32002R2322

Rozporządzenie Rady nr 2322/2002 (Euratom)

z dnia 5 listopada 2002 r.

dotyczące zasad uczestnictwa przedsiębiorstw, ośrodków badawczych i uniwersytetów w realizacji szóstego programu ramowego Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej (2002–2006)

RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę Energii Atomowej, w szczególności jego art. 7,

uwzględniając wniosek Komisji [1],

uwzględniając opinię Parlamentu Europejskiego [2],

uwzględniając opinię Komitetu Ekonomiczno-Społecznego [3],

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Szósty program ramowy Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej (Euratom) dla badań jądrowych i działań szkoleniowych, przyczyniający się także do utworzenia Europejskiego Obszaru Badań (2002–2006) ("szósty program ramowy"), został przyjęty decyzją Rady 2002/668/Euratom [4]. Zasady finansowego wkładu Wspólnoty muszą zostać uzupełnione innymi przepisami, ustanowionymi zgodnie z art. 7 Traktatu.

(2) Przepisy te powinny pasować do spójnych i przejrzystych ram, które w pełni uwzględnią cele i cechy charakterystyczne instrumentów określonych w załączniku III do programu szczegółowego (Euratom) badań i szkoleń w zakresie energii jądrowej, przyjętego decyzją Rady 2002/837/Euratom [5], celem zagwarantowania najbardziej skutecznego wdrożenia.

(3) Zasady uczestnictwa przedsiębiorstw, ośrodków badawczych i uniwersytetów powinny uwzględniać charakter badań (włączając demonstrację) i działania szkoleniowe w dziedzinie energii jądrowej. Ponadto mogą się one różnić w zależności od tego, czy uczestnik ma siedzibę w Państwie Członkowskim, w państwie stowarzyszonym, w kraju kandydującym lub w państwie trzecim, oraz w zależności od jego struktury prawnej, a mianowicie, czy jest to organizacja krajowa, międzynarodowa, organizacja o znaczeniu europejskim lub czy jest to stowarzyszenie utworzone przez uczestników.

(4) Zgodnie z szóstym programem ramowym uczestnictwo osób prawnych z państw trzecich powinno zostać przewidziane zgodnie z celami współpracy międzynarodowej, szczególnie zawartymi w art. 101 Traktatu.

(5) Organizacje międzynarodowe mające na celu rozwój współpracy w dziedzinie badań w Europie i które w większości utworzone są z Państw Członkowskich lub państw stowarzyszonych, przyczyniają się do utworzenia Europejskiego Obszaru Badawczego. Dlatego też powinny być zachęcane do uczestnictwa w szóstym programie ramowym.

(6) Działania wynikające z szóstego programu ramowego powinny być prowadzone zgodnie z zasadami etycznymi, włączając zasady określone w Karcie Praw Podstawowych Unii Europejskiej, oraz powinny dążyć do poprawy informacji oraz dialogu ze społeczeństwem, a także do zwiększenia roli kobiet w badaniach.

(7) Wspólne Centrum Badawcze uczestniczy w pośrednich działaniach w dziedzinie badań i rozwoju technologicznego na takich samych zasadach jak osoby prawne ustanowione w Państwach Członkowskich.

(8) Działania wynikające z szóstego programu ramowego powinny być zgodne z interesami finansowymi Wspólnoty oraz powinny ochraniać te interesy. Odpowiedzialność Komisji dotycząca wdrożenia programu ramowego oraz jego programów szczegółowych dotyczy również finansowych aspektów z nich wynikających,

PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

ROZDZIAŁ I

PRZEPISY WSTĘPNE

Artykuł 1

Przedmiot

Niniejsze rozporządzenie ustala zasady uczestnictwa przedsiębiorstw, ośrodków badawczych i uniwersytetów w badaniach prowadzonych w zakresie szóstego programu ramowego Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej dla badań jądrowych i działań szkoleniowych, przyczyniającego się także do utworzenia Europejskiego Obszaru Badań (2002–2006) (zwanego dalej "szóstym programem ramowym").

Artykuł 2

Definicje

Do celów niniejszego rozporządzenia:

1) "działanie w dziedzinie badań i rozwoju technologicznego" oznacza jedno z działań w dziedzinie badań i rozwoju technologicznego, łącznie z działaniami demonstracyjnymi oraz działaniami szkoleniowymi, opisanymi w załącznikach I i III do szóstego programu ramowego;

2) "działanie bezpośrednie" oznacza działanie w dziedzinie badań i rozwoju technologicznego podjęte przez Wspólne Centrum Badawcze (zwane dalej "WCB") w celu realizacji zadań powierzonych mu na mocy szóstego programu ramowego;

3) "działanie pośrednie" oznacza działanie w dziedzinie badań i rozwoju technologicznego podjęte przez jednego lub więcej uczestników za pomocą instrumentu szóstego programu ramowego;

4) "instrumenty" oznaczają mechanizmy dotyczące pośredniej interwencji Wspólnoty, jak ustanowiono w załączniku III do programu szczegółowego (Euratom) badań i szkoleń w zakresie energii jądrowej;

5) "umowa" oznacza porozumienie między Wspólnotą a uczestnikami dotyczące wyników pośredniego działania ustanawiającego prawa i obowiązki między Wspólnotą i uczestnikami z jednej strony oraz między uczestnikami takiego pośredniego działania z drugiej strony;

6) "umowa konsorcjum" oznacza umowę, którą uczestnicy działań pośrednich zawierają między sobą w celu ich wdrożenia. Umowa taka nie wpływa na zobowiązania uczestników w stosunku do Wspólnoty oraz siebie nawzajem wynikające z niniejszego rozporządzenia lub umowy;

7) "uczestnik" oznacza osobę prawną wnoszącą wkład w działania pośrednie i posiadającą prawa i obowiązki w odniesieniu do Wspólnoty zgodnie z warunkami niniejszego rozporządzenia lub zgodnie z umową;

8) "osoba prawna" oznacza osobę fizyczną lub osobę prawną ustanowioną na mocy prawa krajowego miejsca jej ustanowienia, na mocy prawa wspólnotowego lub prawa międzynarodowego, posiadającą osobowość prawną oraz uprawnioną do posiadania wszelkich praw i obowiązków we własnym imieniu;

9) "konsorcjum" oznacza wszystkich uczestników tych samych działań pośrednich;

10) "koordynator" oznacza uczestnika wyznaczonego przez uczestników w tym samym działaniu pośrednim i zaakceptowanego przez Komisję, mającego szczególne dodatkowe zobowiązania wynikające z niniejszego rozporządzenia oraz umowy;

11) "organizacja międzynarodowa" oznacza osobę prawną pochodzącą ze stowarzyszenia państw, innych niż wspólnotowe, utworzoną na mocy Traktatu lub podobnego aktu, posiadającą wspólne instytucje oraz międzynarodową osobowość prawną inną niż ta posiadana przez Państwa Członkowskie;

12) "międzynarodowa europejska organizacja interesów" oznacza organizację międzynarodową, której większość członków stanowią Państwa Członkowskie Wspólnoty Europejskiej lub państwa stowarzyszone oraz której głównym celem jest wspieranie europejskiej współpracy naukowej i technologicznej;

13) "stowarzyszony kraj kandydujący" oznacza kraj stowarzyszony uznawany przez Wspólnotę jako kandydat do przystąpienia do Unii Europejskiej;

14) "państwo stowarzyszone" oznacza państwo, które jest stroną w międzynarodowej umowie z Europejską Wspólnotą Energii Atomowej, zgodnie z warunkami lub na zasadzie, według której wnosi ono finansowy wkład do całego lub części szóstego programu ramowego;

15) "państwo trzecie" oznacza państwo, które nie jest Państwem Członkowskim ani państwem stowarzyszonym;

16) "Europejskie Ugrupowanie Interesów Gospodarczych (EUIG)" oznacza osobę prawną, utworzoną zgodnie z rozporządzeniem Rady (EWG) nr 2137/85 [6];

17) "budżet" oznacza plan finansowy szacujący wszelkie środki i wydatki potrzebne w celu przeprowadzenia działań pośrednich;

18) "nieprawidłowość" oznacza naruszenie przepisu prawa wspólnotowego lub naruszenie zobowiązania umownego, wynikające z działania lub zaniechania osoby prawnej, które powoduje lub powodowałoby naruszenie nieuzasadnionymi wydatkami ogólnego budżetu Unii Europejskiej lub budżetów przez nią zarządzanych;

19) "istniejące know-how" oznacza informacje, posiadane przez uczestników przed zawarciem umowy lub nabyte równolegle z nią, a także prawa autorskie lub prawa odnoszące się do takich informacji w następstwie wniosków lub wystawienia patentów, projektów, odmian roślin, dodatkowych świadectw ochronnych lub podobnych form zabezpieczenia;

20) "wiedza" oznacza wyniki, łącznie z informacjami dotyczącymi ich ewentualnej ochrony, uzyskane w następstwie działań bezpośrednich i pośrednich, a także prawa autorskie odnoszące się do takich wyników w następstwie wniosków lub wystawienia patentów, projektów, odmian roślin, dodatkowych świadectw ochronnych lub podobnych form zabezpieczenia;

21) "upowszechnianie" oznacza ujawnianie wiedzy poprzez wszelkie stosowne środki inne niż publikacja, wynikające z formalności dotyczących ochrony wiedzy;

22) "wykorzystanie" oznacza bezpośrednie lub pośrednie wykorzystanie wiedzy w działalności badawczej lub w celu rozwinięcia, stworzenia i wprowadzenia do obrotu produktu lub procesu lub w celu stworzenia i dostarczenia usługi;

23) "program pracy" oznacza plan sporządzony przez Komisję w celu wdrożenia programu szczegółowego;

24) "wspólny program działań" oznacza działania podejmowane przez uczestników, które są wymagane w celu wdrożenia sieci doskonałości;

25) "plan wdrożenia" oznacza wszelkie działania podejmowane przez uczestników w ramach zintegrowanego projektu;

26) "podmiot publiczny" oznacza podmiot sektora publicznego lub osobę prawną podlegającą prawu prywatnemu, świadczącą usługi publiczne, z odpowiednimi gwarancjami finansowymi.

Artykuł 3

Niezależność

1. Dwie osoby prawne są od siebie niezależne do celów niniejszego rozporządzenia, w przypadku gdy nie występują między nimi relacje natury kontrolnej. Relacja natury kontrolnej istnieje, w przypadku gdy jedna osoba prawna bezpośrednio lub pośrednio kontroluje drugą lub gdy jedna osoba prawna podlega tej samej bezpośredniej lub pośredniej kontroli podobnie jak ta druga. Kontrola może w szczególności powodować:

a) bezpośrednie lub pośrednie posiadanie więcej niż 50 % wartości nominalnej wyemitowanego kapitału akcyjnego osoby prawnej lub większości praw głosu akcjonariuszy lub jednostek stowarzyszonych danej osoby prawnej;

b) bezpośrednie lub pośrednie faktyczne lub prawne posiadanie uprawnień decyzyjnych w takiej osobie prawnej.

2. Bezpośrednie lub pośrednie posiadanie więcej niż 50 % wartości nominalnej wyemitowanego kapitału akcyjnego osoby prawnej lub większości praw głosu akcjonariuszy lub jednostek stowarzyszonych danej osoby prawnej przez publiczne korporacje inwestycyjne, inwestorów instytucjonalnych lub spółki kapitału podwyższonego ryzyka i fundusze nie stanowi relacji natury kontrolnej.

3. Własność lub nadzór nad osobami prawnymi przez ten sam podmiot publiczny nie powoduje relacji natury kontrolnej między nimi.

ROZDZIAŁ II

UDZIAŁ W DZIAŁANIACH POŚREDNICH

Artykuł 4

Zakres i zasady ogólne

1. Zasady wymienione w niniejszym rozdziale mają zastosowanie do uczestnictwa osób prawnych w działaniach pośrednich. Zasady stosuje się bez uszczerbku dla szczególnych zasad w dziedzinie badań i rozwoju technologicznego zgodnie z tematycznym obszarem priorytetowym "Badania energii syntezy jądrowej" programu szczegółowego (Euratom) badań i działań szkoleniowych w zakresie energii jądrowej określonych w rozdziale III.

2. Każda osoba prawna biorąca udział w działaniach pośrednich może otrzymać wsparcie finansowe Wspólnoty, z zastrzeżeniem przepisów art. 6 i 7.

3. Każda osoba prawna prowadząca działalność w państwie stowarzyszonym może uczestniczyć w działaniach pośrednich na tych samych zasadach oraz posiada te same prawa i obowiązki, jakie posiada osoba prawna prowadząca działalność w Państwie Członkowskim, z zastrzeżeniem przepisów art. 5.

4. WCB może uczestniczyć w działaniach pośrednich na tych samych zasadach oraz posiada te same prawa i obowiązki, jakie posiada osoba prawna prowadząca działalność w Państwie Członkowskim.

5. Każda międzynarodowa europejska organizacja interesów może uczestniczyć w działaniach pośrednich na tych samych zasadach oraz posiada te same prawa i obowiązki, jakie posiada osoba prawna prowadząca działalność w Państwie Członkowskim zgodnie z porozumieniem w sprawie siedziby.

6. Programy pracy mogą określać i ograniczać udział osób prawnych w działaniach pośrednich zgodnie z ich działalnością i rodzajem oraz zgodnie z zastosowanym instrumentem oraz mogą uwzględniać cele szczegółowego szóstego programu ramowego.

Artykuł 5

Minimalna liczba uczestników oraz miejsce ich ustanowienia

1. Programy pracy określają minimalną liczbę uczestników wymaganą dla każdego działania pośredniego, a także ich miejsce ustanowienia, zgodnie z charakterem instrumentu oraz celami działań w dziedzinie badań i rozwoju technologicznego.

2. Odnośnie do sieci doskonałości i zintegrowanych projektów minimalna liczba uczestników nie jest mniejsza niż trzy niezależne osoby prawne ustanowione w trzech różnych Państwach Członkowskich lub państwach stowarzyszonych, z których przynajmniej dwa są Państwami Członkowskimi lub stowarzyszonymi krajami kandydującymi.

3. Szczególne działania wspierające oraz działania na rzecz zasobów ludzkich i mobilności, z wyjątkiem sieci kształcenia badawczego, mogą być prowadzone przez jedną osobę prawną.

W przypadku gdy program pracy zakłada minimalną liczbę, która jest większa lub równa dwóm osobom prawnym działającym w tylu Państwach Członkowskich lub państwach stowarzyszonych, niniejsza liczba jest ustalana zgodnie z warunkami przewidzianymi w ust. 4.

4. Dla instrumentów innych niż te objęte ust. 2 i 3 minimalna liczba uczestników nie jest mniejsza niż jedna niezależna osoba prawna ustanowiona w dwóch różnych Państwach Członkowskich lub państwach stowarzyszonych, z których przynajmniej jedno jest Państwem Członkowskimi lub stowarzyszonym krajem kandydującym.

5. EUIG lub jakakolwiek inna osoba prawna ustanowiona w Państwie Członkowskim lub państwie stowarzyszonym na mocy prawa krajowego, która składa się z niezależnych osób prawnych spełniających kryteria niniejszego rozporządzenia, może być jedynym uczestnikiem w działaniu pośrednim, pod warunkiem iż jego skład zgodny jest z warunkami ustalonymi zgodnie z przepisami ust. 1–4.

Artykuł 6

Uczestnictwo osób prawnych z państw trzecich

1. Z zastrzeżeniem innych ograniczeń, które mogą być określone w programie pracy programu szczegółowego, każda osoba prawna działająca w państwie trzecim może uczestniczyć w działaniach w dziedzinie badań i rozwoju technologicznego, poza minimalną liczbą uczestników ustaloną zgodnie z warunkami art. 5, jeśli takie uczestnictwo jest przewidziane zgodnie z działaniami w dziedzinie badań i rozwoju technologicznego lub jeśli jest niezbędne w celu przeprowadzenia działań pośrednich.

2. Każda osoba prawna działająca w państwie trzecim może otrzymać wsparcie finansowe Wspólnoty, jeśli zostało to przewidziane zgodnie z działaniami w dziedzinie badań i rozwoju technologicznego lub jeśli jest to istotne w celu przeprowadzenia działań pośrednich.

Artykuł 7

Udział organizacji międzynarodowych

Każda organizacja międzynarodowa inna niż międzynarodowe europejskie organizacje interesów, określone w art. 4 ust. 5, może wziąć udział w działaniach w dziedzinie badań i rozwoju technologicznego, z zastrzeżeniem warunków określonych w art. 6.

Artykuł 8

Warunki odnoszące się do kompetencji technicznych i zasobów

1. Uczestnicy posiadają wiedzę i kompetencje techniczne wymagane dla przeprowadzenia działań pośrednich.

2. W chwili przedstawienia swojego wniosku uczestnicy posiadają przynajmniej potencjalne zasoby wymagane w celu przeprowadzenia działań pośrednich i są w stanie określić stosowne źródło takich funduszy udostępnione stronom trzecim, włączając instytucje publiczne.

W toku prac uczestnicy posiadają zasoby, jeśli i gdy są one niezbędne w celu przeprowadzenia działań pośrednich.

Zasoby niezbędne w celu przeprowadzenia działań pośrednich są rozumiane jako zasoby ludzkie, infrastruktura, środki finansowe, w razie potrzeby, własność niematerialna oraz inne zasoby udostępnione stronie trzeciej na podstawie wcześniejszego zobowiązania.

Artykuł 9

Przedkładanie wniosków o działania pośrednie

1. Wnioski o działania pośrednie są przedkładane zgodnie z warunkami zaproszenia do składania ofert. Warunki te są wymienione w programach pracy.

Zaproszenia do składania ofert mogą obejmować dwuetapową procedurę oceny. W tym przypadku, po uzyskaniu pozytywnej oceny planu wniosku w pierwszym etapie, zainteresowani wnioskodawcy są zobowiązani do przedłożenia kompletnego wniosku w drugim etapie.

2. Ustęp 1 nie ma zastosowania do:

a) szczególnych działań wspierających dotyczących działań osób prawnych określonych w programie pracy;

b) szczególnych działań wspierających składających się z kupna lub usług, podlegających warunkom stosowanym w procedurach udzielania zamówień publicznych;

c) szczególnych działań wspierających o danych cechach charakterystycznych i wartości odnośnie do celów i treści naukowej i technologicznej programu szczegółowego, dla których projekty mogą być przedkładane Komisji, jeśli zostało to przewidziane w programie pracy programu szczegółowego oraz jeśli taki wniosek nie wchodzi w zakres otwartego zaproszenia do składania ofert;

d) szczególnych działań wspierających objętych art. 11.

3. Komisja może ogłosić zaproszenia do składania deklaracji zainteresowania współpracą w celu udzielenia pomocy dotyczącej dokładnie określonych celów i wymagań, które mogą być zawarte w programach pracy i zaproszeniach do składania ofert. Jest to bez uszczerbku dla wszelkich późniejszych przepisów przyjętych przez Komisję dotyczących oceny i wyboru wniosków o działania pośrednie.

4. Zaproszenia do składania deklaracji zainteresowania współpracą oraz zaproszenia do składania ofert są publikowane w Dzienniku Urzędowym Wspólnot Europejskich; zapewnia się ich jak najszerszą publikację, w szczególności wykorzystując strony internetowe szóstego programu ramowego oraz poprzez szczególne kanały informacyjne, takie jak krajowe punkty kontaktowe określone przez Państwa Członkowskie oraz państwa stowarzyszone.

Artykuł 10

Ocena i wybór wniosków o działania pośrednie

1. Wnioski o działania pośrednie, objęte art. 9 ust. 1 i art. 9 ust. 2 lit. c), są w stosownych przypadkach oceniane zgodnie z następującymi kryteriami:

a) naukowa i technologiczna doskonałość oraz stopień innowacji;

b) zdolność do pomyślnego przeprowadzenia działań pośrednich oraz zapewnienia ich skutecznego zarządzania, ocenianego pod względem zasobów i kompetencji łącznie z przygotowaniem organizacyjnym określonym przez uczestników;

c) przydatność do celów programu szczegółowego;

d) europejska wartość dodana, znaczna ilość zmobilizowanych zasobów oraz wkład do polityki Wspólnoty;

e) jakość planu dotyczącego wykorzystania i rozpowszechniania wiedzy, potencjału związanego ze wspieraniem innowacji oraz jasnego planu związanego z zarządzaniem własnością intelektualną.

2. W zastosowaniu ust. 1 lit. d) uwzględnione zostaną również następujące kryteria:

a) odnośnie do sieci doskonałości – zakres oraz stopień wysiłków w celu osiągnięcia integracji oraz potencjał sieci do wspierania doskonałości poza jej członkostwem, a także perspektywy trwałej integracji ich potencjału badawczego oraz zasobów po zakończeniu okresu objętego finansowym wsparciem Wspólnoty;

b) odnośnie do zintegrowanych projektów – skala ambicji celów i zdolność zasobów do znacznego wkładu na rzecz wzmocnienia konkurencyjności lub rozwiązywania problemów społecznych;

c) odnośnie do zintegrowanych inicjatyw odnoszących się do infrastruktury – perspektywy długotrwałej kontynuacji inicjatywy po zakończeniu okresu objętego finansowym wsparciem Wspólnoty.

3. W zastosowaniu ust. 1 i 2 następujące kryteria mogą zostać uwzględnione:

a) współdziałanie z kształceniem na wszystkich poziomach;

b) gotowość i zdolność do zaangażowania się podmiotów spoza badań wspólnotowych oraz opinii publicznej jako całości w celu ułatwienia zwiększenia świadomości i wiedzy oraz zbadania szerszych społecznych następstw proponowanej pracy;

c) działania w celu zwiększenia roli kobiet w badaniach.

4. Zaproszenie do składania ofert określa, zgodnie z typem wykorzystanych instrumentów lub celów działań w dziedzinie badań i rozwoju technologicznego, sposób stosowania przez Komisję kryteriów wymienionych w ust. 1.

Niniejsze kryteria oraz kryteria wymienione w ust. 2 i 3 mogą być określone lub uzupełnione w programie pracy, w szczególności biorąc pod uwagę wkład wniosków w działania pośrednie w celu poprawy informacji i dialogu ze społeczeństwem oraz wsparcia konkurencyjności małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP).

5. Wniosek o działania pośrednie, który narusza fundamentalne zasady etyczne lub który nie spełnia warunków wymienionych w programie pracy lub w zaproszeniu do składania ofert nie zostanie wybrany. Taki wniosek może zostać wyłączony z procedur oceny i selekcji w dowolnym czasie.

Każdy uczestnik, który nieprawidłowo realizował działania pośrednie, może zostać wyłączony z procedury oceny i selekcji w dowolnym czasie, mając na względzie zasadę proporcjonalności.

6. Komisja ocenia wnioski z pomocą niezależnych ekspertów mianowanych zgodnie z art. 11. Odnośnie do niektórych szczególnych działań wspierających, w szczególności tych objętych zakresem art. 9 ust. 2, niezależni eksperci są wyznaczani, wyłącznie w przypadku gdy Komisja uzna to za właściwe. Komisja publikuje listę wyselekcjonowanych ekspertów.

Wszelkie wnioski o działania pośrednie są traktowane przez Komisję jako poufne; Komisja zapewnia, iż zasada poufności jest przestrzegana we wszystkich procedurach oraz że niezależni eksperci są związani niniejszą zasadą.

Wnioski nie są oceniane anonimowo, chyba że zaproszenie do składania ofert stanowi inaczej.

7. Wnioski o działania pośrednie są wybierane na podstawie wyników oceny z uwzględnieniem dostępnych funduszy Wspólnoty. Komisja przyjmuje i publikuje wytyczne określające szczegółowe przepisy dotyczące procedur oceny i selekcji.

Artykuł 11

Mianowanie niezależnych ekspertów

1. Komisja wyznacza niezależnych ekspertów celem udzielenia pomocy w procedurze oceny wymaganej zgodnie z szóstym programem ramowym i programem szczegółowym, a także odnośnie do pomocy określonej w art. 10 ust. 6 i w art. 18 ust. 1 akapit drugi.

Komisja może ponadto ustanowić grupy niezależnych ekspertów celem udzielania porad w kwestiach wdrożenia wspólnotowej polityki badań.

2. Komisja ustanawia niezależnych ekspertów zgodnie z jedną z następujących procedur:

a) niezależni eksperci ustanowieni przez Komisję w celu dokonywania ocen przewidzianych w art. 5 i 6 szóstego programu ramowego i art. 7 ust. 2 programu szczegółowego są wybitnymi osobami w dziedzinie nauki, przemysłu lub polityki, posiadającymi rozległe doświadczenie w sferze badań, polityki badań i programu zarządzania badaniami na poziomie krajowym i międzynarodowym;

b) niezależni eksperci ustanowieni przez Komisję w celu dokonywania ocen wniosków odnośnie do sieci doskonałości oraz zintegrowanych projektów, a także dotyczących monitoringu wybranych projektów są to osoby z dziedziny nauki, przemysłu i/lub posiadające doświadczenie w sferze innowacji, a także wysoki poziom wiedzy oraz które cieszą się międzynarodowym uznaniem w danej specjalistycznej dziedzinie;

c) niezależni eksperci ustanowieni przez Komisję w celu utworzenia grup określonych w ust. 1 akapit drugi są profesjonalistami słynącymi ze swej wiedzy, umiejętności i dużego doświadczenia w dziedzinie lub dotyczącego kwestii, którymi zajmuje się grupa;

d) w przypadkach innych niż te objęte lit. a), b) i c) oraz w celu traktowania różnych podmiotów gospodarczych sektora badawczego w jednakowy sposób Komisja ustanawia niezależnych ekspertów posiadających odpowiednie umiejętności i wiedzę odnośnie do zadań im powierzonych. W tym celu Komisja opiera się na zaproszeniach odnośnie do składania wniosków przez osoby lub zaproszeniach skierowanych do instytucji badawczych w celu ustalenia list odpowiednich kandydatów lub może, jeśli uzna za właściwe, wybrać osobę posiadającą odpowiednie umiejętności spoza list.

3. Ustanawiając niezależnego eksperta, Komisja zapewnia, iż dany ekspert nie wchodzi w konflikt interesów w związku ze sprawą, odnośnie do której wymagana jest jego opinia. W tym celu Komisja wymaga podpisania przez ekspertów oświadczenia stwierdzającego, iż nie zachodzi taki konflikt interesów w chwili ich ustanowienia i zobowiązującego do powiadomienia Komisji w przypadku zaistnienia takiego konfliktu w ramach wykonywania swych zadań.

Artykuł 12

Umowy i umowy konsorcjum

1. Komisja podpisuje umowę dotyczącą każdego wybranego wniosku o działanie pośrednie. Taka umowa jest sporządzona zgodnie z przepisami szóstego programu ramowego oraz zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, uwzględniając cechy charakterystyczne różnych instrumentów.

Komisja, po konsultacji z zainteresowanymi stronami z Państw Członkowskich oraz państw stowarzyszonych, przygotuje modelową umowę w celu usprawnienia sporządzania umów.

2. Umowa ustala prawa i obowiązki uczestników zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, w szczególności przepisy dotyczące naukowego, technologicznego i finansowego monitoringu działań pośrednich, uaktualniania ich celów, zmian w członkostwie konsorcjum, płatności finansowego wkładu Wspólnoty i, w stosownych przypadkach, warunków kwalifikujących wszelkie niezbędne wydatki.

Umowa ustanawia przepisy dotyczące upowszechniania i wykorzystywania wiedzy oraz wyników zgodnie z tytułem II rozdział 2 Traktatu.

Umowa zawarta między Komisją i wszystkimi uczestnikami działań pośrednich wchodzi w życie po podpisaniu jej przez Komisję i koordynatora. Pozostali uczestnicy określeni w umowie przystępują do niej zgodnie z jej warunkami i korzystają z jej praw oraz przyjmują zobowiązania uczestników.

Każdy uczestnik przyłączający się do trwających działań pośrednich przystępuje do umowy oraz korzysta z praw i przyjmuje zobowiązania uczestników w stosunku do Wspólnoty.

3. W celu zapewnienia ochrony interesów finansowych Wspólnoty umowy przewidują właściwe kary, jak określono między innymi w rozporządzeniu Rady (WE, Euratom) nr 2988/95 z dnia 18 grudnia 1995 r. w sprawie ochrony interesów finansowych Wspólnot Europejskich [7].

4. Uczestnicy działań pośrednich zawierają umowę konsorcjum, jeśli zaproszenie do składania ofert nie stanowi inaczej. Komisja publikuje niewiążące wytyczne dotyczące punktów, do których odwołuje się umowa konsorcjum, takich jak:

a) wewnętrzna organizacja konsorcjum;

b) ustalenia dotyczące praw własności intelektualnej;

c) rozwiązywanie wewnętrznych sporów odnoszących się do umowy konsorcjum.

W tym celu Komisja konsultuje się z zainteresowanymi stronami z Państw Członkowskich i państw stowarzyszonych.

Artykuł 13

Realizacja działań pośrednich

1. Konsorcjum realizuje działania pośrednie oraz podejmuje wszelkie niezbędne i stosowne kroki w tym celu.

Wkład finansowy Wspólnoty jest wypłacany na rzecz koordynatora. Koordynator zarządza rozdzieleniem wkładu finansowego Wspólnoty między uczestników i działania, zgodnie z umową i decyzjami podjętymi przez konsorcjum na mocy procedur wewnętrznych ustalonych w umowie konsorcjum.

Uczestnicy powiadamiają Komisję o każdym zdarzeniu, łącznie z modyfikacjami umowy konsorcjum, które może wpłynąć na wdrożenie działań pośrednich oraz na prawa Wspólnoty.

2. Techniczne wdrożenie działań pośrednich stanowi zbiorową odpowiedzialność uczestników. Każdy uczestnik jest również odpowiedzialny za wykorzystanie wkładu finansowego Wspólnoty proporcjonalnie do jego udziału w projekcie do maksymalnej wysokości całkowitej sumy otrzymanych wpłat.

Jeżeli uczestnik naruszy umowę, a konsorcjum nie naprawi szkód przez niego wyrządzonych, Komisja może w ostateczności oraz jeśli wszelkie inne działania zostały wyczerpane, utrzymać odpowiedzialność uczestników zgodnie z następującymi warunkami:

a) niezależnie od odpowiednich działań, jakie podejmie w stosunku do uczestnika naruszającego warunki umowy, Komisja wymaga od pozostałych uczestników wdrożenia działań pośrednich;

b) w przypadku braku możliwości wdrożenia lub w przypadku gdy pozostali uczestnicy odmawiają stosowania się do lit. a), Komisja może rozwiązać umowę i zażądać zwrotu finansowego wkładu Wspólnoty. Badając niekorzystne skutki finansowania, Komisja bierze pod uwagę już podjęte prace oraz uzyskane wyniki, ustanawiając wysokość długu;

c) w odniesieniu do części długu ustanowionego zgodnie z lit. b), który powstaje w stosunku do uczestnika naruszającego umowę, Komisja rozdziela go między pozostałych uczestników na podstawie przyjętego udziału w wydatkach każdego z uczestników oraz do wysokości sumy finansowego wkładu Wspólnoty, do którego otrzymania uprawniony jest każdy z uczestników.

W przypadku gdy uczestnikiem jest organizacja międzynarodowa, instytucja publiczna lub osoba prawna, której udział w działaniach pośrednich jest gwarantowany przez Państwo Członkowskie lub państwo stowarzyszone, taki uczestnik jest odpowiedzialny wyłącznie za swój własny dług i nie ponosi odpowiedzialności za dług jakiegokolwiek innego uczestnika.

3. Ustęp 2 nie ma zastosowania do działań pośrednich realizowanych za pomocą instrumentów, takich jak działania mające na celu wspieranie i rozwój zasobów ludzkich i mobilności oraz, w odpowiednio uzasadnionych przypadkach, szczególne działania wspierające.

4. Koordynator prowadzi księgowość umożliwiającą ustalenie w dowolnym czasie proporcji środków finansowych Wspólnoty, które zostały przyznane każdemu z uczestników do celów danego projektu. Koordynator przekazuje niniejsze informacje Komisji w każdym roku.

5. W przypadku gdy kilka osób prawnych tworzy osobę prawną działającą jako jedyny uczestnik zgodnie z art. 5 ust. 5, taka osoba prawna przejmuje obowiązki określone w ust. 1 i 2. Odpowiedzialność jej członków jest określona zgodnie z prawem, na którego mocy taka wspólna osoba prawna została ustanowiona.

Artykuł 14

Finansowy wkład Wspólnoty

1. Zgodnie z załącznikiem III do szóstego programu ramowego i w granicach wspólnotowych ram w zakresie pomocy państwa dotyczącej badań i rozwoju [8] finansowy wkład Wspólnoty może przyjąć następujące formy:

a) odnośnie do sieci doskonałości przyjmuje on formę stałej dotacji do celów integracji na podstawie wspólnego programu działań. Suma takiej dotacji jest obliczana z uwzględnieniem stopnia integracji, liczby naukowców, jaką wszyscy uczestnicy zamierzają wprowadzić, cech charakterystycznych danej dziedziny badań oraz wspólnego programu działań. Wkład ten jest wykorzystywany w celu uzupełnienia zasobów wykorzystanych przez uczestników w celu przeprowadzenia wspólnego programu działań.

Dotacja ta jest wypłacana na podstawie wyników, w następstwie trwającej realizacji wspólnego programu działań i pod warunkiem że wydatki z tym związane, które mają być poświadczone przez zewnętrznego rewidenta, lub w przypadku instytucji publicznych – właściwego urzędnika publicznego, są większe niż suma samej dotacji;

b) odnośnie do niektórych działań dotyczących wspierania zasobów ludzkich i mobilności oraz niektórych szczególnych działań wspierających, z wyjątkiem działań pośrednich określonych w art. 9 ust. 2 lit. b), może przyjąć formę płatności ryczałtowej;

c) odnośnie do zintegrowanych projektów i innych instrumentów, z wyjątkiem tych określonych w lit. a) i b) oraz działań pośrednich objętych art. 9 ust. 2 lit. b), przyjmuje formę dotacji do budżetu, naliczanej jako procent budżetu ustalanego przez uczestników w celu przeprowadzenia działań pośrednich, dostosowanej do typu działań i uwzględniającej model kosztów stosowany przez danego uczestnika.

Wydatki niezbędne w celu wdrożenia działań pośrednich muszą być poświadczone przez zewnętrznego rewidenta lub, w przypadku instytucji publicznych, właściwego urzędnika publicznego.

2. Koszty dopuszczalne określane są zgodnie z art. 12 ust. 2 akapit pierwszy i muszą spełniać następujące warunki:

a) muszą być rzeczywiste, ekonomiczne oraz niezbędne w celu wdrożenia działań pośrednich;

b) muszą być ustalone zgodnie ze zwyczajowymi zasadami rachunkowości poszczególnego uczestnika;

c) muszą być ewidencjonowane w księgach rachunkowych uczestników lub, w przypadku zasobów stron trzecich, określonych w art. 8 ust. 2 akapit ostatni, w odpowiednich dokumentach finansowych takich stron trzecich;

d) są one wyłączone z podatków pośrednich, ceł i odsetek oraz nie mogą powodować wystąpienia jakichkolwiek zysków.

W drodze odstępstwa od zasady rzeczywistych kosztów oraz za zgodą uczestników umowa może określać średnie stawki udziału finansowego Wspólnoty według typu wydatku lub wcześniej określonego ryczałtu, a także wartości działania zbliżonej do przewidzianych kosztów.

3. Koszty związane z zarządzaniem konsorcjum są zwracane do wysokości 100 % kosztów poniesionych i zawierają koszty świadectw audytu. W tym przypadku osoby prawne, które uczestniczą w działaniach pośrednich na podstawie kosztów dodatkowych, mogą zażądać zwrotu pełnych kosztów, jakie poniosły w związku z zarządzaniem, w zakresie, w jakim mogą przedstawić szczegółowe dowody z tym związane. Umowa określa maksymalną wartość procentową kosztów związanych z zarządzaniem w odniesieniu do wkładu Wspólnoty. Udział nie większy niż 7 % jest zarezerwowany dla kosztów związanych z zarządzaniem konsorcjum.

Artykuł 15

Zmiany w zasadach członkostwa konsorcjum

1. Konsorcjum może z własnej inicjatywy zmieniać swoje zasady członkostwa, w szczególności może je rozszerzać w celu włączenia każdej osoby prawnej wnoszącej wkład we wdrożenie działań pośrednich.

Konsorcjum musi poinformować Komisję o każdej zmianie swych zasad członkostwa; Komisja ma prawo sprzeciwu w ciągu sześciu tygodni od daty powiadomienia. Nowi uczestnicy przystępują do umowy zgodnie z warunkami art. 12 ust. 2.

2. Wspólny program działań dla sieci doskonałości lub plan wdrożenia dotyczący zintegrowanego projektu określają, jakie zmiany w zasadach członkostwa konsorcjum wymagają wcześniejszej publikacji zaproszenia.

Konsorcjum publikuje zaproszenie oraz rozpowszechnia je, wykorzystując szczególne wsparcie informacyjne, w szczególności strony internetowe szóstego programu ramowego, prasę specjalistyczną i broszury.

Konsorcjum ocenia oferty w świetle kryteriów, które regulują ocenę i selekcję działań pośrednich, określonych zgodnie z art. 10 ust. 4 i 5, i przy pomocy niezależnych ekspertów ustanowionych przez konsorcjum na podstawie kryteriów określonych w art. 11 ust. 2 lit. b).

Późniejsza zmiana zasad konsorcjum podlega procedurze ustalonej w ust. 1 akapit drugi.

Artykuł 16

Dodatkowy wkład finansowy

Komisja może zwiększyć wkład finansowy Wspólnoty w działania pośrednie będące w toku celem rozszerzenia ich zakresu i objęcia nowych działań, które mogą dotyczyć nowych uczestników.

Komisja postąpi tak w przypadku działań pośrednich określonych w art. 9 ust. 1 i art. 9 ust. 2 lit. c) poprzez zaproszenie do składania dodatkowych ofert, które Komisja publikuje i upowszechnia zgodnie z art. 9 ust. 4 i które będzie ograniczać się, jeśli to konieczne, do działań pośrednich będących w toku. Komisja ocenia i dokonuje selekcji takich wniosków zgodnie z art. 10.

Artykuł 17

Działania konsorcjum na rzecz stron trzecich

Jeśli umowa uwzględnia możliwość podejmowania przez konsorcjum wszystkich lub niektórych z jego działań na rzecz stron trzecich, konsorcjum zapewnia, iż jest to odpowiednio podane do wiadomości publicznej, w stosownych przypadkach, zgodnie z umową.

Konsorcjum ocenia i selekcjonuje każdy wniosek przedłożony przez osoby trzecie zgodnie z zasadami przejrzystości, sprawiedliwości i bezstronności, a także zgodnie z warunkami umowy.

Artykuł 18

Naukowy, technologiczny i finansowy monitoring oraz audyty

1. Działania pośrednie, do których Wspólnota wnosi wkład, są okresowo oceniane przez Komisję na podstawie sprawozdań okresowych, które obejmą również wdrożenie planu wykorzystania lub upowszechniania wiedzy, przedłożonych przez uczestników zgodnie z warunkami umowy.

Odnośnie do monitoringu sieci doskonałości, zintegrowanych projektów i, w miarę potrzeby, innych działań pośrednich, Komisja jest wspomagana przez niezależnych ekspertów ustanowionych zgodnie z przepisami art. 11 ust. 2.

Komisja zapewnia, iż wszelkie informacje, które otrzymuje w związku z wcześniej istniejącym know-how oraz wiedzą spodziewaną lub nabytą w trakcie działań pośrednich, są traktowane jako poufne.

2. Zgodnie z umową Komisja podejmuje wszelkie użyteczne kroki w celu zapewnienia, iż cele działań pośrednich są osiągane z odpowiednim uwzględnieniem interesów finansowych Wspólnoty. Komisja może, gdy jest to niezbędne dla niniejszych interesów, dostosować wkład finansowy Wspólnoty lub zawiesić działania pośrednie w przypadku naruszenia warunków niniejszego rozporządzenia lub umowy.

3. Komisja lub jej upoważniony przedstawiciel ma prawo przeprowadzić naukowe, technologiczne lub finansowe audyty związane z działaniami uczestników w celu zapewnienia, iż działania pośrednie są lub zostały przeprowadzone zgodnie z żądanymi warunkami oraz zgodnie z warunkami umowy.

Umowa określa warunki, na których mocy uczestnicy mają prawo sprzeciwić się audytowi technologicznemu związanemu z wykorzystaniem i upowszechnianiem wiedzy, przeprowadzanej przez niektórych upoważnionych przedstawicieli Komisji.

4. Zgodnie z art. 160 C Traktatu Trybunał Obrachunkowy może dokonać weryfikacji wykorzystania finansowego wkładu Wspólnoty.

Artykuł 19

Informacje udostępnione Państwom Członkowskim i państwom stowarzyszonym

Komisja udostępnia każdemu Państwu Członkowskiemu lub państwu stowarzyszonemu, na wniosek, informacje oraz wiedzę powstałą z prac przeprowadzanych w zakresie działań pośrednich, pod warunkiem iż takie informacje są w interesie publicznym, chyba że uczestnicy przedstawią uzasadnione argumenty przeciwko takiemu działaniu.

W żadnym wypadku takie udostępnienie nie przenosi żadnych praw lub zobowiązań Komisji oraz uczestników pod względem praw własności intelektualnej na rzecz Państw Członkowskich lub państw stowarzyszonych otrzymujących takie informacje.

Jeśli takie ogólne informacje nie zostaną podane do wiadomości publicznej lub udostępnione przez uczestników, lub przekazane bez żadnych ograniczeń poufności, Państwa Członkowskie i państwa stowarzyszone wypełniają wymóg ze strony Komisji odnośnie do poufności, jak ustalono na mocy niniejszego rozporządzenia.

Artykuł 20

Ochrona finansowych interesów Wspólnoty

Komisja zapewnia, że w chwili wdrożenia działań pośrednich interesy finansowe Wspólnoty są chronione poprzez skuteczne kontrole i poprzez środki odstraszające i, w przypadku wykrycia nieprawidłowości, poprzez skuteczne, proporcjonalne i odstraszające kary, zgodnie z rozporządzeniem Rady (WE, Euratom) nr 2988/95 i (WE, Euratom) nr 2185/96 [9] oraz rozporządzeniem Rady (Euratom) nr 1074/1999 [10].

ROZDZIAŁ III

SZCZEGÓLNE ZASADY UCZESTNICTWA W DZIAŁANIACH W DZIEDZINIE BADAŃ I ROZWOJU TECHNOLOGICZNEGO ZGODNIE Z PRIORYTETOWYM OBSZAREM TEMATYCZNYM "BADANIA ENERGII SYNTEZY JĄDROWEJ"

Artykuł 21

Zakres

Zasady wymienione w niniejszym rozdziale stosuje się do działań w dziedzinie badań i rozwoju technologicznego zgodnie z priorytetowym obszarem tematycznym "Badania energii syntezy jądrowej". W przypadku jakiegokolwiek konfliktu między zasadami określonymi w niniejszym rozdziale i tymi określonymi w rozdziałach II i III stosowane są zasady określone w niniejszym rozdziale.

Artykuł 22

Procedury

Działania w dziedzinie badań i rozwoju technologicznego zgodnie z priorytetowym obszarem tematycznym "Badania energii syntezy jądrowej" mogą być wdrożone na podstawie procedur określonych w ramach:

a) umowy o stowarzyszeniu z Państwami Członkowskimi, państwami stowarzyszonymi lub osobami prawnymi działającymi w tych państwach;

b) Europejskiej Umowy na rzecz Rozwoju Syntezy Jądrowej (EFDA);

c) każdego innego wielostronnego porozumienia zawartego między Wspólnotą i stowarzyszonymi osobami prawnymi;

d) osób prawnych, które mogą być ustanowione po wydaniu opinii przez komitet konsultacyjny dla programu syntezy jądrowej określonego w art. 6 ust. 2 programu szczegółowego (Euratom) badań i szkoleń w zakresie energii jądrowej;

e) innych umów o ograniczonym okresie obowiązywania, zawartych z niestowarzyszonymi osobami prawnymi działającymi w Państwach Członkowskich lub państwach stowarzyszonych;

f) umów międzynarodowych odnoszących się do współpracy z państwami trzecimi lub dowolną osobą prawną, która może być ustanowiona na mocy takiej umowy.

Artykuł 23

Finansowy wkład Wspólnoty

1. Umowy o stowarzyszeniu określone w art. 22 lit. a) oraz umowy o ograniczonym okresie obowiązywania określone w art. 22 lit. e) ustalają zasady odnoszące się do finansowego wkładu Wspólnoty w działania, które obejmują.

Roczna stawka podstawowa finansowego wkładu Wspólnoty nie przekroczy 20 % przez czas trwania szóstego programu ramowego.

2. Po konsultacji z komitetem konsultacyjnym dla programu syntezy jądrowej, określonym w art. 6 ust. 2 programu szczegółowego (Euratom) badań i szkoleń w zakresie energii jądrowej, Komisja może finansować:

a) przy jednolitej stawce nieprzekraczającej 40 %:

i) wydatki związane z kapitałem ściśle określonych projektów, które otrzymały status priorytetowy nadany przez komitet konsultacyjny; status priorytetowy związany jest z działaniami bezpośredniej przydatności dla "the Next Step"/ITER, z wyjątkiem projektów, którym już nadano status priorytetowy podczas wcześniejszych programów ramowych;

ii) wydatki dotyczące uczestnictwa w ściśle określonych projektach wzmacniających wzajemną współpracę między stowarzyszeniami, wynikające z umów o stowarzyszeniu, określonych w art. 22, do wysokości rocznego pułapu wsparcia Wspólnoty wynoszącego 100000 EUR na stowarzyszenie;

b) ściśle określone wielostronne działania przeprowadzane zgodnie z Europejską Umową na rzecz Rozwoju Syntezy Jądrowej lub przez dowolną osobę prawną ustanowioną w tym celu, włączając zamówienia.

3. W przypadku projektów i działań otrzymujących finansowe wsparcie powyżej rocznej stawki podstawowej, określonej w ust. 1 akapit drugi, osoby prawne określone w art. 22 lit. a)–e) mają prawo uczestniczenia w eksperymentach przeprowadzanych na danym sprzęcie.

4. Finansowy wkład Wspólnoty w działania przeprowadzane w ramach umowy o współpracy międzynarodowej, określonej w art. 22 lit. f), jest określany w powyższej umowie lub przez dowolną osobę prawną ustanowioną na jej mocy.

Wspólnota, wraz z osobami prawnymi stowarzyszonymi w ramach programu, może utworzyć dowolną osobę prawną w celu kierowania jej udziałem i wkładem finansowym do takiej umowy.

Artykuł 24

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie trzeciego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Wspólnot Europejskich.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich Państwach Członkowskich.

Sporządzono w Brukseli, dnia 5 listopada 2002 r.

W imieniu Rady

T. Pedersen

Przewodniczący

[1] Dz.U. C 103 E z 30.4.2002, str. 331.

[2] Opinia wydana dnia 3 lipca 2002 r. (dotychczas nieopublikowana w Dzienniku Urzędowym).

[3] Opinia wydana dnia 17 lipca 2002 r. (dotychczas nieopublikowana w Dzienniku Urzędowym).

[4] Dz.U. L 232 z 29.8.2002, str. 34.

[5] Dz.U. L 294 z 29.10.2002, str. 74.

[6] Dz.U. L 199 z 31.7.1985, str. 1.

[7] Dz.U. L 312 z 23.12.1995, str. 1.

[8] Dz.U. C 45 z 17.2.1996, str. 5.

[9] Rozporządzenie Rady (Euratom, WE) nr 2185/96 z dnia 11 listopada 1996 r. w sprawie kontroli na miejscu oraz inspekcji przeprowadzanych przez Komisję w celu ochrony interesów finansowych Wspólnot Europejskich przed nadużyciami finansowymi i innymi nieprawidłowościami (Dz.U. L 292 z 15.11.1996, str. 2).

[10] Rozporządzenie Rady (Euratom) nr 1074/1999 z dnia 25 maja 1999 r. dotyczące dochodzeń prowadzonych przez Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF) (Dz.U. L 136 z 31.5.1999, str. 8).

--------------------------------------------------