(1)

Landbouwers en plattelandsbedrijven in de Unie zijn ongekend zwaar getroffen door de gevolgen van de Russische invasie van Oekraïne. Stijgende prijzen voor productiemiddelen, met name voor energie, meststoffen en diervoeders, hebben geleid tot een economische ontwrichting van de landbouwsector en plattelandsgemeenschappen van de Unie en tot liquiditeitsproblemen bij landbouwers en bij kleine plattelandsbedrijven die actief zijn op het gebied van de verwerking, afzet of ontwikkeling van landbouwproducten. Daardoor is een uitzonderlijke situatie ontstaan die moet worden aangepakt door een nieuwe uitzonderlijke maatregel.

(2)

Om de gevolgen van de Russische invasie van Oekraïne voor de sectoren landbouw en voeding van de Unie het hoofd te bieden, moet deze verordening voorzien in een nieuwe, uitzonderlijke en tijdelijke maatregel voor de aanpak van de liquiditeitsproblemen, die een gevaar vormen voor de continuïteit van de landbouwactiviteiten en van kleine bedrijven die actief zijn op het gebied van de verwerking, afzet of ontwikkeling van landbouwproducten.

(3)

De steun uit hoofde van de maatregel waarin deze verordening voorziet, die het concurrentievermogen van de agrovoedingsindustrie en de levensvatbaarheid van de landbouwbedrijven in de Unie beoogt veilig te stellen, moet ervoor zorgen dat de beschikbare middelen zoveel mogelijk terechtkomen bij hen die het meest getroffen zijn door de gevolgen van de Russische invasie van Oekraïne en moet worden toegekend op basis van objectieve en niet-discriminerende criteria. Bij dergelijke criteria moet in het geval van landbouwers kunnen worden gedacht aan productiesectoren, soorten landbouw of landbouwbedrijfsstructuren, en in het geval van kleine en middelgrote ondernemingen (kmo’s) aan sectoren, soorten activiteiten, soorten regio’s of andere specifieke beperkingen.

(4)

De huidige, ernstige crisis in de landbouwector van de Unie bevestigt de noodzaak om de transitie naar duurzaamheid te bespoedigen teneinde beter voorbereid te zijn op toekomstige crises. De steun in het kader van de in deze verordening voorziene maatregel mag daarom niet leiden tot een verlaging van het totale aandeel van de bijdrage van het Europees Landbouwfonds voor plattelandsontwikkeling (Elfpo) dat is gereserveerd voor de in artikel 59, lid 6, van Verordening (EU) nr. 1305/2013 van het Europees Parlement en de Raad (3) bedoelde maatregelen.

(5)

Vanwege de urgentie en het tijdelijke en uitzonderlijke karakter van de in deze verordening voorziene maatregel moet worden voorzien in een eenmalige betaling en een einddatum voor de toepassing van de maatregel. Aan het beginsel dat betalingen van de Commissie moeten worden gedaan overeenkomstig de begrotingskredieten en onder voorbehoud van de beschikbaarheid van middelen moet ook worden voldaan.

(6)

Om ervoor te zorgen dat de zwaarst getroffen landbouwers en kmo’s meer steun krijgen, moet het de lidstaten worden toegestaan om de hoogte van de vaste bedragen te variëren naargelang van de categorie waarin een in aanmerking komende begunstigde valt, bijvoorbeeld door bepaalde marges of brede categorieën vast te stellen, op basis van objectieve en niet-discriminerende criteria.

(7)

Om een adequate financiering van de in deze verordening voorziene maatregel te waarborgen en tegelijk te voorkomen dat andere doelstellingen van de plattelandsontwikkelingsprogramma’s in het gedrang komen, moet een maximumpercentage voor de bijdrage van de Unie aan die maatregel worden vastgesteld.

(8)

Verordening (EU) nr. 1305/2013 moet daarom dienovereenkomstig worden gewijzigd.

(9)

In het licht van de Russische invasie van Oekraïne en de urgentie om de gevolgen van die invasie voor de sectoren landbouw en voeding van de Unie te bestrijden, wordt het passend geacht een uitzondering te maken op de periode van acht weken waarin is voorzien in artikel 4 van Protocol nr. 1 betreffende de rol van de nationale parlementen in de Europese Unie, dat gehecht is aan het Verdrag betreffende de Europese Unie (VEU), het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie en het Verdrag tot oprichting van de Europese Gemeenschap voor Atoomenergie.

(10)

Daar de doelstelling van deze verordening, namelijk het aanpakken van de uitzonderlijke situatie die is ontstaan in de sectoren landbouw en voeding van de Unie door de gevolgen van de Russische invasie van Oekraïne, niet voldoende door de lidstaten kan worden verwezenlijkt, maar vanwege de omvang en de gevolgen van het optreden beter door de Unie kan worden verwezenlijkt, kan de Unie, overeenkomstig het in artikel 5 van het VEU neergelegde subsidiariteitsbeginsel, maatregelen nemen. Overeenkomstig het in hetzelfde artikel neergelegde evenredigheidsbeginsel gaat deze verordening niet verder dan nodig is om die doelstelling te verwezenlijken.

(11)

Gezien de urgentie van de situatie met betrekking tot de gevolgen van de Russische invasie van Oekraïne voor de sectoren landbouw en voeding van de Unie moet deze verordening in werking treden op de dag van de bekendmaking ervan in het Publicatieblad van de Europese Unie,