This document is an excerpt from the EUR-Lex website
Document 22011A1008(01)
Agreement between the European Union and the Government of the Republic of Indonesia on certain aspects of air services
Umowa między Unią Europejską a rządem Republiki Indonezji dotycząca pewnych aspektów przewozów lotniczych
Umowa między Unią Europejską a rządem Republiki Indonezji dotycząca pewnych aspektów przewozów lotniczych
Dz.U. L 264 z 8.10.2011, p. 2–11
(BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV) Ten dokument został opublikowany w wydaniu(-iach) specjalnym(-ych)
(HR)
In force: This act has been changed. Current consolidated version: 08/10/2011
ELI: http://data.europa.eu/eli/agree_internation/2011/663/oj
Umowa między Unią Europejską a rządem Republiki Indonezji dotycząca pewnych aspektów przewozów lotniczych
Dziennik Urzędowy L 264 , 08/10/2011 P. 0002 - 0011
Umowa między Unią Europejską a rządem Republiki Indonezji dotycząca pewnych aspektów przewozów lotniczych UNIA EUROPEJSKA, zwana dalej "Unią", z jednej strony, oraz RZĄD REPUBLIKI INDONEZJI, zwany dalej "Indonezją" z drugiej strony, zwane dalej "stronami", STWIERDZAJĄC, że dwustronne umowy o komunikacji lotniczej zawarte między niektórymi państwami członkowskimi Unii a Indonezją zawierają postanowienia sprzeczne z prawem Unii, STWIERDZAJĄC, że Unia ma wyłączną kompetencję w zakresie szeregu aspektów, które mogą zostać włączone do dwustronnych umów o komunikacji lotniczej między państwami członkowskimi Unii a państwami trzecimi, STWIERDZAJĄC, że na mocy prawa Unii unijni przewoźnicy lotniczy ustanowieni w państwie członkowskim mają prawo do wolnego od dyskryminacji dostępu do tras lotniczych między państwami członkowskimi Unii a państwami trzecimi, UWZGLĘDNIAJĄC umowy między Unią a niektórymi państwami trzecimi, przewidujące dla obywateli tych państw trzecich możliwość nabywania praw własności przewoźników lotniczych koncesjonowanych zgodnie z prawem Unii, UZNAJĄC, że niektóre postanowienia dwustronnych umów o komunikacji lotniczej między państwami członkowskimi Unii a Indonezją, które są niezgodne z prawem Unii, muszą zostać dostosowane do tego prawa w celu ustanowienia solidnej podstawy prawnej dla przewozów lotniczych między Unią a Indonezją, a także w celu zachowania ciągłości tych przewozów lotniczych, STWIERDZAJĄC, że zgodnie z prawem Unii przewoźnicy lotniczy nie mogą co do zasady zawierać porozumień, które mogą wpływać na handel między państwami członkowskimi Unii i których celem lub skutkiem jest zapobieżenie, ograniczenie lub zakłócenie konkurencji, UZNAJĄC, że postanowienia dwustronnych umów o komunikacji lotniczej zawartych między państwami członkowskimi Unii a Indonezją, które (i) wymagają lub sprzyjają przyjmowaniu porozumień między przedsiębiorstwami, decyzji związków przedsiębiorstw lub uzgodnionych praktyk, które zapobiegają, zakłócają lub ograniczają konkurencję między przewoźnikami lotniczymi na danych trasach; lub (ii) wzmacniają skutki wszelkich takich porozumień, decyzji lub uzgodnionych praktyk; lub (iii) przenoszą na przewoźników lotniczych lub inne prywatne podmioty gospodarcze odpowiedzialność za podjęcie środków, które zapobiegają, zakłócają lub ograniczają konkurencję między przewoźnikami lotniczymi na danych trasach, mogą uniemożliwić skuteczne działanie reguł konkurencji mających zastosowanie do przedsiębiorstw, STWIERDZAJĄC, że w ramach niniejszej umowy celem Unii nie jest zwiększenie ogólnego natężenia ruchu lotniczego między Unią a Indonezją ani naruszenie równowagi między unijnymi przewoźnikami lotniczymi a przewoźnikami lotniczymi z Indonezji, ani negocjowanie zmian w postanowieniach obecnie obowiązujących umów dwustronnych o komunikacji lotniczej w zakresie praw przewozowych, UZGODNILI, CO NASTĘPUJE: Artykuł 1 Postanowienia ogólne 1. Do celów niniejszej umowy termin "państwa członkowskie" oznacza państwa członkowskie Unii, a termin "traktaty UE" oznacza Traktat o Unii Europejskiej i Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. 2. Zawarte w każdej z umów wymienionych w załączniku 1 odniesienia do obywateli państwa członkowskiego będącego stroną takiej umowy rozumiane są jako odniesienia do obywateli państw członkowskich Unii. 3. Zawarte w każdej z umów wymienionych w załączniku 1 odniesienia do przewoźników lotniczych lub przedsiębiorstw lotniczych z państwa członkowskiego będącego stroną takiej umowy rozumiane są jako odniesienia do przewoźników lotniczych lub przedsiębiorstw lotniczych wyznaczonych przez to państwo członkowskie. Artykuł 2 Wyznaczenie przez państwo członkowskie 1. Postanowienia ust. 2 i 3 niniejszego artykułu zastępują odpowiednie postanowienia artykułów wymienionych odpowiednio w załączniku 2 lit. a) i b) w odniesieniu do, odpowiednio, wyznaczenia przez zainteresowane państwo członkowskie przewoźnika lotniczego, jego upoważnień oraz zezwoleń wydanych przez Indonezję oraz odmowy, cofnięcia, zawieszenia lub ograniczenia wspomnianych upoważnień lub zezwoleń wydanych przewoźnikowi lotniczemu. 2. Po uzyskaniu wyznaczenia dokonanego przez państwo członkowskie Indonezja wyda odpowiednie upoważnienia i zezwolenia w najkrótszym przewidzianym przez procedury terminie, pod warunkiem że: a) przewoźnik lotniczy jest ustanowiony na terytorium wyznaczającego państwa członkowskiego zgodnie z traktatami UE oraz posiada ważną koncesję wydaną zgodnie z prawem Unii; oraz b) państwo członkowskie odpowiedzialne za wydanie certyfikatu przewoźnika lotniczego sprawuje i utrzymuje skuteczną kontrolę regulacyjną nad przewoźnikiem lotniczym, a wyznaczenie wyraźnie określa właściwą władzę lotniczą; oraz c) przewoźnik lotniczy jest własnością, bezpośrednio lub poprzez pakiet większościowy, państw członkowskich lub obywateli państw członkowskich, lub innych państw wymienionych w załączniku 3 lub obywateli tych innych państw, oraz pozostaje pod skuteczną kontrolą wymienionych państw lub obywateli. 3. Indonezja może odmówić, cofnąć, zawiesić lub ograniczyć upoważnienia lub zezwolenia wydane przewoźnikowi lotniczemu wyznaczonemu przez państwo członkowskie, jeżeli: a) przewoźnik lotniczy nie jest ustanowiony na terytorium wyznaczającego państwa członkowskiego zgodnie z traktatami UE lub nie posiada ważnej koncesji wydanej zgodnie z prawem Unii; lub b) państwo członkowskie odpowiedzialne za wydanie certyfikatu przewoźnika lotniczego nie sprawuje ani nie utrzymuje skutecznej kontroli regulacyjnej nad przewoźnikiem lotniczym lub w wyznaczeniu nie jest wyraźnie określona właściwa władza lotnicza; lub c) przewoźnik lotniczy nie jest własnością, bezpośrednio bądź poprzez pakiet większościowy, państw członkowskich lub obywateli państw członkowskich, lub innych państw wymienionych w załączniku 3 lub obywateli tych innych państw, ani nie pozostaje pod skuteczną kontrolą wymienionych państw lub obywateli; lub d) przewoźnik lotniczy otrzymał już zezwolenie eksploatacyjne zgodnie z dwustronną umową między Indonezją a innym państwem członkowskim, a Indonezja może wykazać, że wykonywanie praw przewozowych zgodnie z niniejszą umową na trasie, która zawiera punkt znajdujący się na terytorium tego innego państwa członkowskiego, stanowiłoby obejście ograniczeń praw przewozowych nałożonych przez tę inną umowę; lub e) wyznaczony przewoźnik lotniczy posiada certyfikat przewoźnika lotniczego wydany przez państwo członkowskie, nie istnieje dwustronna umowa o komunikacji lotniczej między Indonezją a tym państwem członkowskim, a to państwo członkowskie odmówiło przewoźnikowi lotniczemu wyznaczonemu przez Indonezję przyznania praw przewozowych. Wykonując swoje prawa na mocy niniejszego ustępu, Indonezja nie dyskryminuje unijnych przewoźników lotniczych ze względu na ich przynależność państwową. Artykuł 3 Bezpieczeństwo 1. Postanowienia ust. 2 niniejszego artykułu uzupełniają odpowiednie postanowienia artykułów wymienionych w załączniku 2 lit. c). 2. Jeżeli państwo członkowskie wyznaczyło przewoźnika lotniczego, nad którym kontrolę regulacyjną sprawuje i utrzymuje inne państwo członkowskie, prawa Indonezji zgodnie z postanowieniami dotyczącymi bezpieczeństwa zawartymi w umowie między państwem członkowskim, które wyznaczyło danego przewoźnika lotniczego, a Indonezją mają w równym stopniu zastosowanie do przyjmowania, wykonywania lub utrzymywania norm bezpieczeństwa przez wspomniane inne państwo członkowskie oraz w stosunku do zezwolenia eksploatacyjnego tego przewoźnika lotniczego. Artykuł 4 Opodatkowanie paliwa lotniczego 1. Postanowienia ust. 2 niniejszego artykułu uzupełniają odpowiednie postanowienia artykułów wymienionych w załączniku 2 lit. d). 2. Nie naruszając jakichkolwiek innych postanowień stanowiących inaczej, żadne postanowienie w umowach wymienionych w załączniku 2 lit. d) nie jest przeszkodą dla państwa członkowskiego w nałożeniu w sposób wolny od dyskryminacji podatków, należności, ceł, opłat lub obciążeń na paliwo dostarczane na jego terytorium, przeznaczone do użytku przez statek powietrzny wyznaczonego przewoźnika lotniczego z Indonezji wykonującego operacje między punktem znajdującym się na terytorium tego państwa członkowskiego a innym punktem znajdującym się na terytorium tego lub innego państwa członkowskiego. Artykuł 5 Zgodność z regułami konkurencji 1. Nie naruszając jakichkolwiek innych postanowień stanowiących inaczej, żadne postanowienie umów wymienionych w załączniku 1 nie może (i) sprzyjać przyjmowaniu porozumień między przedsiębiorstwami, decyzji związków przedsiębiorstw lub uzgodnionych praktyk, które zapobiegają, zakłócają lub ograniczają konkurencję; (ii) wzmacniać skutków wszelkich takich porozumień, decyzji lub uzgodnionych praktyk; ani (iii) przenosić na prywatne podmioty gospodarcze odpowiedzialności za podjęcie środków, które zapobiegają, zakłócają lub ograniczają konkurencję. 2. Postanowień umów wymienionych w załączniku 1, które są niezgodne z ust. 1 niniejszego artykułu, nie stosuje się. Artykuł 6 Załączniki do niniejszej umowy Załączniki do niniejszej umowy stanowią jej integralną część. Artykuł 7 Zmiana lub poprawka Strony mogą w każdej chwili zmienić lub poprawić niniejszą umowę w drodze wzajemnego porozumienia. Artykuł 8 Wejście w życie i tymczasowe stosowanie 1. Niniejsza umowa wchodzi w życie po dokonaniu przez strony wzajemnej pisemnej notyfikacji o zakończeniu odpowiednich wewnętrznych procedur niezbędnych do wejścia w życie umowy. 2. Nie naruszając postanowień ust. 1, strony zgadzają się na tymczasowe stosowanie niniejszej umowy od pierwszego dnia miesiąca następującego po dniu, w którym strony dokonały wzajemnej notyfikacji zakończenia niezbędnych w tym celu procedur. 3. Niniejszą umowę stosuje się do wszystkich umów i porozumień wymienionych w załączniku 1, w tym do tych, które w dniu podpisania niniejszej umowy nie weszły jeszcze w życie i nie są tymczasowo stosowane. Artykuł 9 Wygaśnięcie 1. W przypadku wygaśnięcia umowy wymienionej w załączniku 1 jednocześnie wygasają wszystkie postanowienia niniejszej umowy odnoszące się do danej umowy wymienionej w załączniku 1. 2. W przypadku wygaśnięcia wszystkich umów wymienionych w załączniku 1, jednocześnie wygasa niniejsza umowa. W DOWÓD CZEGO niżej podpisani odpowiednio upoważnieni podpisali niniejszą umowę. Sporządzono w Brukseli w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, dnia dwudziestego dziewiątego czerwca 2011 r., w językach: angielskim, bułgarskim, czeskim, duńskim, estońskim, fińskim, francuskim, greckim, hiszpańskim, litewskim, łotewskim, maltańskim, niderlandzkim, niemieckim, polskim, portugalskim, rumuńskim, słowackim, słoweńskim, szwedzkim, węgierskim i włoskim oraz indonezyjskim, przy czym wszystkie teksty są jednakowo autentyczne. За Европейския съюз Por la Unión Europea Za Evropskou unii For Den Europæiske Union Für die Europäische Union Euroopa Liidu nimel Για την Ευρωπαϊκή Ένωση For the European Union Pour l'Union européenne Per l'Unione europea Eiropas Savienības vārdā – Europos Sąjungos vardu Az Európai Unió részéről Għall-Unjoni Ewropea Voor de Europese Unie W imieniu Unii Europejskiej Pela União Europeia Pentru Uniunea Europeană Za Európsku úniu Za Evropsko unijo Euroopan unionin puolesta För Europeiska unionen Untuk Uni Eropa +++++ TIFF +++++ За правителството на Република Индонезия Por el Gobierno de la República de Indonesia Za vládu Indonéské republiky For Republiken Indonesiens regeringen Für die Regierung der Republik Indonesien Indoneesia Vabariigi valitsuse nimel Για την Κυβέρνηση της Δημοκρατίας της Ινδονησίας For the Government of the Republic of Indonesia Pour le gouvernement de la République d'Indonésie Per il governo della Repubblica di Indonesia Indonēzijas Republikas valdības vārdā – Indonezijos Respublikos vyriausybės vardu Az Indonéz Köztársaság kormánya részéről Għall-Gvern tar-Repubblika tal-Indoneżja Voor de regering van de Republiek Indonesië W imieniu rządu Republiki Indonezji Pelo Governo da República da Indonésia Pentru Guvernul Republicii Indonezia Za vládu Indonézskej republiky Za vlado Republike Indonezije Indonesian tasavallan hallituksen puolesta För Republiken Indonesiens regeringen Untuk Pemerintah Republik Indonesia +++++ TIFF +++++ -------------------------------------------------- ZAŁĄCZNIK 1 Wykaz umów, o których mowa w art. 1 umowy Umowy o komunikacji lotniczej i inne porozumienia między Republiką Indonezji a państwami członkowskimi Unii Europejskiej, z uwzględnieniem zmian lub poprawek, które w dniu podpisania umowy były zawarte, podpisane lub parafowane: - umowa o transporcie lotniczym między rządem federalnym Austrii a rządem Republiki Indonezji dotycząca regularnego przewozu lotniczego, podpisana w Wiedniu dnia 19 marca 1987 r., zwana dalej w załączniku 2 "umową Indonezja – Austria", - umowa między rządem Królestwa Belgii a rządem Republiki Indonezji o komunikacji lotniczej pomiędzy i poza ich terytoriami, sporządzona w Dżakarcie dnia 12 marca 1971 r., zwana dalej w załączniku 2 "umową Indonezja – Belgia", - umowa między rządem Republiki Bułgarii a rządem Republiki Indonezji o komunikacji lotniczej pomiędzy i poza ich terytoriami, sporządzona w Dżakarcie dnia 22 czerwca 1992 r., zwana dalej w załączniku 2 "umową Indonezja – Bułgaria", - umowa o transporcie lotniczym między rządem Czechosłowackiej Republiki Socjalistycznej a rządem Republiki Indonezji, podpisana w Pradze dnia 10 maja 1972 r., zwana dalej w załączniku 2 "umową Indonezja – Republika Czeska". Ostatnio zmieniona wymianą listów dokonaną w Dżakarcie dnia 18 stycznia 1986 r., - umowa między rządem Danii a rządem Republiki Indonezji o komunikacji lotniczej pomiędzy ich terytoriami, podpisana w Kopenhadze dnia 23 czerwca 1971 r., zwana dalej w załączniku 2 "umową Indonezja – Dania", - umowa o komunikacji lotniczej między rządem Republiki Finlandii a rządem Republiki Indonezji, podpisana w Dżakarcie dnia 7 listopada 1997 r., zwana dalej w załączniku 2 "umową Indonezja – Finlandia", - umowa między rządem Republiki Francuskiej a rządem Republiki Indonezji o komunikacji lotniczej pomiędzy i poza ich terytoriami, sporządzona w Dżakarcie dnia 24 listopada 1967 r., zwana dalej w załączniku 2 "umową Indonezja – Francja", - umowa między Republiką Federalną Niemiec a Republiką Indonezji o komunikacji lotniczej pomiędzy i poza ich terytoriami, podpisana w Dżakarcie dnia 4 grudnia 1969 r., zwana dalej w załączniku 2 "umową Indonezja – Niemcy", - umowa o komunikacji lotniczej między rządem Republiki Greckiej a rządem Republiki Indonezji, sporządzona w Dżakarcie dnia 24 czerwca 2008 r., zwana dalej w załączniku 2 "umową Indonezja – Grecja", - umowa o transporcie lotniczym między rządem Republiki Węgierskiej a rządem Republiki Indonezji, podpisana w Dżakarcie dnia 20 września 1994 r., zwana dalej w załączniku 2 "umową Indonezja – Węgry", - umowa między rządem Republiki Włoskiej a rządem Republiki Indonezji o komunikacji lotniczej pomiędzy i poza ich terytoriami, podpisana w Dżakarcie dnia 7 grudnia 1966 r., zwana dalej w załączniku 2 "umową Indonezja – Włochy", - projekt umowy o komunikacji lotniczej między rządem Wielkiego Księstwa Luksemburga a rządem Republiki Indonezji, parafowany w Denpasar dnia 15 marca 2005 r., zwanej dalej w załączniku 2 "umową Indonezja – Luksemburg", - umowa o transporcie lotniczym między rządem Królestwa Niderlandów a rządem Republiki Indonezji, podpisana w Hadze dnia 23 listopada 1990 r., zwana dalej w załączniku 2 "umową Indonezja – Niderlandy", - umowa o transporcie lotniczym między rządem Rzeczypospolitej Polskiej a rządem Republiki Indonezji, podpisana w Dżakarcie dnia 13 grudnia 1991 r., zwana dalej w załączniku 2 "umową Indonezja – Polska", - umowa o komunikacji lotniczej między rządem Rumunii a rządem Republiki Indonezji, podpisana w Dżakarcie dnia 7 września 1993 r., zwana dalej w załączniku 2 "umową Indonezja – Rumunia", - umowa o transporcie lotniczym między rządem Republiki Słowackiej a rządem Republiki Indonezji, parafowana w Dżakarcie dnia 28 marca 1995 r., zwana dalej w załączniku 2 "umową Indonezja – Słowacja", - umowa o transporcie lotniczym między rządem Królestwa Hiszpanii a rządem Republiki Indonezji dotycząca regularnego przewozu lotniczego, sporządzona w Madrycie dnia 5 października 1993 r., zwana dalej w załączniku 2 "umową Indonezja – Hiszpania", - umowa między rządem Szwecji a rządem Republiki Indonezji o komunikacji lotniczej pomiędzy ich terytoriami, podpisana w Kopenhadze dnia 23 czerwca 1971 r., zwana dalej w załączniku 2 "umową Indonezja – Szwecja", - umowa między rządem Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej a rządem Republiki Indonezji o komunikacji lotniczej pomiędzy i poza ich terytoriami, podpisana w Dżakarcie dnia 28 czerwca 1973 r., zwana dalej w załączniku 2 "umową Indonezja – Zjednoczone Królestwo". -------------------------------------------------- ZAŁĄCZNIK 2 Wykaz artykułów zawartych w umowach wymienionych w załączniku 1, o których mowa w art. 2–4 umowy a) Wyznaczenie przez państwo członkowskie: art. 3 umowy Indonezja – Austria; art. 3 umowy Indonezja – Belgia; art. III umowy Indonezja – Bułgaria; art. 3 umowy Indonezja – Republika Czeska; art. 3 umowy Indonezja – Dania; art. 3 umowy Indonezja – Finlandia; art. 3 umowy Indonezja – Francja; art. 3 ust. 4 umowy Indonezja – Niemcy; art. 3 umowy Indonezja – Węgry; art. 3 umowy Indonezja – Włochy; art. III umowy Indonezja – Luksemburg; art. 3 umowy Indonezja – Niderlandy; art. 3 umowy Indonezja – Polska; art. 3 umowy Indonezja – Rumunia; art. 3 umowy Indonezja – Słowacja; art. III umowy Indonezja – Hiszpania; art. 3 umowy Indonezja – Szwecja; art. 3 umowy Indonezja – Zjednoczone Królestwo. b) Odmowa wydania, cofnięcie, zawieszenie lub ograniczenie upoważnień lub zezwoleń: art. 3 i 4 umowy Indonezja – Austria; art. 3 umowy Indonezja – Belgia; art. IV umowy Indonezja – Bułgaria; art. 3 umowy Indonezja – Republika Czeska; art. 3 umowy Indonezja – Dania; art. 3 i 4 umowy Indonezja – Finlandia; art. 3 umowy Indonezja – Francja; art. 3 ust. 6 umowy Indonezja – Niemcy; art. 4 umowy Indonezja – Węgry; art. 3 umowy Indonezja – Włochy; art. IV umowy Indonezja – Luksemburg; art. 3 i 4 umowy Indonezja – Niderlandy; art. 3 i 4 umowy Indonezja – Polska; art. 4 umowy Indonezja – Rumunia; art. 4 umowy Indonezja – Słowacja; art. III i IV umowy Indonezja – Hiszpania; art. 3 umowy Indonezja – Szwecja; art. 3 umowy Indonezja – Zjednoczone Królestwo. c) Bezpieczeństwo: art. 3 i 6 umowy Indonezja – Austria; art. 3 umowy Indonezja – Belgia; art. 3 umowy Indonezja – Republika Czeska; art. 3 umowy Indonezja – Dania; art.16 umowy Indonezja – Finlandia; art. 3 umowy Indonezja – Francja; załącznik 4 do uzgodnionego protokołu, podpisanego w Bonn dnia 4 czerwca 2003 r. przez delegacje reprezentujące władze lotnicze Republiki Federalnej Niemiec i Republiki Indonezji; art. 7 umowy Indonezja – Grecja; art. 16 umowy Indonezja – Węgry; art. 3 umowy Indonezja – Włochy; art. VII umowy Indonezja – Luksemburg; załącznik IV do protokołu ustaleń między władzami lotniczymi Republiki Indonezji i Królestwem Niderlandów, sporządzonego w Hadze dnia 19 sierpnia 2009 r.; art. 6 umowy Indonezja – Słowacja; art. VI umowy Indonezja – Hiszpania; art. 3 umowy Indonezja – Szwecja. d) Opodatkowanie paliwa lotniczego: art. 7 umowy Indonezja – Austria; art. 4 umowy Indonezja – Belgia; art. VI umowy Indonezja – Bułgaria; art. 5 umowy Indonezja – Republika Czeska; art. 4 umowy Indonezja – Dania; art. 6 umowy Indonezja – Finlandia; art. 4 umowy Indonezja – Francja; art. 5 umowy Indonezja – Niemcy; art. 10 umowy Indonezja – Grecja; art. 6 umowy Indonezja – Węgry; art. 4 umowy Indonezja – Włochy; art. IX umowy Indonezja – Luksemburg; art. 10 umowy Indonezja – Niderlandy; art. 6 umowy Indonezja – Polska; art. 9 umowy Indonezja – Rumunia; art. 8 umowy Indonezja – Słowacja; art. VIII umowy Indonezja – Hiszpania; art. 4 umowy Indonezja – Szwecja; art. 4 umowy Indonezja – Zjednoczone Królestwo. -------------------------------------------------- ZAŁĄCZNIK 3 Wykaz innych państw, o których mowa w art. 2 umowy a) Republika Islandii (na mocy Porozumienia o Europejskim Obszarze Gospodarczym); b) Księstwo Liechtensteinu (na mocy Porozumienia o Europejskim Obszarze Gospodarczym); c) Królestwo Norwegii (na mocy Porozumienia o Europejskim Obszarze Gospodarczym); d) Konfederacja Szwajcarska (na mocy Umowy między Wspólnotą Europejską a Konfederacją Szwajcarską o transporcie lotniczym). --------------------------------------------------