15.12.2016   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 468/33

—

έχοντας υπόψη την πρόταση κανονισμού του Συμβουλίου για τον καθορισμό κριτηρίων προσδιορισμού των περιπτώσεων στις οποίες ανακτημένο χαρτί παύει να αποτελεί απόβλητο σύμφωνα με το άρθρο 6 παράγραφος 1 της οδηγίας 2008/98/ΕΚ για τα απόβλητα (COM(2013)0502),

—

έχοντας υπόψη την επιστημονική και τεχνική έκθεση του ΚΚΕρ. με τίτλο «Κριτήριο αποχαρακτηρισμού αποβλήτων για τα απορρίμματα χαρτιού: τεχνικές προτάσεις», του Μαρτίου 2011,

—

έχοντας υπόψη την οδηγία 2008/98/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τα απόβλητα και την κατάργηση ορισμένων οδηγιών (1), και ιδίως το άρθρο 6 παράγραφος 1 αυτής,

—

έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1013/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τις μεταφορές αποβλήτων (2), και ιδίως το άρθρο 49 αυτού,

—

έχοντας υπόψη την απόφαση 2011/753/ΕΕ της Επιτροπής περί θεσπίσεως κανόνων και μεθόδων υπολογισμού για τον έλεγχο της συμμόρφωσης προς τους στόχους του άρθρου 11 παράγραφος 2 της οδηγίας 2008/98/ΕΚ (3), και ιδίως το άρθρο 2 παράγραφος 2 αυτής,

—

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 26ης Ιανουαρίου 2011, με τίτλο «Μια Ευρώπη που χρησιμοποιεί αποτελεσματικά τους πόρους — Εμβληματική πρωτοβουλία στο πλαίσιο της στρατηγικής Ευρώπη 2020» (COM(2011)0021),

—

έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση που εξέδωσε στις 9 Ιουλίου 2012 η επιτροπή μνεία της οποίας γίνεται στο άρθρο 39 της οδηγίας 2008/98/ΕΚ,

—

έχοντας υπόψη το άρθρο 5α παράγραφος 4 στοιχείο ε) της απόφασης 1999/468/EK του Συμβουλίου, της 28ης Ιουνίου 1999, για τον καθορισμό των όρων άσκησης των εκτελεστικών αρμοδιοτήτων που ανατίθενται στην Επιτροπή (4),

—

έχοντας υπόψη το άρθρο 88 παράγραφοι 2 και 3 και παράγραφος 4 στοιχείο γ) του Κανονισμού του,

A.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ο καθορισμός κριτηρίων αποχαρακτηρισμού των αποβλήτων σύμφωνα με την οδηγία 2008/98/ΕΚ μπορεί να αποτελέσει σημαντικό μέσο για την προώθηση της ανακύκλωσης και να δημιουργήσει αγορά για δευτερογενείς πρώτες ύλες, και μπορεί ως εκ τούτου να βελτιώσει την αποδοτικότητα των πόρων·

Β.

λαμβάνοντας υπόψη ότι στον προτεινόμενο κανονισμό του Συμβουλίου θεσπίζεται ότι τα απορρίμματα χαρτιού με περιεκτικότητα σε συστατικό πλην του χαρτιού μικρότερη ή ίση με 1,5 % αερόξηρου βάρους παύουν να αποτελούν απόβλητα εφόσον προορίζονται για χρήση ινών χαρτιού για την παραγωγή χαρτιού, βάσει ορισμένων πρόσθετων κριτηρίων·

Γ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το χαρτί πολλαπλών υλικών με περιεκτικότητα σε υλικά πλην του χαρτιού μεγαλύτερη από 30 % αερόξηρου βάρους υπολογίζεται στο σύνολό του ως συστατικό πλην του χαρτιού· λαμβάνοντας υπόψη ότι μία τυπική συσκευασία από χαρτί πολλαπλών υλικών περιέχει συστατικά πλην του χαρτιού σε ποσοστό 30 % ή και λιγότερο (24 % πολυαιθυλένιο, 6 % αλουμίνιο) και δεν θα έπρεπε ως εκ τούτου να θεωρείται συστατικό πλην του χαρτιού· λαμβάνοντας υπόψη, ως εκ τούτου, ότι ορισμένες ροές απορριμμάτων χαρτιού ενδέχεται να περιέχουν απροσδιόριστες ποσότητες συσκευασιών από χαρτί πολλαπλών υλικών (με υψηλή περιεκτικότητα σε συστατικά πλην του χαρτιού, καθώς και σημαντική περιεκτικότητα σε κατάλοιπα υγρών, υπολοίπων τροφίμων και άλλων οργανικών ουσιών που κατακρατεί το χαρτί) και για τον λόγο αυτό να μην θεωρούνται πλέον απορρίμματα αλλά προϊόντα·

Δ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με το άρθρο 3 σημείο 17 της οδηγίας 2008/98/ΕΚ, ως «ανακύκλωση» ορίζεται «οιαδήποτε εργασία ανάκτησης με την οποία τα απόβλητα μετατρέπονται εκ νέου σε προϊόντα, υλικά ή ουσίες που προορίζονται να εξυπηρετήσουν τον αρχικό ή άλλους σκοπούς»·

Ε.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, στο σχέδιο κανονισμού, το σημείο αποχαρακτηρισμού των αποβλήτων συμπίπτει με τη στιγμή κατά την οποία το ανακτημένο χαρτί προορίζεται για χρήση ινών χαρτιού για την παραγωγή χαρτιού και, συνεπώς, με ένα στάδιο που προηγείται από την ουσιαστική επανεπεξεργασία του στην χαρτοβιομηχανία· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανωτέρω θεώρηση αντιστρατεύεται τον υφιστάμενο ορισμό της «ανακύκλωσης» βάσει του οποίου είναι απαραίτητη η επανεπεξεργασία των αποβλήτων υλικών·

ΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι τα απόβλητα αυτά, μετά την περισυλλογή και τον διαχωρισμό τους, θεωρείται ότι έχουν υποστεί προεπεξεργασία (και όχι επανεπεξεργασία) και ότι δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν χωρίς περαιτέρω επεξεργασία·

Ζ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, εάν τα απόβλητα θεωρηθούν ως αποχαρακτηρισμένα πριν πραγματοποιηθεί ουσιαστική ανακύκλωση, ενδέχεται να ανακύψουν προβλήματα όσον αφορά μεγάλο μέρος της υφιστάμενης νομοθεσίας της ΕΕ, όπως για παράδειγμα η νομοθεσία σχετικά με τα οικολογικά σήματα, τις δημόσιες συμβάσεις, τον οικολογικό σχεδιασμό και το πρόγραμμα REACH, στα οποία, μέχρι στιγμής, η «ανακύκλωση» θεωρείται ως η δράση που καθιστά τα ανακυκλωμένα προϊόντα έτοιμα προς χρήση· επιπλέον, η θεώρηση αυτή αντιστρατεύεται επίσης το άρθρο 2 παράγραφος 2 της απόφασης 2011/753/ΕΕ της Επιτροπής, στο οποίο η έννοια της «προεπεξεργασίας» διαχωρίζεται σαφώς από την έννοια της «τελικής ανακύκλωσης»·

Η.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με το άρθρο 6 παράγραφος 1 της οδηγίας 2008/98/ΕΚ για τα απόβλητα, ορισμένα προσδιορισμένα απόβλητα παύουν να αποτελούν απόβλητα εάν έχουν υποστεί εργασία ανάκτησης (περιλαμβανομένης και της ανακύκλωσης) και εφόσον πληρούν ειδικά κριτήρια που θα καθοριστούν σύμφωνα με τους όρους που προβλέπονται στο άρθρο αυτό· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι όροι αυτοί περιλαμβάνουν: α) ότι η ουσία ή το αντικείμενο είναι σύμφωνο με την ισχύουσα νομοθεσία και τα υφιστάμενα πρότυπα που εφαρμόζονται στα προϊόντα (άρθρο 6 παράγραφος 1 γ))· και β): η χρήση της ουσίας ή του αντικειμένου δεν πρόκειται να έχει δυσμενή αντίκτυπο στο περιβάλλον ή την ανθρώπινη υγεία.

Θ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το κατώτατο όριο του 1,5 % για το συστατικό πλην του χαρτιού βασίζεται στο ευρωπαϊκό πρότυπο EN 643· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τη μελέτη του ΚΚΕρ., το πρότυπο αυτό συνιστά κεντρικό στοιχείο στο εμπόριο απορριμμάτων χαρτιού και περιέχει ακριβή πίνακα των πρότυπων κατηγοριών αποβλήτων στην Ευρώπη· λαμβάνοντας υπόψη ότι η χρήση του προτύπου αυτού για τον καθορισμό κριτηρίων αποχαρακτηρισμού παραβιάζει σαφώς το άρθρο 6 παράγραφος 1γ) της οδηγίας 2008/98/ΕΚ, όπου γίνεται ρητή αναφορά στα «υφιστάμενα πρότυπα που εφαρμόζονται στα προϊόντα» και όχι στα πρότυπα που εφαρμόζονται στα απόβλητα·

Ι.

λαμβάνοντας υπόψη ότι τα σχετικά πρότυπα προϊόντων χαρτιού όπως είναι το ISO 1762 για ανόργανες ξένες προσμείξεις, τα ISO 5350/1 και 5350/2 για ορατή ακαθαρσία και το ISO 624 για εκχυλίσματα (υδατάνθρακες χαμηλού μοριακού βάρους) απαιτούν επίπεδο καθαρότητας 1 ppm — ήτοι επίπεδο 15 000 φορές χαμηλότερο από το προτεινόμενο·

ΙΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η συμπερίληψη του χαρτιού πολλαπλών υλικών έρχεται σε αντίθεση με τις ρητές συστάσεις στη μελέτη του ΚΚΕρ., οι οποίες εξαιρούν τα απορρίμματα πολυστρωματικού χαρτιού από το πεδίο των κριτηρίων αποχαρακτηρισμού εξαιτίας του πρόσθετου εγγενούς περιβαλλοντικού κινδύνου σε περίπτωση εξαγωγής του υλικού και ιδίως εκτός ΕΕ·

ΙΒ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, όπως δηλώνεται στο άρθρο 49 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1013/2006, σε περίπτωση εξαγωγών από την ΕΕ η αρμόδια αρχή αποστολής στην Ένωση απαιτεί και προσπαθεί να εξασφαλίζει ότι τα τυχόν εξαγόμενα απόβλητα θα τύχουν διαχείρισης με περιβαλλοντικά ορθό τρόπο στην τρίτη χώρα προορισμού μπορώντας, μεταξύ άλλων, να αποδείξει ότι η εγκατάσταση που παραλαμβάνει τα απόβλητα λειτουργεί σύμφωνα με πρότυπα προστασίας της ανθρώπινης υγείας και του περιβάλλοντος που είναι γενικά ισοδύναμα με τα πρότυπα που θεσπίζονται στην ενωσιακή νομοθεσία·

ΙΓ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι εάν το χρησιμοποιημένο χαρτί, περιλαμβανομένου και του χαρτιού πολλαπλών υλικών, αποχαρακτηρισθεί ως απόβλητο, προτού ανακυκλωθεί καταλλήλως, το υλικό αυτό μπορεί να διοχετεύεται ελεύθερα στο εμπόριο σε διεθνείς αγορές, ενώ παύουν να ισχύουν οι διασφαλίσεις όσον αφορά την περιβαλλοντικώς υγιή διαχείριση, οι οποίες προβλέπονται στον κανονισμό για τις μεταφορές αποβλήτων· λαμβάνοντας υπόψη ότι η εξαίρεση από τις απαιτήσεις του κανονισμού για τις μεταφορές αποβλήτων των ειδών αποβλήτων με υψηλό βαθμό συστατικών πλην του χαρτιού (που επιπλέον θα μπορούσαν να υπερβούν κατά πολύ το κατώτατο όριο του 1,5 % δεδομένου ότι δεν λαμβάνεται υπόψη το χαρτί πολλαπλών υλικών) συνιστά σαφή κίνδυνο παραβίασης του άρθρου 6 παράγραφος 1δ) της οδηγίας 2008/98/ΕΚ που αναφέρει ότι η χρήση της ουσίας δεν θα έχει συνολικές δυσμενείς επιπτώσεις στο περιβάλλον·

ΙΔ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το προτεινόμενο σύστημα διαχείρισης για να καταδειχθεί η συμμόρφωση προς τα κριτήρια που εμφαίνονται στο άρθρο 3 του σχεδίου κανονισμού του Συμβουλίου, και ιδιαίτερα η διάταξη σύμφωνα με την οποία τα υλικά πλην του χαρτιού σε φορτία χαρτιού πολλαπλών υλικών προορίζονται για ανάκτηση, είναι σχεδόν αδύνατον να εφαρμοσθεί για απόβλητα που έπαψαν να είναι απόβλητα και επομένως μπορούν να διοχετεύονται ελεύθερα στο εμπόριο, πιθανόν να αλλάζουν χέρια πολλές φορές, και εν πάση περιπτώσει δεν απαιτείται πλέον περιβαλλοντικά ορθή επεξεργασία του σχετικού υλικού·

ΙΕ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η ενθάρρυνση της αύξησης του παγκόσμιου εμπορίου αυτού του κατά τους ισχυρισμούς αποχαρακτηρισμένου χαρτιού, παρακάμπτοντας τις διασφαλίσεις για την προστασία της ανθρώπινης υγείας και του περιβάλλοντος, όχι μόνο θα δημιουργούσε μία περαιτέρω αρνητική περιβαλλοντική επίπτωση στη διάρκεια της μεταφοράς, αλλά θα μπορούσε να επιφέρει μείωση στο ποσοστό ανακύκλωσης του χαρτιού στην Ευρώπη εξαιτίας της περιορισμένης διαθεσιμότητας απορριμμάτων χαρτιού, υποχρεώνοντας με τον τρόπο αυτό τους ευρωπαίους παραγωγούς χαρτιού να υποκαταστήσουν την παραγωγή του από άλλη, βασιζόμενη, τουλάχιστον εν μέρει, σε παρθενικές ίνες, με αποτέλεσμα να αυξηθούν κατανάλωση ενέργειας και εκπομπές CO2 και να υπάρξει, για άλλη μια φορά, απομάκρυνση από το κριτήριο περί αποφυγής των συνολικών δυσμενών επιπτώσεων στο περιβάλλον·

ΙΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανακοίνωση της Επιτροπής «Μια Ευρώπη που χρησιμοποιεί αποδοτικά τους πόρους» περιλαμβάνει στρατηγική για τη μετατροπή της ΕΕ σε 'κυκλική οικονομία' βασιζόμενη σε μία 'κοινωνία της ανακύκλωσης' που στοχεύει στη μείωση της παραγωγής αποβλήτων και τη χρήση των αποβλήτων ως πηγή ενέργειας· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα προτεινόμενα κριτήρια αποχαρακτηρισμού των αποβλήτων τείνουν να υπονομεύσουν σοβαρά την περαιτέρω βελτίωση των ποσοστών ανακύκλωσης στην ΕΕ, και η υπό εξέταση πρόταση δεν θα είναι σύμφωνη με το άρθρο 6 παράγραφος 1δ) της οδηγίας 2008/98/ΕΚ·

1.

αντιτίθεται στην έκδοση κανονισμού του Συμβουλίου για τον καθορισμό κριτηρίων προσδιορισμού των περιπτώσεων στις οποίες ανακτημένο χαρτί παύει να αποτελεί απόβλητο σύμφωνα με το άρθρο 6 παράγραφος 1 της οδηγίας 2008/98/ΕΚ για τα απόβλητα·

2.

πιστεύει ότι το σχέδιο κανονισμού του Συμβουλίου δεν είναι συμβατό με τον σκοπό και το περιεχόμενο της βασικής πράξης·

3.

θεωρεί ότι το σχέδιο κανονισμού του Συμβουλίου υπερβαίνει τις εκτελεστικές αρμοδιότητες που ανατίθενται στην Επιτροπή δυνάμει της βασικής πράξης·

4.

θεωρεί ότι η Επιτροπή δεν έχει αξιολογήσει δεόντως τις επιπτώσεις του σχεδίου κανονισμού για την ανακύκλωση χαρτιού, για την αλυσίδα αξίας των απορριμμάτων χαρτιού, για τις μεταφορές απορριμμάτων χαρτιού και για τις συνολικές επιπτώσεις του σχεδίου κανονισμού στο περιβάλλον· προτρέπει την Επιτροπή να επανεξετάσει το σχέδιο κανονισμού και να βελτιώσει τα προτεινόμενα κριτήρια αποχαρακτηρισμού με γνώμονα τις αντιρρήσεις που διατυπώνονται στο παρόν ψήφισμα·

5.

αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή, καθώς και στα κοινοβούλια και τις κυβερνήσεις των κρατών μελών.