4.10.2012   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

C 299/122

1.1

Il-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew (KESE) jappoġġja bis-sħiħ it-tkomplija tal-programm “L-Ewropa għaċ-Ċittadini” kif ukoll il-karatteristiċi fundamentali tiegħu: it-tħeġġiġ u l-appoġġ għall-parteċipazzjoni attiva taċ-ċittadini Ewropej fil-ħajja pubblika u politika, u s-solidarjetà u l-kollaborazzjoni reċiproċi bbażati fuq valuri komuni u l-identità Ewropea.

1.2

Iċ-ċittadinanza attiva tinkludi l-parteċipazzjoni taċ-ċittadini, ta’ gruppi taċ-ċittadini u dik tal-organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili, b'mod partikolari l-imsieħba fid-djalogu strutturat, fit-tfassil tal-politiki (djalogu vertikali bejn is-soċjetà ċivili u l-amministrazzjonijiet pubbliċi) kif ukoll in-netwerking u l-kooperazzjoni bejniethom (djalogu orizzontali). Il-KESE jilqa' l-fatt li l-proposta attwali tipprevedi li tappoġġja dawn iż-żewġ aspetti anke jekk xorta waħda jeħtieġ li jiġu stabbiliti b'mod aktar preċiż l-arranġamenti tad-djalogu orizzontali.

1.3

B'mod ġenerali, il-KESE jappoġġja l-Proposta tal-Kummissjoni Ewropea iżda jappella għal parteċipazzjoni akbar mill-Parlament Ewropew, il-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew, l-Kumitat tar-Reġjuni u l-imsieħba tad-djalogu strutturali fit-tfassil, il-monitoraġġ u l-valutazzjoni tal-programm. Din l-opinjoni tiġbor fiha rakkomandazzjonijiet u emendi konkreti li ser iwasslu għat-titjib tal-programm billi jkun aktar qrib taċ-ċittadini u adattat għall-bżonnijiet tagħhom.

1.4

Kif tiddikjara wkoll il-Kummissjoni Ewropea, f'dan il-mument l-istituzzjonijiet tal-Unjoni Ewropea qed jiffaċċjaw problemi serji relatati mal-leġittimità. Il-livell baxx ta’ fiduċja taċ-ċittadini, l-apatija u n-nuqqas ta’ parteċipazzjoni fil-proċess tat-teħid tad-deċiżjonijiet idgħajfu b'mod fundamentali l-ideal Ewropew u jipperikolaw il-kwalità tad-deċiżjonijiet u l-iżvilupp fit-tul tal-Unjoni (1). Din is-sitwazzjoni tolqot l-amministrazzjoni pubblika fil-livelli kollha: dak lokali, nazzjonali, transnazzjonali u Ewropew. Il-pakkett finanzjarju tal-programm propost sabiex titwettaq il-ħidma meħtieġa mhuwiex biżżejjed, u għaldaqstant jeħtieġ li nagħmlu li nistgħu biex jiżdied dan il-finanzjament.

1.5

Il-programm “L-Ewropa għaċ-Ċittadini” għandu jikkonforma mal-liġijiet demokratiċi stabbiliti fit-Trattat ta’ Lisbona u jiffavorixxi li dawn jiġu ankrati fl-Ewropa, b'mod partikolari fir-rigward tal-mekkaniżmi tal-parteċipazzjoni u t-trasparenza previsti fl-Artikoli 10 u 11 tat-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea (TUE). Madankollu l-programm ma jistax ikun operattiv għalkollox ħlief jekk l-istituzzjonijiet tal-UE jwettqu l-obbligi tagħhom biex jiġu implimentati l-artikoli msemmija, partikolarment bit-tfassil ta’ Green Papers. Bl-istess mod, il-programm bl-ebda mod ma jista' jieħu post l-impenji li jieħdu d-direttorati ġenerali differenti tal-Kummissjoni Ewropea fuq ir-riżorsi proprji tagħhom u lanqas ma jista' jservi jservi biex jappoġġja aktar milli kien qed jagħmel s'issa, fl-isferi ta’ kompetenzi tagħhom, il-parteċipazzjoni taċ-ċittadini, id-djalogu u l-isħubijiet maċ-ċittadini.

1.6

Il-KESE huwa konxju wkoll tal-preokkupazzjonijiet ta’ ħafna organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili li jibżgħu li l-programmi annwali ta’ ħidma jistgħu jirrestrinġu wisq l-ispazju li jingħata lit-temi tal-programm li jieħdu fit-tul, jekk ma jitneħħewx għalkollox, jew saħansitra jneħħu l-possibbiltà li ċ-ċittadini jiddeċiedu dwar il-prijoritajiet tagħhom huma stess. Il-Kumitat għandu l-istess preokkupazzjonijiet.

1.7

Il-komponent iddedikat għall-memorja storika għandu jippromovi l-identità komuni u l-valuri. Il-KESE jilqa' b'sodisfazzjon l-estensjoni proposta fil-programm li tinkludi l-kommemorazzjoni tal-vittmi tar-reġim Nazista u dak tal-komuniżmu totalitarju, inkluż wara l-1953, u l-importanza tar-rwol li kellha s-soċjetà biex tgħaqqad l-Ewropa wara tant żmien ta’ firda.

1.8

Il-KESE jenfasizza l-ħtieġa li tiġi appoġġjata parteċipazzjoni taċ-ċittadini sostenibbli, sostanzjali u kemm jista' jkun possibbli strutturata fil-livelli kollha u fl-istadji kollha tal-proċess tat-teħid tad-deċiżjonijiet.

Għal dan il-għan, il-KESE qed jagħmel ukoll il-proposti li ġejjin minbarra s-suġġerimenti msemmija hawn fuq:

2.1

Il-programm “L-Ewropa għaċ-Ċittadini” għandu jikkontribwixxi biex jikkonkretizza fil-lokalitajiet ir-regoli tad-demokrazija kif stabbiliti fit-Trattat ta’ Lisbona, b'mod partikolari l-Artikoli 10 u 11 tat-TUE. L-inizjattiva taċ-ċittadini Ewropej hija biss waħda mill-possibbiltajiet ta’ parteċipazzjoni previsti fit-Trattat; dalwaqt jitniedu inizjattivi oħra. Dan il-programm jagħti riżultati wkoll jekk l-UE tieħu aktar bis-serjetà l-ħtiġijiet politiċi elenkati fid-dettall f'Opinjonijiet oħra tal-KESE; b'mod partikolari huwa indispensabbli t-tfassil ta’ Green Papers dwar il-parteċipazzjoni taċ-ċittadini.

2.2

Bħalissa, l-unika bażi legali espliċitament ikkwotata għal din il-proposta hija l-Artikolu 352 tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea (TFUE) (2). Il-KESE jitlob li jiġu identifikati l-artikoli tat-testi fundamentali li jistabbilixxu l-għanijiet li l-programm għandu jilħaq. Jeħtieġ li ssir distinzjoni b'mod partikolari bejn l-Artikoli 10 u 11 tat-TUE u l-Artikolu 15 tat-TFUE (3). Barra minn hekk, fil-Memorandum ta’ Spjegazzjoni hemm referenza għall-Artikolu 39 tal-Karta tad-Drittijiet Fundamentali, li jipprevedi d-dritt tal-vot u d-dritt tal-kandidatura fl-elezzjonijiet għall-Parlament Ewropew, iżda ma hemmx referenza għall-artikoli rilevanti l-oħra ta’ din il-Karta bħall-Artikolu 11 (Il-libertà tal-espressjoni u tal-informazzjoni), l-Artikolu 12 (Il-libertà ta’ għaqda u ta’ assoċjazzjoni), l-Artikolu 41 (Id-dritt għal amministrazzjoni tajba) u l-Artikoli 20 sa 26 li jipprevedu l-ugwaljanza tad-drittijiet tal-persuni u l-gruppi soċjali differenti u l-protezzjoni ta’ dawn id-drittijiet (4). Madankollu jeħtieġ li jiġi speċifikat li dan il-programm ma jistax ikun l-uniku strument u lanqas l-istrument ewlieni biex jintlaħqu l-għanijiet msemmija hawn fuq.

2.3

Il-KESE jenfasizza li l-parteċipazzjoni u ċ-ċittadinanza attiva huma valuri universali u inseparabbli u li l-livelli kollha tal-amministrazzjoni pubblika (lokali, nazzjonali u Ewropew) huma interkonnessi. Ħafna deċiżjonijiet dwar l-Unjoni Ewropea jolqtu l-livell lokali u nazzjonali. Barra minn hekk, huma dawn il-livelli li jippromovu d-deċiżjonijiet tal-UE u jikkontribwixxu għat-tfassil tagħhom. Il-programm għandu jirrifletti din ir-realtà u jeħtieġ li jinstabu r-riżorsi neċessarji għal dan il-għan filwaqt li tinżamm bħala prijorità d-dimensjoni Ewropea, irrispettivament mil-livell fejn jopera dak li jwettaq il-proġett (nazzjonali jew Ewropew). Miżuri bħal dawn għandhom ikunu jistgħu jitwettqu mingħajr imsieħba tansnazzjonali. Ta' min jappoġġja wkoll, permezz ta’ żieda fil-finanzjament, dawk li jwettqu l-proġetti ta’ parteċipazzjoni fil-proċess tat-teħid tad-deċiżjonijiet tal-UE li joperaw fil-livell lokali.

2.4

Il-Kumitat jinnota li l-attivitajiet tal-organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili huma ta’ importanza partikolari hekk kif qed tiżvolġi l-kriżi, u li spiss dawn ġew milquta ħażin ħafna min-nuqqas ta’ riżorsi disponibbli. Għalhekk is-sussidji amministrattivi fit-tul għandhom post partikolarment importanti fil-programm, l-istess kif għandu l-appoġġ għad-djalogu strutturat u għall-organizzazzjonijiet hekk imsejħa ta’ “viġilanza” (watch dogs) u l-parteċipazzjoni fir-riżoluzzjoni tal-kwistjonijiet Ewropej attwali. Il-programm għandu jappoġġja b'mod partikolari l-azzjonijiet, l-għarfien miksub u r-riżultati tas-snin Ewropej 2011 sal-2013 kif ukoll ir-rakkomandazzjonijiet tas-soċjetà ċivili, fost l-oħrajn dawk tal-imsieħba soċjali.

2.5

Iċ-ċittadinanza attiva u l-parteċipazzjoni taċ-ċittadini huma loġikament marbutin ma’ attivitajiet li jħeġġu l-iskambju tal-informazzjoni u l-ideat kif ukoll ir-riflessjoni dwar l-identità komuni, il-valuri u l-istorja. Il-KESE jilqa' b'sodisfazzjon l-estensjoni li hija proposta fil-qafas tal-programm għall-komponent iddedikat għall-kommemorazzjoni tal-vittmi tar-reġim Nazista u dak tal-komuniżmu totalitarju, inkluż wara l-1953. Jeħtieġ ukoll li jiġi appoġġjat dibattitu pubbliku li fil-futur jippromovi għarfien u tagħlim aktar kompleti tal-istorja tal-Ewropa billi tiġi enfasizzata l-importanza tas-soċjetà fir-riunifikazzjoni ta’ Ewropa li kienet ilha żmien twil mifruda. Huwa importanti li tingħata attenzjoni partikolari lis-sensibilità storika taż-żgħażagħ li jiffurmaw il-bażi tal-futur, il-libertà u l-prosperità komuni tal-UE.

2.6

Il-KESE jenfasizza li jeħtieġ li ċ-ċittadini jipparteċipaw b'mod aktar wiesa', pjuttost milli l-uffiċjali u l-aġenti tal-istituzzjonijiet biss, fil-proġetti u l-attivitajiet żviluppati fil-qafas tal-programm “L-Ewropa għaċ-Ċittadini”, b'mod partikolari l-ġemellaġġi tal-bliet. Fil-każ li l-kandidat li jipproponi proġett ikun amministrazzjoni pubblika, aġenzija jew korp ieħor li jiġi ffinanzjat fil-parti l-kbira mit-taxxi, il-kontribuzzjonijiet jew dħul simili, għandu jkun hemm obbligu ta’ sħubija ma’ tal-anqas organizzazzjoni waħda mis-soċjetà ċivili. Jeħtieġ li jiġi previst appoġġ partikolari għall-iżvilupp ta’ sħubijiet ġodda, b'mod partikolari s-Sħubija Lvant-Punent.

3.1

Il-KESE huwa sodisfatt bil-modifiki li saru lill-proposta inizjali, li jipprevedu kooperazzjoni u koordinazzjoni mtejba bejn “L-Ewropa għaċ-ċittadini” u programmi oħra, partikolarment dawk li jirrigwardaw il-viċinat. Fid-dawl tal-Artikolu 11 tal-proposta u fid-dawl tal-ilħiq tal-għanijiet 2020, hemm bżonn ta’ koordinazzjoni aħjar ma’ Interreg u l-programmi mmirati lejn il-mezzi tax-xandir u ż-żgħażagħ.

3.2

Il-KESE jirrakkomanda li jinstab mill-aktar fis mod kif tiġi kkoordinata l-informazzjoni dwar “L-Ewropa għaċ-Ċittadini” u programmi oħra tal-UE bil-għan li kull ċittadin ikun jista', f'sit wieħed, isir jaf dwar il-possibbiltajiet kollha li huma disponibbli. Minn konsultazzjoni pubblika (5) li saret mill-Kummissjoni jidher li m'hemmx għarfien ċar dwar it-tipi ta’ attivitajiet li huma prinċipalment appoġġjati u lanqas tal-programm li jaqbel li jintuża. Iż-żgħażagħ għandhom jirċievu attenzjoni partikolari.

3.3

Kif diġà għamel f'Opinjoni preċedenti, il-Kumitat jitlob li titjieb b'mod sinifikanti l-koordinazzjoni, pereżempju billi tinħoloq unità interistituzzjonali permanenti għall-kwistjonijiet taċ-ċittadinanza attiva u l-parteċipazzjoni li tiġbor fiha rappreżentanti ta’ diversi direttorati ġenerali tal-Kummissjoni Ewropea u tal-istituzzjonijiet l-oħra tal-UE (6).

3.4

Il-finanzjament tal-programm mhuwiex biżżejjed. Fid-dawl tal-fatt li fis-sitwazzjoni ta’ kriżi attwali, iż-żieda fil-baġit tal-programm “L-Ewropa għaċ-Ċittadini” tirrappreżenta sfida politika u finanzjarja, il-KESE jinsisti fuq l-importanza assolutament kapitali tal-programm u josserva li, fil-prinċipju, hemm bżonn li jiżdied b'diversi drabi l-finanzjament tiegħu li llum il-ġurnata mhuwiex adatt biex jinkisbu riżultati tanġibbli fil-livell tal-Ewropa (7) u jqanqal diżappunt fost atturi potenzjali tal-proġetti. L-ammont attwali tal-pakket jista' jqajjem mistoqsijiet dwar l-importanza mogħtija lill-parteċipazzjoni tas-soċjetà fil-proċess tat-teħid tad-deċiżjonijiet u l-kapaċità ta’ dawk li jieħdu d-deċiżjonijiet biex iwettqu l-impenji tagħhom fir-rigward tal-implimentazzjoni tat-Trattat ta’ Lisbona.

3.5

Il-Kumitat jappella għal riflessjoni dwar il-mod kif jiġu allokati riżorsi addizzjonali għall-“Ewropa għaċ-Ċittadini”, riżorsi li jkunu ġejjin mir-riżorsi li ma jkunux intużaw matul il-perjodu ta’ programmazzjoni fil-qafas tal-programmi l-oħra.

3.6

Bil-għan li tiġi garantita parteċipazzjoni wiesgħa u inklużiva fil-qafas tal-programm u biex ma jkunx hemm diskriminazzjoni kontra l-organizzazzjonijiet iż-żgħar li ma tantx ikollhom riżorsi finanzjarji, kif ukoll biex titjieb l-effikaċja u l-viżibbiltà tal-programm fi ħdan l-Ewropa, il-KESE jirrakkomanda li jiġu appoġġjati wkoll il-proġetti ż-żgħar li għandhom dimensjoni Ewropea. Meta mqabbel mal-programm attwali, jeħtieġ li, b'mod partikolari għall-programmi tas-soċjetà ċivili, jonqsu kemm il-livell minimu tal-baġit tagħhom kif ukoll il-volum ta’ konfinanzjament, jiżdied il-prefinanzjament, jitneħħa l-obbligu ta’ kollaborazzjoni ma’ msieħeb barrani u jonqsu l-ispejjeż amministrattivi, filwaqt li jinżamm il-kontroll neċessarju fejn ikun meħtieġ. Fil-perjodu li jmiss tal-programm, għandu jkun hemm garanzija li l-organizzazzjonijiet taċ-ċittadini u tas-soċjetà ċivili jingħataw l-opportunità li jressqu talbiet għal sussidji żgħar mingħajr ma jkollhom għalfejn jinvestu huma stess diversi għaxriet ta’ eluf ta’ euro fil-kofinanzjament. L-ammont medju li huwa previst bħalissa għal kull proġett, li huwa ta’ EUR 80 000, huwa preokkupanti. Matul l-ippjanar tal-programm, jeħtieġ li jiġu valutati bir-reqqa u jiġu eliminati wkoll aspetti oħra li jistgħu jwasslu biex id-dispożizzjonijiet tal-programm ikunu diskriminatorji kontra ċerti promoturi tal-proġetti jew gruppi mmirati.

3.7

Il-KESE jistieden lill-Kummissjoni Ewropea biex tirrifletti dwar il-mod kif tagħti appoġġ speċifiku jew toħloq kategorija distinta għall-proġetti ta’ daqs żgħir fl-Istati Membri fejn l-attività tal-organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili fl-oqsma marbuta mal-objettiv tal-programm hija partikolarment żvantaġġata jew fejn il-parteċipazzjoni hija baxxa.

3.8

Matul il-perjodu ġdid ta’ programmazzjoni, jeħtieġ li jinstab mezz kif jingħata rendikont tax-xogħol volontarju fi ħdan il-kofinanzjament applikat (8).

3.9

It-tisħiħ tal-azzjonijiet u l-valuri taċ-ċittadini fost il-ġenerazzjonijiet il-ġodda Ewropej joffri sfida u ħidma determinanti għall-ġejjieni tal-UE. Barra minn hekk, il-KESE jistieden lill-Kummissjoni Ewropea teżamina l-possibbiltà li fil-programm “L-Ewropa għaċ-Ċittadini” tinkludi aktar il-proġetti taż-żgħażagħ li ma jitwettqux fil-qafas tal-programm “Erasmus għal kulħadd”, b'mod partikolari l-proġetti rilevanti għall-inizjattiva Żgħażagħ. Il-proġetti bil-għan li jippromovu r-responsabbiltà soċjali tal-kumpaniji jistgħu wkoll jikkostitwixxu element tematiku ġdid.

3.10

Hija mixtieqa amministrazzjoni deċentralizzata tal-programm, b'mod partikolari għall-proġetti ż-żgħar imsemmija fil-punt 3.6. Il-Kummissjoni diġà impenjat ruħha biex tinvolvi kemm jista' jkun lir-rappreżentanzi tal-Kummissjoni fl-Istati Membri fil-promozzjoni ta’ dan il-programm (9) iżda jeħtieġ li jiġu eżaminati l-possibbiltajiet li jiġi żviluppat l-użu tar-rappreżentanzi jew ta’ strutturi oħra fil-livell nazzjonali, inkluż għall-ġestjoni tat-taqsimiet differenti tal-programm. L-informazzjoni għall-pubbliku u l-amministrazzjoni tal-programm huma attivitajiet komplementari. Soluzzjoni oħra tista' tkun li tiġi prevista l-possibbiltà li jiġu implimentati għadd ta’ proġetti żgħar billi jintużaw sussidji globali.

3.11

L-amministrazzjoni tal-programm għandha tkun kompletament miftuħa u trasparenti. Il-KESE jinsab sodisfatt bil-konsultazzjonijiet li l-Kummissjoni Ewropea diġà nediet fil-qafas tal-programm. Madankollu, meta wieħed iqis in-natura partikolari tal-programm, għandha tiġi stabbilita l-possibbiltà li r-rappreżentanti tal-Kumitat tar-Reġjuni, tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew u l-imsieħba fid-djalogu strutturat jipparteċipaw fil-ħidma tal-kumitat ta’ tmexxija tal-programm, billi jingħatalhom l-istatus ta’ espert, ta’ membru sħiħ, ta’ osservatur, ta’ osservatur attiv jew status simili jew inkella billi jinħoloq grupp ta’ ħidma interistituzzjonali, formali jew mhux formali bl-inkarigu li jiżviluppa programm annwali.. Dispożizzjonijiet bħal dawn jippermettu li jiġi implimentat il-kunċett ta’ sħubija u li jkun hemm skambju effikaċi tal-informazzjoni minn stadju bikri tal-proċess tat-teħid tad-deċiżjonijiet. Barra minn hekk, jeħtieġ li dawn ir-rappreżentanti jkunu involuti mill-qrib fl-istadji kollha tal-valutazzjoni tal-programm u tal-iżvilupp addizzjonali tiegħu (10).

3.12

Għandhom jiġu eliminati r-riskji identifikati mis-soċjetà ċivili f'dak li jirrigwarda l-prijoritajiet annwali tal-programm ta’ ħidma, il-miżuri fuq perjodu qasir ta’ żmien u l-inizjattivi urġenti, li m'għandhomx jostru jew jirrestrinġu b'mod unilaterali l-għanijiet fundamentali tal-programm. Jeħtieġ li s-soċjetà ċivli tkun tista' tagħżel hija stess temi pertinenti għall-proġetti tagħha, li jirrispettaw dawn l-għanijiet.

3.13

Il-KESE jinsisti fuq l-implimentazzjoni ta’ sistema ta’ valutazzjoni tal-proġetti f'żewġ stadji. L-għadd ta’ talbiet rifjutati minħabba nuqqas ta’ finanzjament huwa impressjonanti. Bħalissa, proġett wieħed minn kull għoxrin biss jibbenefika minn appoġġ fi ħdan il-komponenti differenti tal-programm. Dan m'għandux iwassal għal ħela ta’ riżorsi fi ħdan l-organizzazzjonijiet li jagħmlu talba, ħela li tkunilhom ta’ ħsara u li tmur kontra l-għanijiet fundamentali tal-programm. Barra minn hekk, jeħtieġ li jiġu stabbiliti aktar skadenzi għat-tressiq tal-proġetti.

3.14

Fir-rigward tal-ippjanar tal-ispejjeż amministrattivi tal-programm, li jidhru esaġerati, peress li jilħqu madwar 11 % tal-baġit previst għall-programm kollu, il-KESE jistieden li titqies il-valutazzjoni tal-ispejjeż u l-benefiċċji (11) u tas-soluzzjonijiet proposti f'din l-opinjoni biex jonqsu l-ispejjeż, partikolarment permezz ta’ sussidji globali u ta’ sistema ta’ valutazzjoni f'żewġ stadji, eċċ.

3.15

Il-KESE jirrakkomanda li jiġu stabbiliti punti ta’ kuntatt għall-programm “L-Ewropa għaċ-Ċittadini” mill-aktar fis fl-Istati Membri fejn għad m'hemmx u li jissaħħu l-attivitajiet u l-viżibbiltà tagħhom.

3.16

Kif jirrikonoxxu l-Kummissjoni Ewropea u l-ħafna rappreżentanti tas-soċjetà ċivili li staqsiet (12), jeħtieġ li fil-ġejjieni l-programm ikun aktar marbut mill-qrib mal-proċess konkret tat-teħid tad-deċiżjonijiet u mal-iskeda politika Ewropea. Il-KESE jilqq' l-fatt li wieħed mill-kriterji tar-riżultati tal-programm il-ġdid huwa l-għadd u l-kwalità ta’ dawn l-inizjattivi politiċi li tnedew minħabba l-attivitajiet li huwa appoġġja. Għaldaqstant, il-programm jista' jiffaċilita l-implimentazzjoni tal-Artikolu 11 tat-TUE. Bl-istess mod, il-KESE jilqa' b'mod favorevoli t-talba tal-Kummissjoni fir-rigward tal-iskambju tal-prattiki tajba u li jinġabru l-ideat dwar il-parteċipazzjoni tas-soċjetà (13).

3.17

L-azzjonijiet kollha appoġġjati mill-programm għandhom jipproduċi riżultati li jippermettu użu konkret, għandhom ikunu kostanti u sostenibbli u jippreżentaw l-ogħla livell ta’ viżibbiltà possibbli. Dawn ir-riżultati jridu jinkisbu wkoll fl-organizzazzjoni tad-diskussjonijiet, tal-laqgħat qosra taċ-ċittadini u bl-iżvilupp ta’ kuntatti reċiproċi. Xi attivitajiet tal-Presidenza, pereżempju, jistgħu jinbidlu f'fora regolari ta’ diskussjoni bejn is-soċjetà ċivili u l-istituzzjonijiet tal-UE.

3.18

Il-KESE jirrakkomanda li s-sussidji operattivi jsiru aktar aċċessibbli b'enfasi partikolari fuq il-livell Ewropew iżda wkoll dak nazzjonali għaliex huma dawn is-sussidji li jippermettu li organizzazzjoni tiżviluppa l-kompetenzi tagħha, issaħħaħ il-kapaċitajiet tagħha li tieħu sehem fit-tfassil tal-politiki u li tirreaġixxi malajr għal sfidi ġodda (14). Għall-kuntrarju, is-sussidji tal-proġetti sikwit ikunu ffukati fuq inizjattivi speċifiċi u sikwit ikun aktar diffiċli li jiġu żgurati s-sostenibbiltà, il-memorja istituzzjonali u l-kwalità tal-azzjoni permezz tagħhom. Għandhom jiġu verifikati l-ammonti medji, l-għadd ta’ proġetti u l-indikaturi l-oħra li huma previsti fl-anness għall-proposta attwali.. Dawn il-punti ma jistgħux ikunu sors ta’ diskriminazzjoni finanzjarja jew amministrattiva għall-organizzazzjonijiet ta’ daqs medju minħabba fil-livelli għolja ta’ kofinanzjament jew punti oħra. Ikun aktar għaqli li ma jiġi stabbilit l-ebda limitu minimu jew li dan ikun baxx ħafna meta mqabbel mal-volum tas-sussidju, b'mod li b'hekk jiżdied l-għadd ta’ benefiċjarji jew it-tul tal-appoġġ mogħti.

3.19

Fil-każ tal-imsieħba ta’ fiduċja, għandhom jintużaw b'mod mifrux l-għajnuniet strutturali fit-tul. Għandu jittawwal ukoll il-perjodu massimu tal-proġetti meta jkun hemm bżonn.

4.1

Fir-raba' premessa tal-preambolu, il-KESE jirrakkomanda li tiġi spjegata jew titneħħa r-referenza li “L-Inizjattiva taċ-Ċittadini Ewropej tipprovdi opportunità unika biex tippermetti liċ-ċittadini jipparteċipaw direttament fit-tfassil tal-iżvilupp tal-leġiżlazzjoni tal-UE (15)” għaliex tista' tqajjem dubju dwar l-implimentazzjoni tad-dispożizzjonijiet l-oħra tat-Trattat ta’ Lisbona.

4.2

Fir-raba' premessa tal-preambolu, il-KESE jirrakkomanda li l-espressjoni “fil-[livell] (sic.) transnazzjonali u tal-Unjoni” tiġi sostitwita bl-espressjoni “fil-livell tal-Unjoni u dak transnazzjonali kif ukoll, b'konformità mad-dimensjoni Ewropea, fil-livell nazzjonali”, fid-dawl tal-punti 2.3 u 3.6 ta’ din l-opinjoni.

4.3

Fl-għaxar premessa tal-preambolu, il-KESE jissuġġerixxi li l-kelma “transnazzjonali” tiġi sostitwita bil-kelma “tal-programm” b'konformità mal-punti 2.3. u 3.6 ta’ din l-opinjoni.

4.4

Il-KESE jissuġġerixxi li jiżdied dan li ġej mal-erbatax-il premessa tal-preambolu: “fil-qafas ta’ kooperazzjoni bejn il-Kummissjoni, l-Istati Membri, il-Kumitat tar-Reġjuni, il-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew, l-imsieħba fid-djalogu strutturat u r-rappreżentanti individwali tas-soċjetà ċivili Ewropea”.

4.5

Fir-rigward tas-sittax-il premessa tal-preambolu, il-KESE jipproponi s-sostituzzjoni tal-espressjonijiet “direttament marbuta mal-politiki tal-UE” u “fit-tfassil tal-aġenda politika tal-UE” bl-espressjonijiet “direttament marbuta mal-politiki li jitwettqu fir-rigward ta’ kwistjonijiet relatati mal-Unjoni Ewropea” u “fit-tfassil tal-aġenda politika dwar kwistjonijiet relatati mal-Unjoni Ewropea”.

4.6

Biex nikkonkretizzaw l-osservazzjonijiet li saru fil-punt 3.13 ta’ din l-Opinjoni, il-KESE jirrakkomanda li jiżdied dan li ġej wara t-tieni sentenza tas-sittax-il premessa tal-preambolu: “kif ukoll permezz tal-għażla f'żewġ stadji tal-proposti għal proġetti”.

4.7

Il-KESE jissuġġerixxi li l-Artikolu 1 tal-proposta jiġi emendat kif ġej: Stabbiliment u objettivi ġenerali: “inħeġġu l-valuri u l-identità Ewropej”. Il-kunċett tal-“valuri u l-identità Ewropej” huwa usa' u aktar inklużiv. Dawn l-emendi għandhom isiru wkoll f'punti oħra tal-proposta.

4.8

Barra minn hekk, il-KESE jirrakkomanda li fl-Artikolu 1, il-kliem “fil-livell tal-Unjoni” jiġi sostitwit kif ġej: “fil-kwistjonijiet u l-affarijiet relatati mal-Unjoni”, skont il-kummenti li saru hawn fuq, biex jiġi affermat li l-parteċipazzjoni taċ-ċittadini ma tistax tiġi separata u li l-affarijiet relatati mal-UE ma jiġux deċiżi f'livell wieħed biss.

4.9

Fl-Artikolu 2(2), il-KESE jirrakkomanda li l-espressjoni “fil-livell tal-Unjoni” tiġi sostitwita hekk: “fil-kwistjonijiet u l-affarijiet relatati mal-Unjoni Ewropea”, kif ukoll li s-sentenza “billi jiżviluppa l-fehim taċ-ċittadini dwar il-proċess tat-tfassil tal-politika tal-Unjoni” tiġi emendata kif ġej “billi jiżviluppa l-fehim taċ-ċittadini dwar it-tfassil tal-politiki li jikkonċernaw il-kwistjonijiet relatati mal-Unjoni Ewropea u li jipparteċipaw aktar fih”.

4.10

Il-KESE jirrakkomanda li l-Artikolu 3(2) jiġi emendat kif ġej:

4.11

Fir-rigward tal-Artikolu 4 tal-proposta, il-KESE jenfasizza li kull fejn possibbli, il-Kummissjoni għandha tirrifjuta kuntratti tal-akkwist pubbliku li sikwit iwasslu għall-organizzazzjoni ta’ kampanji ta’ relazzjonijiet pubbliċi ambizzjużi u għaljin iżda mbiegħda miċ-ċittadin. Jeħtieġ li l-attivitajiet kollha jippreżentaw ftuħ massimu għall-parteċipanti kollha fil-programm.

4.12

Il-KESE jirrakkomanda li l-Artikolu 6 jiżdied b'konformità ma’ din l-Opinjoni, partikolament il-punt 2.6.

4.13

Ta' min jikkunsidra t-tneħħija mill-Artikolu 8 tad-dispożizzjoni dwar il-prijoritajiet ġodda li jiġu definiti kull sena għall-programm jew li tiġi ċċarata l-formulazzjoni ta’ dan l-Artikolu.

4.14

Il-KESE jirrakkomanda li jiżdied dan li ġej mal-Artikolu 9: “3. għandha tiġi stabbilita l-possibbiltà li r-rappreżentanti tal-Kumitat tar-Reġjuni, il-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew u l-imsieħba fid-djalogu strutturat jipparteċipaw fil-ħidma tal-kumitat ta’ tmexxija tal-programm, billi jingħatalhom l-istatus ta’ espert, ta’ membru sħiħ, ta’ osservatur, ta’ osservatur attiv jew status simili jew inkella billi jinħoloq grupp ta’ ħidma interistituzzjonali, formali jew mhux formali bl-inkarigu li jiżviluppa programm annwali”.

4.15

Il-KESE jirrakkomanda li jiżdied dan li ġej mal-Artikolu 10: “Il-partijiet imsemmija fl-Artikolu 9 tal-proposta għandhom jiġu involuti b'mod wiesa' fl-istadji kollha tal-valutazzjoni tal-programm u fl-iżvilupp addizzjonali tiegħu.”

4.16

Il-KESE jissuġġerixxi li jiżdied dan li ġej mal-Artikolu 14(2): “għandha tirrapporta lill-Parlament Ewropew, lill-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew u lill-Kumitat tar-Reġjuni fuq bażi regolari.” Il-KESE jirrakkomanda li fil-bidu tal-Artikolu 14(3) jiżdied dan li ġej: “b'mod partikolari”.

4.17

Il-KESE jissuġġerixxi li fil-Kapitolu 2 tal-Anness (Ġestjoni tal-Programm) jiġi indikat li huwa mixtieq u previst li fl-amministazzjoni tal-komponenti differenti tal-programm jiġu involuti r-rappreżentanzi tal-Kummissjoni Ewropea fl-Istati Membri jew strutturi oħra fil-livell nazzjonali li hija tqis kapaċi li jipparteċipaw.

4.18

Fir-rigward tal-kriterji ta’ valutazzjoni msemmija fl-Anness, il-KESE jenfasizza u jappoġġja b'mod partikolari impenn finanzjarju msaħħaħ fil-pajjiżi u r-reġjuni fejn ir-riżorsi mmirati lejn it-tilħiq tal-għanijiet tal-programmi huma limitati jew mhumiex aċċessibbli, jew inkella fejn l-indikaturi juru parteċipazzjoni baxxa.

4.19

Fil-punt 2.2.1 tad-“Dikjarazzjoni finanzjarja leġiżlattiva għall-proposti” il-KESE jirrifjuta b'mod kategoriku u jirrakkomanda li jitneħħa minn issa l-kumment li l-fatt li organizzazzjonijiet iż-żgħar u ta’ daqs medju jipparteċipaw fil-programm huwa sors ta’ riskju għall-ġestjoni tiegħu. B'konformità mal-kummenti li saru hawn fuq, jeħtieġ li jiġi nnutat li dawn il-gruppi huma adatti ferm għall-parteċipazzjoni taċ-ċittadini u li jeħtieġ li jitħeġġu bil-mezzi kollha possibbli biex jimpenjaw ruħhom fil-programm, b'mod partikolari billi jiġu ffaċilitati t-tressiq u l-ġestjoni ta’ proġetti, billi jonqos il-livell minimu li l-baġit tagħhom għandu jikseb, billi jiġi permess li, fin-nuqqas tan-neċessitajiet oġġettivi, l-ebda msieħeb barrani ma jipparteċipa u billi jonqos il-volum ta’ kofinanzjament.

4.20

Il-KESE jirrakkomanda li jerġa' jiġi analizzat l-għadd ta’ proġetti definiti fl-Anness għall-attivitajiet differenti kif ukoll ir-rata ta’ finanzjament tagħhom b'tali mod li jitqiesu t-talbiet iddikjarati preċedentement f'din l-Opinjoni biex isiru aktar aċċessibbli għall-organizzazzjonijiet iż-żgħar u ta’ daqs medju jew inkella li jinħolqu kategoriji speċifikament immirati għall-proġetti ż-żgħar, billi jiġu previsti f'dan ir-rigward aċċessibbiltà mtejba għas-sussidji operattivi, skadenzi itwal, eċċ.