Machineveiligheid

KERNPUNTEN

Toepassingsgebied

• Richtlijn 2006/42/EG heeft betrekking op machines, verwisselbare uitrustingsstukken, veiligheidscomponenten, hijs- en hefgereedschappen, kettingen, kabels en banden, verwijderbare mechanische overbrengingssystemen en niet voltooide machines.
• De richtlijn is niet van toepassing op andere machines, zoals machines die worden gebruikt op kermissen, de nucleaire industrie, laboratoria en mijnen, of door het leger of de politie.

Verplichtingen voor fabrikanten

Fabrikanten moeten:

• een risicobeoordeling uitvoeren om vast te stellen welke essentiële gezondheids- en veiligheidseisen op hun machines van toepassing zijn;
• bij het ontwerp en de bouw van de machine rekening houden met de risicobeoordeling;
• de grenzen van het gebruik van de machines bepalen;
• de potentiële gevaren opsporen;
• de risico’s op ernstige verwondingen of schade inschatten en maatregelen treffen om hun machines veiliger te maken;
• er zich van vergewissen dat hun machines aan de in bijlage I opgesomde essentiële gezondheids- en veiligheidseisen voldoen;
• een technisch document verstrekken dat bevestigt dat de machines voldoen aan de eisen die worden opgesomd in de richtlijn;
• erop toezien dat ze conformiteitsbeoordelingsprocedures toepassen en alle vereiste informatie beschikbaar stellen, inclusief een montage- en gebruikshandleiding;
• de verklaring van overeenstemming invullen en ervoor zorgen dat de CE-markering van overeenstemming op de machine is aangebracht, zodat deze overal in de EU kan worden gebruikt.

Bevoegdheid van de Europese Commissie om gedelegeerde en uitvoeringshandelingen aan te nemen

Krachtens Wijzigingsverordening (EU) 2019/1243 heeft de Europese Commissie de bevoegdheid gekregen om gedelegeerde handelingen vast te stellen om de indicatieve lijst van veiligheidscomponenten in bijlage V bij Richtlijn 2006/42/EG te wijzigen.

Om eenvormige voorwaarden voor de uitvoering van Richtlijn 2006/42/EG te waarborgen, wordt aan de Commissie de bevoegdheid toegekend om middels uitvoeringshandelingen maatregelen te nemen die noodzakelijk worden geacht voor potentieel gevaarlijke machines. Deze bevoegdheden van de Commissie moeten worden uitgeoefend in overeenstemming met Verordening (EU) nr. 182/2011 (zie de samenvatting).

Noodmodus interne markt

Wijzigingsrichtlijn (EU) 2024/2749 heeft tot doel verstoringen van de interne markt in geval van een noodsituatie te voorkomen door ervoor te zorgen dat er, zodra er een noodmodus van de interne markt is geactiveerd, zoals vastgesteld in Verordening (EU) 2024/2747 (de Wet inzake noodsituaties en veerkracht voor de interne markt), door middel van een uitvoeringshandeling die is aangenomen door de Raad van de Europese Unie, aangewezen crisisrelevante goederen en diensten² zo snel mogelijk in de handel kunnen worden gebracht.

Richtlijn (EU) 2024/2749 strekt tot wijziging van Richtlijn 2006/42/EG en beschrijft hoe deze noodprocedures van toepassing zijn. De nieuwe regels: strekken onder andere tot het volgende:

• de conformiteitsbeoordelingsorganen³ verplichten om voorrang te geven aan aanvragen voor de conformiteit van crisisrelevante producten boven die voor producten die niet van toepassing zijn;
• de EU-lidstaten in staat stellen om bij wijze van uitzondering en in het geval van een naar behoren onderbouwde aanvraag tijdelijk toestemming te verlenen voor het in de handel brengen van machines zonder dat de normale conformiteitsbeoordelingsprocedures worden uitgevoerd, indien de betrokkenheid van een aangemelde instantie verplicht is en kan waarborgen dat er aan alle essentiële vereisten wordt voldaan;
• de bevoegde nationale autoriteiten in staat stellen vast te stellen dat apparatuur die is vervaardigd overeenkomstig de EU-normen, relevante toepasselijke nationale normen of relevante toepasselijke internationale normen die zijn ontwikkeld door een erkende internationale normalisatie-instelling, door de Europese Commissie aangemerkt als geschikt om conformiteit te verkrijgen en een gelijkwaardig beschermingsniveau te waarborgen aan die waarvoor de geharmoniseerde normen gelden, voldoen aan de toepasselijke essentiële eisen;
• de Commissie door middel van uitvoeringshandelingen de mogelijkheid bieden om gemeenschappelijke specificaties vast te stellen waarop fabrikanten zich kunnen beroepen om gebruik te maken van een vermoeden van overeenstemming met de toepasselijke essentiële eisen (uitvoeringshandelingen tot vaststelling van dergelijke gemeenschappelijke specificaties blijven van toepassing voor de duur van de interne markt noodstand).

Intrekking

Richtlijn 2006/42/EG wordt met ingang van 20 januari 2027 ingetrokken en vervangen door Verordening (EU) 2023/1230 (zie de samenvatting).