Γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής για την «Πρόταση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την τροποποίηση της οδηγίας 95/2/ΕΚ για τα πρόσθετα τροφίμων πλην των χρωστικών και των γλυκαντικών και της οδηγίας 94/35/ΕΚ για τα γλυκαντικά που προορίζονται να χρησιμοποιηθούν στα τρόφιμα»

COM(2004) 650 τελικό — 2004/0237 COD

(2005/C 255/11)

Στις 16 Νοεμβρίου 2004, και σύμφωνα με το άρθρο 95 της συνθήκης περί ιδρύσεως της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, το Συμβούλιο αποφάσισε να ζητήσει τη γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής για την ανωτέρω πρόταση.

Το ειδικευμένο τμήμα «Γεωργία, ανάπτυξη της υπαίθρου και περιβάλλον», στο οποίο ανατέθηκαν οι σχετικές εργασίες της ΕΟΚΕ, υιοθέτησε τη γνωμοδότησή του στις 17 Μαρτίου 2005 με βάση εισηγητική έκθεση της κας Ann Davison.

Κατά την 416η σύνοδο ολομέλειάς της 6ης και 7ης Απριλίου 2005 (συνεδρίαση της 6ης Απριλίου 2005), η Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή υιοθέτησε με 136 ψήφους υπέρ, 2 κατά και 7 αποχές, την ακόλουθη γνωμοδότηση.

1.   Ιστορικό

2.   Γενικές παρατηρήσεις

3.   Ειδικές παρατηρήσεις

Θα υπήρχε μεγαλύτερη σαφήνεια εάν η Επιτροπή είχε περιλάβει τους αριθμούς Ε, όπως αναφέρονται στην επισήμανση, μαζί με τα πρόσθετα τροφίμων που κατονομάζει στα έγγραφά της.

3.1   Ενώσεις με βάση το νάτριο

Στο κείμενο περιλαμβάνονται ορισμένες ουσίες με βάση το νάτριο. Η ΕΟΚΕ ανησυχεί διότι οι καταναλωτές δεν μπορούν να αντιληφθούν μέσω της επισήμανσης ότι οι εν λόγω ενώσεις είναι κοινό αλάτι και ότι συνεπώς μπορούν να αυξήσουν την μέγιστη αποδεκτή μέση ημερήσια λήψη (ΑΗΔ) τους των 6 mg. Δεν μπορούν επομένως να ανταποκριθούν κατάλληλα σε τυχόν υποδείξεις να περιορίσουν την ποσότητα αλατιού που καταναλώνουν.

3.2   Νιτρώδη και νιτρικά άλατα

Πρόθεση της Επιτροπής είναι να μειωθούν, όπως συνέστησε η ΕΑΑΤ, όσο το δυνατόν περισσότερο τα επιτρεπόμενα όρια δίχως να τεθεί σε κίνδυνο η ασφάλεια των τροφίμων. Τα νιτρώδη και τα νιτρικά άλατα είναι χρήσιμα συντηρητικά, η υπερβολική τους κατανάλωση, όμως, συνεπάγεται κινδύνους. Συνεπώς, η Επιτροπή συνιστά την υιοθέτηση μιας στρατηγικής, η οποία καθορίζει ένα ανώτατο επίπεδο. Προκειμένου να διασφαλιστεί η ασφάλεια των καταναλωτών, η ΕΟΚΕ θα επιθυμούσε να καθοριστεί το χαμηλότερο δυνατό όριο και, για να επιτευχθεί αυτός ο στόχος, να τεθούν, εάν αυτό είναι απαραίτητο, διαφορετικά επίπεδα για διαφορετικά προϊόντα.

3.3   Τροφές απογαλακτισμού, συμπληρώματα διατροφής και τρόφιμα που προορίζονται για ειδικούς ιατρικούς σκοπούς

Η ΕΟΚΕ υποστηρίζει την πρόταση της Επιτροπής να εναρμονιστεί η διατύπωση με τη αντικατάσταση, σε ολόκληρη τη σχετική νομοθεσία, του όρου «τροφές απογαλακτισμού» με τον όρο «μεταποιημένες τροφές με βάση τα δημητριακά και παιδικές τροφές» και να καταστεί σαφέστερη η διατύπωση που αφορά τα συμπληρώματα διατροφής και τα τρόφιμα που προορίζονται για ειδικούς ιατρικούς σκοπούς.

3.4   p — υδροξυβενζοϊκές ενώσεις

3.5   Πηκτικά μέσα σε ζελεδομπουκίτσες

Δεδομένου ότι ο κίνδυνος πνιγμού είναι καλά τεκμηριωμένος, προτείνεται να αποσυρθούν από την κυκλοφορία ορισμένα πρόσθετα τροφίμων που σχηματίζουν πηκτώματα. Η ΕΟΚΕ συμφωνεί με την κατάργησή τους, επισημαίνει ωστόσο ότι ο κίνδυνος οφείλεται στο σχήμα, τη μορφή και την συνεκτικότητα αυτών των ζαχαρωτών, και όχι στα ίδια τα πρόσθετα τροφίμων. Χρειάζεται μία ευρύτερη απαγόρευση ώστε να αποφευχθεί και η ίδια ακόμη η κυκλοφορία τους στην αγορά. Εφόσον η εισαγωγή απαγόρευσης για το προϊόν αυτό δεν προβλέπεται από την γενική νομοθεσία τροφίμων ή από την οδηγία για την γενική ασφάλεια των προϊόντων, το προϊόν απαγορεύεται μέσω των προσθέτων τροφίμων που περιέχει. Η ΕΟΚΕ φρονεί ότι η ΕΕ πρέπει να έχει τη δυνατότητα να απαγορεύει ένα μη ασφαλές προϊόν.

3.6   Ερυθριτόλη

Πρόκειται για μία γλυκαντική ουσία που παράγουν με φυσικό τρόπο ορισμένα φρούτα, μανιτάρια, τρόφιμα που έχουν υποστεί ζύμωση και τυριά, χρησιμεύει ωστόσο και για άλλους σκοπούς και προτείνεται η χρήση της να επιτραπεί για διάφορες εφαρμογές. Η ΕΟΚΕ συμφωνεί με την απόφαση αυτή, αλλά διατυπώνει επιφυλάξεις για τη διατύπωση «καλύπτουν ανεπιθύμητες γεύσεις» για το λόγο ότι δίδεται η εντύπωση ότι η γεύση τροφίμων που δεν είναι φρέσκα μπορεί να «καλυφθεί». Η ΕΟΚΕ σημειώνει τα πλεονεκτήματα που ένα νέο γλυκαντικό παρουσιάζει για ορισμένες ειδικές ομάδες καταναλωτών που κάνουν συχνή χρήση γλυκαντικών όπως οι διαβητικοί. Με τον τρόπο αυτό, όχι απλώς αυξάνεται ο αριθμός των προϊόντων από τα οποία έχουν να επιλέξουν, αλλά η ερυθριτόλη έχει και λιγότερες καθαρκτικές επιδράσεις για τις οποίες δεν χρειάζεται, στην συγκεκριμένη περίπτωση, σχετική ένδειξη.

3.7   4 — εξυλορεσορκινόλη

3.8   Ημικυτταρίνη σόγιας

Η ημικυτταρίνη σόγιας λαμβάνεται από τις ίνες της παραδοσιακής σόγιας και έχει εγκριθεί από την ΕΕΤ. Όλα τα προϊόντα που παράγονται από ημικυτταρίνη σόγιας πρέπει να φέρουν σχετική επισήμανση επειδή ενδέχεται να προκαλέσουν αλλεργικές αντιδράσεις.

3.9   Αιθυλοκυτταρίνη

Η αιθυλοκυτταρίνη λαμβάνεται από πολτό ξύλου η βαμβακιού και χρησιμοποιείται ευρέως ως ουσία πλήρωσης σε φαρμακευτικά δισκία. Η ΕΑΑΤ έκρινε ότι δεν ήταν απαραίτητος ο καθορισμός ΑΗΔ. Η ΕΟΚΕ συμφωνεί με την πρόταση επέκτασης της χρήσης της με τον αυτό τρόπο όπως και για τις λοιπές κυτταρίνες.

3.10   Έγκριση της επέκτασης της χρήσης εγκεκριμένων προσθέτων τροφίμων

Η Επιτροπή προτείνει την επέκταση της χρήσης τριών προσθέτων τροφίμων: του όξινου ανθρακικού νατρίου, των σορβικών και βενζοϊκών ενώσεων στα καρκινοειδή και του διοξειδίου του πυριτίου.

3.11   Κατάλληλη χρονική στιγμή

Η αναστολή της κυκλοφορίας στην αγορά του προϊόντος «ζελεδομπουκίτσες» πρέπει να διατηρηθεί έως ότου τεθεί σε εφαρμογή νέα κοινοτική νομοθεσία με την ίδια ισχύ.