31.1.2006   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 24/29

1.1

Η Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή επιβεβαιώνει το έντονο ενδιαφέρον της για την επίτευξη πραγματικής προόδου σε ό,τι αφορά την προώθηση της ισότητας των φύλων, όπως έχει τονίσει επανειλημμένως στις πρόσφατες γνωμοδοτήσεις της για το θέμα αυτό (2). Η ισότητα των φύλων αποτελεί — και πρέπει να παραμείνει — προτεραιότητα των πολιτικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Μολονότι έχει καταβληθεί μεγαλύτερη προσπάθεια για την προώθηση της ισότητας των φύλων στην ΕΕ τα τελευταία χρόνια, οι γυναίκες παραμένουν σε μειονεκτική θέση στους περισσότερους τομείς δραστηριότητας (3) — αυτό πρέπει να αλλάξει. Εάν και σε μικρότερο βαθμό, υφίστανται διακρίσεις φύλου και εναντίον των ανδρών — και αυτό θα πρέπει να επιλυθεί. Πρέπει να αντιμετωπιστεί, επίσης, ένα πλήθος προβλημάτων που οφείλονται στις διακρίσεις (λόγω του γενετήσιου προσανατολισμού, της ηλικίας, της υγείας, των ειδικών αναγκών, της εθνικής καταγωγής) τα οποία εντείνονται από τη διάσταση του φύλου.

1.1.1

Υπάρχουν πολλές διαφορετικές μορφές ανισότητας των φύλων σε όλη την ΕΕ και είναι σημαντικό να εντοπιστούν, να τεκμηριωθούν, να αναλυθούν, να εξαχθούν τα σχετικά διδάγματα σε κοινοτικό επίπεδο, και να εξευρεθούν ικανοποιητικές λύσεις.

1.1.2

Συνεπώς, η ΕΟΚΕ επιδοκιμάζει κάθε αποτελεσματικό μέσο που επιταχύνει την υλοποίηση της ισότητας των φύλων.

1.1.3

Η ΕΟΚΕ υποστηρίζει την πρόταση για ίδρυση Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου για την Ισότητα των Φύλων (4), επειδή έχει την πεποίθηση ότι θα αποτελέσει αποτελεσματικό μέσο — με σπουδαίο δυναμικό — στη στήριξη των προσπαθειών της ΕΕ και των κρατών μελών για την πραγματοποίηση προόδου σε ό,τι αφορά την προώθηση της ισότητας των φύλων.

1.2

Η ΕΟΚΕ συμφωνεί με την επιχειρηματολογία για την ίδρυση ανεξάρτητου ινστιτούτου και αποδέχεται χωρίς επιφυλάξεις την απόφαση ότι το Ινστιτούτο δεν πρέπει να αντικαταστήσει ή να αποδυναμώσει τους σημερινούς δοκιμασμένους και ειδικευμένους οργανισμούς ή εκείνους που πρόκειται να ιδρυθούν σε κοινοτικό επίπεδο (5). Ούτε θα πρέπει η ίδρυση του Ινστιτούτου να αποδυναμώσει την υλοποίηση της ένταξης της διάστασης του φύλου στα μέσα και σε όλες τις πολιτικές και τα προγράμματα της Κοινότητας: η ΕΟΚΕ είναι πεπεισμένη ότι το βήμα αυτό, αντιθέτως, θα ενισχύσει την ενσωμάτωση αυτή.

1.3

Η ΕΟΚΕ πιστεύει ότι το Ινστιτούτο θα στηρίξει το κύρος του στην αντικειμενικότητα, την ουδετερότητα, την ανεξαρτησία, την εμπειρογνωμοσύνη, και την ικανότητα συγκέντρωσης σχετικών στοιχείων σε έναν τόπο και ότι θα μπορούσε να αποτελέσει μέσο για ένα ευρύ πεδίο χρηστών. Χάρη στη συστηματική ένταξη της διάστασης του φύλου σε όλες τις πολιτικές, το Ινστιτούτο θα είναι σε θέση να εξυπηρετήσει μια μεγάλη ποικιλία «πελατείας» — που εκτείνεται από τα πιο διαφορετικά στρώματα της κοινωνίας των πολιτών έως τα όργανα της ΕΕ που είναι αρμόδια για τη λήψη αποφάσεων.

1.3.1

Εξάλλου, οι δραστηριότητες του Ινστιτούτου δεν θα αναπτύσσονται αποκλειστικά εντός της ΕΕ αλλά θα επεκτείνονται σε ένα ευρύτερο ευρωπαϊκό πλαίσιο, όπως η ετοιμασία των περαιτέρω διευρύνσεων της Ένωσης, και σε διεθνές επίπεδο. Συνεπώς, θα εργάζεται, επίσης, για την καλλιέργεια πολυπολιτισμικών διασυνδέσεων και ανταλλαγών.

1.4

Η ΕΟΚΕ κρίνει ότι, ενόψει του φιλόδοξου στόχου και των καθηκόντων που αναμένουν το Ινστιτούτο, οι εξουσίες και οι ευθύνες του πρέπει να καθοριστούν με περισσότερη σαφήνεια σε σχέση με τις λειτουργίες που αναλαμβάνει στους τομείς της έρευνας, της πληροφόρησης, της προβολής κλπ. Οι στόχοι της συλλογής και επεξεργασίας στοιχείων πρέπει να προσδιοριστούν, έτσι ώστε το Ινστιτούτο να είναι σε θέση να συμβάλει στη διαδικασία της χάραξης πολιτικής. Πρέπει να είναι σε θέση να διευκρινίζει τα μέτρα και τη νομοθεσία που πρέπει να υιοθετούν τα κοινοτικά όργανα. Το Ινστιτούτο θα πρέπει να διαδραματίζει, επίσης, εκπαιδευτικό ρόλο σε θέματα ένταξης της διάστασης του φύλου και να έχει τη δυνατότητα να παρουσιάζει τις απόψεις του για τις κοινοτικές πρωτοβουλίες και δραστηριότητες στον τομέα.

1.4.1

Η ΕΟΚΕ κρίνει ότι ένας ακριβέστερος προσδιορισμός των στόχων και των αρμοδιοτήτων του Ινστιτούτου θα συνέβαλε, επίσης, ώστε να τονιστεί η σημασία του και να καταδειχθεί σαφώς ότι χρειάζεται τους ανάλογους πόρους για την υλοποίηση των παραπάνω στόχων.

1.5

Το Ινστιτούτο θα πρέπει να διαθέτει το απαραίτητο κύρος, αυξημένη διαφάνεια, και να διασφαλίζει αποτελεσματικές διασυνδέσεις με σχετικές ομάδες της κοινωνίας των πολιτών που αναφέρονται στο άρθρο 10, παράγραφος 1, στοιχεία α) έως γ), οι οποίες διαθέτουν πλούτο αναλυτικής εμπειρίας και εμπειρογνωμοσύνης στα θέματα ισότητας μεταξύ ανδρών και γυναικών και, έτσι, μπορούν να αντικατοπτρίζουν άμεσα τις ανάγκες των πολιτών της ΕΕ. Για το λόγο αυτό, η ΕΟΚΕ συνιστά με εμμονή να διατεθούν στους εκπρόσωπους της κοινωνίας των πολιτών περισσότερες θέσεις στο διοικητικό συμβούλιο του Ινστιτούτου (βλ. σημεία 3.7.2 και 3.7.3 παρακάτω). Στο πλαίσιο αυτό, η ΕΟΚΕ τονίζει και πάλι το σημαντικό ρόλο των κοινωνικών εταίρων στην επίλυση των προβλημάτων της ισότητας των φύλων και στην αγορά εργασίας.

1.6

Ταυτόχρονα, η ΕΟΚΕ υποστηρίζει ότι οι εκπρόσωποι των κοινωνικών εταίρων της Ευρώπης και των σχετικών ΜΚΟ πρέπει να έχουν τα ίδια δικαιώματα με τα άλλα μέλη στο διοικητικό συμβούλιο — δηλ. να έχουν δικαίωμα ψήφου (βλ. σημείο 3.7.4 παρακάτω).

1.7

Η ΕΟΚΕ θεωρεί ότι η χρηματοδότηση του Ινστιτούτου πρέπει να είναι ανάλογη του έργου που θα επιτελέσει, δίπλα στους υφιστάμενους οργανισμούς και τα κοινοτικά προγράμματα που, επίσης, πραγματεύονται το θέμα της ισότητας των φύλων.

1.8

Μολονότι στην πρόταση κανονισμού δεν αναφέρεται που θα βρίσκεται η έδρα του Ινστιτούτου, η ΕΟΚΕ προτείνει η έδρα του να είναι σε μια από τις χώρες που προσχώρησαν στην ΕΕ το 2004. Ορισμένες από τις χώρες αυτές ήδη εξέφρασαν ενδιαφέρον να φιλοξενήσουν το Ινστιτούτο, κάτι το οποίο θα ικανοποιήσει και την ανάγκη για ισόρροπη αποκέντρωση των οργάνων σε όλη την ΕΕ και θα δώσει τη δυνατότητα αμεσότερης επαφής με πολίτες κάποιας από τις παραπάνω χώρες, όπου πρέπει να υποστηριχθεί η εφαρμογή της ισότητας των ευκαιριών για άνδρες και γυναίκες.

1.9

Η ΕΟΚΕ είναι πεπεισμένη ότι η στενή συνεργασία με το Ινστιτούτο θα ωφελήσει και όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη και δηλώνει ότι είναι έτοιμη να συνεργαστεί μαζί του στο πλαίσιο των κοινοτικών κανόνων.

2.1

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσίευσε την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με την ίδρυση Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου για την Ισότητα των Φύλων (6) στις 8 Μαΐου 2005 και δήλωσε, μεταξύ άλλων, στην ανακοίνωση τύπου (7) ότι:

«Το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο για την ισότητα των φύλων θα είναι ένα ανεξάρτητο κέντρο αριστείας σε ευρωπαϊκή κλίμακα. Θα συγκεντρώνει, θα αναλύει, και θα διοχετεύει έγκυρα και συγκρίσιμα στοιχεία έρευνας και πληροφορίες χρήσιμες στους υπεύθυνους για τη χάραξη πολιτικών στις Βρυξέλλες και στα κράτη μέλη. Θα διαθέτει κέντρο τεκμηρίωσης και βιβλιοθήκη ανοικτή για το κοινό.

Το Ινστιτούτο θα υποκινεί την έρευνα και τις ανταλλαγές εμπειριών με τη διοργάνωση συνεδριάσεων των υπευθύνων για τη χάραξη πολιτικής, εμπειρογνωμόνων και ενδιαφερόμενων φορέων και θα προωθεί την ευαισθητοποίηση για τις πολιτικές ισότητας των φύλων με γεγονότα όπως συνέδρια, εκστρατείες και σεμινάρια. Άλλο σημαντικό καθήκον θα είναι η ανάπτυξη μέσων για την ενσωμάτωση της ισότητας των φύλων σε όλες τις κοινοτικές πολιτικές».

2.2

Το μεγάλο χρονικό διάστημα, που μεσολάβησε μεταξύ της πρώτης ώθησης για την ίδρυση Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου το 1995 (8) και της ανακοίνωσης της πρότασης κανονισμού το Μάιο του 2005, επέτρεψε τη διεξαγωγή εμπειρογνωμοσύνης και πολιτικής έρευνας, που οδήγησε στην προετοιμασία ενός μέτρου μετά από μελέτη του θέματος.

2.3

Στη συνεδρίαση του 1ης και 2ας Ιουνίου 2004, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο «Απασχόληση, την κοινωνική πολιτική, την υγεία και θέματα καταναλωτών» δήλωσε ομόφωνα ότι υποστηρίζει την ίδρυση του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου (9).

«Οι αντιπροσωπίες υποστήριξαν κατ' αρχήν πλήρως την ίδρυση του Ινστιτούτου, τονίζοντας παράλληλα ότι είναι σημαντικό η νέα δομή να προσφέρει πρόσθετη αξία και να μην αναπαράγει δραστηριότητες που έχουν ήδη αναληφθεί σε αυτόν τον τομέα. Τονίστηκε επίσης η ανάγκη δημοσιονομικής ουδετερότητας.»

Το Συμβούλιο ανάθεσε στο Ινστιτούτο τα ακόλουθα:

2.3.1

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο κάλεσε στη συνέχεια την Επιτροπή να υποβάλει την πρότασή της (10).

2.4

Η απόφαση για ίδρυση του Ινστιτούτου, συνεπώς, ελήφθη μετά τη διεύρυνση της ΕΕ με δέκα νέες χώρες και η ΕΟΚΕ πιστεύει ότι είναι σημαντικό να λειτουργήσει από την αρχή στη διευρυμένη ΕΕ, πράγμα το οποίο επιτρέψει να αξιοποιηθεί ένα ευρύτερο φάσμα εμπειριών, καταστάσεων, και εμπειρογνωμοσύνης.

2.5

Στη γνωμοδότησή της «Πεκίνο, δέκα χρόνια μετά: αξιολόγηση της προόδου που σημειώθηκε σε ό,τι αφορά την ισότητα ανδρών και γυναικών στην Ευρώπη και στις αναπτυσσόμενες χώρες» (11), η ΕΟΚΕ πρόσφατα συνόψισε το ιστορικό και τα είδη των δραστηριοτήτων που λαμβάνουν χώρα στην ΕΕ για την ισότητα των φύλων. Η ΕΟΚΕ αναφέρεται στην παραπάνω γνωμοδότηση και τονίζει ότι πρέπει να τονιστεί ότι αυξάνονται τόσο η ανάγκη για εκθέσεις εμπειρογνωμόνων, αναλύσεις και στοιχεία, όσο και οι απαιτήσεις για την ποιότητα των παραπάνω. Η ΕΟΚΕ εκφράζει την ικανοποίησή της δεδομένου ότι η πρόοδος αυτή είναι συνέπεια της ευρύτερης εφαρμογής της αρχής της ενσωμάτωσης της διάστασης του φύλου.

2.6

Στην πράξη αποκαλύπτονται νέα και υπάρχοντα προβλήματα, άμεσα συνδεδεμένα με τα θέματα φύλου που αντιμετωπίζουν η ΕΕ και τα κράτη μέλη, τα οποία το Ινστιτούτο πρέπει να πραγματευθεί:

2.6.1

Η ΕΟΚΕ παραπέμπει τον αναγνώστη στη γνωμοδότησή της με θέμα «Πεκίνο, δέκα χρόνια μετά» στην οποία αναφέρεται λεπτομερώς σε ένα φάσμα τομέων όπου θα πρέπει να αναληφθεί δράση (12).

2.7

Όπως τονίστηκε παραπάνω, η ΕΟΚΕ γνωρίζει ότι η ένταξη της διάστασης του φύλου εφαρμόζεται ολοένα και περισσότερο και συνεχίζει να αναπτύσσεται. Ωστόσο, ή ίσως εξαιτίας αυτού, η ΕΟΚΕ συμφωνεί ότι το έργο της συγκέντρωσης των προσπαθειών των κρατών μελών και των ενδιαφερόμενων φορέων της κοινωνίας των πολιτών, ώστε να είναι σε θέση να βοηθήσουν κοινοτικούς φορείς για τα θέματα αυτά, πρέπει να ανατεθεί σε ένα ανεξάρτητο όργανο το οποίο θα ενισχύσει το αποτέλεσμα της συνεργασίας. Η ΕΟΚΕ είναι, επίσης, πεπεισμένη ότι θα υπάρξουν εγγυήσεις που θα διασφαλίζουν ότι το Ινστιτούτο και οι υφιστάμενοι οργανισμοί αλληλοσυμπληρώνονται και ότι η αρχή της ένταξης διάστασης του φύλου θα συνεχίσει να αναπτύσσεται στα όργανα της ΕΕ σε στενή συνεργασία με το Ινστιτούτο. Εξάλλου, πρέπει να εδραιωθεί συστηματική συνεργασία με τους θεσμικούς μηχανισμούς στον τομέα της ίσης μεταχείρισης ανδρών και γυναικών.

2.8

Η ΕΟΚΕ υπενθυμίζει ότι μολονότι η ίδρυση του Ινστιτούτου αποτελεί πρόοδο, δεν αποκλείει την ανάγκη επιπλέον μέτρων που να αποσκοπούν στην επίτευξη προόδου σε ό,τι αφορά την εφαρμογή της ισότητας ευκαιριών και να ικανοποιούν ταυτόχρονα όλους τους στόχους των κοινοτικών εγγράφων. Έχει ιδιαίτερη σημασία η ενεργή συμβολή του Ινστιτούτου στην εκπλήρωση των στόχων της Λισσαβόνας για την προώθηση της ανάπτυξης και της δημιουργίας θέσεων απασχόλησης.

2.9

Η ΕΟΚΕ εκφράζει την ικανοποίησή της για την ίδρυση του Ινστιτούτου. Ωστόσο, θα πρέπει να προβληθεί με τέτοιο τρόπο ώστε να προκαλέσει την πιο θετική ανταπόκριση εκ μέρους της κοινωνίας των πολιτών σε ευρωπαϊκό, εθνικό και τοπικό επίπεδο, χωρίς την υποστήριξη της οποίας δεν μπορεί να υπάρξει θετική εκκίνηση. Συνεπώς, στο νέο αυτό οργανισμό πρέπει να διατεθούν τα απαραίτητα μέσα που θα του εξασφαλίσουν αξιοπιστία και εμπιστοσύνη και θα του επιτρέψουν να επιτελέσει με επιτυχία δραστηριότητες κάθε είδους και να προκαλέσει το ενδιαφέρον που του αξίζει.

3.1

Η ΕΟΚΕ εγκρίνει τη νομική βάση με την οποία πρόκειται να ιδρυθεί το Ινστιτούτο, δηλαδή το άρθρο 141, παράγραφος 3, και το άρθρο 13, παράγραφος 2, της συνθήκης για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Συμφωνεί με τους λόγους που παρατίθενται στις αιτιολογικές σκέψεις, που επίσης δικαιολογούν ότι η πρόταση συμφωνεί με το άρθρο 5 της συνθήκης.

3.2

Η ΕΟΚΕ κρίνει, επίσης, ότι η λειτουργία βάσει της υφιστάμενης υποδομής — ιδρύματα και άλλοι φορείς — συμφωνεί με την επιθυμία του Συμβουλίου για αποτροπή επανάληψης δραστηριοτήτων. Η ΕΟΚΕ σημειώνει ότι η αιτιολογική σκέψη 12 εμμέσως περιλαμβάνει και άλλα όργανα και αρχές που εργάζονται στην ΕΕ, όπως η Στατιστική Υπηρεσία της ΕΕ. Η ΕΟΚΕ εφιστά την προσοχή στην ανακοίνωση της Επιτροπής για το πλαίσιο λειτουργίας των ευρωπαϊκών ρυθμιστικών οργανισμών (13) και στο σχέδιο διοργανικής συμφωνίας για το πλαίσιο λειτουργίας (14) και τονίζει ότι η θέση του Ινστιτούτου μεταξύ των υφιστάμενων οργάνων θα καθοριστεί επίσης στο πλαίσιο αυτό.

3.3

Η ΕΟΚΕ πιστεύει ότι η αγγλική επονομασία του Ινστιτούτου (άρθρο 1) «The European Institute for Gender Equality» αντικατοπτρίζει με σαφήνεια την αποστολή του και είναι ανοιχτή σε πολλές συνεκδοχές (ηθικές, αισθητικές, σεξουαλικές κλπ.). Είναι γνωστό από την εμπειρία ότι η λέξη «φύλο» δεν αντιστοιχεί σε κάποια συγκεκριμένη λέξη σε ορισμένες γλώσσες της ΕΕ. Συνεπώς, οι μεταφράσεις θα πρέπει γίνονται με τέτοιο τρόπο που να πλησιάζουν κατά το δυνατόν το πρωτότυπο.

3.4

Σε ό,τι αφορά τους στόχους του Ινστιτούτου, η ΕΟΚΕ πιστεύει ότι το άρθρο 2 πρέπει να επεκταθεί, ώστε να είναι σαφέστερο ότι σκοπό αποτελεί η προώθηση της αρχής της ενσωμάτωσης του φύλου σε όλα τα επίπεδα.

3.4.1

Εξάλλου, η ΕΟΚΕ είναι της γνώμης ότι το Ινστιτούτο μπορεί να βοηθήσει του οργανισμούς εργοδοτών και εργαζομένων και άλλους φορείς της οργανωμένης κοινωνίας των πολιτών. Ο στόχος αυτός θα πρέπει να δηλωθεί με σαφήνεια και να ληφθεί υπόψη.

3.5

Η ΕΟΚΕ θεωρεί ότι τα καθήκοντα που αναφέρονται στο άρθρο 3 είναι όσο σημαντικά όσο και οι στόχοι και θα πρέπει να επεκταθούν, όπως αναφέρθηκε στο σημείο 1.4 της παρούσας γνωμοδότησης.

3.5.1

Η ΕΟΚΕ ζητά τη ρητή αναφορά των κοινωνικών εταίρων στο άρθρο 3, παράγραφος 1, περίπτωση α). Στο πλαίσιο αυτό, πρέπει να σημειωθεί ότι οι ευρωπαίοι κοινωνικοί εταίροι πρόσφατα υιοθέτησαν μια «Στρατηγική-πλαίσιο στον τομέα της ισότητας των γυναικών και ανδρών».

3.5.2

Η ΕΟΚΕ τονίζει ότι εάν το Ινστιτούτο αποσκοπεί στην παραγωγή προστιθέμενης αξίας, θα πρέπει να δημοσιεύει τακτικά, επιπλέον της ετήσιας έκθεσης, συμπεράσματα που σχετίζονται με την εκπλήρωση καθηκόντων βάσει, παραδείγματος χάρη, της κοινοτικής στρατηγικής για την ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών. Θα πρέπει, επίσης, να δημοσιεύει, μεταξύ άλλων, το πρόγραμμα εργασίας και την ετήσια έκθεσή του (άρθρο 3, παράγραφος 1, περίπτωση ε).

3.5.3

Τα θέματα τα οποία πραγματεύεται το Ινστιτούτο θα απαιτούν, επίσης, κατάλληλες μεθόδους εργασίας. Αυτές θα πρέπει να προσφέρουν λύσεις σε διαφορετικά είδη ανισότητας και διάκρισης των φύλων και θα πρέπει, συνεπώς, να χρησιμοποιούν συγκρίσιμες μεθόδους (συγκριτική αξιολόγηση), περιπτωσιολογικές μελέτες, κάθετη (τομεακή) συλλογή στοιχείων, κλπ. Εξυπακούεται ότι το Ινστιτούτο πρέπει επίσης να συνεργάζεται με ειδικευμένα όργανα και υπηρεσίες για το σκοπό αυτό.

3.5.4

Η ΕΟΚΕ σημειώνει ότι στο σημείο (παράγραφος 1, στοιχείο δ) του ίδιου άρθρου δηλώνεται ότι το Ινστιτούτο θα διενεργήσει έρευνα στην «Ευρώπη», όπου εννοεί την ευρύτερη δραστηριοποίησή του στον ΕΟΧ, ως μέρος της μελλοντικής διεύρυνσης και στις χώρες του Συμβουλίου της Ευρώπης.

3.5.5

Η ΕΟΚΕ θα επιθυμούσε να προστεθεί το εθνικό ή περιφερειακό επίπεδο στο άρθρο 3, παράγραφος 1, στοιχείο ζ). Έτσι, θα ήταν δυνατή η συμμετοχή και άλλων ενδιαφερόμενων μερών, όπως των τοπικών και περιφερειακών αρχών, που διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην ευαισθητοποίηση σχετικά με τα θέματα ισότητας των φύλων στο ευρύ κοινό — πράγμα που συμφωνεί με τους στόχους που παρατίθενται στο άρθρο 2 και στην αιτιολογική έκθεση.

3.6

Η ΕΟΚΕ συμφωνεί ότι το Ινστιτούτο πρέπει να είναι ανεξάρτητο από εθνικούς φορείς και από την κοινωνία των πολιτών (άρθρο 5). Κρίνει, ωστόσο, ότι θα πρέπει, επίσης, να είναι ανεξάρτητο από τα κοινοτικά όργανα, κάτι το οποίο θα το διευκολύνει να υιοθετήσει πιο αντικειμενική στάση προς αυτά. Για τον παραπάνω λόγο, η ΕΟΚΕ προτείνει την αύξηση των εκπροσώπων της κοινωνίας των πολιτών στο διοικητικό συμβούλιο για τη διασφάλιση μεγαλύτερης ανεξαρτησίας του Ινστιτούτου.

3.6.1

Η ΕΟΚΕ κατανοεί και υποστηρίζει ότι το Ινστιτούτο θα εργαστεί ελεύθερα και ανεξάρτητα με τα θεσμικά όργανα των κρατών μελών. Ωστόσο, διερωτάται εάν θα αποκτήσει εύκολα και εγκαίρως τα στοιχεία που χρειάζεται και εάν θα έπρεπε να εξετάσει την ανάθεση αρμοδιοτήτων για το λόγο αυτό σε μέλη του συμβουλευτικού φόρουμ (βλέπε παρακάτω). Το ρόλο αυτό θα μπορούσαν να αναλάβουν φορείς που θα δραστηριοποιηθούν στα κράτη μέλη βάσει της οδηγίας για την παγίωση οδηγιών για την ισότητα των ευκαιριών (15).

3.7

Σε ό,τι αφορά τους φορείς του Ινστιτούτου (άρθρα 9 και 10), η ΕΟΚΕ εκτιμά τις προσπάθειες να καταστεί το διοικητικό συμβούλιο λειτουργικός φορέας που να μπορεί να διασφαλίσει την προσαρμογή του στις αλλαγές και τις απαιτήσεις.

3.7.1

Η ΕΟΚΕ υποστηρίζει, ωστόσο, ότι η Επιτροπή πρέπει να διορίσει μόνο μέλη του διοικητικού συμβουλίου που θα εκπροσωπήσουν την κοινωνία των πολιτών κατόπιν πρότασης των σχετικών οργανώσεων. Αυτό πρέπει να δηλώνεται στο άρθρο 10.

3.7.2

Η ΕΟΚΕ τονίζει ότι, εάν το διοικητικό συμβούλιο είναι σε θέση να ανταποκριθεί καταλλήλως στις ανάγκες — δηλ. να αντανακλά τις ευθύνες του προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα κράτη μέλη — και να λαμβάνει την κατάλληλη ανατροφοδότηση από την κοινωνία των πολιτών, οι κοινωνικοί εταίροι της Ευρώπης και οι σχετικές ΜΚΟ πρέπει να εκπροσωπούνται πιο αποτελεσματικά και ορατά. Επιπλέον, δεν υπάρχει λόγος να μην προταθεί μια τέτοια συμμετοχή εκπροσώπων της κοινωνίας των πολιτών. Δεδομένου ότι οι κοινωνικοί εταίροι δε θα εκπροσωπούνται εδώ σε εθνικό επίπεδο, σε αντίθεση με τους κοινοτικούς τριμερείς φορείς, είναι επιθυμητό, έστω με τον τρόπο αυτό, να εξασφαλιστεί η ενεργή συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων και των σχετικών ΜΚΟ, και ιδίως των γυναικών.

3.7.3

Η ΕΟΚΕ, συνεπώς, επιθυμεί να αυξηθεί ο αριθμός των μελών του διοικητικού συμβουλίου. Πιστεύει ότι έξι μέλη από κάθε μέρος (Συμβούλιο, Επιτροπή, κοινωνικοί εταίροι, και αρμόδιοι μη κυβερνητικοί οργανισμοί σε κοινοτικό επίπεδο) θα ήταν το ιδανικό, που θα έδινε, επίσης, τη δυνατότητα σε καθεμιά από τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών που αναφέρονται στο άρθρο 10, παράγραφος 1, στοιχεία α) έως γ) να διασφαλίσουν ίση εκπροσώπηση ανδρών και γυναικών κατά την επιλογή υποψηφίων. Έτσι, λοιπόν, καθεμιά από τις οργανώσεις που αναφέρονται στην υπό εξέταση πρόταση κανονισμού θα διαθέτει δύο θέσεις.

3.7.4

Δεν υπάρχει λόγος να μην έχουν δικαίωμα ψήφου οι εκπρόσωποι των κοινωνικών εταίρων και των ΜΚΟ. Για την καλύτερη διασφάλιση της ανεξαρτησίας και της αντικειμενικότητας των διαδικασιών, η ΕΟΚΕ καλεί την Επιτροπή να εκχωρήσει πλήρη δικαιώματα ψήφου στους εκπροσώπους των εργοδοτών, των εργατών και των σχετικών ΜΚΟ, ώστε να μην αποτελούν κάτι παραπάνω από παρατηρητές. Αυτό συμφωνεί με το σημείο 4, όπου δηλώνεται ότι «Κάθε μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου ή, σε περίπτωση απουσίας του, ο αναπληρωτής του διαθέτει μια ψήφο.»

3.7.5

Η ΕΟΚΕ κρίνει ότι οι διευθυντές του Ευρωπαϊκού Ιδρύματος για την Βελτίωση των Συνθηκών Εργασίας, του Ευρωπαϊκού Οργανισμού για την Ασφάλεια και την Υγεία στο Χώρο της Εργασίας, του Ευρωπαϊκού Κέντρου για την Ανάπτυξη της Επαγγελματικής Κατάρτισης, και του Ευρωπαϊκού Οργανισμού των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων θα πρέπει ενδεχομένως να έχουν την δυνατότητα να συμμετέχουν συστηματικά στις συνεδριάσεις του διοικητικού συμβουλίου του Ινστιτούτου με την ιδιότητα του παρατηρητή (άρθρο 10, παράγραφος 11). Ο διευθυντής του Ινστιτούτου θα πρέπει, επίσης, να είναι σε θέση να συμμετέχει στις συνεδριάσεις των εν λόγω οργανισμών (εξ ονόματος του διοικητικού συμβουλίου ή/και βάσει «μνημονίων συνεννόησης»).

3.8

Η ΕΟΚΕ σέβεται το γεγονός ότι ο ρόλος της συμβουλευτικής ομάδας θα δώσει τη δυνατότητα στα κράτη μέλη να εμπλέξουν σχετικούς φορείς και να συστήσουν ένα δίκτυο εμπειρογνωμόνων. Βάσει του άρθρου 12, το όργανο αυτό δεν θα διαθέτει δικαιώματα λήψης αποφάσεων στο Ινστιτούτο και είναι περιττό, συνεπώς, να δηλωθεί, ότι τα τρία μέλη που εκπροσωπούν ενδιαφερόμενα μέρη σε ευρωπαϊκό επίπεδο δεν έχουν δικαίωμα ψήφου. Θα μπορούσε κάποιος να διερωτηθεί για ποιο λόγο διορίζονται από την Επιτροπή και γιατί δεν διορίζονται απευθείας από τις σχετικές οργανώσεις που αναφέρονται στο άρθρο 10, παράγραφος 1, στοιχεία α) έως γ).

3.8.1

Πρέπει να ευρεθεί τρόπος ώστε να διασφαλιστεί η ίση εκπροσώπηση ανδρών και γυναικών στο συμβουλευτικό φόρουμ.

3.8.2

Όπως δηλώνεται στο σημείο 3.6.1 παρακάτω, τα μέλη του συμβουλευτικού φόρουμ πρέπει να αναλάβουν συγκεκριμένη ευθύνη για να διασφαλιστεί η συνεργασία των υπηρεσιών των χωρών τους και του Ινστιτούτου (άρθρο 12, παράγραφος 4).

3.9

Η ΕΟΚΕ έχει επιφυλάξεις όσον αφορά τη σχεδιαζόμενη χρηματοδότηση του Ινστιτούτου. Διαπιστώνει αντιφάσεις σε όσα αναφέρει η ανακοίνωση τύπου του Συμβουλίου ότι πρέπει να πραγματοποιήσει (παρατίθεται παραπάνω στο σημείο 2.3 της γνωμοδότησης), δηλαδή να επιφέρει προστιθέμενη αξία εκπληρώνοντας απαιτητικούς στόχους, τηρώντας ταυτόχρονα δημοσιονομική ουδετερότητα.

3.9.1

Αναφέρεται ότι η χρηματοδότηση του Ινστιτούτου θα συνεπάγεται μερική μείωση των πιστώσεων του προγράμματος Progress. Το σημείο 3.6 της αιτιολογικής έκθεσης του σχεδίου πρότασης δηλώνει ότι: «Οι δραστηριότητες του Ινστιτούτου θα είναι διαφορετικές από εκείνες που προτείνονται στον τομέα “ισότητα των φύλων” του προγράμματος Progress (2007-2013).» Η ΕΟΚΕ κρίνει το παραπάνω αποτελεί επιχείρημα που υποστηρίζει τη θέση που εξέφρασε στη γνωμοδότησή της για το πρόγραμμα Progress:

«Στο πλαίσιο αυτό, η ΕΟΚΕ συνιστά, κατά την κατάρτιση του γενικού χρηματοδοτικού πλαισίου για το πρόγραμμα Progress, η δέσμευση των αναγκαίων για το σκοπό αυτό πόρων να μη συνεπάγεται μείωση των πιστώσεων — όπως προκύπτει από το παρόν Σχέδιο, και προτείνει την κατάρτιση αυτοτελούς προϋπολογισμού για το Ινστιτούτο ισότητας των φύλων»  (16).

3.9.2

Η ΕΟΚΕ συνιστά, συνεπώς, να ληφθεί υπόψη η απαιτούμενη χρηματοδότηση για τη διαχείριση και τη σωστή λειτουργία του Ινστιτούτου κατά τη συζήτηση των δημοσιονομικών προοπτικών της ΕΕ και οι εν λόγω πόροι οπωσδήποτε να κατανεμηθούν σταδιακά, έτσι ώστε το Ινστιτούτο να εκπληρώσει τα καθήκοντα που θα του ανατεθούν και να αποκτήσει νομική και δημοσιονομική βεβαιότητα.

3.9.3

Η ΕΟΚΕ κρίνει ότι η συγκέντρωση του έργου για την ισότητα των φύλων σε ένα μόνο φορέα συνεπάγεται οικονομία για την Κοινότητα και για τους εθνικούς φορείς. Το προσχέδιο προϋπολογισμού για το πρόγραμμα Progress δεν θα πρέπει, συνεπώς, να μειωθεί αλλά, αντιθέτως, να αυξηθεί σε περίπτωση που δεν υπάρχει απόφαση για χωριστή χρηματοδότηση του Ινστιτούτου.

3.9.4

Σε καμία περίπτωση δε θα πρέπει η ίδρυση του Ινστιτούτου να αποτελεί δικαιολογία για τη μείωση της χρηματοδότησης άλλων οργάνων — παραδείγματος χάρη, του Ιδρύματος του Δουβλίνου — του οποίου οι αρμοδιότητες περιλαμβάνουν, επίσης, θέματα όπως είναι οι ίσες ευκαιρίες.