De toegankelijkheid van producten en diensten

 

SAMENVATTING VAN:

Richtlijn (EU) 2019/882 betreffende de toegankelijkheidsvoorschriften voor producten en diensten

WAT IS HET DOEL VAN DE RICHTLIJN?

• De richtlijn heeft tot doel de voorschriften inzake toegankelijkheid* voor bepaalde producten* en diensten te harmoniseren, zodat de interne markt van de EU goed werkt door belemmeringen voor het vrije verkeer ten gevolge van uiteenlopende nationale voorschriften, weg te nemen en te voorkomen.
• Met de richtlijn wordt beoogd voordelen te bieden aan bedrijven, personen met een handicap* en ouderen. De toepassing van toegankelijkheidsvoorschriften zorgt voor verduidelijking van de bestaande toegankelijkheidverplichtingen in de EU-wetgeving, met name bij overheidsopdrachten en structuurfondsen.
• De richtlijn is bekend als de Europese toegankelijkheidswet.

KERNPUNTEN

De wetgeving is vanaf 28 juni 2025 van toepassing op het volgende.

• Producten:
  • computers en besturingssystemen;
  • betaalterminals en bepaalde zelfbedieningsterminals zoals geldautomaten, ticketautomaten en incheckautomaten, en interactieve informatieverstrekkende zelfbedieningsterminals;
  • smartphones en andere apparatuur voor toegang tot telecommunicatiediensten;
  • tv-apparatuur met digitale televisiediensten;
  • e-readers.
• Diensten:
  • telefoondiensten;
  • diensten die toegang verlenen tot audiovisuele mediadiensten;
  • bepaalde elementen van vervoer per vliegtuig, bus, trein en over water, zoals websites, mobiele diensten, elektronische tickets en informatie;
  • bankdiensten voor consumenten;
  • e-boeken;
  • e-handel;
  • het beantwoorden van noodoproepen via het gemeenschappelijk Europees noodnummer „112”.

De wetgeving is niet van toepassing op:

• vooraf opgenomen, op tijd gebaseerde media, zoals video’s en dia’s, of kantoorbestandsformats die gepubliceerd zijn vóór 28 juni 2025;
• onlinekaarten, indien essentiële informatie op een toegankelijke, digitale wijze wordt verstrekt;
• websites en andere vormen van archieven die inhoud bevatten die niet wordt bijgewerkt of aangepast na 28 juni 2025;
• micro-ondernemingen die diensten aanbieden.

De specifieke toegankelijkheidsvoorschriften zijn van toepassing op alle producten en diensten die onder de wetgeving vallen, mits zij geen wijziging inhouden van de wezenlijke aard ervan of een onevenredige last voor de marktdeelnemers opleveren.

• Producten moeten:
  • zodanig worden ontworpen en geproduceerd dat zij het gebruik door personen met een handicap zo veel mogelijk bevorderen;
  • voldoen aan gedetailleerde voorschriften betreffende informatie en instructies, het ontwerp van de gebruikersinterface en van de functionaliteit, ondersteunende diensten en verpakking.
• Diensten moeten:
  • informatie verstrekken over de dienst, de toegankelijkheidskenmerken ervan en de voorzieningen;
  • websites en mobiele apparatuur eenvoudig toegankelijk maken;
  • systemen, zoals helpdesks, callcenters en opleidingen, ondersteunen om informatie over toegankelijkheid te verstrekken;
  • praktijken, beleidsmaatregelen en procedures toepassen om tegemoet te komen aan de behoeften van mensen met een handicap. Er gelden specifieke voorschriften voor verschillende diensten (elektronischecommunicatiediensten, audiovisuele diensten, diensten voor vervoer per vliegtuig, bus, trein en over water, en stedelijke vervoersdiensten, bankdiensten voor consumenten, e-boeken, e-handel en het beantwoorden van het noodnummer 112).
• De EU-landen kunnen bepalen dat de bebouwde omgeving waar diensten worden verleend, moet voldoen aan de toegankelijkheidsvoorschriften.
• In bijlage II staan niet-bindende voorbeelden van de manier waarop aan de verschillende toegankelijkheidsvoorschriften kan worden voldaan.

De wetgeving schrijft het volgende voor.

• Fabrikanten moeten:
  • producten ontwerpen en vervaardigen overeenkomstig de richtlijn, rekening houdend met latere wijzigingen in de geharmoniseerde normen;
  • de noodzakelijke technische documentatie opstellen, de conformiteitsprocedure uitvoeren en de informatie gedurende vijf jaar bewaren;
  • zorgen voor duidelijke identificatie op hun producten en hun eigen contactgegevens vermelden;
  • het product vergezeld laten gaan van gemakkelijk te begrijpen instructies en veiligheidsinformatie.
• Importeurs moeten:
  • ervoor zorgen dat het product de conformiteitsbeoordeling heeft doorlopen, vergezeld gaat van de noodzakelijke technische documentatie, met inbegrip van instructies in een taal die de gebruikers gemakkelijk kunnen begrijpen, en voorzien is van de CE-markering;
  • weigeren een product in de handel te brengen waarvan zij menen dat het niet aan de toegankelijkheidsvoorschriften voldoet en de fabrikant en de markttoezichtautoriteiten hiervan op de hoogte brengen.
• Dienstverleners moeten:
  • diensten ontwerpen en verlenen in overeenstemming met de richtlijn;
  • aan het publiek schriftelijke en mondelinge informatie over de aangeboden dienst ter beschikking stellen die gemakkelijk toegankelijk is voor mensen met een handicap, en uitleggen op welke manier de dienst aan de toegankelijkheidsvoorschriften voldoet;
  • zorgen voor procedures om aan de toegankelijkheidsvoorschriften te blijven voldoen, en rekening houden met veranderingen.
• Fabrikanten, importeurs en distributeurs moeten onmiddellijk maatregelen nemen als zij ontdekken dat het product niet meer aan de wetgeving voldoet.

De EU-landen moeten:

• ervoor zorgen dat alle producten en diensten die onder de richtlijn vallen, aan de toegankelijkheidsvoorschriften voldoen;
• op verzoek aan het publiek informatie verstrekken over de manier waarop bedrijven de voorschriften uitvoeren;
• procedures toepassen en bijwerken om:
  • de conformiteit van de diensten met de richtlijn te controleren,
  • actie te ondernemen naar aanleiding van klachten of meldingen van non-conformiteit,
  • te controleren of het bedrijf de tekortkoming heeft verholpen;
• voorzien in manieren, waaronder gerechtelijke stappen, om conformiteit te waarborgen en sancties voor schending van de wet.

De Europese Commissie:

• kan gedelegeerde en uitvoeringshandelingen vaststellen tot wijziging van technische aspecten van de richtlijn;
• kan de Europese normalisatieorganisaties verzoeken om geharmoniseerde normen voor de toegankelijkheidsvoorschriften op te stellen of om onder bepaalde voorwaarden technische specificaties vast te leggen;
• richt een werkgroep op die bestaat uit vertegenwoordigers van de autoriteiten voor markttoezicht en de conformiteit van diensten, en uit belanghebbenden, waaronder belangenorganisaties van personen met een handicap, om:
  • de uitwisseling van informatie en beste praktijken te bevorderen,
  • de samenwerking tussen autoriteiten en belanghebbenden te bevorderen,
  • advies te verstrekken;
• dient uiterlijk op 28 juni 2030, en vervolgens om de vijf jaar, bij het Europees Parlement, de Raad, het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio’s een verslag in over de toepassing van de wetgeving.

VANAF WANNEER IS DE RICHTLIJN VAN TOEPASSING?

De richtlijn moet uiterlijk op 28 juni 2022 zijn omgezet in nationale wetgeving in de EU-landen. De EU-landen moeten de maatregelen vanaf 28 juni 2025 toepassen.

De EU-landen mogen evenwel:

• de naleving met betrekking tot het Europese noodnummer 112 uitstellen tot 28 juni 2027;
• dienstverleners die hun voorzieningen al vóór 28 juni 2025 rechtmatig gebruikten, vijf jaar extra geven (tot 28 juni 2030);
• toestaan dat zelfbedieningsterminals tot het eind van hun economische levensduur, maar niet langer dan twintig jaar na hun ingebruikname, worden gebruikt.

ACHTERGROND

• Meer dan 80 miljoen mensen in de EU leven met een of andere handicap. Met de vergrijzende samenleving neemt dit aantal toe.
• In het Handvest van de grondrechten van de EU wordt het recht erkend en gerespecteerd van personen met een handicap om hun voordeel te doen met de maatregelen die bedoeld zijn om hun zelfstandigheid en hun integratie in de samenleving en het beroepsleven en hun deelname aan het gemeenschapsleven te waarborgen.
• In de richtlijn worden mensen met een handicap gedefinieerd volgens het VN-Verdrag inzake de rechten van personen met een handicap dat door alle EU-landen is geratificeerd.

KERNBEGRIPPEN

BELANGRIJKSTE DOCUMENT

Richtlijn (EU) 2019/882 van het Europees Parlement en de Raad van 17 april 2019 betreffende de toegankelijkheidsvoorschriften voor producten en diensten (PB L 151 van 7.6.2019, blz. 70-115)

GERELATEERDE DOCUMENTEN

Richtlijn (EU) 2018/1972 van het Europees Parlement en de Raad van 11 december 2018 tot vaststelling van het Europees wetboek voor elektronische communicatie (herschikking) (PB L 321 van 17.12.2018, blz. 36-214)

Besluit nr. 768/2008/EG van het Europees Parlement en de Raad van 9 juli 2008 betreffende een gemeenschappelijk kader voor het verhandelen van producten en tot intrekking van Besluit 93/465/EEG van de Raad (PB L 218 van 13.8.2008, blz. 82-128)

Laatste bijwerking 10.09.2019