27.9.2016   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

C 353/46

—

gezien Richtlijn 2000/29/EG van de Raad betreffende de beschermende maatregelen tegen het binnenbrengen en de verspreiding in de Gemeenschap van voor planten en voor plantaardige producten schadelijke organismen (1),

—

gezien de wetenschappelijke adviezen van de Europese Autoriteit voor voedselveiligheid (European Food Safety Authority, EFSA) over de risico's van Xylella fastidiosa voor de plantgezondheid op het EU-grondgebied met de identificatie en evaluatie van risicobeperkende opties, die op 26 november 2013 en 6 januari 2015 werden gepubliceerd,

—

gezien de uitvoeringsbesluiten van de Commissie van 13 februari 2014, 23 juli 2014 en 28 april 2015 betreffende maatregelen om het binnenbrengen en de verspreiding in de Unie van Xylella fastidiosa te voorkomen,

—

gezien de verslagen van het Voedsel- en Veterinair Bureau over in februari en november 2014 uitgevoerde audits,

—

gezien de vraag aan de Commissie over de uitbraak van Xylella fastidiosa in de olijventeelt (O-000038/2015 — B8-0117/2015),

—

gezien Richtlijn 2009/128/EG tot vaststelling van een kader voor communautaire actie ter verwezenlijking van een duurzaam gebruik van pesticiden (2),

—

gezien artikel 128, lid 5, en artikel 123, lid 4, van zijn Reglement,

A.

overwegende dat Xylella fastidiosa een zeer gevaarlijke, onmiddellijke bedreiging vormt voor de productie van bepaalde gewassen in Zuid-Europa, waaronder olijf-, amandel- en perzikbomen en sierplanten; overwegende dat het, afhankelijk van het soort bacterie, een potentiële bedreiging vormt voor wijngaarden, citrusbomen en andere gewassen en kan leiden tot ongekende, rampzalige verliezen, met alle dramatische economische, ecologische en maatschappelijke gevolgen van dien; overwegende dat de bacterie die de olijfbomen in de regio Apulië aantast, verschilt van de isolaten die ziekten veroorzaken in de druiven- en citrusteelt in andere delen van de wereld;

B.

overwegende dat de bacterie reeds ernstige schade toebrengt aan olijfboomgaarden in de regio Apulië in Zuid-Italië, hetgeen ook een bedreiging kan worden voor andere gewassen en regio's;

C.

overwegende dat de olijfproductie een van de belangrijkste landbouwsectoren van de regio Apulië is, die goed is voor 11,6 % (of 522 miljoen EUR) van de totale waarde van de landbouwproductie in de regio en 30 % van de waarde van de Italiaanse olijfproductie in 2013;

D.

overwegende dat de aanwezigheid van Xylella fastidiosa ernstige economische schade veroorzaakt, niet alleen voor de olijfproducenten, maar ook voor de gehele productieketen, met inbegrip van coöperatieve en particuliere perserijen, het toerisme en marketingactiviteiten;

E.

overwegende dat de Italiaanse autoriteiten op 21 oktober 2013 de eerste melding deden van een uitbraak van Xylella fastidiosa en dat sindsdien een alarmerend hoog aantal bomen is besmet;

F.

overwegende dat de inspecties die het Voedsel- en Veterinair Bureau (VVB) van het directoraat-generaal Gezondheid en voedselveiligheid in februari en november 2014 in Italië heeft uitgevoerd, bevestigen dat de situatie dramatisch is verslechterd en dat een verdere verspreiding van de bacterie niet kan worden uitgesloten;

G.

overwegende dat momenteel geen behandeling beschikbaar is om zieke planten in het veld te verzorgen en dat getroffen planten over het algemeen voor altijd besmet blijven of snel omvallen;

H.

overwegende dat een groot aantal verschillende planten in de Europese Unie de ziekte kunnen dragen, met inbegrip van asymptomatische wilde planten;

I.

overwegende dat de EFSA heeft benadrukt dat er prioriteit moet worden gegeven aan preventieve actie gericht op invoer en de beheersing van uitbraken, alsook aan de intensivering van het uitwisselen van onderzoek, omdat het moeilijk is de verspreiding van Xylella fastidiosa een halt toe te roepen zodra een productiegebied is aangetast;

1.

stelt vast dat de uitvoeringsbesluiten die de Commissie vóór april 2015 heeft vastgesteld, vooral gericht waren op interne maatregelen om de uitbraak te bestrijden, en geen krachtige maatregelen omvatten om te voorkomen dat de ziekte vanuit derde landen de EU zou binnenkomen;

2.

verzoekt de Commissie gerichte maatregelen tegen Xylella fastidiosa te nemen om de invoer van besmet materiaal in de EU te voorkomen; is verheugd over het besluit van de Commissie van april 2015 om de invoer van besmette koffieplanten uit Costa Rica en Honduras te verbieden, en over de invoerbeperkingen voor planten uit getroffen gebieden in andere derde landen; vraagt dat er zo nodig nog strengere maatregelen worden getroffen, bijvoorbeeld alleen invoer toestaan uit ziektevrije productiegebieden;

3.

betreurt het dat de Commissie zeer vaak niet snel genoeg reageert om de binnenkomst in de EU van plantenziekten uit derde landen te voorkomen; dringt er derhalve bij de Commissie op aan de besmettingsbron te controleren en de officiële fytosanitaire controleregeling van de EU te herzien teneinde het grondgebied van de EU te beschermen en te vrijwaren;

4.

dringt er bij de Commissie op aan, in het bijzonder omdat de zomer in aantocht is, doeltreffende maatregelen te nemen om de verspreiding van Xylella fastidiosa binnen de EU te voorkomen, met name door zich te concentreren op de meest bedreigde gewassen, maar andere gewassen die ook ernstig door de ziekte kunnen worden aangetast niet uit het oog te verliezen, en onderstreept in dit verband het belang van de bepalingen van artikel 9 van het uitvoeringsbesluit van 2015;

5.

vraagt de Commissie en de lidstaten producenten te vergoeden voor uitroeiingsmaatregelen en inkomstenderving — waarbij het niet alleen gaat om verloren landbouwproductie, maar ook om het verlies van cultureel erfgoed, geschiedenis en activiteiten in verband met toerisme;

6.

verzoekt de Commissie en de relevante autoriteiten gebruik te maken van alle mogelijke fondsen en instrumenten om het economisch herstel van de getroffen gebieden te bevorderen; verzoekt de Commissie stimulansen voor producenten vast te stellen waarmee zij tot het treffen van preventieve maatregelen kunnen worden aangezet;

7.

verzoekt de Commissie ervoor te zorgen dat er voldoende financiële en personele middelen beschikbaar zijn om de desbetreffende strategieën uit te voeren, onder meer financiële steun voor landbouwers om de juiste landbouwpraktijken toe te passen voor de bestrijding van Xylella fastidiosa en haar vectoren; dringt er bij de Commissie op aan onverwijld intensievere onderzoeksinspanningen te bevorderen, onder meer door middel van meer internationale netwerkactiviteiten en door financiering beschikbaar te stellen voor onderzoeksinstituten, teneinde de wetenschappelijke kennis over Xylella fastidiosa te vergroten en precies vast te stellen welk verband er bestaat tussen de ziekteverwekker, de symptomen en de ontwikkeling van de ziekte;

8.

onderstreept dat er voorlichtingscampagnes georganiseerd moeten worden in mogelijk aangetaste gebieden van de EU, met het oog op bewustmaking van de betrokkenen, niet alleen in de landbouw- maar ook in de tuinbouwsector, met inbegrip van handelaren in sierplanten, professionele tuinders en hun klanten;

9.

is van mening dat de Commissie en de lidstaten, met name omdat de zomer in aantocht is, reizigers moeten waarschuwen voor de risico's van het binnenbrengen in de EU van besmette planten uit door Xylella fastidiosa getroffen landen;

10.

dringt erop aan meer middelen uit te trekken om schadelijke organismen te detecteren op de plaatsen van binnenkomst in de EU; moedigt de lidstaten er voorts toe aan het aantal routine-inspecties te verhogen om de verspreiding van Xylella fastidiosa buiten de afgebakende gebieden tegen te gaan;

11.

vraagt de Commissie een open database op te zetten, met een lijst van instellingen en bevoegde autoriteiten op het niveau van de EU en de lidstaten, zodat informatie en ervaringen kunnen worden uitgewisseld, de bevoegde autoriteiten snel kunnen worden gewaarschuwd en de nodige maatregelen kunnen worden getroffen;

12.

vraagt de Commissie op transparante wijze uitgebreide richtsnoeren op te stellen voor de uitvoering van preventieve en ziektebestrijdingsmaatregelen, met duidelijke vermelding van het toepassingsgebied en de duur daarvan, op basis van bestaande ervaring en optimale werkwijzen, die de bevoegde autoriteiten en diensten in de lidstaten als ondersteunend instrument kunnen gebruiken;

13.

verzoekt de Commissie jaarlijks verslag uit te brengen aan het Parlement, of op enig ander moment indien de situatie verandert, over de dreiging voor EU-producenten die uitgaat van Xylella fastidiosa en andere organismen die een gevaar vormen voor de landbouwproductie;

14.

verzoekt zijn Voorzitter deze resolutie te doen toekomen aan de Raad en aan de Commissie.