29.1.2009   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 25/23

(1)

Στο πλαίσιο της αποκαλούμενης διαδικασίας Lamfalussy, η Επιτροπή εξέδωσε την απόφαση 2004/5/ΕΚ, της 5ης Νοεμβρίου 2003, για τη σύσταση της επιτροπής ευρωπαϊκών αρχών τραπεζικής εποπτείας (1) (εφεξής «επιτροπή»). Η επιτροπή ανέλαβε τα καθήκοντά της την 1η Ιανουαρίου 2004, ενεργώντας ως ανεξάρτητο όργανο προβληματισμού, συζήτησης και συμβουλών για την Επιτροπή στον τομέα της ρύθμισης και της εποπτείας του τραπεζικού τομέα.

(2)

Εκπληρώνοντας τις διατάξεις της οδηγίας 2005/1/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 9ης Μαρτίου 2005, για τροποποίηση των οδηγιών του Συμβουλίου 73/239/ΕΟΚ, 85/611/ΕΟΚ, 91/675/ΕΟΚ, 92/49/ΕΟΚ και 93/6/ΕΟΚ καθώς επίσης των οδηγιών 94/19/ΕΚ, 98/78/ΕΚ, 2000/12/ΕΚ, 2001/34/ΕΚ, 2002/83/ΕΚ και 2002/87/ΕΚ με σκοπό τη θέσπιση νέας οργανωτικής διάρθρωσης των αρμόδιων επιτροπών στον τομέα των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών (2), η Επιτροπή προχώρησε σε επανεξέταση της διαδικασίας Lamfalussy το 2007 και παρουσίασε την αξιολόγησή της σε ανακοίνωση της 20ής Νοεμβρίου 2007 με τίτλο «επανεξέταση της διαδικασίας Lamfalussy – ενίσχυση της εποπτικής σύγκλισης» (3).

(3)

Στην ανακοίνωση, η Επιτροπή τόνιζε τη σημασία της ευρωπαϊκής επιτροπής ρυθμιστικών αρχών των αγορών κινητών αξιών, της επιτροπής ευρωπαϊκών αρχών τραπεζικής εποπτείας και της επιτροπής ευρωπαϊκών εποπτικών αρχών ασφαλίσεων και επαγγελματικών συντάξεων (εφεξής «επιτροπές εποπτικών αρχών») σε μια όλο και περισσότερο ολοκληρωμένη ευρωπαϊκή χρηματαγορά. Κρίθηκε αναγκαία η θέσπιση ενός σαφούς πλαισίου για τις δραστηριότητες αυτών των επιτροπών στον τομέα της εποπτικής σύγκλισης και συνεργασίας.

(4)

Κατά την επανεξέταση της λειτουργίας της διαδικασίας Lamfalussy, το Συμβούλιο κάλεσε την Επιτροπή να διευκρινίσει το ρόλο των επιτροπών εποπτικών αρχών και να εξετάσει όλες τις διαφορετικές εναλλακτικές λύσεις για την ενίσχυση του έργου των εν λόγω επιτροπών, χωρίς διατάραξη της τρέχουσας θεσμικής δομής ή μείωση της λογοδοσίας των εποπτικών αρχών (4).

(5)

Στη συνεδρίασή του της 13ης και 14ης Μαρτίου 2008, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ζήτησε την ταχεία βελτίωση της λειτουργίας των επιτροπών εποπτικών αρχών (5).

(6)

Στις 14 Μαΐου 2008 (6), το Συμβούλιο κάλεσε την Επιτροπή να αναθεωρήσει τις αποφάσεις της Επιτροπής για τη σύσταση των επιτροπών εποπτικών αρχών προκειμένου να διασφαλισθεί η συνοχή και η συνέπεια των εντολών και των καθηκόντων τους, και να ενισχυθεί η συμβολή τους στην εποπτική συνεργασία και σύγκλιση. Το Συμβούλιο σημείωσε ότι μπορούν να ανατεθούν ρητώς στις επιτροπές συγκεκριμένα καθήκοντα προκειμένου να ενθαρρυνθεί η εποπτική συνεργασία και σύγκλιση, και να διευρυνθεί ο ρόλος τους στην αξιολόγηση των κινδύνων για τη χρηματοοικονομική σταθερότητα. Επομένως, πρέπει από την άποψη αυτή να θεσπιστεί ενισχυμένο νομικό πλαίσιο σχετικά με το ρόλο και τα καθήκοντα της επιτροπής.

(7)

Η σύνθεση της Επιτροπής πρέπει να αντικατοπτρίζει την οργάνωση της τραπεζικής εποπτείας και πρέπει επίσης να λαμβάνει υπόψη το ρόλο των κεντρικών τραπεζών όσον αφορά τη γενική σταθερότητα του τραπεζικού τομέα σε εθνικό και κοινοτικό επίπεδο. Τα αντίστοιχα δικαιώματα των διαφορετικών κατηγοριών συμμετεχόντων πρέπει να προσδιορίζονται σαφώς. Ειδικότερα, η προεδρία και τα δικαιώματα ψήφου πρέπει να παραμείνουν στις αρμόδιες εποπτικές αρχές κάθε κράτους μέλους. Η συμμετοχή σε εμπιστευτικές συζητήσεις για τα μεμονωμένα εποπτευόμενα ιδρύματα πρέπει, όπου απαιτείται, να περιορίζεται στις αρμόδιες εποπτικές αρχές και στις κεντρικές τράπεζες που είναι επιφορτισμένες με συγκεκριμένες λειτουργικές ευθύνες για την εποπτεία των σχετικών εποπτευομένων ιδρυμάτων.

(8)

Η επιτροπή πρέπει να ενεργεί ως ανεξάρτητη συμβουλευτική ομάδα της Επιτροπής στον τομέα της τραπεζικής εποπτείας.

(9)

Η εντολή της επιτροπής πρέπει να καλύπτει την εποπτεία των χρηματοπιστωτικών ομίλων ετερογενών δραστηριοτήτων. Προκειμένου να αποφεύγονται οι διπλές ενέργειες, να αποτρέπονται οι ανακολουθίες, να παραμένει η επιτροπή στο επίκεντρο των εξελίξεων και να της δίνεται η ευκαιρία να ανταλλάσσει πληροφορίες, η συνεργασία με την επιτροπή ευρωπαϊκών εποπτικών αρχών ασφαλίσεων και επαγγελματικών συντάξεων αναφορικά με την εποπτεία των χρηματοπιστωτικών ομίλων ετερογενών δραστηριοτήτων θα πρέπει να πραγματοποιείται στο πλαίσιο της μεικτής επιτροπής για τους χρηματοπιστωτικούς ομίλους ετερογενών δραστηριοτήτων.

(10)

Η επιτροπή πρέπει επίσης να συμβάλει στην κοινή και ομοιόμορφη καθημερινή εφαρμογή της κοινοτικής νομοθεσίας και τη συνεπή τήρησή της από τις εποπτικές αρχές.

(11)

Η επιτροπή δεν έχει καμία ρυθμιστική εξουσία σε κοινοτικό επίπεδο. Πρέπει να διενεργεί αμοιβαίες αξιολογήσεις, να προωθεί βέλτιστες πρακτικές και να εκδίδει μη δεσμευτικές κατευθυντήριες γραμμές, συστάσεις και πρότυπα προκειμένου να αυξηθεί η σύγκλιση σε ολόκληρη την Κοινότητα.

(12)

Η ενίσχυση της διμερούς και πολυμερούς εποπτικής συνεργασίας εξαρτάται από την αμοιβαία κατανόηση και την εμπιστοσύνη μεταξύ των εποπτικών αρχών. Η επιτροπή πρέπει να συμβάλει στη βελτίωση της εν λόγω συνεργασίας.

(13)

Η επιτροπή πρέπει επίσης να ενθαρρύνει την εποπτική σύγκλιση σε όλη την Κοινότητα. Προκειμένου να υπάρξει περισσότερη σαφήνεια σχετικά με τον στόχο αυτό, πρέπει να καταρτιστεί ενδεικτικός και ανοικτός κατάλογος των καθηκόντων της επιτροπής.

(14)

Για την επίλυση διαφορών διασυνοριακού χαρακτήρα μεταξύ των εποπτικών αρχών, ειδικότερα στο εσωτερικό των επιτροπών εποπτικών αρχών, η επιτροπή πρέπει να θεσπίσει έναν εθελοντικό και μη δεσμευτικό μηχανισμό διαμεσολάβησης.

(15)

Για να επωφεληθούν από την πείρα που έχει αποκτήσει η επιτροπή και με την επιφύλαξη των αρμοδιοτήτων των εποπτικών αρχών, οι εποπτικές αρχές πρέπει να είναι σε θέση να παραπέμπουν θέματα στην επιτροπή με σκοπό τη διατύπωση της μη δεσμευτικής γνώμης της.

(16)

Η ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των εποπτικών αρχών έχει θεμελιώδη σημασία για τις λειτουργίες τους. Έχει κεντρικό ρόλο όσον αφορά την αποδοτική εποπτεία των τραπεζικών ομίλων και τη χρηματοοικονομική σταθερότητα. Παρά το ότι η τραπεζική νομοθεσία επιβάλλει σαφείς νομικές υποχρεώσεις στις εποπτικές αρχές στα θέματα της συνεργασίας και της ανταλλαγής πληροφοριών, η επιτροπή πρέπει να διευκολύνει την πρακτική καθημερινή ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ τους, υπό τον όρο ότι τηρούνται οι σχετικές διατάξεις περί εμπιστευτικότητας που ορίζονται στην εφαρμοστέα νομοθεσία.

(17)

Προκειμένου να μειωθεί η αλληλεπικάλυψη των εποπτικών καθηκόντων και να βελτιωθεί συνεπώς η εποπτική διαδικασία αλλά και να μειωθεί ο φόρτος που επιβάλλεται στους συμμετέχοντες φορείς της αγοράς, η επιτροπή πρέπει να διευκολύνει την εκχώρηση καθηκόντων μεταξύ των εποπτικών αρχών, ιδίως στις περιπτώσεις που ορίζονται στην αντίστοιχη νομοθεσία.

(18)

Προκειμένου να ενθαρρυνθεί η σύγκλιση και η συνέπεια στις επιτροπές εποπτικών αρχών, εξασφαλίζοντας έτσι την επικράτηση ισότιμων όρων ανταγωνισμού, η επιτροπή πρέπει να παρακολουθεί τη λειτουργία τους χωρίς να περιορίζεται η ανεξαρτησία των μελών των επιτροπών.

(19)

Η ποιότητα, η συγκρισιμότητα και η συνέπεια της εποπτικής αναφοράς έχουν καίρια σημασία για την οικονομική αποδοτικότητα των κοινοτικών εποπτικών ρυθμίσεων και το φόρτο συμμόρφωσης για τους διασυνοριακούς οργανισμούς. Η επιτροπή πρέπει να συμβάλει ώστε να εξασφαλισθεί η εξάλειψη της αλληλεπικάλυψης και των διπλών προσπαθειών καθώς και η συγκρισιμότητα και η κατάλληλη ποιότητα των δεδομένων των αναφορών.

(20)

Τα χρηματοπιστωτικά συστήματα στην Κοινότητα συνδέονται στενά μεταξύ τους και τα γεγονότα σε ένα κράτος μέλος μπορούν να έχουν σημαντικό αντίκτυπο στους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς και τις αγορές σε άλλα κράτη μέλη. Η συνεχιζόμενη εμφάνιση χρηματοπιστωτικών ομίλων ετερογενών δραστηριοτήτων και το γεγονός ότι καθίστανται ασαφείς οι διακρίσεις μεταξύ των δραστηριοτήτων των επιχειρήσεων στους τομείς των τραπεζών, των κινητών αξιών και των ασφαλίσεων έχουν ως αποτέλεσμα να επιβάλλονται πρόσθετες απαιτήσεις στους εποπτικούς φορείς σε εθνικό και σε κοινοτικό επίπεδο. Προκειμένου να προστατευθεί η χρηματοοικονομική σταθερότητα, πρέπει να υπάρχει ένα σύστημα στο επίπεδο της επιτροπής, της ευρωπαϊκής επιτροπής ρυθμιστικών αρχών των αγορών κινητών αξιών και της επιτροπής ευρωπαϊκών εποπτικών αρχών ασφαλίσεων και επαγγελματικών συντάξεων προκειμένου να εντοπίζονται οι πιθανοί κίνδυνοι, σε διασυνοριακό αλλά και σε διατομεακό επίπεδο, σε πρώιμο στάδιο και, όπου είναι απαραίτητο, να ενημερώνεται η Επιτροπή και οι άλλες επιτροπές. Επιπλέον, έχει ουσιαστική σημασία να εξασφαλίζεται από την επιτροπή ότι τα υπουργεία οικονομικών και οι εθνικές κεντρικές τράπεζες των κρατών μελών ενημερώνονται σχετικά. Στο θέμα αυτό, η επιτροπή καλείται να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο κατά τον εντοπισμό των κινδύνων στον τομέα των τραπεζών και την τακτική αναφορά στην Επιτροπή σχετικά με τα αποτελέσματα. Το Συμβούλιο πρέπει επίσης να ενημερώνεται για τις αξιολογήσεις αυτές. Η επιτροπή πρέπει επίσης να συνεργάζεται με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και να του παρέχει, σε περιοδική βάση, πληροφορίες για την κατάσταση στον τραπεζικό τομέα. Στο πλαίσιο αυτό, η επιτροπή δεν επιτρέπεται να κοινοποιεί πληροφορίες για τους μεμονωμένους εποπτευόμενους οργανισμούς.

(21)

Προκειμένου να αντιμετωπίζονται καταλλήλως τα διατομεακά ζητήματα, οι δραστηριότητες της επιτροπής πρέπει να συντονίζονται με τις δραστηριότητες της ευρωπαϊκής επιτροπής ρυθμιστικών αρχών των αγορών κινητών αξιών, της επιτροπής ευρωπαϊκών εποπτικών αρχών ασφαλίσεων και επαγγελματικών συντάξεων και της επιτροπής τραπεζικής εποπτείας του ευρωπαϊκού συστήματος κεντρικών τραπεζών. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό για την αντιμετώπιση των πιθανών διατομεακών κινδύνων για τη χρηματοοικονομική σταθερότητα.

(22)

Λαμβάνοντας υπόψη την παγκοσμιοποίηση των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών και την αυξανόμενη σημασία των διεθνών προτύπων, η επιτροπή πρέπει επίσης να ενισχύσει το διάλογο και τη συνεργασία με εποπτικές αρχές εκτός της Κοινότητας.

(23)

Η υποχρέωση λογοδοσίας της επιτροπής έναντι των θεσμικών οργάνων της Κοινότητας έχει ύψιστη σημασία και θα πρέπει να είναι υψηλής και ελεγχόμενης ποιότητας, σεβόμενη παράλληλα την ανεξαρτησία των εποπτικών αρχών.

(24)

Η επιτροπή πρέπει να καταρτίσει τον εσωτερικό κανονισμό λειτουργίας της και να ασκεί τις δραστηριότητές της σεβόμενη πλήρως τα προνόμια των θεσμικών οργάνων και την υφιστάμενη θεσμική ισορροπία που καθιερώνεται από τη συνθήκη. Το ενισχυμένο πλαίσιο των δραστηριοτήτων της επιτροπής πρέπει να συνοδεύεται από βελτιωμένες διαδικασίες εργασίας. Για το λόγο αυτό, εάν δεν μπορεί να επιτευχθεί συναίνεση, οι αποφάσεις πρέπει να λαμβάνονται με ειδική πλειοψηφία με βάση τους κανόνες που καθορίζονται στη συνθήκη.

(25)

Για λόγους ασφάλειας δικαίου και σαφήνειας πρέπει να καταργηθεί η απόφαση 2004/5/ΕΚ,

α)

διαμεσολάβηση ή διευκόλυνση της διαμεσολάβησης μεταξύ των εποπτικών αρχών στις περιπτώσεις που ορίζονται στη σχετική νομοθεσία ή κατόπιν αιτήσεως μιας εποπτικής αρχής·

β)

έκδοση γνωμοδοτήσεων προς τις εποπτικές αρχές στις περιπτώσεις που ορίζονται στη σχετική νομοθεσία ή κατόπιν αιτήσεώς τους·

γ)

προώθηση της αποτελεσματικής διμερούς και πολυμερούς ανταλλαγής πληροφοριών μεταξύ των εποπτικών αρχών με τήρηση των εφαρμοστέων διατάξεων περί εμπιστευτικότητας·

δ)

διευκόλυνση της εκχώρησης καθηκόντων μεταξύ των εποπτικών αρχών, ιδίως με προσδιορισμό των καθηκόντων που μπορούν να εκχωρηθούν και με προώθηση των βέλτιστων πρακτικών·

ε)

συμβολή στην εξασφάλιση της αποδοτικής και συνεπούς λειτουργίας των επιτροπών εποπτικών αρχών, ιδίως με τη διατύπωση κατευθυντηρίων γραμμών για την επιχειρησιακή λειτουργία των επιτροπών, τον έλεγχο της συνοχής των πρακτικών των διαφορετικών επιτροπών και τη διάδοση των βέλτιστων πρακτικών·

στ)

συμβολή στην ανάπτυξη κοινών προτύπων υψηλής ποιότητας για την εποπτική αναφορά·

ζ)

επανεξέταση της πρακτικής εφαρμογής των μη δεσμευτικών κατευθυντηρίων γραμμών, συστάσεων και προτύπων που εκδίδει η επιτροπή.

α)

των εθνικών δημόσιων αρχών που είναι αρμόδιες για την εποπτεία των πιστωτικών ιδρυμάτων, εφεξής «οι αρμόδιες εποπτικές αρχές»·

β)

των εθνικών κεντρικών τραπεζών που είναι επιφορτισμένες με συγκεκριμένες λειτουργικές ευθύνες για την εποπτεία μεμονωμένων πιστωτικών ιδρυμάτων παράλληλα με μια αρμόδια εποπτική αρχή·

γ)

των κεντρικών τραπεζών που δεν εμπλέκονται άμεσα στην επίβλεψη μεμονωμένων πιστωτικών ιδρυμάτων, συμπεριλαμβανομένης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.