8.9.2005   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 221/56

1.1

Η παρούσα πρόταση για την τροποποίηση της οδηγίας 91/440/ΕΟΚ του Συμβουλίου για την ανάπτυξη των κοινοτικών σιδηροδρόμων αποτελεί τμήμα της επονομαζόμενης τρίτης δέσμης μέτρων για τους σιδηροδρόμους, η οποία εκδόθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις 3 Μαρτίου 2004. Άλλα στοιχεία είναι τα ακόλουθα:

καθώς και

1.2

Η επονομαζόμενη πρώτη δέσμη μέτρων για τους σιδηροδρόμους (που αποκαλείται επίσης και δέσμη μέτρων για τις υποδομές) τέθηκε σε ισχύ στις 15 Μαρτίου 2001 και έπρεπε να έχει ενσωματωθεί στην εθνική νομοθεσία έως τις 15 Μαρτίου 2003. Περιέχει δε τα ακόλουθα στοιχεία:

1.3

Τον Οκτώβριο του 2003, Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προσέφυγε στο Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων κατά 9 κρατών μελών υποστηρίζοντας ότι δεν είχαν ενσωματώσει τις διατάξεις της πρώτης δέσμης μέτρων για τους σιδηροδρόμους στη νομοθεσία τους. Το Μάιο του 2004 υπήρχαν ακόμη πέντε κράτη μέλη τα οποία δεν είχαν ενσωματώσει στη νομοθεσία τους τις διατάξεις, ενώ δύο άλλα το είχαν κάνει μόνο εν μέρει.

1.4

Η επονομαζόμενη δεύτερη δέσμη μέτρων για τους σιδηρόδρομους δημοσιεύτηκε στην Επίσημη Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων στις 30 Απριλίου 2004 και πρέπει να ενσωματωθεί στις εθνικές νομοθεσίες έως τις 30 Απριλίου του 2006. Τα στοιχεία που περιλαμβάνει είναι τα ακόλουθα:

1.5

Με την πρώτη και τη δεύτερη δέσμη μέτρων για τους σιδηρόδρομους θεσπίστηκε η νομική βάση για τη δημιουργία μιας εσωτερικής αγοράς για τις σιδηροδρομικές μεταφορές εμπορευμάτων. Τα μέτρα καλύπτουν την πρόσβαση στην αγορά, την χορήγηση αδειών και πιστοποιητικών ασφαλείας για τις σιδηροδρομικές επιχειρήσεις, την πρόσβαση στις υποδομές και τον υπολογισμό των τελών χρήσης, τη δημιουργία ενός νομοθετικού περιγράμματος για την ασφάλεια των σιδηροδρόμων καθώς και τη μέριμνα για την δημιουργία ενός από τεχνική άποψη διαλειτουργικού σιδηροδρομικού συστήματος.

1.6

Όπως τόνισε η ΕΟΚΕ στη γνωμοδότηση που εξέδωσε για τη δεύτερη δέσμη μέτρων για τους σιδηρόδρομους (8), αυτό το νέο νομοθετικό πλαίσιο απαιτεί την πλήρη οργανωτική αναδιάρθρωση του τομέα με τη δημιουργία νέων φορέων και τον ορισμό νέων αρμοδιοτήτων.

1.7

Στην ίδια γνωμοδότηση, η ΕΟΚΕ τονίζει επίσης ότι είναι αναγκαία η θέσπιση ευρωπαϊκών κοινωνικών διατάξεων. Εν τω μεταξύ, οι κοινωνικοί εταίροι του κλάδου, η Ομοσπονδία Ευρωπαϊκών Σιδηροδρόμων (ΟΕΣ) και η Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Μεταφορέων του κλάδου (ΕΟΜ) υπέγραψαν στις 17 Ιανουαρίου 2004 δύο ευρωπαϊκές συμφωνίες. Πρόκειται συγκεκριμένα για τα εξής:

1.8

Στα πλαίσια της τρίτης δέσμης μέτρων για τους σιδηρόδρομους, η Επιτροπή υποβάλλει πρόταση οδηγίας για την πιστοποίηση του σιδηροδρομικού προσωπικού, η οποία τίθεται σε ισχύ το 2010, αντιστοίχως το 2015.

1.9

Με την νέα πρόταση για την τροποποίηση της οδηγίας 91/440/ΕΟΚ, η Επιτροπή συνεχίζει την προσπάθεια για την υλοποίηση του στόχου της σταδιακής απελευθέρωσης του κλάδου των σιδηροδρόμων.

2.1

Η Επιτροπή προτείνει την ελεύθερη πρόσβαση στην αγορά των διεθνών σιδηροδρομικών μεταφορών επιβατών από την 1 Ιανουαρίου 2010. Η πρόταση καλύπτει και το καμποτάζ, δηλαδή την παραλαβή και την αποβίβαση επιβατών σε σταθμούς σε όλη τη διαδρομή. Ταυτόχρονα πρέπει να καταργηθεί η διάταξη για την ελεύθερη πρόσβαση στην αγορά για διεθνή συγκροτήματα.

2.2

Στην Ευρωπαϊκή Ένωση των 25, κάθε χρόνο μετακινούνται με τους σιδηροδρόμους 6 δις επιβάτες. Κατά το μεγαλύτερο μέρος πρόκειται για μετακινήσεις μεταξύ κατοικίας και τόπου εργασίας και για περιφερειακές μετακινήσεις. Με βάση τις πωλήσεις εισιτηρίων, συνάγεται ότι περίπου 10 % του συνόλου των μετακινήσεων αφορά στις διεθνείς μεταφορές επιβατών. Πρόκειται για διασυνοριακές μετακινήσεις περιφερειακού χαρακτήρα, διεθνείς μετακινήσεις μεγάλων αποστάσεων και τη χρήση τρένων μεγάλης ταχύτητας.

2.3

Η Επιτροπή αναγνωρίζει ότι το άνοιγμα του ανταγωνισμού στις διεθνείς μεταφορές επιβατών, συμπεριλαμβανομένου και του καμποτάζ, μπορεί ενδεχομένως να έχει επιπτώσεις για την οικονομική ισορροπία των δημόσιων συγκοινωνιών. Προτείνεται να επιτραπούν εξαιρέσεις από τους κανόνες της ελεύθερης αγοράς σε περίπτωση που για την ίδια διαδρομή έχουν συναφθεί συμβάσεις για την παροχή δημόσιας υπηρεσίας σύμφωνα με τον κανονισμό ΕΟΚΕ αριθ.1191/69 και η απελευθέρωση των διεθνών μεταφορών μπορεί να διαταράξει την ισορροπία αυτή. Η εξαίρεση αυτή επιτρέπεται μόνο όταν είναι απόλυτα απαραίτητη για την προστασία των δημόσιων συγκοινωνιών και εγκριθεί από τις ρυθμιστικές αρχές σύμφωνα με το άρθρο 30 της οδηγίας 2001/14/ΕΚ. Παράλληλα, πρέπει να υπάρχει πάντα η δυνατότητα δικαστικού ελέγχου.

2.4

Η Επιτροπή πρέπει να καταθέσει στις 31 Δεκεμβρίου 2012 έκθεση για την εφαρμογή των διατάξεων.

3.1.1

Η πρόταση για την απελευθέρωση των διεθνών μεταφορών επιβατών στηρίζεται στην υπόθεση ότι ο ανταγωνισμός στην περίπτωση των διεθνών μεταφορών θα έχει μία ή περισσότερες από τις ακόλουθες συνέπειες: αύξηση του αριθμού των επιβατών, μετατόπιση των ροών από άλλα μέσα μεταφοράς (ιδιαιτέρως από τις αερομεταφορές) στους σιδηροδρόμους, προσφορά καλύτερης ποιότητας στους επιβάτες και φθηνότερες τιμές εισιτηρίων.

3.1.2

Στη γνωμοδότηση που εκπόνησε με αφορμή τη δεύτερη δέσμη μέτρων για τους σιδηρόδρομους (9), η ΕΟΚΕ επεσήμανε τις βασικές προϋποθέσεις που ισχύουν για την αναζωογόνηση του κλάδου οι οποίες είναι:

3.1.3

Μέχρι στιγμής, δεν έχει δημοσιευτεί η πρόταση για την θέσπιση νομοθετικού πλαισίου για την καθιέρωση δίκαιων τελών χρήσης υποδομών για όλους τους κλάδους μεταφορών, που προαναγγέλλεται στη Λευκή Βίβλο για την Ευρωπαϊκή Πολιτική Μεταφορών το 2010.

3.1.4

Η παρακολούθηση και η ορθή εφαρμογή των κοινωνικών διατάξεων στις οδικές εφαρμογές εξακολουθεί να αποτελεί σοβαρό πρόβλημα

3.1.5

Στα προηγούμενα πρέπει να προστεθεί η ανάγκη για την εύρεση λύσεων με στόχο την αποπληρωμή των χρεών πολλών σιδηροδρομικών επιχειρήσεων. Ιδιαιτέρως στα νέα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι σιδηροδρομικές επιχειρήσεις δεν θα είναι ανταγωνιστικές αν δεν βρουν λύση για το πρόβλημα των υψηλών χρεών που τις επιβαρύνουν.

3.1.6

Πέραν αυτών, η ΕΟΚΕ επεσήμανε ότι οι φορείς που έπρεπε να ιδρυθούν με βάση την πρώτη και τη δεύτερη δέσμη μέτρων για τους σιδηρόδρομους (ρυθμιστική υπηρεσία, υπηρεσία τιμολόγησης, κοινοποιημένος φορέας, υπηρεσία ασφαλείας, υπηρεσία διερεύνησης ατυχημάτων) απαιτούν ένα βραχυπρόθεσμο αναπροσανατολισμό της οργάνωσης του κλάδου των σιδηροδρόμων, για την απρόσκοπτη λειτουργία του οποίου χρειάζεται να συναχθούν πρακτικές εμπειρίες και μάλιστα επί σειρά ετών. Η ΕΟΚΕ είχε υποστηρίξει ότι πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στην ασφάλεια των σιδηροδρόμων. Στην πρόταση αυτή συμπεριλαμβάνονται και οι σχετικές κοινωνικές διατάξεις.

3.2.1

Οι αποφάσεις για την απελευθέρωση των σιδηροδρομικών μεταφορών εμπορευμάτων έχουν ληφθεί ήδη. Ωστόσο δεν έχουν ακόμη συναχθεί εμπειρίες για τον αντίκτυπο που έχουν.

3.2.2

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρέπει να καταθέσει έως την 1 Ιανουαρίου 2006 έκθεση στην οποία θα καλύπτονται τα ακόλουθα θέματα (10):

3.2.3

Η ΕΟΚΕ κρίνει ότι θα πρέπει πρώτα να εκδοθεί η έκθεση της Επιτροπής και να συναχθούν εμπειρίες σχετικά με την εξέλιξη των μέτρων που έχουν αποφασιστεί μέχρι σήμερα, πριν υποβληθούν προτάσεις για το περαιτέρω άνοιγμα της αγοράς. Καλεί δε την Επιτροπή να υποβάλει εγκαίρως την έκθεση.

3.3.1

Πριν καταθέσει την τρίτη δέσμη μέτρων για τους σιδηρόδρομους, η Επιτροπή είχε δώσει εντολή για τη διενέργεια μελέτης με αντικείμενο την απελευθέρωση των μεταφορών επιβατών. Η εντολή ήταν να μελετηθούν διάφορα πρότυπα απελευθέρωσης και να προταθεί ένα συγκεκριμένο. Τα πρότυπα ήταν τα ακόλουθα:

3.3.2

Από τα τρία πρότυπα που εξετάστηκαν, το πόρισμα ήταν υπέρ της απελευθέρωσης των διεθνών μεταφορών επιβατών με καμποτάζ (11).

3.3.3

Η ΕΟΚΕ λυπάται που αυτή η ex-ante ανάλυση δεν αξιοποιήθηκε για την εμπεριστατωμένη μελέτη σημαντικών θεμάτων, όπως ο αντίκτυπος της απελευθέρωσης των μεταφορών επιβατών σε σχέση με τα ακόλουθα:

3.3.4

Στη μελέτη περιλαμβάνονται ορισμένα συμπεράσματα για μεμονωμένους τομείς (μαζί με τη σημασία των τιμών του εισιτηρίου και των διαδρομών δικτύου) τα οποία στηρίζονται στη μελέτη τεσσάρων μεμονωμένων περιπτώσεων (Σουηδία, Γερμανία, Ισπανία, Ουγγαρία) και σε ένα μοντέλο προσομοίωσης για δύο διαδρομές. Ιδιαίτερα, δεν συνιστάται η απελευθέρωση των εθνικών σιδηροδρομικών μεταφορών επιβατών. Ωστόσο, η εντολή ήταν συγκεκριμένη: να υποβληθεί πρόταση για ένα από τα τρία πρότυπα.

3.4.1

Με το καμποτάζ, η πρόταση για την απελευθέρωση των διεθνών μεταφορών επιβατών, σχετίζεται εν μέρει και με τις εθνικές μεταφορές επιβατών.

3.4.2

Οι μεταφορές επιβατών στην επικράτεια ορισμένων χωρών συνιστούν κατά κύριο λόγο ένα δίκτυο όπου τα κέρδη στις πολυσύχναστες διαδρομές αντισταθμίζουν τις ζημιές στις λιγότερο πολυσύχναστες και έτσι καθιστούν εφικτή μια ευρύτερη προσφορά. Αυτό δεν αφορά μόνο τις μεταφορές οι οποίες ενισχύονται με την παραχώρηση αποκλειστικών δικαιωμάτων και/ή επιχορηγήσεων, για τις οποίες σύμφωνα με την πρόταση της Επιτροπής επιτρέπονται εξαιρέσεις μόνο κάτω από αυστηρές προϋποθέσεις.

3.4.3

Κυρίως στα μικρότερα κράτη μέλη, η κατάσταση αυτή μπορεί να οδηγήσει σε σημαντικές διαταράξεις των σιδηροδρομικών μεταφορών επιβατών για τις οποίες δεν έχουν συναφθεί συμβάσεις για την παραχώρηση αποκλειστικών δικαιωμάτων.

3.4.4

Σε ορισμένα κράτη μέλη, οι συμβάσεις για τις υποχρεώσεις παροχής κοινωφελών υπηρεσιών δεν αφορούν μεμονωμένες διαδρομές αλλά το συνολικό δίκτυο. Έτσι, είναι σχεδόν αδύνατο να αποδειχθεί το ενδεχόμενο να διαταραχθεί η ισορροπία των δημόσιων συγκοινωνιών.

3.4.5

Η δυνατότητα εξαίρεσης που προτείνεται από την Επιτροπή συνεπάγεται περίπλοκες αποδεικτικές διαδικασίες και εγκυμονεί τον κίνδυνο να οδηγήσει σε δικαστικές διαμάχες.

3.4.6

Τον Ιούλιο του 2000, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπέβαλε πρόταση με το έγγραφο COM(2000) 7 τελικό, για την αντικατάσταση του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 1191/69 σχετικά με την υποχρέωση παροχής κοινωφελούς υπηρεσίας στον τομέα της μεταφοράς επιβατών, που περιλαμβάνει κανόνες για τα αποκλειστικά δικαιώματα και τις αποζημιώσεις για τις δημόσιες μεταφορές επιβατών, από νέο κανονισμό.

3.4.7

Η πρόταση για την τροποποίηση του κανονισμού ΕΟΚ αριθ. 1191/69 έχει καθηλωθεί εδώ και χρόνια στο Συμβούλιο των Υπουργών Μεταφορών. Υπάρχουν σημαντικές αποκλίσεις μεταξύ της πρότασης της επιτροπής και των απόψεων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, οι οποίες μπορεί να επηρεάσουν σημαντικά την επίδραση που θα έχει η πρόταση στα πλαίσια της απελευθέρωσης των σιδηροδρομικών μεταφορών επιβατών. Πέραν αυτού, η Επιτροπή σχεδιάζει να υποβάλει νέα πρόταση ήδη εφέτος.

3.4.8

Αυτός είναι ένας επιπλέον λόγος υπέρ της αναμονής του σχετικού νομοθετικού κειμένου, πριν την υποβολή προτάσεων για τη διασφάλιση της ισορροπίας του συνόλου των σιδηροδρομικών μεταφορών επιβατών στο πλαίσιο της απελευθέρωσης της αγοράς.

3.5.1

Όπως σημειώνεται στη μελέτη που προαναφέρθηκε, λόγω των υψηλών δαπανών και του παραδοσιακά χαμηλού κόστους των εισιτηρίων, είναι σχεδόν αδύνατον να υποτεθεί ότι η απελευθέρωση των διεθνών μεταφορών θα οδηγήσει σε περαιτέρω μείωση των τιμών που καλούνται να πληρώσουν οι επιβάτες.

3.5.2

Η αύξηση της προσφοράς από σιδηροδρομικές επιχειρήσεις που ανταγωνίζονται η μια την άλλη στην ίδια διαδρομή θα έχει ενδεχομένως μεταξύ άλλων ως αποτέλεσμα ότι δεν θα μπορούν πλέον να διασφαλιστούν οι υπηρεσίες που παρέχονταν στο παρελθόν — ένα δρομολόγιο, ένα εισιτήριο, πληροφορίες από ένα σταθμό εξυπηρέτησης. Αντιθέτως, θα προκύψουν μεγαλύτερα εμπόδια όσον αφορά στην πληροφόρηση.

3.5.3

Η αντίδραση της Επιτροπής στο πρόβλημα αυτό είναι η πρόταση για τη θέσπιση νομοθετικών διατάξεων με τις οποίες υποχρεούνται οι ανταγωνίστριες επιχειρήσεις να συνεργαστούν, προκειμένου να διασφαλίσουν τα πρότυπα που ίσχυαν σε σχέση με την πληροφόρηση.

3.5.4

Η ΕΟΚΕ επιθυμεί να εξετάσει την πρόταση αυτή σε ιδιαίτερη γνωμοδότηση. Ωστόσο, θα ήθελε κατ' αρχάς να τονίσει ότι η συνεργασία επιχειρήσεων για την παροχή πληροφοριών στους πελάτες θα καταστεί αναγκαία με το άνοιγμα της αγοράς για τη μεταφορά επιβατών.

3.6.1

Η Επιτροπή θεωρεί ότι η ελευθέρωση των διεθνών μεταφορών επιβατών θα οδηγήσει βραχυπρόθεσμα σε απώλεια θέσεων απασχόλησης, η οποία όμως θα αντισταθμιστεί λόγω του πολλαπλασιασμού των μεταφορών. Για παράδειγμα, στην περίπτωση αυτή δεν λαμβάνονται υπόψη οι πιθανές επιπτώσεις που μπορεί να έχει για την απασχόληση η άρση των ρυθμιστικών παρεμβάσεων στις περιφερειακές μεταφορές και στις μεταφορές που αφορούν στη συνολική οικονομία. Με βάση το άρθρο 1.7 της προτεινόμενης οδηγίας, ο αντίκτυπος εξαρτάται από την (ενδεχόμενη) απόφαση κάθε κράτους μέλους να χρηματοδοτήσει τις περιφερειακές μεταφορές επιβατών.

3.6.2

Την τελευταία δεκαετία, ο αριθμός των εργαζομένων στον σιδηροδρομικό κλάδο έχει μειωθεί κατά το ήμισυ. Οι σιδηροδρομικές επιχειρήσεις, στα νέα αλλά και στα παλαιά κράτη μέλη, ανακοινώνουν νέες μαζικές μειώσεις του αριθμού των εργαζομένων που απασχολούν. Εάν η ελευθέρωση των διεθνών μεταφορών επιβατών πρόκειται να οδηγήσει στη συμπίεση των σιδηροδρομικών επιχειρήσεων στα μικρά κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης ακόμη και στον κλάδο των εθνικών μεταφορών, είναι σχεδόν αδύνατον να τρέφει κανείς την προσδοκία ότι θα υπάρξει θετικός αντίκτυπος στην απασχόληση.

3.6.3

Οι σιδηρόδρομοι είναι κατά παράδοση ένα μέσο μεταφοράς που χρησιμοποιείται από όλα τα στρώματα του πληθυσμού. Οι αερομεταφορές εξελίχθηκαν από είδος πολυτελείας σε μέσο μαζικής μεταφοράς. Ο θετικός αντίκτυπος που είχε η εξέλιξη αυτή για την απασχόληση δεν μπορεί να αναπαραχθεί στον ίδιο βαθμό και στις διεθνείς σιδηροδρομικές μεταφορές επιβατών.

3.6.4

Ταυτόχρονα, στις αερομεταφορές παρατηρείται το φαινόμενο της αντικατάστασης ποιοτικών θέσεων απασχόλησης στους πρώην κρατικούς αερομεταφορείς από υποδεέστερες σε άλλα τμήματα του κλάδου της πολιτικής αεροπορίας.

3.6.5

Η ΕΟΚΕ παρατηρεί το υψηλό ποσοστό μείωσης των θέσεων απασχόλησης στον κλάδο των σιδηροδρόμων με μεγάλη ανησυχία. Ιδιαιτέρως στα νέα κράτη μέλη, όπου η ανεργία είναι υψηλή και τα συστήματα κοινωνικής ασφάλισης ανεπαρκή, το φαινόμενο αυτό δημιουργεί σημαντικά κοινωνικά προβλήματα. Είναι απαραίτητο να ληφθούν συνοδευτικά κοινωνικά μέτρα. Η ΕΟΚΕ αντιτίθεται στη θέσπιση μέτρων τα οποία οδηγούν σε περαιτέρω μείωση της απασχόλησης σε αυτόν τον ήδη επιβαρημένο κλάδο και στην υποβάθμιση της ποιότητας της εργασίας στους σιδηροδρόμους.

3.7.1

Η μελέτη Steer Davies Gleave, η οποία προαναφέρθηκε, επισημαίνει ότι η κακή κατάσταση των υποδομών στα νέα κράτη μέλη, η κακή οικονομική κατάσταση των κατασκευαστικών επιχειρήσεων και οι τιμές των εισιτηρίων οι οποίες κυμαίνονται χαρακτηριστικά πολύ κάτω από το επίπεδο του μακροπρόθεσμου κόστους, αποτελούν πρόσθετα και σημαντικά εμπόδια για την αύξηση του ανταγωνισμού.

3.7.2

Επιπλέον, οι σιδηροδρομικές επιχειρήσεις δεν διαθέτουν την ποιότητα υλικού που χρειάζεται για να μπορέσουν να αντιμετωπίσουν τον ανταγωνισμό.

3.7.3

Στα νέα κράτη μέλη, οι περιφερειακές μεταφορές διαδραματίζουν ένα ακόμη πιο σημαντικό ρόλο απ' ότι στην ΕΕ των 15. Εάν η ελευθέρωση των διεθνών μεταφορών επιβατών έχει επιπτώσεις για την προσφορά σε περιφερειακό επίπεδο, αυτές θα είναι εντονότερες στα νέα κράτη μέλη και θα οδηγήσουν σε μείωση του μέχρι σήμερα συγκριτικά υψηλού μεριδίου των σιδηροδρόμων στη μεταφορά επιβατών.

4.1

Στις γνωμοδοτήσεις της, η ΕΟΚΕ υποστήριζε ανέκαθεν την αναζωογόνηση των σιδηροδρόμων στην Ευρωπαϊκή Ένωση, επισημαίνοντας παράλληλα τις σημαντικότερες σχετικές προϋποθέσεις όπως:

4.2

Η ΕΟΚΕ καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να συμβάλουν όσο μπορούν για την υλοποίηση αυτών των προϋποθέσεων το συντομότερο δυνατό.

4.3

Η ΕΟΚΕ υπογραμμίζει τη σημασία που έχουν οι σιδηροδρομικές μεταφορές επιβατών για την ικανοποίηση των αναγκών κινητικότητας των πολιτών καθώς και τον ρόλο τους ως προς την παροχή υπηρεσιών κοινής ωφέλειας.

4.4

Η ΕΟΚΕ γνωρίζει τη χρησιμότητα των φορέων παροχής υπηρεσιών δικτύου καθώς και της ενσωμάτωσής τους με άλλα δημόσια μέσα μεταφοράς για την ικανοποίηση των αναγκών κινητικότητας του πληθυσμού. Οι υπηρεσίες αυτές δεν πρέπει να εκτεθούν σε κίνδυνο.

4.5

Η ΕΟΚΕ θεωρεί ότι οποιαδήποτε απόφαση για την απελευθέρωση των διεθνών μεταφορών επιβατών πρέπει να βασίζεται σε εμπεριστατωμένη και σαφή γνώση του αντίκτυπου που θα έχει στις σιδηροδρομικές μεταφορές επιβατών, καθώς και των συνεπειών που θα έχουν η 1η και η 2η δέσμη μέτρων για τους σιδηροδρόμους.

4.6

Συνεπώς, η ΕΟΚΕ καλεί την Επιτροπή να προβεί στη δέουσα, ex-ante ανάλυση των πλεονεκτημάτων και των μειονεκτημάτων που επιφέρει η απελευθέρωση των μεταφορών επιβατών. Στην ανάλυση αυτή, πρέπει να διερευνηθεί ο αντίκτυπος που έχει η απελευθέρωση για:

4.7

Η ΕΟΚΕ καλεί την Επιτροπή να υποβάλει σύντομα την έκθεση για την απελευθέρωση της αγοράς για τις σιδηροδρομικές μεταφορές εμπορευμάτων που ζητείται στην οδηγία 91/440/ΕΟΚ (όπως τροποποιήθηκε με την οδηγία 2004/51/ΕΚ).

4.8

Η ΕΟΚΕ επισημαίνει ότι το σχέδιο της Επιτροπής (COM(2002)107) για την τροποποίηση της πρότασης κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με δράσεις των κρατών μελών για τους όρους παροχής δημόσιας υπηρεσίας και την ανάθεση συμβάσεων δημόσιας υπηρεσίας στον τομέα των σιδηροδρομικών, οδικών και εσωτερικών πλωτών συγκοινωνιών (COM(2000)7), εξακολουθεί να εκκρεμεί στο Συμβούλιο. Το περιεχόμενο του κανονισμού αυτού μπορεί να επηρεάσει τις διατάξεις για την προστασία του συνόλου των μεταφορών στα πλαίσια της απελευθέρωσης των διεθνών σιδηροδρομικών μεταφορών επιβατών.

4.9

Η βελτίωση της ποιότητας των υπηρεσιών που παρέχονται στις σιδηροδρομικές μεταφορές επιβατών προάγει την ελκυστικότητα αυτού του μέσου μεταφοράς και μπορεί να υποστηρίξει την προσπάθεια για την υλοποίηση των στόχων που έχουν τεθεί στα πλαίσια της ευρωπαϊκής πολιτικής για την ανάπτυξη ενός βιώσιμου συστήματος μεταφορών. Εδώ οι σιδηροδρομικές επιχειρήσεις επωμίζονται το μεγαλύτερο μέρος της ευθύνης. Εν τούτοις, η ΕΟΚΕ αντιμετωπίζει με κριτική διάθεση μέτρα τα οποία εκθέτουν σε κίνδυνο την ποιότητα των υπηρεσιών που παρέχονται σήμερα και θα εκτιμήσει όλως ιδιαιτέρως τη θέσπιση μέτρων που αποσκοπούν στη βελτίωση της ποιότητας των υπηρεσιών.

4.10

Η ΕΟΚΕ είναι της γνώμης ότι η προαγωγή του συντονισμού των σιδηροδρομικών επιχειρήσεων είναι ο κατάλληλος τρόπος για να βελτιωθεί η ποιότητα των υπηρεσιών που παρέχονται στους επιβάτες στις διεθνείς σιδηροδρομικές μεταφορές, ιδιαιτέρως σε σε αυτές που έχουν περιφερειακό χαρακτήρα.

4.11

Η ΕΟΚΕ θα επιδοκίμαζε ιδιαιτέρως το ενδεχόμενο να αρχίσει η Επιτροπή διάλογο με τους ευρωπαϊκούς κοινωνικούς εταίρους με αντικείμενο τις συνέπειες του ανοίγματος της αγοράς σιδηροδρομικών μεταφορών και ιδιαιτέρως τον ποιοτικό και ποσοτικό αντίκτυπο που θα έχει η κίνηση αυτή για την απασχόληση.

4.12

Στα νέα κράτη μέλη, σε σύγκριση με τα άλλα μέσα μεταφοράς, το μερίδιο των σιδηροδρόμων στη μεταφορά επιβατών είναι σημαντικά μεγαλύτερο από ότι στα παλαιά δεκαπέντε. Η ΕΟΚΕ κρίνει ότι πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στην ανάπτυξη των σιδηροδρομικών μεταφορών επιβατών στα νέα κράτη μέλη καθώς και στον αντίκτυπο που θα έχει το άνοιγμα της αγοράς στις χώρες αυτές. Η διασφάλιση του υψηλού μεριδίου των σιδηροδρόμων στις μεταφορές επιβατών είναι κάτι που ενδιαφέρει όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση και εναρμονίζεται με τους στόχους που έχουν τεθεί στη Λευκή Βίβλο για την πολιτική μεταφορών.