Choose the experimental features you want to try

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Document 32023R0706

    Κανονισμός (ΕΕ) 2023/706 του Συμβουλίου της 30ής Μαρτίου 2023 για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) 2022/1369 όσον αφορά την παράταση της περιόδου μείωσης της ζήτησης για μέτρα μείωσης της ζήτησης αερίου και την ενίσχυση των διαδικασιών υποβολής εκθέσεων για την εφαρμογή τους και των διαδικασιών παρακολούθησης της εφαρμογής τους

    ST/7617/2023/INIT

    ΕΕ L 93 της 31.3.2023, p. 1–6 (BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, GA, HR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)

    Legal status of the document In force

    ELI: http://data.europa.eu/eli/reg/2023/706/oj

    31.3.2023   

    EL

    Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

    L 93/1


    ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΕ) 2023/706 ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

    της 30ής Μαρτίου 2023

    για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) 2022/1369 όσον αφορά την παράταση της περιόδου μείωσης της ζήτησης για μέτρα μείωσης της ζήτησης αερίου και την ενίσχυση των διαδικασιών υποβολής εκθέσεων για την εφαρμογή τους και των διαδικασιών παρακολούθησης της εφαρμογής τους

    ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

    Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ιδίως το άρθρο 122 παράγραφος 1,

    Έχοντας υπόψη την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής,

    Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

    (1)

    Ο κανονισμός (ΕΕ) 2022/1369 του Συμβουλίου (1) αποσκοπεί στην εθελοντική και, εφόσον απαιτείται, στην υποχρεωτική μείωση της ζήτησης αερίου στην Ένωση, διευκολύνοντας την πλήρωση των εγκαταστάσεων αποθήκευσης αερίου και εξασφαλίζοντας καλύτερη προετοιμασία για την αντιμετώπιση τυχόν περαιτέρω διαταραχών του εφοδιασμού. Ο κανονισμός (ΕΕ) 2022/1369 εκδόθηκε βάσει του άρθρου 122 παράγραφος 1 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης («ΣΛΕΕ») ενόψει της επικείμενης κρίσης εφοδιασμού με αέριο που επέφερε η απρόκλητη και αδικαιολόγητη εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022 και της ανάγκης να αντιδράσει η Ένωση με προσωρινά μέτρα σε πνεύμα αλληλεγγύης μεταξύ των κρατών μελών.

    (2)

    Σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) 2022/1369, τα κράτη μέλη έπρεπε να καταβάλουν κάθε δυνατή προσπάθεια για να μειώσουν την κατανάλωση αερίου κατά 15 % την περίοδο από την 1η Αυγούστου 2022 έως τις 31 Μαρτίου 2023. Σε περίπτωση που τα εθελοντικά μέτρα μείωσης της ζήτησης αποδεικνύονταν ανεπαρκή για την αντιμετώπιση του κινδύνου σοβαρής έλλειψης εφοδιασμού, το Συμβούλιο, ενεργώντας κατόπιν πρότασης της Επιτροπής, εξουσιοδοτούταν να κηρύξει κατάσταση επιφυλακής στην Ένωση, η οποία θα έδινε το έναυσμα για την υποχρεωτική μείωση της ζήτησης. Τους τελευταίους μήνες, τα κράτη μέλη εργάστηκαν επιμελώς και θέσπισαν μέτρα με στόχο τη μείωση της αντίστοιχης ζήτησης αερίου κατά 15 %, σε πνεύμα αλληλεγγύης. Τούτο έχει ήδη επιφέρει πραγματικές μειώσεις της ζήτησης αερίου σε ολόκληρη την Ένωση κατά περισσότερο από 15 % μεταξύ του Αυγούστου του 2022 και του Ιανουαρίου του 2023.

    (3)

    Ωστόσο, εξακολουθούν να υφίστανται σοβαρές δυσκολίες όσον αφορά την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού. Η παγκόσμια κατάσταση στην αγορά αερίου δεν έχει βελτιωθεί από τον Φεβρουάριο του 2022 και η Ένωση εξακολουθεί να βασίζεται σε ορισμένες ποσότητες ρωσικού αερίου για την κάλυψη της συνολικής ζήτησης αερίου, παρά τη μείωση της ζήτησης που επιτεύχθηκε βάσει του κανονισμού (ΕΕ) 2022/1369. Η περικοπή της ζήτησης ενέργειας για τους πολίτες της Ένωσης αποφεύχθηκε κατά τη διάρκεια του περασμένου έτους χάρη σε αποτελεσματικά μέτρα για την επαναπλήρωση των εγκαταστάσεων αποθήκευσης και τη μείωση της ζήτησης. Ωστόσο, 11 κράτη μέλη εξακολουθούν να βρίσκονται σε επίπεδο έγκαιρης προειδοποίησης και ένα κράτος μέλος σε επίπεδο επιφυλακής σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) 2017/1938 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (2). Ως εκ τούτου, δεδομένου ότι οι τιμές του αερίου παραμένουν εξαιρετικά υψηλές και δεδομένου ότι η κατάσταση του παγκόσμιου εφοδιασμού δεν έχει βελτιωθεί από τον Αύγουστο του 2022, μήνα κατά τον οποίο εκδόθηκε ο κανονισμός (ΕΕ) 2022/1369, υπάρχει επείγουσα ανάγκη να παραταθούν τα μέτρα που συνέβαλαν στη συγκράτηση της κρίσης, ειδικά δε με τη συνέχιση της μείωσης της ζήτησης. Τυχόν αναστολή των μέτρων μείωσης της ζήτησης θα είχε ως αποτέλεσμα αλλαγές στη σταθερή αλλά εύθραυστη κατάσταση που έχει επιτύχει μέχρι στιγμής η Ένωση και θα υπέσκαπτε το δυναμισμό της κατά την αντιμετώπιση ενδεχόμενων μελλοντικών εξελίξεων, όπως η πλήρης αναστολή των ρωσικών εισαγωγών. Ως εκ τούτου, είναι υψίστης σημασίας η συνέχιση της αποτροπής της έκθεσης της Ένωσης στην έλλειψη αερίου και στην υψηλή αστάθεια των τιμών.

    (4)

    Λόγω της σημαντικής μείωσης των εισαγωγών ρωσικού αερίου αγωγών κατά το προηγούμενο έτος, η ικανότητα της Ένωσης για επαναπλήρωση των εγκαταστάσεων αποθήκευσής της είναι επί του παρόντος σημαντικά μειωμένη, μεταξύ άλλων σε σύγκριση με την κατάσταση που επικρατούσε το καλοκαίρι του 2022. Παρά το γεγονός ότι η ενεργειακή κρίση ξεκίνησε το 2022, η Ένωση κατόρθωσε να εισαγάγει περίπου 60 bcm αερίου από τη Ρωσία για πλήρωση εγκαταστάσεων αποθήκευσης αερίου κατά το εν λόγω έτος, μεταξύ άλλων μέσω του αγωγού NordStream 1. Ωστόσο, κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού του 2022, η Ρωσία διέκοψε και τελικά ανέστειλε εντελώς τον εφοδιασμό με αέριο μέσω του εν λόγω αγωγού, ο οποίος υπέστη ζημίες από δολιοφθορά τον Σεπτέμβριο του 2022 σε τέτοιο βαθμό, ώστε επί του παρόντος αδυνατεί να μεταφέρει αέριο και θα παραμείνει να μην είναι σε θέση να το πράξει στο ορατό μέλλον. Λαμβάνοντας υπόψη τα σημερινά επίπεδα εισαγωγών αερίου αγωγών, η Ένωση θα λάβει το πολύ 20 bcm ρωσικών εισαγωγών μέσω αγωγών, και μόνο στην περίπτωση που οι εν λόγω αναξιόπιστες εισαγωγές δεν διαταραχθούν ολωσδιόλου. Ως εκ τούτου, υπάρχει σοβαρός κίνδυνος να εμφανιστούν ελλείψεις αερίου στην Ένωση κατά τη διάρκεια του χειμώνα του 2023-2024.

    (5)

    Τούτες οι σοβαρές δυσκολίες επιδεινώνονται από ορισμένους πρόσθετους κινδύνους και νέους παράγοντες, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγονται η ανάκαμψη της ασιατικής ζήτησης υγροποιημένου φυσικού αερίου (ΥΦΑ) που μειώνει τη διαθεσιμότητα αερίου στην παγκόσμια αγορά αερίου, οι καιρικές συνθήκες που πρόσφατα επιδεινώθηκαν περαιτέρω, επηρεάζοντας έτσι την αποθήκευση υδροηλεκτρικής ενέργειας και την πυρηνική παραγωγή λόγω της χαμηλής στάθμης των υδάτων, οι νέες τεχνικές εξελίξεις που αυξάνουν το επίπεδο αβεβαιότητας όσον αφορά τη διαθεσιμότητα της υφιστάμενης πυρηνικής παραγωγής και οι οποίες απαιτούν μεγαλύτερη προσφυγή στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας με καύση αερίου και περαιτέρω πιθανές διαταραχές του εφοδιασμού με αέριο, συμπεριλαμβανομένης της πλήρους αναστολής των εισαγωγών αερίου από τη Ρωσία.

    (6)

    Αυτές οι επίμονες και νέες σοβαρές δυσκολίες επηρεάζουν την ικανότητα της Ένωσης να καλύψει τη ζήτηση αερίου, ιδίως δε την έγκαιρη και αποτελεσματική πλήρωση των υπόγειων εγκαταστάσεων αποθήκευσης για τον χειμώνα του 2023-2024, καθώς και την επάρκεια μεταξύ προσφοράς και ζήτησης κατά τη διάρκεια του χειμώνα του 2023-2024.

    (7)

    Σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) 2022/1369, η Επιτροπή προέβη σε επανεξέταση του εν λόγω κανονισμού και τα αποτελέσματά του συνοψίστηκαν σε έκθεση που παρουσίασε η Επιτροπή στο Συμβούλιο. Η έκθεση αναλύει διάφορα σενάρια, με και χωρίς παράταση των προσπαθειών μείωσης της ζήτησης βάσει του κανονισμού (ΕΕ) 2022/1369, συμπεριλαμβανομένης επτάμηνης παράτασης από τον Απρίλιο έως τον Οκτώβριο του 2023, οκτάμηνης παράτασης από τον Αύγουστο του 2023 έως τον Μάρτιο του 2024 και μονοετούς παράτασης από τον Απρίλιο του 2023 έως τον Μάρτιο του 2024. Η έκθεση καταλήγει στο συμπέρασμα ότι, εάν δεν συνεχίσει να μειώνεται η ζήτηση, τα επίπεδα αποθήκευσης θα ανέλθουν μόλις σε 69 bcm έως τα τέλη Οκτωβρίου του 2023, σημαντικά χαμηλότερα δηλαδή από τον στόχο του 90 % (89,4 bcm) για την 1η Νοεμβρίου ο οποίος ορίστηκε με τον κανονισμό (ΕΕ) 2017/1938, και ότι τα επίπεδα αποθήκευσης θα εξαντληθούν εντελώς έως τον Φεβρουάριο του 2024.

    (8)

    Όσον αφορά τα διάφορα σενάρια που αξιολογούνται στην έκθεση, σε περίπτωση επτάμηνης παράτασης από τον Απρίλιο έως τον Οκτώβριο του 2023, οι εγκαταστάσεις αποθήκευσης θα έχουν πληρωθεί επαρκώς έως τα τέλη του καλοκαιριού του 2023 (95 bcm έως τα τέλη Οκτωβρίου του 2023, επιτυγχάνοντας έτσι τον στόχο τού 90 %). Ωστόσο, καθώς η ζήτηση αερίου, ακόμη και σε έναν κανονικό χειμώνα, είναι διπλάσια από το καλοκαίρι, οι εγκαταστάσεις αποθήκευσης θα εξαντληθούν σχεδόν εντελώς έως τα τέλη του χειμώνα του 2023-2024 (9 bcm έως τα τέλη Μαρτίου του 2024). Τούτο εγείρει εξαιρετικά σοβαρές ανησυχίες για την ασφάλεια του εφοδιασμού και καθιστά πολύ δύσκολη την επαρκή πλήρωση των εγκαταστάσεων αποθήκευσης για τον επόμενο χειμώνα. Σε περίπτωση οκτάμηνης παράτασης από τον Αύγουστο του 2023 έως τον Μάρτιο του 2024, οι εγκαταστάσεις αποθήκευσης θα πληρωθούν με πολύ αργούς ρυθμούς, φθάνοντας έτσι μόλις τα 80 bcm έως τα τέλη Οκτωβρίου του 2023, ποσότητα σημαντικά χαμηλότερη του στόχου, τα δε επίπεδα αποθήκευσης θα μειωθούν κάτω από το 30 % έως τα τέλη του χειμώνα του 2023-2024 (κάτω των 28 bcm), προκαλώντας σοβαρές ανησυχίες για την ασφάλεια του εφοδιασμού και δυσχεραίνοντας την επαρκή πλήρωση των εγκαταστάσεων αποθήκευσης για τον επόμενο χειμώνα. Μόνο σε περίπτωση μονοετούς παράτασης με συνεχή μείωση της ζήτησης κατά 15 % από τον Απρίλιο του 2023 έως τον Μάρτιο του 2024 θα επιτύγχαναν τα επίπεδα αποθήκευσης τον στόχο αποθήκευσης του 90 % για την 1η Νοεμβρίου και να φθάσουν τα 89,4 bcm έως την 1η Νοεμβρίου 2023, με τα κράτη μέλη να βρίσκονται σε καλό δρόμο προς την ασφάλεια εφοδιασμού αερίου τον χειμώνα του 2023-2024 με αποθήκευση 43 bcm σε επίπεδο Ένωσης έως τα τέλη Μαρτίου του 2024.

    (9)

    Λαμβάνοντας υπόψη τα εν λόγω σενάρια, η έκθεση καταλήγει στο συμπέρασμα ότι είναι αναγκαίο να συνεχιστεί η μείωση της ζήτησης κατά 15 % για διάστημα 12 μηνών έως τα τέλη Μαρτίου του 2024, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι τα κράτη μέλη είναι σε θέση να συμμορφωθούν με τον στόχο αποθήκευσης του 90 % που ορίζεται στον κανονισμό (ΕΕ) 2017/1938, ο οποίος είναι επιβεβλημένος για την ασφάλεια του εφοδιασμού με αέριο, και για να αποφευχθεί τυχόν κενό εφοδιασμού κατά τη διάρκεια του χειμώνα του 2023-2024.

    (10)

    Ενώ τα κράτη μέλη είναι σε θέση να αποφασίσουν ποια μέτρα είναι καταλληλότερα για να διασφαλίσουν την επίτευξη των στόχων αποθήκευσης, τούτο δεν μπορεί να επιτευχθεί χωρίς μέτρα μείωσης της ζήτησης. Η έκθεση καταλήγει στο συμπέρασμα ότι δεν υπάρχουν επαρκείς ποσότητες αερίου στην αγορά για την εκπλήρωση των εν λόγω υποχρεώσεων σε όλα τα κράτη μέλη. Αυτό σημαίνει ότι δεν έχουν όλα τα κράτη μέλη την υλική ικανότητα να πληρώσουν τις εγκαταστάσεις αποθήκευσής τους σε επαρκή επίπεδα, με αποτέλεσμα να προκύπτουν σοβαρές δυσκολίες για την ασφάλεια του εφοδιασμού αερίου έως τα τέλη του χειμώνα του 2023-2024.

    (11)

    Η έκθεση αναφέρει επίσης ότι, κατά την περίοδο από την 1η Απριλίου 2023 έως την 31η Μαρτίου 2024, απαιτείται μείωση της κατανάλωσης αερίου ανάλογη με εκείνη που προβλέπεται στον κανονισμό (ΕΕ) 2022/1369. Η απαιτούμενη παρατεταμένη μείωση θα αντιστοιχεί σε μείωση κατά 15 % για την περίοδο από την 1η Απριλίου 2023 έως την 31η Μαρτίου 2024 σε σύγκριση με την περίοδο αναφοράς από την 1η Απριλίου 2017 έως την 31η Μαρτίου 2022. Η παράταση των μέτρων μείωσης της ζήτησης και η επιμήκυνση της περιόδου μείωσης θα παράσχουν επίσης ευελιξία στην αγορά, ώστε να συγκρατηθεί η αστάθεια των τιμών του αερίου και να αποφευχθούν εκτινάξεις των τιμών, όπως αυτές που παρατηρήθηκαν το 2022.

    (12)

    Δεδομένης της σημερινής λεπτής ισορροπίας μεταξύ προσφοράς και ζήτησης, ακόμη και μια μέτρια διαταραχή στην προσφορά αερίου μπορεί να έχει δραματικές επιπτώσεις στην αγορά αερίου και να προκαλέσει σοβαρές και μακροχρόνιες επιβλαβείς επιπτώσεις στην οικονομία και τους πολίτες της Ένωσης. Η υποχρέωση πλήρωσης των εγκαταστάσεων αποθήκευσης αερίου ισχύει εκτός εάν έχει κηρυχθεί περιφερειακή ή ενωσιακή κατάσταση έκτακτης ανάγκης σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) 2017/1938. Ως εκ τούτου, τυχόν αιφνίδια διαταραχή της τάξης του 10 % στις εισαγωγές αερίου μέσω αγωγών στην Ένωση θα επιφέρει είτε την επιβολή δραστικών μεμονωμένων μέτρων από τα κράτη μέλη για τη συμμόρφωση με την υποχρέωση που υπέχουν περί πλήρωσης των εγκαταστάσεων αποθήκευσής τους, είτε την κήρυξη περιφερειακής ή ενωσιακής κατάστασης έκτακτης ανάγκης, εκτός εάν εξακολουθήσει η εθελοντική συντονισμένη μείωση της ζήτησης. Αυτή η παρατεταμένη συντονισμένη μείωση της ζήτησης από όλα τα κράτη μέλη σε πνεύμα αλληλεγγύης είναι απαραίτητη για την επαναπλήρωση της δυναμικότητας αποθήκευσης με αποτελεσματικό τρόπο και με ελάχιστες διαταραχές στην αγορά, η οποία παραμένει επιτακτική για την ασφάλεια του εφοδιασμού με αέριο πριν από τον χειμώνα του 2023-2024.

    (13)

    Η παράταση του κανονισμού (ΕΕ) 2022/1369 αποτελεί μέτρο έκτακτης ανάγκης για την αντιμετώπιση επίμονων και νέων σοβαρών δυσκολιών στον ενεργειακό εφοδιασμό που ενέχουν κίνδυνο επικείμενης κρίσης και απαιτούν την προσαρμογή της περιόδου μείωσης της ζήτησης αερίου, τόσο προκειμένου να παραταθεί η εθελοντική μείωση της ζήτησης αερίου, όσο και προκειμένου να διασφαλιστεί η δυνατότητα κήρυξης κατάστασης επιφυλακής στην Ένωση και ενεργοποίησης της αντίστοιχης υποχρεωτικής μείωσης της ζήτησης αερίου μετά τον Μάρτιο του 2023.

    (14)

    Η τρέχουσα κρίση εκθέτει ολόκληρη την Ένωση σε κινδύνους έλλειψης ενέργειας και υψηλών τιμών ενέργειας. Δεδομένου ότι η Ένωση αποτελεί ενιαία αγορά, τυχόν έλλειψη αερίου σε ένα κράτος μέλος θα είχε σοβαρές συνέπειες σε όλα τα άλλα κράτη μέλη λόγω έλλειψης φυσικού εφοδιασμού με αέριο, αστάθειας των τιμών ή διαταραχής των βιομηχανικών αλυσίδων λόγω πιθανών περικοπών συγκεκριμένων κλάδων σε ένα κράτος μέλος. Επιπλέον, σε πνεύμα αλληλεγγύης, όλα τα κράτη μέλη μπορούν να συμβάλουν στη συνέχιση της μείωσης των κινδύνων έλλειψης ενέργειας και να περιορίσουν την αστάθεια των τιμών του αερίου μειώνοντας τη ζήτησή τους. Ο θετικός αντίκτυπος αυτού του πνεύματος αλληλεγγύης έχει αυξηθεί σημαντικά κατά τη διάρκεια του περασμένου έτους με την ανάπτυξη νέων ικανοτήτων διασύνδεσης προς την Ανατολή και με πρόσθετεςν ικανότητες εισαγωγής ΥΦΑ που συνδέουν με καλύτερο τρόπο, είτε υλικά είτε εικονικά, τα κράτη μέλη με εγκαταστάσεις επαναεριοποίησης ΥΦΑ. Ως εκ τούτου, η συνεχής συντονισμένη δράση με τη λήψη μέτρων σε επίπεδο Ένωσης για τη μείωση της ζήτησης θα ωφελήσει όλα τα κράτη μέλη, καθώς μειώνει τον κίνδυνο σημαντικότερων επιπτώσεων στις οικονομίες τους.

    (15)

    Επείγει να αναληφθεί δράση, διότι η περίοδος πλήρωσης των εγκαταστάσεων αποθήκευσης αερίου αρχίζει τον Απρίλιο. Δεδομένων των επίμονων και νέων σοβαρών δυσκολιών που περιγράφονται ανωτέρω, η μη παράταση της συντονισμένης μείωσης της ζήτησης εγκαίρως πριν από την πλήρωση των εγκαταστάσεων αποθήκευσης θα είχε άμεσες επιπτώσεις στην πορεία πλήρωσης των εγκαταστάσεων αποθήκευσης, στις συνθήκες της αγοράς που επηρεάζουν την ασφάλεια του εφοδιασμού και στην αστάθεια των τιμών.

    (16)

    Το άρθρο 122 παράγραφος 1 της ΣΛΕΕ δίνει τη δυνατότητα στο Συμβούλιο να θεσπίζει, προτάσει της Επιτροπής, σε πνεύμα αλληλεγγύης μεταξύ κρατών μελών, τα κατάλληλα μέτρα για την αντιμετώπιση της οικονομικής κατάστασης, ιδίως εάν ανακύψουν σοβαρές δυσκολίες στον εφοδιασμό με ορισμένα προϊόντα, ιδίως στον τομέα της ενέργειας. Υπό το πρίσμα των ανωτέρω, η τρέχουσα κρίση στον εφοδιασμό με αέριο, ένα ενεργειακό προϊόν, συνιστά τέτοια κατάσταση. Ως εκ τούτου, είναι αναγκαία η προσωρινή παράταση, καθώς και οι στοχευμένες τροποποιήσεις του κανονισμού (ΕΕ) 2022/1369, προκειμένου να αντιμετωπιστεί η τρέχουσα κατάσταση με πνεύμα αλληλεγγύης μεταξύ κρατών μελών. Ως εκ τούτου, το άρθρο 122 παράγραφος 1 της ΣΛΕΕ δικαιολογείται ως νομική βάση για τον παρόντα κανονισμό.

    (17)

    Εξακολουθούν να ισχύουν οι διατάξεις του κανονισμού (ΕΕ) 2022/1369 που αναγνωρίζουν ειδικές εθνικές περιστάσεις σε περίπτωση υποχρεωτικής μείωσης της ζήτησης που πυροδοτείται όταν κηρύσσεται κατάσταση επιφυλακής στην Ένωση. Τα κράτη μέλη παραμένουν σε θέση να περιορίσουν προσωρινά την υποχρεωτική μείωση της ζήτησης, όταν ένα κράτος μέλος αντιμετωπίζει κρίση ηλεκτρικής ενέργειας, όπως αναφέρεται στον κανονισμό (ΕΕ) 2019/941 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (3). Ένα τέτοιο σενάριο μπορεί να περιλαμβάνει περιορισμό ανάλογο προς αυξημένη χρήση φυσικού αερίου για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, που απαιτείται για σημαντικά αυξημένη εξαγωγή ηλεκτρικής ενέργειας σε γειτονικό κράτος μέλος, λόγω εξαιρετικών περιστάσεων, όπως η χαμηλή στάθμη υδροηλεκτρικής ενέργειας ή η περιορισμένη διαθεσιμότητα πυρηνικής ενέργειας στο ενδιαφερόμενο κράτος μέλος, ή στο γειτονικό κράτος μέλος στο οποίο εξάγεται σημαντικά μεγαλύτερη ποσότητα ηλεκτρικής ενέργειας. Ο εν λόγω περιορισμός δεν θα πρέπει να υπερβαίνει τον όγκο αερίου που αντιστοιχεί στις προαναφερθείσες πρόσθετες εξαγωγές. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τον εν λόγω περιορισμό, όταν αναφέρουν την κατανομή της κατανάλωσης αερίου ανά τομέα.

    (18)

    Τα κράτη μέλη που θεσπίζουν σημαντικά μέτρα απαλλαγής από τις ανθρακούχες εκπομπές αλλάζοντας το χρησιμοποιούμενο για τηλεθέρμανση καύσιμο από άνθρακα σε αέριο θα πρέπει να είναι σε θέση να αφαιρούν τις εν λόγω ποσότητες αερίου από την υποχρέωσή τους για μείωση της ζήτησης, υπό την προϋπόθεση ότι οι εν λόγω ποσότητες αερίου οφείλονται άμεσα στη μετάβαση από τον άνθρακα στο αέριο.

    (19)

    Τα κράτη μέλη θα πρέπει να υποβάλλουν έκθεση στην Επιτροπή τουλάχιστον κάθε δύο μήνες σχετικά με την κατανάλωσή τους αερίου, το αργότερο έως τις 15 του επόμενου μήνα, μέσω της Eurostat. Προκειμένου να παρέχουν επικαιροποιημένα στοιχεία, τα κράτη μέλη ενθαρρύνονται να υποβάλλουν κάθε μήνα έκθεση σχετικά με την κατανάλωσή τους αερίου, ώστε να αξιολογούν την μείωση της ζήτησης που επιτυγχάνουν. Εάν κηρυχθεί κατάσταση επιφυλακής στην Ένωση, οι πληροφορίες θα πρέπει να υποβάλλονται σε μηνιαία βάση. Για την καλύτερη στόχευση των μέτρων μείωσης της ζήτησης και τη βελτίωση της παρακολούθησης της κατανάλωσης αερίου, τα κράτη μέλη ενθαρρύνονται να συμπεριλαμβάνουν στην έκθεσή τους ανάλυση της κατανάλωσης αερίου ανά τομέα, συμπεριλαμβανομένης της εισροής αερίου για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και θερμότητας, της κατανάλωσης αερίου στη βιομηχανία και της κατανάλωσης αερίου στα νοικοκυριά και τις υπηρεσίες, κατά τους ορισμούς και τις στατιστικές συμβάσεις που ορίζονται στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1099/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (4).

    (20)

    Σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) 2022/1369, η Επιτροπή οφείλει να προβαίνει σε επανεξέταση, βάσει των πορισμάτων της οποίας δύναται να προτείνει την παράταση της περιόδου εφαρμογής του εν λόγω κανονισμού. Προκειμένου να δικαιολογηθεί η περαιτέρω παράταση της περιόδου εφαρμογής του κανονισμού (ΕΕ) 2022/1369, θα πρέπει να οριστεί νέα ημερομηνία επανεξέτασης για την 1η Μαρτίου 2024.

    (21)

    Τα παρατεινόμενα και τροποποιούμενα μέτρα μείωσης της ζήτησης θα πρέπει να είναι προσωρινά και να παραμείνουν σε ισχύ έως το τέλος του χειμώνα του 2023-2024. Με βάση τη νέα επανεξέταση που θα πραγματοποιηθεί έως την 1η Μαρτίου 2024, η Επιτροπή θα πρέπει, κατά περίπτωση, να είναι σε θέση να προτείνει την παράταση της περιόδου εφαρμογής τους.

    (22)

    Ο παρών κανονισμός θα πρέπει να τεθεί σε ισχύ την 1η Απριλίου 2023, προκειμένου να διασφαλιστεί η συνέχιση της μείωσης της ζήτησης κατά 15 % για διάστημα 12 μηνών, από την 1η Απριλίου 2023 έως τις 31 Μαρτίου 2024, και να δοθεί η δυνατότητα στους οικονομικούς φορείς, στα κράτη μέλη και στην Επιτροπή να λάβουν τα αναγκαία μέτρα για την επίτευξη του εν λόγω στόχου.

    (23)

    Δεδομένου ότι ο στόχος του παρόντος κανονισμού δεν μπορεί να επιτευχθεί επαρκώς από τα κράτη μέλη, μπορεί όμως να επιτευχθεί καλύτερα σε επίπεδο Ένωσης, η Ένωση δύναται να θεσπίζει μέτρα, σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 5 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας, όπως ορίζεται στο ίδιο άρθρο, ο κανονισμός δεν υπερβαίνει τα αναγκαία όρια για την επίτευξη του εν λόγω στόχου.

    (24)

    Επομένως, ο κανονισμός (ΕΕ) 2022/1369 θα πρέπει να τροποποιηθεί αναλόγως,

    ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΟΝ ΠΑΡΟΝΤΑ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ:

    Άρθρο 1

    Τροποποιήσεις του κανονισμού (ΕΕ) 2022/1369

    Ο κανονισμός (ΕΕ) 2022/1369 τροποποιείται ως εξής:

    1)

    στο άρθρο 2, τα σημεία 5) και 6) αντικαθίστανται από το ακόλουθο κείμενο:

    «5)

    “κατανάλωση αναφοράς”: ο όγκος της μέσης κατανάλωσης αερίου σε ένα κράτος μέλος κατά τη διάρκεια της περιόδου αναφοράς· για τα κράτη μέλη όπου η κατανάλωση αερίου αυξήθηκε κατά τουλάχιστον 8 % την περίοδο από την 1η Απριλίου 2021 έως την 31η Μαρτίου 2022 σε σύγκριση με τη μέση κατανάλωση αερίου κατά τη διάρκεια της περιόδου αναφοράς, ως “κατανάλωση αναφοράς” νοείται μόνο ο όγκος της κατανάλωσης αερίου κατά την περίοδο από την 1η Απριλίου 2021 έως την 31η Μαρτίου 2022·

    6)

    “περίοδος αναφοράς”: η περίοδος από την 1η Απριλίου 2017 έως την 31η Μαρτίου 2022.»,

    2)

    το άρθρο 3 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

    «Άρθρο 3

    Εθελοντική μείωση της ζήτησης

    Τα κράτη μέλη καταβάλλουν κάθε δυνατή προσπάθεια για να μειώσουν την εθνική τους κατανάλωση αερίου κατά την περίοδο από την 1η Απριλίου 2023 έως την 31η Μαρτίου 2024 τουλάχιστον κατά 15 % σε σύγκριση με τη μέση εθνική τους κατανάλωση αερίου κατά την περίοδο από την 1η Απριλίου 2017 έως την 31η Μαρτίου 2022 (“εθελοντική μείωση της ζήτησης”). Τα άρθρα 6, 7 και 8 εφαρμόζονται στα εν λόγω μέτρα εθελοντικής μείωσης της ζήτησης.»,

    3)

    στο άρθρο 5, η παράγραφος 2 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

    «2.   Για τους σκοπούς της υποχρεωτικής μείωσης της ζήτησης, για όσο διάστημα διαρκεί η κατάσταση επιφυλακής στην Ένωση, η κατανάλωση αερίου σε κάθε κράτος μέλος κατά την περίοδο από την 1η Απριλίου 2023 έως την 31η Μαρτίου 2024 (“περίοδος μείωσης”) είναι κατά 15 % χαμηλότερη σε σύγκριση με την οικεία κατανάλωση αναφοράς. Κάθε μείωση της ζήτησης που επιτυγχάνουν τα κράτη μέλη κατά τη διάρκεια της περιόδου πριν από την κήρυξη της κατάστασης επιφυλακής στην Ένωση λαμβάνεται υπόψη για τους σκοπούς της υποχρεωτικής μείωσης της ζήτησης.»

    ,

    4)

    στο άρθρο 5, προστίθεται η ακόλουθη παράγραφος:

    «6α.   Ένα κράτος μέλος μπορεί να προσαρμόζει την κατανάλωση αναφοράς που χρησιμοποιείται για τον υπολογισμό του υποχρεωτικού στόχου μείωσης της ζήτησης σύμφωνα με την παράγραφο 2, συναρτήσει του όγκου της αυξημένης κατανάλωσης αερίου που προκύπτει από την αλλαγή του χρησιμοποιούμενου για τηλεθέρμανση καυσίμου από άνθρακα σε αέριο, εάν η αύξηση αυτή είναι τουλάχιστον 8 % κατά την περίοδο από την 1η Αυγούστου 2023 έως την 31η Μαρτίου 2024 σε σύγκριση με τη μέση κατανάλωση αερίου κατά την περίοδο αναφοράς και στον βαθμό που η αύξηση αυτή οφείλεται άμεσα σε αυτήν την αλλαγή.»

    ,

    5)

    Στο άρθρο 8, η παράγραφος 1 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

    «1.   Η αρμόδια αρχή κάθε κράτους μέλους παρακολουθεί την εφαρμογή των μέτρων μείωσης της ζήτησης στην επικράτειά του. Τα κράτη μέλη υποβάλλουν έκθεση στην Επιτροπή σχετικά με την κατανάλωσή της αερίου (σε terajoules, TJ) τουλάχιστον κάθε δύο μήνες και το αργότερο έως τη 15η ημέρα του επόμενου μήνα. Εάν έχει κηρυχθεί κατάσταση επιφυλακής στην Ένωση σύμφωνα με το άρθρο 4 παράγραφος 1, η υποβολή έκθεσης υποβάλλεται σε μηνιαία βάση.

    Τα κράτη μέλη μπορούν να περιλαμβάνουν στην έκθεσή τους ανάλυση της κατανάλωσης αερίου ανά τομέα, συμπεριλαμβανομένης της κατανάλωσης αερίου για τους ακόλουθους τομείς:

    α)

    εισροή αερίου για παραγωγή ηλεκτρισμού και θερμότητας·

    β)

    κατανάλωση αερίου στη βιομηχανία·

    γ)

    κατανάλωση αερίου στα νοικοκυριά και τις υπηρεσίες.

    Για τους σκοπούς της παρούσας παραγράφου, ισχύουν οι ορισμοί και οι στατιστικές συμβάσεις που καθορίζονται στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1099/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (*1).

    Η ΣΟΦΑ επικουρεί την Επιτροπή στην παρακολούθηση της εθελοντικής και της υποχρεωτικής μείωσης της ζήτησης.

    (*1)  Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1099/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 22ας Οκτωβρίου 2008, για τις στατιστικές ενέργειας (ΕΕ L 304 της 14.11.2008, σ. 1).»,"

    6)

    στο άρθρο 9, η ημερομηνία «1η Μαΐου 2023» αντικαθίσταται από την ημερομηνία «1η Μαρτίου 2024»,

    7)

    στο άρθρο 10, το δεύτερο εδάφιο αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

    «Εφαρμόζεται έως την 31η Μαρτίου 2024.».

    Άρθρο 2

    Έναρξη ισχύος

    Ο παρών κανονισμός αρχίζει να ισχύει από την 1η Απριλίου 2023.

    Ο παρών κανονισμός είναι δεσμευτικός ως προς όλα τα μέρη του και ισχύει άμεσα σε κάθε κράτος μέλος.

    Βρυξέλλες, 30 Μαρτίου 2023.

    Για το Συμβούλιο

    Η Πρόεδρος

    J. ROSWALL


    (1)  Κανονισμός (ΕΕ) 2022/1369 του Συμβουλίου, της 5ης Αυγούστου 2022, σχετικά με συντονισμένα μέτρα μείωσης της ζήτησης αερίου (ΕΕ L 206 της 8.8.2022, σ. 1).

    (2)  Κανονισμός (ΕΕ) 2017/1938 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 25ης Οκτωβρίου 2017, σχετικά με τα μέτρα κατοχύρωσης της ασφάλειας εφοδιασμού με φυσικό αέριο και με την κατάργηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 994/2010 (ΕΕ L 280 της 28.10.2017, σ. 1).

    (3)  Κανονισμός (EE) 2019/941 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 5ης Ιουνίου 2019, σχετικά με την ετοιμότητα αντιμετώπισης κινδύνων στον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας και με την κατάργηση της οδηγίας 2005/89/ΕΚ (ΕΕ L 158 της 14.6.2019, σ. 1).

    (4)  Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1099/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 22ας Οκτωβρίου 2008, για τις στατιστικές ενέργειας (ΕΕ L 304 της 14.11.2008, σ. 1).


    Top