(1)

Cé gur cuireadh cúltaca daingean cobhsaí le haghaidh sásraí maoiniúcháin an Aontais ar fáil le Rialachán (AE, Euratom) Uimh. 609/2014 (2) ón gComhairle, ní mór feabhas a chur ar na forálacha maidir le hacmhainní dílse a chur ar fáil chun intuarthacht an Chinnidh a fheabhsú do na Ballstáit agus chun nósanna imeachta maidir le réiteach díospóidí a shoiléiriú.

(2)

Faoi láthair, ní dhéanann ach na Ballstáit bainistíocht ar chuntais acmhainní dílse a osclaítear in ainm an Choimisiúin. Bheadh laghdú ar líon na gcuntas bainc a úsáidtear chun acmhainní dílse a bhailiú níos éifeachtúla agus d’fhágfadh sé go bhféadfaí cur chuige coitianta a ghlacadh maidir le láimhseáil airgid thirim. Chun bainistíocht na gcuntas acmhainní dílse a nuachóiriú, ba cheart don Choimisiún a bheith in ann cuntas láraithe acmhainní dílse a bhunú. Ba cheart go bhféadfadh na Ballstáit rogha a dhéanamh an cuntas láraithe acmhainní dílse sin nó cuntas arna oscailt in ainm an Choimisiúin lena státchiste nó lena mbanc ceannais náisiúnta a úsáid. Ionas go mbeidh na Ballstáit in ann rogha eolasach a dhéanamh, ba cheart don Choimisiún measúnú mionsonraithe costais is tairbhe a dhéanamh ar úsáid an chuntais láraithe acmhainní dílse.

(3)

Faoi láthair, ní cheadaítear le Rialachán (AE, Euratom) Uimh. 609/2014 do na Ballstáit réamhíocaíochtaí a dhéanamh. Mar sin féin, san am a chuaigh thart, d’íoc roinnt Ballstát a gcuid ranníocaíochtaí náisiúnta roimh ré tar éis comhaontú leis an gCoimisiún. Ar mhaithe le deimhneacht dhlíthiúil, ba cheart a fhoráil sa Rialachán sin go mbeidh an deis ag na Ballstáit réamhíocaíochtaí a dhéanamh ar bhonn cás ar chás, ar choinníoll go gcuirfidh siad an Coimisiún ar an eolas roimh ré. Ar chúiseanna cothroime, i gcás ina mbaineann an Ballstát leas as an bhféidearthacht sin, níor cheart do na Ballstáit eile aon chostas a bhaineann leis an réamhíocaíocht, amhail ús diúltach, a iompar.

(4)

Ba cheart an dáta a íocann na Ballstáit na coigeartuithe ar na hacmhainní dílse bunaithe ar CBL agus bunaithe ar OIN le haghaidh blianta airgeadais roimhe sin a bhogadh go mí Mhárta na bliana dar gcionn chun intuarthacht a fheabhsú do na nósanna imeachta buiséadacha náisiúnta. Ba cheart feidhm a bheith ag dáta íocaíochta na gcoigeartuithe ag na Ballstáit maidir le méideanna ar chuir an Coimisiún faisnéis ar fáil ina leith roimh theacht i bhfeidhm an Rialacháin seo.

(5)

Ar mhaithe le buiséad cobhsaí a sholáthar atá riachtanach chun cuspóirí beartais an Aontais a mhaoiniú, ba cheart go n-áiritheofaí leis an nós imeachta chun ús a ríomh go háirithe go gcuirtear acmhainní dílse ar fáil go tráthúil agus go hiomlán.

(6)

Ní mór an tairseach reatha, a ndéantar méideanna úis faoina bun a tharscaoileadh, a oiriúnú. Is gá dá bhrí sin an méid dá ndéantar aisghabháil úis a tharscaoileadh a mhéadú chun feabhas a chur ar chostéifeachtúlacht na nósanna imeachta aisghabhála.

(7)

Le Rialachán (AE, Euratom) Uimh. 609/2014 cuirtear teorainn ar an méadú ar ús os cionn an bhonnráta go dtí 16 phointe céatadáin. Mar sin féin, níl feidhm ag an “caidhpeáil” sin ag 16 phointe céatadáin ach amháin maidir le cásanna a bhfuarthas eolas fúthu tar éis theacht i bhfeidhm Rialachán (AE, Euratom) 2016/804 ón gComhairle (3). Dá dheasca sin, cásanna a bhfuarthas eolas fúthu roimh theacht i bhfeidhm Rialachán (AE, Euratom) 2016/804, i gcás ina bhfuil méideanna úis thar a bheith ard i ngeall go háirithe, ní féidir leo tairbhiú den teorainn sin gan beann ar cibé acu a cuireadh nó nár cuireadh na Ballstáit ar an eolas cheana féin faoin méid úis. Sna cásanna sin, éilítear ar na Ballstáit fós méideanna úis atá díréireach a íoc i gcomparáid le méid na príomhshuime atá dlite. Chun comhréireacht an chórais a áirithiú agus an éifeacht dhíspreagtha á coinneáil ar bun, ba cheart an méadú úis os cionn an bhunráta a theorannú a thuilleadh go 14 phointe céatadáin. Chun na forálacha ábhartha de Rialachán (AE, Euratom) Uimh. 609/2014 a shoiléiriú agus a shimpliú, ba cheart an teorainn ar an méadú go 14 phointe céatadáin a chur i bhfeidhm ar aon mhéid úis nár cuireadh in iúl don Bhallstát roimh theacht i bhfeidhm an Rialacháin seo.

(8)

Faoin gcreat dlíthiúil atá ann faoi láthair, tá sé léirithe ag an gcleachtas go bhféadfadh sé a bheith deacair dáta tosaigh an úis ar íocaíochtaí déanacha a shainaithint mar gheall ar an deacracht a bhaineann leis an bpointe beacht a shainaithint ag a bhféadfaí a mheas nach leor na hiarrachtaí aisghabhála. Chun críocha antsimplithe, ba cheart “tréimhse chairde” 5 bliana a bheith ann tar éis an dáta ar bunaíodh an méid, ar choinníoll gur bunaíodh an méid, agus gur iontráladh an méid sin go tráthúil sna cuntais ar leithligh agus gur coinníodh an méid sin sna cuntais ar leithligh i gcomhréir le Rialachán (AE, Euratom) Uimh. 609/2014. Dá réir sin, níor cheart tús a chur leis an ús ach tar éis 5 bliana, agus ba cheart an dliteanas i leith na príomhshuime a choimeád.

(9)

D’fhonn a áirithiú go gcaithfear go cothrom le cásanna ina mbeidh méideanna a fhreagraíonn do theidlíochtaí bunaithe acmhainní dílse traidisiúnta do-aisghabhála, ba cheart na Ballstáit a scaoileadh ón oibleagáid chun na méideanna a fhreagraíonn do na teidlíochtaí bunaithe acmhainní dílse traidisiúnta a chur ar fáil don Choimisiún, i gcás inar féidir leis an mBallstát a chruthú nach raibh aon tionchar ag earráid a rinne an Ballstát tar éis bhunú na dteidlíochtaí ar mhéid do-aisghabhála a fhreagraíonn do na teidlíochtaí sin. I measc na samplaí d’earráid den sórt sin, d’fhéadfaí iontráil dhéanach sna cuntais ar leith nó easnaimh sa nós imeachta aisghabhála a áireamh.

(10)

Níl i Rialachán (AE, Euratom) Uimh. 609/2014 ach aon sprioc-am amháin, lena n-éilítear ar an gCoimisiún a bharúlacha maidir leis na cásanna díscríofa arna dtuairisciú chuig an gCoimisiún a chur in iúl don Bhallstát lena mbaineann laistigh de 6 mhí ó fhaigheann an Ballstát sin an tuarascáil. Chun bearta leantacha a dhéanamh ar thuarascálacha díscríofa go tráthúil agus ar bhealach níos solúbtha agus tacaíocht a thabhairt do mheasúnú tapa iomlán trédhearcach ar chinneadh an Bhallstáit gan an méid neamh-inghnóthaithe d’acmhainní dílse traidisiúnta a chur ar fáil, ba cheart sprioc-amanna nós imeachta don Choimisiún agus do na Ballstáit a choigeartú.

(11)

Chun go mbeifear in ann cur isteach ar an tréimhse dá dtabhaíonn ús, i gcás ina mbeidh easaontas ann idir na Ballstáit agus an Coimisiún, ba cheart forálacha a thabhairt isteach chun an cleachtas reatha maidir le híocaíocht faoi fhorchoimeádas i ndáil le méideanna d’acmhainní dílse atá dlite do bhuiséad an Aontais a léiriú, rud a fhágann go bhféadfaí caingean a thionscnamh maidir le saibhriú éagórach i gcoinne an Choimisiúin i gcomhréir le hAirteagal 268 agus Airteagal 340, an dara mír, den Chonradh ar Fheidhmiú an Aontais Eorpaigh (CFAE).

(12)

I gcás ina mbeidh easaontas ann idir na Ballstáit agus an Coimisiún maidir le hacmhainní dílse traidisiúnta a chur ar fáil, ba cheart foráil a dhéanamh do nós imeachta athbhreithniúcháin i Rialachán (AE, Euratom) Uimh. 609/2014 chun feabhas a chur ar thrédhearcacht agus chun cearta cosanta na mBallstát a shoiléiriú. Arna iarraidh sin don Bhallstát lena mbaineann, ba cheart toradh an nós imeachta athbhreithniúcháin, chomh maith le staid na himeartha maidir le cásanna atá ar feitheamh, a phlé leis an gCoimisiún ag cruinniú bliantúil a eagrófar. Ba cheart an cruinniú sin a thoinól ar leibhéal leordhóthanach ionadaíochta bainistíochta d’fhonn athmhachnamh a dhéanamh ar na seasaimh faoi seach agus d’fhonn gach iarracht a dhéanamh ionas nach rachfaí ar iontaoibh imeachtaí um shárú, i gcomhréir le cásdlí na Cúirte Breithiúnais.

(13)

Ba cheart don Choimisiún athbhreithniú a dhéanamh ar fheidhmiú an nós imeachta athbhreithniúcháin faoi chuimsiú athbhreithniú a d’fhéadfaí a dhéanamh ar Rialachán (AE, Euratom) Uimh. 609/2014 nó faoi dheireadh 2026 ar a dhéanaí agus ba cheart don Choimisiún measúnú a dhéanamh, go háirithe, ar na deiseanna an nós imeachta athbhreithniúcháin a chuíchóiriú, a fhéadfar, más iomchuí, a thabhairt i gcrích le cinneadh ón gCoimisiún.

(14)

Ba cheart Airteagail 6 agus 10a de Rialachán (CE, Euratom) Uimh. 609/2014 a oiriúnú chun an tagairt don cheartúchán arna dheonú don Ríocht Aontaithe a scriosadh agus chun an Ghearmáin a áireamh mar thairbhí na gceartúchán cnapshuime i gcomhréir le Cinneadh (AE, Euratom) 2020/2053 ón gComhairle (4).

(15)

I gcomhréir le prionsabail na rialála níos fearr, níor cheart gurbh ann do roinnt rialachán maidir le himscaradh i gcomhthráth ach ar bhonn sealadach agus ba cheart gníomhartha dlí den sórt sin a chumasc in aon rialachán amháin a luaithe is féidir.

(16)

Dá bhrí sin, ba cheart Rialachán (AE, Euratom) Uimh. 609/2014 a leasú dá réir,

(1)

in Airteagal 6(3), an tríú fomhír, cuirtear an méid seo a leanas in ionad na habairte réamhráití:

“Déanfar an acmhainn dhílis bunaithe ar CBL agus an acmhainn dhílis bunaithe ar OIN, agus an éifeacht a bheidh ag an oll-laghdú a deonaíodh don Danmhairg, don Ghearmáin, don Ísiltír, don Ostair agus don tSualainn ar na hacmhainní sin á cur san áireamh, a thaifeadadh, áfach, sna cuntais mar a shonraítear sa chéad fhomhír mar a leanas:”;

(2)

Leasaítear Airteagal 9 mar a leanas:

(3)

Cuirtear an méid seo a leanas in ionad Airteagal 10a:

(*1)  Rialachán (AE) Uimh. 1307/2013 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 17 Nollaig 2013 lena mbunaítear rialacha maidir le híocaíochtaí díreacha le feirmeoirí faoi scéimeanna tacaíochta faoi chuimsiú an chomhbheartais talmhaíochta agus lena n-aisghairtear Rialachán (CE) Uimh. 637/2008 ón gComhairle agus Rialachán (CE) Uimh. 73/2009 ón gComhairle (IO L 347, 20.12.2013, lch. 608)."

(*2)  Rialachán (AE) Uimh. 1303/2013 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 17 Nollaig 2013 lena leagtar síos forálacha coiteanna maidir le Ciste Forbraíochta Réigiúnaí na hEorpa, le Ciste Sóisialta na hEorpa, leis an gCiste Comhtháthaithe, leis an gCiste Eorpach Talmhaíochta um Fhorbairt Tuaithe agus leis an gCiste Eorpach Muirí agus Iascaigh agus lena leagtar síos forálacha ginearálta maidir le Ciste Forbraíochta Réigiúnaí na hEorpa, le Ciste Sóisialta na hEorpa, leis an gCiste Comhtháthaithe agus leis an gCiste Eorpach Muirí agus Iascaigh agus lena n-aisghairtear Rialachán (CE) Uimh. 1083/2006 ón gComhairle (IO L 347, 20.12.2013, lch. 320)."

(*3)  Rialachán (AE) 2019/516 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 19 Márta 2019 maidir le comhchuibhiú ollioncaim náisiúnta ag praghsanna an mhargaidh agus lena n-aisghairtear Treoir 89/130/CEE, Euratom ón gComhairle agus Rialachán (CE, Euratom) Uimh. 1287/2003 ón gComhairle (Rialachán OIN) (IO L 91, 29.3.2019, lch. 19).” "

(4)

in Airteagal 10b(5), cuirtear an méid seo a leanas in ionad an tríú fomhír:

“Cuirfidh an Coimisiún na Ballstáit ar an eolas faoi na méideanna a eascraíonn as an ríomh sin roimh an 1 Feabhra den bhliain i ndiaidh na bliana inar soláthraíodh na sonraí le haghaidh na gcoigeartuithe. Cuirfidh gach Ballstát an glanmhéid sa chuntas dá dtagraítear in Airteagal 9(1) ar an gcéad lá oibre de Mhárta den bhliain i ndiaidh na bliana inar chuir an Coimisiún na Ballstáit ar an eolas faoi na méideanna a eascraíonn as an ríomh.

Beidh feidhm ag an spriocdháta atá ag na Ballstáit chun coigeartuithe a íoc maidir le méideanna ar chuir an Coimisiún faisnéis ar fáil ina leith roimh an 3 Bealtaine 2022.”;

(5)

Leasaítear Airteagal 12 mar a leanas:

(6)

Leasaítear Airteagal 13 mar a leanas:

(7)

cuirtear isteach an Chaibidil seo a leanas:

“CAIBIDIL IIIa

ÍOCAÍOCHT FAOI FHORCHOIMEÁDAS AGUS AN NÓS IMEACHTA ATHBHREITHNIÚCHÁIN