzja w sprawie wniosku inwestycyjnego obejmującego transgraniczną alokację kosztów jest publikowana. Zastosowanie mają art. 25 ust. 3 oraz art. 28 i 29 rozporządzenia (UE) 2019/942.

8.   Agencja niezwłocznie przekazuje Komisji kopię wszystkich decyzji w sprawie alokacji kosztów, wraz ze wszystkimi istotnymi informacjami na jej temat. Informacje takie można przedłożyć w formie zbiorczej. Komisja zachowuje poufność szczególnie chronionych informacji handlowych.

9.   Decyzje w sprawie alokacji kosztów pozostają bez wpływu na prawo OSP do stosowania oraz prawo krajowych organów regulacyjnych do zatwierdzania opłat za dostęp do sieci zgodnie z art. 13 of rozporządzenia (WE) nr 715/2009, art. 18(1) i art. 18 ust. 3–6 rozporządzenia (UE) 2019/943, art. 32 dyrektywy 2009/73/WE i art. 6 dyrektywy (UE) 2019/944.

10.   Niniejszy artykuł nie ma zastosowania do projektów będących przedmiotem wspólnego zainteresowania, które uzyskały zwolnienie:

11.   Do dnia 24 czerwca 2023 r. Agencja przyjmuje zalecenie w celu określenia dobrych praktyk w zakresie rozpatrywania wniosków inwestycyjnych dotyczących projektów będących przedmiotem wspólnego zainteresowania. Zalecenie jest regularnie aktualizowane w miarę potrzeb oraz w szczególności w celu zapewnienia spójności z zasadami transgranicznego podziału kosztów sieci przesyłowych energii morskiej ze źródeł odnawialnych, o którym mowa w art. 15 ust. 1. Przyjmując lub zmieniając zalecenie, Agencja przeprowadza szeroko zakrojone konsultacje z udziałem wszystkich odpowiednich zainteresowanych stron.

12.   Niniejszy artykuł stosuje się odpowiednio do projektów będących przedmiotem wspólnego zainteresowania.

1.   W przypadku gdy w związku z rozwojem, budową, eksploatacją lub utrzymaniem projektu będącego przedmiotem wspólnego zainteresowania wchodzącego w zakres kompetencji krajowych organów regulacyjnych projektodawca ponosi ryzyko wyższe niż ryzyko ponoszone zwykle w związku z porównywalnym projektem infrastrukturalnym, państwa członkowskie oraz krajowe organy regulacyjne mogą zapewnić przyznanie temu projektowi odpowiednich zachęt zgodnie z art. 13 rozporządzenia (WE) nr 715/2009, art. 18 ust. 1 i ust. 3–6 rozporządzenia (UE) 2019/943, art. 41 ust. 8 dyrektywy 2009/73/WE i art. 58 lit. f) dyrektywy (UE) 2019/944.

Akapit pierwszy nie ma zastosowania w przypadku, gdy projekt będący przedmiotem wspólnego zainteresowania uzyskał zwolnienie:

2.   W przypadku podjęcia decyzji, by przyznać zachęty, o których mowa w ust. 1 niniejszego artykułu, krajowe organy regulacyjne uwzględniają wyniki analizy kosztów i korzyści sporządzonej z zastosowaniem metodyki opracowanej zgodnie z art. 11, a w szczególności regionalne lub ogólnounijne pozytywne efekty zewnętrzne projektu. Krajowe organy regulacyjne przeprowadzają dalszą analizę szczególnych rodzajów ryzyka ponoszonych przez projektodawców, zastosowanych środków zmniejszających ryzyko i powodów dotyczących profilu ryzyka w kontekście pozytywnych skutków netto projektu w zestawieniu z rozwiązaniem alternatywnym o niższym poziomie ryzyka. Do kwalifikowalnych rodzajów ryzyka należy w szczególności ryzyko związane z nowymi technologiami przesyłu, zarówno lądowymi, jak i morskimi, ryzyko związane z niepełnym zwrotem kosztów oraz ryzyko związane z rozwojem.

3.   W decyzji w sprawie przyznania zachęt uwzględnia się szczególny charakter ponoszonego ryzyka, a na jej podstawie można przyznać zachęty obejmujące między innymi co najmniej jeden z następujących środków:

4.   Do dnia 24 stycznia 2023 r. każdy krajowy organ regulacyjny przedkłada Agencji swoją metodykę i kryteria oceny inwestycji w projekty dotyczące infrastruktury energetycznej oraz ponoszonego podwyższonego ryzyka, zaktualizowane w świetle najnowszych zmian prawnych, politycznych, technologicznych i zmian na rynku. Taka metodyka i takie kryteria wyraźnie odnoszą się również do szczególnych rodzajów ryzyka ponoszonego przez sieci przesyłowe energii morskiej ze źródeł odnawialnych, o których mowa w pkt 1 lit. f) załącznika II, oraz przez projekty, które mimo że mają niskie wydatki kapitałowe, ponoszą znaczne wydatki operacyjne.

5.   Do dnia 24 czerwca 2023 r., przy należytym uwzględnieniu informacji otrzymanych zgodnie z ust. 4 niniejszego artykułu, Agencja ułatwia wymianę dobrych praktyk i wydaje zalecenia zgodnie z art. 6 ust. 2 rozporządzenia (UE) 2019/942, dotyczące obu z poniższych punktów:

6.   Do dnia 24 września 2023 r. każdy krajowy organ regulacyjny publikuje swoją metodykę i kryteria wykorzystywane do oceny inwestycji w projekty dotyczące infrastruktury energetycznej oraz ponoszonego podwyższonego ryzyka.

7.   W przypadku gdy środki, o których mowa w ust. 5 i 6, nie są wystarczające, aby zapewnić terminową realizację projektów będących przedmiotem wspólnego zainteresowania, Komisja może wydawać wytyczne dotyczące zachęt określonych w niniejszym artykule.

1.   Projekty będące przedmiotem wspólnego zainteresowania należące do kategorii infrastruktury energetycznej określonych w art. 24 i w załączniku II kwalifikują się do unijnej pomocy finansowej w formie dotacji na prace studyjne i instrumentów finansowych.

2.   Projekty będące przedmiotem wspólnego zainteresowania należące do kategorii infrastruktury energetycznej określonych w art. 24 i w pkt 1 lit. a), b), c), d) i f) załącznika II oraz pkt 3 załącznika II również kwalifikują się do unijnej pomocy finansowej w formie dotacji na roboty, w przypadku gdy spełniają wszystkie następujące kryteria:

3.   Do unijnej pomocy finansowej w formie dotacji na roboty kwalifikują się również projekty będące przedmiotem wspólnego zainteresowania realizowane zgodnie z procedurą, o której mowa w art. 5 ust. 7 lit. d), jeżeli spełniają kryteria określone w ust. 2 niniejszego artykułu.

4.   Projekty będące przedmiotem wspólnego zainteresowania należące do kategorii infrastruktury energetycznej określonych w pkt 1 lit. e), pkt 2 i 5 załącznika II również kwalifikują się do unijnej pomocy finansowej w formie dotacji na roboty, jeżeli zainteresowani projektodawcy, w ramach oceny prowadzonej przez odnośny organ krajowy lub, w odpowiednich przypadkach, krajowy organ regulacyjny, mogą wyraźnie wykazać znaczące pozytywne efekty zewnętrzne, takie jak bezpieczeństwo dostaw, elastyczność systemu, solidarność lub innowacje, wywoływane przez projekty oraz przedstawić jednoznaczne dowody na ich brak opłacalności ekonomicznej, zgodnie z analizą kosztów i korzyści, planem operacyjnym i ocenami przeprowadzonymi w szczególności przez potencjalnych inwestorów lub kredytodawców, lub – w stosownych przypadkach – przez krajowy organ regulacyjny.

5.   Niniejszy artykuł stosuje się odpowiednio do projektów będących przedmiotem wspólnego zainteresowania.

Projekty będące przedmiotem wzajemnego zainteresowania kwalifikują się do unijnej pomocy finansowej na warunkach określonych w art. 5 ust. 2 rozporządzenia (UE) 2021/1153. W odniesieniu do dotacji na roboty projekty będące przedmiotem wzajemnego zainteresowania kwalifikują się do unijnej pomocy finansowej, pod warunkiem że spełniają kryteria określone w ust. 2 niniejszego artykułu oraz w przypadku gdy projekt przyczynia się do osiągnięcia celów Unii w zakresie energii i klimatu.

1.   Powierzenie Komisji uprawnień do przyjęcia aktów delegowanych podlega warunkom określonym w niniejszym artykule.

2.   Uprawnienia do przyjęcia aktów delegowanych, o których mowa w art. 3 ust. 4, powierza się Komisji na okres siedmiu lat od dnia 23 czerwca 2022 r. Komisja sporządza sprawozdanie dotyczące przekazania uprawnień nie później niż dziewięć miesięcy przed końcem okresu siedmiu lat. Przekazanie uprawnień zostaje automatycznie przedłużone na takie same okresy, chyba że Parlament Europejski lub Rada sprzeciwią się takiemu przedłużeniu nie później niż trzy miesiące przed końcem każdego okresu.

3.   Przekazanie uprawnień, o którym mowa w art. 3 ust. 4, może zostać w dowolnym momencie odwołane przez Parlament Europejski lub Radę. Decyzja o odwołaniu kończy przekazanie określonych w niej uprawnień. Decyzja o odwołaniu staje się skuteczna następnego dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej lub w późniejszym terminie określonym w tej decyzji. Nie wpływa ona na ważność już obowiązujących aktów delegowanych.

4.   Przed przyjęciem aktu delegowanego Komisja konsultuje się z ekspertami wyznaczonymi przez każde państwo członkowskie zgodnie z zasadami określonymi w porozumieniu międzyinstytucjonalnym z 13 kwietnia 2016 r. w sprawie lepszego stanowienia prawa.

5.   Niezwłocznie po przyjęciu aktu delegowanego Komisja przekazuje go równocześnie Parlamentowi Europejskiemu i Radzie.

6.   Akt delegowany przyjęty zgodnie z art. 3 ust. 4 wchodzi w życie tylko wówczas, gdy ani Parlament Europejski, ani Rada nie wyraziły sprzeciwu w terminie dwóch miesięcy od przekazania tego aktu Parlamentowi Europejskiemu i Radzie, lub gdy, przed upływem tego terminu, zarówno Parlament Europejski, jak i Rada poinformowały Komisję, że nie wniosą sprzeciwu. Termin ten przedłuża się o dwa miesiące z inicjatywy Parlamentu Europejskiego lub Rady.

1.   W przypadku Cypru i Malty, które nie są połączone z transeuropejską siecią gazową, stosuje się odstępstwo od art. 3, art. 4 ust. 1 lit. a) i b), art. 4 ust. 5, art. 16 ust. 4 lit. a) oraz załączników I, II i III, z zastrzeżeniem art. 32 ust. 2. Jedno połączenie międzysystemowe dla każdego z tych państw członkowskich utrzymuje swój status projektu będącego przedmiotem wspólnego zainteresowania na mocy niniejszego rozporządzenia wraz ze wszystkimi odpowiednimi prawami i obowiązkami, w przypadku gdy to połączenie międzysystemowe:

Projekty te zapewniają możliwość dostępu w przyszłości do nowych rynków energii, w tym rynku wodoru.

2.   Projektodawcy przedstawiają wystarczające dowody na to, w jaki sposób połączenia międzysystemowe, o których mowa w ust. 1, umożliwią dostęp do nowych rynków energii, w tym wodoru, zgodnie z celami Unii w zakresie energii i klimatu. Takie dowody zawierają ocenę popytu na wodór odnawialny lub niskoemisyjny i jego podaży, a także obliczenie ograniczenia emisji gazów cieplarnianych umożliwionego przez dany projekt.

Komisja regularnie weryfikuje tę ocenę i obliczenie, a także terminową realizację projektu.

3.   Oprócz szczegółowych kryteriów określonych w art. 19 mających zastosowanie do unijnej pomocy finansowej, połączenia międzysystemowe, o których mowa w ust. 1 niniejszego artykułu, są projektowane z myślą o zapewnieniu dostępu do przyszłych rynków energii, w tym wodoru, nie mogą prowadzić do przedłużenia okresu eksploatacji aktywów gazu ziemnego i zapewniają interoperacyjność sąsiadujących sieci ponad granicami. Jakakolwiek kwalifikowalność do uzyskania unijnej pomocy finansowej na mocy art. 18 kończy się z dniem 31 grudnia 2027 r.

4.   W każdym wniosku o unijną pomoc finansową na roboty wyraźnie wskazuje się cel przekształcenia aktywów w aktywa przeznaczone dla wodoru do 2036 r., jeżeli pozwolą na to warunki rynkowe, za pomocą planu działania z dokładnym harmonogramem.

5.   Odstępstwo określone w ust. 1 ma zastosowanie do czasu gdy, odpowiednio, Cypr lub Malta zostaną bezpośrednio połączone z transeuropejską siecią gazową, lub do dnia 31 grudnia 2029 r., w zależności od tego, co nastąpi wcześniej.

1.   W okresie przejściowym kończącym się z dniem 31 grudnia 2029 r. aktywa przeznaczone dla wodoru przekształcone z aktywów gazu ziemnego należące do kategorii infrastruktury energetycznej określonej w pkt 3 załącznika II mogą być wykorzystywane do przesyłu lub magazynowania uprzednio zdefiniowanej mieszaniny wodoru z gazem ziemnym lub biometanem.

2.   W okresie przejściowym, o którym mowa w ust. 1, projektodawcy ściśle współpracują ze sobą w zakresie opracowywania i realizacji projektów, by zapewnić interoperacyjność sąsiadujących ze sobą sieci.

3.   Projektodawca przedstawia wystarczające dowody, w tym w drodze umów handlowych, na to jak, do końca tego okresu przejściowego aktywa, o których mowa w ust. 1, przestaną być aktywami gazu ziemnego i staną się aktywami przeznaczonymi dla wodoru zgodnie z pkt 3 załącznika II, oraz jak w okresie przejściowym zostanie zwiększone wykorzystanie wodoru. Takie dowody zawierają ocenę popytu na wodór odnawialny lub niskoemisyjny i jego podaży, a także obliczenie ograniczenia emisji gazów cieplarnianych umożliwionego przez dany projekt. W kontekście monitorowania postępów w realizacji projektów będących przedmiotem wspólnego zainteresowania Agencja weryfikuje terminowe przekształcenie projektu w aktywa przeznaczone dla wodoru zgodnie z pkt 3 załącznika II.

4.   Kwalifikowalność projektów, zgodnie z ust. 1 niniejszego artykułu, do uzyskania unijnej pomocy finansowej na mocy art. 18 kończy się z dniem 31 grudnia 2027 r.

1.   Rozporządzenie (UE) nr 347/2013 traci moc z dniem 23 czerwca 2022 r. Niniejsze rozporządzenie nie powoduje powstania jakichkolwiek praw w odniesieniu do projektów wymienionych w załącznikach do rozporządzenia (UE) nr 347/2013.

2.   Niezależnie od ust. 1 niniejszego artykułu, załącznik VII do rozporządzenia (UE) nr 347/2013 zmienionego rozporządzeniem delegowanym Komisji (UE) 2022/546 (34), zawierający piątą unijną listę projektów będących przedmiotem wspólnego zainteresowania, a także art. 2–10, art. 12, 13 i 14 oraz załączniki I–IV i załącznik VI do rozporządzenia (UE) nr 347/2013, pozostają w mocy i wywołują skutki w odniesieniu do projektów będących przedmiotem wspólnego zainteresowania umieszczonych na piątej unijnej liście do czasu wejścia w życie pierwszej unijnej listy projektów będących przedmiotem wspólnego zainteresowania i projektów będących przedmiotem wspólnego zainteresowania ustanowionej na podstawie niniejszego rozporządzenia.

3.   Niezależnie od ust. 2 niniejszego artykułu projekty umieszczone na piątej unijnej liście projektów będących przedmiotem wspólnego zainteresowania ustanowionej na podstawie rozporządzenia (UE) nr 347/2013, i w odniesieniu do których właściwy organ przyjął do rozpatrzenia dokumentację wniosku, korzystają z praw i obowiązków wynikających z rozdziału III niniejszego rozporządzenia przez okres czterech lat od daty wejścia w życie niniejszego rozporządzenia.