28.1.2012

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 24/99

---

Γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής με θέμα «Ανακοίνωση της Επιτροπής στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών: Η Πράξη για την Ενιαία αγορά — Δώδεκα δράσεις για την τόνωση της ανάπτυξης και την ενίσχυση της εμπιστοσύνης — “Μαζί για μια νέα ανάπτυξη” »

[COM(2011) 206 τελικό]

2012/C 24/22

Εισηγήτρια: η κα FEDERSPIEL

Συνεισηγητές: ο κ. SIECKER και ο κ. VOLEŠ

Στις 13 Απριλίου 2011, και σύμφωνα με το άρθρο 304 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Επιτροπή αποφάσισε να ζητήσει γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής με θέμα:

Ανακοίνωση της Επιτροπής στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών: Η Πράξη για την Ενιαία αγορά — Δώδεκα δράσεις για την τόνωση της ανάπτυξης και την ενίσχυση της εμπιστοσύνης — «Μαζί για μια νέα ανάπτυξη»

COM(2011) 206 τελικό.

Το ειδικευμένο τμήμα «Ενιαία αγορά, παραγωγή και κατανάλωση», στο οποίο ανατέθηκαν οι σχετικές προπαρασκευαστικές εργασίες, υιοθέτησε τη γνωμοδότησή του στις 3 Οκτωβρίου 2011.

Κατά την 475η σύνοδο ολομέλειας, της 26ης και 27ης Οκτωβρίου 2011 (συνεδρίαση της 27ης Οκτωβρίου 2011), η Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή υιοθέτησε την ακόλουθη γνωμοδότηση με 150 ψήφους υπέρ και 4 αποχές.

1.   Εισαγωγή

1.1   Η Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή (ΕΟΚΕ) παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς την ενιαία αγορά από τη σκοπιά της κοινωνίας των πολιτών και το 1994 συγκρότησε μάλιστα για τον σκοπό αυτό το Παρατηρητήριο της Ενιαίας Αγοράς (ΠΕΑ) της. Η ΕΟΚΕ χαιρετίζει την πρωτοβουλία της Επιτροπής να δώσει νέα ώθηση και να αναζωογονήσει την ενιαία αγορά, εκφράζει όμως τη λύπη της για το γεγονός ότι δεν έλαβε πλήρως υπόψη τις συστάσεις των εκθέσεων Monti, Lamassoure, González, Grech και Herzog και δεν κατόρθωσε να θέσει πραγματικά την ενιαία αγορά στην υπηρεσία των καταναλωτών και των πολιτών, όπως είχε ζητήσει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στο ψήφισμά του της 10ης Μαΐου 2010.

1.2   Στη γνωμοδότησή της σχετικά με την Πράξη για την Ενιαία Αγορά (1) η ΕΟΚΕ προσδιόρισε ορισμένα μέτρα που απουσίαζαν από την εν λόγω Πράξη. Οι δράσεις που λείπουν αφορούν, μεταξύ άλλων, τα τέλη πνευματικής ιδιοκτησίας, την αναθεώρηση της οδηγίας για τα πνευματικά δικαιώματα, την ουδετερότητα του δικτύου, την προστασία των δεδομένων, την προστασία των επενδυτών, το πρωτόκολλο για την κοινωνική πρόοδο, το καταστατικό της ευρωπαϊκής ιδιωτικής εταιρείας, τις ηλεκτρονικές δημόσιες συμβάσεις, τους ευρωπαϊκούς οργανισμούς αξιολόγησης της πιστοληπτικής ικανότητας, την ισότητα των φύλων, τις πολύ μικρές και τις οικογενειακές επιχειρήσεις και τα μέτρα για τη στήριξη της δημιουργίας νέων επιχειρήσεων και της επέκτασης των ήδη υφιστάμενων, τις χρεωστικές και πιστωτικές κάρτες, τις ηλεκτρονικές πληρωμές, την καταναλωτική πίστη και υπερχρέωση, τις διατραπεζικές συναλλαγές, τη νεολαία, καθώς και την πλήρη εφαρμογή του ευρώ και τη βελτίωση της λειτουργίας του ενιαίου χώρου πληρωμών σε ευρώ (Single Euro Payments Area - SEPA).

1.3   Η ΕΟΚΕ είχε επιλέξει ορισμένες προτεραιότητες για μία ολοκληρωμένη ενιαία αγορά, πολλές από τις οποίες αναφέρονται πλέον στον κατάλογο των δράσεων προτεραιότητας με τίτλο «δώδεκα δράσεις»: ο Χάρτης των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων ως αναπόσπαστο τμήμα της ενιαίας αγοράς, οι υπηρεσίες, οι λιανικές χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες, οι υπηρεσίες κοινής ωφέλειας, η βιώσιμη ανάπτυξη, οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις και οι άλλες μορφές επιχειρηματικότητας, η ανταγωνιστικότητα, η τυποποίηση, η ψηφιακή ενιαία αγορά, η εταιρική διακυβέρνηση και η συμμετοχή των εργαζομένων, η ελεύθερη κυκλοφορία των εργαζομένων και οι οικονομικές ελευθερίες, η νομοθεσία περί δημοσίων συμβάσεων, η εξωτερική διάσταση και η πρόσβαση στη δικαιοσύνη/συλλογική προσφυγή.

2.   Κύρια σημεία του εγγράφου της Επιτροπής

2.1   Η εσωτερική αγορά παρουσιάζει ορισμένες αδυναμίες, όπως τονίστηκε από τον Mario Monti στην έκθεσή του με θέμα «Μια νέα στρατηγική για την ενιαία αγορά», καθώς και από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στην έκθεση του Louis Grech σχετικά με τη «Δημιουργία μιας ενιαίας αγοράς για τους καταναλωτές και τους πολίτες». Για το σκοπό αυτό θα πρέπει να αναπτυχθεί μια ενεργός και διατομεακή στρατηγική. Πρέπει να τονωθεί ο κατακερματισμός της αγοράς και να εξαλειφθούν οι φραγμοί και τα εμπόδια για την κυκλοφορία των υπηρεσιών, της καινοτομίας και της δημιουργικότητας. Πρέπει να τονωθεί η εμπιστοσύνη των πολιτών στην εσωτερική τους αγορά και να παρασχεθούν στους καταναλωτές όλα τα πλεονεκτήματα που διαθέτει η αγορά αυτή.

2.2   Για να αντιμετωπιστούν οι εν λόγω προκλήσεις, η Επιτροπή υπέβαλε 50 προτάσεις προς συζήτηση. Οι εν λόγω προτάσεις περιελήφθησαν στην ανακοίνωση «Προς μία Πράξη για την Ενιαία Αγορά» (2). Βάσει των εισηγήσεων που πραγματοποιήθηκαν κατά τη δημόσια διαβούλευση η Επιτροπή καθόρισε δώδεκα δράσεις. Για κάθε μία απ’ αυτές, η Επιτροπή προτείνει να θεσπίσει η ΕΕ, μέχρι τα τέλη του 2012, μια βασική δράση για την τόνωση της ανάπτυξης και την ενίσχυση της εμπιστοσύνης των πολιτών.

2.3   Για να έχουν οι προτεινόμενες δράσεις τα αναμενόμενα αποτελέσματα όσον αφορά την ανάπτυξη και την απασχόληση, πρέπει να πληρούνται ορισμένες προϋποθέσεις για την ανάπτυξη και την αποτελεσματική εφαρμογή τους. Υπάρχουν τουλάχιστον τέσσερις τέτοιες προϋποθέσεις: (1) καλύτερος διάλογος με την κοινωνία των πολιτών στο σύνολό της, (2) στενή συνεργασία με τους εμπλεκόμενους, (3) αποτελεσματική παροχή πληροφοριών για τους πολίτες και τις επιχειρήσεις και (4) ενισχυμένος έλεγχος της εφαρμογής των κανόνων της ενιαίας αγοράς. Στα τέλη του 2012 θα πρέπει να δοθεί νέα ώθηση στην ανάπτυξη της ενιαίας αγοράς. Οι συζητήσεις θα βασιστούν στα αποτελέσματα μεγάλης οικονομικής μελέτης η οποία θα συμβάλει στον εντοπισμό των αναξιοποίητων δυνατοτήτων ανάπτυξης και στον προσδιορισμό νέων τρόπων οικονομικής ανάπτυξης. Η Επιτροπή θα προβεί επίσης σε διαβουλεύσεις με την κοινωνία των πολιτών και όλους τους φορείς της ενιαίας αγοράς κάνοντας χρήση των νέων μέσων διακυβέρνησης.

3.   Γενικές παρατηρήσεις και συστάσεις

3.1   Η ΕΟΚΕ χαιρετίζει τη φιλοδοξία της Επιτροπής να τονώσει την ανάπτυξη και να ενισχύσει την εμπιστοσύνη των πολιτών στην ενιαία αγορά. Η ΕΟΚΕ υπενθυμίζει ότι η ενιαία αγορά αποτελεί κεντρικό στοιχείο της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης και ότι έχει τη δυνατότητα να αποφέρει άμεσα οφέλη στους ευρωπαίους ενδιαφερόμενους φορείς, καθώς και να δημιουργήσει βιώσιμη ανάπτυξη για τις οικονομίες της Ευρώπης Υπό τις παρούσες περιστάσεις, αυτό καθιστά τη λειτουργική και μελλοντοστραφή ενιαία αγορά όχι απλώς επιθυμητή, αλλά αναγκαία για το πολιτικό και οικονομικό μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Για να αποκομιστούν τα εν λόγω οφέλη, είναι σημαντικό να είναι οι προτάσεις της Επιτροπής φιλόδοξες και να υπερβαίνουν την απλή αντιμετώπιση προκλήσεων σε επίπεδο λεπτομερειών.

3.2   Η ΕΟΚΕ αναγνωρίζει ότι η ανακοίνωση της Επιτροπής αποτελεί απλώς το δεύτερο βήμα της διαδικασίας και ότι θα πρέπει να ακολουθήσουν πολλά περαιτέρω βήματα. Η ανακοίνωση παρουσιάζει την επιλογή της Επιτροπής να συνεχίσει με δώδεκα δράσεις μεταξύ των αρχικών 50 προτάσεων της ανακοίνωσης «Προς μια Πράξη για την Ενιαία αγορά». Η ΕΟΚΕ σημείωσε ότι πολλές από τις προτεινόμενες δράσεις δεν ήταν νέες σύμφωνα με τις δεσμεύσεις, διότι είχαν ήδη περιληφθεί στα προγράμματα εργασίας της Επιτροπής για το 2010 και το 2011 (3).

3.3   Εξάλλου, η ΕΟΚΕ επιθυμεί να κατανοήσει τη λογική της συνολικής πολιτικής επιλογής στην οποία βασίζεται η επίτευξη της ενιαίας αγοράς, η οποία οδήγησε τελικά την Επιτροπή στο να επιλέξει δώδεκα δράσεις μεταξύ πολλών άλλων. Αυτή η διαδικασία δεν προκύπτει ούτε από την ανακοίνωση, ούτε και από την ανάλυση των εν λόγω μέτρων.

3.4   Η ΕΟΚΕ καλεί την Επιτροπή να συνεχίσει να εργάζεται για τις υπόλοιπες προτάσεις που περιλαμβάνονται στην αρχική ανακοίνωση (COM(2010) 608), αλλά δεν συγκαταλέγονται στις δώδεκα δράσεις. Επίσης συνιστά στην Επιτροπή να εξετάσει τις δράσεις (βλ. σημείο 1.2) που παρουσιάζονται στην προηγούμενη γνωμοδότηση της ΕΟΚΕ σχετικά με την Πράξη για την Ενιαία Αγορά και οι οποίες έχουν παραλειφθεί. Η ΕΟΚΕ επιθυμεί να ενημερώνεται σχετικά με τις εξελίξεις στους δύο αυτούς τομείς και υπενθυμίζει στην Επιτροπή ότι απαιτείται ταχεία δράση συνέχειας προκειμένου να εξασφαλιστεί ότι η περαιτέρω ανάπτυξη της ενιαίας αγοράς μπορεί να επιδράσει θετικά στην ευρωπαϊκή ανάπτυξη κατά το εγγύς μέλλον.

3.5   Ορισμένες προτάσεις βρίσκονται ήδη στο στάδιο της κατάρτισης και η υποβολή τους έχει προγραμματιστεί για το χρονικό διάστημα πριν το τέλος του τρέχοντος έτους. Η ΕΟΚΕ προσδοκά να ζητηθεί η γνώμη της από την Επιτροπή σχετικά με αυτές και με άλλες συγκεκριμένες προτάσεις, προκειμένου να διατυπώσει τις απόψεις όλων των σχετικών ενδιαφερόμενων φορέων. Η ΕΟΚΕ είναι επίσης πρόθυμη να συμμετάσχει στην αξιολόγηση της επίδρασης που θα είχε η νέα νομοθεσία στην ενιαία αγορά, καθώς και να συμβάλει στην ολοκληρωμένη οικονομική μελέτη, τα αποτελέσματα της οποίας θα πρέπει να επιτρέψουν την αναγνώριση τομέων στους οποίους υπάρχουν αναξιοποίητες δυνατότητες ανάπτυξης καθώς και πιθανοί νέοι τρόποι ανάπτυξης. Η ΕΟΚΕ επισημαίνει ότι απαιτείται περισσότερη προσπάθεια προκειμένου να καθοριστεί ο αντίκτυπος της προηγούμενης και της ισχύουσας νομοθεσίας για την ενιαία αγορά, θα πρέπει δε πρωτίστως να αποφασιστεί εάν ο συνδυασμός μέτρων υπήρξε επιτυχής όσον αφορά τη σταδιακή αλλαγή του τρόπου λειτουργίας της ενιαίας αγοράς σε σχέση με τα άμεσα οφέλη για τις επιχειρήσεις, τους εργαζόμενους και τους καταναλωτές.

3.6   Η ΕΟΚΕ επίσης τονίζει ότι η ευθύνη για την ανάπτυξη της ενιαίας αγοράς δεν βρίσκεται μόνο στις ενέργειες και τα μέτρα υπό την αρμοδιότητα της ΓΔ Markt, αλλά αφορά και πολλούς άλλους τομείς πολιτικής. Σε αυτό το πλαίσιο, η ΕΟΚΕ σημειώνει τη σημασία πρωτοβουλιών όπως είναι το Ψηφιακό Θεματολόγιο (4) και η έκθεση για την ιθαγένεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης (5), καλεί δε την Επιτροπή να διασφαλίσει την πρόοδο στην επίτευξη λειτουργικής ενιαίας αγοράς όσον αφορά τους τομείς πολιτικής που καλύπτουν οι εν λόγω ανακοινώσεις.

3.7   Στην εισαγωγή η Επιτροπή τονίζει τη σημασία της αειφόρου ανάπτυξης. Η ΕΟΚΕ εκφράζει την απογοήτευσή της διότι στην παρούσα ανακοίνωση δεν περιλαμβάνεται συνέχεια της φιλόδοξης Στρατηγικής για την αειφόρο ανάπτυξη, την οποία υιοθέτησε η Επιτροπή το 2008. Η ανάγκη να υπάρξει αλλαγή προς την κατεύθυνση βιωσιμότερων προτύπων παραγωγής και κατανάλωσης θα πρέπει να τύχει της δέουσας υποστήριξης.

3.8   Πριν από τη Συνθήκη της Λισσαβώνας το πολιτικό και οικονομικό συμφέρον της επανένωσης της Ευρώπης είχε προτεραιότητα σε σχέση με τα κοινωνικά ζητήματα και τη βιωσιμότητα. Στη Συνθήκη της Λισσαβώνας η εν λόγω ανισότητα αντισταθμίστηκε αναμφισβήτητα, καθώς τα υπόλοιπα συμφέροντα έχουν πλέον ίδια βαρύτητα (αν και δεν έχουν γίνει ακόμα γνωστά τα αποτελέσματα αυτής της ρύθμισης στην πράξη). Ωστόσο, στην ανακοίνωση αναφέρεται συχνά ότι δεν θα πρέπει να υπάρξουν επιπλέον βάρη για τις επιχειρήσεις ή επιπλέον κόστος για τους καταναλωτές, ενώ δεν γίνεται αναφορά στον αντίκτυπο στους εργαζόμενους και τις δημόσιες αρχές.

3.9   Η ΕΟΚΕ επιθυμεί να επαναλάβει την έκκλησή της για ολιστική προσέγγιση. Παρόλο που θεωρεί ότι η προώθηση της ανάπτυξης και των επιχειρηματικών δυνατοτήτων είναι απαραίτητη, η ΕΟΚΕ θεωρεί ότι οι προτάσεις θα πρέπει να επικεντρωθούν περισσότερο στους καταναλωτές και τους πολίτες ως ανεξάρτητους φορείς στη δημιουργία της ενιαίας αγοράς.

3.10   Η ΕΟΚΕ ζητεί μηδενική ανοχή στη μη εφαρμογή της ενωσιακής νομοθεσίας από τα κράτη μέλη και υπενθυμίζει στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή ότι η καθυστερημένη, ασυνεπής και ατελής εφαρμογή παραμένει μεγάλο εμπόδιο στη λειτουργία της ενιαίας αγοράς. Θα επικροτούσε ιδιαιτέρως τη δημοσίευση πινάκων αντιστοιχίας από τα κράτη μέλη, οι οποίοι θα συμβάλουν στην καλύτερη προώθηση και κατανόηση της ενιαίας αγοράς (6).

4.   Ειδικές παρατηρήσεις και συστάσεις για τις δώδεκα δράσεις

4.1   Δράσεις για ΜΜΕ

4.1.1   Η ΕΟΚΕ χαιρετίζει τις προτάσεις οι οποίες θα οδηγήσουν στην επίλυση ορισμένων προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι ΜΜΕ, ιδίως όσον αφορά τη μεγαλύτερη πρόσβαση σε διασυνοριακή χρηματοδότηση επιχειρηματικών κεφαλαίων. Ωστόσο, σημειώνει ότι αυτό δεν είναι αρκετό για να αντιμετωπιστεί η γενικότερη περιορισμένη πρόσβαση στη χρηματοδότηση, η οποία πλήττει πολλές ΜΜΕ σε ολόκληρη την Ευρώπη λόγω της κρίσης. Επιπλέον, πρέπει να δοθεί περισσότερη προσοχή στις ανάγκες των μικροεπιχειρήσεων και των οικογενειακών επιχειρήσεων, οι οποίες πολλές φορές δεν έχουν πρόσβαση στους υφιστάμενους μηχανισμούς στήριξης και των οποίων η οικονομική βιωσιμότητα υπονομεύεται συχνά από την καθυστέρηση πληρωμής ή τη μη πληρωμή. Πρέπει να αξιολογηθεί ο αντίκτυπος της «Βασιλείας ΙΙΙ» στην προθυμία των τραπεζών να χρηματοδοτήσουν τις ΜΜΕ.

4.1.2   Η ΕΟΚΕ θα ήθελε επίσης να υπενθυμίσει ότι οι περισσότερες βασικές δράσεις θα έχουν αντίκτυπο στις ΜΜΕ σε μικρό ή μεγάλο βαθμό. Ο ρόλος της Small Business Act δεν θα πρέπει να υποτιμάται. Η αρχή «Σκέψου πρώτα σε μικρή κλίμακα» θα πρέπει, κατά συνέπεια, να εφαρμόζεται σε κάθε νομοθετική πρόταση, οι δε επιπτώσεις των εν λόγω προτάσεων στις ΜΜΕ θα πρέπει οπωσδήποτε να εξετάζονται εκ των προτέρων. Η εφαρμογή και παρακολούθηση της Small Business Act θα πρέπει να θεωρείται προτεραιότητα της ενωσιακής πολιτικής για τις ΜΜΕ.

4.1.3   Το μελλοντικό γλωσσικό καθεστώς του ενωσιακού διπλώματος ευρεσιτεχνίας πρέπει να εξασφαλίζει την οικονομική στήριξη των εταιριών από χώρες των οποίων η επίσημη γλώσσα δεν χρησιμοποιείται ως επίσημη γλώσσα του εν λόγω διπλώματος ευρεσιτεχνίας, προκειμένου να αποφευχθεί κάθε διάκριση.

4.2   Κινητικότητα των πολιτών

4.2.1   Η προτεινόμενη βασική δράση για να επιτευχθεί η αύξηση της κινητικότητας των πολιτών είναι ο εκσυγχρονισμός του συστήματος αναγνώρισης των επαγγελματικών προσόντων. Η προώθηση της επαγγελματικής και γεωγραφικής κινητικότητας των εργαζομένων θα μπορούσε να συμβάλει, ώστε να βελτιωθεί η λειτουργία των ευρωπαϊκών αγορών εργασίας και η παροχή διασυνοριακών υπηρεσιών. Οι εταιρίες σε ολόκληρη την Ευρώπη πλήττονται από σημαντικές ελλείψεις δεξιοτήτων, εν μέρει λόγω της ανεπαρκούς επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης. Μολονότι η πρόοδος στον τομέα αυτόν είναι ευπρόσδεκτη, η ΕΟΚΕ ζητά από την Επιτροπή να αντιμετωπίσει επίσης ένα μεγάλο φάσμα άλλων προσκομμάτων που εμποδίζουν ακόμη την εύκολη διασυνοριακή μετακίνηση των πολιτών στην ΕΕ.

4.2.2   Η αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων έχει δοκιμαστεί παλαιότερα, στα τέλη της δεκαετίας του '80, με λιγότερα κράτη μέλη. Η οδηγία για τα επαγγελματικά προσόντα που υιοθετήθηκε το 2005 ενοποίησε τις 15 προηγούμενες οδηγίες που κάλυπταν χωριστές κατηγορίες νομοθετικά κατοχυρωμένων επαγγελμάτων. Δεδομένου ότι έως τώρα δεν έχει επιτύχει τον στόχο της, η Επιτροπή ξεκίνησε το 2010 να αναθεωρεί την οδηγία.

4.2.3   Η ΕΟΚΕ επιθυμεί να υπογραμμίσει ότι πριν από τη θέσπιση κάθε πρόσθετης νομοθετικής πράξης πέραν της παρούσας οδηγίας θα πρέπει να προηγείται εκτενής μελέτη όσον αφορά τον τρόπο με τον οποίο θα μπορούσε να τροποποιηθεί η ισχύουσα νομοθεσία, προκειμένου να υποστηρίξει περαιτέρω την αμοιβαία αναγνώριση επαγγελματικών προσόντων. Η ΕΟΚΕ επισημαίνει τα εξής:

—	Περιορισμός του αριθμού των νομοθετικά κατοχυρωμένων επαγγελμάτων: θα πρέπει να πραγματοποιηθεί συστηματική μελέτη σχετικά με την ανάγκη να παραμείνουν ως έχουν τα νομοθετικά κατοχυρωμένα επαγγέλματα στο πλαίσιο της αντιμετώπισης των νέων αναγκών της αγοράς εργασίας.

—	Η ιδέα της Ευρωπαϊκής Επαγγελματικής Ταυτότητας πρέπει να εξεταστεί περαιτέρω (αυτόματη αναγνώριση από τις αρμόδιες αρχές, οι οποίες θα πρέπει καταρχάς να έχουν τη δυνατότητα να εκδίδουν τις εν λόγω ταυτότητες).

—	Η επικαιροποίηση των στοιχειωδών προτύπων κατάρτισης θα πρέπει να βασίζεται στο αποτέλεσμα όσον αφορά τις ικανότητες και τις δεξιότητες και όχι στις ώρες διδασκαλίας.

—	Πρέπει να διασφαλιστεί η συνύπαρξη του γενικού συστήματος της οδηγίας για τα επαγγελματικά προσόντα, αφενός, και του ΕΠΕΠ (7) και των άλλων εργαλείων διαφάνειας των διαδικασιών της Μπολόνιας και της Κοπεγχάγης, αφετέρου.

4.2.4   Η ΕΟΚΕ θεωρεί ότι μέχρι να επιτευχθεί η πλήρης εναρμόνιση μεταξύ των 27 κρατών μελών, θα πρέπει να εξεταστεί η δυνατότητα μίας άλλης προσέγγισης βάσει κοινών δραστηριοτήτων μεταξύ μικρότερου αριθμού κρατών μελών, ενδεχομένως μέσω της ενισχυμένης συνεργασίας, η οποία να ακολουθεί τα πρότυπα της μετανάστευσης και τις εξελίξεις της αγοράς εργασίας. Μία τέτοια προσέγγιση θα μπορούσε να έχει την επιτυχία που απαιτείται για τη βελτίωση της κινητικότητας των εργαζομένων. Μετά το πρώτο αυτό βήμα, θα μπορούσε να καταστεί ευκολότερο να τεθεί ο στόχος της πλήρους εναρμόνισης.

4.2.5   Η ΕΟΚΕ δεν θεωρεί ότι υφίσταται ανάγκη αναθεώρησης της οδηγίας σχετικά με τους επαγγελματικούς – συνταξιοδοτικούς φορείς, διότι με την οδηγία θεσπίστηκε επαρκές νομοθετικό πλαίσιο. Είναι ακόμη αναγκαίο να βελτιωθεί η λειτουργία των μερών της που αφορούν διασυνοριακά ζητήματα.

4.3   Δικαιώματα διανοητικής ιδιοκτησίας (ΔΔΙ)

4.3.1   Τα ΔΔΙ πρέπει να λειτουργούν για τους δημιουργούς, τους χρήστες τους και τους καταναλωτές (8). Οι καταναλωτές πρέπει να έχουν πρόσβαση σε περιεχόμενο, προϊόντα και υπηρεσίες που προστατεύονται από ΔΔΙ ανεξαρτήτως του τόπου εγκατάστασής τους στην ΕΕ. Απαιτείται μία πιο πανευρωπαϊκή προσέγγιση όσον αφορά τις άδειες και τα τέλη.

4.3.2   Για τους καταναλωτές το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο ΔΔΙ είναι περίπλοκο και η κατάσταση είναι ακόμα χειρότερη σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Το νομοθετικό πλαίσιο πρέπει να αποσαφηνιστεί και οι νομοθετικές κυρώσεις και η επιβολή του νόμου πρέπει να είναι αναλογικές: οι μεμονωμένοι καταναλωτές που ενδέχεται να παραβιάσουν ΔΔΙ από αμέλεια ή/και σε μικρή κλίμακα για προσωπική χρήση ενδέχεται να πρέπει να αντιμετωπιστούν διαφορετικά από την εγκληματική δραστηριότητα σε μεγάλη/εμπορική κλίμακα.

4.4   Οι καταναλωτές, φορείς της ενιαίας αγοράς

4.4.1   Η εναλλακτική επίλυση διαφορών (Alternative Dispute Resolution – ADR) μπορεί να αποτελέσει χρήσιμο εργαλείο συμβάλλοντας στην προστασία των καταναλωτών και επιτρέποντάς τους να προασπίζουν τα δικαιώματά τους με γρήγορο και οικονομικό τρόπο, όχι μόνο όσον αφορά το ηλεκτρονικό εμπόριο αλλά και γενικότερα. Τα συμφέροντα των καταναλωτών πρέπει να βρίσκονται στο επίκεντρο του εν λόγω εξωδικαστικού μηχανισμού, οι δε καταναλωτές θα πρέπει να έχουν δυνατότητα προσφυγής σε ένδικα μέσα εφόσον αυτό κρίνεται αναγκαίο. Η ΕΟΚΕ χαιρετίζει τη νομοθετική πρόταση για ADR, η οποία προβλέπεται στο πρόγραμμα εργασίας της Επιτροπής για το 2011 και υπενθυμίζει ότι η πρόταση θα πρέπει να παρέχει προστασία υψηλού επιπέδου.

4.4.2   Πέραν της ADR, η ΓΔ Δικαιοσύνης έχει διεξαγάγει διαβούλευση σχετικά με τη συλλογική προσφυγή. Δυστυχώς δεν προβλέπεται νομοθετική πρόταση τον Νοέμβριο – μόνο άλλη μία ανακοίνωση σχετικά με τα αποτελέσματα της διαβούλευσης την προσεχή άνοιξη, γεγονός που είναι απογοητευτικό. Είναι πλέον αναγκαίο να προχωρήσουμε από τη διαβούλευση στη δράση. Η ΕΟΚΕ προσβλέπει σε μία νομοθετική πρόταση στο προσεχές μέλλον. Μία τέτοια πρόταση πρέπει να οδηγήσει σε έναν μηχανισμό συλλογικής προσφυγής, ο οποίος θα λειτουργεί τόσο εθνικά όσο και διασυνοριακά, και θα είναι προσβάσιμος σε όλους τους καταναλωτές εντός της ενιαίας αγοράς.

4.4.3   Αυτοί οι μηχανισμοί θα πρέπει να είναι διαθέσιμοι σε κάθε άτομο του οποίου τα δικαιώματα παραβιάζονται εντός της ενιαίας αγοράς. Η παραβίαση δικαιωμάτων από παρόχους προϊόντων και υπηρεσιών, από άδικους συμβατικούς όρους και αθέμιτες εμπορικές πρακτικές δεν αφορά μόνον τους καταναλωτές. Στα συστήματα συλλογικής προσφυγής θα πρέπει να έχουν πρόσβαση οι εργαζόμενοι και γενικά οι πολίτες των οποίων τα δικαιώματα παραβιάζονται. Ενδέχεται και οι ΜΜΕ να έχουν ανάγκη για παρόμοια προστασία έναντι αθέμιτων εμπορικών πρακτικών κλπ.

4.4.4   Γενικώς, οι καταναλωτές ακόμη δεν αισθάνονται το όφελος της ενιαίας αγοράς στον τομέα των λιανικών χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών. Παρόλο που η ΕΟΚΕ χαιρετίζει τη συνέχιση των εργασιών σχετικά με τη διαφάνεια των τραπεζικών τελών και την καλύτερη προστασία των δανειστών, χρειάζεται να γίνουν περισσότερα για την προώθηση της διασυνοριακής πρόσβασης σε λιανικές χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες. Επίσης, οι βασικοί λογαριασμοί πληρωμών θα πρέπει να είναι διαθέσιμοι σε όλους τους πολίτες σε ολόκληρη την ΕΕ.

4.4.5   Η ΕΟΚΕ χαιρετίζει την αναθεώρηση της οδηγίας για τη γενική ασφάλεια των προϊόντων, με την οποία δίδεται περισσότερη έμφαση στους καταναλωτές, και ελπίζει σύντομα να σχολιάσει τις συγκεκριμένες προτάσεις. Επίσης, θα ήταν επιθυμητό ένα υψηλότερο επίπεδο εθνικής και πανευρωπαϊκής εποπτείας της αγοράς.

4.4.6   Τα άμεσα δικαιώματα καταναλωτών και πολιτών που εκπορεύονται από την ενιαία αγορά αποτελούν βασικό συστατικό στοιχείο της ολοκλήρωσης της αγοράς και ωφελούν άμεσα την ευρωπαϊκή οικονομική ολοκλήρωση, είτε στον τομέα των δικαιωμάτων των επιβατών, είτε στις χρεώσεις περιαγωγής, είτε στο ηλεκτρονικό εμπόριο. Οι καταναλωτές/επιβάτες πρέπει να έχουν ταχεία και απλή πρόσβαση σε μηχανισμούς παροχής υποστήριξης για την άσκηση των δικαιωμάτων τους, ειδικά όταν βρίσκονται σε δύσκολη κατάσταση, για παράδειγμα όταν βρεθούν στο εξωτερικό χωρίς να διαθέτουν τα μέσα για να επιστρέψουν στη χώρα προέλευσής τους. Επίσης, η ομοιόμορφη εφαρμογή είναι κρίσιμης σημασίας, καθώς οι επιβάτες δεν αντιμετωπίζονται με ισότιμο τρόπο εντός της ΕΕ, διότι η εφαρμογή του νόμου και η ερμηνεία των ισχυόντων κανόνων και κανονισμών ποικίλλουν σημαντικά.

4.5   Οι υπηρεσίες

4.5.1   Η ΕΟΚΕ υποστηρίζει την πρόταση για την επέκταση των προτύπων σχετικά με τις υπηρεσίες, αλλά επισημαίνει ότι θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη ο συγκεκριμένος χαρακτήρας των υπηρεσιών και ότι δεν μπορεί να αντιγράφεται αυτομάτως το μοντέλο τυποποίησης που αφορά τα αγαθά. Η περαιτέρω ανάπτυξη προτύπων στον τομέα των υπηρεσιών θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη τις ανάγκες της αγοράς και της κοινωνίας, καθώς και την ασφάλεια των καταναλωτών.

4.5.2   Η ΕΟΚΕ χαιρετίζει την πρόταση όσον αφορά την ομάδα υψηλού επιπέδου για τις υπηρεσίες προς τις επιχειρήσεις, προκειμένου να προσδιοριστούν τα κύρια εμπόδια και κωλύματα στην αγορά.

4.5.3   Η ΕΟΚΕ χαιρετίζει την πρόταση όσον αφορά την ομάδα υψηλού επιπέδου για τις υπηρεσίες προς τις επιχειρήσεις, προκειμένου να προσδιοριστούν τα κύρια εμπόδια και κωλύματα στην αγορά. Η εν λόγω συνεργασία πρέπει επίσης να επεκταθεί σε τομείς πολιτικής όπου το ζητούμενο είναι η τήρηση υποχρεώσεων. Η ΕΟΚΕ θεωρεί ότι τα συμπεράσματα της Επιτροπής σχετικά με τον αντίκτυπο της οδηγίας για τις υπηρεσίες και με τη λειτουργία του τομέα των υπηρεσιών είναι πρόωρα, αφού η οδηγία τέθηκε σε ισχύ μόλις πριν λίγα χρόνια (9).

4.6   Δίκτυα

4.6.1   Στον τομέα των ενεργειακών δικτύων (10) η ΕΟΚΕ θεωρεί ότι τα κράτη μέλη πρέπει να διατηρήσουν την ελευθερία επιλογής όσον αφορά το είδος ενέργειας που προτιμούν. Για την εξυπηρέτηση του γενικού συμφέροντος χρειάζονται καλά δίκτυα, ποιότητα της παρεχόμενης υπηρεσίας και όλα τα μέσα που εξασφαλίζουν την καθολικότητα, την ασφάλεια και τη συνέχειά της σε προσιτή τιμή. Η ΕΟΚΕ επιθυμεί να μιλά η ΕΕ με ενιαία φωνή στους διεθνείς οργανισμούς σε θέματα ενέργειας και δικτύων μεταφοράς της ενέργειας, να θεωρεί αυτά τα ζητήματα αναπόσπαστη πτυχή της διπλωματίας της (Ευρωπαϊκή Πολιτική Γειτονίας) και να προτείνει πρότυπα διαχείρισης στις χώρες διαμετακόμισης. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να προασπίζουν, μαζί με την ΕΕ, αυτήν την αλληλεγγύη στον ενεργειακό τομέα σε παγκόσμιο επίπεδο και να σέβονται την αρχή του γενικού συμφέροντος εντός της Ένωσης. Επιπλέον, η ΕΟΚΕ ζητά τη δημιουργία ευρωπαϊκής συμβουλευτικής επιτροπής σε θέματα ενέργειας και αλλαγής του κλίματος.

4.6.2   Όσον αφορά τα ζητήματα μεταφορών (11), η ΕΟΚΕ ζητά καλύτερη σύνδεση μεταξύ του δυτικού και του ανατολικού μέρους της ΕΕ. Επιθυμεί επίσης να εξεταστεί ενδελεχώς η αποκαλούμενη πολιτική γειτονίας, δημιουργώντας περαιτέρω συνδέσεις με τους γείτονες στα ανατολικά και νότια της ΕΕ. Η Επιτροπή και τα κράτη μέλη θα πρέπει να επικεντρωθούν πρωτίστως στα δίκτυα και όχι σε μεμονωμένα έργα υποδομών. Έτσι θα προαχθεί και η αλληλεγγύη μεταξύ των κρατών μελών. Η ΕΟΚΕ επιθυμεί να τονίσει ότι εάν η ΕΕ έχει ως στόχο να δημιουργήσει μία πραγματικά ενοποιημένη ενιαία αγορά μεταφορών στην Ευρώπη και να εξακολουθήσει την πολιτική συνοχής, είναι αναγκαίο να υπάρξει ριζική αλλαγή στην επιλογή των δικτύων. Στο πλαίσιο αυτό, η ΕΟΚΕ επικροτεί την πρόσφατη αναθεώρηση της πολιτικής ΔΕΔ-Μ. Επίσης, η ΕΟΚΕ συνιστά προσεκτική και επιλεκτική χρήση των εταιρικών σχέσεων ιδιωτικού – δημόσιου τομέα στη χρηματοδότηση έργων ΔΕΔ-Μ. Το διαφορετικό επίπεδο εμπειρίας μεταξύ των κρατών μελών θα πρέπει να ληφθεί υπόψη και απαιτείται συνεπής στρατηγική χρηματοδότησης για να κινητοποιηθούν όλα τα σχετικά ενωσιακά και εθνικά χρηματοδοτικά μέσα στα πλαίσια μίας προσέγγισης «καλύτερης χρηματοδότησης».

4.7   Ψηφιακή ενιαία αγορά

4.7.1   Το ηλεκτρονικό εμπόριο φαίνεται ότι είναι ένα από τα μεγάλα θύματα του κατακερματισμού της ενιαίας αγοράς. Η πλήρης εκμετάλλευση του μεγάλου δυναμικού του επιγραμμικού διασυνοριακού εμπορίου καθίσταται δυσχερής, τόσο για τους παρόχους όσο και για τους καταναλωτές, από την απουσία εναρμονισμένων κανόνων, την έλλειψη διαλειτουργικότητας των συστημάτων πληροφοριών (12) και τα διάφορα ανεπίλυτα ζητήματα διανοητικής ιδιοκτησίας, την έλλειψη ασφάλειας πληρωμών και την αβεβαιότητα στα δικαιώματα των καταναλωτών, ιδίως όσον αφορά την ασφάλεια προϊόντων. Μολονότι οι δράσεις που προτείνονται στην ανακοίνωση της Επιτροπής αφορούν ορισμένα από τα εμπόδια στην ψηφιακή ενιαία αγορά, η ΕΟΚΕ υπενθυμίζει ότι χρειάζονται πολύ περισσότερα για την προετοιμασία της ενιαίας αγοράς για την εποχή της γνώσης, περιλαμβανομένων π.χ. ενιαίων κανόνων για την ισχυρή προστασία των δεδομένων στον τομέα των ηλεκτρονικών υπογραφών. Στο πλαίσιο αυτό, η ΕΟΚΕ επαναλαμβάνει το αίτημά της να αναγνωριστεί η ουδετερότητα των δικτύων ως μία από τις σημαντικότερες αρχές στην ψηφιακή ενιαία αγορά.

4.7.2   Η επίλυση των προβλημάτων που αναφέρονται στην ανακοίνωση και αφορούν το ηλεκτρονικό εμπόριο μπορεί να αυξήσει την εμπιστοσύνη των καταναλωτών στην ενιαία αγορά. Ωστόσο, έως τώρα δεν έχουν προταθεί πολλές συγκεκριμένες ενέργειες. Η ΕΟΚΕ ζητά από την Επιτροπή να εκπονήσει φιλόδοξο σχέδιο δράσης για την ανάπτυξη του ηλεκτρονικού εμπορίου, στο επίκεντρο του οποίου να βρίσκεται ο καταναλωτής. Το αποτέλεσμα πρέπει να είναι μία επιγραμμική ενωσιακή αγορά όπου οι καταναλωτές θα μπορούν να αισθάνονται προστατευμένοι και ασφαλείς, γνωρίζοντας τους τρόπους πρόσβασης σε υποστήριξη εάν παραβιαστούν τα δικαιώματά τους.

4.7.3   Μία λειτουργική ψηφιακή ενιαία αγορά πρέπει να επιτρέπει στους καταναλωτές και στις επιχειρήσεις να διαπιστώνουν την άρση των εμποδίων βάσει εθνικότητας και διαμονής/εγκατάστασης. Αυτό πρέπει να σημαίνει ότι οι καταναλωτές μπορούν να παραγγέλνουν ελεύθερα ψηφιακά προϊόντα, όπως η μουσική από άλλες χώρες εντός της ΕΕ, γεγονός που είναι ιδιαίτερα σημαντικό προκειμένου να καταστεί η ενιαία αγορά σημαντική για τις επόμενες γενεές Ευρωπαίων.

4.8   Κοινωνική επιχειρηματικότητα

4.8.1   Η ΕΟΚΕ επικροτεί την προώθηση της κοινωνικής επιχειρηματικότητας και την πρωτοβουλία της Επιτροπής για τη θέσπιση ενός πολιτικού πλαισίου με στόχο την αξιοποίηση του δυναμικού της. Οι πρωτοβουλίες που έχουν ως στόχο την κοινωνική επιχειρηματικότητα πρέπει να ακολουθούν τις βασικές αρχές της ενιαίας αγοράς, όπως για παράδειγμα τους κανόνες ανταγωνισμού και αυτούς για τις κρατικές ενισχύσεις και να λαμβάνουν υπόψη το έργο της ΕΟΚΕ σε αυτό τον τομέα (13).

4.8.2   Η ΕΟΚΕ υποστήριξε μεν τη θέσπιση του καταστατικού των ευρωπαϊκών ιδρυμάτων, αλλά καλεί την Επιτροπή να εξετάσει το εάν πρέπει να γίνει νομοθετική παρέμβαση για να διευκολυνθούν οι διασυνοριακές πράξεις των υφιστάμενων ιδρυμάτων, δεδομένης της περιορισμένης εφαρμογής του υφιστάμενου καθεστώτος για την ευρωπαϊκή συνεταιριστική εταιρία και 2001 και του καταστατικού της ευρωπαϊκής εταιρίας.

4.8.3   Η Επιτροπή πρέπει να εξασφαλίσει τη δέσμευση της ΕΕ για ενίσχυση της εταιρικής διακυβέρνησης, με σκοπό την περαιτέρω ανάπτυξη της συμμετοχής των εργαζομένων και τη βελτίωση της διαφάνειας των πληροφοριών που παρέχονται από τις επιχειρήσεις. Το δικαίωμα ενημέρωσης, διαβούλευσης και συμμετοχής των υπαλλήλων έχει ενσωματωθεί ως θεμελιώδες δικαίωμα βάσει της Συνθήκης σε διάφορες μορφές συμμετοχής των εργαζομένων: το άρθρο 151 παρ. 1 της ΣΛΕΕ αναφέρεται στον «κοινωνικό διάλογο», ενώ σύμφωνα με το άρθρο 153 παρ. 1 η Ένωση υποστηρίζει και συμπληρώνει τη δράση των κρατών μελών στους ακόλουθους τομείς: «εκπροσώπηση και συλλογική υπεράσπιση των συμφερόντων εργαζομένων και εργοδοτών». Επομένως, κατά τη δημόσια διαβούλευση πρέπει να εξεταστεί ο τρόπος αύξησης της διαφάνειας των πληροφοριών που παρέχονται από τις επιχειρήσεις σχετικά με τα κοινωνικά και περιβαλλοντικά θέματα και τα ανθρώπινα δικαιώματα. Η ΕΟΚΕ θα αξιολογήσει κριτικά την πρωτοβουλία για την κοινωνική επιχειρηματικότητα, συμπεριλαμβανομένης της δυνατότητας διατήρησης της εθελοντικής βάσης της κοινωνικής ευθύνης των επιχειρήσεων, όταν της υποβληθεί συγκεκριμένη αίτηση γνωμοδότησης.

4.9   Η φορολογία

4.9.1   Όσον αφορά την αναθεώρηση της οδηγίας για τη φορολογία των ενεργειακών προϊόντων, η ΕΟΚΕ υπογραμμίζει ότι η ιδέα της θέσπισης φόρου άνθρακα θα πρέπει να συμπληρώνει το σύστημα εμπορίας εκπομπών και το σχέδιο ενεργειακής απόδοσης (14). Ο φόρος άνθρακα θα πρέπει να παρέχει την απαραίτητη χρηματοδοτική υποστήριξη στην εντατικοποίηση προσπαθειών Ε&Α για διαδικασίες και καινοτόμες τεχνολογίες χαμηλών εκπομπών άνθρακα και τα εν λόγω έσοδα θα πρέπει να χορηγηθούν αποκλειστικά για τους σκοπούς αυτούς. Αυτός ο φόρος δεν πρέπει θέσει σε κίνδυνο την ανάπτυξη ή να έχει ως αποτέλεσμα πολιτικές αντιρρήσεις ή αντιδράσεις της κοινής γνώμης· επίσης, η εφαρμογή του δεν πρέπει να οδηγήσει σε υψηλότερα ποσοστά ενεργειακής πενίας.

4.9.2   Ο φόρος άνθρακα θα πρέπει να βασίζεται στην κατανάλωση και όχι στην παραγωγή. Η Επιτροπή θα πρέπει να αναπτύξει ένα σύνολο γενικών κατευθυντηρίων γραμμών για την είσπραξη του εν λόγω φόρου άνθρακα, αφήνοντας τις περαιτέρω λεπτομέρειες στη διακριτική ευχέρεια των μεμονωμένων κρατών μελών της ΕΕ. Τα τελευταία θα είναι ελεύθερα να εισπράξουν τον φόρο αυτόν σύμφωνα με τις αντίστοιχες βιομηχανικές τους δομές για την παραγωγή αγαθών και ενέργειας.

4.9.3   Η ΕΟΚΕ χαιρετίζει τις ενέργειες που θα αντιμετωπίσουν ορισμένες από τις ασυνέπειες της φορολογίας σε τομείς όπως είναι ο ΦΠΑ, οι ενεργειακοί φόροι και η φορολογική βάση για τις εταιρίες. Χρειάζεται να εξασφαλιστεί η ικανότητα των μεμονωμένων κρατών μελών για τη χρηματοδότηση των δημοσίων υπηρεσιών τους σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας· παράλληλα, απαιτείται και επικέντρωση στις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι πολίτες και οι ΜΜΕ στην καθημερινή τους εμπειρία στην ενιαία αγορά, οι οποίες προκαλούνται από τις διαφορές στα φορολογικά καθεστώτα και στην εφαρμογή τους, προκειμένου να εξασφαλιστεί ότι η ενιαία αγορά μπορεί να λειτουργήσει αποτελεσματικότερα. Ο προτεινόμενος φόρος επί των χρηματοπιστωτικών συναλλαγών θα πρέπει και αυτός να βοηθήσει να αντιμετωπιστεί η μη βιώσιμη ανάληψη κινδύνου σε αυτόν τον τομέα.

4.10   Η κοινωνική συνοχή

4.10.1   Η ΕΟΚΕ υποστηρίζει τις ιδέες που παρουσιάζει η Επιτροπή όσον αφορά τη δράση για την κοινωνική συνοχή. Οι εν λόγω ιδέες δεν περιορίζονται στην απλή βελτίωση της εφαρμογής της οδηγίας για την απόσπαση εργαζομένων, όπως προτάθηκε αρχικά από την Επιτροπή στην ανακοίνωσή της «Προς μια Πράξη για την Ενιαία αγορά». Η Επιτροπή σχεδιάζει να εγκρίνει νομοθετική πρόταση με σκοπό τη βελτίωση της εφαρμογής της οδηγίας σχετικά με την απόσπαση των εργαζομένων, η οποία θα μπορεί να συμπεριλάβει (ή να συμπληρωθεί με) διευκρίνιση της άσκησης των θεμελιωδών κοινωνικών δικαιωμάτων στο πλαίσιο των οικονομικών ελευθεριών της ενιαίας αγοράς. Επομένως, δεν προτείνει την αναθεώρηση της οδηγίας, αλλά μια άλλη νομική πράξη για τη βελτίωση της εφαρμογής της. Πρέπει να αποσαφηνιστούν όσες αντιφάσεις προέκυψαν κατά την εφαρμογή της οδηγίας και να καθοριστεί η αρμοδιότητα των κρατών μελών όσον αφορά την εφαρμογή των προτύπων απασχόλησης και των συστημάτων εργασιακών σχέσεων, συμπεριλαμβανομένου του κρίσιμου ρόλου των συλλογικών διαπραγματεύσεων με τις διάφορες μορφές τους. Το αποτέλεσμα αυτής της αποσαφήνισης θα δείξει αν χρειάζεται η όχι αναθεώρηση της οδηγίας σχετικά με την απόσπαση των εργαζομένων. Αυτό δεν πρέπει να αποβεί σε βάρος ούτε των κανόνων του ανταγωνισμού, ούτε και της αρχής της μη διάκρισης λόγω ιθαγένειας. Οιαδήποτε αναθεώρηση της υφιστάμενης νομοθεσίας ή οιαδήποτε νέα νομοθετική πράξη θα πρέπει να βασίζεται σε διαβούλευση με τους κοινωνικούς εταίρους και στην ισορροπία μεταξύ υψηλών προτύπων απασχόλησης και οικονομικών ελευθεριών, καθώς και στην αντιμετώπιση των προβλημάτων που προκαλούνται από τις «μαύρες» αγορές εργασίας.

4.11   Το ρυθμιστικό περιβάλλον για τις επιχειρήσεις

4.11.1   Η ρύθμιση δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ως εμπόδιο ή επιβάρυνση όταν συνεπάγεται εξασφάλιση των κοινωνικών συμφερόντων, περιλαμβανομένων των δικαιωμάτων των καταναλωτών και των εργαζομένων. Η προτεινόμενη απλούστευση της οδηγίας περί λογιστικής, η οποία θα μείωνε τη διοικητική επιβάρυνση των επιχειρήσεων και ιδίως των ΜΜΕ, φαίνεται ότι αποτελεί κατάλληλη συνεισφορά στο φιλικό προς τις επιχειρήσεις περιβάλλον, ωστόσο θα πρέπει να αποτελεί μέρος μόνο μίας ολοκληρωμένης επανεξέτασης της περιττής κανονιστικής επιβάρυνσης, που πρέπει να αντιμετωπίσουν οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις και η οποία τις καθιστά λιγότερο ανταγωνιστικές στην παγκόσμια αγορά.

4.11.2   Η ΕΟΚΕ χαιρετίζει και υποστηρίζει τις προτεινόμενες δράσεις, όπως είναι η διασύνδεση των μητρώων επιχειρήσεων, ένα καταστατικό της ευρωπαϊκής ιδιωτικής εταιρίας που θα ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις της κοινωνίας, τη συνεκτικότερη εφαρμογή της Small Business Act από την ΕΕ και τα κράτη μέλη, ωστόσο τονίζει την ανάγκη να μειωθεί περαιτέρω η περιττή διοικητική επιβάρυνση και προσδοκά ότι η Επιτροπή θα προτείνει στόχους για μετά το 2012, όταν η διοικητική επιβάρυνση θα πρέπει να έχει μειωθεί κατά 25 %. Η ΕΟΚΕ σημειώνει ότι η μείωση της περιττής επιβάρυνσης είναι πάντοτε ευπρόσδεκτη, είτε πρόκειται για επιχειρήσεις, είτε για καταναλωτές, είτε για δημόσιες αρχές, είναι όμως αναγκαίο να υπάρξει προσεκτική αξιολόγηση, προκειμένου να εξασφαλιστεί ότι δεν υπονομεύεται ο αρχικός στόχος της νομοθεσίας. Η ΕΟΚΕ υπενθυμίζει ότι μία κοινή ενωσιακή προσέγγιση μπορεί επίσης να μειώσει τη διοικητική επιβάρυνση εάν αντικαταστήσει 27 διαφορετικές εθνικές προσεγγίσεις.

4.12   Οι δημόσιες συμβάσεις

4.12.1   Η ΕΟΚΕ χαιρετίζει την πρωτοβουλία να αναπτυχθεί ισορροπημένη πολιτική δημοσίων συμβάσεων που θα στηρίξει τη ζήτηση για περιβαλλοντικά βιώσιμη, καινοτόμο και κοινωνικά υπεύθυνη ανάπτυξη. Πρέπει επίσης να δοθεί προσοχή στην αντιμετώπιση σε ολόκληρη τη ΕΕ της διαφθοράς και της κατάχρησης του δημοσίου χρήματος στις διαδικασίες δημοσίων συμβάσεων. Ωστόσο, οι προμήθειες του δημοσίου κινδυνεύουν να καταστούν υπέρμετρα περίπλοκες και να μην μπορούν να λειτουργήσουν με συνέπεια (15) Θα πρέπει τουλάχιστον να γίνουν περισσότερα όσον αφορά την ανάπτυξη ικανοτήτων των δημοσίων αρχών σχετικά με τη συνεπή εφαρμογή των κανόνων για τις προμήθειες του δημοσίου, ενώ παράλληλα θα πρέπει να δοθεί στις εν λόγω αρχές η δυνατότητα να εντάξουν τις νέες απαιτήσεις από τις δημόσιες συμβάσεις στους όρους τους. Η Επιτροπή πρέπει επίσης να προωθήσει την ευρύτερη χρήση του κώδικα συμπεριφοράς από τις δημόσιες αρχές, για να γίνουν οι δημόσιες συμβάσεις πιο ευνοϊκές για τις ΜΜΕ (16).

4.12.2   Από την αρχή του σχεδίου για την υλοποίηση της ενιαίας αγοράς στα μέσα της δεκαετίας του '80, συζητείται η ενσωμάτωση στους κανόνες μιας θεμελιώδους κοινωνικής ρήτρας. Τα αιτήματα αυτά απαντήθηκαν κατά την αναθεώρηση των κανόνων περί δημοσίων συμβάσεων το 2005. Η αναθεώρηση των οδηγιών της ΕΕ σχετικά με τις δημόσιες συμβάσεις αναμένεται ότι θα επιτρέψει την πλήρη αξιοποίηση του τρέχοντος πλαισίου για την ενσωμάτωση κοινωνικών και περιβαλλοντικών κριτηρίων στις δημόσιες συμβάσεις, υπό την προϋπόθεση ότι τα κριτήρια αυτά συνάδουν με τις θεμελιώδεις αρχές του ευρωπαϊκού δικαίου, όπως αυτά κατοχυρώνονται στη Συνθήκη της Λισσαβώνας.

4.12.3   Η πρωτοβουλία της Επιτροπής στον τομέα των δημόσιων συμβάσεων θα πρέπει να εστιάσει περισσότερο στον διαφορετικό βαθμό ανοίγματος των αγορών δημοσίων συμβάσεων μεταξύ της ΕΕ και των κυριότερων εμπορικών εταίρων της. Πρέπει να εξεταστεί σε ποιο βαθμό οι αγορές δημόσιων συμβάσεων της ΕΕ μπορούν βιώσιμα να παραμείνουν ανοικτές, ενώ τρίτες χώρες διατηρούν άνισους όρους. Σε αυτό το πλαίσιο, οι επικυρωμένες Συμβάσεις της ΔΟΕ και τα ανθρώπινα δικαιώματα πρέπει να γίνουν σεβαστά από όλους τους συμμετέχοντες, τόσο από τα κράτη μέλη όσο και από τις τρίτες χώρες. Η ΕΕ θα πρέπει να προωθήσει ενεργά την πολιτική αυτή σε παγκόσμιο επίπεδο.

5.   Οι προϋποθέσεις επιτυχίας

5.1   Η ΕΟΚΕ επικροτεί το γεγονός ότι στην ανακοίνωση της Επιτροπής αναγνωρίζεται η σημασία της κοινωνίας των πολιτών και η προθυμία της να συμμετάσχει στην ανάπτυξη της ενιαίας αγοράς. Υπενθυμίζει ότι ο ρόλος της ΕΟΚΕ είναι να λειτουργεί ως γέφυρα μεταξύ της Ευρώπης και της οργανωμένης κοινωνίας των πολιτών και ότι, κατά συνέπεια, η ΕΟΚΕ βρίσκεται σε μοναδική θέση ώστε να βοηθήσει την Επιτροπή να αναπτύξει περαιτέρω την ενιαία αγορά. Στο πλαίσιο αυτό, η ΕΟΚΕ υπενθυμίζει στην Επιτροπή ότι δεν είναι επαρκές να διαβουλεύεται, αλλά πρέπει και να δείχνει τον τρόπο με τον οποίο οι διαβουλεύσεις και οι γνωμοδοτήσεις επηρέασαν τις προτάσεις.

5.2   Το Φόρουμ Ενιαίας Αγοράς θα πρέπει να καταστεί αποτελεσματική πλατφόρμα για την αλληλεπίδραση των ενωσιακών και των εθνικών/περιφερειακών αρχών που είναι αρμόδιες για την ομαλή λειτουργία της ενιαίας αγοράς με τους βασικούς εμπλεκόμενους φορείς. Η ΕΟΚΕ υποστηρίζει σθεναρά την ιδέα της Εβδομάδας Ενιαίας Αγοράς, την οποία διατύπωσε ο Επίτροπος Barnier, η οποία θα φέρει σε επαφή τις δημόσιες αρχές με τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών μεμονωμένων κρατών μελών.

5.3   Το σύστημα πληροφόρησης της εσωτερικής αγοράς (17) (ΙΜΙ) είναι το βασικό τεχνικό μέσο συνεργασίας μεταξύ των εθνικών αρχών και έχει πρόσθετες δυνατότητες ως διεπαφή για χρήστες της ενιαίας αγοράς.

5.4   Η υποστήριξη των Ευρωπαίων πολιτών στην ευρωπαϊκή ολοκλήρωση μειώνεται και συνεπώς απαιτείται εντατική και στοχευμένη επικοινωνιακή στρατηγική, περιλαμβανομένης της κινητοποίησης όλων των εργαλείων που παρέχουν την απαιτούμενη υποστήριξη σε επιχειρήσεις, εργαζομένους και πολίτες, όπως είναι το δίκτυο Solvit, το δίκτυο EURES, το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Επιχειρήσεων, τα Ευρωπαϊκά Κέντρα Καταναλωτών, το σύστημα RAPEX κ.λπ.. Η ανάπτυξη υπηρεσίας ενιαίας εξυπηρέτησης («Your Europe») για επιχειρήσεις και πολίτες μπορεί να ωφελήσει μόνο εάν οι πληροφορίες είναι ολοκληρωμένες, σχετικές, έγκυρες και προσβάσιμες. Είναι αναγκαίο να αναγνωριστεί ότι οι πολίτες και οι επιχειρήσεις πρέπει επίσης να έχουν τη δυνατότητα να υποβάλλουν ερωτήματα απευθείας σε ένα άτομο και όχι να εξαρτώνται αποκλειστικά από ηλεκτρονικό υλικό.

---

(1)  ΕΕ C 132, 3.05.11, σ. 47.

(2)  COM(2010) 608 τελικό και γνωμοδότηση της ΕΟΚΕ: ΕΕ C 132 της 3.5.2011, σ. 47.

(3)  COM(2010) 135 τελικό, 31.3.2010 και COM (2010) 623 τελικό, 27.10.2010.

(4)  http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=COM:2010:0245:FIN:el:PDF.

(5)  http://ec.europa.eu/justice/citizen/files/com_2010_603_en.pdf.

(6)  ΕΕ C 248, 25.08.11, σ. 87.

(7)  Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Επαγγελματικών Προσόντων.

(8)  ΕΕ C 18, της 19.1.2011, σ. 105

(9)  ΕΕ C 318, 29.10.2011, σ. 109.

(10)  ΕΕ C 306 της 16.12.2009, σ. 51.

(11)  ΕΕ C 318 της 23 12.2009 σ. 101.

(12)  ΕΕ C 318, 29.10.2011, σ. 105.

(13)  Βλέπε σελίδα 1 της παρούσας Επίσημης Εφημερίδας.

(14)  Βλέπε σελίδα 7 της παρούσας Επίσημης Εφημερίδας.

(15)  Βλέπε γνωμοδότηση της ΕΟΚΕ - ΕΕ C 224, 30.8.2008, σ. 32, ΕΕ C 318, 29.10.2011, σ. 99 και ΕΕ C 318, 29.10.2011, σ. 113.

(16)  «Ευρωπαϊκός κώδικα βέλτιστων πρακτικών για τη διευκόλυνση της πρόσβασης των ΜΜΕ στις δημόσιες συμβάσεις» (SEC(2008) 2193

(17)  Για περισσότερες πληροφορίες http://ec.europa.eu/internal_market/imi-net/index.html

---