22.1.2010

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

CE 16/44

---

Ευρωπαϊκή Ένωση και δεδομένα PNR

P6_TA(2008)0561

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 20ής Νοεμβρίου 2008 σχετικά με την πρόταση για μια απόφαση πλαίσιο του Συμβουλίου για την χρήση των καταστάσεων με τα ονόματα των επιβατών (PNR) με σκοπό την επιβολή του νόμου

(2010/C 16 E/08)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

—

έχοντας υπόψη τη δήλωση της Επιτροπής κατά τη διάρκεια της συζήτησης της 21ης Οκτωβρίου 2008, σε συνέχεια της προφορικής ερώτησης B6-0476/2008 σχετικά με την πρόταση για μια απόφαση πλαίσιο του Συμβουλίου για την χρήση των καταστάσεων με τα ονόματα των επιβατών (PNR) με σκοπό την επιβολή του νόμου (CΟΜ(2007)0654),

—	έχοντας υπόψη τις συζητήσεις που διεξάγονται σήμερα στο Συμβούλιο σε υπουργικό επίπεδο και σε επίπεδο ομάδων εργασίας σχετικά με την προαναφερθείσα πρόταση,

—	έχοντας υπόψη τις γνώμες της Υπηρεσίας για τα Θεμελιώδη Δικαιώματα, του Ευρωπαίου Επόπτη Προστασίας Δεδομένων, της ομάδας εργασίας του άρθρου 29, καθώς και της ομάδας εργασίας για την αστυνομία και τη δικαιοσύνη,

—	έχοντας υπόψη τα παλαιότερα ψηφίσματά του (1) σχετικά με τη συμφωνία PNR της ΕΕ με τις Ηνωμένες Πολιτείες (2), τη συμφωνία PNR μεταξύ ΕΕ και Καναδά (3) και τη συμφωνία PNR μεταξύ ΕΕ και Αυστραλίας (4),

—	έχοντας υπόψη το άρθρο 108, παράγραφος 5, του Κανονισμού του,

A.

υπενθυμίζοντας ότι οι βασικές αρχές για την προστασία των δεδομένων που πρέπει να τηρούν τα όργανα της ΕΕ και τα κράτη μέλη εκτίθενται στο άρθρο 8 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για την Προστασία των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και των Θεμελιωδών Ελευθεριών (ΕΣΔΑ), στο άρθρο 7 και στο άρθρο 52 του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Χάρτης Θεμελιωδών Δικαιωμάτων), στο άρθρο 286 της Συνθήκης ΕΚ, στο άρθρο 5 της σύμβασης 108 του Συμβουλίου της Ευρώπης για την προστασία των ατόμων κατά την αυτόματη επεξεργασία δεδομένου προσωπικού χαρακτήρα (Σύμβαση 108) και, δευτερευόντως, στην οδηγία 95/46/ΕΚ, της 24ης Οκτωβρίου 1995, για την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και για την ελεύθερη κυκλοφορία των δεδομένων αυτών (5) και στο σχέδιο απόφασης πλαισίου του Συμβουλίου για την προστασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα στο πλαίσιο της αστυνομικής και δικαστικής συνεργασίας σε ποινικές υποθέσεις,

B.	υπενθυμίζοντας ότι κάθε νέο νομοθέτημα της ΕΕ πρέπει να είναι συμβατό με τα κριτήρια της αναλογικότητας και της επικουρικότητας, σύμφωνα με το άρθρο 5 της Συνθήκης ΕΚ και το οικείο πρωτόκολλο αριθ. 30,

Διαδικαστικές πτυχές

1.   αναγνωρίζει την ανάγκη στενότερης συνεργασίας σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και των σοβαρών μορφών εγκλήματος· αναγνωρίζει ότι η συλλογή και επεξεργασία δεδομένων μπορεί να αποτελέσει πολύτιμο εργαλείο για την επιβολή του νόμου·

2.   φρονεί ότι πρέπει να παρασχεθούν στις αρχές επιβολής του νόμου όλα τα εργαλεία που είναι απαραίτητα για την επιτέλεση της αποστολής τους, συμπεριλαμβανομένης της πρόσβασης σε δεδομένα· υπογραμμίζει, ωστόσο, ότι δεδομένου ότι τα μέτρα αυτά έχουν σημαντική επίπτωση στην ιδιωτική ζωή των πολιτών της Ένωσης, πρέπει να αιτιολογούνται δεόντως όσον αφορά την αναγκαιότητα, την αναλογικότητα και τη συνοχή για την επίτευξη των δεδηλωμένων στόχων τους και υπογραμμίζει ότι πρέπει να θεσπισθούν αποτελεσματικές εγγυήσεις για την ιδιωτική ζωή και την έννομη προστασία· πιστεύει ότι αυτό αποτελεί προϋπόθεση για την επίτευξη της απαραίτητης πολιτικής νομιμότητας ενός μέτρου, το οποίο οι πολίτες ενδέχεται να θεωρήσουν ανεπίτρεπτη παραβίαση της ιδιωτικής τους ζωής·

3.   εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι η διατύπωση και η αιτιολόγηση της πρότασης της Επιτροπής προκαλεί αβεβαιότητα δικαίου όσον αφορά τη συμβατότητά της με την ΕΣΔΑ και το Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων αλλά και τη νομική της βάση, γεγονός το οποίο προκαλεί ερωτήματα όσον αφορά τον ενδεδειγμένο ρόλο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στη νομοθετική διαδικασία· επισημαίνει ότι:

—	οι ίδιες επιφυλάξεις σχετικά με την έλλειψη βεβαιότητας δικαίου της πρότασης διατυπώνονται στις γνώμες της Υπηρεσίας για τα Θεμελιώδη Δικαιώματα, του Ευρωπαίου Επόπτη Προστασίας Δεδομένων, της ομάδας εργασίας του άρθρου 29 καθώς και της ομάδας εργασίας για την αστυνομία και τη δικαιοσύνη·

—	το Συμβούλιο αναγκάστηκε να προβεί σε ριζική αναθεώρηση του δυνητικού πεδίου εφαρμογής και των επιπτώσεων μιας μελλοντικής πρωτοβουλίας της ΕΕ στον τομέα αυτό και να ενσωματώσει σημαντικό αριθμό πρόσθετων πληροφοριών, συμπεριλαμβανομένων των προαναφερθεισών γνωμοδοτήσεων·

4.   φρονεί ότι υπό τις συνθήκες αυτές το Κοινοβούλιο πρέπει να επιφυλαχθεί να διατυπώσει επισήμως τη γνώμη του σύμφωνα με την επίσημη διαδικασία διαβούλευσης μέχρις ότου αντιμετωπιστούν καταλλήλως οι ανησυχίες που διατυπώνονται στο παρόν ψήφισμα και παρασχεθούν οι ελάχιστες απαιτούμενες πληροφορίες·

5.   διατηρεί σοβαρές επιφυλάξεις όσον αφορά την αναγκαιότητα και την προστιθέμενη αξία της πρότασης για τη δημιουργία ενός συστήματος PNR στην ΕΕ και τις περιλαμβανόμενες σε αυτό διασφαλίσεις, παρά τις δοθείσες μέχρι σήμερα από την Επιτροπή και το Συμβούλιο, είτε προφορικώς είτε εγγράφως, επεξηγήσεις και διευκρινίσεις· παρατηρεί επιπλέον ότι δεν έχει δοθεί ικανοποιητική απάντηση σε πολλά από τα ζητήματα που έθεσαν το Κοινοβούλιο, η ομάδα εργασίας του άρθρου 29 και η ομάδα εργασίας για την αστυνομία και τη δικαιοσύνη, ο Ευρωπαίος Επόπτης Προστασίας Δεδομένων και η Υπηρεσία Θεμελιωδών Δικαιωμάτων·

6.   συμμερίζεται την άποψη της Υπηρεσίας Θεμελιωδών Δικαιωμάτων, σύμφωνα με την οποία η απλή διαθεσιμότητα εμπορικών βάσεων δεδομένων δεν δικαιολογεί αυτομάτως τη χρήση τους με σκοπό την εφαρμογή του νόμου· επιπλέον τα ίδια ή ακόμη και καλύτερα αποτελέσματα μπορούν να επιτευχθούν με τη βελτίωση της αμοιβαίας νομικής συνδρομής μεταξύ των αρχών επιβολής του νόμου·

7.   καλεί το Συμβούλιο, σε περίπτωση που προτίθεται να συνεχίσει την εξέταση του κειμένου της Επιτροπής, να λάβει υπόψη του τις συστάσεις που εκτίθενται στο παρόν ψήφισμα και να αιτιολογήσει δεόντως τις προϋποθέσεις μιας πιεστικής κοινωνικής ανάγκης που θα καθιστούσε «απαραίτητη» τη νέα αυτή πρωτοβουλία της ΕΕ, σύμφωνα με το άρθρο 8 της ΕΣΔΑ· θεωρεί ότι αυτό αποτελεί ελάχιστη προϋπόθεση για την υποστήριξη της εισαγωγής ενός συστήματος PNR στην ΕΕ· δηλώνει ότι είναι έτοιμο να συμβάλει και να συμμετάσχει στο έργο αυτό σε όλα τα επίπεδα·

8.   επαναλαμβάνει την έκκλησή του για μία διασαφήνιση της σχέσης μεταξύ της χρήσης του συστήματος PNR και άλλων μέτρων όπως η οδηγία 2004/82/EΚ του Συμβουλίου, της 29ης Απριλίου 2004, σχετικά με την υποχρέωση των μεταφορέων να κοινοποιούν τα στοιχεία των επιβατών (6), το προταθέν σύστημα εισόδου-εξόδου, το ηλεκτρονικό σύστημα χορήγησης άδειας ταξιδίου τα βιομετρικά δεδομένα σε διαβατήρια και θεωρήσεις, SIS, VIS, ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 2320/2002 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Δεκεμβρίου 2002, για τη θέσπιση κοινών κανόνων στο πεδίο της ασφάλειας της πολιτικής αεροπορίας (7), και τα εθνικά καθεστώτα προστασίας των συνόρων· σημειώνει με λύπη ότι η εφαρμογή ορισμένων από τα μέτρα αυτά έχει καθυστερήσει σημαντικά και θεωρεί ότι η πλήρης και συστηματική αξιολόγηση των ισχυόντων μηχανισμών και μέσων συνεργασίας στο πλαίσιο της ΕΕ και του Σένγκεν που αποσκοπούν να διασφαλίσουν την ασφάλεια των αεροπορικών πτήσεων, την προστασία των εξωτερικών συνόρων και την καταπολέμηση της τρομοκρατίας μπορούν να συμβάλλουν στην αξιολόγηση της προστιθέμενης αξίας του προταθέντος συστήματος PNR στην ΕΕ·

9.   υπενθυμίζει ότι η συζήτηση για την κατάλληλη νομική βάση της πρότασης δεν έχει καταλήξει σε οριστικά συμπεράσματα και επαναλαμβάνει ότι, σύμφωνα με το άρθρο 47 της Συνθήκης ΕΕ, ένα νομοθετικό μέτρο στο πλαίσιο της δικαστικής και αστυνομικής συνεργασίας πρέπει να συνοδεύεται από τα απαραίτητα κοινοτικά μέτρα που θα εγκριθούν στο πλαίσιο της διαδικασίας συναπόφασης με το Κοινοβούλιο σε όλες τις πτυχές του πρώτου πυλώνα, και ιδίως εκείνες που ορίζουν το εύρος των υποχρεώσεων που θα πρέπει να τηρούν οι οικονομικοί φορείς (8)·

10.   υπενθυμίζει ότι η συμφωνία PNR ΕΕ-ΗΠΑ έχει ήδη προσβληθεί ενώπιον του Δικαστηρίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων λόγω εσφαλμένης νομικής βάσης· καλεί συνεπώς την Επιτροπή να εξετάσει προσεκτικά την καταλληλότητα της νομικής βάσης·

11.   πιστεύει ότι, στο πλαίσιο της επεξεργασίας των νέων νομοθετικών διατάξεων, τα εθνικά κοινοβούλια πρέπει να συμμετέχουν πλήρως στη νομοθετική διαδικασία, δεδομένων των επιπτώσεων της πρότασης τόσο στους πολίτες όσο και στην εθνική έννομη τάξη των κρατών μελών·

12.   υπογραμμίζει ότι τυχόν μελλοντική νομοθεσία που θεσπίζει ένα σύστημα PNR στην ΕΕ ως νέο πλαίσιο αστυνομικής συνεργασίας στην ΕΕ πρέπει να περιλαμβάνει διατάξεις για την περιοδική αξιολόγηση της εφαρμογής, της χρησιμότητας και της παραβίασης των διασφαλίσεων· θεωρεί ότι τα εθνικά κοινοβούλια, ο Ευρωπαίος Επόπτης Προστασίας Δεδομένων, η ομάδα εργασίας του άρθρου 29 και η Υπηρεσία Θεμελιωδών Δικαιωμάτων πρέπει να κληθούν να συμμετάσχουν τόσο στην αναθεώρηση όσο και στην αξιολόγηση· φρονεί συνεπώς ότι η νέα νομοθεσία πρέπει να περιλαμβάνει ρήτρα λήξης ισχύος·

13.   υπογραμμίζει συναφώς ότι κάθε κράτος μέλος υπέχει την πρωταρχική ευθύνη για τη συλλογή των εν λόγω δεδομένων PNR και την προστασία των δεδομένων του· τονίζει ότι οι διασφαλίσεις είναι επιβεβλημένες όταν τα εν λόγω δεδομένα PNR αποτελούν αντικείμενο διαβίβασης, ανταλλαγής ή μεταφοράς σε άλλα κράτη μέλη· φρονεί συνεπώς ότι η πρόσβαση σε δεδομένα PNR που έχουν ανταλλαγεί μεταξύ κρατών μελών πρέπει να επιτρέπεται μόνο στις αρχές που είναι επιφορτισμένες με την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και του οργανωμένου εγκλήματος· επισημαίνει ότι στις υπόλοιπες υπηρεσίες εφαρμογής του νόμου μπορεί να επιτρέπεται η πρόσβαση μετά από δικαστική απόφαση·

Επικουρικότητα

14.   διαπιστώνει με ανησυχία ότι δεν έχει ακόμη αποδειχθεί η ανάγκη κοινοτικής δράσης· αμφισβητεί στο πλαίσιο αυτό τον ισχυρισμό της Επιτροπής, σύμφωνα με τον οποίο ο διακηρυγμένος στόχος της πρότασης είναι η εναρμόνιση των εθνικών συστημάτων, όταν μόνο ορισμένα κράτη μέλη διαθέτουν ένα σύστημα για την χρήση των δεδομένων PNR με σκοπό την επιβολή του νόμου ή για άλλους σκοπούς ή σχέδια για ένα τέτοιο σύστημα· πιστεύει συνεπώς ότι η πρόταση της Επιτροπής δεν οδηγεί σε εναρμόνιση των εθνικών συστημάτων (δεδομένου ότι αυτά δεν υφίστανται), αλλά υποχρεώνει απλώς όλα τα κράτη μέλη να θεσπίσουν ένα τέτοιο σύστημα·

15.   σημειώνει ότι η Επιτροπή προτείνει ένα «αποκεντρωμένο» σύστημα, πράγμα που σημαίνει ότι η ευρωπαϊκή προστιθέμενη αξία καθίσταται ακόμη λιγότερο σαφής·

Αναλογικότητα

16.   υπενθυμίζει ότι το άρθρο 8 της ΕΣΔΑ και το άρθρο 52 του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ απαιτούν μια τέτοια κατάφωρη προσβολή του δικαιώματος προστασίας των προσωπικών δεδομένων να είναι θεμιτή και να δικαιολογείται από μια επείγουσα κοινωνική ανάγκη, η οποία να προβλέπεται από το νόμο και να είναι ανάλογη προς τον επιδιωκόμενο σκοπό, ο οποίος πρέπει να είναι αναγκαίος και γνήσιος σε μια δημοκρατική κοινωνία· εκφράζει στο πλαίσιο αυτό εκφράζει τη λύπη του διότι ο σκοπός των προβλεπόμενων αυτών μέτρων αστυνομικής συνεργασίας δεν περιορίζεται σε τομείς όπως η καταπολέμηση της τρομοκρατίας και το οργανωμένο έγκλημα·

17.   εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι η πρόταση χορηγεί κατά βάση στις αρχές επιβολής του νόμου αδικαιολόγητη πρόσβαση σε όλα τα δεδομένα χωρίς να είναι αναγκαίο το ένταλμα σύλληψης· πιστεύει ότι η Επιτροπή δεν αποδεικνύει ούτε την ανάγκη για νέες αρμοδιότητες επιβολής του νόμου ούτε το γεγονός ότι ο στόχος αυτός δεν μπορεί να επιτευχθεί με λιγότερα δραστικά μέτρα· επικρίνει το γεγονός ότι δεν υπάρχουν πληροφορίες όσον αφορά την αδυναμία των υφισταμένων αρμοδιοτήτων επιβολής του νόμου καθώς και όσον αφορά τον τόπο και τον χρόνο κατά τον οποίο οι αρχές στερήθηκαν αποδεδειγμένα των αρμοδιοτήτων που είχαν ανάγκη για την εκπλήρωση του αναφερθέντος στόχου· ζητεί να επανεξεταστούν τα αναφερόμενα στη συνέχεια υφιστάμενα μέτρα, προτού αναπτυχθεί περαιτέρω ένα σύστημα PNR στην ΕΕ·

18.   σημειώνει τον ισχυρισμό της Επιτροπής ότι «η ΕΕ είχε την ευκαιρία να εκτιμήσει την αξία των δεδομένων PNR και να αντιληφθεί τις δυνατότητες που αυτά παρέχουν για το έργο της επιβολής του νόμου», υπογραμμίζει ωστόσο ότι μέχρι σήμερα δεν υπάρχουν στοιχεία που να θεμελιώνουν τον ισχυρισμό αυτόν, δεδομένου ότι:

—	οι πληροφορίες που έχουν μέχρι σήμερα παράσχει οι Ηνωμένες Πολιτείες στερούνται σοβαρότητας και οι ΗΠΑ ουδέποτε έχουν αποδείξει βασίμως ότι μια εκτεταμένη και συστηματική χρήση δεδομένων PNR είναι απαραίτητη για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και των σοβαρών μορφών εγκλήματος·

—	υπήρξε μία μόνο κοινή εξέταση της συμφωνίας PNR μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στο πλαίσιο της οποίας ελήφθη υπόψη μόνο η εφαρμογή και όχι τα αποτελέσματα·

—

τα πρώτα συμπεράσματα του βρετανικού συστήματος για την χρήση δεδομένων PNR αναφέρονται σε σκοπούς επιβολής του νόμου διαφορετικούς από την καταπολέμηση της τρομοκρατίας, οι οποίοι δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της πρότασης της Επιτροπής, και σε χρήση δεδομένων PNR κατά περίπτωση στο πλαίσιο διενεργούμενων ερευνών βάσει εντάλματος σύλληψης και με κατάλληλη αιτιολόγηση· μέχρι σήμερα δεν προκύπτει η χρησιμότητα μιας εκτεταμένης συλλογής και χρήσης δεδομένων PNR για σκοπούς καταπολέμησης της τρομοκρατίας·

Περιορισμός του σκοπού

19.   τονίζει ότι η αρχή του περιορισμού του σκοπού αποτελεί μία εκ των βασικών αρχών της προστασίας δεδομένων· ειδικότερα υπογραμμίζει ότι η Σύμβαση 108 ορίζει ότι τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα «θα αποθηκεύονται για συγκεκριμένους και σύννομους σκοπούς» και δεν θα χρησιμοποιούνται κατά τρόπο ασυμβίβαστο προς τους σκοπούς αυτούς (άρθρο 5, στοιχείο β))· σημειώνει ότι παρεκκλίσεις από την αρχή αυτή επιτρέπονται μόνο εφόσον προβλέπονται από τον νόμο και συνιστούν απαραίτητο μέτρο σε μια δημοκρατική κοινωνία χάριν, μεταξύ άλλων, της «δίωξης αξιοποίνων πράξεων» (άρθρο 9)· τονίζει ότι η νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου έχει καταστήσει σαφές ότι οι παρεκκλίσεις αυτές πρέπει να είναι ανάλογες, ακριβείς και προβλέψιμες, σύμφωνα με το άρθρο 8, παράγραφος 2 της ΕΣΔΑ·

20.   εκφράζει τη λύπη του για την έλλειψη ακριβούς περιορισμού του σκοπού, πράγμα που αποτελεί ουσιώδη εγγύηση κατά την επιβολή περιοριστικών μέτρων και φρονεί ότι η προστασία αυτή αποκτά ακόμη μεγαλύτερη σημασία όσον αφορά μυστικά μέτρα παρακολούθησης, λόγω του αυξημένου κινδύνου αυθαιρεσίας στις περιπτώσεις αυτές· πιστεύει ότι, δεδομένου ότι οι δηλωμένοι σκοποί και οι έννοιες δεν είναι ακριβείς και οριστικοί, θα πρέπει να ορισθούν επακριβώς προκειμένου το σύστημα PNR της ΕΕ να μην είναι επιδεκτικό νομικών αμφισβητήσεων·

21.   επαναλαμβάνει ότι τα δεδομένα PNR μπορεί να είναι πολύ χρήσιμα ως επικουρικές και συμπληρωματικές αποδείξεις σε έρευνες για γνωστούς υπόπτους και συνεργούς σε τρομοκρατικές πράξεις· τονίζει ότι ωστόσο, δεν υπάρχουν αποδείξεις ότι τα δεδομένα PNR είναι χρήσιμα για εκτεταμένες αυτοματοποιημένες έρευνες και αναλύσεις βάσει κριτηρίων ή υποδειγμάτων κινδύνου (πχ. χαρακτηριστικά γνωρίσματα ή εξόρυξη δεδομένων) για την αναζήτηση δυνητικών τρομοκρατών (9)·

22.   τονίζει επιπλέον ότι οι ευρωπαϊκές διατάξεις για την προστασία των δεδομένων επιβάλλουν περιορισμούς στον καθορισμό χαρακτηριστικών γνωρισμάτων βάσει δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα (άρθρο 8 του Ευρωπαϊκού Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων και της ΕΣΔΑ)· συμμερίζεται συνεπώς τη γνώμη της Υπηρεσίας Θεμελιωδών Δικαιωμάτων ότι ο καθορισμός χαρακτηριστικών γνωρισμάτων βάσει δεδομένων PNR πρέπει να διενεργείται μόνο από μυστικές υπηρεσίες σε μεμονωμένες περιπτώσεις και βάσει αντικειμενικών παραμέτρων·

23.   επαναλαμβάνει τις ανησυχίες του όσον αφορά τα μέτρα που αφορούν μια αδιάκριτη χρήση δεδομένων PNR για τον καθορισμό χαρακτηριστικών γνωρισμάτων και τον ορισμό των παραμέτρων αξιολόγησης κινδύνου· υπενθυμίζει ότι οποιαδήποτε μορφή καθορισμού χαρακτηριστικών γνωρισμάτων με βάση την εθνοτική προέλευση, την εθνικότητα, τη θρησκεία, το σεξουαλικό προσανατολισμό, το φύλο, την ηλικία και την υγεία πρέπει να απαγορεύεται ρητώς ως ασυμβίβαστη με την απαγόρευση της διακριτικής μεταχείρισης που θεσπίζεται στις Συνθήκες και το Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων·

24.   υπενθυμίζει ότι σε περίπτωση διεύρυνσης του πεδίου εφαρμογής της πρότασης, η Επιτροπή και το Συμβούλιο πρέπει να διευκρινίσουν λεπτομερώς για κάθε διακηρυγμένο στόχο με ποιο τρόπο θα χρησιμοποιηθούν τα δεδομένα PNR και για ποιο λόγο δεν επαρκούν οι υφιστάμενες αρμοδιότητες επιβολής του νόμου· φρονεί ότι για κάθε ειδικό σκοπό πρέπει να δημιουργηθεί η κατάλληλη νομική βάση·

Προστασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα

25.   τονίζει ότι η θέσπιση κατάλληλου πλαισίου προστασίας δεδομένων στον 3ο πυλώνα, όπως επίσης και ειδικών διατάξεων για τη μεταφορά και χρήση δεδομένων PNR που δεν εμπίπτουν στο πλαίσιο προστασίας δεδομένων της ΕΕ για τον πρώτο και τρίτο πυλώνα, αποτελεί απαράβατη προϋπόθεση για κάθε σύστημα PNR της ΕΕ· υπογραμμίζει την ανάγκη να καταστεί σαφές ποιες διατάξεις περί προστασίας των δεδομένων εφαρμόζονται στις Μονάδες Στοιχείων Επιβατών (PIUs) και να διασφαλισθεί η ανιχνευσιμότητα κάθε πρόσβασης, μεταφοράς και χρήσης δεδομένων PNR·

26.   υπογραμμίζει ότι η χρήση ευαίσθητων δεδομένων πρέπει να επιτρέπεται μόνο κατά περίπτωση στο πλαίσιο τακτικών ερευνών ή ποινικών διαδικασιών βάσει εντάλματος σύλληψης· σημειώνει τις ανησυχίες των αεροπορικών εταιριών ότι τα ευαίσθητα δεδομένα δεν μπορούν να διαχωρίζονται από τις γενικές παρατηρήσεις· ζητεί συνεπώς τη θέσπιση αυστηρών προϋποθέσεων για την επεξεργασία των δεδομένων αυτών από τις Μονάδες Στοιχείων Επιβατών σύμφωνα με τη γνωμοδότηση της Υπηρεσίας Θεμελιωδών Δικαιωμάτων·

Λεπτομέρειες εφαρμογής

27.   τονίζει ότι η Επιτροπή δεν αιτιολογεί την προτεινόμενη περίοδο διατήρησης όσον αφορά τα διαστήματα αποθήκευσης· θεωρεί ωστόσο, ότι για την ανάπτυξη δεικτών κινδύνου και τη διαπίστωση ταξιδιωτικών πρακτικών και συμπεριφορών πρέπει να αρκούν ανώνυμα δεδομένα· φρονεί επίσης ότι εάν το πεδίο εφαρμογής των συστημάτων PNR διευρυνθεί, τα διαστήματα αποθήκευσης πρέπει να αιτιολογούνται για κάθε επιμέρους σκοπό·

28.   επαναλαμβάνει ότι η μέθοδος διαβίβασης δεδομένων πρέπει να πραγματοποιείται μόνο με τη μέθοδο PUSH και ότι οι τρίτες χώρες δεν θα έχουν άμεση πρόσβαση στα δεδομένα PNR στο πλαίσιο των συστημάτων κράτησης στην ΕΕ·

29.   χαιρετίζει το γεγονός ότι, όσον αφορά την πρόσβαση στα δεδομένα PNR, η πρόταση ορίζει ότι όλοι οι φορείς που έχουν πρόσβαση σε δεδομένα PNR πρέπει να συμπεριληφθούν σε ένα εξαντλητικό κατάλογο·

30.   τονίζει ότι, όσον αφορά τις διαβιβάσεις προς τρίτες χώρες, τα δεδομένα αυτά δεν επιτρέπεται να διαβιβάζονται σε τρίτες χώρες, εάν οι τελευταίες δεν εγγυώνται κατάλληλο επίπεδο προστασίας (όπως ορίζεται στην οδηγία 95/46/EΚ και στα νομικά μέσα για την ίδρυση της Europol και της Eurojust) ή οι οικείες τρίτες χώρες δεν προσφέρουν κατάλληλες διασφαλίσεις (σύμφωνα με τη Σύμβαση 108) και ότι οι διαβιβάσεις πρέπει να πραγματοποιούνται μόνο κατά περίπτωση·

31.   επαναλαμβάνει ότι οι επιβάτες πρέπει να ενημερώνονται πλήρως και με προσβάσιμο τρόπο για τις λεπτομέρειες του συστήματος και τα δικαιώματά τους και ότι η παροχή των πληροφοριών αυτών αποτελεί υποχρέωση των αρχών των κρατών μελών· προτείνει να εφαρμοσθεί το παράδειγμα των πληροφοριών σχετικά με «άρνηση επιβίβασης» στα αεροδρόμια· θεωρεί ότι έχει ζωτική σημασία να θεσπισθεί δικαίωμα πρόσβασης, διόρθωσης και προσφυγής για τους επιβάτες·

32.   ζητεί τη θέσπιση λεπτομερών και εναρμονισμένων διατάξεων σχετικά με την ασφάλεια των δεδομένων PNR, τόσο στον τομέα της τεχνολογίας των πληροφοριών, όσο και στον τομέα των ρυθμίσεων για την παροχή άδειας και την πρόσβαση·

Συνέπειες για τους αερομεταφορείς

33.   σημειώνει ότι οι αερομεταφορείς συλλέγουν δεδομένα PNR για εμπορικούς σκοπούς και ότι τα δεδομένα αυτά δεν συλλέγονται συστηματικά για να συμπληρωθούν όλα τα πεδία PNR· τονίζει ότι δεν πρέπει να απαιτείται από τις αεροπορικές εταιρίες να συλλέγουν δεδομένα πλέον εκείνων που συλλέγουν για τους εμπορικούς τους σκοπούς· πιστεύει ότι οι αερομεταφορείς δεν πρέπει να καθίστανται υπεύθυνοι για την εξακρίβωση της πληρότητας και ορθότητας των μητρώων, ούτε να τους επιβάλλονται κυρώσεις σε περίπτωση ελλιπών ή εσφαλμένων δεδομένων· ζητεί σαφή αποτίμηση του κόστους του συστήματος PNR στην ΕΕ· θεωρεί ότι τις τυχόν επιπλέον δαπάνες θα πρέπει να καταβάλλουν οι αιτούντες·

Ενδιάμεσοι/Μονάδες Στοιχείων Επιβατών (PIUs)

34.   ζητεί να διευκρινισθεί σαφώς ο ρόλος και οι αρμοδιότητες των Μονάδων Στοιχείων Επιβατών, ιδίως όσον αφορά τη διαφάνεια και το δημοκρατικό έλεγχο και προκειμένου να θεσπισθούν κατάλληλες διατάξεις προστασίας δεδομένων· ζητεί να περιορισθεί ο ρόλος των Μονάδων Στοιχείων Επιβατών στη διαβίβαση δεδομένων στις αρμόδιες αρχές προκειμένου να διασφαλισθεί ότι οι αξιολογήσεις κινδύνου διενεργούνται μόνο από τις αρμόδιες αρχές και στο πλαίσιο έρευνας· ζητεί να διευκρινισθούν οι νομοθετικές διατάξεις που θα διέπουν την εκτίμηση κινδύνου που διενεργούν οι Μονάδες Στοιχείων Επιβατών και την ευθύνη των αρχών προστασίας δεδομένων σε περιπτώσεις κατά τις οποίες τα κράτη μέλη συνεργάζονται προκειμένου να συγκροτήσουν μια κοινή Μονάδα Στοιχείων Επιβατών·

*

* *

35.   αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή και στις κυβερνήσεις και στα κοινοβούλια των κρατών μελών καθώς και στον Ευρωπαίο Επόπτη Προστασίας Δεδομένων, στην Υπηρεσία Θεμελιωδών Δικαιωμάτων, στην ομάδα εργασίας του άρθρου 29 και στην ομάδα εργασίας για την αστυνομία και τη δικαιοσύνη.

---

(1)  ΕΕ C 61 E της 10.3.2004, σ. 381· ΕΕ C 81 E της 31.3.2004, σ. 105· ΕΕ C 103 E της 29.4.2004, σ. 665· ΕΕ C 157 E της 6.7.2006, σ. 464· ΕΕ C 305 E της 14.12.2006, σ. 250· ΕΕ C 287 E της 29.11.2007, σ. 349· ΕΕ C 175 E της 10.7.2008, σ. 564· Κείμενα που εγκρίθηκαν στις 22.10.2008, P6_TA(2008)0512.

(2)  ΕΕ L 204 της 4.8.2007, σ. 18.

(3)  ΕΕ L 82 της 21.3.2006, σ. 15.

(4)  ΕΕ L 213 της 8.8.2008, σ. 49.

(5)  ΕΕ L 281 της 23.11.1995, σ. 31.

(6)  ΕΕ L 261 της 6.8.2004, σ. 24.

(7)  ΕΕ L 355 της 30.12.2002, σ. 1.

(8)  Βλέπε ιδίως τη γνώμη της Νομικής Υπηρεσίας του Συμβουλίου επί του θέματος αυτού καθώς και τις προτάσεις του Γενικού Εισαγγελέα της 14ης Οκτωβρίου 2008 στην υπόθεση C-301/06 Ιρλανδία κατά Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με την οδηγία 2006/24/ΕΚ για την αποθήκευση δεδομένων.

(9)  Έκθεση της CRS για το Αμερικανικό Κογκρέσο «Εξόρυξη δεομένων και εσωτερική ασφάλεια: Μια επισκόπηση» του Jeffrey Seifert· «Αποτελεσματική καταπολέμηση της τρομοκρατίας και ο περιορισμένος ρόλος της επιβεβαιωτικής εξόρυξης δεδομένων» του Ινστιτούτου CATO· «Η προστασία της ιδιωτικής ζωής στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας: Ένα πλαίσιο αξιολόγησης προγράμματος»· «Δεν υπάρχει βασιλική οδός για την ασφάλεια» του Frank Kuipers, Ινστιτούτο Clingendael, Αύγουστος 2008.

---