1. Wszelkie ograniczenia swobodnego przepływu osób w obrębie Unii wprowadzone w celu ograniczenia rozprzestrzeniania się COVID-19 powinny opierać się na szczególnych i ograniczonych względach interesu publicznego, a mianowicie ochronie zdrowia publicznego. Konieczne jest, aby tego rodzaju ograniczenia stosowano zgodnie z ogólnymi zasadami prawa Unii, w szczególności z zasadami proporcjonalności i niedyskryminacji. Wszelkie wdrożone środki nie powinny zatem wykraczać poza to, co jest ściśle niezbędne do ochrony zdrowia publicznego.

2. Wszelkie ograniczenia tego rodzaju należy znieść, gdy tylko pozwoli na to sytuacja epidemiologiczna.

3. Nie może istnieć żadna dyskryminacja między państwami członkowskimi, na przykład wynikająca ze stosowania mniej restrykcyjnych przepisów dotyczących podróży do sąsiedniego państwa członkowskiego i z tego państwa w porównaniu z podróżami do innych państw członkowskich, w których panuje taka sama sytuacja epidemiologiczna, i z tych państw.

4. Ograniczenia nie mogą zależeć od obywatelstwa danej osoby, ale powinny opierać się na miejscu (miejscach) pobytu tej osoby w ciągu 14 dni przed jej przybyciem.

5. Państwa członkowskie powinny zawsze przyjmować własnych obywateli i obywateli Unii oraz członków ich rodzin mających miejsce pobytu na terytorium tych państw, a także powinny ułatwiać szybki tranzyt przez swoje terytoria.

6. Państwa członkowskie powinny zwracać szczególną uwagę na specyfikę regionów transgranicznych, regionów najbardziej oddalonych, eksklaw i obszarów odizolowanych geograficznie oraz na potrzebę współpracy na szczeblu lokalnym i regionalnym.

7. Państwa członkowskie powinny regularnie wymieniać informacje na temat wszystkich kwestii objętych zakresem stosowania niniejszego zalecenia.

8. Przy rozważaniu ograniczenia swobodnego przepływu w odpowiedzi na pandemię COVID-19 państwa członkowskie powinny wziąć pod uwagę następujące kluczowe kryteria:

9. Aby zapewnić dostępność kompleksowych i porównywalnych danych, państwa członkowskie powinny co tydzień dostarczać Europejskiemu Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób dostępne dane dotyczące kryteriów wymienionych w pkt 8.

10. Wykorzystując dane dostarczone przez państwa członkowskie, Europejskie Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób powinno publikować mapę państw członkowskich UE w podziale na regiony, aby ułatwić państwom członkowskim podejmowanie decyzji. Mapa ta powinna również zawierać dane z Islandii, Liechtensteinu, Norwegii, a także – gdy tylko pozwolą na to warunki ( 1 ) – Konfederacji Szwajcarskiej. Na tej mapie obszary należy oznaczać następującymi kolorami:

11. Co tydzień Europejskie Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób powinno publikować zaktualizowane wersje map i dane stanowiące ich podstawę.

12. Państwa członkowskie nie powinny ograniczać swobodnego przepływu osób podróżujących do obszarów innego państwa członkowskiego lub z obszarów innego państwa członkowskiego, o ile zgodnie z pkt 10 obszary te zaklasyfikowano jako „zielone”.

13. W przypadku rozważania, czy należy zastosować ograniczenia na obszarze, który zgodnie z pkt 10 zaklasyfikowano inaczej niż jako „zielony”,

14. Państwa członkowskie zamierzające – w oparciu o swój własny proces decyzyjny – stosować ograniczenia wobec osób podróżujących do obszaru, który zgodnie z pkt 10 zaklasyfikowano inaczej niż jako „zielony”, lub z takiego obszaru powinny przed wejściem w życie takich ograniczeń poinformować o tym zamiarze najpierw państwo członkowskie, którego to dotyczy. Szczególną uwagę należy zwrócić na współpracę transgraniczną, regiony najbardziej oddalone, eksklawy i obszary odizolowane geograficznie. O zamiarze stosowania ograniczeń należy przed ich wejściem w życie poinformować także pozostałe państwa członkowskie oraz Komisję. W miarę możliwości informacje takie należy przekazywać z 48-godzinnym wyprzedzeniem.

15. Państwa członkowskie powinny niezwłocznie poinformować inne państwa członkowskie i Komisję o zniesieniu lub złagodzeniu wszelkich uprzednio wprowadzonych środków ograniczających, które to zniesienie lub złagodzenie powinno jak najszybciej wejść w życie.

16. Najpóźniej w ciągu 7 dni po przyjęciu niniejszego zalecenia państwa członkowskie powinny stopniowo wycofać ograniczenia stosowane w odniesieniu do obszarów, które zgodnie z pkt 10 zaklasyfikowano jako „zielone” przed przyjęciem niniejszego zalecenia.

16a. Państwa członkowskie powinny zdecydowanie zniechęcać do wszystkich podróży innych niż niezbędne do i z obszarów zaklasyfikowanych jako „ciemnoczerwone” i zniechęcać do wszystkich podróży innych niż niezbędne do i z obszarów zaklasyfikowanych jako „czerwone” zgodnie z pkt 10.

17. Państwa członkowskie zasadniczo nie powinny odmawiać wjazdu osobom podróżującym z innych państw członkowskich.

17a. Państwa członkowskie powinny wymagać od osób przybywających z obszaru zaklasyfikowanego jako „ciemnoczerwony” zgodnie z pkt 10 lit. ca), aby przed przyjazdem poddały się testowi w kierunku zakażenia COVID-19 oraz aby poddały się kwarantannie/samoizolacji zgodnie z zaleceniem Komitetu ds. Bezpieczeństwa Zdrowia. Podobne środki mogłyby mieć zastosowanie do obszarów o dużej częstości występowania wariantów budzących obawy.

17b. Państwa członkowskie powinny zapewniać osobom mieszkającym na ich terytorium możliwość zastąpienia testu, któremu należy się poddać przed przyjazdem, o którym mowa w pkt 17 lit. b) i pkt 17a, przez test w kierunku zakażenia COVID-19, wykonywany po przyjeździe, w połączeniu z przestrzeganiem wszelkich obowiązujących wymogów w zakresie kwarantanny/samoizolacji.

18. Państwa członkowskie powinny wzajemnie uznawać wyniki testów w kierunku zakażenia COVID-19 przeprowadzonych w innych państwach członkowskich przez certyfikowane jednostki służby zdrowia. Państwa członkowskie powinny zacieśnić współpracę w zakresie różnych aspektów związanych z testowaniem, w tym w zakresie weryfikacji zaświadczeń o przeprowadzaniu testu, z uwzględnieniem badań naukowych i porad ekspertów epidemiologicznych, a także najlepszych praktyk.

19. Osoby podróżujące wykonujące niezbędną funkcję lub realizujące niezbędną potrzebę nie powinny być zobowiązane do odbycia kwarantanny w czasie wykonywania tej niezbędnej funkcji. Są to w szczególności:

19a. Zgodnie z pkt 17a osoby podróżujące wykonujące niezbędną funkcję lub realizujące niezbędną potrzebę przybywające z obszaru „ciemnoczerwonego” powinny spełnić wymogi w zakresie testowania i poddać się kwarantannie/samoizolacji, pod warunkiem że nie będzie to miało nieproporcjonalnego wpływu na wykonywanie przez nie niezbędnej funkcji lub realizację niezbędnej potrzeby.

19b. Obok wyłączeń wymienionych w pkt 19 a, państwa członkowskie nie powinny wymagać poddania się testowi lub kwarantannie/samoizolacji od osób mieszkających w regionach przygranicznych i przekraczających granicę codziennie lub często do celów wykonywania pracy, prowadzenia działalności gospodarczej, edukacji, kontaktów z rodziną, opieki medycznej lub sprawowania opieki, w szczególności od osób, które wykonują funkcje krytyczne lub mają podstawowe znaczenie dla infrastruktury krytycznej. Jeżeli w takich regionach zostanie wprowadzony wymóg poddawania się testom w przypadku podróży transgranicznych, częstotliwość wykonywania testów względem takich osób powinna być proporcjonalna. Jeżeli sytuacja epidemiologiczna po obu stronach granicy jest porównywalna, nie należy wprowadzać wymogu testowania w związku z podróżą. Od osób, które twierdzą, że ich sytuacja jest objęta zakresem niniejszego punktu, można wymagać przedłożenia dowodu w postaci dokumentu lub stosownego oświadczenia.

20. Państwa członkowskie mogą wymagać od osób przybywających na ich terytorium, aby przedłożyły karty lokalizacji pasażera, zgodnie z wymogami ochrony danych osobowych. Należy opracować wspólną europejską kartę lokalizacji pasażera, która będzie mogła być wykorzystywana przez państwa członkowskie. W miarę możliwości należy korzystać z wariantu cyfrowego informacji o lokalizacji pasażera w celu uproszczenia przetwarzania danych, przy jednoczesnym zapewnieniu równego dostępu dla wszystkich obywateli.

21. Środki stosowane wobec osób podróżujących z obszaru, który zgodnie z pkt 10 zaklasyfikowano jako „ciemnoczerwony”, „czerwony”, „pomarańczowy” lub „szary”, nie mogą być dyskryminujące, to znaczy powinny one mieć zastosowanie również do powracających obywateli danego państwa członkowskiego.

22. Państwa członkowskie powinny zapewnić, aby wszelkie wymogi formalne nakładane na obywateli i przedsiębiorstwa stanowiły konkretny wkład w działania na rzecz zdrowia publicznego służące zwalczaniu pandemii i nie stwarzały nadmiernego oraz niepotrzebnego obciążenia administracyjnego.

23. Jeżeli u danej osoby w momencie przybycia na terytorium docelowe wystąpią objawy, należy przeprowadzić test, postawić diagnozę, odizolować tę osobę i ustalić kontakty zakaźne zgodnie z miejscową praktyką, przy czym nie należy odmawiać jej wjazdu. Informacje o przypadkach wykrytych w momencie przybycia należy niezwłocznie przekazywać organom ds. zdrowia publicznego państw, w których dana osoba przebywała w ciągu ostatnich 14 dni, na potrzeby ustalenia kontaktów zakaźnych, przy użyciu systemu wczesnego ostrzegania i reagowania.

24. Ograniczenia nie powinny mieć formy zakazów świadczenia niektórych usług transportowych.

25. Państwa członkowskie powinny przekazywać odpowiednim zainteresowanym stronom i ogółowi społeczeństwa jasne, wyczerpujące i aktualne informacje na temat wszelkich ograniczeń swobodnego przepływu, wszelkich wymogów towarzyszących (na przykład ujemnych wyników testów w kierunku zakażenia COVID-19 lub kart lokalizacji pasażera), a także środków stosowanych wobec osób podróżujących z obszarów ryzyka, jak najwcześniej przed wejściem w życie nowych środków. Co do zasady informacje te powinny być publikowane 24 godziny przed wejściem w życie danych środków, przy uwzględnieniu że konieczna jest pewna elastyczność w sytuacjach zagrożenia epidemiologicznego.

26. Niniejszej zalecenie powinno być regularnie poddawane przeglądowi przez Komisję przy wsparciu Europejskiego Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób. Komisja powinna regularnie przekazywać Radzie informacje na ten temat.