(1)

W dniu 25 września 2015 r. Zgromadzenie Ogólne ONZ przyjęło nowe globalne ramy zrównoważonego rozwoju: Agendę na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030, której podstawowymi elementami są cele zrównoważonego rozwoju. Komunikat Komisji z dnia 22 listopada 2016 r. dotyczący kolejnych kroków w kierunku zrównoważonej przyszłości Europy wiąże cele zrównoważonego rozwoju z unijnymi ramami polityki w celu zapewnienia, aby we wszystkich unijnych działaniach i inicjatywach politycznych, realizowanych zarówno w Unii, jak i na całym świecie, od samego początku uwzględniano cele zrównoważonego rozwoju. W swoich konkluzjach z dnia 20 czerwca 2017 r. Rada potwierdziła zobowiązanie Unii i jej państw członkowskich do wdrożenia Agendy na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030 w pełny, spójny, kompleksowy, zintegrowany i skuteczny sposób oraz w ścisłej współpracy z partnerami i innymi zainteresowanymi stronami.

(2)

Porozumienie paryskie przyjęte na mocy Ramowej konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu (zwane dalej „porozumieniem paryskim”), które zostało zatwierdzone przez Unię w dniu 5 października 2016 r. i weszło w życie w dniu 4 listopada 2016 r. (3), ma na celu bardziej zdecydowaną reakcję na zmianę klimatu, między innymi przez zapewnienie spójności przepływów finansowych ze ścieżką prowadzącą do niskiego poziomu emisji gazów cieplarnianych oraz rozwoju odpornego na zmianę klimatu.

(3)

Aby osiągnąć cele porozumienia paryskiego oraz znacząco ograniczyć ryzyko i skutki zmiany klimatu, celem światowym powinno być utrzymanie wzrostu średniej temperatury na świecie znacznie poniżej 2 °C w stosunku do poziomu sprzed epoki przemysłowej oraz kontynuowanie wysiłków na rzecz ograniczenia wzrostu temperatury do 1,5 °C powyżej poziomu sprzed epoki przemysłowej.

(4)

W dniu 8 października 2018 r. Międzyrządowy Zespół ds. Zmian Klimatu (IPCC) opublikował sprawozdanie specjalne dotyczące globalnego ocieplenia o 1,5 °C, w którym stwierdzono, że ograniczenie globalnego ocieplenia do 1,5 °C będzie wymagało szybkich, dalekosiężnych i bezprecedensowych zmian we wszystkich aspektach życia społecznego oraz że ograniczenie globalnego ocieplenia do 1,5 °C w porównaniu z 2 °C mogłoby iść w parze z zapewnieniem rozwoju bardziej zrównoważonego i sprawiedliwego społeczeństwa.

(5)

Zrównoważony rozwój oraz przejście na niskoemisyjną, odporną na zmianę klimatu i bardziej zasobooszczędną gospodarkę o obiegu zamkniętym mają kluczowe znaczenie dla zapewnienia długoterminowej konkurencyjności unijnej gospodarki. Zrównoważony rozwój jest od dawna centralnym elementem projektu, jakim jest Unia, a jego wymiar społeczny i środowiskowy odzwierciedlony jest w Traktacie o Unii Europejskiej i Traktacie o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE). Margines czasowy na zmianę podejścia w sektorze finansowym w kierunku zrównoważonego finansowania, pozwalający zapewnić utrzymanie wzrostu średniej temperatury na świecie znacznie poniżej 2 °C, jest ograniczony. W związku z tym istotne jest, aby nowe inwestycje w infrastrukturę były zrównoważone w perspektywie długoterminowej.

(6)

W swoim komunikacie z dnia 8 marca 2018 r. Komisja opublikowała plan działania dotyczący finansowania zrównoważonego wzrostu gospodarczego, uruchamiając ambitną i kompleksową strategię dotyczącą zrównoważonego finansowania. Jednym z celów planu działania jest ukierunkowanie przepływów kapitału na zrównoważone inwestowanie w celu osiągnięcia zrównoważonego i zintegrowanego wzrostu. Kluczowe znaczenie ma położenie większego nacisku na ograniczanie skutków zmiany klimatu, ponieważ drastycznie nasiliły się klęski żywiołowe wywołane nieprzewidywalnością warunków pogodowych.

(7)

W decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady nr 1386/2013/UE (4) wezwano do zwiększenia środków finansowych sektora prywatnego na wydatki dotyczące działań związanych ze środowiskiem i klimatem, zwłaszcza poprzez ustanowienie zachęt i metod pobudzających przedsiębiorstwa do mierzenia kosztów wpływu ich działalności na środowisko oraz zysków z korzystania z usług środowiskowych.

(8)

Realizacja celów zrównoważonego rozwoju w Unii wymaga ukierunkowania przepływów kapitału na zrównoważone inwestycje. Ważne jest pełne wykorzystanie potencjału rynku wewnętrznego, aby osiągnąć te cele. W tym kontekście kluczowe jest usunięcie przeszkód utrudniających efektywny przepływ kapitału w kierunku zrównoważonych inwestycji na rynku wewnętrznym oraz zapobieganie powstawaniu nowych przeszkód.

(9)

W rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/1011 (5) ustanowiono jednolite zasady dotyczące wskaźników referencyjnych w Unii oraz uwzględniono różne rodzaje wskaźników referencyjnych. Coraz większa liczba inwestorów realizuje strategie inwestycji niskoemisyjnych oraz stosuje niskoemisyjne wskaźniki referencyjne do mierzenia wyników portfeli inwestycyjnych. Ustanowienie unijnych wskaźników referencyjnych transformacji klimatycznej oraz unijnych wskaźników referencyjnych dostosowanych do porozumienia paryskiego, w oparciu o metodę związaną ze zobowiązaniami dotyczącymi emisji dwutlenku węgla zawartymi w porozumieniu paryskim, przyczyniłoby się do zwiększenia przejrzystości i pomogłoby zapobiegać nieuczciwemu zielonemu PR-owi.

(10)

Do grupy indeksów niskoemisyjności należą obecnie różnorodne indeksy. Te indeksy niskoemisyjności stosowane są jako wskaźniki referencyjne dla portfeli i produktów inwestycyjnych sprzedawanych w skali międzynarodowej. Jakość i integralność wskaźników referencyjnych niskoemisyjności mają wpływ na skuteczne funkcjonowanie rynku wewnętrznego wielu portfeli indywidualnego i zbiorowego inwestowania. Wiele indeksów niskoemisyjności, które są stosowane do pomiaru wyników portfeli inwestycyjnych, w szczególności wydzielonych rachunków inwestycyjnych i przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania, jest opracowywanych w jednym państwie członkowskim, ale stosowanych przez podmioty zarządzające portfelami i aktywami w innych państwach członkowskich. Ponadto podmioty zarządzające portfelami i aktywami często zabezpieczają swoje ryzyko ekspozycji związane z emisyjnością korzystając ze wskaźników referencyjnych opracowanych w innych państwach członkowskich.

(11)

Na rynku pojawiły się różne kategorie indeksów niskoemisyjności o różnych poziomach ambicji. Podczas gdy celem niektórych wskaźników referencyjnych jest zmniejszenie śladu węglowego standardowego portfela inwestycyjnego, celem innych wskaźników jest dobór tylko takich składników, które przyczyniają się do osiągnięcia celu 2 °C określonego w porozumieniu paryskim. Pomimo różnic w zakresie celów i strategii wiele tych wskaźników referencyjnych jest powszechnie propagowanych jako wskaźniki referencyjne niskoemisyjności.

(12)

Rozbieżne podejścia do metod opracowywania wskaźników referencyjnych skutkują rozdrobnieniem rynku wewnętrznego, ponieważ dla użytkowników wskaźników referencyjnych nie jest jasne, czy dany indeks niskoemisyjności jest wskaźnikiem referencyjnym dostosowanym do celów porozumienia paryskiego, czy tylko wskaźnikiem referencyjnym, którego celem jest jedynie obniżenie śladu węglowego standardowego portfela inwestycyjnego. Aby móc odnieść się do potencjalnie nieuzasadnionych deklaracji administratorów na temat niskoemisyjnego charakteru ich wskaźników referencyjnych, państwa członkowskie mogą przyjmować swoje własne przepisy, aby chronić inwestorów przed nieporozumieniami i niejednoznacznościami w zakresie celów i poziomu ambicji dla różnych kategorii tak zwanych indeksów niskoemisyjności stosowanych jako wskaźniki referencyjne dla portfeli inwestycji w technologie niskoemisyjne.

(13)

Wobec braku zharmonizowanych ram zapewniających dokładność i integralność głównych kategorii wskaźników referencyjnych niskoemisyjności stosowanych w przypadku portfeli indywidualnego lub zbiorowego inwestowania różnice w podejściach państw członkowskich mogą stwarzać przeszkody dla sprawnego funkcjonowania rynku wewnętrznego.

(14)

W celu utrzymania należytego funkcjonowania rynku wewnętrznego z korzyścią dla inwestorów, dalszej poprawy funkcjonowania rynku wewnętrznego oraz zapewnienia wysokiego poziomu ochrony konsumentów i inwestorów, należy zmienić rozporządzenie (UE) 2016/1011 przez wprowadzenie ram prawnych określających minimalne wymogi w zakresie unijnych wskaźników referencyjnych transformacji klimatycznej oraz unijnych wskaźników referencyjnych dostosowanych do porozumienia paryskiego na poziomie Unii. W związku z tym szczególnie ważne jest, aby takie wskaźniki nie szkodziły w poważny sposób realizacji celów z zakresu ochrony środowiska, polityki społecznej i ładu korporacyjnego.

(15)

Wprowadzenie jasnego rozróżnienia między unijnymi wskaźnikami referencyjnymi transformacji klimatycznej oraz unijnymi wskaźnikami referencyjnymi dostosowanymi do porozumienia paryskiego, a także opracowanie minimalnych norm dla każdego z tych wskaźników referencyjnych przyczyniłoby się do zapewnienia spójności między tymi wskaźnikami. Unijne wskaźniki referencyjne dostosowane do porozumienia paryskiego powinny być zgodne z celami porozumienia paryskiego na poziomie indeksu.

(16)

W celu zapewnienia, aby oznaczenia „unijny wskaźnik referencyjny transformacji klimatycznej” oraz „unijny wskaźnik referencyjny dostosowany do porozumienia paryskiego” były wiarygodne i łatwo rozpoznawalne dla inwestorów w całej Unii, jedynie administratorzy, którzy spełniają wymogi określone w niniejszym rozporządzeniu, powinni mieć możliwość stosowania tych oznaczeń przy wprowadzaniu do obrotu w Unii unijnych wskaźników referencyjnych transformacji klimatycznej oraz unijnych wskaźników referencyjnych dostosowanych do porozumienia paryskiego.

(17)

Aby zachęcić przedsiębiorstwa do ujawniania wiarygodnych celów redukcji emisji dwutlenku węgla, administrator unijnego wskaźnika transformacji klimatycznej, przy wyborze lub ważeniu aktywów bazowych, powinien wziąć pod uwagę przedsiębiorstwa, których celem jest ograniczenie ich emisji dwutlenku węgla w kierunku dostosowania do celów porozumienia paryskiego. Takie cele powinny być podane do publicznej wiadomości oraz wiarygodne, to znaczy powinny one wiązać się z rzeczywistym zobowiązaniem do dekarbonizacji oraz powinny być wystarczająco szczegółowe i technicznie wykonalne.

(18)

Użytkownicy wskaźników nie zawsze mają niezbędne informacje o zakresie, w jakim metoda stosowana przez administratorów wskaźników referencyjnych uwzględnia czynniki z zakresu ochrony środowiska, polityki społecznej i ładu korporacyjnego. Informacje takie są często rozproszone lub nie istnieją, co nie pozwala na skuteczne dokonywanie porównań transgranicznych w celach inwestycyjnych. Aby uczestnicy rynku mogli dokonywać świadomych wyborów, wszyscy administratorzy wskaźników referencyjnych, z wyjątkiem administratorów wskaźników referencyjnych stóp procentowych oraz walutowych wskaźników referencyjnych, powinni być zobowiązani do ujawniania w swoim oświadczeniu dotyczącym wskaźnika referencyjnego, czy ich wskaźniki referencyjne lub rodziny takich wskaźników realizują cele z zakresu z zakresu ochrony środowiska, polityki społecznej i ładu korporacyjnego oraz czy administrator wskaźników referencyjnych oferuje takie wskaźniki.

(19)

Aby poinformować inwestorów o stopniu, w jakim istotne wskaźniki akcyjne i obligacyjne, a także unijne wskaźniki referencyjne transformacji klimatycznej oraz unijne wskaźniki referencyjne dostosowane do porozumienia paryskiego przyczyniają się do realizacji celów porozumienia paryskiego, administratorzy wskaźników referencyjnych powinni publikować szczegółowe informacje na temat tego, czy i w jakim zakresie zapewnia się stopień ogólnego dostosowania do celu redukcji emisji dwutlenku węgla lub osiągnięcia celów porozumienia paryskiego.

(20)

Administratorzy unijnych wskaźników referencyjnych transformacji klimatycznej oraz unijnych wskaźników referencyjnych dostosowanych do porozumienia paryskiego powinni także publikować opis metody stosowanej przez nich do obliczania tych wskaźników. Informacje te powinny zawierać opis sposobu doboru i ważenia aktywów bazowych oraz wskazanie, jakie aktywa zostały wykluczone i z jakiego powodu. W celu umożliwienia oceny w jaki sposób wskaźnik referencyjny przyczynia się do realizacji celów środowiskowych, administrator wskaźników referencyjnych powinien ujawnić sposób pomiaru emisji dwutlenku węgla aktywów bazowych, wartości poszczególnych parametrów, w tym całkowity ślad węglowy danego wskaźnika referencyjnego, oraz rodzaj i źródło wykorzystanych danych. W celu umożliwienia podmiotom zarządzającym aktywami wyboru najbardziej odpowiedniego wskaźnika referencyjnego dla ich strategii inwestycyjnej, administratorzy wskaźników referencyjnych powinni przedstawić uzasadnienie parametrów swojej metody oraz wyjaśnić, w jaki sposób dany wskaźnik referencyjny przyczynia się do realizacji celów środowiskowych. Publikowane informacje powinny również uwzględniać szczegółowe dane dotyczące częstotliwości przeglądów oraz zastosowanej procedury.

(21)

Metody stosowane w odniesieniu do unijnych wskaźników referencyjnych transformacji klimatycznej oraz unijnych wskaźników referencyjnych dostosowanych do porozumienia paryskiego powinny opierać się na naukowo popartych trajektoriach dekarbonizacji lub na ogólnym dostosowaniu do celów porozumienia paryskiego.

(22)

Aby zapewnić trwałą zgodność z wybranym celem w zakresie łagodzenia zmiany klimatu, administratorzy unijnych wskaźników referencyjnych transformacji klimatycznej oraz unijnych wskaźników referencyjnych dostosowanych do porozumienia paryskiego powinni regularnie dokonywać przeglądu swoich metod oraz informować użytkowników o stosowanych procedurach wprowadzania wszelkich istotnych zmian w tych metodach. Wprowadzając istotną zmianę, administratorzy wskaźników referencyjnych powinni ujawniać przyczyny tej zmiany oraz wyjaśniać, w jaki sposób zmiana ta zachowuje zgodność z początkowymi celami wskaźników referencyjnych.

(23)

Wskaźniki referencyjne niemające aktywów bazowych, które mają wpływ na zmianę klimatu, jak to ma miejsce na przykład w przypadku wskaźników referencyjnych stóp procentowych oraz walutowych wskaźników referencyjnych, powinny zostać wyłączone z wymogu ujawniania w oświadczeniu dotyczącym ich wskaźnika referencyjnego tego, czy i w jakim zakresie zapewnia się stopień ogólnego dostosowania do ich celu redukcji emisji dwutlenku węgla lub osiągnięcia celów porozumienia paryskiego. Ponadto w odniesieniu do każdego z tych wskaźników referencyjnych lub, w stosownych przypadkach, każdej z rodzin wskaźników referencyjnych, które nie realizują celów w zakresie redukcji emisji dwutlenku węgla, powinno wystarczyć jasne określenie w oświadczeniu dotyczącym wskaźnika referencyjnego, że nie realizują one takich celów.

(24)

W celu zwiększenia przejrzystości oraz zapewnienia odpowiedniego poziomu harmonizacji należy przekazać Komisji uprawnienia do przyjmowania aktów zgodnie z art. 290 TFUE w odniesieniu do sprecyzowania minimalnej zawartości obowiązków w zakresie ujawniania, którym powinni podlegać administratorzy unijnych wskaźników referencyjnych transformacji klimatycznej oraz administratorzy unijnych wskaźników referencyjnych dostosowanych do porozumienia paryskiego, a także określenia minimalnych norm dotyczących harmonizacji metody mającej zastosowanie do unijnych wskaźników referencyjnych transformacji klimatycznej oraz unijnych wskaźników referencyjnych dostosowanych do porozumienia paryskiego, w tym metody obliczania emisji dwutlenku węgla związanych z aktywami bazowymi, przy uwzględnieniu metod oznaczania śladu środowiskowego produktów i organizacji określonych w pkt 2 lit. a) i b) zalecenia Komisji 2013/179/UE (6) oraz pracy grupy ekspertów technicznych ds. zrównoważonego finansowania. Szczególnie ważne jest, aby w czasie prac przygotowawczych nad każdym z tych aktów delegowanych Komisja prowadziła stosowne otwarte i publiczne konsultacje, w tym na poziomie ekspertów, oraz aby konsultacje te prowadzone były zgodnie z zasadami określonymi w Porozumieniu międzyinstytucjonalnym z dnia 13 kwietnia 2016 r. w sprawie lepszego stanowienia prawa (7). W szczególności, aby zapewnić Parlamentowi Europejskiemu i Radzie udział na równych zasadach w przygotowaniu aktów delegowanych, instytucje te otrzymują wszelkie dokumenty w tym samym czasie co eksperci państw członkowskich, a eksperci tych instytucji mogą systematycznie brać udział w posiedzeniach grup eksperckich Komisji zajmujących się przygotowaniem aktów delegowanych oraz otrzymują protokoły posiedzeń grupy ekspertów technicznych ds. zrównoważonego finansowania.

(25)

Rozporządzenie (UE) 2016/1011 wprowadziło okres przejściowy, w którym podmioty opracowujące indeks, opracowujące wskaźniki referencyjne w dniu 30 czerwca 2016 r., mają występować z wnioskiem o zezwolenia do dnia 1 stycznia 2020 r. Zaprzestanie stosowania kluczowych wskaźników referencyjnych mogłoby wpłynąć na integralność rynku, stabilność finansową, konsumentów, gospodarkę realną oraz na finansowanie gospodarstw domowych i przedsiębiorstw w państwach członkowskich. Zaprzestanie stosowania kluczowego wskaźnika referencyjnego mogłoby również wpłynąć na ważność umów finansowych lub instrumentów finansowych oraz mogłoby powodować zakłócenia zarówno dla inwestorów, jak i konsumentów, a także mogłoby mieć potencjalnie poważne konsekwencje dla stabilności finansowej. Ponadto, gdyby dane wejściowe w odniesieniu do kluczowych wskaźników referencyjnych przestały być dostępne, mogłoby to osłabić reprezentatywny charakter takich wskaźników oraz wywrzeć negatywny wpływ na ich zdolność odzwierciedlania danej sytuacji rynkowej lub gospodarczej. Należy zatem przedłużyć do pięciu lat maksymalny okres zarówno w odniesieniu do obowiązkowego administrowania kluczowymi wskaźnikami referencyjnymi, jak i maksymalny okres w odniesieniu do obowiązkowego przekazywania danych do celów takich wskaźników referencyjnych. Kluczowe wskaźniki referencyjne są obecnie reformowane. Przejście od istniejącego kluczowego wskaźnika referencyjnego do odpowiedniego wskaźnika, który go zastąpi, wymaga okresu przejściowego, tak aby wszystkie rozwiązania prawne i techniczne niezbędne do takiego przejścia mogły zostać bez przeszkód sfinalizowane. W tym okresie przejściowym należy publikować istniejący kluczowy wskaźnik referencyjny wraz z wartością wskaźnika, który go zastąpi. Niezbędne jest zatem przedłużenie okresu, w którym istniejący kluczowy wskaźnik referencyjny może być publikowany i stosowany bez potrzeby ubiegania się przez jego administratora o zezwolenie.

(26)

Należy zatem odpowiednio zmienić rozporządzenie (UE) 2016/1011,