EUR-Lex Access to European Union law

Back to EUR-Lex homepage

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Document 52019IE0936

Opinjoni tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew dwar “Nisimgħu liċ-ċittadini tal-Ewropa għal futur sostenibbli (Sibiu u lil hinn)”

ĠU C 228, 5.7.2019, p. 37–49 (BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, HR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)

5.7.2019   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

C 228/37


Opinjoni tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew dwar “Nisimgħu liċ-ċittadini tal-Ewropa għal futur sostenibbli (Sibiu u lil hinn)”

(2019/C 228/06)

Relaturi: Vladimíra DRBALOVÁ

Peter SCHMIDT

Yves SOMVILLE

Deċiżjoni tal-Bureau

16.10.2018

Bażi legali

Artikolu 29(2) tar-Regoli ta' Proċedura

Opinjoni adottata fil-plenarja

20.3.2019

Sessjoni plenarja nru

542

Riżultat tal-votazzjoni

(favur/kontra/astensjonijiet)

217/6/8

Nisimgħu liċ-ċittadini tal-Ewropa għal futur sostenibbli

1.   Introduzzjoni

1.1

Il-KESE huwa pont bejn l-istituzzjonijiet tal-UE u ċ-ċittadini tagħha, permezz tad-diversità tal-membri tiegħu, u għalhekk jixtieq jipproponi l-viżjoni ambizzjuża tiegħu għall-futur, bl-Ewropa ssir il-mexxej globali fl-iżvilupp sostenibbli.

1.2

Il-pedament tal-Unjoni Ewropea huwa wieħed mill-proġetti ta’ paċi, soċjali u ekonomiċi l-aktar ta’ suċċess fl-istorja Ewropea. L-Ewropa tagħna kienet imwaqqfa fuq il-valuri tar-rispett għad-dinjità tal-bniedem, il-libertà, in-nondiskriminazzjoni, it-tolleranza, il-ġustizzja, is-solidarjetà u l-ugwaljanza bejn in-nisa u l-irġiel, id-demokrazija, l-istat tad-dritt u r-rispett għad-drittijiet tal-bniedem, inklużi d-drittijiet tal-minoranzi (1). Dawn il-valuri għandhom jibqgħu fil-qalba tal-iżvilupp u l-politiki futuri tal-UE.

1.3

Seba’ deċennji ta’ paċi u stabbiltà fl-Ewropa hija kisba storika u eċċezzjonali. Il-proġett Ewropew u l-kostruzzjoni tal-Unjoni Ewropea, li ħolqu unjoni fost il-popli tal-Ewropa u li, pass pass, rabtu lill-Istati Ewropej flimkien b’għan komuni, għamlu dan possibbli. Dan jispjega għalfejn l-UE għadha proġett attraenti għall-pajjiżi kandidati u għall-pajjiżi li jipparteċipaw fil-politika tal-viċinat tal-UE. Madankollu, l-Ewropa trid tkun lesta tiffaċċja żviluppi ġeopolitiċi ġodda. Il-KESE għandu jkollu rwol biex iqajjem kuxjenza dwar il-fatt li l-paċi ma tistax titqies bħala fatt xi għal dejjem.

1.4

Is-suq uniku fid-dimensjonijiet ekonomiċi, soċjali u ambjentali kollha tiegħu huwa fil-qalba tal-integrazzjoni Ewropea. Għalhekk għandu jkun kapaċi jiġġenera tkabbir u innovazzjoni sostenibbli, jiġbed l-investiment u jrawwem il-kompetittività sostenibbli tal-kumpaniji tiegħu fi swieq globalizzati. Madankollu, huwa importanti wkoll li jiġi rikonoxxut li l-impatt pożittiv tas-suq uniku ma ġiex mifrux b’mod ugwali u li mhux iċ-ċittadini kollha huma f’pożizzjoni li jibbenefikaw mil-ġid tiegħu.

1.5

Tkabbir sostenibbli jfisser li t-tkabbir għandu jkun ibbażat mhux biss fuq il-kwantità imma wkoll – fil-fatt, aktar, – fuq il-kwalità, li jfisser (i) l-ebda sfruttament tal-ambjent jew tax-xogħol, (ii) kondizzjonijiet tal-għajxien ġusti, (iii) tkabbir ekonomiku mkejjel mhux biss mill-fluss annwali, iżda wkoll minn ħażniet ta’ ġid u d-distribuzzjoni tagħhom, (iv) l-issodisfar tal-ħtiġijiet ta’ kulħadd fi ħdan il-limiti tal-mezzi tal-pjaneta, (v) ekonomiji li qed jiżviluppaw li jippermettulna nirnexxu, irrispettivament minn jekk jikbrux jew le, u (vi) fluss magħluq ta’ dħul li jiċċirkola bejn id-djar, in-negozji, il-banek, il-gvern u l-kummerċ, li jopera b’mod soċjali u ekoloġiku. L-enerġija, il-materjali, id-dinja naturali, is-soċjetà umana, il-poter u l-ġid li għandna komuni: kollha huma nieqsa mill-mudell attwali. Ix-xogħol bla ħlas tal-persuni li jindokraw – prinċipalment in-nisa – huwa injorat, għalkemm l-ebda ekonomija ma tista’ taħdem mingħajrhom (2).

1.6

Sadanittant, il-kompetittività sostenibbli hija mudell li jibbilanċja l-prosperità ekonomika, il-kwistjonijiet ambjentali u l-inklużività soċjali. F’dan il-kuntest, l-indiċi tal-kompetittività globali aġġustat għas-sostenibbiltà jeħtieġ li jqis żewġ dimensjonijiet ġodda – dawk ambjentali u soċjali (3).

1.7

L-erba’ libertajiet, jiġifieri l-libertà tal-moviment ta’ prodotti, ċittadini, servizzi u kapital, li flimkien jippermettu l-iżvilupp kummerċjali u ekonomiku, l-impjiegi, il-kreattività u l-innovazzjoni, l-iskambju tal-ħiliet u l-iżvilupp tal-infrastruttura f’żoni remoti, huma l-essenza tal-Ewropa. Il-libertajiet ekonomiċi li jiffunzjonaw tajjeb u r-regoli tal-kompetizzjoni jimxu id f’id mad-drittijiet soċjali fundamentali, iżda m’għandhomx idgħajfuhom.

1.8

Minkejja dan, l-UE għadha qed tiffaċċja sfidi ekonomiċi, soċjali, ambjentali u politiċi interni u esterni eċċezzjonali (4) li jheddu l-eżistenza tagħha: il-protezzjoniżmu fis-suq uniku, l-inugwaljanzi soċjali, il-populiżmu, in-nazzjonaliżmu u l-estremiżmu (5), kif ukoll bidliet kbar fix-xena ġeopolitika u bidliet teknoloġiċi ewlenin.

1.9

Il-klima li qed tinbidel aktar malajr, il-kollass tal-bijodiversità, riskji ambjentali oħra u n-nuqqas kollettiv li jitwettqu politiki ta’ suċċess huma wkoll theddida vitali għall-popolazzjoni, l-ekonomija u l-ekosistemi tal-Ewropa. Għalhekk għandna bżonn strateġija b’saħħitha tal-UE għall-implimentazzjoni tal-Aġenda 2030 tan-NU. Soċjetajiet iktar ugwali għandhom rekord ambjentali aħjar u kapaċità akbar biex isiru dejjem aktar sostenibbli.

1.10

Hemm ħtieġa ċara li tiġi indirizzata d-domanda għal impjiegi ta’ kwalità min-naħa taċ-ċittadini madwar l-Ewropa kollha, speċjalment f’reġjuni b’livell għoli ta’ qgħad, b'mod partikolari l-qgħad fost iż-żgħażagħ, jew li qed jiffaċċjaw bidliet strutturali. Dan jobbliga lill-istituzzjonijiet kollha, il-gvernijiet, is-sħab soċjali u organizzazzjonijiet oħra tas-soċjetà ċivili – biex jiddefinixxu mill-ġdid Ewropa sostenibbli biex jitrawwem il-ħolqien ta’ impjiegi ta’ kwalità.

1.11

Hemm ħtieġa urġenti li jitjieb l-aċċess għas-swieq tax-xogħol permezz ta’ korrelazzjoni bejn il-ħolqien ta’ impjiegi ta’ kwalità u sistema ta’ edukazzjoni mtejba biex jinħolqu settijiet ta’ ħiliet adegwati, pereżempju permezz tas-sistema doppja.

1.12

Id-dimensjonijiet soċjali u ambjentali huma marbuta ma’ xulxin u l-ekonomija għandha tkun l-istrument għat-tiġdid soċjali, ekonomiku u kulturali, permezz tal-promozzjoni u l-iżvilupp ta’ ħiliet ewlenin u diversifikazzjoni akbar. L-Aġenda 2030 tan-NU għandha tħeġġeġ lis-settur privat biex jikkontribwixxi għall-kisba tal-għanijiet ekonomiċi, soċjali u ambjentali sostenibbli, u b’hekk jitrawwem tkabbir ekwu u sostenibbli tal-benesseri għal kulħadd u l-protezzjoni tad-drittijiet soċjali, umani u tax-xogħol (6).

1.13

Id-dimensjoni kulturali, fid-diversità kollha tagħha, tal-proġett Ewropew għandha wkoll tkun rikonoxxuta bis-sħiħ fil-politiki kollha tal-UE. Din tinvolvi l-għarfien u l-promozzjoni tal-wirt kulturali, l-integrazzjoni ta’ dimensjoni kulturali u kreattiva fl-edukazzjoni u l-appoġġ għall-ħolqien kontemporanju bħala mutur għall-koeżjoni u l-iżvilupp.

1.14

Is-sostenibbiltà hija proċess li jħares ’il quddiem, li jrid ikun immexxi minn rieda politika qawwija u d-determinazzjoni li tissawwar Unjoni Ewropea sostenibbli billi mmexxu l-ekonomiji tagħna lejn futur reżiljenti u kooperattiv, effiċjenti fir-riżorsi, b’livell ta’ karbonju baxx u soċjalment inklużiv (7), fejn l-imġiba, l-azzjonijiet u d-deċiżjonijiet tal-gvernijiet, tal-kumpaniji, tal-ħaddiema, taċ-ċittadini u tal-konsumaturi huma mmexxija mir-realizzazzjoni tal-impatti ekonomiċi, ambjentali u soċjali tagħhom b’mod responsabbli.

Il-KESE l-ewwel jitlob strateġija ġenerali għas-sostenibbiltà fl-implimentazzjoni tal-Aġenda 2030, iggarantita minn baġit ambizzjuż tal-UE.

Il-kompetittività u s-sostenibbiltà ma jmorrux kontra xulxin sakemm l-aspetti soċjali u ambjentali huma parti integrali mid-definizzjoni tal-kompetittività. Il-kompetittività ma tridx tkun definita biss skont il-kwantità u l-ipprezzar imma preferibbilment billi jitqiesu wkoll il-valuri, il-kwalità u s-sostenibbiltà Ewropej, bħala parti minn suq uniku li jiffunzjona tajjeb, żviluppat għalkollox u effiċjenti.

L-Ewropa teħtieġ mudell ġdid ta’ tkabbir, wieħed li huwa kwalitattivament differenti minn dak li kellna s’issa, jiġifieri aktar soċjalment inklużiv u ekoloġikament sostenibbli, u kapaċi jħeġġeġ u jakkumpanja l-konverġenza tat-tranżizzjonijiet diġitali u ekoloġiċi fil-pajjiżi u s-soċjetajiet tagħna.

L-investiment sostenibbli huwa strument kruċjali biex imexxi u jippromovi l-proċess tat-tisħiħ tat-tmexxija tal-Ewropa lejn soċjetà sostenibbli. Għandu jistimula l-ħolqien ta’ impjiegi ta’ kwalità għolja, tal-enerġija rinnovabbli, tas-sistemi ta’ edukazzjoni, tat-trasport pubbliku ekoloġiku affordabbli u aċċessibbli, tat-teknoloġija diġitali u b’disinn ekoloġiku, tar-riċerka u l-innovazzjoni.

Jeħtieġ li l-kumpaniji Ewropej jaqdu r-rwol u r-responsabbiltajiet tagħhom u jaġixxu bħala mexxejja f’għajnejn il-bqija tad-dinja jekk il-kompetittività u s-sostenibbiltà ekonomika tas-sistema Ewropea tagħna jiġu definiti mill-ġdid fir-rigward tal-fruntieri tal-pjaneta unika tagħna.

2.   L-Ewropa tal-Persuni

2.1

F'għajnejn iċ-ċittadini Ewropej, l-Ewropa hija perċepita dejjem anqas bħala soluzzjoni, u dejjem aktar ta’ problema. In-nazzjonaliżmu u l-protezzjoniżmu huma theddid attwali. Fid-dawl tat-telf tal-identità u l-valuri, u wara li ġiet injorata d-dimensjoni kulturali tal-proġett Ewropew, l-Ewropa mhix qed jirnexxilha ssib tweġibiet li jikkorrispondu għal-livell tal-kwistjonijiet lokali u globali.

2.2

Huwa importanti ħafna li wieħed jagħraf it-tħassib leġittimu taċ-ċittadini, speċjalment dak taż-żgħażagħ, u li jżid il-parteċipazzjoni demokratika tagħhom. It-titjib u r-riforma tal-mekkaniżmi ta’ parteċipazzjoni eżistenti tal-UE u l-proċessi ta’ konsultazzjoni huwa tal-akbar importanza. Il-kwistjonijiet marbuta maż-żgħażagħ huma inkorporati fil-Pilastru Ewropew tad-Drittijiet Soċjali, fl-Aġenda 2030 għall-Iżvilupp Sostenibbli tan-NU u fl-Għanijiet ta’ Żvilupp Sostenibbli tagħha u f’oħrajn.

Djalogu Ċivili strutturat irid isir għodda reali tal-parteċipazzjoni demokratika kif previst fl-Artikolu 11(1) u (2) tat-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea (TUE) (8).

Il-KESE, bħala r-rappreżentant istituzzjonali tal-UE tas-soċjetà ċivili organizzata, se jkompli jkun attur attiv fil-proċess tat-tfassil tal-politika.

L-Inizjattiva taċ-Ċittadini Ewropej (ECI), kif previst fl-Artikolu 11(4) tat-TUE u bħala l-ewwel għodda parteċipattiva transnazzjonali dinjija, teħtieġ ukoll aktar appoġġ u titjib. Min-naħa tiegħu, il-KESE ġġieled għal sett ta’ regoli aktar sempliċi u li jinftiehmu aktar għall-implimentazzjoni tagħha (9), u jaġixxi wkoll bħala faċilitatur bejn il-Kummissjoni u ċ-ċittadini, b’mod partikolari billi jorganizza l-konferenza annwali tal-Jum ECI u jipprovdi assistenza u appoġġ lill-organizzaturi tal-ECI.

Iż-żgħażagħ għandhom ikunu involuti u jipparteċipaw fil-proċess politiku Ewropew (10) billi jippromovu impenn ċiviku usa’, inkluż permezz tal-votazzjoni, il-volontarjat, li jingħaqdu ma’ organizzazzjonijiet taż-żgħażagħ u li jipparteċipaw fid-demokrazija fuq il-post tax-xogħol u fid-djalogu soċjali (11). Il-Kumitat se jrawwem il-parteċipazzjoni taż-żgħażagħ fl-attivitajiet tiegħu u jiżviluppa avvenimenti mmirati lejn iż-żgħażagħ, bħall-“Your Europe Your Say”(“L-Ewropa Tiegħek, Leħnek!”) u l-premju għall-intraprendituri żgħażagħ.

Għandhom jittieħdu miżuri biex jiżguraw responsabbiltà u trasparenza akbar fit-teħid tad-deċiżjonijiet mill-istituzzjonijiet tal-UE u l-gvernijiet nazzjonali, li jinvolvu wkoll il-livell reġjonali u lokali, biex jiksbu l-appoġġ taċ-ċittadini, bħal riforma tal-metodi ta’ ħidma tal-Kunsill biex itejbu t-trasparenza u jsolvu l-kwistjonijiet ta’ responsabbiltà u trasparenza marbutin mal-użu estensiv ta’ “trilogi”fil-magħluq qabel l-adozzjoni ta’ atti fl-ewwel u fit-tieni qari tal-proċedura leġislattiva ordinarja (12) (13).

Għandhom jiġu stabbiliti mekkaniżmi istituzzjonali biex jiżdied l-impatt tal-opinjonijiet tal-KESE fil-proċessi tat-tfassil tal-politika tal-UE u tat-teħid tad-deċiżjonijiet, pereżempju permezz ta’ monitoraġġ imtejjeb tas-segwitu mogħti lill-opinjonijiet tal-Kumitat u l-konklużjoni ta’ ftehim ta’ kooperazzjoni mal-Kunsill tal-UE biex tiġi żgurata, inter alia, il-provvista sistematika lill-gruppi ta’ ħidma tal-Kunsill ta’ informazzjoni dwar l-opinjonijiet tal-Kumitat.

Il-kisba ta’ appoġġ pubbliku għall-implimentazzjoni tal-Aġenda 2030 tan-NU għal ftehim soċjali ġdid hija ta’ importanza kbira.

3.   Ewropa Soċjali

3.1

Il-Mudell Soċjali Ewropew għandu jipprovdi protezzjoni b’saħħitha u ġusta għaċ-ċittadini kollha, filwaqt li jnaqqas il-faqar u jipprovdi opportunitajiet biex kulħadd jirnexxi. Dħul diċenti għandu jnaqqas id-distakk bejn il-persuni għonja u dawk żvantaġġati u jiżgura għajxien ta’ kwalità. Kulħadd għandu jibbenefika minn standards ta’ xogħol diċenti, ugwaljanza, titjib fil-benesseri u tnaqqis fid-disparitajiet tas-saħħa ġewwa u bejn il-pajjiżi u bejn il-ġenerazzjonijiet. L-inklużjoni soċjali u l-protezzjoni, l-impjiegi ta’ kwalità għolja, l-ugwaljanza bejn is-sessi, is-saħħa u l-kura tas-saħħa pubblika ta’ kwalità tajba, affordabbli u aċċessibbli, l-aċċess għal akkomodazzjoni affordabbli u ta’ kwalità, il-ġustizzja ambjentali, l-edukazzjoni pubblika ta’ kwalità għolja u l-aċċess ugwali għall-kultura: dawn iridu jkunu prinċipji ewlenin li jmexxu l-aġendi politiċi nazzjonali u Ewropej.

“Patt soċjali”ġdid li joffri liċ-ċittadini kollha soċjetà aktar ġusta u ugwali huwa indispensabbli. Għalhekk il-KESE jitlob programm ta’ azzjoni soċjali sabiex jittrasponi l-Aġenda 2030 tan-NU fil-livelli kollha.

Il-KESE jitlob titjib ġenerali u żieda fl-investiment fis-sistemi edukattivi u jappoġġja intitolament universali għat-tagħlim tul il-ħajja li jippermetti lin-nies jiksbu l-ħiliet u jerġgħu jiksbuhom u jżidu magħhom; iż-żieda fl-investimenti fl-istituzzjonijiet, politiki u strateġiji li se jappoġġjaw lin-nies waqt tranżizzjonijiet futuri tax-xogħol; u l-implimentazzjoni ta’ aġenda trasformattiva u li tista’ titkejjel għall-ugwaljanza bejn is-sessi huma kollha elementi li għandhom jingħataw appoġġ wiesgħa (14).

Il-politiki pubbliċi u l-miżuri leġislattivi għandhom jiżguraw li ċ-ċittadini u r-residenti Ewropej kollha jgawdu l-istess livell ta’ protezzjoni u jkunu jistgħu jeżerċitaw id-drittijiet u l-libertajiet fundamentali tagħhom. L-UE għandha ttejjeb il-politiki u l-azzjonijiet tagħha biex tiżgura l-ugwaljanza bejn is-sessi, minbarra li tiggarantixxi li n-nies kollha li jiffaċċjaw diversi forom ta’ diskriminazzjoni jkollhom opportunitajiet ugwali fis-soċjetà.

Fil-kuntest tat-tħassib li qed jiżdied dwar id-diverġenza fil-progress tal-Istati Membri, il-miżuri li jiżguraw paga minima u dħul minimu, bħala parti minn proċess ta’ konverġenza soċjali fl-UE, jistgħu jikkostitwixxu element importanti tal-protezzjoni soċjali. Dan jgħin biex jinkiseb standard ta’ għajxien diċenti fil-pajjiżi kollha, filwaqt li jgħin ukoll biex jappoġġja t-tkabbir u biex itejjeb il-konverġenza, jew jevita d-diverġenza fi ħdan l-UE (15).

Tranżizzjoni sostenibbli teħtieġ investiment f’sistemi ta’ protezzjoni soċjali effettivi u integrati li joffru servizzi ta’ kwalità (16).

Djalogu soċjali u sistemi robusti ta’ negozjar kollettiv bejn is-sħab soċjali għandhom jipprevalu bħala għodod ewlenin sabiex jiġu antiċipati u ġestiti t-tranżizzjonijiet u l-bidliet.

Il-miżuri ta’ hawn fuq għandhom jgħinu biex jinħolqu kundizzjonijiet ekwi sabiex tiġi ffaċilitata l-implimentazzjoni sħiħa tas-suq uniku.

4.   Ambjent Sostenibbli

4.1

Ir-riskji ambjentali jkomplu jiddominaw ir-riżultati tal-Istħarriġ annwali dwar il-Perċezzjoni tar-Riskji Globali (GRPS). Din is-sena, huma responsabbli, skont il-probabbiltà, għal tlieta mill-ħames riskji ewlenin u għal erbgħa skont l-impatt. It-temp estrem kien ir-riskju tal-akbar tħassib, iżda dawk li wieġbu għall-istħarriġ huma dejjem aktar inkwetati dwar il-falliment tal-politika ambjentali: wara li niżlet fil-pożizzjonijiet tal-klassifikazzjonijiet wara Pariġi, in-“nuqqas ta’ mitigazzjoni u adattament għat-tibdil fil-klima”reġa’ lura għat-tieni post f’termini ta’ impatt din is-sena (17).

4.2

Ma jista’ jkun hemm ebda ħajja, ebda impjieg u ebda intraprenditorija fuq pjaneta mejta. Għalhekk, il-kollass tal-bijodiversità u t-tibdil fil-klima jfissru li huwa prerekwiżit assolut għall-UE biex toħloq impjiegi ta’ kwalità għolja (18) u tipprovdi soluzzjoni ta’ benefiċċju għall-impjegaturi, għall-ħaddiema u għal rappreżentanti oħra tas-soċjetà ċivili. Id-dewmien fl-adattament, jew in-nuqqas totali ta’ azzjoni, jista’ jżid b’mod sostanzjali l-ispiża totali marbuta mat-tibdil fil-klima (19) u l-impatt fatali tiegħu fuq il-bijodiversità, inkluża l-umanità.

4.3

L-abbozz tal-Patt Ewropew dwar il-Finanzjament għall-Klima ilu jiġi diskuss għal bosta snin u għadu qed jiġi diskuss. Dan il-Patt jippermetti lill-UE żżomm it-tmexxija tagħha fl-iżvilupp sostenibbli u fil-ġlieda kontra t-tibdil fil-klima (20).

Din l-istrateġija trid tiżgura li tal-inqas il-Ftehim ta’ Pariġi jiġi implimentat bis-sħiħ u immedjatament u jiġi rifless permezz tal-allinjament tal-miri tal-UE għat-tnaqqis tal-emissjonijiet għall-2030 u l-2050 bl-impenn li jiġu limitati ż-żidiet fit-temperatura għall-massimu ta’ 1°C u permezz ta’ politiki ambizzjużi tal-UE dwar il-klima, inkluża t-tneħħija gradwali aktar rapida tal-karburanti fossili kollha, li taqleb mill-effiċjenza tal-enerġija għal tnaqqis assolut fl-użu tal-enerġija. L-UE għandha taċċellera t-tranżizzjoni ġusta u sostenibbli għall-ogħla livell possibbli ta’ provvista ta’ enerġija rinnovabbli (21) li hija nadifa, aċċessibbli, li tappoġġja s-sjieda tal-komunità u li, la twassal għal faqar enerġetiku, u lanqas li ddgħajjef il-kompetittività sostenibbli tal-kumpaniji Ewropej fil-livell globali.

Il-Patt Ewropew dwar il-Finanzjament għall-Klima jrid iħaddan l-aspetti kollha ta’ politika dwar it-tibdil fil-klima: bħal tranżizzjoni ġusta sabiex jitnaqqsu l-effetti tat-tibdil, u li tikkumpensa wkoll għad-danni u għat-telf, kif ukoll politiki reali ta’ adattament għat-tibdil fil-klima.

Il-KESE jtenni s-sejħa tiegħu għall-iżvilupp ta' politika komprensiva dwar l-ikel (22) fl-UE, bl-għan li jiġu pprovduti dieti tajbin għas-saħħa minn sistemi sostenibbli tal-ikel, l-agrikoltura tintrabat ma' servizzi tan-nutrizzjoni u tal-ekosistema, u jiġu żgurati katini ta' provvista li jissalvagwardjaw is-saħħa pubblika għas-sezzjonijiet kollha tas-soċjetà Ewropea. Distribuzzjoni ġusta tal-valur miżjud tul il-katina tal-provvista tal-ikel hija essenzjali.

L-agrikoltura tista’ tkun parti mis-soluzzjoni għall-mitigazzjoni tat-tibdil fil-klima (ekonomija ċirkolari, ħżin ta' CO2, eċċ.) peress li tkopri parti kbira mit-territorju Ewropew. Barra minn hekk, agrikoltura sostenibbli għandha rwol importanti fiż-żamma tan-nisġa soċjoekonomika fiż-żoni rurali.

L-UE trid tittrasforma ekonomija lineari f’ekonomija ċirkolari u ħielsa mill-karbonju. Il-politiki tal-ekonomija ċirkolari għandhom jiżguraw li ċ-ċikli jkunu dewwiema, żgħar, lokali u nodfa. Għal xi attivitajiet industrijali speċifiċi, id-daqs taċ-ċrieki jista’ jkun kbir (23).

Għandhom jiġu stabbiliti u implimentati standards komuni biex jiġu pprovduti arja nadifa u ilma u biex jiġu protetti l-oċeani tagħna. Għandhom jiġu implimentati miżuri ambizzjużi biex jitwaqqfu d-deforestazzjoni u t-telfien tal-bijodiversità fl-Ewropa u fuq livell globali, u biex jintemm l-isfruttament mhux sostenibbli tar-riżorsi naturali, inkluż mill-Global South. Għandhom jittieħdu miżuri biex il-livelli ta’ konsum Ewropew jinġiebu konformi mal-kapaċità tad-Dinja li tipproduċi, inkluż permezz tal-implimentazzjoni ta’ strateġiji ta’ suffiċjenza (24).

5.   Negozju Ewropew bħala mexxej globali sostenibbli aktar b’saħħtu

5.1

In-negozju huwa fattur għall-iżvilupp tas-soċjetà u l-ambjent, u l-kompetittività sostenibbli hija prekondizzjoni neċessarja għall-kumpaniji biex jaqdu r-rwol tagħhom fis-soċjetà. Il-kumpaniji qed joperaw dejjem aktar b’mod sostenibbli, skont iċ-ċirkostanzi u r-riżorsi speċifiċi tagħhom stess u f’kollaborazzjoni mal-partijiet ikkonċernati tagħhom, biex jimmonitorjaw, jivvalutaw u jirrappurtaw dwar l-impatti fuq is-soċjetà, l-ambjent, il-protezzjoni tal-konsumatur u d-drittijiet tal-bniedem li jħallu l-operazzjonijiet tan-negozju tagħhom. Għalhekk, l-Ewropa teħtieġ li tieħu approċċ fil-politiki tagħha li huwa konformi mal-ambizzjoni tagħha li ssir il-mexxej globali fl-iżvilupp sostenibbli. Diġà hemm atturi ewlenin fost il-kumpaniji fl-Ewropa, iżda dawn għandhom ikunu aktar ambizzjużi u jxerrdu din il-mentalità sostenibbli fil-katini tal-valur, u jinkoraġġixxu b'mod partikolari lill-SMEs.

5.2

Għadd kbir ta’ mudelli ġodda qed jittrasformaw ir-relazzjoni bejn il-produtturi, id-distributuri u l-konsumaturi. Uħud minn dawn il-mudelli ġodda (bħall-ekonomija funzjonali, l-ekonomija kollaborattiva u l-finanzi responsabbli) ifittxu li jindirizzaw sfidi ewlenin oħra għan-nies u għall-pjaneta li huma kruċjali għall-iżvilupp sostenibbli, bħall-ġustizzja soċjali, il-governanza parteċipattiva u l-konservazzjoni tar-riżorsi u l-kapital naturali.

Ir-raba’ rivoluzzjoni industrijali li għaddejja bħalissa qiegħda timmodifika radikalment l-ekonomija globali, u b’mod partikolari, il-manifattura u s-servizzi relatati mal-industrija. L-Ewropa teħtieġ trasformazzjoni diġitali vera biex terġa’ tikseb il-kompetittività globali sostenibbli u tipprovdi tkabbir u impjiegi sostenibbli. L-Ewropa teħtieġ bidla ġenerali biex issir l-aktar reġjun diġitali dinamiku fid-dinja, filwaqt li tqis in-natura globali tal-ekonomija diġitali u l-integrazzjoni tan-negozju fil-katini tal-valur globali.

L-appoġġ għal mudelli innovattivi bħal dawn jirrappreżenta opportunità għall-Unjoni Ewropea biex issir mexxej f’mudelli ekonomiċi innovattivi sostenibbli li permezz tagħhom il-kunċetti ta’ prosperità ekonomika, ta’ protezzjoni soċjali ta’ kwalità u ta’ sostenibbiltà ambjentali jsiru inseparabbli u jiddefinixxu "marka Ewropea".

Il-kumpaniji Ewropej għandhom jibqgħu muturi ta’ innovazzjoni u kreattività u jirrispettaw standards għoljin rigward ix-xogħol, il-konsumaturi u l-ambjent madwar l-Ewropa. Filwaqt li t-tfassil ta’ politika b’mod intelliġenti u l-governanza tajba għandhom rwol importanti x’jaqdu biex jiddeterminaw il-qafas adatt, huma n-negozji mal-ħaddiema tagħhom, f’kooperazzjoni mill-qrib max-xjenzjati u r-riċerkaturi, li jipprovdu l-innovazzjoni u s-soluzzjonijiet b’rispons għall-ħtiġijiet tas-soċjetà.

Ambjent tan-negozju li jgħin fit-tħejjija għall-futur huwa bbażat fuq swieq miftuħa u kompetizzjoni ġusta, fejn l-aspetti soċjali u ambjentali huma parti mid-definizzjoni tiegħu, u li jipprovdi kundizzjonijiet abilitanti u ta’ appoġġ għan-negozju.

Gwida u appoġġ għandhom ikunu disponibbli biex jippermettu lill-kumpaniji kollha u, b’mod partikolari, l-SMEs, iħaddnu d-diġitalizzazzjoni, jreġġgħu lura xejriet inadegwati fit-teknoloġija u l-investiment fl-innovazzjoni permezz ta’ tqajjim ta’ kuxjenza, inkoraġġiment ta’ finanzjament, appoġġ għal R&Ż u investiment f’ħiliet xierqa.

6.   Kummerċ Ħieles u Ġust

6.1

Il-politika kummerċjali tal-UE hija fattur ewlieni li japplika għall-UE kollha kemm hi u tabilħaqq tgħaqqad lill-Istati Membri kollha tagħha. Il-politika kummerċjali għenet lill-UE biex iżżid il-prosperità tagħha permezz ta’ skambji kummerċjali ma’ firxa wiesgħa ta’ sħab. Illum l-UE hija l-forza ewlenija fil-kummerċ dinji, b’aktar minn 30 miljun impjieg marbuta mal-kummerċ internazzjonali (25), rwol ewlieni fil-kummerċ tas-servizzi u bilanċi favorevoli sinifikanti fil-kummerċ fl-oġġetti, pereżempju mal-Istati Uniti (aktar minn EUR 107.9 biljun għall-ewwel 11-il xahar tal-2018). Fl-istess ħin, l-UE tinkorpora u tippromovi, permezz tal-kummerċ, il-valuri tal-inklużjoni soċjali u l-ħarsien tal-ambjent li huma essenzjali għat-tiswir tal-globalizzazzjoni sostenibbli – fi kliem ieħor, forma ta’ globalizzazzjoni li tkun ta' benefiċċju mhux biss lil kumpaniji kbar u investituri, iżda wkoll lil nies ordinarji, ħaddiema, bdiewa, konsumaturi u SMEs.

6.2

L-UE għandha l-għan li tippromovi – b’mod multilaterali, bilaterali u unilaterali – viżjoni tal-politika tal-kummerċ li tgħaqqad l-approċċ tradizzjonali merkantili mal-aċċess għas-suq (tariffi u mhux tariffi) b’għanijiet ta’ żvilupp sostenibbli f’konformità mal-ġlieda kontra t-tibdil fil-klima.

6.3

Il-politika kummerċjali tal-UE saħħet ir-rwol tas-soċjetà ċivili kemm fil-fażi tan-negozjati kif ukoll fil-fażi tal-implimentazzjoni bis-saħħa tal-kontribuzzjonijiet tal-Gruppi Konsultattivi Domestiċi. Il-KESE jappoġġja l-professjonalizzazzjoni ta’ kull organizzazzjoni li tippermetti liċ-ċittadini jkunu aktar involuti fid-determinazzjoni tal-kontenut tal-ftehimiet kummerċjali u aktar kontroll fuq il-konformità tas-sħab kummerċjali mal-impenji u l-istandards “kwalitattivi” (26).

Bħad-diplomazija u l-politika tal-viċinat tagħha, il-politika kummerċjali tal-UE trid tirrifletti u tkun konsistenti mal-valuri interni tagħha bħala l-mexxejja globali fis-sostenibbiltà. L-UE għandha tkun tista’ żżomm il-kompetittività tagħha u tamministra l-alleanzi tagħha ma’ sħab ewlenin, filwaqt li żżomm, issaħħaħ u ttejjeb il-mudell tagħha ta’ standards għoljin fl-isferi ambjentali u soċjali.

Il-KESE jitlob b’mod partikolari aġenda ambizzjuża tal-politika tal-kummerċ fit-tliet livelli kollha, unilaterali, bilaterali u multilaterali – politika li toħloq it-tkabbir u l-impjiegi fl-UE filwaqt li tippromovi politika kummerċjali bbażata fuq ir-regoli fil-livell globali.

F’termini unilaterali, l-UE għandha timmodernizza u ttejjeb l-Iskema Ġeneralizzata ta’ Preferenzi (GSP) u Kollox ħlief Armi (EBA) sabiex tinkoraġġixxi l-iżvilupp tal-Pajjiżi l-Inqas Żviluppati u tal-pajjiżi li qed jiżviluppaw.

F’termini bilaterali, l-UE għandha tkompli tiftaħ swieq ġodda u żżid l-opportunitajiet ta’ negozju u s-sodisfazzjon tal-konsumatur ma’ aktar sħab filwaqt li tiżgura standards soċjali u ambjentali għoljin fl-agrikoltura, l-industrija u s-servizzi.

F’termini multilaterali, l-UE għandu jkollha rwol ewlieni fir-riforma tad-WTO sabiex tevita l-paraliżi tal-Korp tal-Appell tal-Korp għas-Soluzzjoni tat-Tilwim. Dan l-aħħar il-KESE adotta sett ta’ proposti ambizzjużi u li jħares ‘il quddiem għal din ir-riforma fuq medda ta’ żmien qasira u medja (27). L-għanijiet huma li jiġi żgurat li d-WTO, l-uniku gwardjan tal-kummerċ internazzjonali, tagħti kontribut fundamentali biex jinkisbu l-SDGs, iżżomm konsistenza bejn ir-regoli tal-kummerċ u l-istandards internazzjonali tax-xogħol, u tiffaċilita t-twettiq tal-impenji magħmula taħt il-Ftehim ta’ Pariġi.

Il-ftuħ għall-kummerċ jeħtieġ strumenti effettivi ta’ difiża tal-kummerċ u mekkaniżmu operattiv ta’ skrinjar għall-Investiment Dirett Barrani f’setturi strateġiċi tal-UE. Dawn ovvjament huma meħtieġa biex jiġu protetti l-UE u l-konsumaturi, l-ħaddiema u l-kumpaniji tagħha minn prattiki kummerċjali inġusti u predatorji.

Huwa essenzjali li tissaħħaħ il-kooperazzjoni fil-livell internazzjonali mal-organizzazzjonijiet rilevanti kollha (OECD, UNECE, ILO, WTO u oħrajn) sabiex jiġu indirizzati b’mod effiċjenti l-isfidi globali inklużi l-bidla fil-klima, il-faqar, il-frodi, l-evażjoni tat-taxxa u ċ-ċiberattakki.

7.   Prodotti u servizzi pubbliċi

7.1

Skont il-Prinċipju 20 tal-Pilastru Ewropew tad-Drittijiet Soċjali, “Kulħadd għandu d-dritt li jkollu aċċess għal servizzi essenzjali ta’ kwalità tajba, inklużi l-ilma, is-sanitazzjoni, l-enerġija, it-trasport, is-servizzi finanzjarji u l-komunikazzjonijiet diġitali” (28). Dawn is-servizzi ma jistgħux joperaw biss skont il-kompetizzjoni komuni u r-regoli tas-suq: regoli speċifiċi huma essenzjali biex jiġi żgurat li kull ċittadin ikollu aċċess aċċessibbli għal dawn is-servizzi, li huma kkunsidrati essenzjali u li huma rikonoxxuti bħala valuri komuni tal-Unjoni (29).

L-awtoritajiet pubbliċi jeħtieġ li jmexxu l-għanijiet ta’ żvilupp sostenibbli permezz tal-kuntratti ta’ akkwist pubbliku tagħhom billi japplikaw b'mod proattiv il-kriterji ta’ akkwist ambjentali u soċjali kif definiti fil-leġislazzjoni Ewropea l-ġdida dwar l-akkwist pubbliku.

Servizzi pubbliċi bażiċi (30) bħall-edukazzjoni, is-saħħa, il-kura tat-tfal u t-trasport pubbliku, u oġġetti pubbliċi bħall-ilma tax-xorb nadif, l-arja nadifa u l-ħamrija mhux ħażina, eċċ., iridu jkunu aċċessibbli għal kulħadd u bi spejjeż affordabbli.

8.   Tassazzjoni ġusta

8.1

Il-politika tat-taxxa fl-UE għandha żewġ komponenti: it-tassazzjoni diretta, li tibqa’ r-responsabbiltà unika tal-Istati Membri, u t-tassazzjoni indiretta, li taffettwa l-moviment liberu tal-merkanzija u l-libertà li jiġu pprovduti servizzi fis-suq uniku. Fir-rigward tat-tassazzjoni diretta, madankollu, l-UE stabbilixxiet xi standards armonizzati għat-tassazzjoni tal-persuni u tal-kumpaniji, filwaqt li l-Istati Membri ħadu miżuri konġunti biex jipprevjenu l-evitar tat-taxxa u t-tassazzjoni doppja. Madankollu, l-UE trid tkompli tippromovi sistema fiskali ġusta li teħtieġ li l-individwi u l-entitajiet legali jħallsu t-taxxa fuq id-dħul u l-profitti tagħhom b’mod proporzjonali. Fir-rigward tat-tassazzjoni indiretta, l-UE tikkoordina u tarmonizza l-liġi dwar it-taxxa fuq il-valur miżjud (VAT) u d-dazji tas-sisa. Hija tiżgura li l-kompetizzjoni fis-suq intern ma tiġix imfixkla minn varjazzjonijiet fir-rati tat-tassazzjoni indiretti u minn sistemi li jagħtu lin-negozji f’pajjiż wieħed vantaġġ inġust fil-konfront ta’ oħrajn.

8.2

In-nuqqas ta’ trasparenza, diskriminazzjoni, distorsjoni tal-kompetizzjoni u prattiki dannużi tat-taxxa jżid l-inugwaljanzi ekonomiċi u jnaqqas l-investimenti u l-impjiegi, li jwasslu għal nuqqas ta’ sodisfazzjon soċjali, nuqqas ta’ fiduċja u defiċit demokratiku. Din hija r-raġuni għaliex politika ta’ tassazzjoni ġusta tal-UE għandha tiġi implimentata biex iżżomm mal-istrateġija globali tas-sostenibbiltà, u mhux biex tkun f’kontradizzjoni magħha, ħalli b’hekk ikunu promossi l-konverġenza ekonomika u soċjali, il-koeżjoni soċjali u l-investiment fl-iżvilupp sostenibbli.

Ir-riforma meħtieġa tal-UEM għandha tinkludi koordinazzjoni fiskali akbar bejn il-membri tagħha u rappreżentanza unifikata tal-euro f’organizzazzjonijiet internazzjonali.

Il-KESE jappoġġja t-tassazzjoni ġusta u l-ġlieda kontra l-frodi, l-evażjoni tat-taxxa, il-ħasil tal-flus u l-prattiki finanzjarji tar-rifuġji fiskali; objettiv komuni tal-istituzzjonijiet tal-UE, il-gvernijiet u n-negozji għandu jkun li jaħdmu flimkien sabiex jistabbilixxu mekkaniżmi effiċjenti bħal dawn iż-żewġ direttivi kontra l-evażjoni tat-taxxa (31).

Il-koordinazzjoni fil-ġlieda kontra l-frodi u l-evażjoni tat-taxxa għandha tinkludi miżuri kontra l-erożjoni tal-bażi korporattiva u t-trasferiment tal-profitt: il-Kummissjoni Ewropea stmat li dan kien jammonta għal EUR 50-70 biljun fis-sena qabel bdew jiġu implimentati l-miżuri. Il-VAT mhux miġbura hija stmata li tlaħħaq madwar EUR 150 biljun kull sena.

L-UE għandha tikkoopera ma’ reġjuni ekonomiċi oħrajn biex tiġġieled b’mod effettiv il-korruzzjoni u l-evażjoni tat-taxxa mad-dinja kollha u biex tiżgura li r-regoli internazzjonali dwar it-taxxa korporattiva jkunu ċari, trasparenti, oġġettivi u prevedibbli.

Il-pubbliku qed jitlob dejjem aktar li t-tassazzjoni tintuża biex tiġi żgurata l-koeżjoni soċjali, jiġi miġġieled it-tisħin globali u jiġi promoss it-tkabbir sostenibbli.

Il-KESE jappella għal miżuri ta’ tassazzjoni effettivi u kkoordinati biex jiġi żgurat li l-kumpaniji kollha jħallsu s-sehem ġust tagħhom fir-rigward tat-taxxi u jikkontribwixxu għal baġits pubbliċi nazzjonali u Ewropej biex jipopermettu lill-gvernijiet jissodisfaw id-drittijiet soċjali tagħhom (32). Il-KESE jappoġġja l-proposta tal-Kummissjoni dwar l-istabbiliment ta’ Bażi Komuni Konsolidata għat-Taxxa Korporattiva (BKKTK) (33).

Il-mudelli l-ġodda tan-negozju li jużaw il-pjattaformi tal-internet u għodod diġitali oħrajn irriżultaw f’kumpaniji li jiddependu inqas fuq preżenza fiżika f’pajjiż. Il-KESE jemmen li huwa importanti ħafna li jiġu żviluppati prinċipji ġodda dwar kif il-profitti korporattivi jiġu attribwiti lil pajjiż tal-UE u kif għandhom jiġu ntaxxati, fi djalogu mal-imsieħba kummerċjali, u biex ikun hemm parteċipazzjoni attiva fid-diskussjonijiet li għaddejjin fil-livell tal-OECD/G20 dwar ftehim globali dwar l-ekonomija diġitalizzata, sabiex tiġi evitata kwalunkwe eskalazzjoni ta’ tensjonijiet kummerċjali u tat-taxxa bejn l-atturi ekonomiċi ewlenin fid-dinja (34).

9.   Governanza

9.1

It-tmexxija tat-trasformazzjoni lejn żvilupp sostenibbli teħtieġ approċċ ġdid ta’ governanza u regoli u strumenti ġodda, meta jiġu definiti u implimentati il-politiki tal-UE. L-iżvilupp sostenibbli jeħtieġ approċċ politiku olistiku u transsettorjali biex jiżgura li l-isfidi ekonomiċi, soċjali u ambjentali jiġu indirizzati flimkien.

L-UE teħtieġ li tiżgura li l-politiki interni u esterni kollha tagħha jkunu koerenti u allinjati mal-SDGs sabiex il-prinċipji tal-effiċjenza, tal-proporzjonalità u tas-sostenibbiltà jiġu kkunsidrati kif xieraq.

L-użu ta’ għodod aħjar ta’ regolamentazzjoni tal-Kummissjoni Ewropea huwa mod ieħor biex tiġi żgurata l-integrazzjoni ulterjuri tal-iżvilupp sostenibbli fil-politiki Ewropej. Il-valutazzjonijiet kollha tal-impatt tal-Kummissjoni jridu jevalwaw l-impatti ambjentali, tal-klima, soċjali u ekonomiċi sabiex is-sostenibbiltà tkun ikkunsidrata u meqjusa sewwa. L-evalwazzjonijiet ex post iridu janalizzaw ukoll it-tliet dimensjonijiet f’approċċ integrat b’saħħtu. Huma meħtieġa wkoll konsultazzjonijiet mas-sħab soċjali, filwaqt li jiġu rrispettati d-dispożizzjonijiet tat-Trattat li jitolbu l-konsultazzjoni speċifika tax-xogħol u tal-ġestjoni fir-rigward tal-leġislazzjoni dwar kwistjonijiet soċjali (Artikolu 154(2)); il-konsultazzjonijiet mal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew, il-Kumitat Ewropew tar-Reġjuni u l-Parlamenti nazzjonali jiffurmaw komponent ieħor tal-għodod tar-regolamentazzjoni aħjar biex jiġu ssodisfat ir-rekwiżit tal-inklużività li jinsab fil-qalba tal-Aġenda 2030.

Billi jitqiesu l-għanijiet tal-iżvilupp sostenibbli, il-Pjattaforma REFIT u l-valutazzjonijiet u l-evalwazzjonijiet tal-impatt iridu jgħinu biex jiżguraw li l-leġislazzjoni tkun favorevoli għan-negozju u għaċ-ċittadini. Dawn l-għodod għandhom, fil-futur, ikomplu jużaw is-sorsi kollha disponibbli, inkluża s-soċjetà ċivili, biex jivvalutaw kif jistgħu jtejbu l-effettività u l-effiċjenza tal-leġislazzjoni tal-UE fid-dawl tal-għanijiet tagħha. Dawn l-għodod għandhom jikkontribwixxu għal titjib regolatorju estensiv ta’ żvilupp sostenibbli fid-dimensjonijiet kollha tiegħu, bil-għan mhux biss li jissimplifikaw u jnaqqsu l-piżijiet mhux meħtieġa u biex jiżguraw il-kisba effettiva tal-għanijiet leġislattivi mingħajr ma jbaxxuhom, iżda wkoll biex jgħinu sabiex jirrevedu, jivvalidaw, jemendaw, itejbu jew jinfurzaw aħjar il-leġislazzjoni eżistenti.

Is-Semestru Ewropew bħala l-qafas ta’ governanza ekonomika tal-UE għandu xi enfasi fuq l-impjiegi u l-prestazzjoni soċjali, iżda huwa dgħajjef fejn jidħlu l-perikli ppreżentati mit-tibdil fil-klima u fuq il-progress tal-UE lejn il-kisba tal-miri ta’ Pariġi, kif irrappurtat fl-Istħarriġ Annwali dwar it-Tkabbir 2019 (35). Il-KESE jitlob strateġija ta’ żvilupp sostenibbli li tħares ’il quddiem inkorporata f’Ċiklu ta’ Żvilupp Sostenibbli, ibbażata fuq indikaturi u miri soċjali, ekonomiċi u ambjentali komplementari.

Jeħtieġ li d-djalogu soċjali jiġi rrikonoxxut bħala għodda ta’ implimentazzjoni tal-aġenda għall-iżvilupp. Id-djalogu soċjali jeħtieġ ambjent abilitanti u qafas istituzzjonali effettiv. Dan jibda bir-rispett għal-libertà ta’ assoċjazzjoni u d-dritt ta’ negozjar kollettiv. L-UE għandha taħdem mas-sħab soċjali biex tippromovi prattiki sodi ta’ relazzjonijiet industrijali u amministrazzjonijiet tax-xogħol li jaħdmu sew.

L-Unjoni Ewropea għandha ssaħħaħ ir-rabtiet tagħha mal-Istati Membri u terġa’ tikseb il-fiduċja taċ-ċittadini tagħha permezz ta’ approċċ ta’ Żvilupp Lokali Mmexxi mill-Komunità (CLLD) implimentat tajjeb li jippermetti żvilupp lokali integrat u l-involviment taċ-ċittadini u l-organizzazzjonijiet tagħhom fil-livell bażiku. Il-KESE huwa konvint li s-CLLD jista’ jkollu ħafna vantaġġi bħala għodda għall-iżvilupp lokali Ewropew ta’ suċċess (36).

10.   Approċċ komprensiv għall-politika ta’ migrazzjoni

10.1

Id-dibattitu dwar il-futur ta’ Ewropa sostenibbli ma jistax jinjora l-approċċ tal-Ewropa għall-migrazzjoni. L-iżviluppi demografiċi juru li l-Ewropa se jkollha bżonn il-migranti, it-talent, il-ħiliet u l-potenzjal intraprenditorjali tagħhom. Hemm bżonn urġenti li jinbidlu n-narrattiva u l-politiki dwar il-migrazzjoni bbażati fuq kooperazzjoni aktar mill-qrib ma’ pajjiżi terzi, biex jiġi żgurat dibattitu razzjonali abbażi tal-fatti. Ir-refuġjati u l-migranti m'għandhomx jitqiesu bħala theddida iżda bħala opportunità għall-mudell ekonomiku u soċjali tal-Ewropa (37). Għal dan għandna bżonn approċċ u strateġija komprensiva għall-migrazzjoni.

L-UE għandha tadotta politiki u miżuri li japprovaw migrazzjoni sikura, ordnata u regolari u jsaħħu wkoll l-inklużjoni u l-koeżjoni soċjali. L-UE għandha taħdem f’koordinazzjoni aktar mill-qrib mal-ILO f’dak li għandu x’jaqsam mal-programmi ta’ migrazzjoni u integrazzjoni tax-xogħol.

Il-KESE jitlob rotot legali u sikuri għar-refuġjati meta jiġu fl-UE. Hemm bżonn ta’ approċċ ikkoordinat mill-Istati Membri kollha u l-partijiet ikkonċernati Ewropej u nazzjonali, ibbażat fuq responsabbiltà kondiviża, allokazzjoni ġusta, konverġenza u rispett għad-drittijiet fundamentali, bil-għan li jiġu inklużi aktar għażliet għal riunifikazzjoni tal-familja, rilokazzjoni u risistemazzjoni.

In-nuqqas ta' integrazzjoni ġġib magħħa riskji u spejjeż ekonomiċi, soċjokulturali, u politiċi. Għalhekk, l-investiment fl-integrazzjoni tal-migranti huwa l-aħjar politika tal-assigurazzjoni kontra spejjeż, problemi u tensjonijiet futuri potenzjali.

L-integrazzjoni hija proċess bidirezzjonali u l-komunità ospitanti u l-migranti għandhom drittijiet u dmirijiet; għalhekk jeħtieġ li r-responsabbiltà tinqasam bejniethom it-tnejn. La huwa ġust u lanqas sostenibbli li wieħed jistenna minn dawk li għadhom jaslu biex jintegraw mingħajr għajnuna fil-konfront ta’ ostakli soċjali, kulturali u ekonomiċi konsiderevoli. Biex jiġi ffaċilitat dan il-proċess, il-politiki pubbliċi għandhom jindirizzaw il-biżgħat, it-tħassib u l-inkwiet ta’ diversi sezzjonijiet tal-popolazzjoni fis-soċjetajiet tal-UE sabiex jiġu evitati diskorsi ksenofobiċi u kontra l-UE. Il-politiki rilevanti għandhom jinkludu sett ċar, konsistenti u raġunat ta' obbligi kif ukoll denunzja konsistenti ta' retorika u mġiba kontra l-migranti.

Il-gwerer, it-tibdil fil-klima u n-nuqqas ta’ prospetti f’pajjiżi terzi jistgħu joħolqu influss kontinwu u saħansitra akbar ta’ refuġjati u migranti. Il-limitazzjoni tal-fatturi li jikkawżaw il-migrazzjoni b'mod ġenerali hija sfida globali. Se jkun hemm aktar migrazzjoni (inklużi refuġjati minħabba raġunijiet ta’ klima) tat-tipi kollha minħabba l-fenomenu dejjem jikber tal-ispustament tan-nies. Minħabba dan, l-UE trid tkun ippreparata aħjar biex tikkoordina d-distribuzzjoni tagħhom fl-Istati Membri kollha. Il-KESE diġà enfasizza kif proċessi ekonomiċi żbilanċjati jistgħu jżidu d-destabbilizzazzjoni f'dan il-kuntest. Għalhekk, il-KESE jappoġġja l-pożizzjoni li t-Trattat ta’ Lisbona jipprovdi mandat wiesgħa biżżejjed biex jirrevedi l-politika tal-immigrazzjoni sabiex jirregola l-istatus ta’ “individwi spostati minħabba raġunijiet tal-ambjent”.

11.   Il-baġit tal-UE

11.1

Il-KESE jirrikonoxxi l-valur miżjud Ewropew għoli tal-programmi li l-proposta tal-Kummissjoni għall-Qafas Finanzjarju Pluriennali (QFP) 2021-2027 tikkonċentra fuqhom iż-żidiet prinċipali fin-nefqa (RŻI, Erasmus+). Madankollu, il-Kumitat jistaqsi dwar il-fatt jekk dawn iż-żidiet isirux askapitu ta' tnaqqis qawwi fil-Fond Ewropew għall-Iżvilupp Reġjonali (FEŻR), il-politika ta' koeżjoni u l-Politika Agrikola Komuni (PAK), minħabba l-isforz biex jitnaqqas il-baġit tal-UE, li jonqos minn 1,16 % tal-introjtu nazzjonali gross (ING) tal-UE27 fil-baġits attwali, għal 1,11 % biss fil-QFP ta’ wara l-2020.

11.2

Il-KESE għandu dubji dwar it-tnaqqis propost fl-impenji ppjanati għall-PAK. Dan it-tnaqqis se jagħmilha impossibbli biex jiġi implimentat mudell ta' żvilupp rurali sostenibbli, objettiv globali tar-riforma l-ġdida tal-PAK, u objettivi oħra inklużi fil-komunikazzjoni riċenti tal-Kummissjoni dwar il-ġejjieni tal-ikel u tal-agrikoltura.

11.3

Sfortunatament, il-proposta tal-Kummissjoni tidher li hija mmirata b’mod esklużiv lejn il-preservazzjoni tal-istatus quo, u l-KESE jiddispjaċih għad-diskrepanza bejn in-natura u d-daqs tal-isfidi l-ġodda li qed tiffaċċja l-UE, u l-ambizzjonijiet tagħha, u r-riżorsi disponibbli biex tiksibhom.

11.4

In-nuqqas ta' fiduċja tan-nies fl-istituzzjonijiet demokratiċi nazzjonali u Ewropej qed twassal għat-tkabbir ta' movimenti politiċi li jqajmu dubji dwar il-valuri u l-prinċipji demokratiċi u l-UE nnifisha. Uħud minn dawn il-movimenti politiċi issa huma parti minn gvernijiet ta’ xi Stati Membri tal-UE.

Biex tindirizza l-prijoritajiet ekonomiċi, soċjali u ambjentali, ġodda kif ukoll kontinwi, l-UE teħtieġ, f’dan il-mument politikament kritiku, Baġit tal-UE b’saħħtu. Il-proposta tal-Kummissjoni dwar il-Qafas Finanzjarju Pluriennali (QFP) 2021-2027 hija modesta u mhux ambizzjuża. Bħall-Parlament Ewropew u l-Kumitat Ewropew tar-Reġjuni, il-KESE jitlob li r-riżorsi jiġu ffissati għal 1,3 % tal-ING u biex id-dħul jiġi l-aktar mir-riżorsi tal-UE stess, billi jiġu stabbiliti ċ-ċifri tat-taxxa proposti mill-Grupp ta’ Livell Għoli dwar ir-Riżorsi Proprji (HLGOR), ippresedut minn Mario Monti (38).

Fil-fehma tal-KESE, ir-riżorsi għandhom jiġu ttrasferiti lill-Istati Membri skont il-kriterji tal-ġustizzja distributtiva biex jirrestawraw it-triq tal-konverġenza ekonomika u soċjali li ġiet interrotta mill-kriżi (39).

Il-KESE jqis li huwa neċessarju li l-QFP li jmiss iżid il-finanzjament biex jippermetti (i) l-implimentazzjoni mill-Istati Membri tad-Dikjarazzjoni ta’ Gothenburg dwar il-Pilastru Ewropew tad-Drittijiet Soċjali biex jistimula l-ħolqien ta’ impjiegi ta’ kwalità fil-kuntest ta’ żvilupp sostenibbli, (ii) it-twettiq tal-Aġenda 2030 tan-NU, u (iii) l-implimentazzjoni tal-Ftehim ta’ Pariġi li jippromovi tranżizzjonijiet ġusti lejn soċjetajiet ekoloġiċi u diġitizzati.

L-UE teħtieġ baġits ambizzjużi li jkunu strumenti ta' politiki li jiżviluppaw strateġija ċara għat-tisħiħ tal-Unjoni, b'aktar integrazzjoni, aktar demokrazija, appoġġ aktar b'saħħtu għall-organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili kemm fl-UE kif ukoll barra minnha, appoġġ akbar għall-kumpaniji biex jiffaċċjaw sfidi ambjentali u diġitali, dimensjoni soċjali aktar b'saħħitha u appoġġ akbar għall-ħajja rurali. Huwa biss b'dan il-mod li l-UE tista’ tikkontrolla u tegħleb il-forzi ċentrifugali interni u tindirizza r-riskji ġeopolitiċi esterni.

Il-KESE jappoġġja l-proposta li l-Istati Membri jirċievu fondi tal-UE bil-kondizzjoni li jirrispettaw il-prinċipju tal-istat tad-dritt, pilastru fundamentali tal-valuri tal-Unjoni skont l-Artikolu 2 tat-TUE.

12.   Komunikazzjoni

12.1

Lanqas il-kunċetti u l-programmi politiċi l-aktar ambizzjużi fil-livell tal-UE mhu se jikkontribwixxu biex jingħeleb id-distakk eżistenti bejn l-Unjoni u ċ-ċittadini tagħha jekk ma jiġux ikkomunikati b’mod adegwat.

12.2

Dan in-nuqqas ta’ qbil bejn l-inizjattivi, l-attivitajiet u d-deċiżjonijiet fil-livell tal-UE u l-perċezzjoni tagħhom miċ-ċittadini tagħha jwassal għal ċirku vizzjuż ta’ ċittadini mhux infurmati jew infurmati ħażin, bil-konsegwenza li l-populiżmu qed jiżdied fil-maġġoranza tal-Istati Membri. Fl-istess ħin, qed nosservaw il-ħolqien ta’ sentiment anti-Ewropew min-naħa ta’ xi setturi tal-popolazzjoni, xi ħaġa li ddgħajjef ix-xogħol kontinwu fuq il-bini tal-proġett Ewropew.

12.3

Għalhekk, strateġija ta’ komunikazzjoni komuni u komprensiva għall-istituzzjonijiet kollha tal-UE, fil-livelli kollha, inklużi l-atturi kollha tas-soċjetà ċivili, hija meħtieġa b’mod urġenti sabiex tiġġieled kontra dan in-nuqqas ta’ informazzjoni, kif ukoll informazzjoni li tqarraq b’mod deliberat.

12.4

Politika ta’ komunikazzjoni effettiva għandha tieħu l-forma ta’ djalogu reali bejn dawk li jipprovdu l-informazzjoni u dawk li jirċevuha, biex jiġi evitat approċċ minn fuq għal isfel.

12.5

Informazzjoni sostanzjali, kredibbli u vivaċi dwar suġġetti Ewropej tgħin biex toħloq kuxjenza u tiġġenera interess fi kwistjonijiet Ewropej.

12.6

Il-KESE, bħala pont bejn l-UE u ċ-ċittadini tagħha u permezz tat-350 membru tiegħu, għandu jservi ta’ faċilitatur għal miżuri kkoordinati bħal dawn. Id-diversità tal-membri tal-KESE hija vantaġġ ewlieni f’termini ta’ kuntatt mal-akbar numru possibbli ta' ċittadini minn kull parti tal-Ewropa. B'mod partikolari, jeħtieġ tingħata aktar attenzjoni liż-żgħażagħ.

Ir-rwol ċentrali tal-KESE fit-tnaqqis tad-distakk maċ-ċittadini Ewropej għandu jkun rikonoxxut u appoġġjat aħjar mill-UE.

L-UE għandha wkoll tiddeċentralizza d-djalogi taċ-ċittadini tagħha sabiex il-muniċipalitajiet u r-reġjuni jkunu jistgħu jibdew jiżviluppaw skop u identità Ewropea konġunta.

Il-politiki tal-UE għandhom ikunu aktar reattivi għall-proposti miċ-ċittadini, il-komunitajiet u l-organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili, sabiex jagħtuhom raġuni biex ikunu involuti.

Il-KESE għandu jevalwa l-implimentazzjoni tal-politiki tal-UE fl-Istati Membri kull sena, abbażi tal-objettivi tal-politika stabbiliti f’din l-Opinjoni, sabiex jipprovdi tweġibiet konkreti liċ-ċittadini dwar l-impatt tas-sħubija tal-UE fuq il-ħajja ta' kuljum tagħhom.

Brussell, l-20 ta’ Marzu 2019.

Il-President

tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew

Luca JAHIER


(1)  It-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea, Artikolu 2.

(2)  Din id-definizzjoni ta’ tkabbir sostenibbli ġejja minn Kate Raworth, mill-Istitut tat-Tibdil fl-Ambjent ta’ Oxford University, u l-kunċett tagħha ta’ “doughnut economics”, alternattiva innovattiva għall-ekonomiji tat-tkabbir, u l-mudell ekonomiku u sostenibbli l-ġdid għas-seklu 21 li jista’ jgħin biex tintemm l-inugwaljanza – https://www.kateraworth.com/doughnut/

(3)  Din id-definizzjoni hija bbażata fuq ix-xogħol ta’ Sten Thore u Ruzanna Tarverdyan dwar il-kompetittività sostenibbli: https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0040162516000664?via%3Dihub

(4)  Opinjoni tal-KESE tat-18 ta’ Ottubru 2017 dwar “It-tranżizzjoni lejn futur Ewropew iżjed sostenibbli”(ĠU C 81, 2.3.2018, p. 44).

(5)  Riżoluzzjoni tal-Parlament Ewropew tal-25 ta’ Ottubru 2018 dwar “Iż-żieda fil-vjolenza neofaxxista fl-Ewropa”.

(6)  Opinjoni tal-KESE tas-7 ta’ Diċembru 2017 dwar “Ir-rwol ewlieni tal-kummerċ u l-investiment għat-tilħiq u l-implimentazzjoni tal-Għanijiet ta’ Żvilupp Sostenibbli (SDGs)”(ĠU C 129, 11.4.2018, p. 27).

(7)  Opinjoni tal-KESE tal-21 ta’ Settembru 2016 dwar "Żvilupp sostenibbli: immappjar tal-politiki interni u esterni tal-UE"(ĠU C 487, 28.12.2016, p. 41).

(8)  Opinjoni tal-KESE tal-14 ta’ Novembru 2012 dwar “Prinċipji, proċeduri u azzjonijiet għall- applikazzjoni tal-Artikolu 11(1) u (2) tat-Trattat ta’ Lisbona”(ĠU C 11, 15.1.2012, p. 8).

(9)  Opinjoni tal-KESE tat-13 ta’ Lulju 2016 dwar "L-Inizjattiva taċ-Ċittadini Ewropej (reviżjoni)", (ĠU C 389, 21.10.2016, p. 35).

(10)  Riżoluzzjoni tal-Kunsill u tar-Rappreżentanti tal-Gvernijiet tal-Istati Membri, imlaqqgħin fi ħdan il-Kunsill, dwar Pjan ta' Ħidma tal-Unjoni Ewropea għaż-Żgħażagħ għall-2016-2018

Eurochild Child Participation Strategy (Strateġija għall-Parteċipazzjoni tat-Tfal tal-Eurochild) (Mhux disponibbli bil-Malti) tal-5 ta’ April 2017

Il-Programm tan-NU dwar iż-Żgħażagħ – Participation in Development – Summary Guidelines for Development Partners (Parteċipazzjoni taż-Żgħażagħ fl-Iżvilupp – Linji Gwida Sommarji għas-Sħab għall-Iżvilupp) (Mhux disponibbli bil-Malti)

(11)  Opinjoni tal-KESE tat-18 ta’ Ottubru 2018 dwar il-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni L-Impenn, il-Konnessjoni u l-Għoti tas-Setgħa liż-żgħażagħ: Strateġija tal-UE dwar iż-Żgħażagħ (ĠU C 62, 15.2.2019, p. 142).

(12)  Opinjoni tal-KESE tas-17 ta’ Settembru 2015 dwar It-titjib tat-Trattat ta’ Lisbona (ĠU C 13, 15.1.2016, p. 183).

(13)  Riżoluzzjoni tal-KESE tal-5 ta’ Lulju 2017 dwar Il-White Paper tal-Kummissjoni dwar il-Ġejjieni tal-Ewropa u lil hinn (ĠU C 345, 13.10.2017, p. 11).

(14)  Il-Kummissjoni Globali tal-ILO dwar il-Futur tax-Xogħol - Work for a brighter future (Ħidma għal ġejjieni aktar pożittiv) (Mhux disponibbli bil-Malti) tat-22 ta’ Jannar 2019.

(15)  Opinjoni tal-KESE tal-20 ta’ Frar 2019 dwar il-komunikazzjoni mill-Kummissjoni Stħarriġ Annwali dwar it-Tkabbir 2019 - Għal Ewropa aktar b’saħħitha fid-dawl tal-inċertezza globali (ĠU C 190, 5.6.2019, p. 24).

(16)  Karta ta’ Riflessjoni tal-Kummissjoni Ewropea Towards a Sustainable Europe by 2030 (Lejn Ewropa Sostenibbli sal-2030) (Mhux disponibbli bil-Malti) tat-30 ta’ Jannar 2019.

(17)  The Global Risk Report 2019 (Ir-Rapport dwar ir-Riskju Globali 2019) għall-forum ekonomiku dinji - sommarju eżekuttiv (Mhux disponibbli bil-Malti).

(18)  Opinjoni tal-KESE tal-25 ta’ Jannar 2017 dwar Il-Pilastru Ewropew tad-Drittijiet Soċjali (ĠU C 125, 21.4.2017, p. 10).

(19)  OECD – Rapport dwar The economic consequences of Climate Change (Il-Konsegwenzi Ekonomiċi tat-Tibdil fil-Klima) tat-2 ta' Settembru 2016 (Mhux disponibbli bil-Malti).

(20)  Opinjoni tal-KESE tas-17 ta’ Ottubru 2018 dwar Il-Patt Ewropew dwar il-Finanzjament għall-Klima ( ĠU C 62, 15.2.2019, p. 8 ).

(21)  Opinjoni tal-KESE tat-2 ta’ Lulju 2015 dwar Il-Protokoll ta’ Pariġi – Pjan ta’ azzjoni għall-ġlieda kontra t-tibdil fil-klima globali wara l-2020 (ĠU C 383, 17.11.2015, p. 74).

(22)  Opinjoni tal-KESE tas-6 ta’ Diċembru 2017 dwar Il-kontribut tas-soċjetà ċivili għall-iżvilupp ta’ politika komprensiva dwar l-ikel fl-UE (ĠU C 129, 11.4.2018, p. 18).

(23)  Opinjoni tal-KESE tas-27 ta’ April 2016 dwar Il-Pakkett dwar l-Ekonomija Ċirkolari (ĠU C 264, 20.7.2016, p. 98).

(24)  Manifesto for a Sustainable Europe for its Citizens (Manifest għal Ewropa Sostenibbli għaċ-Ċittadini Tagħha) tat-28 ta’ Settembru 2018 (Mhux disponibbli bil-Malti).

(25)  Komunikazzjoni mill-Kummissjoni tal-14 ta’ Ottubru 2015 dwar Kummerċ għal Kulħadd.

(26)  Opinjoni tal-KESE tat-23 ta’ Jannar 2019 dwar Ir-rwol tal-Gruppi Konsultattivi Domestiċi fil-monitoraġġ tal-implimentazzjoni tal-Ftehimiet ta' Kummerċ Ħieles (ĠU C 159, 10.5.2019, p. 28).

(27)  Opinjoni tal-KESE tat-23 ta’ Jannar 2019 dwar Ir-riforma tad-WTO biex tadatta għal żviluppi fil-kummerċ dinji (ĠU C 159, 10.5.2019, p. 15).

(28)  Dawn is-servizzi, li l-Kummissjoni tiddeskrivi bħala “servizzi essenzjali”, u li l-20 prinċipju tagħhom ma jipprovdix lista eżawrjenti, jaqgħu taħt “servizzi ta’ interess ġenerali”soġġetti għal obbligi ta’ servizz pubbliku. Il-kunċett ta’ “servizzi essenzjali”ma jeżistix fid-dritt tal-Unjoni, li jittratta biss servizzi pubbliċi (trasport) u servizzi ta’ interess ġenerali (ekonomiċi, mhux ekonomiċi).

(29)  Bħalissa l-KESE qed jabbozza Opinjoni fuq inizjattiva proprja Għal implimentazzjoni aħjar tal-Pilastru Soċjali, il-promozzjoni ta’ servizzi essenzjali fi ħdan il-qafas tal-kontribut tal-KESE għas-Summit ta’ Sibiu u lil hinn minnu.

(30)  Opinjoni tal-KESE tas-17 ta’ Ottubru 2018 dwar Proposta għal Regolament tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar il-Fond Soċjali Ewropew Plus (FSE+) (ĠU C 62, 15.2.2019, p. 165).

(31)  Opinjoni tal-KESE tal-20 ta’ Settembru 2017 dwar Sistema fiskali favorevoli għal kompetizzjoni ġusta u għat-tkabbir ekonomiku (ĠU C 434, 15.12.2017, p. 18).

(32)  Ara n-nota 31 f'qiegħ il-paġna.

(33)  Opinjoni tal-KESE tal-20 ta’ Settembru 2017 dwar Bażi għat-Taxxa Korporattiva Komuni (Konsolidata) (ĠU C 434, 15.12.2017, p. 58).

(34)  Opinjoni tal-KESE tat-12 ta’ Lulju 2018 dwar It-tassazzjoni tal-profitti ta’ kumpaniji multinazzjonali fl-ekonomija diġitali (ĠU C 367, 10.10.2018, p. 73).

(35)  Ara n-nota 22 f'qiegħ il-paġna.

(36)  Opinjoni tal-KESE tas-7 ta’ Diċembru 2017 dwar Il-Vantaġġi ta’ approċċ ta’ Żvilupp Lokali Mmexxi mill-Komunità (CLLD) għal żvilupp integrat lokali u rurali (ĠU C 129, 11.4.2018, p. 36).

(37)  Opinjoni tal-KESE tat-12 ta’ Diċembru 2018 dwar L-ispejjeż tan-nuqqas ta’ immigrazzjoni u tan-nuqqas ta’ integrazzjoni (ĠU C 110, 22.3.2019, p. 1).

(38)  Final report and recommendations of the High Level Group on Own Resources on the Future financing of the EU, (Rapport u rakkomandazzjonijiet finali tal-Grupp ta’ Livell Għoli dwar ir-Riżorsi Proprji) (mhux disponibbli bil-Malti) – Diċembru 2016.

(39)  Opinjoni tal-KESE tad-19 ta’ Settembru 2018 dwar Il-Qafas Finanzjarju Pluriennali għall-2021-2027 (ĠU C 440, 6.12.2018, p. 106).


ANNEX

L-emendi li ġejjin inċaħdu waqt id-diskussjoni iżda rċevew tal-inqas kwart tal-voti mixħuta (Artikolu 59(4) tar-Regoli ta’ Proċedura):

a)   Punt 1.5

Ibdel it-test kif ġej:

Tkabbir sostenibbli jfisser li t-tkabbir għandu jkun ibbażat mhux biss fuq il-kwantità imma wkoll – fil-fatt, aktar, – fuq il-kwalità, li jfisser (i) l-ebda sfruttament tal-ambjent jew tax-xogħol, (ii) kondizzjonijiet tal-għajxien ġusti, (iii) tkabbir ekonomiku mkejjel mhux biss mill-fluss annwali, iżda wkoll minn ħażniet ta’ ġid u d-distribuzzjoni tagħhom, (iv) l-issodisfar tal-ħtiġijiet ta’ kulħadd fi ħdan il-limiti tal-mezzi tal-pjaneta, (v) ekonomiji li qed jiżviluppaw li jippermettulna nirnexxu, irrispettivament minn jekk jikbrux jew le, u (vi) fluss magħluq ta’ dħul li jiċċirkola bejn id-djar, in-negozji, il-banek, il-gvern u l-kummerċ, li jopera b’mod soċjali u ekoloġiku. L-enerġija, il-materjali, id-dinja naturali, is-soċjetà umana, il-poter u l-ġid li għandna komuni: kollha huma nieqsa mill-mudell attwali. Ix-xogħol bla ħlas tal-persuni li jindokraw – prinċipalment in-nisa – huwa injorat, għalkemm l-ebda ekonomija ma tista’ taħdem mingħajrhom. Il-kunċett ta’ tkabbir sostenibbli jirreferi għal tkabbir li jirrikonoxxi mhux biss kunsiderazzjonijiet ekonomiċi iżda wkoll kunsiderazzjonijiet soċjali u ambjentali. F’dawn l-aħħar snin ġew ippreżentati tipi differenti ta’ mudelli ekonomiċi, pereżempju d-“doughnut economics” li għandu l-għan li jissodisfa l-ħtiġijiet essenzjali ta’ kulħadd (abbażi ta’ 12-il “fondazzjoni soċjali”) fi ħdan il-mezzi tal-pjaneta (definiti minn 9 “konfini planetarji”). Bl-istess mod, il-proposti saru biex jitkejjel it-tkabbir b’indikaturi li jmorru ‘lil hinn mill-PDG’.

Raġuni

L-għan huwa li jiġi ċċarat il-fatt li t-test imħassar mhuwiex definizzjoni adottata b’mod komuni ta’ tkabbir sostenibbli, iżda jirreferi għall-mudell ekonomiku ppreżentat minn Kate Raworth imsemmi fin-nota ta’ qiegħ il-paġna. Fil-fatt, it-test lanqas ma jiddeskrivi l-idea ċentrali ta’ dan il-mudell “Doughnut”, iżda jgħaqqad il-prerekwiżiti, il-karatteristiċi, l-implikazzjonijiet u l-aspetti tal-kejl marbutin miegħu.

Riżultat tal-votazzjoni:

Favur

:

75

Kontra

:

132

Astensjonijiet

:

11

b)   Punt 1.6

Ibdel it-test kif ġej:

Sadanittant, il-kunċett tal-kompetittività sostenibbli hija jirreferi għal mudell li jibbilanċja l-prosperità ekonomika, il-kwistjonijiet ambjentali u l-inklużività soċjali. F’dan il-kuntest,Dan hu rifless, pereżempju, fl-indiċi tal-kompetittività globali aġġustat għas-sostenibbiltà mill-WEF jeħtieġ li jqis żewġ dimensjonijiet ġodda – dawk ambjentali u soċjali.

Raġuni

L-indiċi tal-kompetittività aġġustat għas-sostenibbiltà jqis b’mod speċifiku d-dimensjonijiet ambjentali u soċjali.

Riżultat tal-votazzjoni:

Favur

:

64

Kontra

:

147

Astensjonijiet

:

13

c)   Kaxxa 1 (wara l-punt 1.14), it-2 inċiż

Ibdel it-test kif ġej:

Il-kompetittività u s-sostenibbiltà ma jmorrux kontra xulxin sakemm l-aspetti soċjali u ambjentali huma parti integrali tal-valutazzjoni tal-prodotti u s-servizzi fis-suq.mid-definizzjoni tal-kompetittività. Il-kompetittività ma tridx tkun definita biss skont il-kwantità u l-ipprezzar imma preferibbilment billi jitqiesu wkoll il-valuri, il-kwalità u s-sostenibbiltà Ewropej.

Raġuni

Il-kompetittività fis-swieq mhix iddeterminata mid-definizzjonijiet.

Riżultat tal-votazzjoni:

Favur

:

66

Kontra

:

148

Astensjonijiet

:

9

d)   Kaxxa 1 (wara l-punt 1.14), il-5 inċiż

Ibdel it-test kif ġej:

Jeħtieġ li l-kumpaniji Ewropej, il-ħaddiema, il-konsumaturi u s-soċjetà ċivili kollha jaqdu r-rwol u r-responsabbiltajiet tagħhom u jaġixxu bħala mexxejja f’għajnejn il-bqija tad-dinja fir-rigward tas-sostenibbiltà jekk il-kompetittività u s-sostenibbiltà ekonomika tas-sistema Ewropea tagħna jiġu definiti mill-ġdid fir-rigward tal-fruntieri tal-pjaneta unika tagħna.

Raġuni

L-atturi kollha tas-soċjetà ċivili jeħtieġ jaqdu r-rwoli u r-responsabbiltajiet tagħhom. Dan jgħodd irrispettivament mid-definizzjonijiet.

Riżultat tal-votazzjoni:

Favur

:

56

Kontra

:

138

Astensjonijiet

:

9


Top