This document is an excerpt from the EUR-Lex website
Document 52016AE6928
Opinion of the European Economic and Social Committee on the ‘Report from the Commission to the European Parliament, the Council, the European Economic and Social Committee and the Committee of the Regions: Energy prices and costs in Europe’ (COM (2016) 769 final)
Opinjoni tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew dwar “Rapport tal-Kummissjoni lill-Parlament Ewropew, lill-Kunsill, lill-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew u lill-Kumitat tar-Reġjuni – Il-prezzijiet u l-ispejjeż tal-enerġija fl-Ewropa” [COM(2016) 769 final]
Opinjoni tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew dwar “Rapport tal-Kummissjoni lill-Parlament Ewropew, lill-Kunsill, lill-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew u lill-Kumitat tar-Reġjuni – Il-prezzijiet u l-ispejjeż tal-enerġija fl-Ewropa” [COM(2016) 769 final]
ĠU C 345, 13.10.2017, p. 120–125
(BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, HR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)
13.10.2017 |
MT |
Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea |
C 345/120 |
Opinjoni tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew dwar “Rapport tal-Kummissjoni lill-Parlament Ewropew, lill-Kunsill, lill-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew u lill-Kumitat tar-Reġjuni – Il-prezzijiet u l-ispejjeż tal-enerġija fl-Ewropa”
[COM(2016) 769 final]
(2017/C 345/20)
Relatur: |
Laure BATUT |
Konsultazzjoni |
Kummissjoni Ewropea, 17.2.2017 |
Bażi legali |
Artikolu 304 tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea |
Kompetenza |
Sezzjoni Speċjalizzata għat-Trasport, l-Enerġija, l-Infrastruttura u s-Soċjetà tal-Informazzjoni |
Adottata fis-sezzjoni |
14.6.2017 |
Adottata fis-sessjoni plenarja |
5.7.2017 |
Sessjoni plenarja Nru |
527 |
Riżultat tal-votazzjoni (favur/kontra/astensjonijiet) |
127/15/4 |
1. Rakkomandazzjonijiet
1.1. |
Il-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew (KESE) jixtieq ifakkar li l-pakkett Ewropew dwar l-enerġija għandu l-għan li jqiegħed lill-konsumatur fil-qalba, u jixtieq li dan il-kunċett jiġi definit u implimentat. Il-konsumatur jista’ biss jassumi r-rwol ġdid tiegħu jekk ikun jista’ jistrieħ fuq dokumenti ċari li jagħtuh il-mezzi biex jagħmel dan. Il-KESE huwa tal-fehma li sabiex l-“unjoni tal-enerġija” tkun ta’ suċċess hemm bżonn ta’ viżjoni orjentata lejn il-ġejjieni dwar dak li ċ-ċittadini u l-intrapriżi Ewropej għandhom x’jiggwadanjaw minn dan il-proġett, bħal pereżempju li jkunu aktar ugwali. |
1.2. |
Il-KESE huwa tal-fehma li l-azzjoni fuq id-domanda għall-enerġija permezz tas-sensibilizzazzjoni taċ-ċittadini u tal-professjonisti (edukazzjoni, taħriġ) tista’ tagħmilhom responsabli tal-għażliet tagħhom u tal-imġiba tagħhom relatata mal-enerġija.. L-effiċjenza fl-użu tal-enerġija tista’ tiddaħħal fil-karta tal-bilanċ relatata mal-enerġija, tista’ tikkontribwixxi għat-tnaqqis fil-konsum u, għaldaqstant, ikollha impatt fuq l-ispejjeż, anke meta l-prezzijiet jogħlew. Madankollu, din waħedha ma tistax issolvi l-problemi marbutin mat-tibdil fil-klima, mas-sigurtà tal-provvista jew mal-faqar. (1) L-effikaċja fl-enerġija u n-nuqqas ta’ konsum ma humiex sors ta’ enerġija. |
1.3. |
Il-KESE jirrakkomanda li titwessa’ l-analiżi tad-data fis-snin li ġejjin billi jiġu inklużi studji dwar aktar sorsi ta’ enerġija, u jirrakkomanda li jittieħed interess fi tliet tipi ta’ konsum: dak tad-djar, dak tal-industriji u dak tal-industriji tas-servizzi. |
1.4. |
Ir-rapport għandu jinkludi wkoll valutazzjoni tat-tweġibiet għad-domanda tal-enerġija sabiex tkun magħrufa ir-rata li biha jiġu sodisfati l-ħtiġijiet reali bi prezz sostenibbli (Artikolu 14 tat-TFUE). |
1.5. |
Il-KESE jirrakkomanda li r-rapport jiffoka fuq l-ammonti li l-intrapriżi u/jew il-konsumaturi jonfqu fuq ir-riċerka u l-iżvilupp u sabiex iqiegħdu fil-prattika r-riżultati tar-riċerka dwar il-ħażna tal-enerġija. Dan għandu jiġi rifless fil-prezz tal-enerġija u fl-ispejjeż tal-finanzjament tan-netwerks. |
1.6. |
L-ispiża tal-ħsara ambjentali għandha tiġi vvalutata u tkun aċċessibbli faċilment minn kulħadd. |
1.7. |
Il-KESE jirrakkomanda li fil-bidu tar-rapporti biennali tal-Kummissjoni dwar il-prezzijiet u l-ispejjeż tal-enerġija jkun hemm glossarju sabiex jiġi żgurat li dawn ikunu jinftehmu mill-konsumaturi kollha. |
1.8. |
Għall-iskop ukoll tat-trasparenza, il-Kumitat jitlob lill-Kummissjoni Ewropea sabiex iżżid dikjarazzjoni għal kull Stat Membru studjat li tkun tinkludi ħames punti ta’ referenza għal kull sors ta’ enerġija:
|
2. Introduzzjoni
2.1. |
Fl-2014, il-Kummissjoni Ewropea fformulat l-ewwel rapport dwar il-prezzijiet u l-ispejjeż tal-enerġija fl-Unjoni Ewropea (UE); l-imperfezzjoni tad-data miġbura wasslitha biex tipproponi regolament (2) dwar l-istatistika Ewropea fir-rigward tal-prezzijiet tal-gass u tal-elettriku. |
2.2. |
L-għan huwa li jiġi vverifikat il-livell ta’ żvilupp tas-suq intern tal-enerġija li għadu mhux komplut, u li jiġu definiti l-miżuri li għandhom jittieħdu biex tiżdied l-effiċjenza fl-enerġija u s-sigurtà tal-provvista, f’dan il-qasam ta’ kompetenza kondiviża. |
3. Sommarju tar-rapport tal-Kummissjoni
3.1. |
Ir-rapport tal-Kummissjoni eżaminat huwa għalhekk it-tieni wieħed. Dan jevalwa s-sitwazzjoni tal-prezzijiet tal-enerġija fis-setturi tal-gass, tal-elettriku u tal-prodotti taż-żejt, u l-konsegwenzi tagħhom għall-familji u l-industriji, u jenfasizza l-politiki strateġiċi tal-UE sabiex tikseb l-unjoni tal-enerġija. |
4. Il-prezz tal-elettriku
4.1. |
Il-Kummissjoni ssemmi xi rekwiżiti biex tinfluwenza l-prezz tiegħu: li tiġi żviluppata l-effiċjenza fl-enerġija u jintużaw l-enerġiji alternattivi, li fihom l-Unjoni tixtieq tkun il-mexxej globali. |
4.2. |
Fil-fatt, l-importazzjonijiet netti mill-Istati tal-Unjoni tal-elettriku minn karburanti fossili kif ukoll id-dipendenza tagħhom żdiedu, u dan qajjem dibattiti diffiċli dwar il-gass u ż-żejt tax-shale. |
4.3. |
Sa mill-2008, il-prezzijiet bl-ingrossa naqsu b’mod kostanti u kkonverġew fis-suq uniku, li wassal għal tnaqqis fil-prezzijiet tal-faħam u tal-gass. Madankollu, bosta fatturi nazzjonali jipprevjenu l-impatt ta’ dan it-tnaqqis fuq il-prezzijiet bl-imnut li jibqgħu jgħolew, minħabba li l-prezz medju għall-familji żdied bi 3,2 % fuq l-istess perjodu:
|
4.4. |
Il-prezz tal-elettriku għall-intrapriżi żdied bi ftit: bejn 0,8 u 3,1 % fis-sena, mill-2008 sal-2015, filwaqt li l-konsumaturi “kbar” setgħu jibbenefikaw minn tariffi adattati. |
4.5. |
Il-Kummissjoni tindika li jeżistu differenzi kbar ħafna bejn l-Istati Membri, fejn id-distakk jista’ jittripla għall-familji, minħabba l-fattur “taxxi u imposti” (59 % fid-Danimarka, 5 % f’Malta). |
4.6. |
Bħala medja, l-elettriku Ewropew huwa aktar għoli milli fl-Istati Uniti, iżda ħafna orħos milli fil-Ġappun. |
5. Il-prezz tal-gass
5.1. |
Il-gass jirrappreżenta 23 % tal-konsum tal-enerġija primarja fl-Unjoni, li 15 % minnu huwa ddedikat għall-produzzjoni tal-elettriku; dan jirrappreżenta terz tal-bżonnijiet tal-enerġija tal-familji u tal-intrapriżi. |
5.2. |
L-UE tiddependi 69 % fuq l-importazzjonijiet tal-gass u fuq il-ftit fornituri tagħha, għalhekk hija mġiegħla tlaħħaq mal-varjazzjonijiet tat-tendenzi globali tal-prezzijiet. |
5.3. |
Il-prezzijiet bl-ingrossa niżlu b’50 % mill-2013, partikolarment minħabba n-nuqqas tad-domanda globali, il-produzzjoni Amerikana tal-gass tax-shale u l-indiċjar tal-prezz tal-gass fuq dawk taż-żejt. |
5.4. |
Sa mill-2008, il-prezzijiet bl-imnut għall-familji żdiedu bi 2 % fis-sena. Barra minn hekk, il-komponent “taxxi u imposti” huwa importanti u żdied b’4,2 % fis-sena u jispjega, flimkien mal-ispejjeż tan-netwerk, id-differenza kbira bejn l-Istati Membri, fejn l-ogħla prezz (fl-Iżvezja) huwa erba’ darbiet aktar mill-prezz l-aktar baxx (fir-Rumanija). |
5.5. |
Għall-industriji u l-konsumaturi industrijali “kbar”, il-prezzijiet naqsu, u huwa l-komponent “enerġija” li huwa l-aktar importanti fl-ipprezzar, għaldaqstant l-impatt tal-prezzijiet bl-ingrossa fuq il-prezzijiet bl-imnut jippermetti ħafna aktar konverġenza fis-suq uniku. |
5.6. |
Fil-livell dinji, sa mill-2013, l-Ewropa tinsab fil-medja tal-konverġenzi b’tendenza ta’ tnaqqis, għalkemm tibqa’ ogħla mill-prezzijiet tal-Istati Uniti u tar-Russja. |
6. Il-prezzijiet taż-żejt
6.1. |
Minn Mejju 2014 sa’ Jannar 2016, f’19-il xahar, il-prezz taż-żejt mhux raffinat f’dollari naqas b’77 %, imbagħad reġa’ żdied, dan filwaqt li l-prezz baqa’ n-nofs tal-prezzijiet tal-2014. |
6.2. |
Il-prezzijiet bl-imnut ġew affettwati xi ftit inqas minħabba li l-euro ddgħajfet meta mqabbla mad-dollaru u t-taxxi u l-imposti baqgħu komponent importanti tal-prezz. L-Unjoni stabbiliet rati minimi tad-dazju tas-sisa (4), iżda l-Istati Membri ġeneralment jagħżlu li jaqbżuhom: fl-2015, it-taxxi kienu jirrappreżentaw 63 % tal-prezz medju bl-imnut tal-petrol u 57 % tad-diżil, b’differenzi skont l-Istati. |
6.3. |
Fil-qosor, il-prezzijiet tat-tliet sorsi naqsu mir-rapport preċedenti u t-tnaqqis affettwa l-prezzijiet bl-ingrossa. Dan affettwa wkoll il-prezz bl-imnut ta’ prodotti taż-żejt, filwaqt li dawk tal-gass u tal-elettriku żdiedu minħabba ż-żieda fl-ispejjeż tan-netwerk u speċjalment it-taxxi u l-imposti. |
7. L-ispejjeż tal-enerġija tal-familji
7.1. |
Għat-tliet sorsi, sa mill-2008, il-konsum tal-familji kien pjuttost stabbli. L-infiq tagħhom żdied minħabba żieda fil-prezzijiet bl-imnut, tal-gass u tal-elettriku (minbarra t-trasport). Fir-rigward tas-sehem tar-riżorsi ddedikat għall-enerġija jeżistu differenzi kbar bejn l-Istati Membri, li bla dubju jolqot l-aktar lill-familji foqra: 8,6 % fl-2016 meta mqabbel mas- 6,2 % fl-2004. Il-konsum tal-familji naqas b’4 % matul il-perjodu. |
7.2. |
Il-Kummissjoni tenfasizza l-ħtieġa tal-miżuri soċjali għall-konsumaturi vulnerabbli biex jiġi miġġieled il-faqar enerġetiku. |
8. L-ispejjeż tal-enerġija tal-intrapriżi
8.1. |
F’paragun, għal 14-il settur industrijali ta’ konsum intensiv, bejn l-2008 u l-2013 l-ispejjeż tal-enerġija naqsu għall-intrapriżi, u f’dawn l-aħħar snin, is-sehem tal-ispiża tal-enerġija fl-ispejjeż tal-produzzjoni kien bħala medja bejn 5 u 10 %. Dan huwa minħabba t-tnaqqis fil-prezzijiet għall-konsumaturi kbar, għall-eżenzjonijiet u għat-tnaqqis fit-taxxa u mhux b’mod partikolari għall-miżuri indirizzati lejn l-effiċjenza fl-enerġija. |
8.2. |
Il-Kummissjoni tqis li, fil-livell internazzjonali, l-Unjoni mhijiex ekonomija li tuża ħafna enerġija u li l-kompetittività u l-funzjonament tajjeb tas-suq tal-enerġija għandhom jippermettu l-provvista tal-enerġija meħtieġa lill-intrapriżi u lill-familji bl-aktar mod kost-effettiv possibbli, filwaqt li jiġi evitat kull effett inflazzjonarju u fin-nuqqas ta’ għotjiet mill-awtoritajiet pubbliċi li jwasslu għal distorsjonijiet mhux ġustfikati fis-suq: EUR 113-il biljun imħallsa fl-2012, li minnhom 17,2 huma għotjiet diretti, EUR 263 biljun ta’ taxxi fl-2014, jiġifieri 1,88 % tal-PDG tal-UE. |
9. Kummenti ġenerali
9.1. |
L-enerġija hija element ċentrali għall-ekonomiji u l-familji. Il-konsum tagħha jikkawża l-emissjonijiet tas-CO2 li jagħmel ħsara lill-klima u l-esseri ħajjin. L-Unjoni bdiet it-tranżizzjoni lejn ekonomija b’livell baxx ta’ karbonju. Il-fehim ta’ mekkaniżmi tal-iffissar tal-ispejjeż u tal-prezzijiet tal-enerġija għandu jkun fattur ta’ tranżizzjoni aħjar u ta’ ġlieda kontra l-faqar enerġetiku (5). |
9.2. |
Ir-rapport tal-Kummissjoni inkwistjoni juri li, fl-Unjoni m’hemmx prezz uniku tal-enerġija, iżda prezzijiet għall-vetturi differenti tal-enerġija li jvarjaw skont il-qagħda ġeografika, il-prattiki nazzjonali, iż-żmien u l-modi tal-użu tal-utenti. |
9.3. |
“Barometru tal-prezzijiet tal-enerġija” (European Climate Foundation) għall-familji huwa ppubblikat f’diversi pajjiżi Ewropej, u min-naħa tagħha, il-Kummissjoni, ippubblikat ir-rapporti tagħha minn sentejn ilu. |
10. Il-vetturi
10.1. |
Iż-żejt, il-faħam u l-gass, li għadhom jirrappreżentaw il-parti l-kbira tal-enerġija globali użata, permezz tal-enerġija tal-bijomassa, l-enerġija nukleari u l-elettriku, ma jistgħux jinħażnu u jiġu ttrasportati bl-istess mod:
|
10.2. |
Il-prezz tal-enerġija għandu impatt fuq il-kompetittività ta’ settur, skont ir-rata tal-enerġija diretta użata u tal-enerġija inkorporata fil-konsum intermedju tiegħu għall-produzzjoni ta’ oġġett. Spiża baxxa tal-enerġija tista’ tinfluwenza l-kompetittività (jiġifieri l-gass tax-shale Amerikan) mingħajr ma tkun fattur strutturali tal-produttività. |
10.3. |
Bosta Stati Membri jimpurtaw l-enerġija mill-ġirien tagħhom tal-Unjoni jew mill-pajjiżi tal-viċinat: is-sitwazzjoni ġeopolitika taffettwa s-sigurtà tal-provvista u l-prezz. |
10.4. |
Il-prezz ta’ barmil żejt dejjem huwa pprezzat bid-dollaru: ir-rati tal-kambju, u b’hekk is-sitwazzjoni tal-kompetittività globali tal-ekonomija Ewropea għandha rwol fil-kompetizzjoni u fl-ipprezzar għall-konsumatur finali. |
10.5. |
L-impatt tal-prezz tal-enerġija mħallas mill-industriji u l-familji jinħass fuq id-domanda globali. Fil-kummerċ tal-UE, ħafna mill-iskambji tal-oġġetti huma intra-Ewropej u jikkonsistu f’oġġetti pproċessati li huma sensittivi għall-varjazzjonijiet fil-prezz tal-enerġija. |
11. Prezzijiet u spejjeż
11.1. *Prezzijiet
11.1.1. |
Spiża jew prezz? Fil-lingwaġġ ta’ kuljum, faċilment nużaw waħda minflok l-oħra. Ir-rapport tal-Kummissjoni [COM(2017) 769] kien ikun aktar ċar li kieku beda b’dan il-punt. |
11.1.2. |
L-aktar evidenti huwa l-prezz. Il-prezz huwa l-espressjoni tal-valur ta’ skambju ta’ unità ta’ oġġett jew servizz tal-enerġija. F’suq kompletament “ħieles”, dan ikun il-bilanċ bejn il-provvista u d-domanda. |
11.1.3. |
F’suq globali sofistikat, jeżistu prezzijiet daqs kemm jeżistu swieq. U f’kull stadju tat-tranżazzjonijiet, l-elementi esterni jinfluwenzawh (esternalitajiet). Imbagħad jintervjenu l-elementi ta’ politika interna tal-Istati Membri, bħall-istruttura tas-settur, it-tassazzjoni, il-klima, il-kapaċità tal-akkwist tal-familji, il-kompetittività tal-intrapriżi, eċċ. |
11.1.4. |
L-unjoni tal-enerġija tista’, f’konformità mal-prinċipju tas-sussidjarjetà, tiffaċilita dawn l-elementi ta’ differenza u ta’ inġustizzja fost l-Ewropej. |
11.2. *Spejjeż
11.2.1. |
L-ispejjeż jikkorrispondu għall-prezz ta’ materja prima tal-enerġija meħtieġa għall-produzzjoni ta’ oġġett jew ta’ servizz u biex dan jitqiegħed għad-dispożizzjoni tal-konsumaturi (“Les prix et les coûts des sources d’énergie” (Il-prezzijiet u l-ispejjeż tas-sorsi tal-enerġija), Jean-Marie Martin-Amouroux, 20.2.2017). Jista’ jkun hemm differenzi kbar ħafna fl-ispejjeż skont l-għażla tal-katina tal-produzzjoni tal-enerġija użata (SWD/2016/420 final). |
11.2.2. |
Fil-każ tal-SMEs, li jirrappreżentaw 90 % tan-nisġa ekonomika Ewropea, anke jekk mhumiex ikklassifikati bħala konsumaturi kbar tal-enerġija, l-ispiża tal-enerġija li huma jakkwistaw u dik tal-enerġija inkorporata fil-prodotti bażiċi li huma jipproċessaw jista’ jkollhom impatt qawwi fuq il-prezz tal-ispejjeż ta’ oġġetti prodotti u fuq il-bejgħ tagħhom. |
11.2.3. |
Barra minn hekk, l-ispiża tal-enerġija mhijiex fattur li jista’ jiġi modifikat faċilment, iżda hija nefqa limitata; peress li hija fattur importanti fl-ispiża tal-produzzjoni, din titfa’ piż fuq il-prezz tal-bejgħ ta’ oġġetti, il-kapaċità tal-akkwist tal-konsumaturi hija affettwata u ż-żieda fid-domanda tista’ b’hekk tiddgħajjef (il-każ tal-vetturi). Għall-intrapriża, is-sorsi tal-enerġija jibqgħu sostitwibbli: jekk iż-żejt jogħla, jibda jintuża l-gass, eċċ. |
11.2.4. |
Il-kwistjoni dwar l-ispiża tal-enerġija tirreferi għal kwistjonijiet tad-diplomazija Ewropea, tad-definizzjoni ta’ politika industrijali Ewropea, u mhux biss għall-industriji tas-setturi li jużaw ħafna enerġija. |
12. Kummenti speċifiċi
12.1. |
Dan id-dokument huwa parti mill-pakkett tal-“Enerġija nadifa għall-Ewropej kollha” (6), fejn il-Kummissjoni tipprovdi aġġornament tal-prezzijiet u l-ispejjeż tal-enerġija fl-Ewropa. Il-KESE jiddispjaċih li l-prospett tat-transizzjoni mhijiex affirmata b’mod iktar sod fil-pakkett. L-ispejjeż differenti skont is-sorsi differenti ta’ produzzjoni tal-elettriku kieku jinftehmu aħjar. Il-kontenut tal-enerġija ta’ oġġett jiddependi fuq il-katina kollha ta’ produzzjoni u fuq l-ispejjeż tal-enerġija. Il-kompetittività tal-intrapriżi hija mhedda, u lil hinn minn dan, hija mhedda wkoll il-kapaċità tagħhom li joħolqu impjiegi sostenibbli u li jħarsu l-ambjent. |
12.2. |
It-testi Ewropej differenti għamlu lill-UE referenza komuni fil-ġlieda tal-Istati kontra l-gass b’effett ta’ serra (GHG), għall-effiċjenza fl-enerġija u l-promozzjoni tal-enerġiji rinnovabbli. Iżda l-għażla ta’ “taħlita” hija f’idejn l-Istati Membri. Bejniethom jeżistu xi diverġenzi, b’mod partikolari fir-rigward tat-tassazzjoni u l-orjentazzjonijiet tagħhom tal-ġlieda kontra t-tibdil fil-klima. Din hija sitwazzjoni responsabbli għad-dumping u li tagħmel l-governanza tal-unjoni tal-enerġija diffiċli (7). |
12.3. |
Approċċ ta’ “kull kompetizzjoni”, skont it-twemmin tat-tmeninijiet, ma jqisx ir-realtà globali tas-settur tal-enerġija u lanqas id-direzzjonijiet ġodda tal-Unjoni: il-konsumatur jitqiegħed fiċ-ċentru tas-sistema, ma jistax jintwera dispjaċir dwar “l-imperfezzjoni tas-suq”, u lanqas dwar il-firxa wiesgħa tal-interventi pubbliċi għas-settur tal-enerġija li jikkostitiwixxu ħafna “għotjiet”, u lanqas dwar il-bażi għad-dħul mit-taxxa importanti għad-dħul tal-Gvern. Dan jista’ jissejjaħ ir-ridistribuzzjoni li tikkumpensa l-ispiża soċjali tal-enerġija li saret intollerabbli għal bosta ċittadini. |
12.4. |
Iż-żieda fil-prezzijiet tal-enerġija u b’mod partikolari tal-elettriku, jista’ jkollha effett ta’ rilokazzjoni tal-impjieg; l-istabbiltà fil-politiki pubbliċi hija indispensabbli għall-impjegati, l-intrapriżi u l-investituri. |
12.5. |
L-inugwaljanzi bejn in-nies u bejn l-Istati Membri jibqgħu evidenti. Huma jeżistu wkoll bejn l-intrapriżi, il-konsumaturi kbar u oħrajn, u bejn l-individwi u l-intrapriżi. Il-liberalizzazzjoni tas-suq Ewropew, li qerdet il-monopolji nazzjonali sabiex tiġi introdotta l-kompetizzjoni għall-benefiċċju tal-konsumaturi, wasslet għaż-żieda fil-kontijiet tal-konsum finali tal-gass u tal-elettriku u ma fixklitx il-ħolqien ta’ oligopolji mhux kompetittivi. Il-Kumitat huwa tal-fehma li l-kunċett tal-ugwalizzazzjoni bejn il-“konsumaturi”, li jissejjaħ ukoll sussidju inkroċjat, jista’ jkun kunċett Ewropew. |
12.6. |
Il-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni tikkonċerna t-tħaffif tal-innovazzjoni fil-qasam tal-enerġija nadifa (8), is-“sistema ta-enerġija” laħqet punt li minnu m’hemmx ritorn fl-Ewropea u fejn l-enerġiji rinnovabbli qed isiru dejjem aktar kompetittivi. Il-Kunsill Ewropew adotta miżuri dwar id-dekarbonizzazzjoni tal-ekonomiji u l-integrazzjoni tas-suq tal-enerġija. Is-sorsi rinnovabbli jirrappreżentaw sehem dejjem jikber tal-produzzjoni tal-elettriku u r-rati tal-intensità tal-enerġija – li jkejlu l-konsum tal-enerġija b’rabta mal-prestazzjoni ekonomika – li qed jonqsu, b’mod partikolari fl-ekonomiji żviluppati. |
12.7. |
Il-komunikazzjoni inkwistjoni tippreżenta pakkett ta’ miżuri leġislattivi bbażat fuq tliet għanijiet prinċipali:
|
12.8. |
L-approċċ ta’ kwistjonijiet tal-prezzijiet u tal-ispejjeż mill-Unjoni għandu jinbidel radikalment u għandu jitqies il-każ ta’ konsumaturi vulnerabbli u sa liema punt il-politiki pubbliċi għandhom jiffinanzjaw l-enerġiji rinnovabbli sabiex il-familji ma jiġux intaxxati ħafna. Il-Kummissjoni ssemmi approċċ reġjonali aktar intuwittiv u qrib il-konsumaturi, bil-għan li nimxu lejn suq uniku. |
12.9. |
Il-Kummissjoni tenfasizza l-ħtieġa tal-miżuri soċjali għall-konsumaturi vulnerabbli biex jiġi miġġieled il-faqar enerġetiku. Dan kollu huwa tajjeb, iżda dawn il-miżuri mhumiex iffinanzjati mill-marġni ta’ profitt tal-intrapriżi l-kbar fis-setturi tal-enerġija, iżda miċ-ċittadini l-oħra u t-taxxi tagħhom, u mill-baġits tal-Istati Membri. |
12.10. |
Il-Kumitat jenfasizza li r-rapport jagħti għadd kbir ta’ informazzjoni miġbura minn numru ta’ atturi iżda jiddispjaċih li din it-trasparenza kem dwar il-prezz kif ukoll dwar l-ispejjeż mhux qed tilħaq lill-famillji: għall-enerġija rinnovabbli, l-ispejjeż tan-netwerk jistgħu jammontaw għal 50 % (Rapport taċ-Ċentru tal-Analiżi Strateġika, 2012, Franza). Statistika tajba, kif propost fil-proposta għal regolament tal-Kummissjoni (ara nota f’qiegħ il-paġna nru 1), hija meħtieġa għall-għażliet u t-teħid ta’ deċiżjonijiet mill-konsumaturi. Din għandha tinkludi l-ispiża tal-ħsara ambjentali u tkun faċilment aċċessibbli għal dawk li għalihom ittieħdu dawn il-miżuri u li jridu jifhmu għaliex u kif huma jiksbu u jħallsu għall-enerġija. |
Brussell, il-5 ta’ Lulju 2017.
Il-President tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew
Georges DASSIS
(1) Opinjoni tal-KESE dwar “Il-Pakkett dwar l-Enerġija Nadifa għall-Ewropej kollha” (ĠU C 246, 28.7.2017, p. 64).
(2) ĠU L 311, 17.11.2016, p. 1.
(3) COM(2016) 769 final, p. 7, nota f’qiegħ il-paġna Nru 8.
(4) ĠU L 283, 31.10.2003, p. 51.
(5) ĠU C 341, 21.11.2013, p. 21.
(6) COM(2015) 80 final.
(7) Opinjoni tal-KESE dwar il-Governanza tal-Unjoni tal-Enerġija (ĠU C 246, 28.7.2017, p. 34).
(8) Opinjoni tal-KESE dwar l-Aċċellerazzjoni tal-innovazzjoni għal enerġija nadifa (TEN/619), għadha mhux ippubblikata fil-Ġurnal Uffiċjali.