(1)

Ο κανονισμός (ΕΕ) 2016/429 θεσπίζει κανόνες για την πρόληψη και τον έλεγχο των νόσων των ζώων που μεταδίδονται στα ζώα ή στον άνθρωπο, συμπεριλαμβανομένων κανόνων για την κατηγοριοποίηση των καταγεγραμμένων νόσων που προκαλούν ανησυχία σε επίπεδο Ένωσης. Το άρθρο 5 του εν λόγω κανονισμού προβλέπει ότι πρέπει να εφαρμόζονται ειδικοί ανά νόσο κανόνες για την πρόληψη και τον έλεγχο των καταγεγραμμένων νόσων, όπως αναφέρονται στο εν λόγω άρθρο και στο παράρτημα II του ίδιου κανονισμού. Δεδομένου ότι για τις διάφορες καταγεγραμμένες νόσους απαιτούνται διαφορετικοί τύποι μέτρων διαχείρισης, το άρθρο 9 του κανονισμού (ΕΕ) 2016/429 προβλέπει κανόνες για την πρόληψη και τον έλεγχο των νόσων, οι οποίοι λαμβάνουν υπόψη τη δυνητική σοβαρότητα των επιπτώσεων των διάφορων τύπων καταγεγραμμένων νόσων στη δημόσια υγεία και την υγεία των ζώων, την οικονομία, την κοινωνία και το περιβάλλον.

(2)

Ειδικότερα, το άρθρο 9 του κανονισμού (ΕΕ) 2016/429 αναφέρεται στους διάφορους τύπους καταγεγραμμένων νόσων στα στοιχεία α) έως ε) της παραγράφου 1 του εν λόγω άρθρου, λαμβάνοντας υπόψη τους πιθανούς κινδύνους από κρούσματα αυτών των καταγεγραμμένων νόσων. Επιπλέον, το άρθρο 9 παράγραφος 1 στοιχείο δ) του εν λόγω κανονισμού προβλέπει ότι οι καταγεγραμμένες νόσοι που αναφέρονται στο άρθρο 9 παράγραφος 1 στοιχεία α), β) και γ) του ίδιου κανονισμού πρέπει επίσης να θεωρούνται καταγεγραμμένες νόσοι σύμφωνα με το άρθρο 9 παράγραφος 1 στοιχείο δ), όταν ο κίνδυνος που ενέχει η εν λόγω νόσος μπορεί να μετριαστεί αποτελεσματικά και αναλογικά με μέτρα που αφορούν τις μετακινήσεις ζώων και προϊόντων. Αυτή η διάκριση μεταξύ των διάφορων κατηγοριών καταγεγραμμένων νόσων θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη για τους σκοπούς των κανόνων που ορίζονται στον παρόντα κανονισμό σχετικά με τις ενδοενωσιακές μετακινήσεις υδρόβιων ζώων και προϊόντων ζωικής προέλευσης από υδρόβια ζώα, πλην των ζώντων υδρόβιων ζώων.

(3)

Στο μέρος IV τίτλος II κεφάλαια 2 και 3 του κανονισμού (ΕΕ) 2016/429 καθορίζονται ειδικοί ανά νόσο κανόνες που ισχύουν για τις νόσους κατηγορίας Δ και τα καταγεγραμμένα είδη για τις εν λόγω νόσους, καθώς και κανόνες για τις αναδυόμενες νόσους. Οι εν λόγω διατάξεις καθορίζουν επίσης τις απαιτήσεις υγείας των ζώων για τις μετακινήσεις υδρόβιων ζώων, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που προορίζονται για ανθρώπινη κατανάλωση, και προϊόντων ζωικής προέλευσης από υδρόβια ζώα εντός της Ένωσης, με σκοπό την πρόληψη και τον έλεγχο της εξάπλωσης καταγεγραμμένων και αναδυόμενων νόσων στην Ένωση.

(4)

Το μέρος IV τίτλος II κεφάλαια 2 και 3 του κανονισμού (ΕΕ) 2016/429 αναθέτει επίσης στην Επιτροπή την εξουσία να καθορίζει κανόνες για τη συμπλήρωση ορισμένων μη ουσιωδών στοιχείων του εν λόγω κανονισμού μέσω κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων. Ως εκ τούτου, είναι σκόπιμο να καθοριστούν τέτοιοι συμπληρωματικοί κανόνες προκειμένου να εξασφαλιστεί η ομαλή λειτουργία του νέου νομοθετικού πλαισίου για τον έλεγχο και την πρόληψη των νόσων των ζώων, που θεσπίζεται με τον εν λόγω κανονισμό. Καθώς οι εν λόγω συμπληρωματικοί κανόνες διασυνδέονται ουσιωδώς μεταξύ τους, για λόγους απλότητας και διαφάνειας, καθώς και προκειμένου να διευκολυνθεί η εφαρμογή τους, θα πρέπει να θεσπιστούν σε μία και μόνο πράξη και όχι σε πολλές χωριστές πράξεις με πολυάριθμες διασταυρούμενες παραπομπές και με κίνδυνο επαναλήψεων.

(5)

Ο εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) 2018/1882 της Επιτροπής (2) χωρίζει τις καταγεγραμμένες νόσους που αναφέρονται στο άρθρο 9 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΕ) 2016/429 σε νόσους κατηγορίας Α, Β, Γ, Δ και Ε. Επίσης, προβλέπει ότι οι κανόνες πρόληψης και ελέγχου νόσων για τις καταγεγραμμένες νόσους που αναφέρονται στο άρθρο 9 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΕ) 2016/429 εφαρμόζονται στις κατηγορίες καταγεγραμμένων νόσων για τα καταγεγραμμένα είδη και ομάδες καταγεγραμμένων ειδών που αναφέρονται στον πίνακα του εν λόγω εκτελεστικού κανονισμού. Στον εν λόγω πίνακα παρατίθενται, μεταξύ άλλων, τα είδη και οι ομάδες ειδών υδρόβιων ζώων και τα είδη-διαβιβαστές για νόσους που προσβάλλουν τα υδρόβια ζώα.

(6)

Οι κανόνες και τα μέτρα μετριασμού του κινδύνου που καθορίζονται στον παρόντα κανονισμό θα πρέπει να συμπληρώνουν τις απαιτήσεις υγείας των ζώων που καθορίζονται στον κανονισμό (ΕΕ) 2016/429 όσον αφορά τις μετακινήσεις υδρόβιων ζώων, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που προορίζονται για ανθρώπινη κατανάλωση, και προϊόντων ζωικής προέλευσης από ζώα υδατοκαλλιέργειας εντός της Ένωσης, ώστε να εξασφαλίζεται ότι τα εν λόγω εμπορεύματα δεν συνιστούν σημαντικό κίνδυνο εξάπλωσης των νόσων υδρόβιων ζώων που αναφέρονται στο παράρτημα II του κανονισμού (ΕΕ) 2016/429 και που προσδιορίστηκαν αργότερα με τον εκτελεστικό κανονισμό (ΕΕ) 2018/1882 της Επιτροπής ως νόσοι κατηγορίας Δ, οι οποίες περιλαμβάνουν, κατά περίπτωση, νόσους κατηγορίας Α, Β και Γ. Ο κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμός (ΕΕ) 2020/689 της Επιτροπής (3) καθορίζει κανόνες σχετικά με τα υποχρεωτικά και προαιρετικά προγράμματα εκρίζωσης συγκεκριμένων καταγεγραμμένων νόσων. Όσον αφορά τις νόσους των κατηγοριών Β και Γ, ορισμένα κράτη μέλη υπόκεινται σε προγράμματα εκρίζωσης για να εξαλείψουν αυτές τις καταγεγραμμένες νόσους ή για να αποδείξουν ότι είναι απαλλαγμένα από τις εν λόγω καταγεγραμμένες νόσους. Αν ληφθούν υπόψη τα προγράμματα αυτά, είναι σκόπιμο να προβλεφθεί ότι οι μετακινήσεις υδρόβιων ζώων και προϊόντων ζωικής προέλευσης από ζώα υδατοκαλλιέργειας, πλην των ζώντων ζώων υδατοκαλλιέργειας, των καταγεγραμμένων ειδών για τις σχετικές νόσους κατηγορίας Β ή Γ θα πρέπει να επιτρέπονται μόνον εάν δεν θέτουν σε κίνδυνο την επιτυχία των εν λόγω προγραμμάτων εκρίζωσης ή του καθεστώτος απαλλαγμένου από τις εν λόγω καταγεγραμμένες νόσους, όπου αυτό έχει επιτευχθεί.

(7)

Επιπλέον, όσον αφορά τις νόσους κατηγορίας Γ, οι υπεύθυνοι επιχειρήσεων για εγκαταστάσεις που δεν υπόκεινται σε προαιρετικό πρόγραμμα εκρίζωσης μπορούν να εφαρμόζουν οικειοθελές πρόγραμμα επιτήρησης για συγκεκριμένη νόσο κατηγορίας Γ σύμφωνα με τους κανόνες που καθορίζονται στον κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμό (ΕΕ) 2020/689 της Επιτροπής. Παρότι οι εγκαταστάσεις αυτές δεν θα χαρακτηρίζονται απαλλαγμένες από τη νόσο, θα έχουν το πλεονέκτημα ότι προς αυτές θα γίνονται μόνο μετακινήσεις ζώων υδατοκαλλιέργειας των καταγεγραμμένων ειδών για τη σχετική νόσο κατηγορίας Γ, οι οποίες δεν απειλούν την επιτυχία του προγράμματος επιτήρησης.

(8)

Ως εκ τούτου, ο παρών κανονισμός θα πρέπει να καθορίσει τους συμπληρωματικούς κανόνες σχετικά με τις μετακινήσεις υδρόβιων ζώων και προϊόντων ζωικής προέλευσης από τέτοια ζώα, που απαιτούνται για την επιτυχία τέτοιων προγραμμάτων εκρίζωσης και επιτήρησης στα κράτη μέλη, τις ζώνες ή τα διαμερίσματα όπου εφαρμόζονται, καθώς και σε κράτη μέλη, ζώνες και διαμερίσματα στα οποία/στις οποίες έχει επιτευχθεί καθεστώς απαλλαγμένου από νόσο.

(9)

Το άρθρο 192 του κανονισμού (ΕΕ) 2016/429 θεσπίζει μέτρα πρόληψης των νόσων σε σχέση με τη μεταφορά υδρόβιων ζώων και εξουσιοδοτεί την Επιτροπή να θεσπίζει συμπληρωματικούς κανόνες για τον καθαρισμό και την απολύμανση των μέσων μεταφοράς υδρόβιων ζώων, τις αλλαγές νερού, την απόρριψη νερού και τα μέτρα βιοπροφύλαξης, με σκοπό τον μετριασμό των πιθανών κινδύνων που προκύπτουν από τη μεταφορά τέτοιων υδρόβιων ζώων εντός της Ένωσης. Ως εκ τούτου, ο παρών κανονισμός θα πρέπει να καθορίσει λεπτομερέστερες απαιτήσεις για τη μεταφορά υδρόβιων ζώων, συμπεριλαμβανομένης της μεταφοράς με δεξαμενόπλοια ιχθυομεταφοράς.

(10)

Ο κανονισμός (ΕΕ) 2016/429 προβλέπει ότι τα φορτία υδρόβιων ζώων των καταγεγραμμένων ειδών που εισέρχονται σε περιοχή με καθεστώς απαλλαγμένου από νόσο ή σε περιοχή που υπόκειται σε πρόγραμμα εκρίζωσης πρέπει να συνοδεύονται από πιστοποιητικό υγείας των ζώων, πλην ορισμένων πολύ συγκεκριμένων περιπτώσεων. Δεδομένου ότι ορισμένα φορτία μεταφέρονται για εμπορικούς σκοπούς σε μεικτές παρτίδες οι οποίες ενδέχεται να συνοδεύονται από διαφορετικά πιστοποιητικά υγείας των ζώων, είναι εξαιρετικά κρίσιμο να εξασφαλίζεται ότι κάθε φορτίο εκφορτώνεται στον προβλεπόμενο προορισμό του. Η επισήμανση των φορτίων κατά τρόπο ώστε το φορτίο υδρόβιων ζώων να συνδέεται σαφώς με το αντίστοιχο πιστοποιητικό υγείας των ζώων αποτελεί απαραίτητο βήμα μετριασμού του κινδύνου για σκοπούς ιχνηλασιμότητας και για να διασφαλίζεται ότι μόνο τα φορτία που έχουν πιστοποιηθεί ως κατάλληλα για αποστολή προς περιοχές απαλλαγμένες από νόσο καταλήγουν σε τέτοιες περιοχές. Ως εκ τούτου, στον παρόντα κανονισμό θα πρέπει να θεσπιστούν συμπληρωματικοί κανόνες για την επισήμανση τέτοιων φορτίων.

(11)

Το άρθρο 197 του κανονισμού (ΕΕ) 2016/429 προβλέπει ότι τα ζώα υδατοκαλλιέργειας των καταγεγραμμένων ειδών για τις νόσους των κατηγοριών Β και Γ πρέπει να κατάγονται από περιοχές με καθεστώς απαλλαγμένου από νόσο εάν προορίζονται για κράτη μέλη, ζώνες ή διαμερίσματα που είναι απαλλαγμένα/-ες από τις εν λόγω καταγεγραμμένες νόσους ή που υπόκεινται σε πρόγραμμα εκρίζωσης για τέτοιες καταγεγραμμένες νόσους. Σε ορισμένες περιπτώσεις, ωστόσο, οι κίνδυνοι για την υγεία των ζώων δεν δικαιολογούν τέτοιους περιορισμούς. Ο παρών κανονισμός θα πρέπει, συνεπώς, να προβλέπει παρέκκλιση από τους περιορισμούς που προβλέπονται στο άρθρο 197 του κανονισμού (ΕΕ) 2016/429, διασφαλίζοντας παράλληλα ότι λαμβάνονται τα αναγκαία μέτρα μετριασμού του κινδύνου ώστε να εξασφαλίζεται ότι τέτοιες μετακινήσεις ζώων υδατοκαλλιέργειας δεν θέτουν σε κίνδυνο το υγειονομικό καθεστώς ή τα εφαρμοζόμενα προγράμματα εκρίζωσης.

(12)

Είναι επίσης αναγκαίο να θεσπιστούν συμπληρωματικοί κανόνες που να προβλέπουν παρεκκλίσεις όσον αφορά τα ζώντα υδρόβια ζώα των καταγεγραμμένων ειδών, τα οποία προορίζονται για ανθρώπινη κατανάλωση, όταν αυτά μετακινούνται προς κράτος μέλος, ζώνη ή διαμέρισμα απαλλαγμένο/-η από νόσο ή το οποίο/η οποία υπόκειται σε πρόγραμμα εκρίζωσης και εφόσον δεν κατάγονται από κράτος μέλος, ζώνη ή διαμέρισμα απαλλαγμένο/-η από νόσο. Στις περιπτώσεις αυτές, τα εν λόγω υδρόβια ζώα μπορεί να ανήκουν σε είδη που περιλαμβάνονται στα είδη-διαβιβαστές στη στήλη 4 του πίνακα στο παράρτημα του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) 2018/1882, αλλά δεν έχουν έρθει σε επαφή με καταγεγραμμένα είδη ευπαθή στη σχετική καταγεγραμμένη νόσο, όπως ορίζεται στη στήλη 3 του ίδιου πίνακα, και επομένως δεν θεωρούνται διαβιβαστές. Ένα άλλο ενδεχόμενο είναι το να προορίζονται αυτά τα υδρόβια ζώα για σφαγή και μεταποίηση σε εγκατάσταση θαλάσσιων προϊόντων διατροφής με έλεγχο νόσων, αφού η αρμόδια αρχή έχει επιτρέψει την έξοδό τους από περιοχή που υπόκειται σε μέτρα ελέγχου για κάποια καταγεγραμμένη ή αναδυόμενη νόσο. Ο παρών κανονισμός θα πρέπει να προβλέπει την εφαρμογή πρόσθετων μέτρων μετριασμού του κινδύνου μέσω της συσκευασίας και της επισήμανσης σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 853/2004 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (4) σε μαλάκια και καρκινοειδή που προορίζονται για ανθρώπινη κατανάλωση, ώστε να εξασφαλίζεται ότι τα εν λόγω υδρόβια ζώα μπορούν να μετακινηθούν προς περιοχή με καθεστώς απαλλαγμένου από νόσο ή η οποία υπόκειται σε πρόγραμμα εκρίζωσης χωρίς να συνιστούν κίνδυνο εξάπλωσης μιας σχετικής καταγεγραμμένης ή αναδυόμενης νόσου.

(13)

Είναι επίσης αναγκαίο να θεσπιστούν συμπληρωματικοί κανόνες για τις μετακινήσεις ζώων υδατοκαλλιέργειας των καταγεγραμμένων ειδών προς εγκαταστάσεις υδατοκαλλιέργειας υπό περιορισμό. Τα ζώα υδατοκαλλιέργειας των ειδών-διαβιβαστών που παρατίθενται στη στήλη 4 του πίνακα στο παράρτημα του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) 2018/1882, τα οποία δεν έχουν έρθει σε επαφή με τα ευπαθή είδη που παρατίθενται στη στήλη 3 του ίδιου πίνακα, καθώς και τα ζώα υδατοκαλλιέργειας που έχουν παραμείνει σε καραντίνα σε εγκατάσταση που έχει εγκριθεί σύμφωνα με το άρθρο 15 του κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμού (ΕΕ) 2020/691 της Επιτροπής (5) ή σε καραντίνα σε άλλη εγκατάσταση υπό περιορισμό, συμπεριλαμβανομένης της εγκατάστασης προορισμού, θα πρέπει να επιτρέπεται να μετακινούνται προς εγκαταστάσεις υπό περιορισμό. Δεδομένου ότι, όταν ανταλλάσσουν ζώα υδατοκαλλιέργειας μεταξύ τους, οι εγκαταστάσεις υπό περιορισμό χρειάζεται να πληρούν λιγότερες απαιτήσεις ως προς τη μετακίνηση απ’ ό,τι άλλοι τύποι εγκαταστάσεων υδατοκαλλιέργειας, είναι σημαντικό οι ειδικοί κανόνες και οι παρεκκλίσεις που καθορίζονται στον παρόντα κανονισμό να διασφαλίζουν ότι τέτοιες μετακινήσεις που αφορούν εγκαταστάσεις υπό περιορισμό δεν συνιστούν κίνδυνο για την εξάπλωση καταγεγραμμένων ή αναδυόμενων νόσων.

(14)

Τα άγρια υδρόβια ζώα αποτελούν σημαντικό πόρο που θα πρέπει να προστατεύεται. Για τον λόγο αυτόν, το άρθρο 199 του κανονισμού (ΕΕ) 2016/429 επιτρέπει στα κράτη μέλη να απαιτούν τα υδρόβια ζώα που απελευθερώνονται στο φυσικό τους περιβάλλον να προέρχονται αποκλειστικά και μόνο από περιοχές απαλλαγμένες από νόσους, ακόμη κι αν τα ύδατα στα οποία αυτά απελευθερώνονται δεν έχουν καθεστώς απαλλαγμένου από νόσο. Επιπλέον, το άρθρο 205 παράγραφος 2 του εν λόγω κανονισμού προβλέπει ότι η Επιτροπή μπορεί να εκδίδει κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις για τον καθορισμό συμπληρωματικών κανόνων σχετικά με τις μετακινήσεις υδρόβιων ζώων για σκοπούς ερασιτεχνικής αλιείας, συμπεριλαμβανομένων των δολωμάτων αλιείας. Ο παρών κανονισμός θα πρέπει, συνεπώς, να θεσπίζει συμπληρωματικούς κανόνες για τη διαδικασία με την οποία εξασφαλίζεται η δυνατότητα αυτή για τα κράτη μέλη. Δεδομένου ότι ο κανονισμός (ΕΕ) 2016/429 δεν απαιτεί πιστοποίηση υγείας των ζώων για τέτοιες μετακινήσεις φορτίων υδρόβιων ζώων προς περιοχές που δεν είναι απαλλαγμένες από νόσο, ο παρών κανονισμός θα πρέπει να θεσπίζει τέτοιους κανόνες ώστε να διασφαλίζεται ότι οι αρμόδιες αρχές και στα δύο κράτη μέλη είναι σε θέση να παρακολουθούν τις μετακινήσεις τέτοιων φορτίων.

(15)

Τα ζωντανά δολώματα αλιείας που έχουν προσβληθεί από καταγεγραμμένη ή αναδυόμενη νόσο υδρόβιων ζώων συνιστούν σημαντικό κίνδυνο μετάδοσης νόσου σε άγρια υδρόβια ζώα και, ως εκ τούτου, ενδεχομένως και σε ζώα υδατοκαλλιέργειας. Ως εκ τούτου, προκειμένου να αντιμετωπιστεί ο κίνδυνος αυτός, ο παρών κανονισμός θα πρέπει να προβλέπει ότι τέτοια ζωντανά δολώματα πρέπει να προέρχονται μόνο από περιοχή με καθεστώς απαλλαγμένου από νόσο εάν πρόκειται να χρησιμοποιηθούν σε κράτος μέλος, ζώνη ή διαμέρισμα με καθεστώς απαλλαγμένου από νόσο ή σε κράτος μέλος που έχει λάβει τα μέτρα που αναφέρονται στο άρθρο 199 του κανονισμού (ΕΕ) 2016/429.

(16)

Τα άρθρα 208 και 209 του κανονισμού (ΕΕ) 2016/429 θεσπίζουν κανόνες σχετικά με τους τύπους μετακινήσεων υδρόβιων ζώων για τους οποίους απαιτείται πιστοποίηση. Ωστόσο, από την πείρα που αποκτήθηκε κατά την εφαρμογή των κανόνων που καθορίζονται στην οδηγία 2006/88/ΕΚ του Συμβουλίου (6) προκύπτει ότι σε ορισμένες πολύ συγκεκριμένες και ειδικές περιπτώσεις μπορεί να χορηγηθεί παρέκκλιση από την εφαρμογή των κανόνων που καθορίζονται στα άρθρα 208 και 209 του κανονισμού (ΕΕ) 2016/429 όσον αφορά τις νόσους κατηγορίας Γ, με τη σύμφωνη γνώμη της Επιτροπής και των εμπλεκόμενων κρατών μελών. Ως εκ τούτου, ο παρών κανονισμός θα πρέπει να καθορίσει τους όρους υπό τους οποίους δεν θα απαιτείται τα φορτία υδρόβιων ζώων των καταγεγραμμένων ειδών να συνοδεύονται από πιστοποιητικό υγείας των ζώων όταν προορίζονται για κράτη μέλη απαλλαγμένα από νόσους.

(17)

Υπεύθυνες δηλώσεις εκδίδονται από τους υπευθύνους επιχειρήσεων σύμφωνα με το άρθρο 218 του κανονισμού (ΕΕ) 2016/429 για φορτία που πρόκειται να μεταφερθούν μεταξύ κρατών μελών αλλά δεν απαιτείται να συνοδεύονται από πιστοποιητικό υγείας των ζώων. Είναι σημαντικό να θεσπιστούν κανόνες σχετικά με τις πληροφορίες που πρέπει να περιέχουν οι εν λόγω υπεύθυνες δηλώσεις, ώστε να διασφαλίζεται η ιχνηλασιμότητα των φορτίων και να υποστηρίζεται το ασφαλές εμπόριο. Οι υπεύθυνες δηλώσεις έχουν πρόσθετη αξία για τις μετακινήσεις ζώων υδατοκαλλιέργειας μεταξύ εγκαταστάσεων υδατοκαλλιέργειας που εφαρμόζουν προγράμματα επιτήρησης για μία ή περισσότερες νόσους κατηγορίας Γ. Συνεπώς, ο παρών κανονισμός θα πρέπει να προβλέπει ότι οι υπεύθυνες δηλώσεις πρέπει να περιέχουν τις απαραίτητες πληροφορίες που επιβεβαιώνουν ότι η εγκατάσταση υδατοκαλλιέργειας καταγωγής συμμετέχει σε πρόγραμμα επιτήρησης και ότι δεν υπάρχει υπόνοια παρουσίας ή επιβεβαιωμένη παρουσία της ή των εκάστοτε νόσων κατηγορίας Γ στην εγκατάσταση υδατοκαλλιέργειας.

(18)

Για να εξασφαλιστεί η συμμόρφωση με τους κανόνες πιστοποίησης υγείας των ζώων που καθορίζονται στο άρθρο 216 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΕ) 2016/429, ο επίσημος κτηνίατρος υποχρεούται να διενεργεί ελέγχους εγγράφων και κλινική επιθεώρηση και, κατά περίπτωση, κλινικές εξετάσεις στην εγκατάσταση υδατοκαλλιέργειας καταγωγής προτού υπογράψει το πιστοποιητικό υγείας των ζώων. Στόχος των εν λόγω ελέγχων είναι να επιβεβαιωθεί ότι δεν υπάρχουν στοιχεία που να υποδεικνύουν ότι μια καταγεγραμμένη ή αναδυόμενη νόσος είναι παρούσα στην εγκατάσταση υδατοκαλλιέργειας και να διευκολυνθεί το ασφαλές εμπόριο. Στον παρόντα κανονισμό θα πρέπει να θεσπιστούν συμπληρωματικοί κανόνες σχετικά με τους ελέγχους αυτούς.

(19)

Τα κλινικά συμπτώματα των νόσων είναι λιγότερο εμφανή σε ορισμένες κατηγορίες ζώων υδατοκαλλιέργειας, όπως τα αυγά και τα μαλάκια. Επομένως, η απαίτηση να διενεργούνται κλινικές επιθεωρήσεις σε ζώα υδατοκαλλιέργειας αυτών των κατηγοριών πριν από κάθε μετακίνηση από εγκατάσταση υδατοκαλλιέργειας συνεπάγεται άσκοπη χρήση πόρων. Ως εκ τούτου, ο παρών κανονισμός θα πρέπει να προβλέπει παρέκκλιση από την υποχρέωση διενέργειας κλινικών επιθεωρήσεων σε αυγά και μαλάκια κάθε φορά που αυτά χρειάζεται να πιστοποιηθούν, εφόσον διενεργούνται ορισμένοι έλεγχοι όσον αφορά τα έγγραφα, την ημερομηνία της προηγούμενης κλινικής επιθεώρησης των ζώων υδατοκαλλιέργειας που διατηρούνται στην εγκατάσταση υδατοκαλλιέργειας και τα στοιχεία των μετακινήσεων προς την εγκατάσταση.

(20)

Από την πείρα που αποκτήθηκε κατά την εφαρμογή της οδηγίας 2006/88/ΕΚ προκύπτει ότι στον παρόντα κανονισμό θα πρέπει επίσης να θεσπιστούν ορισμένες άλλες παρεκκλίσεις από την υποχρέωση διεξαγωγής κλινικής επιθεώρησης εντός 72 ωρών πριν από τον χρόνο της αποστολής. Οι παρεκκλίσεις αυτές έχουν ως στόχο να δώσουν στην αρμόδια αρχή τη δυνατότητα να διεξάγει την κλινική επιθεώρηση εντός διαστήματος 7 ημερών πριν από τον χρόνο της αποστολής σε συγκεκριμένες περιπτώσεις, όταν εκτιμάται ότι η πιθανότητα εκδήλωσης νόσου ή ο κίνδυνος εξάπλωσης καταγεγραμμένης ή αναδυόμενης νόσου είναι χαμηλή/-ός.

(21)

Τα άρθρα 219 και 220 του κανονισμού (ΕΕ) 2016/429 καθορίζουν τις υποχρεώσεις των υπευθύνων επιχειρήσεων, εκτός των μεταφορέων, και των αρμόδιων αρχών των κρατών μελών όσον αφορά την κοινοποίηση των μετακινήσεων υδρόβιων ζώων μεταξύ κρατών μελών. Ο παρών κανονισμός θα πρέπει να θεσπίσει συμπληρωματικούς κανόνες σχετικά με τις πληροφορίες τις οποίες θα πρέπει να παρέχουν οι υπεύθυνοι επιχειρήσεων στην αρμόδια αρχή πριν από κάθε τέτοια μετακίνηση, καθώς και τις πληροφορίες που θα πρέπει να κοινοποιεί η αρμόδια αρχή του κράτους μέλους καταγωγής στην αρμόδια αρχή του κράτους μέλους προορισμού. Αυτή η εκ των προτέρων κοινοποίηση των μετακινήσεων μεταξύ κρατών μελών θα πρέπει να ισχύει τόσο για τα ζώα υδατοκαλλιέργειας όσο και για τα άγρια υδρόβια ζώα.

(22)

Στην περίπτωση των μετακινήσεων ζώων υδατοκαλλιέργειας των καταγεγραμμένων ειδών μεταξύ μιας εγκατάστασης σε ένα κράτος μέλος που συμμετέχει σε πρόγραμμα επιτήρησης για μια ορισμένη νόσο κατηγορίας Γ και μιας εγκατάστασης σε άλλο κράτος μέλος που συμμετέχει σε πρόγραμμα επιτήρησης για την ίδια νόσο κατηγορίας Γ, είναι σημαντικό να θεσπιστούν κανόνες σχετικά με τις πληροφορίες που πρέπει να κοινοποιούνται εκ των προτέρων, ώστε να εξασφαλίζεται ότι η εγκατάσταση προορισμού παραλαμβάνει ζώα υδατοκαλλιέργειας με το κατάλληλο υγειονομικό καθεστώς. Ως εκ τούτου, ο παρών κανονισμός θα πρέπει να θεσπίσει κανόνες σχετικά με τις πληροφορίες που θα πρέπει να κοινοποιούνται στην αρμόδια αρχή του κράτους μέλους καταγωγής από τον υπεύθυνο επιχείρησης της εγκατάστασης καταγωγής, καθώς και τις πληροφορίες που θα πρέπει να κοινοποιεί η εν λόγω αρμόδια αρχή στην αρμόδια αρχή του κράτους μέλους προορισμού.

(23)

Δεδομένου ότι η κοινοποίηση των μετακινήσεων μεταξύ κρατών μελών αποτελεί σημαντικό βήμα για τη διασφάλιση της ιχνηλασιμότητας των υδρόβιων ζώων και των προϊόντων ζωικής προέλευσης από ζώα υδατοκαλλιέργειας, πλην των ζώντων ζώων υδατοκαλλιέργειας, και για τη στήριξη του ασφαλούς εμπορίου, ο παρών κανονισμός θα πρέπει να θεσπίσει λεπτομερείς κανόνες σχετικά με τις απαιτήσεις για την εκ των προτέρων κοινοποίηση, μεταξύ αυτών και λεπτομέρειες σχετικά με τις πληροφορίες που πρέπει να παρέχουν οι υπεύθυνοι επιχειρήσεων καθώς και τις διαδικασίες έκτακτης ανάγκης για τις εν λόγω κοινοποιήσεις. Το άρθρο 219 παράγραφος 2, το άρθρο 220 παράγραφος 2 και το άρθρο 221 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΕ) 2016/429 και το άρθρο 46 του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) 2019/1715 της Επιτροπής (7) περιγράφουν τις πληροφορίες που πρέπει να παρέχονται από τους υπευθύνους επιχειρήσεων και τις αρμόδιες αρχές σε σχέση με τις κοινοποιήσεις αυτές, καθώς και τις διαδικασίες έκτακτης ανάγκης που πρέπει να εφαρμόζονται από την αρμόδια αρχή σε περίπτωση διακοπής της παροχής ρεύματος ή άλλων διαταραχών της λειτουργίας του συστήματος TRACES.

(24)

Το άρθρο 222 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΕ) 2016/429 προβλέπει ότι η Επιτροπή εκδίδει κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις σχετικά με τις υποχρεώσεις των υπευθύνων επιχειρήσεων όσον αφορά τις μετακινήσεις προϊόντων ζωικής προέλευσης από υδρόβια ζώα, πλην των ζώντων υδρόβιων ζώων, συμπεριλαμβανομένων των μέτρων μετριασμού του κινδύνου που θα πρέπει να εφαρμόζονται για τέτοια προϊόντα στους τόπους καταγωγής και προορισμού. Το άρθρο 222 παράγραφος 4 του ίδιου κανονισμού προβλέπει ότι οι κανόνες που καθορίζονται στο εν λόγω άρθρο δεν ισχύουν για προϊόντα ζωικής προέλευσης από άγρια υδρόβια ζώα που συγκομίζονται ή αλιεύονται για άμεση ανθρώπινη κατανάλωση. Συνεπώς, οι συμπληρωματικοί κανόνες που καθορίζονται στον παρόντα κανονισμό θα πρέπει να εφαρμόζονται μόνο στα προϊόντα ζωικής προέλευσης από ζώα υδατοκαλλιέργειας και θα πρέπει να ορίζουν τα μέτρα που πρέπει να λαμβάνονται όταν ορισμένα προϊόντα ζωικής προέλευσης από ζώα υδατοκαλλιέργειας που ανήκουν σε καταγεγραμμένα είδη, πλην των ζώντων ζώων υδατοκαλλιέργειας, εισέρχονται σε περιοχή με καθεστώς απαλλαγμένου από νόσο για περαιτέρω μεταποίηση ή όταν έχουν λάβει άδεια από την αρμόδια αρχή να εξέλθουν από εγκατάσταση ή ζώνη που υπόκειται σε μέτρα έκτακτης ανάγκης ή σε περιορισμούς μετακίνησης. Οι συμπληρωματικοί κανόνες θα πρέπει επίσης να προβλέπουν τις απαιτήσεις πιστοποίησης της υγείας των ζώων και κοινοποίησης που θα πρέπει να ισχύουν για τέτοιες μετακινήσεις, ώστε να εξασφαλίζεται η ιχνηλασιμότητα τέτοιων προϊόντων.

(25)

Οι κανόνες που καθορίζονται στον παρόντα κανονισμό σχετικά με τις μετακινήσεις ζώντων υδρόβιων ζώων θα πρέπει να αναφέρονται στα είδη που παρατίθενται στις στήλες 3 και 4 του πίνακα στο παράρτημα του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) 2018/1882, με ορισμένες παρεκκλίσεις για τα είδη-διαβιβαστές που παρατίθενται στη στήλη 4. Ωστόσο, λόγω του χαμηλότερου επιπέδου κινδύνου που συνιστούν τα προϊόντα ζωικής προέλευσης από ζώα υδατοκαλλιέργειας, πλην των ζώντων ζώων υδατοκαλλιέργειας, οι κανόνες που καθορίζονται στον παρόντα κανονισμό όσον αφορά τις μετακινήσεις τέτοιων προϊόντων θα πρέπει να αφορούν μόνο τα ευπαθή είδη που παρατίθενται στη στήλη 3 του πίνακα στο παράρτημα του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) 2018/1882, και όχι τα είδη-διαβιβαστές που παρατίθενται στη στήλη 4 του ίδιου πίνακα.

(26)

Τα προϊόντα ζωικής προέλευσης από ζώα υδατοκαλλιέργειας, πλην των ζώντων ζώων υδατοκαλλιέργειας, πρέπει σε ορισμένες περιπτώσεις να συνοδεύονται από πιστοποιητικό υγείας των ζώων σύμφωνα με το άρθρο 223 του κανονισμού (ΕΕ) 2016/429. Λεπτομέρειες σχετικά με το περιεχόμενο αυτών των πιστοποιητικών υγείας των ζώων θα πρέπει να καθοριστούν στον παρόντα κανονισμό.

(27)

Ο παρών κανονισμός θα πρέπει να εφαρμόζεται από την 21η Απριλίου 2021 σύμφωνα με την ημερομηνία εφαρμογής του κανονισμού (ΕΕ) 2016/429,