BIJLAGE

Bijdrage van de Europese Unie ten behoeve van het SEESAC-project ter beperking van het risico op illegale verspreiding van en handel in handvuurwapens en lichte wapens (SALW) en munitie daarvoor in Zuidoost-Europa

1.   Inleiding en doelstellingen

Wegens de historische grootschalige accumulatie van handvuurwapens en lichte wapens en munitievoorraden in Zuidoost-Europa, het gebrek aan beveiligde opslagplaatsen en de aanhoudend ontoereikende capaciteit om de opslagplaatsen volledig te beveiligen worden de landen in de regio in de strategie van de Europese Unie ter bestrijding van de illegale accumulatie van en handel in handvuurwapens en lichte wapens (SALW) en ammunitie daarvoor aangemerkt als een bron van grote zorg en een belangrijke uitdaging. De blijvende ondersteuning door de Unie van het tegengaan van de dreiging die veroorzaakt wordt door de verspreiding van en de illegale handel in SALW in en vanuit Zuidoost-Europa vormt dan ook een essentieel onderdeel van de inspanningen ter verwezenlijking van de doelstellingen van de EU-SALW-strategie.

De algemene doelstelling van het project is het bevorderen van de internationale vrede en veiligheid door middel van de voortgezette ondersteuning van de inspanningen ter beperking van de dreiging van grootschalige accumulatie van en illegale handel in SALW en munitie daarvoor in Zuidoost-Europa. Meer concreet zal het project de beschikbaarheid van overtollige SALW en munitie daarvoor verminderen; de beveiliging van de opslagplaatsen verbeteren; het traceren van wapens faciliteren door de registratie en markering ervan te verbeteren; alsmede zorgen voor een intensievere gegevensuitwisseling en kennisoverdracht en een beter inzicht in de dreiging die SALW vormen. Daarnaast zal het programma de stabiliteit in Zuidoost-Europa bevorderen door middel van werkzaamheden in het kader van de Raad voor regionale samenwerking (RCC).

Voortbouwend op de succesvolle uitvoering van met name Besluit 2010/179/GBVB van de Raad en conform de EU-SALW-strategie beoogt dit vervolgproject dus de nationale beheersingsregelingen verder te versterken en de multilaterale aanpak bij de ontwikkeling van regionale mechanismen tegen het aanbod en de destabiliserende verspreiding van SALW en munitie daarvoor verder in de hand te werken. Met het oog op de verruiming van de regionale dimensie zullen de Republiek Moldavië en Kosovo (1) in dit vervolgproject eveneens betrokken worden bij het regionale proces van SALW-beheersing teneinde te komen tot een werkelijk holistische en regionale aanpak die op lange termijn effectief en duurzaam is.

2.   Keuze van het uitvoeringsorgaan en coördinatie met andere financieringsinitiatieven

Het SEESAC is een gezamenlijk initiatief van het Ontwikkelingsprogramma van de Verenigde Naties en van de Raad voor regionale samenwerking (opvolger van het Stabiliteitspact voor Zuidoost-Europa) en fungeert derhalve als aanspreekpunt voor alle activiteiten in verband met SALW in Zuidoost-Europa. Als uitvoerende instantie van het Regionaal uitvoeringsplan voor Zuidoost-Europa tegen de verspreiding van handvuurwapens en lichte wapens (SALW) werkt het SEESAC al meer dan elf jaar met nationale stakeholders in Zuidoost-Europa aan de toepassing van een holistische aanpak van SALW-beheersing door middel van het ontplooien van een breed spectrum van activiteiten, waaronder: bewustmakingscampagnes en SALW-inzamelingscampagnes, voorraadbeheer, vermindering van overschotten en verbetering van de markerings- en traceringscapaciteiten en van de controle op wapenexport. Het SEESAC beschikt dus over een unieke capaciteit en ervaring wat de uitvoering van regionale multi-stakeholder initiatieven betreft in de gemeenschappelijke economische en politieke context van de landen in de regio; het draagt daarbij zorg voor nationaal en regionaal ownership en levensvatbaarheid op lange termijn van zijn acties en heeft zich ontwikkeld tot voornaamste regionale instantie op het gebied van SALW-beheersing.

Het SEESAC heeft open bilaterale en multilaterale communicatiekanalen met alle relevante actoren en organisaties. Het is tevens het secretariaat van de regionale stuurgroep handvuurwapens en lichte wapens voor Zuidoost-Europa (RSG). Voorts is het SEESAC lid en voormalig voorzitter van de stuurgroep van het Initiatief Regionale aanpak van het verkleinen van de wapenvoorraden (RASR). Het SEESAC wordt regelmatig uitgenodigd om deel te nemen aan alle desbetreffende regionale fora, zoals de jaarlijkse bijeenkomsten van de ministers van Justitie en Binnenlandse Zaken van de EU en de Westelijke Balkan, het structureel informatie-uitwisselingsproces over SALW van de Navo, en het proces van bijeenkomsten van de ministers van Defensie van Zuidoost-Europa (SEDM). Het heeft een uitgebreid netwerk van formele en informele partnerschappen met organisaties zoals RACVIAC (regionaal centrum voor het toezicht op de wapenbeheersing en steun op het gebied van uitvoering), het Centrum voor samenwerking op veiligheidsgebied en het OVSE-Forum voor Veiligheidssamenwerking (FSC). Er vinden regelmatig coördinatievergaderingen plaats met VN-organisaties zoals UNODC en UNODA via het VN-mechanisme tot coördinatie van de actie op het gebied van handvuurwapens (CASA) en andere mechanismen. Het SEESAC heeft zich derhalve ontwikkeld tot een regionaal aanspreekpunt voor een brede waaier aan thema's in verband met de hervorming van de veiligheidssector en in het bijzonder SALW-beheersing en het beheer van voorraden. Het SEESAC, dat in Belgrado gevestigd is, bestrijkt momenteel heel Zuidoost-Europa en is actief in Albanië, Bosnië en Herzegovina, Kroatië, de Republiek Moldavië, Montenegro, Servië en de voormalige Joegoslavische Republiek Macedonië (FYROM). Het regionale ownership wordt gegarandeerd via de Raad voor regionale samenwerking (RCC) en de regionale stuurgroep SALW, waar vertegenwoordigers van alle staten in Zuidoost-Europa strategische sturing verlenen en met initiatieven en verzoeken om SEESAC-activiteiten komen.

Het aanpakken van gemeenschappelijke problemen door middel van regionale initiatieven in Zuidoost-Europa is nuttig gebleken, niet alleen wegens de essentiële informatie-uitwisseling en de gezonde regionale mededinging waartoe dit heeft geleid, maar ook omdat de holistische uitvoering samenhangende en gemakkelijk meetbare resultaten heeft opgeleverd. De deelname van het SEESAC aan alle belangrijke regionale processen en initiatieven (zoals SEDM, RASR en RACVIAC) garandeert de tijdige en open informatie-uitwisseling, een sterk omgevingsbewustzijn en voldoende vooruitziendheid om er zorg voor te dragen dat bij de uitvoering overlappingen worden voorkomen en wordt ingespeeld op de huidige behoeften van de regeringen en de regio's en op nieuwe trends.

Het SEESAC baseert al zijn activiteiten op verzamelde baselinegegevens, onderneemt niets zonder goedkeuring en politieke steun van de nationale stakeholders. Het heeft bij vorige door de EU gefinancierde projecten een zeer groot deel van de voorgenomen activiteiten ook daadwerkelijk uitgevoerd en heeft duurzame projectresultaten bereikt door het tot stand brengen en bevorderen van het nationaal ownership van de projecten en activiteiten, alsmede het aanmoedigen van regionale coördinatie, uitwisseling van ervaringen en best practices en regionaal onderzoek. Door zijn expertise inzake SALW en zijn grondige kennis van de regionale aangelegenheden en de stakeholders is het de meest geschikte uitvoeringspartner voor deze specifieke actie.

Het project vormt ook een aanvulling op een parallel SEESAC-initiatief betreffende controle van wapenoverdrachten dat ten doel heeft de capaciteit inzake beheersing van wapenhandel te vergroten door het verbeteren van de transparantie en de regionale samenwerking (2). Wat met name Bosnië en Herzegovina betreft, vult het project twee andere projecten aan, met name:

—

het EXPLODE-project dat gefinancierd wordt door de kortetermijncomponent van het stabiliteitsinstrument van de EU en wordt uitgevoerd door het UNDP-kantoor in Sarajevo in partnerschap met de OVSE-missie naar Bosnië en Herzegovina en ten doel heeft de veiligheid van de bevolking van Bosnië en Herzegovina te vergroten door de hoeveelheid instabiele munitie te verminderen en de opslag veiliger te maken,

—

het SECUP Bosnië en Herzegovina-project ter verbetering van de beveiliging van munitie- en wapenopslagplaatsen, dat gezamenlijk wordt uitgevoerd door de OVSE-missie naar Bosnië en Herzegovina en het ministerie van Defensie van Bosnië en Herzegovina, terwijl EUFOR bijdraagt met deskundige technische advisering en monitoring van de veiligheids- en beveiligingsaspecten van de projectuitvoering en het SEESAC regelmatig contact zal onderhouden met EUFOR Althea, de OVSE-missie naar Bosnië en Herzegovina en het UNDP-kantoor in Sarajevo met het oog op de permanente coördinatie en om te zorgen voor complementariteit met die projecten en met de inspanningen van de internationale gemeenschap om een oplossing te vinden voor de overtollige voorraden conventionele munitie in handen van het ministerie van Defensie van Bosnië en Herzegovina en om mogelijke toekomstige campagnes voor het inzamelen van illegale conventionele wapens in Bosnië en Herzegovina voor te bereiden.

Voor andere projectlanden zal het SEESAC zijn werkzaamheden coördineren met de volgende internationale hulpverleningsinitiatieven:

—

in Montenegro, het Mondem-project, dat door het Ontwikkelingsprogramma van de Verenigde Naties in partnerschap met de OVSE wordt beheerd en gericht is op de beperking van het risico van contraproliferatie door het creëren van veilige en beveiligde opslaginfrastructuur en beheersystemen voor conventionele munitie, het beperken van het explosiegevaar voor de bevolking, milieuvriendelijke demilitarisering, het vernietigen van giftige gevaarlijke afvalstoffen (vloeibare raketbrandstof) en de ondersteuning van de defensiehervorming door de vernietiging van een beperkt aantal door het ministerie van Defensie van Montenegro aangewezen zware wapens.

—

in Kosovo (1), het Kossac-project, dat aanvankelijk gericht was op de terugdringing van het gewapend geweld in Kosovo (1) en het vergroten van de veiligheid van de bevolking, maar zich in de loop der jaren ontwikkeld heeft tot een uitgebreid project ter preventie van gewapend geweld met een sterke nadruk op hervorming van de veiligheidssector en capaciteitsopbouw.

—

in Servië, het CASM-project, dat door het Ontwikkelingsprogramma van de Verenigde Naties en de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa wordt gefinancierd en ten doel heeft de veiligheid en beveiliging van bepaalde opslagplaatsen van conventionele wapens te vergroten en gerapporteerde overtollige munitie te vernietigen.

Het SEESAC zal tevens regelmatig contact onderhouden met de OVSE, de Navo en Norwegian Peoples Aid, alsmede met andere betrokkenen, teneinde zorg te dragen voor de complementariteit van de acties, tijdig optreden en een kosteneffectief gebruik van middelen.

3.   Projectbeschrijving

De uitvoering van het project zal de veiligheid en stabiliteit in Zuidoost-Europa en daarbuiten vergroten door het tegengaan van de verspreiding van en de illegale handel in SALW en munitie daarvoor. Het project zal rechtsreeks bijdragen tot de uitvoering van de veiligheidsstrategie van de EU, de EU-SALW-strategie, het VN-actieprogramma, het internationaal traceringsinstrument en het VN-Vuurwapenprotocol en zal in het bijzonder de regionale samenwerking bij het tegengaan van de dreiging die uitgaat van de verspreiding van SALW en munitie daarvoor intensiveren. Meer concreet zal het project leiden tot:

—	betere beveiliging en beter voorraadbeheer van SALW door middel van het upgraden van de opslagplaatsen;

—	de terugdringing van het aantal overtollige en geconfisqueerde SALW en munitie daarvoor door middel van vernietiging;

—	betere capaciteiten voor de markering, tracering en registratie van SALW;

—	intensievere regionale samenwerking en informatie-uitwisseling;

—	de vermindering van het aantal illegale wapens in burgerhanden door middel van bewustmakings- en wapeninzamelingscampagnes.

Het geografisch toepassingsgebied van het project is Zuidoost-Europa. De rechtstreekse begunstigden zijn Albanië, Bosnië en Herzegovina, Kosovo (1), de Republiek Moldavië, Montenegro, Servië en de FYROM.

3.1.   Betere beveiliging van voorraden door infrastructurele verbeteringen en capaciteitsopbouw

Doel

Deze activiteit zal de dreiging die uitgaat van de verspreiding van en de illegale handel in SALW en munitie daarvoor verminderen door middel van het verbeteren van de beveiligingsvoorschriften en het voorraadbeheer voor de opslag van conventionele wapens en munitie in Bosnië en Herzegovina, Kosovo (1), de Republiek Moldavië, Montenegro, Servië en de FYROM.

Beschrijving

De succesvolle uitvoering van Besluit 2010/179/GBVB van de Raad door middel van een tweevoudige aanpak bestaande uit 1) de betere beveiliging van opslagplaatsen in drie landen (3) en 2) het opbouwen van de capaciteit van het met voorraadbeheer belaste personeel (4) hebben de beveiligingsvoorzieningen aanzienlijk verbeterd en het risico op ongewenste proliferatie van SALW en munitie daarvoor teruggedrongen. Voortbouwend op deze resultaten zal de beveiliging van de wapen- en munitieopslagplaatsen in Zuidoost-Europa in de tweede fase van het project verder worden verbeterd door middel van de voortzetting van de specifieke technische en infrastructurele bijstand conform de internationale beste praktijken en normen. De projectactiviteiten zullen steun verlenen aan het ministerie van Defensie van Bosnië en Herzegovina, de Republiek Moldavië, Montenegro en de FYROM en aan de ministeries van Binnenlandse Zaken van de Republiek Servië, FYROM en Kosovo (1) door middel van de aanschaf en de installatie van de nodige apparatuur voor de beveiliging van wapen- en munitievoorraden. Waar nodig zal tevens opleiding worden verstrekt aan het personeel dat belast is met het voorraadbeheer. De locaties waar de veiligheid zal worden verbeterd, zullen worden geselecteerd op basis van een beoordeling van de prioriteiten en van de veiligheidsrisico's die zij met zich meebrengen.

Specifiek beoogt het project de volgende activiteiten:

—

Bosnië en Herzegovina: verbetering van de beveiliging van de opslagplaatsen van munitie en conventionele wapens van het ministerie van Defensie, met name door de installatie en/of vernieuwing van de omheining van het terrein, inbraakalarmsystemen, een gesloten televisiecircuit (CCTV) en telecommunicatieapparatuur ter aanvulling van de activiteiten van het UNDP en de OVSE op het gebied van voorraadbeveiliging.

—	Kosovo (1): verbetering van de capaciteiten inzake voorraadbeheer van de politie door middel van opleiding en evaluatie van de huidige situatie. Vernieuwing van een kleine lokale SALW- en munitieopslagplaats.

—

FYROM: verbetering van de beveiliging van de centrale opslagplaats van het ministerie van Binnenlandse Zaken (Orman) door middel van de aanschaf van beveiligingsapparatuur en verbetering van de infrastructuur, waaronder de vernieuwing van de omheining van het terrein; CCTV-apparatuur en verlichting; en nieuwe veiligheidsdeuren voor opslagloodsen. verbetering van de beveiliging van de centrale opslagplaats van het leger van de FYROM door de aanschaf en het aanbrengen van videobewaking en verbetering van de beveiliging van het terrein en van de gebouwen door het repareren van de omheiningen, de installatie van nieuwe toegangpoorten en de vernieuwing van de veiligheidsdeuren van het magazijn.

—	De Republiek Moldavië: verbetering van de beveiliging van het centrale wapen- en munitiedepot (CAMD) van het ministerie van Binnenlandse Zaken, mede door de installatie van een omheining, toegangscontrolesystemen en het verwerven van een elektronisch wapenregister.

—	Montenegro: fysieke verbeteringen van het munitiedepot van Brezovik, waaronder algemene verbeteringen van de beveiligingsinfrastructuur. Opzetten van een centraal register van opgeslagen wapens en munitie.

—	Servië: verbetering van de beveiliging van de belangrijkste SALW-opslagplaats van het ministerie van Binnenlandse Zaken, waaronder videobewaking en toegangscontrole.

—	Regionale opleiding voorraadbeheer: zal op regionaal niveau (jaarlijks) en op nationaal niveau (wanneer nodig) worden georganiseerd.

Projectresultaten en indicatoren betreffende de uitvoering:

Het project zal de veiligheid in Zuidoost-Europa vergroten door het risico op illegale handel te verminderen via:

—	het verbeteren van de beveiliging van de SALW-opslagplaatsen in Bosnië en Herzegovina (4), Kosovo (1) (1), de Republiek Moldavië (2), Montenegro (1), Servië (1) en de FYROM (2) door middel van meetbare beveiligingsgerelateerde infrastructuurverbeteringen.

—	het verbeteren van de capaciteit van het personeel om de opslagplaatsen te beschermen door het opleiden van tenminste zestig personeelsleden van de begunstigde landen in drie workshops en het verstrekken van gerichte opleiding op nationaal niveau.

3.2.   Verkleinen van de voorraden door de vernietiging van SALW en munitie daarvoor

Doel

De veiligheid vergroten en het proliferatierisico verminderen door het aantal opgeslagen overtollige conventionele wapens en munitie daarvoor terug te dringen.

Beschrijving

Voortbouwend op het succes van de vorige fase, waarin toezicht werd gehouden op de vernietiging van in totaal 78 366 wapens (45 275 in Servië en 33 091 in Kroatië) en teneinde de hoeveelheden overtollige SALW in handen van de overheid en burgers verder terug te dringen en daardoor het risico op omleiding van en illegale handel in deze wapens te verminderen, zal het project tot 165 000 SALW opruimen door diverse destructieactiviteiten te ondernemen:

—	Albanië (tot 120 000 stuks)

—	Bosnië en Herzegovina (tot 4 500 stuks)

—	Kosovo (1) (tot 2 500 stuks)

—	de FYROM (tot 1 500 stuks)

—	Republiek Moldavië (tot 2 500 stuks)

—	Montenegro (tot 4 000 stuks)

—	Servië (tot 30 000 stuks)

In Albanië dient bij het vernietigen van SALW evenveel vooruitgang te worden geboekt als bij het opruimen van overtollige munitie in handen van het ministerie van Defensie, met name gezien de omvang van de overtollige voorraden en de problemen die de beveiliging ervan doen rijzen. In Servië dient de in het kader van Besluit 2012/712/GBVB van de Raad geboekte vooruitgang te worden versterkt door de verdere opruiming van overtollige en geconfisqueerde wapens. Tevens is het cruciaal dat in andere landen soortgelijke acties worden opgezet teneinde het risico op verspreiding van en de illegale handel in overtollige wapens te verminderen. Voorts zullen in het kader van het project de overtollige of geconfisqueerde explosieven en SALW-munitie in handen van de ministeries van Binnenlandse Zaken en van de ministeries van Defensie worden vernietigd.

Projectresultaten/ Indicatoren betreffende de uitvoering:

Het project zal het risico van SALW-proliferatie aanzienlijk verkleinen door de vermindering van het aantal overtollige en geconfisqueerde handvuurwapens en lichte wapens, explosieven en munitie die zijn opgeslagen in Albanië, Bosnië en Herzegovina, Kosovo (1), de Republiek Moldavië, Montenegro, Servië en de voormalige FYROM:

—	een totaal van tot 165 000 stuks conventionele wapens moet worden vernietigd;

—	een totaal van 12 442 stuks munitie en explosieven die een proliferatierisico met zich meebrengen moet worden gedemilitariseerd en vernietigd.

3.3.   Verbetering van de markering, tracering en registratie van SALW

Doel

Het verbeteren van de markerings- en traceringscapaciteiten door middel van ondersteuning van de invoering van elektronische systemen voor wapenregistratie en -administratie of van de verbetering van bestaande systemen in Zuidoost-Europa.

Beschrijving

Dit onderdeel van het project ondersteunt de versterking van een effectieve rechtsstaat en de beperking, registratie en kwantificering van de hoeveelheid van en de vraag naar SALW. Dit project is opgezet met inachtneming van het VN-actieprogramma, het internationaal traceringsinstrument, het VN-Vuurwapenprotocol, Richtlijn 91/477/EEG van de Raad en Gemeenschappelijk Standpunt 2008/944/GBVB, en zal derhalve bijdragen tot de implementatie daarvan door het verbeteren van de capaciteit van de Zuidoost-Europese landen voor markering, tracering en administratie van wapens; het zal met name gericht zijn op de capaciteiten van de nationale overheden om de legale wapens in handen van burgers te administreren door het upgraden en digitaliseren van die systemen te ondersteunen. Tevens zal de capaciteit inzake markering, tracering en ballistische analyse van wapens worden verbeterd.

Bij het project zal aandacht worden besteed aan het garanderen van samenhang en complementariteit van de activiteiten van de EU en de VN in het kader van nationale, regionale en thematische programma's; bij alle activiteiten uit hoofde van deze doelstelling zal worden gestreefd naar een grote mate van synergie en complementariteit met initiatieven van Interpol (iARMS) en Europol op dit terrein.

Dit project zal het versterken van de capaciteiten inzake markering, tracering en registratie van SALW in Zuidoost-Europa ondersteunen door een combinatie van opleiding en technische bijstand, die zal worden geschraagd door een analyse van de regelgeving en het institutionele kader.

—	Albanië: het project zal de Albanese politie steunen bij het ontwikkelen en opzetten van een elektronisch centraal wapenregister door het ontwerpen van het systeem, de aanschaf en de installatie van de nodige apparatuur en het verstrekken van opleiding aan het personeel.

—

Bosnië en Herzegovina: het project zal het Staatsbureau voor onderzoek en bescherming (SIPA) ondersteunen bij het continueren van de inspanningen en resultaten op het gebied van non-proliferatie van SALW door middel van het verbeteren van de technische capaciteiten voor het onderzoeken en uitvoeren van SALW-beheersing.

—

FYROM: het project zal samen met de nationale overheden aan de verdere verbetering van het bestaande wapenregister werken door middel van het upgraden van de software om ook de wapens van de veiligheidsdiensten in het register op te nemen en via scholing van het personeel om de wapenregistratie af te stemmen op de wetgeving.

—

Kosovo (1): het project zal met de Kosovaarse politiedienst (KPS) werken aan het ontwikkelen van operationele standaardprocedures en het verstrekken van opleiding in het gebruik ervan. Tevens zal het de structuur van de illegale handel in SALW in kaart trachten te brengen door met de betrokken autoriteiten samen te werken om de belangrijkste risicogebieden te benoemen.

—

Servië: het project zal de verbetering van de technische capaciteiten van het ballistisch laboratorium van het ministerie van Binnenlandse Zaken inzake markering en tracering van wapens en munitie verbeteren door middel van de aanschaf van gespecialiseerde apparatuur en het verstrekken van opleiding.

Op het niveau van de regio:

—	Het project zal de oprichting van een regionaal netwerk van vuurwapendeskundigen in Zuidoost-Europa ondersteunen en zal tot zes regionale workshops organiseren om de kennisdeling te intensiveren;

—	Het netwerk zal worden ondersteund door een onlineplatform om de kennisdeling en de informatie-uitwisseling te vergemakkelijken;

—	Het SEESAC zal in nauw contact staan met Conflict Armament Research (CAR) zodat er gemakkelijker informatie kan worden uitgewisseld tussen het SEESAC, het regionale netwerk van vuurwapendeskundigen en het iTrace-project van CAR;

—	Er zal een haalbaarheidsstudie worden uitgevoerd die een overzicht moet bieden van de wettelijke en de technische mogelijkheden voor nauwere en formelere uitwisseling van tracerings- en ballistische gegevens.

Projectresultaten/ Indicatoren betreffende de uitvoering:

—	Albanië beschikt over een elektronisch centraal wapenregister;

—	de technische capaciteiten van het Staatsbureau voor onderzoek en bescherming van Bosnië en Herzegovina inzake tracering en onderzoek van SALW en munitie daarvoor zijn verbeterd;

—	het elektronisch wapenregister van de FYROM is geüpgraded om de wapens van de veiligheidsdiensten erin op te nemen; ten minste 25 personeelsleden hebben een opleiding in de nieuwe bepalingen gevolgd;

—	de operationele standaardprocedures inzake markering, tracering en registratie van SALW voor de politie van Kosovo (1) zijn ontwikkeld; de studie die de structuur van de illegale handel in SALW in kaart brengt is voltooid;

—	het ballistisch laboratorium van het Servische ministerie van Binnenlandse Zaken beschikt over meer technische capaciteit inzake tracering van wapens en munitie;

—	er is een regionaal netwerk van wapendeskundigen opgezet en het is operationeel; er zijn zes workshops gehouden;

—	er is een onlineplatform opgezet om de kennisdeling en de informatie-uitwisseling via het regionaal netwerk van vuurwapendeskundigen te faciliteren;

—	er is meer informatie-uitwisseling tussen het SEESAC, het regionaal netwerk van vuurwapendeskundigen.

—	de haalbaarheidsstudie naar de koppeling van registratiesystemen is voltooid.

3.4.   Regionale samenwerking op het gebied van bewustmaking, informatie-uitwisseling en kennisoverdracht

Doel

De capaciteit voor het bestrijden van de dreiging die wordt gevormd door SALW en munitie daarvoor in Zuidoost-Europa nog verder versterken en de kennisdeling, informatie-uitwisseling en bewustmaking faciliteren via nauwere regionale samenwerking.

Beschrijving

Dit project zal de capaciteit van de nationale SALW-commissies en van andere instanties die zich bezighouden met wapenbeheersing versterken door middel van technische bijstand en capaciteitsopbouw en zal tevens het uitwisselen van informatie faciliteren. Het project zal nauw samenwerken met de instanties om hun behoeften in kaart te brengen en de nodige ondersteuningsinstrumenten te ontwikkelen zodat zij hun capaciteiten inzake beheersing van conventionele wapens en de munitie daarvoor verder kunnen versterken. Het project zal tevens een regionaal informatie-uitwisselingsproces instellen en faciliteren, dat vertegenwoordigers van de nationale SALW-commissies en van instanties die zich bezighouden met wapenbeheersing samenbrengt om de regionale samenwerking en kennisdeling te intensiveren. Het proces van regionale informatie-uitwisseling zal bestaan uit:

—	formele regionale bijeenkomsten van de nationale SALW-commissies twee keer per jaar;

—	het formeel vastleggen van geleerde lessen betreffende SALW-beheersing in Zuidoost-Europa;

—	het opstellen van een compendium van de nationale SALW-wetgeving in Zuidoost-Europa, achtergrondnotities en andere kennisproducten die nodig zijn voor een effectieve SALW-beheersing;

—	het opzetten van een regionaal onderzoek naar de invloed van SALW op huiselijk en seksegerelateerd geweld;

—	het opzetten van een onlinekennisdelingsplatform en webportaal, die de regelmatige uitwisseling van kennis en ervaring betreffende projecten, activiteiten en maatregelen op het gebied van SALW-beheersing mogelijk maken;

—	het faciliteren van bilaterale informatie-uitwisseling via studiebezoeken en het uitwisselen van deskundigen.

Het formeel vastleggen van geleerde lessen en het opbouwen van een kennisbestand zal de capaciteit van de landen van Zuidoost-Europa om SALW-beheersingsactiviteiten te ontwerpen, op te zetten en uit te voeren verder versterken en zal van de landen tevens kennisexporteurs naar andere regio's maken. De ruime ervaring die in Zuidoost-Europa hierdoor wordt opgedaan, zal ook in andere delen van de wereld nuttig zijn.

Projectresultaten/ Indicatoren betreffende de uitvoering:

Er is meer regionale samenwerking bij het tegengaan van de dreiging die uitgaat van de grootschalige accumulatie van en de illegale handel in SALW en munitie daarvoor doordat:

—	er tot zes formele bijeenkomsten van de SALW-commissies zijn georganiseerd;

—	de bilaterale kennisdeling en informatie-uitwisseling is gefaciliteerd;

—	in voorkomend geval, een nationale SALW-strategie is ontwikkeld;

—	opleiding op nationaal niveau en capaciteitsopbouw op basis van een behoeftenonderzoek hebben plaatsgevonden;

—	het besef van de invloed van SALW op huiselijk en seksegerelateerd geweld is vergroot door het opzetten en promoten van een regionale studie.

De capaciteit van de nationale SALW-commissies en van andere instanties die zich bezighouden met wapenbeheersing is vergroot doordat:

—	een kennisdelingsplatform is opgezet;

—	een compendium van de wapenbeheersingswetgeving is gepubliceerd en alle geleerde lessen betreffende SALW-beheersing in Zuidoost-Europa formeel zijn vastgelegd;

—	technisch advies is verstrekt.

3.5.   Inzamelings- en bewustmakingscampagnes

Doel

De veiligheid vergroten en de dreiging die veroorzaakt wordt door de illegale handel in SALW en munitie daarvoor verminderen door middel van:

—	het ondersteunen van de inzameling van illegale en ongewenste wapens, explosieven, oorlogsmaterieel en bijbehorende munitie in handen van burgers in de landen van Zuidoost-Europa;

—	het ondersteunen van de legalisering van wapens in handen van burgers via registratie van deze wapens;

—	bewustmaking van het gevaar van illegaal wapenbezit.

Beschrijving

Tijdens de eerste fase van het project (Besluit 2010/179/GBVB van de Raad) heeft gedurende anderhalf jaar een inzamelings- en bewustmakingscampagne in Kroatië plaatsgevonden. Daarbij zijn 1 753 wapens, 16 368 illegale fragmentatiewapens, 818 153 stuks munitie en 620 kg explosieven ingezameld wat ertoe geleid heeft dat de bevolking zich meer bewust is geworden van de problematiek. In Servië heeft een innoverende bewustmakingscampagnes met behulp van een onlineplatform het SEESAC geholpen om uiterst nuttige informatie te verzamelen over de heersende attitudes en de aanwezigheid van SALW. Op basis van de lering uit deze campagnes zal de tweede fase van het project gericht zijn op drie elkaar versterkende werkrichtingen:

—	het op touw zetten en voeren van inzamelingscampagnes die gebaseerd zullen zijn op gerichte bewustmakingsacties teneinde op passende wijze bekendheid te geven aan de nadere bepalingen van de legalisering en de vrijwillige inlevering van illegale vuurwapens;

—	het op touw zetten en uitvoeren van bewustmakingsactiviteiten over de gevaren van het bezit van illegale vuurwapens, munitie en explosieven;

—	het gebruik van innoverende instrumenten zoals crowdsourcing om het illegale bezit van vuurwapens in kaart te brengen en het publiek bewuster maken van het gevaar van illegaal wapenbezit.

Projectresultaten/ Indicatoren betreffende de uitvoering:

Het project zal de veiligheid in Zuidoost-Europa vergroten door het illegale wapenbezit onder de bevolking terug te dringen door middel van:

—	het beperken van het aantal wapens, oorlogsmaterieel, munitie en explosieven in burgerhanden;

—	bewustmaking door het op touw zetten en voeren van campagnes in ten minste zes landen.

4.   Begunstigden

De directe begunstigden van het project zijn de nationale instanties die belast zijn met SALW-beheersing in Zuidoost-Europa. Wat voorraadbeheer betreft, zullen de ministeries van Defensie van Bosnië en Herzegovina, de Republiek Moldavië, Montenegro en de FYROM, alsmede de ministeries van Binnenlandse Zaken van Kosovo (1), de Republiek Moldavië, Servië en de FYROM profiteren van de capaciteitsuitbreiding en de verbetering van de infrastructuur van de opslagplaatsen. De directe begunstigden van de inspanningen om de voorraden te beperken zijn de ministeries van Binnenlandse Zaken van Bosnië en Herzegovina, Kosovo (1), de Republiek Moldavië, Montenegro, Servië en de FYROM en de ministeries van Defensie van Albanië, Bosnië en Herzegovina, de FYROM en de Republiek Moldavië. De directe begunstigden van de uitbreiding van de capaciteiten inzake markering, tracering en registratie van SALW zijn de ministeries van Binnenlandse Zaken van Albanië, de FYROM, Kosovo (1) en Servië en het Staatsbureau voor onderzoek en bescherming van Bosnië en Herzegovina. De overige ministeries van Binnenlandse Zaken zullen baat hebben bij het regionale netwerk van vuurwapendeskundigen. De nationale SALW-commissies en andere instanties die belast zijn met de beheersing van handvuurwapens en lichte wapens in Zuidoost-Europa zullen profiteren van opleiding en gegevensuitwisseling en van regionale samenwerking.

De voorgestelde activiteiten stemmen volledig overeen met de nationale prioriteiten inzake SALW-beheersing en zijn door de bevoegde nationale SALW-beheersinstanties goedgekeurd, waaruit hun betrokkenheid bij en hun inzet voor het boeken van projectresultaten blijken.

De bevolking van de landen in Zuidoost-Europa en de EU, die bedreigd worden door de grootschalige SALW-proliferatie zullen indirect profiteren van deze projecten doordat het risico vermindert.

5.   Zichtbaarheid van de EU

Het SEESAC zal er met passende maatregelen voor zorgen dat bekend wordt gemaakt dat de Unie de actie heeft gefinancierd. Die maatregelen worden getroffen aan de hand van de Communications and Visibility Manual for European Union External Actions (Handleiding communicatie en zichtbaarheid voor het externe optreden van de EU) die de Europese Commissie heeft opgesteld en gepubliceerd. Het SEESAC zal aldus de zichtbaarheid van de EU-bijdrage verzekeren met passende profilering en publiciteit, waarin de rol van de Unie benadrukt wordt, voor transparantie van het optreden van de Unie wordt gezorgd en bekendheid wordt gegeven aan de redenen die tot het besluit hebben geleid, aan de steun van de Unie voor het besluit en aan de resultaten waartoe die steun heeft geleid. Op het door het project geproduceerde materiaal zal de EU-vlag duidelijk zichtbaar zijn, overeenkomstig de EU-richtsnoeren voor het juiste gebruik en de juiste weergave van de vlag.

Aangezien de voorgenomen activiteiten sterk verschillen qua reikwijdte en aard zal gebruik worden gemaakt van een veelheid aan promotie-instrumenten: traditionele media, website, sociale media, informatie- en promotiemateriaal waaronder infographics, folders, nieuwsbrieven, persmededelingen en andere instrumenten, naargelang het geval. Op de in het kader van dit project gefinancierde publicaties, publieke evenementen, campagnes, uitrusting en bouwwerken zal de nodige informatie worden vermeld. Teneinde de impact van het project te vergroten door middel van bewustmaking van de diverse nationale regeringen en bevolkingen, de internationale gemeenschap en de lokale en internationale media, wordt iedere doelgroep aangesproken in een passende taal.

6.   Looptijd

Op basis van de ervaring met de uitvoering van Besluit 2010/799/GBVB van de Raad en gezien de regionale werkingssfeer van het project, het aantal begunstigden en het aantal en de complexiteit van de voorgenomen activiteiten, is voor de uitvoering 36 maanden uitgetrokken.

7.   Algemene opzet

Het SEESAC, het regionale initiatief dat in opdracht van het Ontwikkelingsprogramma van de Verenigde Naties (UNDP) en van de Raad voor regionale samenwerking (opvolger van het Stabiliteitspact voor Zuidoost-Europa) handelt, wordt belast met de technische uitvoering van deze actie. Het SEESAC is de uitvoerende instantie van het Regionale uitvoeringsplan tegen de verspreiding van handvuurwapens en lichte wapens (SALW) en fungeert derhalve als aanspreekpunt voor alle vraagstukken in verband met SALW in de regio Zuidoost-Europa.

Het SEESAC draagt de algemene verantwoordelijkheid voor de uitvoering van de projectactiviteiten en moet verantwoording afleggen voor de uitvoering van het project. De looptijd van het project bedraagt drie jaar (36 maanden) en de totale geraamde begroting voor het project bedraagt 14 335 403 EUR, met gegarandeerde medefinanciering van Noorwegen.

8.   Partners

Het SEESAC voert de actie rechtstreeks uit in nauwe samenwerking met de ministeries van Defensie van Albanië, Bosnië en Herzegovina, de Republiek Moldavië, Montenegro, de FYROM, de ministeries van Binnenlandse Zaken van Albanië, Bosnië en Herzegovina, Kosovo (1), de Republiek Moldavië, Montenegro, Servië, de FYROM, het Staatsbureau voor onderzoek en bescherming van Bosnië en Herzegovina, en de nationale SALW-commissies in Albanië, Bosnië en Herzegovina, Kosovo (1), de Republiek Moldavië, Montenegro, Servië, en de FYROM.

Deze actie maakt deel uit van een breder wapenbeheersingsprogramma in de Westelijke Balkan en wordt aangevuld met een door het ministerie van Buitenlandse Zaken van het Koninkrijk Noorwegen gefinancierd project inzake de controle op wapenexport en het programma voor capaciteitsopbouw voor het beheer van munitievoorraden in de republiek Servië (CASM). De totale geraamde begroting voor het programma bedraagt 14 335 403 EUR; de bijdrage van de Unie bedraagt 5 127 650 EUR, wat overeenkomt met 35,77 % van de totale geraamde begroting. De bijdrage van Noorwegen beloopt 411 689 EUR (NOK 3 140 000) volgens de „UN Operational Rate of Exchange” (geldende VN-wisselkoers) voor juni 2013 en is goed voor 2,87 % van de totale begroting van het programma. De bijdrage van de begunstigde bedraagt in totaal 61,36 % van de totale begroting van het programma.

9.   Verslaglegging

De inhoudelijke en financiële verslaglegging heeft betrekking op de volledige actie die wordt beschreven in de overeenkomst voor de betrokken bijdrage en de bijbehorende begroting, ongeacht of de actie volledig of gedeeltelijk door de Commissie wordt gefinancierd.

Er worden inhoudelijke kwartaalverslagen ingediend om de vooruitgang met betrekking tot het bereiken van de kernresultaten te registreren en in het oog te houden.

10.   Geraamde begroting

De totale kosten van het door de EU gefinancierde programma worden op 5 127 650 EUR geraamd.

---

(1)  Deze benaming laat de standpunten over de status van Kosovo onverlet en is in overeenstemming met resolutie 1244(1999) van de VN-Veiligheidsraad en het advies van het Internationaal Gerechtshof over de onafhankelijkheidsverklaring van Kosovo.

(2)  Het onderdeel „controle van wapenoverdrachten” wordt gefinancierd door het ministerie van Buitenlandse Zaken van het Koninkrijk Noorwegen en wordt uitgevoerd door het SEESAC.

(3)  In Kroatië is de beveiliging van de centrale wapenopslagplaats van het ministerie van Binnenlandse Zaken „MURAT” verbeterd door de installatie van videobewaking; in Bosnië en Herzegovina zijn 41 veiligheidsdeuren geïnstalleerd en is de beveiliging van 4 SALW- en munitieopslagplaatsen van het ministerie van Defensie verscherpt; de beveiliging van het munitiedepot „TARAS” van het ministerie van Defensie van Montenegro is aangepast aan de internationale beveiligingsnormen.

(4)  Er is een cursus voorraadbeheer opgesteld en in totaal 58 praktijkfunctionarissen van de ministeries van Defensie, het leger en de ministeries van Binnenlandse Zaken van Bosnië en Herzegovina, Kroatië, de FYROM, Montenegro en Servië hebben een opleiding voorraadbeheer gevolgd.