4.12.2015   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

L 318/1

(1)

W serii deklaracji ministerialnych (w Manchesterze w dniu 24 listopada 2005 r., w Lizbonie w dniu 19 września 2007 r., w Malmö w dniu 18 listopada 2009 r. oraz w Granadzie w dniu 19 kwietnia 2010 r.) ministrowie zwrócili się do Komisji o ułatwienie współpracy między państwami członkowskimi przez wdrożenie transgranicznych i międzysektorowych rozwiązań interoperacyjnych, które umożliwią świadczenie bardziej efektywnych i bezpiecznych usług publicznych. Ponadto państwa członkowskie przyznały, że należy świadczyć lepsze usługi publiczne, przeznaczając na nie jednocześnie mniej zasobów, oraz że potencjał usług administracji elektronicznej można zwiększyć przez promowanie kultury współpracy i przez poprawę warunków interoperacyjności w europejskich administracji publicznych.

(2)

W komunikacie z dnia 19 maja 2010 r. zatytułowanym „Europejska agenda cyfrowa” (EAC), która jest jedną z inicjatyw przewodnich strategii „Europa 2020”, Komisja podkreśliła, że interoperacyjność ma zasadnicze znaczenie dla maksymalizacji społecznego i gospodarczego potencjału technologii informacyjno-komunikacyjnych (ICT), zatem agendę cyfrową uda się zrealizować jedynie pod warunkiem zagwarantowania interoperacyjności.

(3)

W komunikacie z dnia 16 grudnia 2010 r. zatytułowanym „W kierunku interoperacyjności europejskich usług użyteczności publicznej” Komisja wprowadziła europejską strategię interoperacyjności oraz europejskie ramy interoperacyjności.

(4)

Interoperacyjność ułatwia udaną realizację polityki i oferuje duże możliwości unikania transgranicznych barier elektronicznych, przyczyniając się dodatkowo do pojawienia się nowych lub do skonsolidowania rozwijanych wspólnych usług publicznych na szczeblu Unii. Interoperacyjność stanowi warunek skutecznego i efektywnego wdrażania w szczególności niżej wymienionych dziedzin polityki.

(5)

W obszarze rynku wewnętrznego dyrektywa 2006/123/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (4) zobowiązuje państwa członkowskie do zapewnienia usługodawcom możliwości realizacji – drogą elektroniczną i w wymiarze transgranicznym – wszystkich procedur i formalności wymaganych do świadczenia usług poza granicami państwa członkowskiego prowadzenia przedsiębiorstwa.

(6)

W obszarze prawa spółek dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2012/17/UE (5) nakłada wymóg zapewnienia interoperacyjności rejestrów centralnych, rejestrów handlowych i rejestrów spółek państw członkowskich za pośrednictwem centralnej platformy. Integracja rejestrów spółek zagwarantuje transgraniczną wymianę informacji między rejestrami oraz ułatwi przedsiębiorstwom i obywatelom dostęp na szczeblu Unii do danych dotyczących spółek, zwiększając tym samym pewność prawa w obrocie profesjonalnym w Unii.

(7)

W obszarze środowiska dyrektywa 2007/2/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (6) nakłada wymóg przyjęcia wspólnych przepisów wykonawczych określających rozwiązania techniczne dla zapewnienia interoperacyjności. W szczególności dyrektywa ta nakłada wymóg dostosowania infrastruktury krajowej, tak by zagwarantować w Unii interoperacyjność oraz dostępność zbiorów danych przestrzennych i usług w wymiarze transgranicznym.

(8)

W obszarze wymiaru sprawiedliwości i spraw wewnętrznych zwiększona interoperacyjność między europejskimi bazami danych stanowi podstawę funkcjonowania wizowego systemu informacyjnego (7), systemu informacyjnego Schengen II (8), europejskiego systemu daktyloskopijnego (9) oraz europejskiego portalu e-sprawiedliwość (10). Ponadto w dniu 24 września 2012 r. Rada przyjęła konkluzje, w których wezwała do wprowadzenia europejskiego identyfikatora prawodawstwa oraz podkreśliła potrzebę interoperacyjnego wyszukiwania i wymiany informacji prawnych opublikowanych w krajowych dziennikach urzędowych i promulgatorach, czemu służyć mają unikalne identyfikatory i ustrukturyzowane metadane. Współpraca między Europejską Agencją ds. Zarządzania Operacyjnego Wielkoskalowymi Systemami Informatycznymi w Przestrzeni Wolności, Bezpieczeństwa i Sprawiedliwości a programem ustanowionym na mocy niniejszej decyzji może przynieść synergię korzystną dla osiągnięcia celów agencji i programu.

(9)

Interoperacyjność w administracji publicznej na szczeblu lokalnym, krajowym i europejskim ułatwia osiąganie celów określonych przez Parlament Europejski w rezolucji z dnia 29 marca 2012 r. w sprawie sprawozdania na temat obywatelstwa UE – 2010 r.: usuwanie przeszkód w zakresie praw obywatelskich UE.

(10)

Interoperacyjność ma kluczowe znaczenie dla udanego działania w obszarze ceł, opodatkowania i akcyzy, w funkcjonowaniu transeuropejskich systemów ICT w państwach członkowskich oraz we wspieraniu świadczeń interoperacyjnych usług biznesowych finansowanych z programów Fiscalis 2013 i Cła 2013. Programy te są wdrażane i obsługiwane przez Komisję i krajowe organy administracji. Zasoby uzyskane w programach Fiscalis 2013 i Cła 2013 są udostępniane do dzielenia się i ponownego wykorzystywania w innych obszarach polityki. Ponadto w konkluzjach Rady z dnia 26 maja 2014 r. w sprawie reformy zarządzania unią celną UE wezwano państwa członkowskie i Komisję do opracowania strategii na rzecz wspólnie zarządzanych i stosowanych systemów informatycznych we wszystkich dziedzinach związanych z cłami.

(11)

W obszarze zdrowia dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/24/UE (11) ustanawia przepisy służące ułatwieniu dostępu do bezpiecznej transgranicznej opieki zdrowotnej o wysokiej jakości. W szczególności dyrektywa ta ustanawia sieć e-Zdrowie, która ma umożliwić sprostanie wyzwaniom związanym z interoperacyjnością elektronicznych systemów zdrowotnych. Sieć e-Zdrowie może sporządzać wytyczne dotyczące minimalnych zestawów danych wymienianych w wymiarze transgranicznym w przypadku nieplanowanej opieki zdrowotnej i opieki w nagłych wypadkach oraz wytyczne dotyczące usług elektronicznych recept w wymiarze transgranicznym.

(12)

W obszarze funduszy europejskich art. 122 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1303/2013 (12) nakłada wymóg, by wszelka wymiana informacji między beneficjentami a instytucjami zarządzającymi, instytucjami certyfikującymi, organami kontrolnymi i instytucjami pośredniczącymi odbywała się za pomocą systemów elektronicznej wymiany danych. Systemy te umożliwiają interoperacyjność systemów krajowych i unijnych oraz umożliwiają beneficjentom jednorazowe przekazanie wszystkich informacji.

(13)

W obszarze informacji sektora publicznego w dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/37/UE (13) podkreślono, że organy sektora publicznego powinny udostępniać dokumenty, jeżeli jest to możliwe i w stosownych przypadkach, przy wykorzystaniu formatów otwartych przeznaczonych do odczytu komputerowego i wraz z ich metadanymi, na najwyższym poziomie szczegółowości i ziarnistości, w formacie zapewniającym interoperacyjność, możliwość ponownego wykorzystywania i dostępność.

(14)

W obszarze identyfikacji elektronicznej rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 910/2014 (14) ustanawia europejskie ramy interoperacyjności do celów interoperacyjności krajowych systemów identyfikacji elektronicznej.

(15)

W obszarze normalizacji ICT w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1025/2012 (15) interoperacyjność określana jest jako jeden z zasadniczych rezultatów normalizacji.

(16)

W obszarze badań i innowacji w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1291/2013 (16) ustanawiającym program „Horyzont 2020” wyraźnie wspomniano, że rozwiązania interoperacyjne i normy w ICT stanowią kluczowe czynniki umożliwiające partnerstwo przedstawicieli różnych sektorów na poziomie unijnym. Współpraca skupiona na wspólnych, otwartych platformach technologicznych, zapewniająca efekty zewnętrzne i efekt dźwigni, umożliwi wielu zainteresowanym stronom czerpanie korzyści z nowych osiągnięć i tworzenie dalszych innowacji.

(17)

W dziedzinie zamówień publicznych, dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/23/UE (17), 2014/24/UE (18) i 2014/25/UE (19) nakładają na państwa członkowskie obowiązek wdrożenia systemu elektronicznych zamówień publicznych. Dyrektywy te przewidują, że narzędzia i urządzenia wykorzystywane do celów komunikacji za pomocą środków elektronicznych, jak również ich właściwości techniczne, muszą być interoperacyjne z powszechnie wykorzystywanymi produktami ICT. Ponadto dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/55/UE (20) przewiduje opracowanie normy europejskiej dotyczącej fakturowania elektronicznego w zamówieniach publicznych w celu zagwarantowania interoperacyjności między elektronicznymi systemami fakturowania w całej Unii.

(18)

W związku z tym polityka dotycząca interoperacyjności i jej możliwych zastosowań powinna być koordynowana na poziomie Unii w sposób możliwie najskuteczniejszy i najbardziej uwzględniający potrzeby użytkowników końcowych. Aby wyeliminować fragmentaryzację w obszarze interoperacyjności w Unii, należy propagować wspólne rozumienie interoperacyjności w Unii oraz całościowe podejście do rozwiązań interoperacyjnych.

(19)

Interoperacyjność jest także jednym z podstawowych elementów instrumentu „Łącząc Europę” ustanowionego rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1316/2013 (21) w obszarze infrastruktury i usług łączy szerokopasmowych. W rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 283/2014 (22) w sprawie wytycznych dotyczących sieci transeuropejskich w dziedzinie infrastruktury telekomunikacyjnej wyraźnie wspomniano, że jednym z operacyjnych priorytetów instrumentu „Łącząc Europę” jest interoperacyjność, łączność, trwałe wdrażanie, eksploatacja i modernizacja transeuropejskiej infrastruktury usług cyfrowych oraz ich koordynacja na szczeblu Unii. Rozporządzenie (UE) nr 283/2014 przewiduje w szczególności tak zwane usługi podstawowe, takie jak identyfikacja elektroniczna, dostarczanie elektroniczne i zautomatyzowane tłumaczenie, w celu ułatwienia operacyjności transgranicznej.

(20)

Na szczeblu politycznym Rada wielokrotnie wzywała do zapewnienia jeszcze większej interoperacyjności w Europie oraz kontynuowania wysiłków na rzecz modernizacji europejskich administracji publicznych. W dniach 24–25 października 2013 r. Rada Europejska przyjęła konkluzje, w których podkreśliła, że należy kontynuować modernizację administracji publicznej, szybko wdrażając takie usługi jak administracja elektroniczna, e-zdrowie, e-fakturowanie oraz e-zamówienia, które opierają się na interoperacyjności. Dla zapewnienia szybkiego powstania interoperacyjnego e-społeczeństwa w Unii i uczestnictwa administracji publicznej w propagowaniu korzystania z procedur online zasadnicze znaczenie ma zaangażowanie państw członkowskich. Ponadto do wprowadzenia skuteczniejszej, uproszczonej i przyjaznej dla użytkownika administracji elektronicznej niezbędne mogą być pewne zmiany w europejskich administracjach publicznych przy wsparciu ze strony państw członkowskich. Sprawne usługi publiczne online mają kluczowe znaczenie dla wzmocnienia zaufania przedsiębiorstw i obywateli do usług cyfrowych.

(21)

Podchodzenie do kwestii interoperacyjności z perspektywy jednego tylko sektora niesie ze sobą ryzyko przyjęcia różnych lub niekompatybilnych rozwiązań w poszczególnych państwach bądź sektorach, co spowoduje powstanie nowych barier elektronicznych utrudniających prawidłowe funkcjonowanie rynku wewnętrznego oraz związanej z nim swobody przepływu, a także zaszkodzi otwartości i konkurencyjności rynków oraz gwarantowaniu przedsiębiorstwom i obywatelom usług świadczonych w interesie ogólnym. Aby zmniejszyć to ryzyko, państwa członkowskie i Unia powinny zintensyfikować wysiłki na rzecz zapobiegania rozdrobnieniu rynku. Powinny one zagwarantować transgraniczną lub międzysektorową interoperacyjność w toku wykonywania przepisów, zmniejszając równocześnie koszty i obciążenia administracyjne oraz poprawiając efektywność, a także powinny propagować wspólnie uzgodnione rozwiązania ICT przy jednoczesnym zagwarantowaniu odpowiedniego zarządzania.

(22)

Podczas tworzenia, ulepszania lub stosowania wspólnych rozwiązań wszelkie inicjatywy powinny, w stosownych przypadkach, opierać się na dzieleniu się doświadczeniem i rozwiązaniami oraz wymianie i propagowaniu najlepszych praktyk, technologicznej neutralności i przystosowalności lub środki te powinny towarzyszyć temu procesowi, a jednocześnie zawsze należy stosować zasady bezpieczeństwa, poszanowania prywatności i ochrony danych osobowych. W tym kontekście należy wspierać przestrzeganie europejskich ram interoperacyjności, otwartych standardów i specyfikacji.

(23)

W kolejnych programach dążono do zagwarantowania spójnego opracowywania i realizacji globalnych i sektorowych strategii, ram prawnych, wytycznych, usług i narzędzi w zakresie interoperacyjności, aby zaspokoić wymogi wynikające z ogólnounijnej polityki; do programów tych należą: (i) program wymiany danych między administracjami (1999–2004) („program IDA”), ustanowiony decyzjami Parlamentu Europejskiego i Rady nr 1719/1999/WE (23) oraz nr 1720/1999/WE (24); (ii) program interoperatywnego świadczenia ogólnoeuropejskich usług eGovernment dla administracji publicznej, przedsiębiorstw i obywateli (2005–2009) („program IDABC”), ustanowiony decyzją 2004/387/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (25); oraz (iii) program na rzecz rozwiązań interoperacyjnych dla europejskich administracji publicznych (2010–2015) („program ISA”), ustanowiony decyzją Parlamentu Europejskiego i Rady nr 922/2009/WE (26). Program ustanowiony na mocy niniejszej decyzji powinien bazować na doświadczeniach zdobytych w trakcie tych programów.

(24)

Działania zrealizowane w ramach programów IDA, IDABC oraz ISA znacznie przyczyniły się do zagwarantowania interoperacyjności w elektronicznej wymianie informacji między europejskimi administracjami publicznymi. W rezolucji z dnia 20 kwietnia 2012 r. w sprawie konkurencyjnego jednolitego rynku cyfrowego – administracja elektroniczna jako projekt przewodni, Parlament Europejski uznał wkład programu ISA i jego nadrzędną rolę w definiowaniu, promowaniu i wspieraniu wdrażania rozwiązań interoperacyjnych i ram interoperacyjności dla europejskich administracji publicznych, uzyskiwaniu synergii, promowaniu ponownego wykorzystywania rozwiązań oraz przekształcaniu wymogów interoperacyjności w specyfikacje i normy usług cyfrowych.

(25)

Decyzja nr 922/2009/WE przestanie obowiązywać w dniu 31 grudnia 2015 r. Potrzebny jest zatem nowy unijny program na rzecz rozwiązań interoperacyjnych i wspólnych ram dla europejskich administracji publicznych, przedsiębiorstw i obywateli („program ISA2”), aby opracować, utrzymać i propagować całościowe podejście do interoperacyjności w celu wyeliminowania fragmentaryzacji w obszarze interoperacyjności oraz w celu uniknięcia barier elektronicznych w Europie; aby ułatwić skuteczne i efektywne elektroniczne interakcje transgraniczne lub międzysektorowe między europejskimi administracjami publicznymi oraz między nimi a przedsiębiorstwami i obywatelami; aby wskazywać, tworzyć i stosować rozwiązania interoperacyjne wspierające wdrażanie polityki i działań Unii; oraz aby ułatwić ponowne wykorzystywanie rozwiązań interoperacyjnych przez europejskie administracje publiczne.

(26)

Oprócz europejskich administracji publicznych końcowymi użytkownikami rozwiązań interoperacyjnych są również przedsiębiorstwa i obywatele, ponieważ korzystają z elektronicznych usług publicznych świadczonych przez administrację publiczną. Zasada koncentracji na użytkowniku ma zastosowanie w szczególności do końcowych użytkowników rozwiązań interoperacyjnych. Przez przedsiębiorstwa należy w szczególności rozumieć małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP) oraz mikroprzedsiębiorstwa ze względu na ich wartościowy wkład w gospodarkę Unii.

(27)

Wspólne ramy i rozwiązania utworzone lub stosowane w ramach programu ISA2 powinny, w miarę możliwości, tworzyć obszar interoperacyjności w celu ułatwienia kontaktów między europejskimi administracjami publicznymi, przedsiębiorstwami i obywatelami oraz w celu zapewnienia, ułatwienia i umożliwienia interoperacyjności transgranicznej lub międzysektorowej.

(28)

Powinno być możliwe wdrażanie działań programu ISA2 z wykorzystaniem „metody iteratywnej”.

(29)

Ponieważ coraz więcej usług publicznych ma „domyślnie” cyfrowy charakter, należy maksymalnie zwiększyć wydajność wydatków publicznych przeznaczanych na rozwiązania ICT. Taką wydajność należy ułatwiać poprzez zapewnienie planowania świadczenia takich usług już na wczesnym etapie, a w miarę możliwości dzielenie się rozwiązaniami i ponowne ich wykorzystywanie w celu optymalnego wykorzystania środków publicznych. Program ISA2 powinien przyczynić się do osiągnięcia tego celu.

(30)

Interoperacyjność, a w związku z tym również rozwiązania tworzone i stosowane w ramach programu ISA2 mają zasadnicze znaczenie dla pełnego wykorzystania potencjału administracji elektronicznej i demokracji elektronicznej, gdyż umożliwiają wprowadzenie punktów kompleksowej obsługi i świadczenie całościowych i przejrzystych usług publicznych, prowadząc do zmniejszenia obciążeń administracyjnych i zmniejszenia kosztów.

(31)

Jako użytkownicy końcowi przedsiębiorstwa i obywatele powinni również korzystać ze wspólnych, nadających się do ponownego wykorzystania oraz interoperacyjnych usług bezpośredniej obsługi klientów, wynikających z lepszej integracji procesów i wymiany danych za pośrednictwem działów wsparcia administracyjnego europejskich administracji publicznych.

(32)

W swoich działaniach Unia powinna przestrzegać zasady równego traktowania. Obywatele Unii powinni mieć prawo do równego traktowania przez instytucje, organy, urzędy i agencje Unii. Unia powinna uwzględniać wymogi dotyczące walki z wykluczeniem społecznym. W tej kwestii w opracowywanie strategii interoperacyjności usług publicznych w całej Unii należy włączyć zasadę dostępności dla wszystkich, uwzględniając obywateli znajdujących się w najbardziej niekorzystnej sytuacji oraz najsłabiej zaludnione obszary, by zwalczać przepaść cyfrową i wykluczenie, do czego wezwał Parlament Europejski w rezolucji z dnia 20 kwietnia 2012 r. w sprawie konkurencyjnego jednolitego rynku cyfrowego – administracja elektroniczna jako projekt przewodni. Wdrażanie elektronicznych usług publicznych przez europejskie administracje publiczne wymaga integracyjnego podejścia (e-integracja), zgodnie z którym, w razie potrzeby, zapewnione zostanie wsparcie techniczne i szkolenia w celu ograniczenia rozbieżności w stosowaniu rozwiązań ICT, i które uwzględni świadczenie usług wieloma kanałami, w tym – w stosownych przypadkach – przez zachowanie tradycyjnych metod dostępu.

(33)

Rozwiązania interoperacyjne w programie ISA2 powinny być opracowywane przy zachowaniu prawa użytkowników końcowych do uzyskania dostępu do informacji i treści oraz do ich rozpowszechniania, a także do korzystania z wybranych aplikacji i usług oraz ich udostępniania, jak również do korzystania z wybranych urządzeń końcowych, niezależnie od lokalizacji użytkownika końcowego lub dostawcy usług czy też od lokalizacji, miejsca pochodzenia lub miejsca docelowego informacji, treści lub usługi, za pośrednictwem usługi dostępu do internetu przewidzianej w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/2120 (27).

(34)

Program ISA2 powinien być instrumentem modernizacji europejskich administracji publicznych. Modernizacja europejskich administracji publicznych i zwiększenie ich interoperacyjności to ważny wkład w ukończenie tworzenia jednolitego rynku cyfrowego w celu umożliwienia obywatelom korzystania w pełni z interoperacyjnych e-usług, od administracji elektronicznej po e-zdrowie, przy priorytetowym traktowaniu usuwania przeszkód, takich jak niepowiązane e-usługi. Brak interoperacyjności często utrudnia wdrażanie całościowych usług cyfrowych oraz rozwój punktów kompleksowej obsługi przedsiębiorstw i obywateli.

(35)

Interoperacyjność jest bezpośrednio powiązana z korzystaniem z otwartych specyfikacji i norm oraz zależy od ich stosowania. Program ISA2 powinien promować oraz, w stosownych przypadkach, wspierać częściową lub pełną normalizację istniejących rozwiązań interoperacyjnych. Taką normalizację należy osiągnąć we współpracy z innymi przedsięwzięciami normalizacyjnymi na szczeblu Unii, europejskimi organizacjami normalizacyjnymi oraz innymi międzynarodowymi organizacjami normalizacyjnymi.

(36)

Zapewniając interoperacyjność, europejskie administracje publiczne pozostaną otwarte i wystarczająco elastyczne, aby móc ewoluować i uwzględniać nowe wyzwania i obszary. Interoperacyjność to warunek niezbędny, by uniknąć utknięcia w pułapce starych technologii, umożliwiający rozwój techniczny i stymulujący innowacyjność. Dzięki opracowaniu rozwiązań interoperacyjnych i wspólnych ram program ISA2 powinien przyczynić się do interoperacyjności między europejskimi administracjami publicznymi, z poszanowaniem neutralności technologicznej, aby uniknąć utknięcia w pułapce starych technologii i umożliwić większą konkurencję i innowacyjność, które będą sprzyjać globalnej konkurencyjności Unii.

(37)

Modernizacja europejskich administracji publicznych stanowi jeden z zasadniczych priorytetów w dążeniu do udanego wdrożenia strategii „Europa 2020” i jednolitego rynku cyfrowego. W tym kontekście roczne analizy wzrostu gospodarczego opublikowane przez Komisję w latach 2011, 2012 i 2013 pokazują, że jakość europejskich administracji publicznych ma bezpośredni wpływ na otoczenie gospodarcze i w związku z tym ma zasadnicze znaczenie dla stymulowania produktywności, konkurencyjności, współpracy gospodarczej, wzrostu gospodarczego i zatrudnienia. Znajduje to wyraźne odzwierciedlenie w zaleceniach dla poszczególnych państw, w których wezwano do konkretnych działań na rzecz reformy europejskich administracji publicznych.

(38)

Rozporządzenie (UE) nr 1303/2013 zawiera cel tematyczny „wzmacnianie zdolności instytucjonalnych instytucji publicznych i zainteresowanych stron oraz sprawności administracji publicznej”. W tym kontekście należy powiązać program ISA2 z innymi inicjatywami przyczyniającymi się do modernizacji europejskich administracji publicznych, w szczególności dotyczącymi prac nad interoperacyjnością, a także należy dążyć do uzyskania synergii z tymi inicjatywami.

(39)

Interoperacyjność europejskich administracji publicznych dotyczy wszystkich szczebli administracji: unijnego, krajowego, regionalnego i lokalnego. Dlatego też należy zagwarantować jak najszerszy udział w programie ISA2, a w rozwiązaniach uwzględnić potrzeby poszczególnych szczebli, jak również – w stosownych przypadkach – potrzeby przedsiębiorstw i obywateli.

(40)

Krajowe, regionalne i lokalne organy administracji mogą uzyskiwać wsparcie w ich wysiłkach za pomocą specjalnych instrumentów w ramach europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych, w szczególności części dotyczącej budowania potencjału instytucjonalnego, która obejmuje, w stosownych przypadkach, szkolenie pracowników europejskich administracji publicznych. Bliska współpraca w ramach programu ISA2 powinna doprowadzić do maksymalizacji korzyści oczekiwanych dzięki takim instrumentom przez zagwarantowanie dostosowania finansowanych projektów do ogólnounijnych ram i specyfikacji interoperacyjności, takich jak europejskie ramy interoperacyjności.

(41)

W niniejszej decyzji ustanawia się pulę środków finansowych na cały czas trwania programu ISA2, która w rocznej procedurze budżetowej ma stanowić dla Parlamentu Europejskiego i Rady główną kwotę odniesienia w rozumieniu pkt 17 porozumienia międzyinstytucjonalnego z dnia 2 grudnia 2013 r. pomiędzy Parlamentem Europejskim, Radą i Komisją w sprawie dyscypliny budżetowej, współpracy w kwestiach budżetowych i należytego zarządzania finansami (28).

(42)

Należy rozważyć możliwość wykorzystania funduszy przedakcesyjnych do ułatwienia krajom kandydującym udziału w programie ISA2 oraz możliwość przyjęcia i dalszego wdrażania w tych krajach rozwiązań stworzonych w ramach programu.

(43)

Program ISA2 powinien przyczyniać się do realizacji wszelkich inicjatyw następczych w kontekście strategii „Europa 2020” oraz europejskiej agendy cyfrowej. Aby zapobiec powielaniu wysiłków, w programie ISA2 należy uwzględnić inne unijne programy i inicjatywy dotyczące rozwiązań, usług i infrastruktury ICT, w szczególności instrument „Łącząc Europę”, program „Horyzont 2020” oraz plan działania na rzecz administracji elektronicznej na lata 2011–2015 ustanowiony w komunikacie Komisji z dnia 15 grudnia 2010 r. Komisja powinna koordynować te działania przy wdrażania programu ISA2 oraz planowaniu przyszłych inicjatyw mających wpływ na interoperacyjność. Z myślą o racjonalizacji należy przy planowaniu posiedzeń komitetu programu ISA2, w miarę możliwości, uwzględniać zaplanowane posiedzenia dotyczące innych odpowiednich inicjatyw i programów Unii.

(44)

Zasady i przepisy określone w prawodawstwie Unii dotyczącym ochrony osób fizycznych w odniesieniu do przetwarzania danych osobowych oraz swobodnego przepływu tych danych, w szczególności dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 95/46/WE (29), dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2002/58/WE (30) oraz rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 45/2001 (31), powinny mieć zastosowanie do rozwiązań stosowanych w ramach programu ISA2, które wiążą się z przetwarzaniem danych osobowych. Rozwiązania te powinny zatem wykorzystywać odpowiednie środki techniczne i organizacyjne, by zapewnić zgodność z wymogami ochrony danych ustanowionymi w prawie Unii. W szczególności domyślnym rozwiązaniem powinno być przetwarzanie danych osobowych tylko wtedy, gdy są one odpowiednie, istotne i współmierne do celu, w jakim zostały zebrane. Przy opracowywaniu i tworzeniu rozwiązań interoperacyjnych należy odpowiednio uwzględnić ich wpływ na ochronę danych osobowych.

(45)

Oceniając program ISA2, Komisja powinna zwrócić szczególną uwagę na to, czy stworzone i wdrożone rozwiązania mają pozytywny czy negatywny wpływ na modernizację sektora publicznego oraz zaspokajanie potrzeb przedsiębiorstw i obywateli, na przykład dzięki zmniejszeniu nałożonych na nich obciążeń administracyjnych i kosztów oraz dzięki usprawnieniu ogólnej sieci wzajemnych połączeń między europejskimi administracjami publicznymi oraz między nimi a przedsiębiorstwami i obywatelami.

(46)

Nabywanie w razie potrzeby usług zewnętrznych na potrzeby programu ISA2 podlega rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) nr 966/2012 (32) oraz dyrektywom 2014/23/UE, 2014/24/UE i 2014/25/UE.

(47)

W celu zapewnienia jednolitych warunków wykonywania niniejszej decyzji należy powierzyć Komisji uprawnienia wykonawcze do przyjmowania kroczącego programu prac. Uprawnienia te powinny być wykonywane zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/2011 (33).

(48)

Komisja powinna przyjąć akty wykonawcze mające natychmiastowe zastosowanie, jeżeli – w uzasadnionych przypadkach związanych z ustanowionym kroczącym programem prac, na przykład w przypadku ryzyka przerwy w świadczeniu usług – jest to uzasadnione szczególnie pilną potrzebą.

(49)

Celem niniejszej decyzji jest opracowanie, utrzymanie i propagowanie całościowego podejścia do interoperacyjności; ułatwienie skutecznych i efektywnych elektronicznych interakcji transgranicznych lub międzysektorowych między europejskimi administracjami publicznymi oraz między nimi a przedsiębiorstwami i obywatelami; wskazywanie, tworzenie i stosowanie rozwiązań interoperacyjnych wspierających wdrażanie polityk i działań Unii; oraz ułatwienie ponownego wykorzystywania rozwiązań interoperacyjnych przez europejskie administracje publiczne. Ponieważ cele te nie mogą zostać osiągnięte w sposób wystarczający przez państwa członkowskie, ze względu na to, że ustanowienie funkcji koordynującej na szczeblu europejskim byłoby trudne i kosztowne na poziomie państw członkowskich, gdyby miały się tego podjąć same, natomiast ze względu na skalę i efekty proponowanych działań możliwe jest ich lepsze osiągnięcie na poziomie Unii, może ona podjąć działania zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 Traktatu o Unii Europejskiej. Zgodnie z zasadą proporcjonalności, określoną w tym artykule, niniejsza decyzja nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia tych celów,

a)

opracowanie, utrzymanie i propagowanie całościowego podejścia do interoperacyjności w Unii w celu wyeliminowania fragmentacji w obszarze interoperacyjności w Unii;

b)

ułatwienie skutecznych i efektywnych elektronicznych interakcji transgranicznych lub międzysektorowych między europejskimi administracjami publicznymi oraz między europejskimi administracjami publicznymi a przedsiębiorstwami i obywatelami, a także przyczynienie się do rozwoju bardziej skutecznej, uproszczonej i przyjaznej dla użytkownika administracji elektronicznej na krajowym, regionalnym i lokalnym szczeblu administracji publicznej;

c)

wskazanie, tworzenie i stosowanie rozwiązań interoperacyjnych wspierających wdrażanie unijnych polityk i działań;

d)

ułatwienie ponownego wykorzystywania rozwiązań interoperacyjnych przez europejskie administracje publiczne.

1)

„interoperacyjność” oznacza możliwość współdziałania odrębnych i zróżnicowanych organizacji na rzecz osiągnięcia wspólnie uzgodnionych celów korzystnych dla wszystkich stron, co obejmuje dzielenie się informacjami i wiedzą pomiędzy tymi organizacjami, poprzez wspierane przez nie procesy biznesowe, za pomocą wymiany danych między ich odpowiednimi systemami ICT;

2)

„ramy interoperacyjności” oznaczają uzgodnione podejście do interoperacyjności na potrzeby organizacji pragnących współpracować na rzecz wspólnego świadczenia usług publicznych, określające – w zakresie ich stosowania – zbiór wspólnych elementów takich jak słownictwo, koncepcje, zasady, polityki, wytyczne, zalecenia, normy, specyfikacje i praktyki;

3)

„wspólne ramy” oznaczają architekturę referencyjną, specyfikacje, koncepcje, zasady, polityki, zalecenia, normy, metodologię, wytyczne, aktywa semantyczne oraz podobne podejścia i dokumenty, indywidualnie lub łącznie jako zbiór;

4)

„wspólne usługi” oznaczają potencjał organizacyjny i techniczny do dostarczania europejskim administracjom publicznym jednolitych rezultatów; należą do nich systemy operacyjne, aplikacje i cyfrowe infrastruktury o charakterze generycznym, które spełniają wspólne wymagania użytkowników w różnych dziedzinach polityki oraz na różnych obszarach geograficznych, wraz z wspierającymi mechanizmami zarządzania operacyjnego;

5)

„generyczne narzędzia” oznaczają systemy, platformy referencyjne, wspólne platformy i platformy współpracy oraz generyczne komponenty, które spełniają wspólne wymagania użytkowników w różnych dziedzinach polityki oraz na różnych obszarach geograficznych;

6)

„rozwiązania interoperacyjne” oznaczają wspólne usługi i generyczne narzędzia ułatwiające współpracę między odrębnymi i zróżnicowanymi organizacjami, które są albo niezależnie finansowane i tworzone w ramach programu ISA2, albo też tworzone we współpracy z innymi inicjatywami Unii, w oparciu o ustalone wymogi europejskich administracji publicznych;

7)

„działania” oznaczają projekty, rozwiązania będące już w fazie operacyjnej oraz środki towarzyszące;

8)

„projekt” oznacza realizowany etapowo w wyznaczonym czasie ciąg precyzyjnie sformułowanych zadań związanych z określonymi wymaganiami użytkowników;

9)

„zawieszone działania” oznaczają działania w ramach programu ISA2, których finansowanie zostało zawieszone na pewien okres, ale których cele są nadal aktualne i które wciąż podlegają monitorowaniu i ocenie w ramach programu ISA2;

10)

„środki towarzyszące” oznaczają:

11)

„instrumenty wspierające dla administracji publicznych” oznaczają narzędzia, ramy, wytyczne i specyfikacje w zakresie interoperacyjności, które wspierają europejskie administracje publiczne przy projektowaniu, realizowaniu i obsługiwaniu rozwiązań interoperacyjnych;

12)

„europejskie administracje publiczne” oznaczają administracje publiczne na szczeblu unijnym, krajowym, regionalnym i lokalnym;

13)

„użytkownicy końcowi” oznaczają europejskie administracje publiczne, przedsiębiorstwa, w tym MŚP i mikroprzedsiębiorstwa, oraz obywateli;

14)

„kluczowe czynniki umożliwiające interoperacyjność” oznaczają rozwiązania interoperacyjne, które są niezbędne, aby umożliwić sprawne i skuteczne świadczenie usług publicznych przez wszystkie administracje;

15)

„europejska referencyjna architektura interoperacyjności” lub „EIRA” oznacza strukturę generyczną, złożoną z zasad i wytycznych mających zastosowanie do wdrażania rozwiązań interoperacyjnych w Unii;

16)

„europejska kartografia interoperacyjności” lub „EIC” oznacza repozytorium rozwiązań interoperacyjnych dla europejskich administracji publicznych dostarczonych przez instytucje Unii i państwa członkowskie, przedstawionych we wspólnym formacie i zgodnych ze szczególnymi kryteriami w zakresie możliwości ponownego wykorzystywania i interoperacyjności, które mogą być reprezentowane w ramach EIRA.

a)

ocenę, doskonalenie, stosowanie i ponowne wykorzystywanie istniejących transgranicznych lub międzysektorowych rozwiązań interoperacyjnych i wspólnych ram;

b)

opracowywanie, tworzenie, doprowadzanie do dojrzałości, stosowanie i ponowne wykorzystywanie nowych transgranicznych lub międzysektorowych rozwiązań interoperacyjnych i wspólnych ram;

c)

ocenę konsekwencji proponowanych lub przyjętych przepisów prawa Unii w obszarze ICT;

d)

wskazywanie luk w prawodawstwie, na szczeblu unijnym i krajowym, szkodzących transgranicznej lub międzysektorowej interoperacyjności między europejskimi administracjami publicznymi;

e)

opracowywanie mechanizmów pomiaru ilościowego i określania korzyści wynikających z rozwiązań interoperacyjnych, włącznie z metodologią oceny oszczędności;

f)

uzyskanie i przeanalizowanie ogólnego obrazu sytuacji w obszarze interoperacyjności w Unii przez tworzenie, utrzymywanie i ulepszanie EIRA i EIC jako instrumentów mających ułatwiać ponowne wykorzystywanie istniejących rozwiązań interoperacyjnych oraz ustalenie obszarów, w których takich rozwiązań nadal brakuje;

g)

utrzymanie, aktualizowanie, propagowanie i monitorowanie wdrażania europejskiej strategii interoperacyjności, europejskich ram interoperacyjności i EIRA;

h)

ocenę, aktualizowanie i promowanie istniejących wspólnych specyfikacji i norm oraz opracowywanie, tworzenie i propagowanie nowych wspólnych specyfikacji oraz otwartych specyfikacji i norm za pośrednictwem unijnych platform normalizacyjnych, jak również – w odpowiednich przypadkach – we współpracy z europejskimi lub międzynarodowymi organizacjami normalizacyjnymi;

i)

utrzymanie i popularyzację platformy umożliwiającej dostęp do najlepszych praktyk i współpracę w ich zakresie, działającej jako środek szerzenia wiedzy na temat dostępnych rozwiązań i ich rozpowszechniania, włącznie z ramami bezpieczeństwa, oraz pomagającej uniknąć powielania wysiłków, a jednocześnie zachęcającej do ponownego wykorzystywania rozwiązań i norm;

j)

doprowadzenie do dojrzałości nowych usług i narzędzi w zakresie interoperacyjności oraz utrzymywanie i obsługiwanie istniejących usług i narzędzi w zakresie interoperacyjności na zasadzie tymczasowej;

k)

wskazywanie i propagowanie najlepszych praktyk, opracowywanie wytycznych w zakresie koordynowania inicjatyw dotyczących interoperacyjności oraz zachęcanie i wspieranie społeczności pracujących nad zagadnieniami z dziedziny elektronicznych transgranicznych lub międzysektorowych interakcji między użytkownikami końcowymi.

a)

użyteczne oraz zaspokajają ustalone potrzeby i realizują cele programu;

b)

zgodne z następującymi zasadami:

c)

elastyczne, możliwe do przeniesienia i zastosowania w innych obszarach działalności gospodarczej lub polityki; oraz

d)

wykazują zrównoważony charakter pod względem finansowym, organizacyjnym i technicznym.

—

zainicjowanie,

—

planowanie,

—

wykonanie,

—

zamknięcie i ocena końcowa,

—

monitorowanie i kontrola.

a)

cele programu ISA2 określone w art. 1 ust. 1;

b)

odniesienie do co najmniej jednego z obszarów działania programu ISA2 określonych w art. 3;

c)

ogólne zasady programu ISA2 określone w art. 4;

d)

warunki finansowania określone w art. 11.

a)

wkład działania na rzecz obszaru interoperacyjności, mierzony znaczeniem i koniecznością działania dla uzupełnienia obszaru interoperacyjności w całej Unii;

b)

zakres działania, mierzony horyzontalnym wpływem działania po jego zakończeniu w odpowiednich sektorach;

c)

zasięg geograficzny działania, mierzony liczbą zaangażowanych państw członkowskich i europejskich administracji publicznych;

d)

pilność działania, mierzona potencjalnymi skutkami, przy uwzględnieniu braku innych źródeł finansowania;

e)

możliwość ponownego wykorzystania działania, mierzona tym, w jakim zakresie można ponownie wykorzystać jego rezultaty;

f)

ponowne wykorzystywanie, w ramach danego działania, istniejących wspólnych ram i elementów rozwiązań interoperacyjnych;

g)

powiązanie danego działania z inicjatywami Unii, mierzone poziomem współpracy działania z inicjatywami Unii, takimi jak jednolity rynek cyfrowy, oraz poziomem wkładu działania w te inicjatywy.

a)

ilościowych i jakościowych korzyści uzyskiwanych dzięki rozwiązaniom interoperacyjnym poprzez powiązanie ICT z potrzebami użytkowników końcowych;

b)

ilościowych i jakościowych rezultatów rozwiązań interoperacyjnych opartych na ICT.