(1)

Soláthraíonn foraoisí réimse leathan tairbhí comhshaoil, eacnamaíocha agus sóisialta, lena n-áirítear adhmad agus táirgí foraoise neamhadhmaid agus seirbhísí comhshaoil atá fíor-riachtanach le haghaidh an chine dhaonna, ós rud é go dtugann siad tearmann don chuid is mó de bhithéagsúlacht talún na Cruinne. Coinníonn siad feidhmeanna éiceachórais ar bun, cuidíonn siad leis an gcóras aeráide a chosaint, soláthraíonn siad aer glan agus tá ról ríthábhachtach acu chun uiscí agus ithreacha a íonú mar aon le coinneáil uisce. Ina theannta sin, corpraítear i bhforaoisí luachanna cultúrtha, sóisialta agus spioradálta, lena gcumhdaítear cuid mhór den talamh ar a raibh cónaí ar phobail dhúchasacha go traidisiúnta, agus soláthraíonn siad cothú agus ioncam do thart ar an tríú cuid de dhaonra an domhain agus baineann iarmhairtí tromchúiseacha le scriosadh foraoisí ar shlí bheatha na ndaoine is leochailí, lena n-áirítear pobail dhúchasacha agus pobail áitiúla a bhraitheann go mór ar éiceachórais foraoise (18). Thairis sin, laghdaíonn dífhoraoisiú agus díghrádú foraoise linnte carbóin riachtanacha agus méadaíonn sé an dóchúlacht go scaipfidh galair nua ó ainmhithe go daoine .

(1)

Soláthraíonn foraoisí réimse leathan tairbhí comhshaoil, eacnamaíocha agus sóisialta, lena n-áirítear adhmad agus táirgí foraoise neamhadhmaid agus seirbhísí comhshaoil atá fíor-riachtanach le haghaidh an chine dhaonna, ós rud é go dtugann siad tearmann don chuid is mó de bhithéagsúlacht talún na Cruinne. Coinníonn siad feidhmeanna éiceachórais ar bun, cuidíonn siad leis an gcóras aeráide a chosaint, soláthraíonn siad aer glan agus tá ról ríthábhachtach acu in uiscí agus ithreacha a íonú mar aon le coinneáil uisce agus athlíonadh, agus tagann níos mó ná an ceathrú cuid de chógais nua-aimseartha ó phlandaí foraoise trópaiceacha Feidhmíonn limistéir mhóra foraoise mar fhoinse taise agus cabhraíonn siad le fairsingiú fásaigh na réigiún ilchríochach a chosc . Ina theannta sin, soláthraíonn foraoisí cothú agus ioncam do thart ar an tríú cuid de dhaonra an domhain agus baineann iarmhairtí tromchúiseacha le scriosadh foraoisí ar shlí bheatha na ndaoine is leochailí, lena n-áirítear pobail dhúchasacha agus pobail áitiúla a bhraitheann go mór ar éiceachórais foraoise (18). Thairis sin, laghdaíonn dífhoraoisiú agus díghrádú foraoise agus tiontú foraoise linnte carbóin riachtanacha . Ina theannta sin, méadaíonn dífhoraoisiú, díghrádú foraoise agus tiontú foraoisí teagmhálacha idir ainmhithe fiáine, ainmhithe saothraithe agus daoine, rud a mhéadaíonn an dóchúlacht go leathfaidh galair nua agus an riosca go mbeidh eipidéimí agus paindéimí nua ann .

(2)

Tá an dífhoraoisiú agus an díghrádú foraoise ag tarlú ar ráta scanrúil . Measann Eagraíocht Bhia agus Talmhaíochta na Náisiún Aontaithe gur cailleadh 420 milliún heicteár d’fhoraois – thart ar 10 % de na foraoisí atá fágtha ar domhan agus limistéar is mó ná an tAontas Eorpach – ar fud an domhain idir 1990 agus 2020 (19). Tá an dífhoraoisiú agus an díghrádú foraoise, dá réir sin, ina bpríomhspreagthóirí an téimh dhomhanda agus chailliúint na bithéagsúlachta – an dá dhúshlán comhshaoil is tábhachtaí de chuid ár linne. Ach mar sin féin, leanann an domhan de 10 milliún heicteár foraoise a chailleadh gach bliain.

(2)

Tá ardú scanrúil ag teacht ar an dífhoraoisiú, an díghrádú foraoise agus tiontú foraoise . Measann Eagraíocht Bhia agus Talmhaíochta na Náisiún Aontaithe gur cailleadh 420 milliún heicteár d’fhoraois – thart ar 10 % de na foraoisí atá fágtha ar domhan agus limistéar is mó ná an tAontas Eorpach – ar fud an domhain idir 1990 agus 2020 (19). Tá an dífhoraoisiú, an díghrádú foraoise agus an tiontú foraoise dá réir sin, mar phríomhspreagthóirí an téimh dhomhanda agus chailliúint na bithéagsúlachta – an dá dhúshlán comhshaoil is tábhachtaí de chuid ár linne. Ach mar sin féin, leanann an domhan de 10 milliún heicteár foraoise a chailleadh gach bliain. Tá an-tionchar ag an athrú aeráide ar fhoraoisí freisin, agus ní mór aghaidh a thabhairt ar go leor dúshlán chun inoiriúnaitheacht agus athléimneacht foraoisí a áirithiú sna blianta amach romhainn.

(3)

Is iomaí bealach a rannchuidíonn an dífhoraoisiú agus an díghrádú foraoise leis an ngéarchéim aeráide dhomhanda. Rud a bhfuil tábhacht ar leith leis, ardaíonn siad astaíochtaí gáis ceaptha teasa trí dhóiteáin foraoise ghaolmhara, agus cumais linnte carbóin á mbaint amach go buan, athléimneacht an limistéir atá thíos leis á laghdú i bhfianaise an athraithe aeráide agus laghdú substaintiúil á dhéanamh ar a bhithéagsúlacht freisin . Seasann an dífhoraoisiú féin do 11 % d’astaíochtaí gás ceaptha teasa (20).

(3)

Is iomaí bealach a rannchuidíonn an dífhoraoisiú , an díghrádú foraoise agus an tiontú foraoise leis an ngéarchéim aeráide dhomhanda. Rud a bhfuil tábhacht ar leith leis, ardaíonn siad astaíochtaí gáis ceaptha teasa trí dhóiteáin foraoise ghaolmhara, agus cumais linnte carbóin á mbaint amach go buan, athléimneacht an limistéir atá thíos leis á laghdú i bhfianaise an athraithe aeráide agus laghdú substaintiúil á dhéanamh ar a bhithéagsúlacht agus athléimneach ar ghalair agus ar fheithidí lotnaide . Seasann an dífhoraoisiú féin do 11 % d’astaíochtaí gás ceaptha teasa (20).

(4)

Spreagann cliseadh aeráide cailliúint na bithéagsúlachta go domhanda agus géaraíonn cailliúint bithéagsúlachta an t-athrú aeráide, tá siad fite fuaite le chéile, mar a deimhníodh le staidéir le déanaí. Cuidíonn an bhithéagsúlacht leis an athrú aeráide a mhaolú . Gníomhaíonn feithidí, éin agus mamaigh mar phailneoirí, scaiptheoirí síolta agus is féidir leo cuidiú le carbón a stóráil ar bhealach níos éifeachtúla, go díreach nó go hindíreach. Áirithíonn foraoisí freisin athshlánú leanúnach ar acmhainní uisce agus cosc ar thriomach agus a n-éifeachtaí dochracha ar phobail áitiúla, lena n-áirítear pobail dhúchasacha. Is é an dífhoraoisiú agus an díghrádú foraoise a laghdú go mór agus foraoisí agus éiceachórais eile a athbhunú go córasach an deis aonair is mó, atá bunaithe ar an dúlra, dá bhfuil ann maidir le maolú aeráide.

(4)

Spreagann cliseadh aeráide cailliúint na bithéagsúlachta go domhanda agus géaraíonn cailliúint bithéagsúlachta an t-athrú aeráide, tá siad fite fuaite le chéile, mar a deimhníodh le staidéir le déanaí. Tá bithéagsúlacht agus éiceachórais ríthábhachtach d’fhorbairt atá athléimneach ó thaobh na haeráide de  (1a). Gníomhaíonn feithidí, éin agus mamaigh mar phailneoirí, scaiptheoirí síolta agus is féidir leo cuidiú le carbón a stóráil ar bhealach níos éifeachtúla, go díreach nó go hindíreach. Áirithíonn foraoisí freisin athshlánú leanúnach ar acmhainní uisce agus cosc ar thriomach agus a n-éifeachtaí dochracha ar phobail áitiúla, lena n-áirítear pobail dhúchasacha. Is é an dífhoraoisiú , an díghrádú foraoise agus an tiontú foraoise a laghdú go mór agus foraoisí agus éiceachórais eile a athbhunú go córasach an deis aonair is mó, atá bunaithe ar an dúlra, dá bhfuil ann maidir le maolú aeráide.

(5)

Tá an bhithéagsúlacht fíor-riachtanach le haghaidh athléimneacht na n-éiceachóras agus a gcuid seirbhísí ar leibhéal áitiúil agus domhanda araon. Tá breis agus leath na holltáirgeachta intíre domhanda ag brath ar an dúlra agus na seirbhísí a sholáthraíonn sé. Tá trí phríomhearnáil eacnamaíocha – foirgníocht, talmhaíocht, bia agus deoch – ag brath go mór ar an dúlra. Tá cailliúint na bithéagsúlachta ina bagairt ar thimthriallta uisce inbhuanaithe agus ar ár gcórais bhia, rud a chuireann ár slándáil bia agus an cothú i mbaol. Braitheann breis agus 75 % de chineálacha bairr bia ar fud na cruinne ar phailniú ó ainmhithe. Thairis sin, braitheann roinnt earnálacha tionsclaíochta ar an éagsúlacht ghéiniteach agus ar sheirbhísí éiceachórais mar ionchuir chriticiúla le haghaidh táirgeachta , go háirithe le haghaidh cógas .

(5)

Tá an bhithéagsúlacht fíor-riachtanach le haghaidh athléimneacht na n-éiceachóras agus a gcuid seirbhísí ar leibhéal áitiúil agus domhanda araon. Tá breis agus leath na holltáirgeachta intíre domhanda ag brath ar an dúlra agus na seirbhísí a sholáthraíonn sé. Tá trí phríomhearnáil eacnamaíocha – foirgníocht, talmhaíocht, bia agus deoch – ag brath go mór ar an dúlra. Tá cailliúint na bithéagsúlachta ina bagairt ar thimthriallta uisce inbhuanaithe agus ar ár gcórais bhia, rud a chuireann ár slándáil bia agus an cothú i mbaol. Braitheann breis agus 75 % de chineálacha bairr bia ar fud na cruinne ar phailniú ó ainmhithe. Ina theannta sin, bíonn roinnt earnálacha tionsclaíocha ag brath ar éagsúlacht ghéiniteach, agus tá seirbhísí éiceachórais i láthair i bhforaoisí casta, a athghintear go nádúrtha agus a bhfuil caidreamh siombóiseach casta marthanach acu, mar ionchuir ríthábhachtacha don táirgeadh , go háirithe do leigheasanna, lena n-áirítear frithmhiocróbaigh . Ina theannta sin, is foinse mhór uisce isteach san atmaisféar é an trasghalú, an próiseas trína dtógann crainn uisce ón talamh agus trína scaoiltear isteach san atmaisféar é, agus meastar go bhfuil sé freagrach as thart ar leath den fhrasaíocht ar fad. Dá bhrí sin, bíonn tionchar mór ag an dífhoraoisiú ar chóras na báistí agus ar rialáil nádúrtha sreafaí uisce, laistigh d’fhoraoisí agus sna ceantair máguaird araon. Tá baol ann go mbeidh tionchar an dífhoraoisithe ar chóras athchúrsála uisce an Domhain chomh tubaisteach céanna lena thionchar ar an athrú aeráide.

(6)

Tá an t-athrú aeráide, cailliúint na bithéagsúlachta agus an dífhoraoisiú ina n-ábhair imní a bhfuil fíorthábhacht dhomhanda leo, lena ndéantar difear do mharthanas an chine dhaonna agus do dhálaí maireachtála marthanacha ar an gCruinne. De bharr ghéarú an athraithe aeráide, chailliúint na bithéagsúlachta agus an díghrádaithe comhshaoil, i dteannta samplaí inláimhsithe dá n-éifeachtaí millteacha ar an dúlra, ar dhálaí maireachtála an duine agus ar gheilleagair áitiúla, aithnítear an t-aistriú glas mar chuspóir sainitheach ár linne agus mar ábhar cothromais idir na glúnta .

(6)

Tá an t-athrú aeráide, cailliúint na bithéagsúlachta agus an dífhoraoisiú ina n-ábhair imní a bhfuil fíorthábhacht dhomhanda leo, lena ndéantar difear do mharthanas an chine dhaonna agus do dhálaí maireachtála marthanacha ar an gCruinne. De bharr ghéarú an athraithe aeráide, chailliúint na bithéagsúlachta agus an díghrádaithe comhshaoil, i dteannta samplaí inláimhsithe dá n-éifeachtaí millteacha ar an dúlra, ar dhálaí maireachtála an duine agus ar gheilleagair áitiúla, aithnítear an t-aistriú glas mar chuspóir sainitheach ár linne agus mar ábhar comhionannais inscne agus mar ábhar cothromais ó ghlúin go glúin .

(6a)

Maidir leis na 227 n-ionsaí marfacha a rinneadh ar chosantóirí comhshaoil agus talún a taifeadadh in 2020, bhí 70 % díobh siúd a dúnmharaíodh ag obair chun foraoisí an domhain a chosaint ar an dífhoraoisiú agus ar an bhforbairt thionsclaíoch. Leis na hionsaithe sin, díríodh go díréireach ar phobail dhúchasacha, a raibh aon trian de na dúnmharuithe a taifeadadh in 2020 dírithe orthu.

(7)

Tá tomhaltas an Aontais ina phríomhspreagthóir dífhoraoisiúcháin agus díghrádúcháin foraoise ar scála domhanda. Le tionscnamh an Mheasúnaithe Tionchair meastar gurb amhlaidh, gan idirghabháil rialála iomchuí, a ardóidh tomhaltas agus táirgeacht an Aontais maidir leis na sé thráchtearra a áirítear sa raon feidhme (adhmad, eallach, soighe, ola pailme, cócó agus caife) chuig thart ar 248 000 heicteár dífhoraoisiúcháin go bliantúil faoi 2030.

(7)

Tá tomhaltas an Aontais ina phríomhspreagthóir maidir le dífhoraoisiú, éiceachóras nádúrtha agus tiontú tiontaithe foraoise agus díghrádú éiceachórais nádúrtha agus foraoise ar scála domhanda. Le tionscnamh an Mheasúnaithe Tionchair meastar gurb amhlaidh, gan idirghabháil rialála iomchuí, a ardóidh tomhaltas agus táirgeacht an Aontais maidir le sé thráchtearra amháin (adhmad, eallach, soighe, ola pailme, cócó agus caife) chuig thart ar 248 000 heicteár dífhoraoisiúcháin go bliantúil faoi 2030.

(8)

A mhéid a bhaineann le staid na bhforaoisí laistigh den Aontas, sonraítear sa tuarascáil maidir le Staid Fhoraoisí na hEorpa 2020  (21) gurb amhlaidh, idir 1990 agus 2020, a d’ardaigh limistéar na bhforaoisí san Eoraip faoi 9 %, a d’fhás carbón atá stóráilte sa bhithmhais faoi 50 % agus a d’ardaigh an soláthar adhmaid faoi 40 %. Mar sin féin, meastar nach bhfuil ann ach méid is lú ná 5 % de limistéir foraoise na hEorpa nár cuireadh isteach orthu, nó gur limistéir nádúrtha iad , de réir na tuarascála ón nGníomhaireacht Eorpach Chomhshaoil maidir le Staid an Chomhshaoil 2020  (22).

(8)

A mhéid a bhaineann le staid na bhforaoisí laistigh den Aontas, sonraítear sa tuarascáil maidir le Staid Fhoraoisí na hEorpa  (21) 2020 gurb amhlaidh, idir 1990 agus 2020, a d’ardaigh limistéar na bhforaoisí san Eoraip faoi 9 %, a d’fhás carbón atá stóráilte sa bhithmhais faoi 50 % agus a d’ardaigh an soláthar adhmaid faoi 40 %. Mar sin féin, tá foraoisí nádúrtha agus cianaosta faoi réir diansaothrú bainistíochta freisin agus tá a mbithéagsúlacht uathúil agus a dtréithe struchtúracha i mbaol. Meastar nach bhfuil ann ach méid is lú ná 5 % de limistéir foraoise na hEorpa nár cuireadh isteach orthu, áfach, nó gur limistéir nádúrtha iad agus eascraíonn bagairtí lena gcuimsítear ó phatrúin adhaimsire go galair as an athrú aeráide. Ní mór d’éiceachórais foraoise dul i ngleic leis an iliomad brúnna a ghintear ó ghníomhaíochtaí a bhaineann leis an duine. Áirítear orthu sin gníomhaíochtaí a mbíonn tionchar díreach acu ar éiceachórais agus ar ghnáthóga amhail cleachtais áirithe maidir le bainistiú foraoisí . Go háirithe, d’fhéadfadh foraoisí cothrom-aoisithe a dhianbhainistítear tionchar dian a bheith acu ar ghnáthóga iomlána trí ghlanleagan agus adhmad marbh a bhaint  (22) .

(9)

In 2019, ghlac an Coimisiún roinnt tionscnamh chun aghaidh a thabhairt ar ghéarchéimeanna comhshaoil an domhain, lena n-áirítear gníomhaíochtaí sonracha maidir leis an dífhoraoisiú. Ina Theachtaireacht “Dlús a Chur le Gníomhaíocht an Aontais chun Foraoisí an Domhain a Chosaint agus a Athbhunú” (23), shainaithin an Coimisiún mar thosaíocht lorg tomhaltais an Aontais ar thalamh a laghdú agus tomhaltas táirgí ó shlabhraí soláthair gan dífhoraoisiú a spreagadh san Aontas. Ina Theachtaireacht an 11 Nollaig 2019 dar teideal “An Comhaontú Glas don Eoraip” (24) leag an Coimisiún amach straitéis nua fáis a bhfuil sé d’aidhm aici sochaí chothrom agus rathúil a dhéanamh den Aontas, ina mbeidh geilleagar a bheidh nua-aimseartha, tíosach ar acmhainní agus iomaíoch mar nach mbeidh aon ghlanastaíocht gáis ceaptha teasa in 2050, agus ina mbeidh an fás eacnamaíoch díchúpláilte ó úsáid acmhainní agus mar nach bhfágfar aon duine ná aon áit chun deiridh. Tá sé d’aidhm aici freisin caipiteal nádúrtha an Aontais a chosaint, a chaomhnú agus a fheabhsú, agus sláinte agus folláine na saoránach agus na nglúnta atá le teacht a chosaint ar rioscaí agus ar thionchair a bhaineann leis an gcomhshaol. Thairis sin, tá sé d’aidhm leis an gComhaontú Glas don Eoraip, i measc nithe eile, aer úr, uisce glan, ithir fholláin agus bithéagsúlacht a sholáthar do na saoránaigh agus do na glúnta atá le teacht. Chuige sin, le Straitéis Bithéagsúlachta an Aontais Eorpaigh go dtí 2030 (25), an Straitéis ón bhFeirm go dtí an Forc (26), Straitéis Foraoise an Aontais (27), plean gníomhaíochta an Aontais maidir le Truailliú Nialasach (28) agus straitéisí ábhartha (29) eile a forbraíodh faoin gComhaontú Glas don Eoraip, cuirtear i dtábhacht a thuilleadh an tábhacht a bhaineann le gníomhaíocht um chosaint agus athléimneacht foraoise. Go háirithe, tá sé d’aidhm ag Straitéis Bithéagsúlachta an Aontais an dúlra a chosaint agus díghrádú éiceachóras a fhreaschur. Ar deireadh, le Straitéis Bithgheilleagair an Aontais (30) feabhsaítear cosaint an chomhshaoil agus na n-éiceachóras agus aghaidh á tabhairt freisin ar an éileamh méadaitheach ar bhia, beatha, fuinneamh, ábhair agus táirgí trí bhealaí nua chun táirgthe agus chun tomhailte a lorg.

(9)

In 2019, ghlac an Coimisiún roinnt tionscnamh chun aghaidh a thabhairt ar ghéarchéimeanna comhshaoil an domhain, lena n-áirítear gníomhaíochtaí sonracha maidir leis an dífhoraoisiú. Ina Theachtaireacht “Dlús a Chur le Gníomhaíocht an Aontais chun Foraoisí an Domhain a Chosaint agus a Athbhunú” (23), shainaithin an Coimisiún mar thosaíocht lorg tomhaltais an Aontais ar thalamh a laghdú agus tomhaltas táirgí ó shlabhraí soláthair gan dífhoraoisiú a spreagadh san Aontas. Ina Theachtaireacht an 11 Nollaig 2019 dar teideal “An Comhaontú Glas don Eoraip” (24) leag an Coimisiún amach straitéis nua fáis a bhfuil sé d’aidhm aici sochaí chothrom agus rathúil a dhéanamh den Aontas, ina mbeidh geilleagar a bheidh nua-aimseartha, tíosach ar acmhainní agus iomaíoch bunaithe ar shaorthrádáil inbhuanaithe agus riailbhunaithe, mar nach mbeidh aon ghlanastaíocht gáis ceaptha teasa in 2050, agus ina mbeidh an fás eacnamaíoch díchúpláilte ó úsáid acmhainní agus mar nach bhfágfar aon duine ná aon áit chun deiridh. Tá sé d’aidhm aici freisin caipiteal nádúrtha an Aontais a chosaint, a chaomhnú agus a fheabhsú, agus sláinte agus folláine na saoránach agus na nglúnta atá le teacht a chosaint ar rioscaí agus ar thionchair a bhaineann leis an gcomhshaol. Thairis sin, tá sé d’aidhm leis an gComhaontú Glas don Eoraip, i measc nithe eile, aer úr, uisce glan, ithir fholláin agus bithéagsúlacht a sholáthar do na saoránaigh agus do na glúnta atá le teacht. Chuige sin, le Straitéis Bithéagsúlachta an Aontais Eorpaigh go dtí 2030 (25), an Straitéis ón bhFeirm go dtí an Forc (26), Straitéis Foraoise an Aontais (27), plean gníomhaíochta an Aontais maidir le Truailliú Nialasach (28) agus straitéisí ábhartha (29) eile a forbraíodh faoin gComhaontú Glas don Eoraip, cuirtear i dtábhacht a thuilleadh an tábhacht a bhaineann le gníomhaíocht um chosaint agus athléimneacht foraoise. Go háirithe, tá sé d’aidhm ag Straitéis Bithéagsúlachta an Aontais an dúlra a chosaint agus díghrádú éiceachóras a fhreaschur. Ar deireadh, le Straitéis Bithgheilleagair an Aontais (30) feabhsaítear cosaint an chomhshaoil agus na n-éiceachóras agus aghaidh á tabhairt freisin ar an éileamh méadaitheach ar bhia, beatha, fuinneamh, ábhair agus táirgí trí bhealaí nua chun táirgthe agus chun tomhailte a lorg.

(10)

Léirigh na Ballstáit arís agus arís eile gur ábhar imní dóibh an dífhoraoisiú seasmhach. Chuir siad i dtábhacht ós rud é nach leor na beartais atá ann faoi láthair ná an ghníomhaíocht atá á déanamh ar leibhéal domhanda maidir le caomhnú, athbhunú agus bainistíocht inbhuanaithe foraoisí chun an dífhoraoisiú agus an díghrádú foraoise a stopadh, go bhfuil gá le gníomhaíocht fheabhsaithe ón Aontas chun rannchuidiú ar bhealach níos éifeachtaí le baint amach na Spriocanna Forbartha Inbhuanaithe (SDGanna), faoi Chlár Oibre 2030 don Fhorbairt Inbhuanaithe, ar ghlac Ballstáit uile na Náisiún Aontaithe é in 2015. Thacaigh an Chomhairle go sonrach leis an bhfógra ón gCoimisiún sa Teachtaireacht maidir le “Dlús a Chur le Gníomhaíocht an Aontais chun Foraoisí an Domhain a Chosaint agus a Athbhunú” á rá go ndéanfadh sé measúnú ar bhearta rialála agus neamhrialála breise agus go dtíolacfadh sé tograí faoi seach (31).

(10)

Léirigh na Ballstáit arís agus arís eile gur ábhar imní dóibh an dífhoraoisiú seasmhach. Chuir siad i dtábhacht ós rud é nach leor na beartais atá ann faoi láthair ná an ghníomhaíocht atá á déanamh ar leibhéal domhanda maidir le caomhnú, athbhunú agus bainistíocht inbhuanaithe foraoisí chun an dífhoraoisiú, an díghrádú foraoise , tiontú foraoise agus cailliúint na bithéagsúlachta a stopadh, go bhfuil gá le gníomhaíocht fheabhsaithe ón Aontas chun rannchuidiú ar bhealach níos éifeachtaí le baint amach na Spriocanna Forbartha Inbhuanaithe (SDGanna), faoi Chlár Oibre 2030 don Fhorbairt Inbhuanaithe, ar ghlac Ballstáit uile na Náisiún Aontaithe é in 2015. Tá gealltanas tugtha ag an gCoimisiún agus ag na Ballstáit freisin maidir le Deich mBliana Gníomhaíochta na Náisiún Aontaithe ar mhaithe leis na SDGanna, le Deich mBliana na Náisiún Aontaithe maidir le hAthchóiriú Éiceachóras agus le Deich mBliana na Náisiún Aontaithe maidir le Feirmeoireacht Teaghlaigh. Thacaigh an Chomhairle go sonrach leis an bhfógra ón gCoimisiún sa Teachtaireacht maidir le “Dlús a Chur le Gníomhaíocht an Aontais chun Foraoisí an Domhain a Chosaint agus a Athbhunú” á rá go ndéanfadh sé measúnú ar bhearta rialála agus neamhrialála breise agus go dtíolacfadh sé tograí faoi seach (31).

(11)

Chuir Parlaimint na hEorpa i dtábhacht go bhfuil scrios leanúnach fhoraoisí an domhain nasctha, den chuid is mó, le leathnú na táirgeachta talmhaíochta – go háirithe trí fhoraoisí a thiontú ina dtalamh talmhaíochta atá tiomnaithe do roinnt táirgí agus tráchtearraí ardéilimh a tháirgeadh. Ghlac an Pharlaimint an 22 Deireadh Fómhair 2020 rún (32) i gcomhréir le hAirteagal 225 den Chonradh ar Fheidhmiú an Aontais Eorpaigh (CFAE) á iarraidh ar an gCoimisiún togra a  chur isteach , ar bhonn Airteagal 192(1) CFAE, le haghaidh “creat dlíthiúil de chuid AE chun an dífhoraoisiú domhanda atá faoi thionchar AE a stopadh agus a fhreaschur”.

(11)

Chuir Parlaimint na hEorpa i dtábhacht go bhfuil scrios agus díghrádú agus tiontú leanúnach fhoraoisí agus éiceachórais nádúrtha an domhain , chomh maith le sáruithe ar chearta an duine nasctha, den chuid is mó, le leathnú na táirgeachta talmhaíochta – go háirithe trí fhoraoisí a thiontú ina dtalamh talmhaíochta atá tiomnaithe do roinnt táirgí agus tráchtearraí ardéilimh a tháirgeadh. Ghlac an Pharlaimint an 22 Deireadh Fómhair 2020 rún (32) i gcomhréir le hAirteagal 225 den Chonradh ar Fheidhmiú an Aontais Eorpaigh (CFAE) inar iarradh ar an gCoimisiún togra a  thíolacadh , ar bhonn Airteagal 192(1) CFAE, le haghaidh “creat dlíthiúil de chuid AE chun an dífhoraoisiú domhanda atá faoi thionchar AE a stopadh agus a fhreaschur” bunaithe ar dhícheall cuí éigeantach .

(12)

Tá an comhrac in aghaidh an dífhoraoisithe agus an díghrádaithe foraoise ina chuid thábhachtach den phacáiste beart is gá chun astaíochtaí gáis ceaptha teasa a laghdú agus gealltanas an Aontais a chomhlíonadh faoin gComhaontú Glas don Eoraip mar aon le Comhaontú Pháras 2015 maidir leis an Athrú Aeráide (33), agus an gealltanas atá ceangailteach ó thaobh dlí de faoi Dhlí an Aontais maidir leis an Aeráid chun an aeráidneodracht a bhaint amach faoi 2050 agus astaíochtaí gáis ceaptha teasa a laghdú faoi 55 % ar a laghad faoi leibhéil 1990 faoi 2030.

(12)

Tá an comhrac in aghaidh an dífhoraoisithe , tiontú éiceachórais nádúrtha, an díghrádaithe foraoise agus an tiontaithe foraoise ina chuid thábhachtach den phacáiste beart is gá chun gealltanas an Aontais faoin gComhaontú Glas don Eoraip a chomhlíonadh agus faoi Chomhaontú Pháras 2015 maidir leis an Athrú Aeráide (33), agus faoin Ochtú Clár Gníomhaíochta don Chomhshaol arna ghlacadh le Cinneadh (AE) 2022/591 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle  (33a) , agus leis an ngealltanas atá ceangailteach ó thaobh dlí faoi Dhlí Aeráide an AE an neodracht aeráide a bhaint amach faoi 2050 ar a dhéanaí agus astaíochtaí gás ceaptha teasa a laghdú 55 % ar a laghad faoi leibhéil 1990 faoi 2030.

(12a)

Tá an comhrac i gcoinne an dífhoraoisithe, an díghrádaithe foraoise agus an tiontaithe foraoise ina chuid thábhachtach den phacáiste beart is gá chun cailliúint na bithéagsúlachta a chomhrac agus chun gealltanais an Aontais a chomhlíonadh faoi Choinbhinsiún na Náisiún Aontaithe maidir leis an Éagsúlacht Bhitheolaíoch, faoin gComhaontú Glas don Eoraip, faoi Straitéis Bhithéagsúlachta an Aontais Eorpaigh go dtí 2030 agus faoi spriocanna an Aontais maidir le hathbhunú an dúlra.

(12b)

Tá foraoisí príomhúla uathúil agus do-athsholáthraithe. Tá foraoisí plandála agus foraoisí plandaithe níos bithéagsúla agus ní chosnaíonn siad an comhshaol chomh maith céanna le foraoisí príomhúla agus nádúrtha. Is iomchuí, dá bhrí sin, idirdhealú soiléir a dhéanamh idir cineálacha éagsúla foraoisí i ndáil le cur chun feidhme an Rialacháin seo.

(13a)

Chun dífhoraoisiú, díghrádú foraoise, tiontú foraoise agus tiontú agus díghrádú éiceachóras eile a chomhrac, tá gá freisin le feasacht tomhaltóirí maidir le patrúin tomhaltais níos sláintiúla a bhfuil lorg comhshaoil níos lú acu.

(13b)

Cuireann próitéiní plandaí a úsáidtear chun beostoc a bheathú go mór le dífhoraoisiú, díghrádú foraoise agus tiontú foraoise agus tiontú éiceachóras eile ar fud an domhain. Is féidir cur i gcoinne dífhoraoisiú agus tiontú éiceachóras eile go háirithe trí spleáchas an Aontais ar phróitéiní plandaí allmhairithe a laghdú agus trí phróitéiní plandaí a fhoinsítear go háitiúil agus go hinbhuanaithe a chur chun cinn. Ní mór méadú ar neamhspleáchas próitéine agus cur chun feidhme straitéis de chuid an Aontais maidir le próitéiní plandaí a bheith ag gabháil le cuspóirí an Rialacháin seo a bhaint amach.

(14)

D’allmhairigh agus thomhail an tAontas an tríú cuid de na táirgí talmhaíochta a trádáladh go domhanda atá bainteach leis an dífhoraoisiú idir 1990 agus 2008. Thar an tréimhse sin, bhí tomhaltas an Aontais freagrach as 10 % den dífhoraoisiú ar fud an domhain a bhí bainteach le táirgeadh earraí nó seirbhísí. Fiú má tá laghdú ag teacht ar sciar coibhneasta thomhaltas an Aontais, tá tomhaltas an Aontais ina spreagthóir dífhoraoisiúcháin díréireach mór. Dá bhrí sin, ba cheart don Aontas beart a dhéanamh chun íoslaghdú a dhéanamh ar an dífhoraoisiú domhanda agus ar an díghrádú foraoise atá faoi thionchar a thomhaltais maidir le tráchtearraí agus táirgí áirithe agus leis sin féachaint lena rannchuidiú le hastaíochtaí gáis ceaptha teasa agus cailliúint na bithéagsúlachta dhomhanda a laghdú mar aon le patrúin táirgeachta agus tomhaltais inbhuanaithe a chur chun cinn san Aontas agus go domhanda. Chun go mbeidh an tionchar is mó aige, ba cheart é a bheith d’aidhm ag beartas an Aontais tionchar a imirt ar an margadh domhanda, seachas ar shlabhraí soláthair chuig an Aontas agus orthu sin amháin. Tá comhpháirtíochtaí agus comhar idirnáisiúnta éifeachtúil le tíortha táirgthe agus tomhaltóra fíor-riachtanach ina leith sin.

(14)

D’allmhairigh agus thomhail an tAontas an tríú cuid de na táirgí talmhaíochta a trádáladh go domhanda atá bainteach leis an dífhoraoisiú idir 1990 agus 2008. Thar an tréimhse sin, bhí tomhaltas an Aontais freagrach as 10 % den dífhoraoisiú ar fud an domhain a bhí bainteach le táirgeadh earraí nó seirbhísí. Fiú má tá laghdú ag teacht ar sciar coibhneasta thomhaltas an Aontais, tá tomhaltas an Aontais ina spreagthóir dífhoraoisiúcháin díréireach mór. Dá bhrí sin, ba cheart don Aontas beart a dhéanamh chun íoslaghdú a dhéanamh ar an dífhoraoisiú domhanda, an díghrádú foraoise agus an tiontú foraoise atá faoi thionchar a thomhaltais maidir le tráchtearraí agus táirgí áirithe agus leis sin féachaint lena rannchuidiú le hastaíochtaí gáis ceaptha teasa agus cailliúint na bithéagsúlachta dhomhanda a laghdú mar aon le patrúin táirgeachta agus tomhaltais inbhuanaithe a chur chun cinn san Aontas agus go domhanda. Chun go mbeidh an tionchar is mó aige, ba cheart é a bheith d’aidhm ag beartas an Aontais tionchar a imirt ar an margadh domhanda, seachas ar shlabhraí soláthair chuig an Aontas agus orthu sin amháin. Tá comhpháirtíochtaí agus comhar idirnáisiúnta éifeachtúil , lena n-áirítear comhaontuithe saorthrádála (FTAnna), le tíortha táirgthe agus tomhaltóra fíor-riachtanach ina leith sin.

(15)

Is cuid fhíor-riachtanach de na SDGanna an dífhoraoisiú agus an díghrádú foraoise a stopadh . Leis an Rialachán seo ba cheart rannchuidiú go háirithe leis na spriocanna a chomhlíonadh maidir leis an mbeatha ar thalamh (SDG 15), gníomhú ar son na haeráide (SDG 13), tomhaltas agus táirgeacht fhreagrach (SDG 12), ocras nialais (SDG 2) agus sláinte mhaith agus folláine (SDG 3). Maidir le sprioc ábhartha 15.2 chun an dífhoraoisiú a stopadh faoi 2020 níor comhlíonadh í, rud a léiríonn an phráinn atá le gníomhaíocht uaillmhianach agus éifeachtach.

(15)

Cuid ríthábhachtach de na Spriocanna Forbartha Inbhuanaithe ( SDGanna ) is ea deireadh a chur le dífhoraoisiú, díghrádú foraoise , tiontú foraoise agus tiontú agus díghrádú éiceachóras eile . Leis an Rialachán seo ba cheart rannchuidiú go háirithe leis na spriocanna a chomhlíonadh maidir leis an mbeatha ar thalamh (SDG 15), gníomhú ar son na haeráide (SDG 13), tomhaltas agus táirgeacht fhreagrach (SDG 12), ocras nialais (SDG 2) agus sláinte mhaith agus folláine (SDG 3). Maidir le sprioc ábhartha 15.2 chun an dífhoraoisiú a stopadh faoi 2020 níor comhlíonadh í, rud a léiríonn an phráinn atá le gníomhaíocht uaillmhianach agus éifeachtach.

(17)

Leis an Rialachán seo ba cheart freagairt freisin do Dhearbhú 2021 Cheannairí Ghlaschú ar Fhoraoisí agus Talamhúsáid (37) lena n-aithnítear “chun ár spriocanna maidir le talamhúsáid, an aeráid, an bhithéagsúlacht agus ár Spriocanna Forbartha Inbhuanaithe a chomhlíonadh, go domhanda agus go náisiúnta araon, go gceanglófar breis gníomhaíocht chlaochlaitheach sna réimsí idirnasctha a bhaineann leis an táirgeacht agus an tomhaltas inbhuanaithe; forbairt bonneagair; trádáil, maoiniú agus infheistíocht; agus tacaíocht le haghaidh feirmeoirí beaga, pobail dhúchasacha, agus pobail áitiúla”. Chuir na sínitheoirí i dtábhacht sa Dearbhú sin freisin go neartóidh siad a n-iarrachtaí comhroinnte chun éascaíocht a dhéanamh ar bheartais trádála agus forbartha, go hidirnáisiúnta agus go hintíre, beartais lena gcuirfear chun cinn an fhorbairt inbhuanaithe agus táirgeacht agus tomhaltas inbhuanaithe tráchtearraí, a oibríonn chun tairbhe fhrithpháirteach na dtíortha , agus nach mbeidh ina spreagadh le haghaidh an dífhoraoisithe ná an díghrádaithe talún .

(17)

Leis an Rialachán seo ba cheart freagairt freisin do Dhearbhú 2021 Cheannairí Ghlaschú ar Fhoraoisí agus Talamhúsáid (37) lena n-aithnítear “chun ár spriocanna maidir le talamhúsáid, an aeráid, an bhithéagsúlacht agus ár Spriocanna Forbartha Inbhuanaithe a chomhlíonadh, go domhanda agus go náisiúnta araon, go gceanglófar breis gníomhaíocht chlaochlaitheach sna réimsí idirnasctha a bhaineann leis an táirgeacht agus an tomhaltas inbhuanaithe; forbairt bonneagair; trádáil, maoiniú agus infheistíocht; agus tacaíocht le haghaidh feirmeoirí beaga, pobail dhúchasacha, agus pobail áitiúla”. Gheall na sínitheoirí go gcuirfidís deireadh le caillteanas na bhforaoisí agus díghrádú talún agus go n-aisiompóidís iad faoi 2030 agus chuir siad i dtábhacht go neartóidh siad a n-iarrachtaí comhroinnte chun éascaíocht a dhéanamh ar bheartais trádála agus forbartha, go hidirnáisiúnta agus go hintíre, ar beartais iad lena gcuirfear an fhorbairt inbhuanaithe agus táirgeacht agus tomhaltas inbhuanaithe tráchtearraí chun cinn , a oibríonn chun tairbhe frithpháirtí na dtíortha.

(18)

Mar chomhalta den Eagraíocht Dhomhanda Trádála (EDT), tá an tAontas tiomanta do chóras trádála iltaobhach atá uilíoch, bunaithe ar rialacha, oscailte, trédhearcach, intuartha, ionchuimsitheach, neamh-idirdhealaitheach agus cothromasach a chur chun cinn faoi EDT, mar aon le beartas trádála oscailte, inbhuanaithe agus teanntásach. Le raon feidhme an Rialacháin seo áireofar, dá bhrí sin, tráchtearraí agus táirgí a tháirgtear laistigh den Aontas agus tráchtearraí agus táirgí a allmhairítear chuig an Aontas araon.

(18)

Mar chomhalta den Eagraíocht Dhomhanda Trádála (EDT), tá an tAontas tiomanta do chóras trádála iltaobhach atá uilíoch, bunaithe ar rialacha, oscailte, trédhearcach, intuartha, ionchuimsitheach, neamh-idirdhealaitheach agus cothromasach a chur chun cinn faoi EDT, mar aon le beartas trádála oscailte, inbhuanaithe agus teanntásach. Maidir le haon bhearta a thugann an tAontas isteach agus a dhéanann difear don trádáil, tá sé de cheangal orthu a bheith comhlíontach leis an Eagraíocht Dhomhanda Trádála. Thairis sin, ní mór do gach beart a thugann an tAontas isteach agus a dhéanann difear do thrádáil freagairt fhéideartha chomhpháirtithe trádála an Aontais a chur san áireamh agus a áirithiú nach mbeidh forghníomhú an bhirt sriantach go míchuí ná nach gcuirfidh sé isteach go míchuí ar thrádáil, agus ag an am céanna á chur san áireamh gur leas sáraitheach é caomhnú acmhainní nádúrtha teoranta. Le raon feidhme an Rialacháin seo áireofar, dá bhrí sin, tráchtearraí agus táirgí a tháirgtear laistigh den Aontas agus tráchtearraí agus táirgí a allmhairítear chuig an Aontas araon agus díreofar leis ar na tráchtearraí agus táirgí a mbaineann an baol is mó leo go mbeadh dífhoraoisiú, díghrádú foraoisí agus tiontú foraoise mar thoradh orthu .

(18a)

Is trí ghníomhaíocht dhomhanda amháin is féidir aghaidh a thabhairt ar na dúshláin atá os comhair an domhain maidir leis an athrú aeráide agus le cailliúint bithéagsúlachta. Ba cheart don Aontas a bheith ina ghníomhaí láidir domhanda agus dea-shampla á stiúradh aige agus é ar thús cadhnaíochta sa chomhar idirnáisiúnta chun córas iltaobhach oscailte agus cothrom a chruthú ina ngníomhóidh trádáil inbhuanaithe mar phríomhchumasóir an aistrithe ghlais chun an t-athrú aeráide a chomhrac agus chun an chailliúint bithéagsúlachta a athrú.

(19)

Leanann an Rialachán seo freisin an Teachtaireacht ón gCoimisiún “Beartas Trádála atá Oscailte, Inbhuanaithe agus Teanntásach” (38) inar sonraíodh gurb amhlaidh le dúshláin inmheánacha agus sheachtracha nua agus go háirithe samhail fáis nua atá níos inbhuanaithe mar a shainmhínítear leis an gComhaontú Glas don Eoraip agus le Straitéis dhigiteach na hEorpa, atá gá ag an Aontas le straitéis beartais trádála nua – straitéis lena dtacófar lena chuspóirí beartais seachtracha agus intíre a bhaint amach agus lena gcuirfear chun cinn inbhuanaitheacht níos mó i gcomhréir lena ghealltanas chun Spriocanna Forbartha Inbhuanaithe na Náisiún Aontaithe a chur chun feidhme go hiomlán. Ní mór ról iomlán a bheith ag an mbeartas trádála sa téarnamh ó phaindéim COVID-19 agus i  gclaochluithe glasa agus digiteacha an gheilleagair agus i dtreo an Eoraip, agus í níos athléimní, a thógáil ar domhan .

(19)

Leanann an Rialachán seo freisin an Teachtaireacht ón gCoimisiún “Beartas Trádála atá Oscailte, Inbhuanaithe agus Teanntásach” (38) inar sonraíodh gurb amhlaidh le dúshláin inmheánacha agus sheachtracha nua agus go háirithe samhail fáis nua atá níos inbhuanaithe mar a shainmhínítear leis an gComhaontú Glas don Eoraip agus le Straitéis dhigiteach na hEorpa, atá gá ag an Aontas le straitéis beartais trádála nua – straitéis lena dtacófar lena chuspóirí beartais seachtracha agus intíre a bhaint amach agus lena gcuirfear chun cinn inbhuanaitheacht níos mó i gcomhréir lena ghealltanas chun Spriocanna Forbartha Inbhuanaithe na Náisiún Aontaithe a chur chun feidhme go hiomlán. Is féidir le comhar trádála agus idirnáisiúnta a bheith ina n-uirlisí tábhachtacha chun caighdeáin níos airde inbhuanaitheachta a dhaingniú, go háirithe sa mhéid a bhaineann le hearnálacha atá nasctha le foraoisí agus a slabhraí soláthair díorthaithe; Mar sin féin, léirigh an mheastóireacht ar chomhaontuithe saorthrádála atá ann cheana go bhfuil laigí i  gcur chun feidhme agus i bhforfheidhmiú na gcomhaontuithe trádála atá ann cheana i gcásanna áirithe agus gur gá beartais trádála agus infheistíochta an Aontais a chuíchóiriú chun aghaidh a thabhairt ar dhúshlán an dífhoraoisithe dhomhanda ar bhealach níos éifeachtaí .

(19a)

Chun obair an Aontais maidir le comhaontuithe saorthrádála a athbheochan, chun cothrom iomaíochta a áirithiú do ghnólachtaí an Aontais agus chun gealltanais an Aontais faoi Chomhaontú Pháras agus faoin gCoinbhinsiún maidir leis an Éagsúlacht Bhitheolaíoch a chomhlíonadh, lena n-éilítear cosaint foraoisí, ba cheart do bheartas trádála an Aontais díriú ar na comhaontuithe trádála atá ann faoi láthair a chur chun feidhme agus a fhorfheidhmiú chomh maith le caibidlíocht a dhéanamh agus comhaontuithe trádála nua a thabhairt i gcrích lena n-áirítear forálacha láidre, ceangailteacha agus infhorfheidhmithe maidir leis an bhforbairt inbhuanaithe.

(19b)

Ba cheart clásail láidre maidir le dífhoraoisiú, díghrádú foraoise, tiontú foraoise agus tiontú agus díghrádú éiceachóras eile a chur san áireamh sna sainorduithe caibidlíochta, agus ba cheart tagarmharcanna inbhuanaithe d’amhábhair ábhartha a chur san áireamh chun fabhair trádála nua a dheonú.

(19c)

Ba cheart rannpháirtíocht iomlán gach geallsealbhóra a chumasú le comhpháirtíocht agus le comhar ar bith le comhpháirtí trádála, lena n-áirítear an tsochaí shibhialta, pobail dhúchasacha, pobail áitiúla, údaráis áitiúla agus an earnáil phríobháideach, lena n-áirítear FBManna agus sealbhóirí beaga, agus neamhspleáchas comhpháirtithe sóisialta á chur san áireamh.

(19d)

Ba cheart iompar sóisialta, comhshaoil agus iompar freagrach gnó a chur san áireamh i bhforálacha soláthair phoiblí i gcomhaontuithe saorthrádála.

(19e)

Ba cheart go mbeadh comhaontuithe comhpháirtíochta láidre ag gabháil leis an Rialachán seo, ar comhaontuithe iad atá bunaithe ar thrádáil agus ar chomhar le tíortha is táirgeoirí móra na dtráchtearraí agus na dtáirgí ábhartha, agus leasanna speisialta na sealbhóirí beaga agus na bpobal áitiúil á gcur san áireamh.

(20)

Ba cheart an Rialachán seo a bheith ina chomhlánú ar bhearta eile a bheartaítear sa Teachtaireacht ón gCoimisiún maidir le “Dlús a Chur le Gníomhaíocht an Aontais chun Foraoisí an Domhain a Chosaint agus a Athbhunú” (39), go háirithe: 1) oibriú i  gcomhpháirtíocht le tíortha táirgíochta , chun tacú leo aghaidh a thabhairt ar bhunchúiseanna an dífhoraoisithe, amhail rialachas lag, forfheidhmiú neamhéifeachtach an dlí agus éilliú, agus 2) comhar idirnáisiúnta le príomhthíortha tomhaltóra a neartú chun glacadh beart comhchosúil a chur chun cinn ionas nach gcuirfear táirgí a thagann ó shlabhraí soláthair atá bainteach leis an dífhoraoisiú agus leis an díghrádú foraoise ar a margaí.

(20)

Ba cheart an Rialachán seo a bheith ina chomhlánú ar bhearta eile a bheartaítear sa Teachtaireacht ón gCoimisiún maidir le “Dlús a Chur le Gníomhaíocht an Aontais chun Foraoisí an Domhain a Chosaint agus a Athbhunú” (39), go háirithe: 1) oibriú i  gcomhar le tíortha is táirgeoirí , chun tacú leo aghaidh a thabhairt ar bhunchúiseanna an dífhoraoisithe, amhail rialachas lag, forfheidhmiú mí-éifeachtach an dlí agus éilliú, agus 2) comhar idirnáisiúnta a neartú le mórthíortha tomhaltóirí trí, i measc gníomhaíochtaí eile, comhaontuithe trádála a chur chun cinn ina n-áirítear forálacha maidir le caomhnú foraoisí agus trádáil i dtáirgí talmhaíochta agus foraoise a spreagadh atá saor ó dhífhoraoisiú, agus bearta comhchosúla a ghlacadh chun nach gcuirfear táirgí ó shlabhraí soláthair a bhaineann le dífhoraoisiú , díghrádú foraoise agus tiontú foraoise ar a margaí.

(20a)

Ba cheart go gcomhlíonfadh an Rialachán seo prionsabal an chomhtháthaithe beartas ar mhaithe le forbairt agus go bhfónfadh sé, dá bhrí sin, chun comhar le tíortha i mbéal forbartha a chur chun cinn agus a éascú, go háirithe leis na tíortha is lú forbairt (TLFanna), trí chúnamh teicniúil agus airgeadais a sholáthar, chomh maith le malartú faisnéise agus dea-chleachtas maidir le caomhnú agus úsáid inbhuanaithe foraoisí, lena dtugtar aitheantas speisialta do thionscnaimh inbhuanaitheachta arna ndéanamh ag an earnáil phríobháideach.

(20b)

Ag brath ar an tír lena mbaineann atá i mbéal forbartha agus ar a staid ghinearálta chomhshaoil, shóisialta agus eacnamaíoch, ba cheart féachaint ar chur chuige lárnach i leith na hinbhuanaitheachta, agus an ghné chomhshaoil chomh maith leis na gnéithe sóisialta agus eacnamaíocha á gcur san áireamh, go háirithe agus tagairt á déanamh do na TLFanna. Níor cheart go mbeadh mar thoradh ar bhearta an Aontais ídiú ioncaim do phobail leochaileacha, cailliúint post nó cúlú sa mhéid atá bainte amach ag tíortha atá i mbéal forbartha agus ba cheart go seachnófaí leo gníomhaíochtaí neamhdhleathacha a dhreasú, a bhfuil baint ag go leor acu leis an gcoireacht eagraithe thrasnáisiúnta, agus a bhfuil a héifeachtaí níos tubaistí fós don chomhshaol agus don tsochaí. Ba cheart tionchar diúltach phaindéim COVID-19 ar an dul chun cinn a rinneadh i dtreo SDGanna a bhaint amach, go háirithe tionchar díréireach na paindéime ar dhaoine bochta agus leochaileacha, agus ar an bhfostaíocht agus ar an neamhionannas, a chur san áireamh go leormhaith freisin.

(21)

Ba cheart don Choimisiún leanúint de bheith ag obair i gcomhpháirtíocht le tíortha táirgíochta agus ar bhealach níos ginearálta i gcomhar le heagraíochtaí agus le comhlachtaí idirnáisiúnta, agus ba cheart dó a bheith ag treisiú a thacaíochta agus a dhreasachtaí maidir le foraoisí a chosaint agus leis an aistriú chuig táirgeacht gan dífhoraoisiú, agus ról daoine dúchasacha á aithint, feabhas á chur ar rialachas agus ar thionacht talún, méadú á dhéanamh ar fhorfheidhmiú an dlí agus bainistíocht inbhuanaithe foraoise, talmhaíocht atá athléimneach ó thaobh aeráide de, diansaothrú agus éagsúlú inbhuanaithe , agra-éiceolaíocht agus agrafhoraoiseacht á gcur chun cinn. Ar an mbealach sin ba cheart dó ról daoine dúchasacha a aithint maidir le foraoisí a chosaint. Ag cur leis an taithí agus leis na ceachtanna a foghlaimíodh i gcomhthéacs na dtionscnamh atá ann cheana, ba cheart don Aontas agus do na Ballstáit oibriú i gcomhpháirtíocht le tíortha táirgíochta, arna iarraidh sin dóibh, chun ilfheidhmiúlachtaí foraoise a shaothrú, tacú leo leis an aistriú chuig bainistíocht inbhuanaithe foraoise, agus aghaidh a thabhairt ar dhúshláin dhomhanda agus riachtanais áitiúla á gcomhlíonadh agus aird á tabhairt ar na dúshláin atá roimh fheirmeoirí beaga i gcomhréir leis an Teachtaireacht maidir le Dlús a Chur leis an nGníomhaíocht chun Foraoisí an Domhain a Chosaint agus a Athbhunú. Leis an gcur chuige comhpháirtíochta ba cheart cuidiú le tíortha táirgíochta chun foraois a chosaint, a  athbhunú agus a úsáid go hinbhuanaithe, agus rannchuidiú á dhéanamh, dá réir sin, le cuspóir an Rialacháin seo chun an dífhoraoisiú agus an díghrádú foraoise a laghdú.

(21)

I gcomhar leis na Ballstáit, ba cheart don Choimisiún leanúint de bheith ag obair i gcomhpháirtíocht le tíortha táirgíochta agus ar bhealach níos ginearálta i gcomhar le heagraíochtaí agus le comhlachtaí idirnáisiúnta, chomh maith le geallsealbhóirí ábhartha atá gníomhach ar an talamh, agus ba cheart dó a bheith ag treisiú a thacaíochta agus a dhreasachtaí maidir le foraoisí a chosaint , a neartú agus a athbhunú agus leis an aistriú chuig táirgeacht gan dífhoraoisiú, agus ról agus cearta na bpobal dúchasach agus na bpobal áitiúil á aithint, feabhas á chur ar rialachas agus ar thionacht talún, an ceart chun toiliú saor, feasach agus roimh ré a fháil, méadú á dhéanamh ar fhorfheidhmiú an dlí agus bainistíocht inbhuanaithe foraoise atá gar don nádúr , bunaithe ar tháscairí agus tairseacha, éiceathurasóireacht, talmhaíocht atá athléimneach ó thaobh na haeráide de, éagsúlú, agra-éiceolaíocht agus agrafhoraoiseacht á gcur chun cinn. Agus é sin á dhéanamh aige ba cheart go n-aithneofaí go hiomlán ról agus cearta na bpobal dúchasach agus na bpobal áitiúil maidir le foraoisí a chosaint. Ag cur leis an taithí agus leis na ceachtanna a foghlaimíodh i gcomhthéacs na dtionscnamh atá ann cheana, ba cheart don Aontas agus do na Ballstáit oibriú i gcomhpháirtíocht le tíortha táirgíochta, arna iarraidh sin dóibh, agus aghaidh a thabhairt ar dhúshláin dhomhanda agus riachtanais áitiúla á gcomhlíonadh agus aird á tabhairt ar na dúshláin atá os comhair feirmeoirí beaga i gcomhréir leis an Teachtaireacht maidir le Dlús a Chur leis an nGníomhaíocht chun Foraoisí an Domhain a Chosaint agus a Athbhunú. Ba cheart go mbeadh sé mar aidhm ag rialacha agus ceanglais an t-ualach ar fheirmeoirí beaga i dtríú tíortha a íoslaghdú agus bacainní ar an rochtain atá acu ar mhargadh an Aontais agus ar thrádáil idirnáisiúnta a chosc. Ba cheart go gcabhródh an cur chuige comhpháirtíochta le tíortha is táirgeoirí foraoisí a chosaint, a  athchóiriú agus a úsáid go hinbhuanaithe, agus dá bhrí sin rannchuidiú le cuspóir an Rialacháin seo dífhoraoisiú , díghrádú foraoise agus tiontú foraoise a laghdú chomh maith le tacú le hathchóiriú foraoise, lena n-áirítear trí úsáid a bhaint as teicneolaíochtaí digiteacha agus faisnéis gheospásúil .

(21a)

Aithnítear sa Rialachán seo an tábhacht eacnamaíoch a bhaineann le honnmhairí tráchtearraí do thríú tíortha chomh maith leis na dúshláin shonracha a d’fhéadfadh a bheith os comhair feirmeoirí beaga, go háirithe mná. Ós rud é gur féidir leis an sciar de na feirmeoirí beaga a tháirgeann na tráchtearraí lena mbaineann a bheith an-ard, ní mór aird ar leith a thabhairt ar na dúshláin a bheidh roimh fheirmeoirí beaga maidir le cur chun feidhme an Rialacháin seo. Tá sé ríthábhachtach go soláthróidh na hoibreoirí a cheannaíonn ó fheirmeoirí beaga tacaíocht airgeadais agus theicniúil chun cuidiú le feirmeoirí beaga ceanglais nua an Aontais maidir le rochtain ar an margadh a chomhlíonadh. Chun tacú le cleachtais inbhuanaithe, amhail an agra-éiceolaíocht agus bainistiú foraoisí ag an bpobal, ba cheart don Aontas dul i ngleic le spreagthóirí díreacha agus indíreacha an dífhoraoisithe, lena n-áirítear an bhochtaineacht, trí ioncam maireachtála a chur chun cinn d’fheirmeoirí beaga a tháirgeann earraí a onnmhairítear chuig an Aontas agus trí acmhainní leordhóthanacha a dhaingniú chun tacaíocht shonrach a thabhairt d’fheirmeoirí beaga i dtríú tíortha chun ceanglais an Rialacháin seo a chomhlíonadh agus an rochtain atá acu ar mhargadh an Aontais a éascú. Ag an am céanna, is féidir le bunú córais inchreidte inrianaitheachta cumhacht a thabhairt d’fheirmeoirí beaga mar go bhféadfadh sé neamhíoc préimheanna geallta inbhuanaitheachta a sheachaint, foráil a dhéanamh d’íocaíochtaí leictreonacha le táirgeoirí tríd an gcóras inrianaitheachta náisiúnta a úsáid agus ar an gcaoi sin cur ar chumas na n-údarás áitiúil eolas a bhailiú maidir le líon na ndáileachtaí táirgeoirí agus líon na bhfeirmeoirí a rialú.

(22)

Gníomhaíocht thábhachtach eile a fógraíodh sa Teachtaireacht is ea bunú Fhaireachlann an Aontais um an dífhoraoisiú, an díghrádú foraoise, athruithe i gcumhdach foraoise an domhain agus spreagthóirí comhlachaithe (“Faireachlann an Aontais”) a sheol an Coimisiún chun faireachán níos fearr a dhéanamh ar athruithe i gcumhdach foraoise an domhain agus i spreagthóirí gaolmhara. Thairis sin, ag cur le huirlisí faireacháin atá ann cheana, lena n-áirítear táirgí Copernicus, déanfaidh Faireachlann an Aontais éascaíocht ar rochtain ar fhaisnéis maidir le slabhraí soláthair le haghaidh eintitis phoiblí, tomhaltóirí agus gnólachtaí, agus sonraí agus faisnéis intuigthe á soláthar lena nasctar an dífhoraoisiú, an díghrádú foraoise, agus athruithe i gcumhdach foraoise an domhain le héileamh an Aontais ar thráchtearraí agus ar tháirgí agus le trádáil an Aontais lena n-aghaidh. Dá réir sin, le Faireachlann an Aontais tacófar go díreach le cur chun feidhme an Rialacháin seo trí fhianaise eolaíoch a sholáthar maidir leis an dífhoraoisiú domhanda agus an díghrádú foraoise agus trádáil ghaolmhar. Rachaidh Faireachlann an Aontais i ndlúthchomhar le heagraíochtaí idirnáisiúnta, institiúidí taighde , agus tríú tíortha ábhartha.

(22)

Gníomhaíocht thábhachtach eile a fógraíodh sa Teachtaireacht is ea bunú Fhaireachlann an Aontais um an dífhoraoisiú, an díghrádú foraoise, athruithe i gcumhdach foraoise an domhain agus spreagthóirí comhlachaithe (“Faireachlann an Aontais”) a sheol an Coimisiún chun faireachán níos fearr a dhéanamh ar athruithe i gcumhdach foraoise an domhain agus i spreagthóirí gaolmhara. Thairis sin, ag cur le huirlisí faireacháin atá ann cheana, lena n-áirítear táirgí Copernicus agus foinsí atá ar fáil go poiblí nó go poiblí , déanfaidh Faireachlann an Aontais éascaíocht ar rochtain ar fhaisnéis maidir le slabhraí soláthair le haghaidh eintitis phoiblí, tomhaltóirí agus gnólachtaí, agus sonraí agus faisnéis intuigthe á soláthar lena nasctar an dífhoraoisiú, an díghrádú foraoise, agus athruithe i gcumhdach foraoise an domhain le héileamh an Aontais ar thráchtearraí agus ar tháirgí agus le trádáil an Aontais lena n-aghaidh. Dá réir sin, le Faireachlann an Aontais tacófar go díreach le cur chun feidhme an Rialacháin seo trí fhianaise eolaíoch a sholáthar maidir leis an dífhoraoisiú domhanda agus an díghrádú foraoise agus trádáil ghaolmhar. Ba cheart go mbeadh acmhainní cobhsaí leordhóthanacha ag Faireachlann an Aontais agus ba cheart di a bheith rannpháirteach i gcóras mear-rabhaidh a bhunú d’oibreoirí, do thrádálaithe, don tsochaí shibhialta agus d’údaráis inniúla i gcás ina nochtar dífhoraoisiú nó gníomhaíocht díghrádaithe foraoise san anailís ar chumhdach foraoise. Chun cur chun feidhme an Rialacháin seo a éascú, ba cheart don Choimisiún scrúdú a dhéanamh freisin ar conas is féidir le Faireachlann an Aontais rannchuidiú leis an anailís ar an reachtaíocht ábhartha i dtíortha is táirgeoirí, lena n-áirítear cearta tionachta agus an ceart nós imeachta toiliú saor, roimh ré agus feasach a thabhairt. Rachaidh Faireachlann an Aontais i ndlúthchomhar le heagraíochtaí idirnáisiúnta, institiúidítaighde , eagraíochtaí neamhrialtasacha, oibreoirí agus tríú tíortha ábhartha. Comhoibreoidh sé freisin le húdaráis inniúla na mBallstát d’fhonn na sonraí agus torthaí na rialuithe a dhéanann siad ar an láthair a lárú.

(23)

Leis an gcreat reachtach de chuid an Aontais atá ann cheana dírítear ar dhul i ngleic le lománaíocht neamhdhleathach agus ar thrádáil chomhlachaithe agus ní thugtar aghaidh ar an dífhoraoisiú go díreach. Is é atá ann Rialachán (AE) Uimh. 995/2010 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle, lena leagtar síos oibleagáidí na n-oibreoirí a chuireann adhmad agus táirgí adhmaid ar an margadh (40), agus Rialachán (CE) Uimh. 2173/2005 ón gComhairle maidir scéim ceadúnúcháin um Fhorfheidhmiú an Dlí, Rialachas agus Trádáil i dtaca le Foraoisí a bhunú le haghaidh allmhairí adhmaid isteach sa Chomhphobal Eorpach (41). Rinneadh meastóireacht ar an dá Rialachán i Seiceáil Oiriúnachta lenar cinneadh , cé go raibh tionchar dearfach ag an reachtaíocht ar rialachas foraoise , nár comhlíonadh cuspóirí ceachtar Rialachán, eadhon lománaíocht neamhdhleathach agus trádáil ghaolmhar a stopadh, agus laghdú a dhéanamh ar thomhaltas adhmaid a lománaíodh go neamhdhleathach san Aontas  (42) , agus thángthas ar an gconclúid nár leordhóthanach díriú ar dhlíthiúlacht adhmaid amháin chun na cuspóirí socraithe a chomhlíonadh .

(23)

Is éard atá i gcreat reatha um fhoraoisí de chuid an Aontais Plean Gníomhaíochta AE ar Fhorfheidhmiú an Dlí, Rialachas, agus Trádáil i dtaca le Foraoisí lena ndírítear ar dhul i ngleic le lománaíocht neamhdhleathach agus ar thrádáil chomhlachaithe agus ní thugtar aghaidh ar an dífhoraoisiú go díreach leis . Is é atá ann Rialachán (AE) Uimh. 995/2010 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle, lena leagtar síos oibleagáidí na n-oibreoirí a chuireann adhmad agus táirgí adhmaid ar an margadh (40), agus Rialachán (CE) Uimh. 2173/2005 ón gComhairle maidir scéim ceadúnúcháin um Fhorfheidhmiú an Dlí, Rialachas agus Trádáil i dtaca le Foraoisí a bhunú le haghaidh allmhairí adhmaid isteach sa Chomhphobal Eorpach (41) lena ndéantar Comhaontuithe Comhpháirtíochta Deonaí (VPAnna) a oibríochtú . Rinneadh seiceáil oiriúnachta ar fheidhmiú agus ar chur chun feidhme an dá Rialachán lenar bhfuarthas amach , cé gur bhain an dá cheann rath áirithe amach, gur chuir roinnt dúshlán maidir le cur chun feidhme bac ar dhul chun cinn a dhéanamh i dtreo a gcuspóirí a bhaint amach go hiomlán. Le cur i bhfeidhm agus feidhmiú na scéime díchill chuí faoi Rialachán (AE) Uimh. 995/210 ar thaobh amháin , agus leis an líon teoranta de thíortha atá bainteach sa phróiseas VPA, agus ós rud é nach bhfuil ach córas ceadúnúcháin i bhfeidhm ach i gceann amháin acu (an Indinéis) go dtí seo, ar an taobh eile, cuireadh srian leis an éifeachtacht ó thaobh an cuspóir a bhaint amach maidir le tomhaltas adhmaid a lománaíodh go neamhdhleathach san Aontas .

(24)

Deimhnítear leis na tuarascálacha atá ar fáil go bhfuil cuid shuntasach den dífhoraoisiú leanúnach dlíthiúil de réir dhlíthe na tíre táirgthe. Le tuarascáil (43) a foilsíodh le déanaí meastar gurb amhlaidh idir 2013 agus 2019 a bhí thart ar 30 % den dífhoraoisiú a bhí dírithe ar an talmhaíocht tráchtála i dtíortha trópaiceacha dlíthiúil. Sna sonraí atá ar fáil is gnách go ndírítear ar thíortha ag a bhfuil rialachas lag – d’fhéadfadh sé go mbeadh an sciar domhanda den dífhoraoisiú atá neamhdhleathach ní b’ísle, ach soláthraítear sonraí soiléire iontu cheana lena léirítear go ndéantar dochar d’éifeachtacht na mbeart a bhaineann le beartais má fhágtar an dífhoraoisiú atá dlíthiúil sa tír tháirge as an áireamh.

(24)

Deimhnítear leis na tuarascálacha atá ar fáil go bhfuil cuid shuntasach den dífhoraoisiú leanúnach dlíthiúil de réir dhlíthe na tíre táirgthe. Le tuarascáil (43) a foilsíodh le déanaí meastar gurb amhlaidh idir 2013 agus 2019 a bhí thart ar 30 % den dífhoraoisiú a bhí dírithe ar an talmhaíocht tráchtála i dtíortha trópaiceacha dlíthiúil. Sna sonraí atá ar fáil is gnách go ndírítear ar thíortha ag a bhfuil rialachas lag – d’fhéadfadh sé go mbeadh an sciar domhanda den dífhoraoisiú atá neamhdhleathach ní b’ísle, ach soláthraítear sonraí soiléire iontu cheana lena léirítear go ndéantar dochar d’éifeachtacht na mbeart a bhaineann le beartais má fhágtar an dífhoraoisiú atá dlíthiúil sa tír tháirge as an áireamh.

(25)

Leis an measúnú tionchair maidir le bearta beartais féideartha chun aghaidh a thabhairt ar an dífhoraoisiú agus ar an díghrádú foraoise faoi thionchar an Aontais, le conclúidí ón gComhairle agus le rún 2020 ó Pharlaimint na hEorpa sainaithnítear go soiléir gur gá an dífhoraoisiú agus an díghrádú foraoise a bhunú mar na treoirchritéir le haghaidh bearta atá le teacht ón Aontas. Dá bhrí sin, leis an gcreat dlíthiúil nua ón Aontas ba cheart aghaidh a thabhairt ar an dlíthiúlacht agus ar cé acu atá nó nach bhfuil táirgeadh tráchtearraí agus táirgí ábhartha gan dífhoraoisiú.

(25)

Leis an measúnú tionchair maidir le bearta beartais féideartha chun aghaidh a thabhairt ar an dífhoraoisiú agus ar an díghrádú foraoise faoi thionchar an Aontais, le conclúidí ón gComhairle agus le rún 2020 ó Pharlaimint na hEorpa sainaithnítear go soiléir gur gá an dífhoraoisiú agus an díghrádú foraoise a bhunú mar na treoirchritéir le haghaidh bearta atá le teacht ón Aontas. Trí dhíriú ar dhlíthiúlacht amháin, d’fhéadfaí rás go grinneall a spreagadh i dtíortha atá ag brath go mór ar onnmhairí talmhaíochta. D’fhéadfaí cathú a dhéanamh ar na tíortha sin a gcosaint comhshaoil a ísliú d’fhonn rochtain a gcuid táirgí ar mhargadh an Aontais a éascú. Dá bhrí sin, ba cheart go ndíreodh creat dlíthiúil nua an Aontais ar dhlíthiúlacht, cibé an bhfuil táirgeadh tráchtearraí agus táirgí ábhartha gan dífhoraoisiú agus cibé ar leanfadh le cosaint chearta tionachta na bpobal dúchasach agus na bpobal áitiúil.

(26)

Ba cheart an sainmhíniú ar “gan dífhoraoisiú” a bheith sách leathan chun an dífhoraoisiú agus an díghrádú foraoise araon a chumhdach, ba cheart soiléireacht dhlíthiúil a sholáthar leis, agus ba cheart é a bheith intomhaiste bunaithe ar shonraí atá cainníochtúil, oibiachtúil agus aitheanta go hidirnáisiúnta.

(26)

Ba cheart an sainmhíniú ar “gan dífhoraoisiú” a bheith sách leathan chun an dífhoraoisiú, an díghrádú foraoise agus an tiontú foraoise a chumhdach, ba cheart soiléireacht dhlíthiúil a sholáthar leis, agus ba cheart é a bheith intomhaiste bunaithe ar shonraí atá cainníochtúil, oibiachtúil agus aitheanta go hidirnáisiúnta.

(27)

Leis an Rialachán ba cheart na tráchtearraí sin a chumhdach a bhfuil tomhaltas an Aontais maidir leo ar an tomhaltas is ábhartha ó thaobh an dífhoraoisiú domhanda agus an díghrádú foraoise a spreagadh agus ar lena n-aghaidh a d’fhéadfaí na tairbhí is airde in aghaidh luach aonaid na trádála a thabhairt le hidirghabháil bheartais ón Aontas. Athbhreithniú cuimsitheach ar an litríocht eolaíoch, eadhon ar phríomhfhoinsí lena meastar tionchar thomhaltas an Aontais ar an dífhoraoisiú domhanda agus lena nasctar an lorg sin le tráchtearraí sonracha, rinneadh é mar chuid den staidéar lena dtacaítear leis an Measúnú Tionchair agus cros-seiceáladh é trí chomhairliúchán forleathan le geallsealbhóirí. Leis an bpróiseas sin soláthraíodh an chéad liosta d’ocht dtráchtearra . Áiríodh adhmad go díreach sa raon feidhme ós rud é gur cumhdaíodh cheana é le EUTR. Laghdaíodh liosta na dtráchtearraí thairis sin ansin trí anailís éifeachtúlachta sa Mheasúnú Tionchair. Leis an anailís éifeachtúlachta sin rinneadh heicteáir an dífhoraoisithe atá nasctha le tomhaltas an Aontais, mar a measadh i bpáipéar taighde le déanaí  (44) , le haghaidh gach ceann de na tráchtearraí sin a chur i gcomparáid lena meánluach d’allmhairí an Aontais. De réir an pháipéir taighde a úsáideadh le haghaidh na hanailíse éifeachtúlachta, seasann sé thráchtearra don sciar is mó den dífhoraoisiú faoi thionchar an Aontais i measc na n-ocht dtráchtearra ar a ndearnadh anailís sa pháipéar taighde sin: ola pailme (33,95  %), soighe (32,83  %), adhmad (8,62  %), cócó (7,54  %), caife (7,01  %) agus mairteoil (5,01  %).

(27)

Leis an Rialachán ba cheart na tráchtearraí sin a chumhdach a bhfuil tomhaltas an Aontais maidir leo ar an tomhaltas is ábhartha ó thaobh an dífhoraoisiú domhanda , an díghrádú foraoise agus an tiontú foraoise a spreagadh agus ar lena n-aghaidh a d’fhéadfaí na tairbhí is airde in aghaidh luach aonaid na trádála a thabhairt le hidirghabháil bheartais ón Aontas. Mar chuid den staidéar lena dtacaítear leis an Measúnú Tionchair, rinneadh athbhreithniú cuimsitheach ar an litríocht eolaíoch, eadhon ar phríomhfhoinsí lena meastar tionchar thomhaltas an Aontais ar an dífhoraoisiú domhanda agus lena nasctar an lorg comhshaoil sin le tráchtearraí sonracha, agus cros-seiceáladh é trí chomhairliúchán forleathan le geallsealbhóirí. Leis an bpróiseas sin soláthraíodh an chéad liosta de thráchtearraí . Áiríodh adhmad go díreach sa raon feidhme ós rud é gur cumhdaíodh cheana é le EUTR. De réir páipéar taighde  (44) le déanaí a úsáideadh le haghaidh na hanailíse éifeachtúlachta, seasann sé thráchtearra don sciar is mó den dífhoraoisiú faoi thionchar an Aontais i measc na dtráchtearraí ar fad ar a ndearnadh anailís sa pháipéar taighde sin: ola pailme (33,95  %), soighe (32,83  %), adhmad (8,62  %), cócó (7,54  %), caife (7,01  %) agus mairteoil (5,01  %). Ba cheart go mbeadh feoil a allmhairítear isteach san Aontas a bheith faoi réir na rialacha céanna le feoil a tháirgtear laistigh den Aontas. Dá bhrí sin, ba cheart go gcumhdófaí feoil ó mhucra, ó éineoil agus ó chaoirigh agus ó ghabhair leis an Rialachán seo chun a áirithiú gur tugadh mar bheatha d’ainmhithe a tógadh lasmuigh den Aontas agus a allmhairítear ina dhiaidh sin le tráchtearraí nó táirgí nach mbíonn dífhoraoisiú mar thoradh orthu. Ba cheart rubar agus arbhar Indiach a chumhdach leis an Rialachán seo freisin mar gheall ar a dtionchar ar dhífhoraoisiú domhanda. Ba cheart go mbeadh an Coimisiún i dteideal gníomhartha tarmligthe a ghlacadh chun raon feidhme Iarscríbhinn I a leathnú.

(27a)

Ba cheart go ndéanfaí institiúidí airgeadais a chumhdach leis an Rialachán seo toisc go bhféadfadh a gcuid seirbhísí tacú le gníomhaíochtaí a bhaineann go díreach nó go hindíreach le dífhoraoisiú, díghrádú foraoise agus tiontú foraoise. Ba cheart, dá bhrí sin, go ndéanfaí gach gníomhaíocht baincéireachta, infheistíochta agus árachais de chuid institiúidí airgeadais a áireamh i raon feidhme an Rialacháin seo chun cosc a chur orthu tacú le tionscadail a bhfuil baint dhíreach nó indíreach acu le dífhoraoisiú, díghrádú foraoise nó tiontú foraoise.

(29)

Ba cheart oibleagáidí maidir le tráchtearraí agus le táirgí ábhartha a leagan síos leis an Rialachán seo chun an dífhoraoisiú agus an díghrádú foraoise a chomhrac go héifeachtach, agus chun slabhraí soláthair gan dífhoraoisiú a chur chun cinn.

(29)

Ba cheart oibleagáidí maidir le tráchtearraí agus le táirgí ábhartha a leagan síos leis an Rialachán seo chun an dífhoraoisiú, an díghrádú foraoise agus tiontú foraoise a chomhrac go héifeachtach, agus chun slabhraí soláthair gan dífhoraoisiú a chur chun cinn chomh maith le cosaint chearta an duine agus chearta na bpobal dúchasach agus áitiúil a chur chun cinn, san Aontas agus i dtríú tíortha .

(29a)

Agus measúnú á dhéanamh ar an riosca nach gcomhlíonfar ceanglais an Rialacháin seo i gcás tráchtearraí agus táirgí ábhartha a bheartaítear a chur ar mhargadh an Aontais nó a onnmhairiú amach as, ba cheart sáruithe ar chearta an duine a bhaineann le dífhoraoisiú, le díghrádú foraoise agus le tiontú foraoise, lena n-áirítear sáruithe ar chearta pobal dúchasach, pobal áitiúil agus sealbhóirí gnáthcheart tionachta, a chur san áireamh.

(30)

Maidir le roinnt eagraíochtaí agus comhlachtaí idirnáisiúnta (e.g. Eagraíocht Bhia agus Talmhaíochta na Náisiún Aontaithe, an Painéal Idir-Rialtasach ar an Athrú Aeráide, Clár Comhshaoil na Náisiún Aontaithe, Comhaontú Pháras, an tAontas Idirnáisiúnta do Chaomhnú an Dúlra, an Coinbhinsiún maidir leis an Éagsúlacht Bhitheolaíoch), d’fhorbair siad obair i réimse an dífhoraoisithe agus an díghrádaithe foraoise agus cuirtear leis an obair sin leis na sainmhínithe sa Rialachán seo.

(30)

Maidir le roinnt eagraíochtaí agus comhlachtaí idirnáisiúnta (e.g. Eagraíocht Bhia agus Talmhaíochta na Náisiún Aontaithe, an Painéal Idir-Rialtasach ar an Athrú Aeráide, Clár Comhshaoil na Náisiún Aontaithe, Comhaontú Pháras, an tAontas Idirnáisiúnta do Chaomhnú an Dúlra, an Coinbhinsiún maidir leis an Éagsúlacht Bhitheolaíoch), d’fhorbair siad obair i réimse an dífhoraoisithe agus an díghrádaithe foraoise chomh maith le tiontú agus díghrádú eiceachóras eile gus cuirtear leis an obair sin leis na sainmhínithe sa Rialachán seo.

(31)

Ba cheart spriocdháta a shocrú chun bunús a sholáthar leis an meastóireacht ar cé acu a bhí nó nach raibh an talamh lena mbaineann faoi réir an dífhoraoisithe nó an díghrádaithe foraoise, rud a chiallaíonn nach gceadófaí aon tráchtearra ná táirge i raon feidhme an Rialacháin seo a thabhairt isteach i margadh an Aontais ná a onnmhairiú dá dtáirgfí iad ar thalamh a bhí faoi réir an dífhoraoisithe nó an díghrádaithe foraoise tar éis an dáta sin. Ba cheart foráil a dhéanamh leis maidir leis an bhfíorú agus leis an bhfaireachán iomchuí, é a bheith ag comhfhreagairt do ghealltanais idirnáisiúnta atá ann cheana, amhail na SDGanna agus Dearbhú Nua-Eabhrac maidir le Foraoisí, agus, dá réir sin, íoslaghdú á dhéanamh ar cur isteach tobann ar shlabhraí soláthair agus aon dreasacht a bhaint maidir le dlús a chur le gníomhaíochtaí as a n-eascraíonn an dífhoraoisiú agus an díghrádú foraoise i bhfianaise theacht i bhfeidhm an Rialacháin seo.

(31)

Ba cheart spriocdháta a shocrú chun bunús a sholáthar leis an meastóireacht ar cé acu a bhí nó nach raibh an talamh lena mbaineann faoi réir an dífhoraoisithe , an díghrádaithe foraoise nó an tiontaithe foraoise, rud a chiallaíonn nach gceadófaí aon tráchtearra ná táirge i raon feidhme an Rialacháin seo a thabhairt isteach i margadh an Aontais ná a onnmhairiú dá dtáirgfí iad ar thalamh a bhí faoi réir an dífhoraoisithe nó an díghrádaithe foraoise tar éis an dáta sin. Ba cheart foráil a dhéanamh leis maidir leis an bhfíorú agus leis an bhfaireachán iomchuí, agus gealltanais idirnáisiúnta atá ann cheana á gcur i gcuntas , amhail na SDGanna agus Dearbhú Nua-Eabhrac maidir le Foraoisí, agus, dá réir sin, íoslaghdú á dhéanamh ar cur isteach tobann ar shlabhraí soláthair agus aon dreasacht a bhaint maidir le dlús a chur le gníomhaíochtaí as a n-eascraíonn an dífhoraoisiú agus an díghrádú foraoise i bhfianaise theacht i bhfeidhm an Rialacháin seo.

(32)

Chun neartú a dhéanamh ar rannchuidiú an Aontais leis an dífhoraoisiú agus leis an díghrádú foraoise a stopadh, agus chun a áirithiú nach gcuirfear tráchtearraí ná táirgí ó shlabhraí soláthair a bhaineann leis an dífhoraoisiú agus leis an díghrádú foraoise ar mhargadh an Aontais, níor cheart tráchtearraí ná táirgí ábhartha a chur ar mhargadh an Aontais ná a chur ar fáil air, ná a onnmhairiú ó mhargadh an Aontais, mura rud é go bhfuil siad gan dífhoraoisiú agus gur táirgeadh iad i gcomhréir le reachtaíocht ábhartha na tíre táirgthe . Chun a dheimhniú gurb é sin an cás, ba cheart ráiteas maidir le dícheall cuí a bheith ag gabháil leo i gcónaí.

(32)

Chun neartú a dhéanamh ar rannchuidiú an Aontais leis an dífhoraoisiú , leis an díghrádú foraoise agus leis an tiontú foraoise a stopadh, agus chun a áirithiú nach gcuirfear tráchtearraí ná táirgí ó shlabhraí soláthair a bhaineann leis an dífhoraoisiú, leis an díghrádú foraoise agus leis an tiontú foraoise ar mhargadh an Aontais ná nach ndéanfar iad a onnmhairiú ó mhargadh an Aontais , níor cheart tráchtearraí ná táirgí ábhartha a chur ar mhargadh an Aontais ná a chur ar fáil air, ná a onnmhairiú ó mhargadh an Aontais, mura rud é go bhfuil siad gan dífhoraoisiú agus gur táirgeadh iad i gcomhréir le caighdeáin agus dlíthe intíre agus idirnáisiúnta . Chun a dheimhniú gurb é sin an cás, ba cheart ráiteas maidir le dícheall cuí a bheith ag gabháil leo i gcónaí.

(33)

Ar bhonn cur chuige córasach, ba cheart d’oibreoirí na bearta iomchuí a dhéanamh chun a shuí go gcomhlíonann na tráchtearraí agus na táirgí ábhartha a bheartaíonn siad a chur ar mhargadh an Aontais ceanglais gan dífhoraoisiú agus ceanglais dlíthiúlachta an Rialacháin seo. Chuige sin, ba cheart d’oibreoirí nósanna imeachta um dhícheall cuí a bhunú agus a chur chun feidhme. Ba cheart trí eilimint a áireamh sa nós imeachta um dhícheall cuí a cheanglaítear leis an Rialachán seo: ceanglais faisnéise, measúnú riosca agus bearta maolúcháin riosca. Ba cheart na nósanna imeachta um dhícheall cuí a dhearadh chun rochtain a sholáthar ar fhaisnéis maidir le foinsí agus le soláthróirí na dtráchtearraí agus na dtáirgí atá á gcur ar mhargadh an Aontais, lena n-áirítear faisnéis lena léirítear go bhfuil na ceanglais maidir le heaspa dífhoraoisithe agus díghrádaithe foraoise agus na ceanglais dlíthiúlachta á gcomhlíonadh, inter alia trí thír agus trí limistéar an táirgthe a shainaithint, lena n-áirítear comhordanáidí suímh gheografaigh na ndáileachtaí ábhartha talún . Leis na comhordanáidí suímh gheografaigh sin atá ag brath ar uainiú, suíomh agus/nó faire na Cruinne, d’fhéadfaí úsáid a bhaint as sonraí spáis agus seirbhísí a soláthraíodh faoi chlár spáis an Aontais (EGNOS/Galileo agus Copernicus). Ar bhonn na faisnéise sin, ba cheart d’oibreoirí measúnú riosca a dhéanamh. I gcás ina sainaithnítear riosca, ba cheart d’oibreoirí an riosca sin a mhaolú chun riosca nialais nó diomaibhseach a bhaint amach. Níor cheart a cheadú don oibreoir an tráchtearra ná an táirge ábhartha a chur ar mhargadh an Aontais ná a onnmhairiú ach amháin tar éis na mbeart a cheanglaítear maidir leis an nós imeachta um dhícheall cuí a dhéanamh agus teacht ar an gconclúid nach ann d’aon riosca lena léirítear nach gcomhlíonann an tráchtearra ná an táirge ábhartha an Rialachán seo nó nach ann ach do riosca diomaibhseach gurb amhlaidh sin.

(33)

Ar bhonn cur chuige córasach, ba cheart d’oibreoirí na bearta iomchuí a dhéanamh chun a shuí go gcomhlíonann na tráchtearraí agus na táirgí ábhartha a bheartaíonn siad a chur ar mhargadh an Aontais ceanglais gan dífhoraoisiú agus ceanglais dlíthiúlachta an Rialacháin seo. Chuige sin, ba cheart d’oibreoirí nósanna imeachta um dhícheall cuí a bhunú agus a chur chun feidhme. Ba cheart ceithre eilimint a áireamh sa nós imeachta um dhícheall cuí a cheanglaítear leis an Rialachán seo: ceanglais faisnéise, measúnú riosca agus bearta maolúcháin riosca agus oibleagáidí tuairiscithe . Ba cheart na nósanna imeachta um dhícheall cuí a dhearadh chun rochtain a sholáthar ar fhaisnéis maidir le foinsí agus le soláthróirí na dtráchtearraí agus na dtáirgí atá á gcur ar mhargadh an Aontais, lena n-áirítear faisnéis lena léirítear go bhfuil na ceanglais maidir le heaspa dífhoraoisithe, díghrádaithe foraoise agus tiontaithe foraoise agus ceanglais dlíthiúlachta á gcomhlíonadh, agus go bhfuil an ceanglas dlíthiúlachta agus an dlí idirnáisiúnta um chearta an duine comhlíonta ag an tír táirgthe, lena n-áirítear an ceart chun toiliú saor, feasach agus roimh ré inter alia trí thír an táirgthe nó codanna di a shainaithint, lena n-áirítear comhordanáidí geoshuímh . Leis na comhordanáidí suímh gheografaigh sin atá ag brath ar uainiú, suíomh agus/nó faire na Cruinne, d’fhéadfaí úsáid a bhaint as sonraí spáis agus seirbhísí a soláthraíodh faoi chlár spáis an Aontais (EGNOS/Galileo agus Copernicus). D’fhéadfadh dúshlán ar leith a bheith ag baint le cur i bhfeidhm an cheanglais geoshuímh in earnálacha ina seasann feirmeoirí beaga do sciar suntasach de tháirgeoirí, agus ba cheart treoir chomh maith le tacaíocht theicniúil agus airgeadais a chur ar fáil i gcás inarb ábhartha. Ar bhonn na faisnéise sin, ba cheart d’oibreoirí measúnú riosca a dhéanamh. I gcás ina sainaithnítear riosca, ba cheart d’oibreoirí an riosca sin a mhaolú chun riosca nialais nó diomaibhseach a bhaint amach. Níor cheart a cheadú don oibreoir an tráchtearra ná an táirge ábhartha a chur ar mhargadh an Aontais ná a onnmhairiú ach amháin tar éis na mbeart a cheanglaítear maidir leis an nós imeachta um dhícheall cuí a dhéanamh agus teacht ar an gconclúid nach ann d’aon riosca lena léirítear nach gcomhlíonann an tráchtearra ná an táirge ábhartha an Rialachán seo nó nach ann ach do riosca diomaibhseach gurb amhlaidh sin. Chun an trédhearcacht a chothú agus forfheidhmiú a éascú, ba cheart d’oibreoirí, ar bhonn bliantúil, tuairisciú go poiblí ar a gcóras díchill chuí, lena n-áirítear na céimeanna a glacadh chun a n-oibleagáidí a chur chun feidhme.

(33a)

Ba cheart go ndéanfadh oibreoirí iarrachtaí réasúnacha a dhéanamh chun a áirithiú go n-íocfar praghas cothrom leis na táirgeoirí óna bhfoinsíonn siad, go háirithe feirmeoirí beaga, chun ioncam maireachtála a chumasú agus chun aghaidh a thabhairt go héifeachtach ar an mbochtaineacht mar bhunchúis leis an dífhoraoisiú.

(33b)

Ba cheart go mbeadh oibreoirí agus trádálaithe agus údaráis inniúla na mBallstát in ann tairbhe a bhaint as na huirlisí a chuireann an tAontas ar fáil agus an fhaisnéis is gá a bhailiú agus a ath-aistriú do nós imeachta an díchill chuí . Ba cheart do na gníomhaireachtaí atá i gceannas ar EGNOS/Galileo agus Copernicus a sineirgí a neartú chun cur chuige iomlánaíoch a bheith ann. Ba cheart d’oibreoirí agus do thrádálaithe, i gcomhar leis an gCoimisiún, tacú le feirmeoirí, go háirithe feirmeoirí beaga, pobail dhúchasacha agus pobail áitiúla, ionas gur féidir leo na huirlisí is gá a fháil agus a úsáid go hiomchuí chun faisnéis a bhailiú, lena n-áirítear an geoshuíomh, agus chun úinéireacht a ghlacadh orthu ar bhealach inbhuanaithe.

(34)

Ba cheart do na hoibreoirí freagracht a ghlacadh go foirmiúil as comhlíontacht na dtráchtearraí nó na dtáirgí ábhartha a bheartaíonn siad a chur ar mhargadh an Aontais nó a onnmhairiú trí ráitis maidir le dícheall cuí a chur ar fáil. Leis an Rialachán seo ba cheart teimpléad le haghaidh na ráiteas sin a sholáthar. Tá coinne leis go n-éascófar leis sin forfheidhmiú an Rialacháin seo trí na húdaráis inniúla agus na cúirteanna mar aon le comhlíontacht ó oibreoirí a mhéadú.

(34)

Ba cheart do na hoibreoirí a chuireann tráchtearra nó táirge lena mbaineann ar mhargadh an Aontais nó a onnmhairíonn táirge nó tráchtearra chuig tríú tír freagracht a ghlacadh go foirmiúil as comhlíontacht na dtráchtearraí nó na dtáirgí ábhartha a bheartaíonn siad a chur ar mhargadh an Aontais nó a onnmhairiú trí ráitis maidir le dícheall cuí a chur ar fáil. Leis an Rialachán seo ba cheart teimpléad le haghaidh na ráiteas sin a sholáthar. Tá coinne leis go n-éascófar leis sin forfheidhmiú an Rialacháin seo trí na húdaráis inniúla agus na cúirteanna mar aon le comhlíontacht ó oibreoirí a mhéadú.

(36)

Ba cheart do thrádálaithe a bheith freagrach as faisnéis a bhailiú agus a choimeád lena n-áirithítear trédhearcacht shlabhra soláthair na dtráchtearraí agus na dtáirgí ábhartha a chuireann siad ar fáil ar an margadh. Tá tionchar suntasach ag trádálaithe móra nach fiontair bheaga agus mheánmhéide (FBManna) iad ar shlabhraí soláthair agus tá ról tábhachtach acu chun a áirithiú go mbeidh siad gan dífhoraoisiú agus ba cheart na hoibleagáidí céanna a bheith orthu, dá bhrí sin, agus atá ar oibreoirí.

(36)

Ba cheart do thrádálaithe a bheith freagrach as faisnéis a bhailiú agus a choimeád lena n-áirithítear trédhearcacht shlabhra soláthair na dtráchtearraí agus na dtáirgí ábhartha a chuireann siad ar fáil ar an margadh. Tá tionchar suntasach ag trádálaithe móra nach fiontair bheaga agus mheánmhéide (FBManna) iad ar shlabhraí soláthair agus tá ról tábhachtach acu chun a áirithiú go mbeidh na slabhraí soláthair gan dífhoraoisiú agus ba cheart na hoibleagáidí céanna a bheith orthu, dá bhrí sin, agus atá ar oibreoirí.

(37)

Chun an trédhearcacht a chothú agus forfheidhmiú a éascú, ba cheart d’oibreoirí nach FBManna iad , ar bhonn bliantúil, tuairisciú go poiblí ar a gcóras díchill chuí, lena n-áirítear maidir leis na bearta a rinneadh chun a n-oibleagáidí a chur chun feidhme.

(37)

Chun an trédhearcacht a chothú agus forfheidhmiú a éascú, ba cheart d’oibreoirí, ar bhonn bliantúil, tuairisciú go poiblí ar a gcóras díchill chuí, lena n-áirítear na céimeanna a glacadh chun a n-oibleagáidí a chur chun feidhme.

(38)

Ionstraimí reachtacha eile ón Aontas lena leagtar amach ceanglais maidir le dícheall cuí sa slabhra luacha maidir le drochthionchair ar chearta an duine nó le drochthionchair chomhshaoil , ba cheart feidhm a bheith acu a mhéid nach ann d’aon fhoráil shonrach leis an gcuspóir, leis an gcineál nó leis an éifeacht chéanna sa Rialachán seo a fhéadfar a oiriúnú i bhfianaise leasuithe reachtacha amach anseo. Níor cheart cur i bhfeidhm ionstraimí reachtacha eile ón Aontas a eisiamh, lena leagtar síos ceanglais maidir le dícheall cuí i leith an tslabhra luacha, de thoradh gurb ann don Rialachán seo. I gcás ina ndéanfar foráil leis na hionstraimí reachtacha eile sin ón Aontas maidir le forálacha níos sonraí nó ina gcuirfear ceanglais leo leis na forálacha a leagtar síos sa Rialachán seo, ba cheart na forálacha sin a chur i bhfeidhm i gcomhar le forálacha an Rialacháin seo. Thairis sin, i gcás ina mbeidh níos mó forálacha sonracha sa Rialachán seo, níor cheart iad a léirmhíniú ar bhealach lena ndéantar dochar do chur i bhfeidhm éifeachtach ionstraimí reachtacha eile ón Aontas maidir le dícheall cuí nó do bhaint amach a n-aidhme ginearálta.

(38)

Maidir le hionstraimí reachtacha eile ón Aontas lena leagtar amach ceanglais díchill chuí sa slabhra luacha maidir le drochthionchair ar chearta an duine nó ar an gcomhshaol, amhail Rialachán (AE) 2020/852 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle  (1a) agus [an Treoir maidir le Dícheall Cuí i dtaca le hInbhuanaitheacht Chorparáideach atá ar na bacáin]  (1b), ba cheart feidhm a bheith acu a mhéid nach ann d’aon fhoráil shonrach leis an gcuspóir, leis an gcineál nó leis an éifeacht chéanna sa Rialachán seo a fhéadfar a oiriúnú i bhfianaise leasuithe reachtacha amach anseo. Is é is aidhm don Rialachán seo comhréireacht tráchtearraí agus táirgí le ceanglais inbhuanaitheachta agus dlíthiúlachta a áirithiú. Tá sé infheidhme ar bhonn ex-ante sula mbeidh tráchtearraí nó táirgí onnmhairithe ó mhargadh an Aontais nó curtha ar mhargadh an Aontais. Níor cheart cur i bhfeidhm ionstraimí reachtacha eile ón Aontas a eisiamh, lena leagtar síos ceanglais maidir le dícheall cuí i leith an tslabhra luacha, de thoradh gurb ann don Rialachán seo a bhaineann go sonrach le tráchtearraí . I gcás ina ndéanfar foráil leis na hionstraimí reachtacha eile sin ón Aontas maidir le forálacha níos sonraí nó ina gcuirfear ceanglais leo leis na forálacha a leagtar síos sa Rialachán seo, ba cheart na forálacha sin a chur i bhfeidhm i gcomhar le forálacha an Rialacháin seo. Thairis sin, i gcás ina mbeidh níos mó forálacha sonracha sa Rialachán seo, níor cheart iad a léirmhíniú ar bhealach lena ndéantar dochar do chur i bhfeidhm éifeachtach ionstraimí reachtacha eile ón Aontas maidir le dícheall cuí nó do bhaint amach a n-aidhme ginearálta. Ba cheart don Choimisiún treoirlínte soiléire agus sothuigthe a eisiúint chun cabhrú le hoibreoirí agus trádálaithe, go háirithe FBManna, ceanglais an Rialacháin seo a chomhlíonadh d’fhonn an t-ualach riaracháin agus airgeadais a íoslaghdú. Ba cheart go dtacódh na treoirlínte le hoibreoirí a gceanglais díchill chuí a chomhlíonadh nuair a thagann siad faoi raon feidhme ionstraimí reachtacha den chineál céanna ina leagtar amach ceanglais eile díchill chuí.

(38a)

Tá nasc díreach idir dífhoraoisiú agus tiontú éiceachóras agus sáruithe ar chearta an duine, go háirithe cearta na bpobal dúchasach agus na bpobal áitiúil. Ba cheart aird ar leith a thabhairt ar a riachtanais agus iad a áireamh go hiomlán i gcur chun feidhme an Rialacháin seo. Ba cheart go n-áiritheofaí urramú iomlán ar théacsanna agus caighdeáin idirnáisiúnta, lena n-áirítear Dearbhú na Náisiún Aontaithe maidir le Cearta na bPobal Dúchasach, gnáthchearta tionachta, an ceart chun toiliú saor, feasach agus agus feasach (FPIC) a fháil. Ba cheart cearta saothair mar a chumhdaítear iad i gcoinbhinsiúin bhunúsacha na hEagraíochta Idirnáisiúnta Saothair, cearta na mban, na cearta chun cosaint an chomhshaoil agus an ceart chun cearta an duine agus an comhshaol a chosaint a chur chun cinn freisin.

(40)

Ba cheart do na Ballstáit a bheith freagrach as an Rialachán seo a fhorfheidhmiú, agus ba cheart a cheangal ar na húdaráis inniúla dá gcuid a áirithiú go gcomhlíonfar an Rialachán seo go hiomlán. Forfheidhmiú aonfhoirmeach ar an Rialachán seo a mhéid a bhaineann le tráchtearraí agus le táirgí ábhartha a bheith á dtabhairt isteach i margadh an Aontais nó á gcur amach as, ní féidir é a bhaint amach ach amháin trí mhalartú faisnéise agus comhar córasach idir na húdaráis inniúla, na húdaráis chustaim agus an Coimisiún.

(40)

Ba cheart do na Ballstáit a bheith freagrach as an Rialachán seo a fhorfheidhmiú, agus ba cheart a cheangal ar na húdaráis inniúla dá gcuid a áirithiú go gcomhlíonfar an Rialachán seo go hiomlán. Forfheidhmiú aonfhoirmeach ar an Rialachán seo a mhéid a bhaineann le tráchtearraí agus le táirgí ábhartha a bheith á dtabhairt isteach i margadh an Aontais nó á gcur amach as, ní féidir é a bhaint amach ach amháin trí mhalartú faisnéise agus comhar córasach idir na húdaráis inniúla, na húdaráis chustaim agus an Coimisiún. Ba cheart don Choimisiún, go háirithe, anailís a dhéanamh ar na pionóis arna gcur i bhfeidhm ag na Ballstáit agus malartú a dhéanamh leo chun cur chun feidhme comhchuibhithe an Rialacháin seo a chur chun cinn.

(40a)

Chun críocha fhorfheidhmiú éifeachtach an Rialacháin seo agus chun críocha chomhlíonadh an Rialacháin seo ag údaráis inniúla, oibreoirí agus trádálaithe, ba cheart don phobal lena mbaineann a bheith in ann beart a dhéanamh chun a áirithiú go gcomhlíonfar dlí an chomhshaoil agus, ar an gcaoi sin, an comhshaol a chosaint.

(40b)

Is ceart daonna a aithnítear go hidirnáisiúnta é an ceart chun leighis éifeachtaigh, a chumhdaítear in Airteagal 8 de Dhearbhú Uilechoiteann Chearta an Duine, in Airteagal 9(3) de Choinbhinsiún Aarhus maidir le Rochtain ar Fhaisnéis, Rannpháirtíocht Phoiblí i gCinnteoireacht agus Rochtain ar Cheartas i gCúrsaí Comhshaoil agus in Airteagal 2(3) den Chúnant Idirnáisiúnta ar Chearta Sibhialta agus Polaitiúla, agus is ceart bunúsach de chuid an Aontais é freisin de réir bhrí Airteagal 47 de Chairt um Chearta Bunúsacha an Aontais Eorpaigh agus ba cheart do na Ballstáit a áirithiú, dá bhrí sin, go mbeidh rochtain chuí ar leigheas éifeachtach ag daoine den phobal lena mbaineann nó a ndéanann sárú ar an Rialachán seo difear dóibh.

(41)

Tá cur chun feidhme agus forfheidhmiú éifeachtach agus éifeachtúil an Rialacháin seo fíor-riachtanach chun a spriocanna a bhaint amach. Chuige sin, ba cheart don Choimisiún córas faisnéise a chur ar bun agus a bhainistiú chun tacú leis na hoibreoirí agus leis na húdaráis inniúla an fhaisnéis is gá a chur i láthair agus a rochtain maidir le tráchtearraí agus le táirgí ábhartha a chuirtear ar an margadh. Ba cheart do na hoibreoirí na ráitis maidir le dícheall cuí a chur faoi bhráid an chórais faisnéise. Ba cheart an córas faisnéise a bheith inrochtana ag na húdaráis inniúla agus ag na húdaráis chustaim chun éascaíocht a dhéanamh ar a n-oibleagáidí a chomhlíonadh faoin Rialachán seo. Ba cheart an córas faisnéise a bheith inrochtana ag pobal níos leithne freisin, agus na sonraí anaithnidithe á soláthar i bhformáid oscailte mheaisín-inléite i gcomhréir le Beartas Sonraí Oscailte an Aontais.

(41)

Tá cur chun feidhme agus forfheidhmiú éifeachtach agus éifeachtúil an Rialacháin seo fíor-riachtanach chun a spriocanna a bhaint amach. Chuige sin, ba cheart don Choimisiún córas faisnéise a chur ar bun agus a bhainistiú chun tacú leis na hoibreoirí agus leis na húdaráis inniúla an fhaisnéis is gá a chur i láthair agus a rochtain maidir le tráchtearraí agus le táirgí ábhartha a chuirtear ar an margadh. Ba cheart do na hoibreoirí na ráitis maidir le dícheall cuí a chur faoi bhráid an chórais faisnéise. Ba cheart go mbeadh an córas faisnéise inrochtana ag na húdaráis inniúla agus ag na húdaráis chustaim chun éascaíocht a dhéanamh ar a n-oibleagáidí a chomhlíonadh faoin Rialachán seo agus ba cheart go n-éascófaí leis aistrithe faisnéise idir na Ballstáit, údaráis inniúla agus údaráis chustaim agus ina measc . Ba cheart na sonraí nach bhfuil íogair ó thaobh na tráchtála de a bheith inrochtana ag pobal níos leithne freisin, agus na sonraí a bheith anaithnidithe – seachas faisnéis a bhaineann le liosta na n-oibreoirí agus na dtrádálaithe neamhchomhlíontacha – agus á soláthar i bhformáid oscailte mheaisín-inléite i gcomhréir le Beartas Sonraí Oscailte an Aontais.

(42)

Maidir leis na tráchtearraí ábhartha a thugtar isteach i margadh an Aontais nó a chuirtear amach as, tá sé de chúram ar na húdaráis inniúla fíorú a dhéanamh ar chomhlíontacht tráchtearraí agus táirgí ábhartha leis na hoibleagáidí faoin Rialachán seo, cé gurb é ról na n-údarás custaim a áirithiú go gcuirfear an tagairt do ráiteas maidir le dícheall cuí ar fáil sa dearbhú custaim i gcás inarb infheidhme agus, ina theannta sin ón tráth a chuirfear an comhéadan leictreonach i bhfeidhm chun faisnéis a mhalartú idir na húdaráis chustaim agus na húdaráis inniúla, chun stádas an ráitis maidir le dícheall cuí a sheiceáil tar éis anailís riosca tosaigh a bheith déanta ag na húdaráis inniúla sa Chóras Faisnéise agus gníomhú dá réir sin (i.e. tráchtearra nó táirge a chur ar fionraí nó a dhiúltú má iarrtar orthu amhlaidh a dhéanamh tríd an stádas sa Chóras Faisnéise). Leis an eagrú sonrach sin ar rialuithe faightear réidh le cur i bhfeidhm Chaibidil VII de Rialachán (AE) 2019/1020 a mhéid a bhaineann le cur i bhfeidhm agus forfheidhmiú an Rialacháin seo.

(42)

Maidir leis na tráchtearraí ábhartha agus táirgí a thugtar isteach i margadh an Aontais nó a chuirtear amach as, tá sé de chúram ar na húdaráis inniúla fíorú a dhéanamh ar chomhlíontacht tráchtearraí agus táirgí ábhartha leis na hoibleagáidí faoin Rialachán seo bunaithe , inter alia, ar na ráitis díchill chuí arna dtíolacadh ag na hoibreoirí, cé gurb é ról na n-údarás custaim a áirithiú go gcuirfear an tagairt do ráiteas maidir le dícheall cuí ar fáil sa dearbhú custaim i gcás inarb infheidhme agus, ina theannta sin ón tráth a chuirfear an comhéadan leictreonach i bhfeidhm chun faisnéis a mhalartú idir na húdaráis chustaim agus na húdaráis inniúla, chun stádas an ráitis maidir le dícheall cuí a sheiceáil tar éis anailís riosca tosaigh a bheith déanta ag na húdaráis inniúla sa Chóras Faisnéise agus gníomhú dá réir sin (i.e. tráchtearra nó táirge a chur ar fionraí nó a dhiúltú má iarrtar orthu amhlaidh a dhéanamh tríd an stádas sa Chóras Faisnéise). Leis an eagrú sonrach sin ar rialuithe faightear réidh le cur i bhfeidhm Chaibidil VII de Rialachán (AE) 2019/1020 a mhéid a bhaineann le cur i bhfeidhm agus forfheidhmiú an Rialacháin seo.

(42a)

Ba cheart na seiceálacha a dhéanann na húdaráis inniúla a dhéanamh ar bhealach is lú a chuireann isteach ar thrádáil agus ar oibríochtaí oibreoirí agus trádálaithe.

(43a)

Ba cheart don Choimisiún acmhainní airgeadais leormhaithe agus leordhóthanacha a áirithiú, lena n-áirítear le haghaidh tacaíocht theicniúil, lena n-áirítear tríd an Ionstraim um Chomharsanacht, Forbairt agus Comhar Idirnáisiúnta – An Eoraip Dhomhanda, chun cabhrú le tíortha comhpháirtíochta na ceanglais a bhunaítear leis an Rialachán seo a chomhlíonadh. Ba cheart go mbeadh na hacmhainní sin ar fáil roimh theacht i bhfeidhm agus chur chun feidhme an Rialacháin seo ina iomláine chun cumais oiriúnaithe na bpobal a ndéantar difear dóibh a fheabhsú, agus aird ar leith á tabhairt ar fheirmeoirí beaga.

(45)

Chun próiseas rialúcháin na dtráchtearraí agus a dtáirgí ábhartha a thugtar isteach i margadh an Aontais nó a chuirtear amach as, a bharrfheabhsú agus chun an t-ualach a bhaint den phróiseas, is gá comhéadain leictreonacha a chur ar bun lena gceadaítear an t-aistriú sonraí uathoibríoch idir córais chustaim agus Córas Faisnéise na n-údarás inniúil. Tá timpeallacht Fhuinneog Aonair an Aontais do chustaim ar an iarrthóir nádúrtha chun tacú leis na haistrithe sonraí sin. Ba cheart na comhéadain a bheith an-uathoibrithe agus so-úsáidte, agus ba cheart ualach breise ar na húdaráis chustaim a theorannú. Thairis sin, i bhfianaise na ndifríochtaí teoranta idir na sonraí atá le dearbhú faoi seach sa dearbhú custaim agus an ráiteas maidir le dícheall cuí, is iomchuí cur chuige “gnólacht-chuig-rialtas” a mholadh ina ndéanann trádálaithe agus oibreoirí eacnamaíocha an ráiteas maidir le dícheall cuí de chuid tráchtearra nó táirge ábhartha a chur ar fáil trí thimpeallacht ionad ilfhreastail náisiúnta do chustaim agus ina ndéantar an ráiteas sin a tharchur go huathoibríoch chuig an gCóras Faisnéise atá in úsáid ag na húdaráis inniúla. Ba cheart do na húdaráis chustaim agus do na húdaráis inniúla rannchuidiú leis na sonraí atá le tarchur a chinneadh mar aon le haon cheanglas teicniúil eile.

(45)

Chun próiseas rialúcháin na dtráchtearraí agus a dtáirgí ábhartha a thugtar isteach i margadh an Aontais nó a chuirtear amach as, a bharrfheabhsú agus chun an t-ualach a bhaint den phróiseas, is gá comhéadain leictreonacha idir-inoibritheacha a chur ar bun lena gceadaítear an t-aistriú sonraí uathoibríoch idir córais chustaim agus Córas Faisnéise na n-údarás inniúil. Tá timpeallacht Fhuinneog Aonair an Aontais do chustaim ar an iarrthóir nádúrtha chun tacú leis na haistrithe sonraí sin. Ba cheart na comhéadain a bheith an-uathoibrithe agus so-úsáidte, agus ba cheart próisis a éascú d’údaráis chustaim chomh maith le costais agus ualach a theorannú d’oibreoirí . Thairis sin, i bhfianaise na ndifríochtaí teoranta idir na sonraí atá le dearbhú faoi seach sa dearbhú custaim agus an ráiteas maidir le dícheall cuí, is iomchuí cur chuige “gnólacht-chuig-rialtas” a mholadh ina ndéanann oibreoirí eacnamaíocha an ráiteas maidir le dícheall cuí de chuid tráchtearra nó táirge ábhartha a chur ar fáil trí thimpeallacht ionad ilfhreastail náisiúnta do chustaim agus ina ndéantar an ráiteas sin a tharchur go huathoibríoch chuig an gCóras Faisnéise atá in úsáid ag na húdaráis inniúla. Ba cheart do na húdaráis chustaim agus do na húdaráis inniúla rannchuidiú leis na sonraí atá le tarchur a chinneadh mar aon le haon cheanglas teicniúil eile.

(46)

Athraíonn an riosca a bhaineann le tráchtearraí agus le táirgí neamhchomhlíontacha a bheith á gcur ar an margadh, ag brath ar an tráchtearra agus an táirge agus ar a thír thionscnaimh agus tháirgthe mar aon leis sin . Oibreoirí a fhoinsíonn tráchtearraí agus táirgí ó thíortha nó ó chodanna díobh lena mbaineann ísealriosca maidir le tráchtearraí ábhartha a fhás, a lománú nó a tháirgeadh de shárú ar an Rialachán seo, ba cheart dóibh a bheith faoi réir níos lú oibleagáidí, rud a laghdaíonn costais chomhlíontachta agus an t-ualach riaracháin. Tráchtearraí agus táirgí ó thíortha ardriosca nó ó chodanna díobh, ba cheart iad a bheith faoi réir grinnscrúdú feabhsaithe ó na húdaráis inniúla.

(46)

Athraíonn an riosca a bhaineann le tráchtearraí agus le táirgí neamhchomhlíontacha a bheith á gcur ar an margadh, ag brath ar an tráchtearra agus an táirge, agus freisin ar a thír thionscnaimh agus tháirgthe nó codanna di . Oibreoirí a fhoinsíonn tráchtearraí agus táirgí ó thíortha nó ó chodanna díobh lena mbaineann ísealriosca maidir le tráchtearraí ábhartha a fhás, a lománú nó a tháirgeadh de shárú ar an Rialachán seo, ba cheart dóibh a bheith faoi réir níos lú oibleagáidí, rud a laghdaíonn costais chomhlíontachta agus an t-ualach riaracháin , mura rud é go bhfuil a fhios ag an oibreoir nó go bhfuil cúis aige le creidiúint gur ann do rioscaí nach gcomhlíonfar an Rialachán seo . I gcás ina dtiocfaidh údarás inniúil ar an eolas faoi riosca go bhfuiltear ag teacht timpeall ar cheanglais an Rialacháin seo, mar shampla i gcás ina ndéantar tráchtearra nó táirge ábhartha a táirgeadh i dtír ardriosca a phróiseáil ina dhiaidh sin san Aontas nó a onnmhairiú isteach san Aontas as tír ísealriosca, agus ina léireofar sa dearbhú custaim nó sa ráiteas díchill chuí gur táirgeadh an tráchtearra nó an táirge i dtír ísealriosca, ba cheart dó a fhíorú, trí sheiceálacha breise, an ann do neamhchomhlíonadh agus, más gá, gníomhaíocht iomchuí a dhéanamh, amhail an tráchtearra nó an táirge ábhartha a bheith á chur ar an margadh a urghabháil agus a chur ar fionraí, chomh maith le seiceálacha breise a dhéanamh. Tráchtearraí agus táirgí ó thíortha ardriosca nó ó chodanna díobh, ba cheart iad a bheith faoi réir grinnscrúdú feabhsaithe ó na húdaráis inniúla.

(47)

Ar an gcúis sin, ba cheart don Choimisiún measúnú a dhéanamh ar riosca an dífhoraoisithe agus an díghrádaithe foraoise ar leibhéal tíre nó codanna di bunaithe ar réimse critéar lena léirítear sonraí cainníochtúla, oibiachtúla agus sonraí a aithnítear go hidirnáisiúnta araon, agus ar thásca go bhfuil na tíortha rannpháirteach go gníomhach sa chomhrac in aghaidh an dífhoraoisithe agus an díghrádaithe foraoise. Leis an bhfaisnéis tagarmharcála sin ba cheart a éascú d’oibreoirí san Aontas dícheall cuí a fheidhmiú agus do na húdaráis inniúla faireachán a dhéanamh ar chomhlíontacht agus í a fhorfheidhmiú, agus dreasacht á soláthar freisin do thíortha táirgíochta chun inbhuanaitheacht a gcóras táirgeachta talmhaíochta a mhéadú agus a dtionchar dífhoraoisiúcháin a laghdú. Ba cheart an méid sin a bheith ina chuidiú le cur le trédhearcacht agus le hinbhuanaitheacht slabhraí soláthair. Ba cheart an córas tagarmharcála sin a bheith bunaithe ar aicmiú trí chiseal de thíortha atá le meas mar thíortha ísealriosca, riosca chaighdeánaigh nó ardriosca. Chun trédhearcacht agus soiléireacht iomchuí a áirithiú, ba cheart don Choimisiún, go háirithe, na sonraí atá á n-úsáid le haghaidh na tagarmharcála, na cúiseanna le hathrú beartaithe an aicmithe agus freagra na tíre lena mbaineann, a chur ar fáil go poiblí. Le haghaidh tráchtearraí agus táirgí ábhartha ó thíortha ísealriosca nó ó chodanna díobh a shainaithnítear mar thíortha ísealriosca, ba cheart a cheadú d’oibreoirí dícheall cuí simplithe a chur i bhfeidhm, cé gur cheart a cheangal ar na húdaráis inniúla grinnscrúdú feabhsaithe a chur i bhfeidhm ar thráchtearraí agus ar tháirgí ábhartha ó thíortha ardriosca nó ó chodanna díobh a aithnítear mar thíortha ardriosca. Ba cheart a chumhachtú don Choimisiún bearta cur chun feidhme a ghlacadh chun na tíortha nó codanna díobh a shuíomh, lena mbaineann ísealriosca nó ardriosca maidir le tráchtearraí agus le táirgí ábhartha a tháirgeadh nach gcomhlíonann an Rialachán seo.

(47)

Ar an gcúis sin, ba cheart don Choimisiún measúnú a dhéanamh ar riosca an dífhoraoisithe agus an díghrádaithe foraoise nó an tiontaithe foraoise ar leibhéal tíre nó codanna di bunaithe ar réimse critéar lena léirítear sonraí cainníochtúla, oibiachtúla agus sonraí a aithnítear go hidirnáisiúnta araon, agus ar thásca go bhfuil na tíortha rannpháirteach go gníomhach sa chomhrac in aghaidh an dífhoraoisithe, an díghrádaithe foraoise agus an tiontaithe foraoise, agus i gcur chun cinn na gceart atá ag pobail dhúchasacha agus ag pobail áitiúla . Leis an bhfaisnéis tagarmharcála sin ba cheart a éascú d’oibreoirí san Aontas dícheall cuí a fheidhmiú agus do na húdaráis inniúla faireachán a dhéanamh ar chomhlíontacht agus í a fhorfheidhmiú, agus dreasacht á soláthar freisin do thíortha is táirgeoirí chun inbhuanaitheacht a gcóras táirgeachta talmhaíochta a mhéadú agus a dtionchar dífhoraoisiúcháin a laghdú. Ba cheart an méid sin a bheith ina chuidiú le cur le trédhearcacht agus le hinbhuanaitheacht slabhraí soláthair. Ba cheart an córas tagarmharcála sin a bheith bunaithe ar aicmiú trí chiseal de thíortha atá le meas mar thíortha ísealriosca, riosca chaighdeánaigh nó ardriosca. Chun trédhearcacht agus soiléireacht iomchuí a áirithiú, ba cheart don Choimisiún, go háirithe, na sonraí atá á n-úsáid le haghaidh na tagarmharcála, na cúiseanna le hathrú beartaithe an aicmithe agus freagra na tíre lena mbaineann, a chur ar fáil go poiblí. Le haghaidh tráchtearraí agus táirgí ábhartha ó thíortha ísealriosca nó ó chodanna díobh a shainaithnítear mar thíortha ísealriosca, ba cheart a cheadú d’oibreoirí dícheall cuí simplithe a chur i bhfeidhm, cé gur cheart a cheangal ar na húdaráis inniúla grinnscrúdú feabhsaithe a chur i bhfeidhm ar thráchtearraí agus ar tháirgí ábhartha ó thíortha ardriosca nó ó chodanna díobh a aithnítear mar thíortha ardriosca. Ba cheart a chumhachtú don Choimisiún bearta cur chun feidhme a ghlacadh chun na tíortha nó codanna díobh a shuíomh, lena mbaineann ísealriosca nó ardriosca maidir le tráchtearraí agus le táirgí ábhartha a tháirgeadh nach gcomhlíonann an Rialachán seo.

(47a)

Chun a áirithiú nach gcruthófar srian neamhriachtanach ar thrádáil leis an Rialachán seo, ba cheart don Choimisiún comhar a dhéanamh le tíortha a sainaithnítear riosca caighdeánach nó ardriosca ina leith, agus le geallsealbhóirí ábhartha sna tíortha sin, chun obair a dhéanamh chun an leibhéal riosca a laghdú.

(48)

Ba cheart do na húdaráis inniúla seiceálacha a dhéanamh ag eatraimh thráthrialta ar oibreoirí agus ar thrádálaithe chun a fhíorú go gcomhlíonann siad go héifeachtach na hoibleagáidí a leagtar síos sa Rialachán seo. Thairis sin, ba cheart do na húdaráis inniúla seiceálacha a dhéanamh nuair atá faisnéis ábhartha ina seilbh acu agus bunaithe ar fhaisnéis den sórt sin, lena n-áirítear ábhair imní a bhfuil bunús leo atá curtha isteach ag tríú páirtithe. Le haghaidh cumhdach cuimsitheach ar na tráchtearraí agus na táirgí ábhartha, na hoibreoirí agus na trádálaithe faoi seach agus méideanna a sciar de thráchtearraí agus de tháirgí, ba cheart feidhm a bheith ag cur chuige dúbailte. Dá bhrí sin, ba cheart a cheangal ar na húdaráis inniúla seiceáil a dhéanamh ar chéatadán áirithe d’oibreoirí agus de thrádálaithe, agus céatadán sonrach de thráchtearraí agus de tháirgí ábhartha á chumhdach san am ceanna . Ba cheart na céatadáin sin a bheith níos airde le haghaidh tráchtearraí agus táirgí ábhartha ó thíortha ardriosca agus ó chodanna díobh.

(48)

Ba cheart do na húdaráis inniúla seiceálacha a dhéanamh ag eatraimh thráthrialta ar oibreoirí agus ar thrádálaithe chun a fhíorú go gcomhlíonann siad go héifeachtach na hoibleagáidí a leagtar síos sa Rialachán seo. Thairis sin, ba cheart do na húdaráis inniúla seiceálacha a dhéanamh nuair atá faisnéis ábhartha ina seilbh acu agus bunaithe ar fhaisnéis den sórt sin, lena n-áirítear ábhair imní a bhfuil bunús leo atá curtha isteach ag tríú páirtithe. Le haghaidh cumhdach cuimsitheach ar na tráchtearraí agus na táirgí ábhartha, na hoibreoirí agus na trádálaithe faoi seach agus méideanna a sciar de thráchtearraí agus de tháirgí, ba cheart feidhm a bheith ag cur chuige dúbailte. Dá bhrí sin, ba cheart a cheangal ar na húdaráis inniúla seiceáil a dhéanamh ar chéatadán áirithe d’oibreoirí agus de thrádálaithe, agus céatadán sonrach de thráchtearraí agus de tháirgí ábhartha á chumhdach san am ceánna . Ba cheart na céatadáin sin a bheith níos airde i gcás tráchtearraí agus táirgí ábhartha ó thíortha ardriosca agus nó codanna díobh , ach is féidir leo a bheith níos ísle i gcás tíortha ísealriosca nó codanna díobh .

(49)

Le seiceálacha na n-oibreoirí agus na dtrádálaithe a bheidh le déanamh ag na húdaráis inniúla, ba cheart na córais díchill chuí agus comhlíontacht na dtráchtearraí agus na dtáirgí ábhartha le forálacha an Rialacháin seo a chumhdach. Ba cheart na seiceálacha a bheith bunaithe ar phlean rioscabhunaithe um sheiceálacha. Ba cheart critéir riosca a bheith sa phlean lena gcuirtear ar a gcumas do na húdaráis inniúla anailís riosca a dhéanamh ar na ráitis maidir le dícheall cuí atá curtha isteach ag oibreoirí agus ag trádálaithe. Sna critéir riosca ba cheart a chur san áireamh riosca an dífhoraoisithe atá bainteach le tráchtearraí agus le táirgí ábhartha sa tír tháirgthe, stair chomhlíontachta na n-oibreoirí agus na dtrádálaithe le hoibleagáidí an Rialacháin seo agus aon fhaisnéis ábhartha eile atá ar fáil do na húdaráis inniúla. Leis an anailís riosca ar ráitis maidir le dícheall cuí ba cheart na húdaráis inniúla a bheith in ann aitheantas oibreoirí, trádálaithe agus tráchtearraí agus táirgí ábhartha a sheiceáil, agus ba cheart í a dhéanamh ag úsáid teicnící próiseála sonraí leictreonacha sa chóras faisnéise lena mbailítear na ráitis maidir le dícheall cuí.

(49)

Le seiceálacha na n-oibreoirí agus na dtrádálaithe a bheidh le déanamh ag na húdaráis inniúla, ba cheart na córais díchill chuí agus comhlíontacht na dtráchtearraí agus na dtáirgí ábhartha le forálacha an Rialacháin seo a chumhdach. Ba cheart na seiceálacha a bheith bunaithe ar phlean rioscabhunaithe um sheiceálacha. Ba cheart critéir riosca a bheith sa phlean lena gcuirtear ar a gcumas do na húdaráis inniúla anailís riosca a dhéanamh ar na ráitis maidir le dícheall cuí atá curtha isteach ag oibreoirí agus ag trádálaithe. Sna critéir riosca ba cheart a chur san áireamh riosca an dífhoraoisithe atá bainteach le tráchtearraí agus le táirgí ábhartha sa tír tháirgthe, stair chomhlíontachta na n-oibreoirí agus na dtrádálaithe le hoibleagáidí an Rialacháin seo agus aon fhaisnéis ábhartha eile atá ar fáil do na húdaráis inniúla. Leis an anailís riosca ar ráitis maidir le dícheall cuí ba cheart na húdaráis inniúla a bheith in ann aitheantas oibreoirí, trádálaithe agus tráchtearraí agus táirgí ábhartha a sheiceáil, agus ba cheart í a dhéanamh ag úsáid teicnící próiseála sonraí leictreonacha sa chóras faisnéise lena mbailítear na ráitis maidir le dícheall cuí. I gcás inar gá agus inar féidir, ba cheart do na húdaráis inniúla, i ndlúthchomhar le húdaráis i dtríú tíortha, rialuithe a dhéanamh freisin in situ.

(50)

I gcás ina nochtfar leis an anailís riosca ar na ráitis maidir le dícheall cuí ardriosca neamhchomhlíontachta tráchtearraí agus táirgí ábhartha sonracha, ba cheart do na húdaráis inniúla a bheith in ann bearta eatramhacha a dhéanamh láithreach ionas nach gcuirfear ar fáil ar mhargadh an Aontais iad. I gcás ina raibh na tráchtearraí agus na táirgí ábhartha sin á dtabhairt isteach i margadh an Aontais nó á gcur amach as, ba cheart do na húdaráis inniúla a iarraidh ar na húdaráis chustaim an scaoileadh i saorchúrsaíocht nó an t-onnmhairiú a chur ar fionraí chun é a chur ar a gcumas do na húdaráis inniúla na seiceálacha is gá a dhéanamh. Ba cheart an iarraidh sin a chur in iúl tríd an gcóras comhéadain idir na húdaráis chustaim agus na húdaráis inniúla. Maidir le fionraí i dtaca le cur ar mhargadh an Aontais nó cur ar fáil air, scaoileadh i saorchúrsaíocht nó onnmhairiú, ba cheart í a theorannú do 3 lá oibre seachas i gcás ina gceanglóidh na húdaráis inniúla am breise chun measúnú a dhéanamh ar chomhlíontacht na dtráchtearraí agus na dtáirgí ábhartha leis an Rialachán seo. Sa chás sin, ba cheart do na húdaráis inniúla bearta eatramhacha breise a dhéanamh chun síneadh a chur leis an tréimhse fionraí nó an síneadh sin a iarraidh le haghaidh na n-údarás custaim i gcás ina mbeidh tráchtearraí agus táirgí ábhartha á dtabhairt isteach i margadh an Aontais nó á gcur amach as.

(50)

I gcás ina nochtfar leis an anailís riosca ar na ráitis maidir le dícheall cuí ardriosca neamhchomhlíontachta tráchtearraí agus táirgí ábhartha sonracha, ba cheart do na húdaráis inniúla a bheith in ann bearta eatramhacha a dhéanamh láithreach ionas nach gcuirfear ar fáil ar mhargadh an Aontais iad ná nach ndéanfar iad a onnmhairiú ón Aontas . I gcás ina raibh na tráchtearraí agus na táirgí ábhartha sin á dtabhairt isteach i margadh an Aontais nó á gcur amach as, ba cheart do na húdaráis inniúla a iarraidh ar na húdaráis chustaim an scaoileadh i saorchúrsaíocht nó an t-onnmhairiú a chur ar fionraí chun é a chur ar a gcumas do na húdaráis inniúla na seiceálacha is gá a dhéanamh. Ba cheart an iarraidh sin a chur in iúl tríd an gcóras comhéadain idir na húdaráis chustaim agus na húdaráis inniúla. Maidir le fionraí i dtaca le cur ar mhargadh an Aontais nó cur ar fáil air, scaoileadh i saorchúrsaíocht nó onnmhairiú, ba cheart í a theorannú do 5 lá oibre , nó 72 uair an chloig do thráchtearraí agus táirgí úra a mbaineann baol trochlaithe leo, seachas i gcás ina gceanglóidh na húdaráis inniúla am breise chun measúnú a dhéanamh ar chomhlíontacht na dtráchtearraí agus na dtáirgí ábhartha leis an Rialachán seo. Sa chás sin, ba cheart do na húdaráis inniúla bearta eatramhacha breise a dhéanamh chun síneadh a chur leis an tréimhse fionraí nó an síneadh sin a iarraidh le haghaidh na n-údarás custaim i gcás ina mbeidh tráchtearraí agus táirgí ábhartha á dtabhairt isteach i margadh an Aontais nó á gcur amach as.

(50a)

Ba cheart d’oibreoirí tacú leis an Rialachán seo a bheith á chomhlíonadh ag a gcuid soláthróirí ar feirmeoirí beaga iad, lena n-áirítear trí infheistíochtaí agus trí fhothú acmhainneachta, agus freisin trí shásraí praghsála lena gcumasaítear ioncam maireachtála do na táirgeoirí a bhfoinsíonn siad uathu.

(51)

Ba cheart na pleananna um sheiceálacha a thabhairt cothrom le dáta go tráthrialta ar bhonn thorthaí a chur chun feidhme. Na hoibreoirí sin a léiríonn taifead teiste comhsheasmhach ar chomhlíontacht, ba cheart dóibh a bheith faoi réir seiceálacha ar bhonn níos annaimhe.

(51)

Ba cheart na pleananna um sheiceálacha a thabhairt cothrom le dáta go tráthrialta ar bhonn thorthaí a chur chun feidhme. Na hoibreoirí sin a léiríonn taifead teiste comhsheasmhach ar chomhlíontacht, d’fhéadfadh sé go mbeidís faoi réir seiceálacha ar bhonn níos annaimhe.

(51a)

Ba cheart sainordú a thabhairt don Choimisiún, má tá cúis aige le creidiúint nach ndéanann Ballstát rialuithe leordhóthanacha chun forfheidhmiú an Rialacháin seo a áirithiú, i gcomhphlé leis an mBallstát sin, chun athruithe a thabhairt isteach ar phlean na seiceálacha sa Bhallstát sin chun an staid a chur ina ceart.

(52)

Chun cur chun feidhme agus forfheidhmiú éifeachtach an Rialacháin seo a áirithiú, ba cheart an chumhacht a bheith ag na Ballstáit tráchtearraí agus táirgí ábhartha neamhchomhlíontacha a tharraingt siar agus a aisghairm agus gníomhaíochtaí ceartaitheacha iomchuí a dhéanamh. Ba cheart dóibh a áirithiú freisin go ngearrfar pionóis i leith sáruithe de chuid oibreoirí agus trádálaithe ar an Rialachán seo le pionóis éifeachtacha, chomhréireacha agus athchomhairleacha.

(52)

Chun cur chun feidhme agus forfheidhmiú éifeachtach an Rialacháin seo a áirithiú, ba cheart an chumhacht a bheith ag na Ballstáit tráchtearraí agus táirgí ábhartha neamhchomhlíontacha a tharraingt siar agus a aisghairm agus gníomhaíochtaí ceartaitheacha iomchuí a dhéanamh. Ba cheart dóibh a áirithiú freisin go ngearrfar pionóis i leith sáruithe de chuid oibreoirí agus trádálaithe ar an Rialachán seo le pionóis éifeachtacha, chomhréireacha agus athchomhairleacha agus go mbeidh oibreoirí a mhainníonn na hoibleagáidí faoin Rialachán seo a chomhlíonadh faoi dhliteanas agus faoi oibleagáid cúiteamh a dhéanamh as an díobháil a rinneadh dá mba rud é go raibh siad in ann an díobháil sin a sheachaint trí dhícheall cuí a fheidhmiú .

(52a)

Ba cheart don Choimisiún ainmneacha na n-oibreoirí agus na dtrádálaithe nach gcomhlíonann an Rialachán seo a fhoilsiú. D’fhéadfadh sé sin a bheith ina chabhrú le hoibreoirí agus trádálaithe eile ina measúnuithe riosca agus d’fhéadfaí méadú a dhéanamh, a bhuí leis, ar an mbrú a chuireann tomhaltóirí agus an tsochaí shibhialta ar oibreoirí agus trádálaithe neamhchomhlíontacha foinsiú ó shlabhraí soláthair gan dífhoraoisiú.

(53)

Agus cineál idirnáisiúnta an dífhoraoisithe agus an díghrádaithe foraoise agus na trádála gaolmhaire á chur san áireamh, ba cheart do na húdaráis inniúla dul i gcomhar le chéile, le húdaráis chustaim na mBallstát, leis an gCoimisiún, mar aon le húdaráis riaracháin tríú tíortha. Ba cheart do na húdaráis inniúla dul i gcomhar freisin leis na húdaráis inniúla chun maoirseacht agus forfheidhmiú a dhéanamh ar ionstraimí reachtacha eile ón Aontas lena leagtar amach ceanglais maidir le dícheall cuí sa slabhra luacha maidir le drochthionchair ar chearta an duine nó le drochthionchair chomhshaoil.

(53)

Agus cineál idirnáisiúnta an dífhoraoisithe, an díghrádaithe foraoise , an tiontaithe foraoise agus na trádála gaolmhaire á chur san áireamh, ba cheart do na húdaráis inniúla dul i gcomhar le chéile, le húdaráis chustaim na mBallstát, leis an gCoimisiún, mar aon le húdaráis riaracháin tríú tíortha. Ba cheart do na húdaráis inniúla dul i gcomhar freisin leis na húdaráis inniúla chun maoirseacht agus forfheidhmiú a dhéanamh ar ionstraimí reachtacha eile ón Aontas lena leagtar amach ceanglais maidir le dícheall cuí sa slabhra luacha maidir le drochthionchair ar chearta an duine nó le drochthionchair chomhshaoil.

(53a)

Chun rochtain ar fhaisnéis fhíorasach, iontaofa agus cothrom le dáta maidir le dífhoraoisiú a éascú d’oibreoirí, d’údaráis na mBallstát agus d’údaráis tríú tíortha leasmhara, agus chun éascú d’oibreoirí eacnamaíocha ceanglais an Rialacháin seo a chomhlíonadh, ba cheart don Choimisiún ardán a bhunú lena gcumhdófar limistéir foraoise ar fud an domhain agus ina mbeidh raon uirlisí chun a chur ar chumas na bpáirtithe uile bogadh go tapa i dtreo an neamh-dhífhoraoisithe ar fud slabhraí soláthair. Ba cheart léarscáileanna téamacha, léarscáil cumhdaigh talún le hamshraitheanna ón scoithdháta a bhunaítear sa Rialachán seo agus raon aicmí lenar féidir comhdhéanamh tírdhreacha a scrúdú, a áireamh san ardán. Ba cheart freisin córas foláirimh a sholáthar leis an ardán, ar córas foláirimh é a bheadh ag brath ar fhaireachán míosúil ar athrú ar chumhdach foraoise, agus raon anailísí agus aschuir atá furasta le húsáid agus slán, ina léirítear an chaoi a bhfuil nasc idir slabhraí soláthair agus dífhoraoisiú. Chun úsáid na faisnéise is cruinne agus is tráthúla a chothú, chun measúnú riosca agus anailísí riosca a fhorbairt, chun feabhas a chur ar sheiceálacha ar dhearbhuithe agus ar thagarmharcáil tíortha, agus cur chuige comhoibríoch á fhorbairt, ba cheart an t-ardán a chur ar fáil do na hoibreoirí go léir, d’údaráis na mBallstát agus d’údaráis tríú tíortha leasmhara. Ba cheart don ardán íomhánna satailíte a úsáid, lena n-áirítear Sentinel Copernicus, a bhfuil sé de chumas aige an fhaisnéis fhíorasach, iontaofa agus nuashonraithe is gá a sholáthar.

(54)

Cé go dtugtar aghaidh leis an Rialachán seo ar an dífhoraoisiú agus ar an díghrádú foraoise, mar a bheartaítear i dTeachtaireacht 2019 maidir le “Dlús a Chur le Gníomhaíocht an Aontais chun Foraoisí an Domhain a Chosaint agus a Athbhunú”, níor cheart tiontú ná díghrádú éiceachóras nádúrtha eile eascairt as cosaint foraoisí. Éiceachórais amhail bogaigh, sabhánaí agus tailte portaigh, tá an-tábhacht leo maidir le hiarrachtaí domhanda chun an t-athrú aeráide a chomhrac, mar aon le spriocanna forbartha inbhuanaithe eile agus is gá aird ar leith a thabhairt ar thiontú nó díghrádú an mhéid sin go práinneach. Chun aghaidh a thabhairt air sin, ba cheart don Choimisiún measúnú a dhéanamh ar an ngá agus ar an indéantacht a bhaineann le síneadh a chur leis an raon feidhme chuig éiceachórais eile agus tuilleadh tráchtearraí 2 bhliain tar éis an teacht i bhfeidhm. An tráth ceanna, ba cheart don Choimisiún athbhreithniú a dhéanamh freisin ar na táirgí ábhartha a liostaítear in Iarscríbhinn I den Rialachán seo trí ghníomh tarmligthe.

(55)

Chun a áirithiú go bhfanfaidh na ceanglais faisnéise nach mór d’oibreoirí a chomhlíonadh agus a leagtar amach sa Rialachán seo ábhartha agus i gcomhréir le forbairtí eolaíocha agus teicneolaíocha, ba cheart an chumhacht chun gníomhartha a ghlacadh i gcomhréir le hAirteagal 290 den Chornadh ar Fheidhmiú an Aontais Eorpaigh a tharmligean chuig an gCoimisiún i leith forlíonadh a dhéanamh ar na ceanglais faisnéise is gá le haghaidh an nós imeachta um dhícheall cuí, an fhaisnéis agus na critéir maidir le measúnú riosca agus le maolú riosca nach mór do na hoibreoirí a chomhlíonadh agus a leagtar amach sa Rialachán seo agus an liosta earraí a leagtar amach in Iarscríbhinn I den Rialachán seo. Tá sé tábhachtach, go háirithe, go rachadh an Coimisiún i mbun comhairliúcháin iomchuí le linn a chuid oibre ullmhúcháin, lena n-áirítear ar leibhéal na saineolaithe, agus go ndéanfaí na comhairliúcháin sin i gcomhréir leis na prionsabail a leagtar síos i gComhaontú Idirinstitiúideach an 13 Aibreán 2016 maidir le Reachtóireacht Níos Fearr. Go háirithe, chun rannpháirtíocht chomhionann in ullmhú gníomhartha tarmligthe a áirithiú, ba cheart do Pharlaimint na hEorpa agus don Chomhairle na doiciméid uile a fháil an tráth céanna le saineolaithe na mBallstát, agus ba cheart rochtain chórasach a bheith ag a saineolaithe ar chruinnithe shainghrúpaí an Choimisiúin a dhéileálann le hullmhú gníomhartha tarmligthe.

(55)

Chun a áirithiú go bhfanfaidh na ceanglais faisnéise nach mór d’oibreoirí a chomhlíonadh agus a leagtar amach sa Rialachán seo ábhartha agus i gcomhréir le forbairtí eolaíocha agus teicneolaíocha, ba cheart an chumhacht chun gníomhartha a ghlacadh i gcomhréir le hAirteagal 290 den Chornadh ar Fheidhmiú an Aontais Eorpaigh a tharmligean chuig an gCoimisiún i leith forlíonadh a dhéanamh ar na ceanglais faisnéise is gá le haghaidh an nós imeachta um dhícheall cuí, an fhaisnéis agus na critéir maidir le measúnú riosca agus le maolú riosca nach mór do na hoibreoirí a chomhlíonadh agus a leagtar amach sa Rialachán seo agus an liosta earraí a leagtar amach in Iarscríbhinn I den Rialachán seo. Tá sé tábhachtach, go háirithe, go rachadh an Coimisiún i mbun comhairliúcháin iomchuí le linn a chuid oibre ullmhúcháin, lena n-áirítear comhairliúcháin ar leibhéal na saineolaithe agus le geallsealbhóirí , agus go ndéanfaí na comhairliúcháin sin i gcomhréir leis na prionsabail a leagtar síos i gComhaontú Idirinstitiúideach an 13 Aibreán 2016 maidir le Reachtóireacht Níos Fearr. Go háirithe, chun rannpháirtíocht chomhionann in ullmhú gníomhartha tarmligthe a áirithiú, ba cheart do Pharlaimint na hEorpa agus don Chomhairle na doiciméid uile a fháil an tráth céanna le saineolaithe na mBallstát, agus ba cheart rochtain chórasach a bheith ag a saineolaithe ar chruinnithe shainghrúpaí an Choimisiúin a dhéileálann le hullmhú gníomhartha tarmligthe.

(57)

Le Rialachán (CE) Uimh. 2173/2005 leagtar síos nósanna imeachta ón Aontas chun scéim ceadúnúcháin FLEGT a chur chun feidhme trí Chomhaontuithe Comhpháirtíochta Saorálaí (VPAnna) déthaobhacha le tíortha táirgthe adhmaid. Chun na gealltanais dhéthaobhacha a ghlac an tAontas Eorpach de láimh a urramú agus chun an dul chun cinn, atá bainte amach le tíortha comhpháirtíochta ag a bhfuil córas oibriúcháin i bhfeidhm, a chaomhnú (céim cheadúnúcháin FLEGT), ba cheart foráil a áireamh sa Rialachán seo lena ndearbhaítear go ndéantar an ceanglas dlíthiúlachta faoin Rialachán seo a chomhlíonadh le hadhmad agus le táirgí adhmadbhunaithe a chumhdaítear le ceadúnas FLEGT bailí.

(57)

Le Rialachán (CE) Uimh. 2173/2005 leagtar síos nósanna imeachta ón Aontas chun scéim ceadúnúcháin FLEGT a chur chun feidhme trí Chomhaontuithe Comhpháirtíochta Saorálaí (VPAnna) déthaobhacha le tíortha táirgthe adhmaid. Tá sé beartaithe le VPAnna athruithe sistéamacha a chothú in earnáil na foraoiseachta, arb é is aidhm dóibh foraoisí a bhainistiú ar bhealach inbhuanaithe, an lománaíocht neamhdhleathach a dhíothú agus tacú leis na hiarrachtaí atá á ndéanamh ar fud an domhain chun deireadh a chur le dífhoraoisiú. Cuireann VPAnna creat dlíthiúil tábhachtach ar fáil don Aontas agus dá thíortha comhpháirtíochta araon, rud a fhágann gur féidir leis na tíortha lena mbaineann dea-chomhar agus dea-chaidreamh a dhéanamh. Ba cheart VPAnna nua le comhpháirtithe breise a chur chun cinn. Leis an Rialachán seo, ba cheart tógáil ar an obair a rinneadh faoi Rialachán (CE) Uimh. 2173/2005, atá fós ina sásra tábhachtach chun foraoisí an domhain a chosaint. Chun na gealltanais dhéthaobhacha a ghlac an tAontas Eorpach de láimh a urramú agus chun an dul chun cinn, atá bainte amach le tíortha comhpháirtíochta ag a bhfuil córas oibriúcháin i bhfeidhm, a chaomhnú (céim cheadúnúcháin FLEGT) agus comhpháirtithe eile a dhreasú oibriú chun an chéim sin a bhaint amach , ba cheart foráil a áireamh sa Rialachán seo lena ndearbhaítear go ndéantar an ceanglas dlíthiúlachta faoin Rialachán seo a chomhlíonadh le hadhmad agus le táirgí adhmadbhunaithe a chumhdaítear le ceadúnas FLEGT bailí , agus ar an gcaoi sin a áirithiú go ndéanfar an chuid sin den cheanglas maidir le dícheall cuí a fhíorú go héasca . Ba cheart tacú le comhpháirtíochtaí VPA trí acmhainní leormhaithe agus tacaíocht shonrach riaracháin agus fothaithe acmhainneachta. Beidh Rialachán (CE) Uimh. 2173/2005 ina chóras tábhachtach i gcónaí chun creata a sholáthar le haghaidh comhairliúcháin il-gheallsealbhóirí.

(57a)

Ba cheart don Choimisiún cúnamh a thabhairt do TLFanna agus do FBManna maidir leis na caighdeáin a leagtar amach sa Rialachán seo a thuiscint, a chur chun feidhme agus a chomhlíonadh, agus comhar a choinneáil oscailte ar mhaithe le fothú acmhainneachta le rialtais náisiúnta, réigiúnacha agus áitiúla, le heagraíochtaí na sochaí sibhialta agus le táirgeoirí, go háirithe táirgeoirí beaga.

(58)

Cé go dtugtar aghaidh leis an Rialachán seo ar an dífhoraoisiú agus ar an díghrádú foraoise, mar a bheartaítear i dTeachtaireacht 2019 maidir le “Dlús a Chur le Gníomhaíocht an Aontais chun Foraoisí an Domhain a Chosaint agus a Athbhunú”, níor cheart tiontú ná díghrádú éiceachóras nádúrtha eile eascairt as cosaint foraoisí. Éiceachórais amhail bogaigh, sabhánaí agus tailte portaigh, tá an-tábhacht leo maidir le hiarrachtaí domhanda chun an t-athrú aeráide a chomhrac, mar aon le spriocanna forbartha inbhuanaithe eile agus is gá aird ar leith a  thabhairt ar thiontú nó díghrádú an mhéid sin go práinneach. Meastóireacht ar an ngá agus ar an indéantacht a bhaineann le síneadh a chur le raon feidhme an Rialacháin seo chuig éiceachórais eile seachas foraoisí, ba cheart í a dhéanamh, dá bhrí sin, laistigh de 2 bhliain ó theacht i bhfeidhm an Rialacháin seo.

(58)

Cé go dtugtar aghaidh leis an Rialachán seo ar an dífhoraoisiú , ar an díghrádú foraoise agus ar an tiontú foraoise, mar a bheartaítear i dTeachtaireacht 2019 maidir le “Dlús a Chur le Gníomhaíocht an Aontais chun Foraoisí an Domhain a Chosaint agus a Athbhunú”, níor cheart tiontú ná díghrádú éiceachóras nádúrtha eile eascairt as cosaint foraoisí. Maidir le héiceachórais amhail bogaigh, sabhánaí agus tailte portaigh, tá an-tábhacht leo maidir le hiarrachtaí domhanda chun an t-athrú aeráide agus géarchéim na bithéagsúlachta a chomhrac, mar aon le spriocanna forbartha inbhuanaithe eile, agus tá gá, mar ábhar práinne, le gníomhaíocht ar leith a  mhéid a bhaineann lena dtiontú nó lena ndíghrádú agus ní mór iad a chosc. Níl aon amhras ach go ndéanann tomhaltas an Aontais tiontú agus díghrádú éiceachóras neamhfhoraoise bithéagsúil agus ar mhórán carbóin a spreagadh go mór ar fud an domhain. Chun lorg an Aontais ar an uile éiceachóras nádúrtha a laghdú, ba cheart meastóireacht a dhéanamh ar raon feidhme an Rialacháin seo a leathnú chuig éiceachórais eile seachas foraoisí agus coillearnach eile , mar aon le togra reachtach chun an méid sin a dhéanamh, ar a dhéanaí bliain amháin tar éis theacht i bhfeidhm an Rialacháin seo, ar cheart tús a chur leis na hullmhúcháin ina leith ar a dhéanaí an lá a thiocfaidh an Rialachán seo i bhfeidhm. Bheadh an riosca ann, dá gcuirfí moill bhreise ar éiceachórais eile a áireamh sa Rialachán seo, go n-aistreofaí táirgeadh talmhaíochta ó fhoraoisí go héiceachórais neamh-fhoraoise. Ina theannta sin, tá éiceachórais neamh-fhoraoise faoi bhrú níos mó a mhéid a bhaineann lena dtiontú agus lena ndíghrádú i ngeall ar tháirgeadh tráchtearraí do mhargadh an Aontais. Ba cheart don Choimisiún measúnú a dhéanamh freisin ar an ngá atá leis an raon feidhme a leathnú chuig tráchtearraí breise agus ar a indéanta atá sé an méid sin a dhéanamh, ar a dhéanaí 2 bhliain tar éis dháta theacht i bhfeidhm an Rialacháin seo. An tráth céanna, ba cheart don Choimisiún athbhreithniú a dhéanamh freisin, trí bhíthin gníomh tarmligthe, ar na táirgí ábhartha a liostaítear in Iarscríbhinn I a ghabhann leis an Rialachán seo.

(58a)

Agus aird á tabhairt ar an iarraidh a rinne Parlaimint na hEorpa i rún uaithi an 22 Deireadh Fómhair 2020 dar teideal “Creat dlíthiúil de chuid AE chun an dífhoraoisiú domhanda atá spreagtha ag AE a stopadh agus a aisiompú” agus formhór mór an 1,2 milliún rannpháirtí i gcomhairliúchán poiblí an Choimisiúin maidir le dífhoraoisiú éileamh-thiomáinte agus le díghrádú foraoisí agus tiontú foraoise chun éiceachórais neamhfhoraoise a áireamh sa Rialachán seo, ba cheart don Choimisiún a mheastóireacht agus a thogra reachtach chun raon feidhme an Rialacháin seo a leathnú chuig éiceachórais eile a bhunú ar na sainmhínithe ar “éiceachórais nádúrtha”, “tiontú éiceachórais nádúrtha” agus “díghrádú foraoise agus éiceachórais nádúrtha”, agus ar scoithdháta an 31 Nollaig 2019, mar a leagtar síos sa Rialachán seo.

(60)

Ós rud é nach féidir leis na Ballstáit cuspóir an Rialacháin seo, an dífhoraoisiú agus an díghrádú foraoise a chomhrac trí laghdú a dhéanamh ar rannchuidiú an tomhaltais san Aontas, a ghnóthú ina n-aonar agus gur fearr, dá bhrí sin, de bharr a fhairsinge, is féidir é a ghnóthú ar leibhéal an Aontais, féadfaidh an tAontas bearta a ghlacadh, i gcomhréir le prionsabal na coimhdeachta a leagtar amach in Airteagal 5 den Chonradh ar an Aontas Eorpach. I gcomhréir le prionsabal na comhréireachta, mar a leagtar amach san Airteagal sin, ní théann an Rialachán seo thar a bhfuil riachtanach chun an cuspóir sin a ghnóthú.

(60)

Ós rud é nach féidir leis na Ballstáit cuspóir an Rialacháin seo, eadhon an dífhoraoisiú , an díghrádú foraoise agus an tiontú foraoise a chomhrac trí laghdú a dhéanamh ar rannchuidiú an tomhaltais san Aontas agus trí laghdú dífhoraoisithe a dhreasú i dtíortha is táirgeoirí , a ghnóthú ina n-aonar agus gur fearr, dá bhrí sin, de bharr a fhairsinge, is féidir é a ghnóthú ar leibhéal an Aontais, féadfaidh an tAontas bearta a ghlacadh, i gcomhréir le prionsabal na coimhdeachta a leagtar amach in Airteagal 5 den Chonradh ar an Aontas Eorpach. I gcomhréir le prionsabal na comhréireachta, mar a leagtar amach san Airteagal sin, ní théann an Rialachán seo thar a bhfuil riachtanach chun an cuspóir sin a ghnóthú.

(61)

Ba cheart tréimhse réasúnach a thabhairt d’oibreoirí, do thrádálaithe agus do na húdaráis inniúla chun iad féin a ullmhú chun ceanglais an Rialacháin seo a chomhlíonadh.

(61)

Chun suaitheadh sa slabhra soláthair a sheachaint agus chun tionchair dhiúltacha ar thríú tíortha a laghdú, ba cheart tréimhse réasúnach a thabhairt do chomhpháirtithe trádála, agus go háirithe d’ fheirmeoirí beaga, d’ oibreoirí, do thrádálaithe agus do na húdaráis inniúla chun iad féin a ullmhú chun ceanglais an Rialacháin seo a chomhlíonadh.

(a)

rannchuidiú an Aontais leis an dífhoraoisiú agus leis an díghrádú foraoise ar fud an domhain a íoslaghdú

(a)

rannchuidiú an Aontais leis an dífhoraoisiú, an díghrádú foraoise agus an tiontú foraoise ar fud an domhain a íoslaghdú;

(b)

rannchuidiú an Aontais Eorpaigh le hastaíochtaí gáis ceaptha teasa agus le cailliúint na bithéagsúlachta dhomhanda a laghdú.

(b)

rannchuidiú an Aontais Eorpaigh le hastaíochtaí gáis ceaptha teasa agus le cailliúint na bithéagsúlachta dhomhanda a laghdú;

(ba)

rannchuidiú le laghdú ar dhífhoraoisiú domhanda.

(1)

ciallaíonn “dífhoraoisiú” tiontú foraoise go húsáid talmhaíochta, cé acu de thoradh an duine nó ar bhealach eile ;

(1)

ciallaíonn “dífhoraoisiú” tiontú foraoisí nó coillearnach eile go húsáid talmhaíochta nó ina bhforaoisí plandála , bíodh sé de thoradh an duine nó ná bíodh ;

(1a)

(2a)

(2b)

(5a)

(6)

ciallaíonn “díghrádú foraoise” oibríochtaí lománaíochta nach bhfuil inbhuanaithe agus a chruthaíonn laghdú nó cailliúint maidir le táirgeacht agus le castacht bhitheolaíoch nó eacnamaíoch éiceachóras foraoise, arb é a thagann as laghdú fadtéarmach ar sholáthar foriomlán na dtairbhí ó fhoraois, lena n-áirítear adhmad, bithéagsúlacht agus táirgí nó seirbhísí eile ;

(6)

ciallaíonn “díghrádú foraoise agus díghrádú éiceachórais nádúrtha eile ” laghdú nó cailliúint táirgiúlachta bitheolaíche nó eacnamaíche agus castachta foraoisí, agus coillearnach eile agus éiceachóras nádúrtha eile, lena ndéantar difear dá gcomhdhéanamh speiceas, dá struchtúr nó dá bhfeidhm, bíodh daoine ina gcúis dhíreach leis nó ná bíodh; áirítear leis sin saothrú neamhdhleathach foraoisí, coillearnach eile nó éiceachóras nádúrtha eile, chomh maith le húsáid cleachtas bainistíochta arb é a bhíonn mar thoradh orthu tionchar suntasach nó marthanach ar a gcumas tacú leis an mbithéagsúlacht nó seirbhísí éiceachórais a sheachadadh ;

(7)

(8)

ciallaíonn “gan dífhoraoisiú” an méid seo a leanas

(8)

ciallaíonn “gan dífhoraoisiú” gur táirgeadh na tráchtearraí agus na táirgí ábhartha, lena n-áirítear iad sin a úsáidtear le haghaidh táirgí ábhartha nó atá iontu, ar thalamh nach raibh faoi réir an dífhoraoisithe, agus nach raibh siad ina spreagadh don díghrádú foraoise ná don tiontú foraoise, ná nach raibh siad ina rannchuidiú leis an díghrádú foraoise ná leis an tiontú foraoise, tar éis an 31 Nollaig 2019;

(a)

táirgeadh na tráchtearraí agus na táirgí ábhartha, lena n-áirítear iad sin a úsáidtear le haghaidh táirgí ábhartha nó atá iontu, ar thalamh nach raibh faoi réir an dífhoraoisithe tar éis an 31 Nollaig 2020, agus

(b)

lománaíodh an t-adhmad ón bhforaois gan bheith ina chúis leis an díghrádú foraoise tar éis an 31 Nollaig 2020;

(9)

ciallaíonn “táirgthe” fásta, lománaithe nó tógtha ar dháileacht ábhartha talún, cothaithe uaithi nó faighte uirthi;

(9)

ciallaíonn “táirgthe” fásta, lománaithe nó faighte ar dháileacht ábhartha talún , nó, i gcás beostoic, ciallaíonn “táirgthe” na dáileachtaí talún ar fad a bhfuil baint acu leis an bpróiseas tógála beostoic ;

(16)

ciallaíonn “riosca diomaibhseach” nuair a léirítear nach ann d’aon chúis imní le measúnú iomlán ar an bhfaisnéis tháirgeshonrach agus ar an bhfaisnéis ghinearálta araon maidir le comhlíonadh Airteagal 3(a) agus 3(b) ag tráchtearraí nó táirgí ábhartha.

(16)

ciallaíonn “riosca diomaibhseach” an leibhéal riosca a bhfuil feidhm aige maidir le tráchtearraí agus táirgí ábhartha atá le cur ar mhargadh an Aontais nó le honnmhairiú uaidh, i gcás nach ann d’aon chúis imní i leith na dtráchtearraí nó na dtáirgí sin cúis ar fhorais measúnú iomlán ar an bhfaisnéis tháirge-shonrach agus ar an bhfaisnéis ghinearálta maidir le hAirteagal 3 a bheith á chomhlíonadh agus maidir leis na bearta maolaithe iomchuí a bheith á gcur i bhfeidhm;

(16a)

(18)

ciallaíonn “táirgí neamhchomhlíontacha” tráchtearraí agus táirgí ábhartha nár táirgeadh ar bhealach “gan dífhoraoisiú”, nó nár táirgeadh i gcomhréir le reachtaíocht ábhartha na tíre táirgthe, nó an dá rud ;

(18)

ciallaíonn “táirgí neamhchomhlíontacha” tráchtearraí agus táirgí ábhartha nár táirgeadh ar bhealach “gan dífhoraoisiú”, nó nár táirgeadh i gcomhréir leis na dlíthe agus na caighdeáin ábhartha, lena n-áirítear iad sin maidir le cearta pobal dúchasach, cearta tionachta pobal áitiúil, agus an ceart chun saorthoiliú feasach roimh ré, agus nár cumhdaíodh le ráiteas cruinn díchill chuí ;

(21)

ciallaíonn “ábhar imní a bhfuil bunús leis” maíomh a bhfuil bonn maith leis bunaithe ar fhaisnéis oibiachtúil agus infhíoraithe maidir le neamhchomhlíonadh an Rialacháin seo agus lena bhféadfar idirghabháil ó na húdaráis inniúla a cheangal;

(21)

ciallaíonn “ábhar imní a bhfuil bunús leis” maíomh bunaithe ar fhaisnéis oibiachtúil agus infhíoraithe maidir le neamhchomhlíonadh an Rialacháin seo agus lena bhféadfar idirghabháil ó na húdaráis inniúla a cheangal;

(28)

ciallaíonn “ reachtaíocht ábhartha na tíre táirgthe” na rialacha is infheidhme sa tír tháirgthe maidir le stádas dlíthiúil an cheantair tháirgthe i dtéarmaí cearta úsáide talún, cosaint an chomhshaoil, cearta tríú páirtithe agus rialacháin ábhartha trádála agus custaim faoin gcreat reachtaíochta is infheidhme sa tír tháirgthe;

(28)

ciallaíonn “ dlíthe agus caighdeáin ábhartha”:

(a)

na rialacha is infheidhme sa tír tháirgthe maidir le stádas dlíthiúil an limistéir táirgthe i dtéarmaí cearta úsáide talún, cosaint an chomhshaoil, cearta tríú páirtithe agus rialacháin ábhartha trádála agus custaim faoin gcreat reachtaíochta is infheidhme sa tír tháirgthe;

(b)

cearta an duine arna gcosaint faoin dlí idirnáisiúnta, go háirithe ionstraimí lena gcosnaítear cearta tionachta gnáiche agus an ceart chun saorthoiliú feasach roimh ré (FPIC), mar a leagtar amach, inter alia, i nDearbhú na Náisiún Aontaithe maidir le Cearta na bPobal Dúchasach, i mBuan-Fhóram na Náisiún Aontaithe maidir le Saincheisteanna Dúchasacha, i gcomhaontuithe idirnáisiúnta ceangailteacha atá ann cheana agus sa Choinbhinsiún (Uimh. 169, 1989) maidir le Pobail Dhúchasacha agus Threibheacha, lena gcumhdaítear an ceart chun cosaint comhshaoil, an ceart chun an comhshaol a chosaint, saor ó aon chineál géarleanúna agus ciaptha, agus cearta eile an duine a aithnítear go hidirnáisiúnta agus a bhaineann le húsáid talún, le rochtain ar thalamh nó le húinéireacht talún;

(28a)

(28b)

(28c)

(b)

táirgeadh iad i gcomhréir le reachtaíocht ábhartha na tíre táirgthe ; agus

(b)

táirgeadh iad i gcomhréir leis na dlíthe agus na caighdeáin ábhartha , mar a shainmhínítear i bpointe (28) d’Airteagal 2 ; agus

(a)

ní chomhlíonann na tráchtearraí ná na táirgí ábhartha Airteagal 3 (a) nó (b) ;

(a)

ní chomhlíonann na tráchtearraí ná na táirgí ábhartha Airteagal 3;

(b)

nochtadh le feidhmiú díchill chuí riosca neamhdhiomaibhseach nach gcomhlíonann na tráchtearraí agus táirgí ábhartha Airteagal 3 (a) nó (b) ;

(b)

nochtadh le feidhmiú díchill chuí riosca neamhdhiomaibhseach nach gcomhlíonann na tráchtearraí agus táirgí ábhartha Airteagal 3;

(a)

dul i dteagmháil go fóinteach le geallsealbhóirí leochaileacha, amhail feirmeoirí beaga, pobail dhúchasacha agus pobail áitiúla, ina slabhra soláthair;

(b)

a áirithiú go bhfaighidh na geallsealbhóirí leochaileacha sin cúnamh leormhaith agus luach saothair cóir ionas gur féidir lena gcuid tráchtearraí agus táirgí na rialacha a chomhlíonadh, go háirithe maidir leis an gceanglas geoshuímh, agus a áirithiú go ndéanfar na costais a eascraíonn as cur chun feidhme an Rialacháin seo a chomhroinnt go cothrom idir na gníomhaithe éagsúla sa slabhra luacha; agus

(c)

obair leantach a dhéanamh maidir le gealltanais chomhaontaithe a chur chun feidhme, lena n-áirithítear go dtabharfar aghaidh ar dhrochthionchair ar gheallsealbhóirí a shainaithnítear a bheith leochaileach.

(a)

ainm, trádainm cláraithe nó trádmharc cláraithe, seoladh poist agus ríomhphoist, agus má tá sé ar fáil, seoladh gréasáin na n-oibreoirí nó na dtrádálaithe ar sholáthair siad na tráchtearraí agus na táirgí ábhartha dóibh;

(b)

ainm, trádainm cláraithe nó trádmharc cláraithe, seoladh poist agus ríomhphoist, agus má tá sé ar fáil, seoladh gréasáin na dtrádálaithe ar sholáthair siad na tráchtearraí agus táirgí ábhartha dóibh;

(a)

ainm, trádainm cláraithe nó trádmharc cláraithe, seoladh poist agus ríomhphoist, agus má tá sé ar fáil, seoladh gréasáin na n-oibreoirí nó na dtrádálaithe a sholáthair na tráchtearraí agus táirgí ábhartha dóibh;

(b)

ainm, trádainm cláraithe nó trádmharc cláraithe, seoladh poist agus ríomhphoist, agus má tá sé ar fáil, seoladh gréasáin na dtrádálaithe ar sholáthair siad na tráchtearraí agus táirgí ábhartha dóibh;

(a)

tuairisc, lena n-áirítear an trádainm agus cineál na dtráchtearraí agus táirgí ábhartha, mar aon le hainm coiteann an speicis, i gcás inarb infheidhme, agus an t-ainm eolaíoch iomlán;

(a)

tuairisc, lena n-áirítear an trádainm agus cineál na dtráchtearraí agus táirgí ábhartha, mar aon le hainm coiteann an speicis, i gcás inarb infheidhme, agus an t-ainm eolaíoch iomlán; áireofar sa tuairisc ar an táirge an liosta tráchtearraí atá ann nó a úsáidtear chun na táirgí sin a dhéanamh; i gcás táirgí ainmhithe, áireofar sa tuairisc liosta na dtráchtearraí a úsáidtear chun na hainmhithe a bheathú;

(c)

aitheantas na tíre táirgthe;

(c)

sainaitheantas na tíre táirgthe nó codanna di ;

(d)

Comhordanáidí geologánaithe , domhanleithead agus domhanfhad gach dáileachta talún mar ar táirgeadh na tráchtearraí agus táirgí ábhartha, mar aon leis an dáta nó raon ama an táirgthe ;

(d)

Comhordanáidí geoshuímh , domhanleithead agus domhanfhad i gcás gach dáileachta talún na ceapacha talún uile mar ar táirgeadh na tráchtearraí agus na táirgí ábhartha, nó comhordanáidí geoshuímh, domhanleithead agus domhanfhad pointí uile polagáin i gcás na ndáileachtaí talún mar ar táirgeadh na tráchtearraí agus na táirgí ábhartha; de bharr aon dífhoraoisiú nó díghrádú sna dáileachtaí talún ar leith, is cuma cibé acu le pointe domhanleithid agus domhanfhaid amháin nó le polagán a shainaithnítear é, dícháileofar go huathoibríoch na táirgí agus na tráchtearraí go léir ó na dáileachtaí talún sin óna gcur ar an margadh agus óna gcur ar fáil ar an margadh, nó óna n-onnmhairiú uaidh; soláthróidh na hoibreoirí dáta nó raon ama nó séasúr buainte táirgthe an tráchtearra nó an táirge ; tugtar de chumhacht don Choimisiún gníomhartha tarmligthe a ghlacadh chun an Rialachán seo a fhorlíonadh maidir le méid na ndáileachtaí talún a bhfuil sé de cheangal ar chuideachtaí polagáin a sholáthar os a cionn, mar an t-aon mhodh geoshuímh amháin i gcás na dtráchtearraí agus na dtáirgí ábhartha;

(h)

faisnéis leordhóthanach agus infhíoraithe go ndearnadh an táirgeadh i gcomhréir le reachtaíocht ábhartha na tíre táirgthe, lena n-áirítear aon socrú a thugann an ceart an ceantar faoi leith a úsáid chun an tráchtearra ábhartha a tháirgeadh ;

(h)

faisnéis leormhaith agus infhíoraithe go ndearnadh an táirgeadh i gcomhréir le reachtaíocht ábhartha na tíre táirgthe, agus freisin leis na dlíthe agus na caighdeáin ábhartha, mar a shainmhínítear i bpointe (28) d’Airteagal 2 ;

(ha)

faisnéis leormhaith agus infhíoraithe, arna fáil trí iniúchtaí neamhspleácha agus próisis iomchuí chomhairliúcháin, nach bhfuil an limistéar a úsáidtear chun na tráchtearraí agus na táirgí ábhartha a tháirgeadh faoi réir aon éileamh ar bhonn cearta tionachta dúchasaí, cearta tionachta gnáiche nó cearta tionachta dlisteanaí eile ná faoi réir aon díospóid maidir lena n-úsáid, lena n-úinéireacht nó lena lonnú;

(hb)

faisnéis leormhaith agus infhíoraithe ina nochtfar tuairimí aon phobail dhúchasacha, aon phobail áitiúla agus aon ghrúpaí eile a mhaíonn cearta tionachta i dtaca leis an limistéar a úsáidtear chun na tráchtearraí agus na táirgí ábhartha a tháirgeadh i ndáil le táirgeadh na dtráchtearraí agus na dtáirgí ábhartha sin.

(a)

tuairisc ar ghníomhaíochtaí eacnamaíocha an chustaiméara, ar ghníomhaíochtaí na n-eintiteas arna rialú ag an gcustaiméir agus ar ghníomhaíochtaí eacnamaíocha sholáthróirí na gcustaiméirí;

(b)

faisnéis maidir leis na tráchtearraí agus na táirgí ábhartha a chuirtear ar mhargadh an Aontais, a chuirtear ar fáil air nó a onnmhairítear uaidh, agus maidir le feidhmiú gaolmhar an díchill chuí faoin Rialachán seo;

(c)

i gcás na ngníomhaíochtaí faoi phointe (a), úsáid tráchtearraí agus táirgí ábhartha, lena n-áirítear faisnéis maidir leis na tráchtearraí agus na táirgí ábhartha a úsáidtear go héifeachtach agus maidir le feidhmiú gaolmhar an díchill chuí faoin Rialachán seo;

(d)

beartais arna nglacadh agus arna gcur chun feidhme ag an gcustaiméir agus ag na heintitis agus na soláthróirí dá dtagraítear faoi phointe (a) d’fhonn a áirithiú nach mbeidh a gcuid gníomhaíochtaí ina gcúis le dífhoraoisiú, le díghrádú foraoise ná le tiontú foraoise;

(e)

sainaithint na tíre táirgthe agus comhordanáidí geologánaithe, domhanleithead agus domhanfhad na ndáileachtaí talún uile ina dtáirgfear na tráchtearraí agus na táirgí ábhartha.

(ba)

pobail leochaileacha, pobail dhúchasacha, pobail áitiúla agus sealbhóirí eile cearta tionachta gnáiche a bheith i láthair i dtír táirgthe an tráchtearra nó an táirge ábhartha nó i gcuid di;

(bb)

éilimh nó díospóidí a bheith ann, bídís cláraithe go foirmiúil nó ná bídís, maidir le húsáid, úinéireacht nó feidhmiú ceart tionachta gnáiche ar an limistéar a úsáidtear chun an tráchtearra nó an táirge ábhartha a tháirgeadh;

(c)

leitheadúlacht an dífhoraoisithe nó díghrádaithe foraoise i dtír, réigiún nó ceantar táirgthe an tráchtearra nó táirge ábhartha;

(c)

leitheadúlacht an dífhoraoisithe , díghrádaithe foraoise nó an tiontú foraoise i dtír, réigiún agus limistéar táirgthe an tráchtearra nó táirge ábhartha;

(e)

ábhair imní i ndáil leis an tír tháirgthe agus leis an tír thionscnaimh, amhail an leibhéal éillithe, forleithne an bhrionnaithe doiciméad agus sonraí, easpa fhorfheidhmiú an dlí, coinbhleacht armtha a bheith ann nó smachtbhannaí arna bhforchur ag Comhairle Slándála na Náisiún Aontaithe nó Comhairle an Aontais Eorpaigh;

(e)

ábhair imní i ndáil leis an tír tháirgthe nó le codanna di i gcomhréir le hAirteagal 27, agus leis an tír thionscnaimh, amhail an leibhéal éillithe, forleithne an bhrionnaithe doiciméad agus sonraí, neamhláithreacht ceart tionachta agus chearta na bpobal dúchasach agus na bpobal áitiúil, sárú na gceart sin nó forfheidhmiú an dlí a bheith in easnamh ina leith , coinbhleacht armtha a bheith ann nó smachtbhannaí arna bhforchur ag Comhairle Slándála na Náisiún Aontaithe nó Comhairle an Aontais Eorpaigh;

(f)

castacht an tslabhra sholáthair ábhartha, go háirithe deacrachtaí maidir le tráchtearraí agus/nó le táirgí a nascadh leis an dáileacht talún mar ar táirgeadh iad;

(f)

castacht an tslabhra soláthair ábhartha, go háirithe deacrachtaí maidir le tráchtearraí agus/nó le táirgí a nascadh leis an dáileacht talún mar ar táirgeadh iad nó rialacha náisiúnta um chosaint sonraí lena gcuirtear toirmeasc ar na sonraí sin a tharchur ;

(g)

an riosca a bhaineann le meascadh le táirgí de thionscnamh anaithnid nó a táirgeadh i  gceantair mar ar tharla dífhoraoisiú nó díghrádú foraoise nó ina bhfuil dífhoraoisiú nó díghrádú foraoise ag tarlú ;

(g)

an riosca a bhaineann le meascadh le táirgí de thionscnamh anaithnid nó a táirgeadh i  limistéir mar ar tharla dífhoraoisiú, díghrádú foraoise nó tiontú foraoise, mar aon le sáruithe ar an dlí ábhartha, nó ina bhfuil dífhoraoisiú, díghrádú foraoise nó tiontú foraoise, mar aon le sáruithe ar an dlí ábhartha ;

(ha)

toradh an idirphlé il-gheallsealbhóirí inar iarradh ar pháirtithe, amhail feirmeoirí beaga, FBManna, pobail dhúchasacha agus pobail áitiúla, FBManna, a bheith rannpháirteach go gníomhach;

(ia)

faisnéis arna soláthar tríd an sásra mear-rabhaidh;

(a)

cleachtais bainistíochta maidir le rioscaí samhaltaithe, tuairisciú, coinneáil taifead, rialú inmheánach agus bainistiú comhlíontachta, lena n-áirítear d’oibreoirí nach FBManna iad, oifigeach comhlíontachta a  cheapadh ag an leibhéal bainistíochta ;

(a)

cleachtais bainistíochta maidir le rioscaí samhaltaithe, tuairisciú, coinneáil taifead, rialú inmheánach agus bainistiú comhlíontachta, lena n-áirítear d’oibreoirí nach FBManna iad, ceapadh oifigigh comhlíontachta ar leibhéal na bainistíochta, agus na sonraí teagmhála nó seoladh ríomhphoist teagmhála atá suas chun dáta a  shonrú ;

(a)