EUR-Lex Access to European Union law

Back to EUR-Lex homepage

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Document 52013AE4013

Γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής με θέμα «Πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με την υγεία των ζώων» [COM(2013) 260 τελικό — 2013/0136 (COD)], «Πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την παραγωγή και τη διαθεσιμότητα φυτικού αναπαραγωγικού υλικού στην αγορά (κανονισμός για το φυτικό αναπαραγωγικό υλικό)» [COM(2013) 262 τελικό — 2013/0137 (COD)] και «Πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου περί προστατευτικών μέτρων κατά των επιβλαβών για τα φυτά οργανισμών» [COM(2013) 267 τελικό — 2013/0141 (COD)]

ΕΕ C 170 της 5.6.2014, p. 104–109 (BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, HR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)

5.6.2014   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 170/104


Γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής με θέμα «Πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με την υγεία των ζώων»

[COM(2013) 260 τελικό — 2013/0136 (COD)],

«Πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την παραγωγή και τη διαθεσιμότητα φυτικού αναπαραγωγικού υλικού στην αγορά (κανονισμός για το φυτικό αναπαραγωγικό υλικό)»

[COM(2013) 262 τελικό — 2013/0137 (COD)] και

«Πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου περί προστατευτικών μέτρων κατά των επιβλαβών για τα φυτά οργανισμών»

[COM(2013) 267 τελικό — 2013/0141 (COD)]

2014/C 170/17

Εισηγητής: ο κ. Krauze

Στις 23 και στις 31 Μαΐου 2013, και σύμφωνα με τα άρθρα 43(2), 114 (3), 168(4), και 304 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο αποφάσισαν αντιστοίχως να ζητήσουν γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής με θέμα

Πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με την υγεία των ζώων

COM(2013) 260 τελικό — 2013/0136 (COD)

Πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την παραγωγή και τη διαθεσιμότητα φυτικού αναπαραγωγικού υλικού στην αγορά (κανονισμός για το φυτικό αναπαραγωγικό υλικό)

COM(2013) 262 final — 2013/0137 (COD)

Πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου περί προστατευτικών μέτρων κατά των επιβλαβών για τα φυτά οργανισμών

COM(2013) 267 τελικό — 2013/0141 (COD)

Το ειδικευμένο τμήμα «Γεωργία, αγροτική ανάπτυξη, περιβάλλον», στο οποίο ανατέθηκαν οι σχετικές προπαρασκευαστικές εργασίες, υιοθέτησε τη γνωμοδότησή του στις 6 Νοεμβρίου 2013.

Κατά την 494η σύνοδο ολομέλειας, της 10ης και 11ης Δεκεμβρίου 2013 (συνεδρίαση της 10ης Δεκεμβρίου 2013), η Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή υιοθέτησε την ακόλουθη γνωμοδότηση με 146 ψήφους υπέρ, 1 κατά και 2 αποχές.

1.   Συμπεράσματα και συστάσεις

1.1

Η ΕΟΚΕ επικροτεί, σε γενικές γραμμές, την πρόταση της Επιτροπής για τους κανονισμούς του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με την υγεία των ζώων και των φυτών και την ποιότητα του φυτικού αναπαραγωγικού υλικού. Θεωρεί ότι η ύπαρξη συνεκτικών και διαφανών κανόνων, εφόσον αυτοί εφαρμόζονται σωστά σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ, αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την εξασφάλιση θεμιτού ανταγωνισμού μεταξύ όλων των φορέων της αγοράς στην Ευρώπη.

1.2

Ωστόσο, η ΕΟΚΕ συνιστά ορισμένες αλλαγές στη διατύπωση της πρότασης για την υγεία των ζώων, προκειμένου να αποβεί σαφέστερο το κείμενο του κανονισμού.

1.3

Η ΕΟΚΕ καλεί την Επιτροπή να υιοθετήσει όλα τα αναγκαία μέτρα ασφαλείας στη νομοθεσία και να εξασφαλίσει επαρκή χρηματοδότηση από την ΕΕ, προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι κίνδυνοι που συνδέονται με τη μετανάστευση άγριων ζώων από τρίτες χώρες που διασχίζουν τα εξωτερικά χερσαία σύνορα της ΕΕ, ζώων τα οποία θα μπορούσαν να προκαλέσουν την εξάπλωση επικίνδυνων μεταδοτικών ασθενειών στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

1.4

Η ΕΟΚΕ επισημαίνει ότι οι νομοθετικές πράξεις, ιδίως στον τομέα της υγείας των φυτών, πρέπει να είναι συνεπείς με τις θέσεις που έχει υιοθετήσει η ΕΕ κατά το παρελθόν σε διεθνές επίπεδο, και επισημαίνει ότι, προς το παρόν, η πρόταση της Επιτροπής σχετικά με τη διαδικασία για τη θέσπιση διεθνών προτύπων υγείας των φυτών δεν είναι σύμφωνη με την άποψη που είχε εκφράσει προηγουμένως η Ένωση όσον αφορά την ένταξη των χωροκατακτητικών ειδών στα μέτρα για την υγεία των φυτών.

1.5

Η ΕΟΚΕ επικροτεί τη νέα δυνατότητα παροχής αποζημίωσης στους ενδιαφερόμενους επαγγελματίες για την αξία των κατεστραμμένων φυτών, φυτικών προϊόντων ή άλλων αντικειμένων που υπόκεινται σε μέτρα εξάλειψης ή περιορισμού, τα οποία εισήχθησαν στο νέο νόμο για την υγεία των φυτών.

1.6

Η ΕΟΚΕ εκφράζει την ανησυχία ότι, με δεδομένες τις αλλαγές που προτείνει η Επιτροπή στο καθεστώς για την υγεία των φυτών, η ΕΕ κινδυνεύει να δεχθεί πλήγμα σε ό,τι αφορά τις καλές επιδόσεις της στον τομέα της υγείας των φυτών σε βαθμό που μπορεί να είναι επιζήμιος για τις εξαγωγικές δυνατότητες των κρατών μελών της και μπορεί να αναγκάσει τους παραγωγούς να δαπανήσουν περισσότερα για την καταπολέμηση ασθενειών και επιβλαβών οργανισμών.

1.7

Η ΕΟΚΕ είναι επιφυλακτική σχετικά με την κατηγορία του δασικού αναπαραγωγικού υλικού που περιλαμβάνεται στο σχέδιο κανονισμού, δεδομένου ότι η Επιτροπή δεν προβάλλει πειστικά επιχειρήματα ως προς τα πλεονεκτήματα που μπορούν να προκύψουν για τον δασικό τομέα.

2.   Γενικές πληροφορίες σχετικά με τη νομοθετική πρωτοβουλία

2.1

Σε κάθε έναν από τους τρεις υπό εξέταση τομείς, δηλαδή την υγεία των ζώων, την υγεία των φυτών και την κίνηση φυτικού πολλαπλασιαστικού υλικού, υπάρχουν πολλά και διάφορα εμπόδια σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τα εμπόδια αυτά προξενούν δυσχέρειες στους παράγοντες της αγοράς, γι 'αυτό και είναι πολύ σημαντικό να τροποποιηθεί η νομοθεσία, έτσι ώστε να μειωθεί ο διοικητικός φόρτος που πλήττει ανεξαιρέτως τους παραγωγούς, τους παρόχους και τους χρήστες υπηρεσιών, καθώς και τους καταναλωτές, και να βελτιωθεί το επιχειρηματικό περιβάλλον.

2.2

Όσον αφορά την υγεία των ζώων, υπάρχει μια σειρά από προβλήματα με τους νόμους που ισχύουν σήμερα: η πολιτική στον τομέα αυτό είναι περίπλοκη, δεν υπάρχει, δυστυχώς, μια συνολική στρατηγική, και δεν δίδεται επαρκής προσοχή στην πρόληψη των ασθενειών, πρόληψη η οποία θα πρέπει να επικεντρώνεται στην ανάγκη θέσπισης και εφαρμογής αυστηρότερων κανόνων βιοασφάλειας για χώρους όπου εκτρέφονται ζώα.

2.3

Η πρόταση της Επιτροπής όσον αφορά την υγεία των ζώων δίνει μεγαλύτερη έμφαση στα προληπτικά μέτρα, την παρακολούθηση των ασθενειών, τις επιθεωρήσεις και την έρευνα, με στόχο να μειωθεί η συχνότητα εμφάνισης αυτών των ασθενειών και να περιοριστούν οι επιπτώσεις των επιζωοτιών που εμφανίζονται. Ομοίως, υπάρχουν διατάξεις σχετικά με τα επίγεια και υδρόβια ζώα.

2.4

Η υγεία των φυτών είναι επίσης σημαντική για την προστασία της βιοποικιλότητας και των υπηρεσιών οικοσυστημάτων. Οι επιβλαβείς οργανισμοί από άλλες ηπείρους είναι ιδιαίτερα επικίνδυνοι. Όταν εισάγονται στην ΕΕ, αυτά τα ξένα είδη προκαλούν σημαντική οικονομική ζημία. Εάν εγκατασταθούν στο έδαφος της ΕΕ, αυτοί οι νέοι επιβλαβείς οργανισμοί μπορεί να υποχρεώσουν τρίτες χώρες να επιβάλουν εμπορικούς περιορισμούς, βλάπτοντας έτσι τις εξαγωγές μας.

2.5

Όσον αφορά την υγεία των φυτών, η πρόταση της Επιτροπής προτείνει τον ορισμό της έννοιας των επιβλαβών οργανισμών καραντίνας και τη διαίρεσή τους σε κατηγορίες. Τα κριτήρια αυτά θα χρησιμοποιούνται, στη συνέχεια, για να καθοριστεί ότι ένας οργανισμός έχει οριστεί ως επιβλαβής οργανισμός καραντίνας. Η Επιτροπή εξουσιοδοτείται να εγκρίνει, με εκτελεστικές πράξεις, καταλόγους συγκεκριμένων φυτών, φυτικών προϊόντων και άλλων ειδών που υπόκεινται σε απαγορεύσεις και σε ειδικούς κανόνες σε ό,τι αφορά την εισαγωγή και την διακίνησή τους εντός της ΕΕ, καθώς και τους κανόνες που διέπουν την εισαγωγή και τη διακίνηση φυτών, φυτικών προϊόντων και άλλων ειδών σε προστατευόμενες περιοχές.

2.6

Όσον αφορά το φυτικό αναπαραγωγικό υλικό, η πρόταση της Επιτροπής επιδιώκει να συμπληρώσει τη νομοθεσία στον τομέα της εμπορίας σπόρων προς σπορά και άλλων φυτικών αναπαραγωγικών υλικών, λαμβάνοντας υπόψη την τεχνική πρόοδο που έχει σημειωθεί στην επιλογή των φυτών, την ταχεία ανάπτυξη της διεθνούς αγοράς, και την ανάγκη υποστήριξης της βιοποικιλότητας των φυτών και μείωσης του διοικητικού κόστους και των επιβαρύνσεων τόσο για τις αρμόδιες αρχές όσο και για τους παράγοντες της αγοράς.

3.   Ιστορικό και κύρια σημεία του εγγράφου της Επιτροπής

3.1

Στις 6 Μαΐου 2013, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υιοθέτησε και δημοσίευσε για δημόσιο έλεγχο εκθέσεις που αφορούν την υγεία των ζώων, την υγεία των φυτών και την ποιότητα του φυτικού αναπαραγωγικού υλικού.

Υγεία των ζώων

3.2

Το νομικό πλαίσιο για την υγεία των ζώων που ισχύει στην Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελείται σήμερα από 50 περίπου οδηγίες και κανονισμούς, και από 400 πράξεις παράγωγου δικαίου. Το 2004, η Επιτροπή προέβη σε αξιολόγηση των νομοθετικών κειμένων στον τομέα της υγείας των ζώων. Μετά την αξιολόγηση αυτή, χαράχτηκε μια νέα στρατηγική για την υγεία των ζώων το 2007. Στην ανακοίνωσή της με ημερομηνία 6 Μαΐου 2013, η Επιτροπή καθορίζει το νομικό πλαίσιο με βάση αυτή τη στρατηγική της ΕΕ για την υγεία των ζώων, όπως δημοσιεύθηκε το 2007.

3.3

Η Επιτροπή προτείνει την απλούστευση του νομικού πλαισίου με βάση τη χρηστή διακυβέρνηση, σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα, με έμφαση στη λήψη μακροπρόθεσμων προληπτικών μέτρων και με την καθιέρωση συνεργασίας με όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη.

3.4

Η Επιτροπή προτείνει να προβλεφθούν αποτελεσματικοί μηχανισμοί για την ταχεία ανταπόκριση στις εκδηλώσεις νόσων, κυρίως υπό το πρίσμα νέων προκλήσεων, όπως αυτές που εμφανίζονται σήμερα. Προτείνει, επίσης, να ανατεθούν συγκεκριμένα και ισορροπημένα καθήκοντα στις αρμόδιες αρχές, στα όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στον αγροτικό τομέα και στους ιδιοκτήτες των ζώων, και να προσδιοριστεί πώς κατανέμονται οι αντίστοιχες αρμοδιότητές τους. Ζητεί, επίσης, να οριστούν τα καθήκοντα των διαφόρων παραγόντων, όπως οι επιχειρηματίες, οι κτηνίατροι, οι ιδιοκτήτες κατοικίδιων ζώων και οι επαγγελματίες του κλάδου, καθώς όλα αυτά τα θέματα είναι ζωτικής σημασίας για τη διασφάλιση της υγείας των ζώων.

3.5

Είναι σημαντικό για την Επιτροπή να υπάρχει η βούληση να μειωθούν οι διαταραχές στο εμπόριο, ώστε να ληφθούν υπόψη οι ιδιαιτερότητες των μικρών κτηνοτροφικών μονάδων και πολύ μικρών επιχειρήσεων, και να τεθούν σε εφαρμογή απλουστευμένες διαδικασίες, προκειμένου να αποφευχθεί η αδικαιολόγητη γραφειοκρατία και το δυσανάλογα υψηλό κόστος, εξασφαλίζοντας, παράλληλα, την αυστηρή τήρηση υψηλών προτύπων για την υγεία των ζώων.

3.6

Είναι σημαντικό να περιοριστούν όσο το δυνατόν περισσότερο οι επιπτώσεις των ασθενειών των ζώων στην υγεία των ζώων και τη δημόσια υγεία, στην καλή διαβίωση των ζώων, στην οικονομία και την κοινωνία, με την αύξηση της ευαισθητοποίησης ως προς τις συγκεκριμένες νόσους, με προπαρασκευαστικά μέτρα για την αντιμετώπισή τους, και με μέτρα παρακολούθησης και ταχείας ανταπόκρισης σε εθνικό και ενωσιακό επίπεδο.

3.7

Ένας από τους σημαντικότερους στόχους της πρότασης της Επιτροπής είναι να εξασφαλιστεί η ορθή λειτουργία της ενιαίας αγοράς στον τομέα των ζώων και των ζωικών προϊόντων, με παράλληλη διασφάλιση υψηλού επιπέδου προστασίας των ζώων και της δημόσιας υγείας, και με την υποστήριξη των στόχων της στρατηγικής «Ευρώπη 2020».

Υγεία των φυτών

3.8

Η πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου περί προστατευτικών μέτρων κατά των επιβλαβών για τα φυτά οργανισμών, η οποία περιλαμβάνει διατάξεις σχετικά με την αναγνώριση των κινδύνων για την υγεία των φυτών που προέρχονται από τους οργανισμούς αυτούς και τον περιορισμό των κινδύνων σε αποδεκτά επίπεδα, καταρτίστηκε με βάση την πρόταση της Επιτροπής του 2008 στην οποία συνιστάται η αναθεώρηση της οδηγίας 2000/29/ΕΚ σχετικά με την υγεία των φυτών. Η πρόταση καταργεί διάφορες «οδηγίες καταπολέμησης» που σχετίζονται με τη διαχείριση ορισμένων επιβλαβών οργανισμών καραντίνας που είναι γνωστό ότι υπάρχουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

3.9

Όσον αφορά την εισαγωγή φυτών, η πρόταση της Επιτροπής θεσπίζει ένα νέο πλαίσιο με το οποίο η ίδια είναι αρμόδια για την έκδοση εκτελεστικών πράξεων που αποσκοπούν στην καταπολέμηση των κινδύνων από διάφορα είδη φυτών που προέρχονται από χώρες εκτός ΕΕ και απαιτούν προληπτικά μέτρα. Η πρόταση περιλαμβάνει πρόσθετες προϋποθέσεις που επιβάλλονται στους σταθμούς καραντίνας και ορίζει ότι, για τα φυτά που υπάγονται σε ρυθμίσεις και που εισάγονται στην ΕΕ στις αποσκευές επιβατών, δεν θα υπάρξουν πλέον παρεκκλίσεις. Κατά συνέπεια, για την εισαγωγή τους δι' αυτής της οδού, θα απαιτείται στο μέλλον φυτοϋγειονομικό πιστοποιητικό.

3.10

Όσον αφορά την κυκλοφορία φυτικών προϊόντων στο εσωτερικό της ΕΕ, η πρόταση της Επιτροπής χωρίζει τους διαφόρους φορείς σε κατηγορίες ανάλογα με το αν είναι ή όχι επαγγελματικοί, και καθορίζει τις ευθύνες και τις υποχρεώσεις τους που απορρέουν από τους κανόνες για τη διακίνηση φυτών, φυτικών προϊόντων και άλλων ειδών που υπόκεινται σε ρυθμίσεις. Υπάρχει πρόβλεψη για υποχρεωτική καταγραφή των επαγγελματιών σε ένα μητρώο που θα περιλαμβάνει, επίσης, εκείνους που υποχρεούνται να καταγραφούν σύμφωνα με τις διατάξεις του σχεδίου κανονισμού για το φυτικό αναπαραγωγικό υλικό. Έτσι θα μειωθεί ο φόρτος των διοικητικών διατυπώσεων.

3.11

Η πρόταση περιλαμβάνει σχέδια για τη θέσπιση ηλεκτρονικού συστήματος κοινοποίησης, πράγμα που θα επιτρέψει στα κράτη μέλη να αναφέρουν ταχέως και με ενιαίο τρόπο ότι έχει εμφανιστεί στο έδαφός τους ένας επιβλαβής οργανισμός. Ομοίως, υπάρχουν σχέδια για την περαιτέρω ευαισθητοποίηση του κοινού, την αύξηση του αριθμού των εκθέσεων, δηλώσεων και άλλων προγραμμάτων, και για τη διενέργεια προσομοιώσεων καταστάσεων έκτακτης ανάγκης.

Φυτικό αναπαραγωγικό υλικό

3.12

Στον τομέα του φυτικού αναπαραγωγικού υλικού, η Επιτροπή ενέκρινε πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με την παραγωγή και τη διάθεση στην αγορά φυτικού αναπαραγωγικού υλικού (νομοθεσία περί φυτικού αναπαραγωγικού υλικού), με την οποία κωδικοποιείται και τροποποιείται η νομοθεσία για την εμπορία του εν λόγω υλικού. Ο κανονισμός καταργεί και αντικαθιστά δώδεκα οδηγίες του Συμβουλίου.

3.13

Η νομοθεσία περί φυτικού αναπαραγωγικού υλικού χρειάζεται αναθεώρηση, καθώς οι οδηγίες που αναφέρονται στην πρόταση είναι παρωχημένες, έχουν τροποποιηθεί αρκετές φορές, και δεν είναι συνεπείς προς τη συλλογιστική και την προσέγγισή που ακολουθούν: είναι συγκεχυμένες και τα κράτη μέλη συχνά δυσκολεύονται να τις κατανοήσουν προκειμένου να τις μεταφέρουν στο εθνικό τους δίκαιο, πράγμα που με τη σειρά του δημιουργεί στρεβλώσεις μεταξύ των φορέων της αγοράς, καθώς οι οδηγίες επηρεάζουν τις συνθήκες υπό τις οποίες οι εν λόγω φορείς εργάζονται. Επιπλέον, δεδομένου του μεγάλου αριθμού των οδηγιών που διέπουν το πεδίο αυτό, οι εν λόγω οδηγίες δεν είναι πολύ καλά συντονισμένες με άλλες νομοθετικές πράξεις που αφορούν την υγεία των φυτών ή τον έλεγχο της αγοράς.

3.14

Το σχέδιο κανονισμού για το φυτικό αναπαραγωγικό υλικό καλύπτει τους σπόρους γεωργικών ποικιλιών, το πολλαπλασιαστικό υλικό καλλιεργούμενων φυτών (λαχανικά, οπωροφόρα δέντρα, θάμνοι μούρων και καλλωπιστικά φυτά) και το δασικό αναπαραγωγικό υλικό. Στο πλαίσιο αυτό εισάγει το γενικό όρο «φυτικό αναπαραγωγικό υλικό», που ισχύει τόσο για τους σπόρους προς σπορά όσο και για το πολλαπλασιαστικό υλικό.

3.15

Οι μόνες περιπτώσεις στις οποίες το σχέδιο κανονισμού δεν θα εφαρμοστεί αφορούν την κυκλοφορία του φυτικού πολλαπλασιαστικού υλικού που προορίζεται για δοκιμές και επιστημονικούς σκοπούς, καθώς και για αναπαραγωγή (επιλογή) ή αποθήκευση σε τράπεζα γονιδίων, και το υλικό που ανταλλάσσεται σε είδος μεταξύ προσώπων άλλων από τους επαγγελματικούς φορείς.

3.16

Οι διατάξεις που περιλαμβάνονται στο σχέδιο κανονισμού σχετικά με το δασικό πολλαπλασιαστικό υλικό ορίζουν ότι τα κράτη μέλη μπορούν να προβλέπουν αυστηρότερες απαιτήσεις για τα υλικά που διατίθενται σε τελικούς χρήστες. Στην περίπτωση του εν λόγω δασικού αναπαραγωγικού υλικού, το νέο σχέδιο κανονισμού επιβάλλει υπερβολικές πρόσθετες διοικητικές διατυπώσεις στις αρχές, κατάσταση η οποία μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση του διοικητικού φόρτου για τις επιχειρήσεις.

4.   Γενικές και ειδικές παρατηρήσεις

Υγεία των ζώων

4.1

Η ΕΟΚΕ εκφράζει επιφυλάξεις για την εξουσία της Επιτροπής να εκδίδει κατ 'εξουσιοδότηση πράξεις και εκτελεστικές πράξεις σύμφωνα με τη Συνθήκη της Λισαβόνας. Οι ανησυχίες της αφορούν ιδίως ευαίσθητα ζητήματα για τα κράτη μέλη, όπως το γεγονός ότι δεν θα είναι σε θέση, στην περίπτωση κατ ' εξουσιοδότηση πράξεων, να εξασφαλίζουν ότι θα ληφθούν υπόψη οι ειδικές εθνικές ή περιφερειακές συνθήκες.

4.2

Η ΕΟΚΕ εφιστά την προσοχή στο γεγονός ότι κοντά στα εξωτερικά χερσαία σύνορα της ΕΕ υπάρχει αυξημένος κίνδυνος εξάπλωσης μολυσματικών ασθενειών από άγρια ζώα στα κράτη μέλη. Ωστόσο, η πρόταση επιχειρεί να διευρύνει το δυνητικό πεδίο εφαρμογής των μέτρων ελέγχου των ασθενειών, τα οποία μπορεί πλέον να εφαρμόζονται με μεγαλύτερη συνέπεια στα άγρια ζώα, και προβλέπει μια σειρά από μέτρα βιοασφάλειας και άλλα προληπτικά μέτρα που μπορούν να ληφθούν στα σύνορα της ΕΕ. Στο πλαίσιο αυτό, η ΕΟΚΕ καλεί την Επιτροπή να θεσπίσει όλα τα αναγκαία μέτρα για την ασφάλεια και να παράσχει επαρκή ευρωπαϊκή χρηματοδότηση για την αποφυγή του κινδύνου αυτού.

4.3

Πρέπει να προσδιοριστεί το φάσμα των ανθρώπων που είναι υποχρεωμένοι να αναφέρουν τις υποψίες τους σχετικά με την εμφάνιση επιζωοτιών. Οι ιδιοκτήτες ζώων έχουν καθήκον να παρακολουθούν τα ζώα τους.

4.4

Η ΕΟΚΕ σημειώνει ασυνέπειες στη χρήση των όρων «υπεύθυνοι επιχειρήσεων» και «κατ' επάγγελμα ασχολούμενοι με τα ζώα», και συνιστά να επεξηγηθούν οι όροι αυτοί, ώστε να διευκρινιστεί ότι το δικαίωμα της ιδιοκτησίας το κατέχουν οι «υπεύθυνοι επιχειρήσεων». Επισημαίνει ότι ο ρόλος που αποδίδεται στους «κατ' επάγγελμα ασχολούμενους με τα ζώα» δεν προσδιορίζεται σε κανένα σημείο της πρότασης.

4.5

Η ΕΟΚΕ καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να δημοσιεύσει, το συντομότερο δυνατόν, ένα διαρθρωμένο κατάλογο των ασθενειών των ζώων, έτσι ώστε να μπορούν να αξιολογηθούν τα μέτρα για την πρόληψη και τον έλεγχό τους. Είναι σημαντικό να υιοθετηθεί μια ευέλικτη προσέγγιση, ώστε να μπορεί να προσαρμόζεται στις εξελίξεις, όταν αυτό είναι απαραίτητο. Η προσέγγιση αυτή πρέπει να καθοριστεί σε στενή συνεργασία με τα κράτη μέλη και τους λοιπούς ενδιαφερόμενους φορείς.

4.6

Η ΕΟΚΕ επιθυμεί να επισημάνει ότι υπάρχει μια ανακολουθία στην ορολογία μεταξύ του κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τις μη εμπορικού χαρακτήρα μετακινήσεις κατοικίδιων ζώων (στο εξής «κανονισμός για τα κατοικίδια ζώα») και της υπό συζήτηση πρότασης της Επιτροπής. Αυτό το θέμα θα πρέπει να διορθωθεί. Είναι δύσκολο να κατανοήσει κανείς τη νομική σχέση μεταξύ του φυσικού προσώπου (φύλακα) και του ιδιοκτήτη των ζώων, αν και ο κανονισμός για τα κατοικίδια ζώα ορίζει ως «εξουσιοδοτημένο πρόσωπο»«κάθε φυσικό πρόσωπο που έχει λάβει τη γραπτή άδεια του ιδιοκτήτη να διενεργήσει μη εμπορική μετακίνηση κατοικίδιου ζώου για λογαριασμό του ιδιοκτήτη».

4.7

Προκειμένου να αποφευχθεί η χρήση ερμηνευτικών προτύπων, η ΕΟΚΕ προτείνει να διευκρινιστεί ότι η Επιτροπή συντάσσει κατ' εξουσιοδότηση πράξη για την απόκτηση βασικών δεξιοτήτων από τους επιχειρηματίες και τους ασχολούμενους κατ' επάγγελμα με τα ζώα.

4.8

Όσον αφορά τις εξετάσεις υγείας για ορισμένους τομείς, όπως η υδατοκαλλιέργεια και η μελισσοκομία, συνιστά να επιτρέπεται η εκτέλεση κτηνιατρικών καθηκόντων μόνον εκ μέρους κατάλληλα εκπαιδευμένων και διαπιστευμένων ειδικών.

4.9

Η ΕΟΚΕ καλεί την Επιτροπή να μεριμνήσει ώστε η νομοθεσία να προβλέπει σαφή και ολοκληρωμένο καθορισμό μηχανισμών αποζημίωσης των εκτροφέων στην περίπτωση εξάπλωσης επικίνδυνων μολυσματικών ασθενειών.

4.10

Η ΕΟΚΕ συνιστά να συμπεριληφθούν στα προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης τομείς όπως αυτός των πουλερικών, για τη χρηματοδότηση των επενδύσεων στις οποίες υποχρεούνται να προβούν οι εκμεταλλεύσεις προκειμένου να συμμορφωθούν με τους νέους κανόνες περί υγείας των ζώων.

Υγεία των φυτών

4.11

Όσον αφορά την καραντίνα, το σχέδιο κειμένου για την υγεία των φυτών περιέχει απλουστευμένες διατάξεις και διαδικασίες: προβλέπει ένα απλοποιημένο καθεστώς υγείας των φυτών για τις πωλήσεις σε περιορισμένες ποσότητες. Ωστόσο, μικρές ποσότητες μολυσμένων φυτών ή φυτικών προϊόντων θα μπορούσαν να έχουν σημαντικές επιπτώσεις στην κατάσταση της υγείας των φυτών στην ΕΕ.

4.12

Για τον καθορισμό των επιβλαβών οργανισμών, η πρόταση χρησιμοποιεί κριτήρια που δεν συνάδουν με τις αρχές της Διεθνούς Σύμβασης για την Προστασία των Φυτών (στο εξής: IPPC). Χρησιμοποιεί, επίσης, όρους και ορισμούς που αποκλίνουν αισθητά από την ορολογία και τις έννοιες που χρησιμοποιούνται στην εν λόγω Σύμβαση και στα πρότυπα για τα φυτοϋγειονομικά μέτρα. Αυτές οι αποκλίσεις θα μπορούσαν να αποτελέσουν πηγή παρεξηγήσεων με τρίτες χώρες και, ως εκ τούτου, να δυσχεράνουν τις εξαγωγές φυτών και φυτικών προϊόντων.

4.13

Η ΕΟΚΕ επικροτεί τη νέα δυνατότητα παροχής αποζημίωσης στους ενδιαφερόμενους επιχειρηματίες για την αξία των κατεστραμμένων φυτών, φυτικών προϊόντων ή άλλων ειδών που υπόκεινται σε μέτρα εξάλειψης ή περιορισμού, τα οποία εισήχθησαν στο νέο νόμο για την υγεία των φυτών. Μια παρόμοια προσέγγιση εφαρμόζεται ήδη για τα ζώα στους κόλπους του Κτηνιατρικού Ταμείου της ΕΕ. Η αποζημίωση για την αξία των κατεστραμμένων φυτών κ.λπ., θα προσλάβει νομική ισχύ μετά την έγκριση του νόμου για την υγεία των φυτών. Θα ήταν επιθυμητό να εξασφαλιστεί αυτό ήδη από την αρχή του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου 2014-2020, χωρίς περαιτέρω καθυστέρηση.

4.14

Δεδομένου ότι η ΕΕ, μαζί με καθένα από τα κράτη μέλη της, έχει υπογράψει τη Διεθνή Σύμβαση για την προστασία των φυτών και τη Συμφωνία για την εφαρμογή υγειονομικών και φυτοϋγειονομικών μέτρων, ενδέχεται οι αλλαγές που θα επέλθουν στους ορισμούς να έχουν ως αποτέλεσμα την μη εφαρμογή των αρχών της εν λόγω σύμβασης και της διεθνούς συμφωνίας.

4.15

Η ΕΟΚΕ έχει επιφυλάξεις όσον αφορά τις προτεινόμενες αλλαγές στις απαιτήσεις σχετικά με την εισαγωγή φυτοϋγειονομικού διαβατηρίου για τα φυτά και τα φυτικά προϊόντα που προορίζονται για φύτευση σε προστατευόμενες περιοχές, δεδομένου ότι η πρόταση προβλέπει να μην απαιτείται πλέον διαβατήριο για τους τελικούς χρήστες, διότι με τον τρόπο αυτό θα προκύψει κίνδυνος διάδοσης νέων φυτών που αποτελούν επιβλαβείς οργανισμούς καραντίνας.

4.16

Η ΕΟΚΕ δεν μπορεί να υποστηρίξει την πρόταση να απαιτείται από τους διαχειριστές, και ιδίως τους αγρότες, στην περίπτωση εντοπισμού επιβλαβών οργανισμών καραντίνας, να εφαρμόζουν τάχιστα όλα τα μέτρα που είναι αναγκαία για την καταπολέμησή αυτών των οργανισμών, καθώς η διασφάλιση της μακροπρόθεσμης υγείας των φυτών είναι ένα έργο και μια οικονομική επένδυση που πρέπει να αναλαμβάνει η αρμόδια αρχή, το δε πρόσθετο κόστος θα αποδυναμώσει την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων.

4.17

Αν και επικροτεί την προσέγγιση της Επιτροπής ως προς τις εξαγωγές προς τρίτες χώρες και τη δυνατότητα απόκτησης πιστοποιητικού πριν από την εξαγωγή, η ΕΟΚΕ ανησυχεί ότι αυτή η νέα νομοθεσία δεν θα επιλύσει τα προβλήματα που υπάρχουν σήμερα όσον αφορά την πιστοποίηση των εξαγώγιμων προϊόντων, όταν η χώρα καταγωγής τους δεν είναι η ίδια με τη χώρα πιστοποίησής τους. Ομοίως, εξακολουθεί να ανησυχεί για τις διπλές εξετάσεις και επιθεωρήσεις στις οποίες θα συνεχίσουν να υπόκεινται οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις, με δική τους επιβάρυνση.

Φυτικό αναπαραγωγικό υλικό

4.18

Σύμφωνα με την υπό εξέταση πρόταση κανονισμού, ο ορισμός του «επαγγελματία» δεν συμπεριλαμβάνει τους ιδιώτες. Ως «επαγγελματίας» ορίζεται κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο που ασκεί κατ' επάγγελμα μία τουλάχιστον από τις ακόλουθες δραστηριότητες σε σχέση με το φυτικό υλικό αναπαραγωγής: παραγωγή, αναπαραγωγή, διατήρηση, παροχή υπηρεσιών, αποθήκευση ή διάθεση στην αγορά. Για τη διευκόλυνση των επιθεωρήσεων, αυτοί οι επαγγελματίες πρέπει να καταχωρίζονται.

4.19

Η διατύπωση της νέας διάταξης που αφορά τους επαγγελματίες πρέπει να διευκρινιστεί, δεδομένου ότι το πεδίο της δύσκολα γίνεται κατανοητό: θα αφορά μόνον αυτούς ή θα καλύπτει και τους μη επαγγελματίες;

4.20

Το σχέδιο κανονισμού που προτείνει η Επιτροπή περιέχει πολλές άλλες γκρίζες ζώνες, για παράδειγμα όσον αφορά τον τρόπο με τον οποίο πρέπει να εφαρμόζονται οι διατάξεις του εν λόγω κανονισμού για την παραγωγή δασικού αναπαραγωγικού υλικού και την παρακολούθηση της πώλησής του, οι οποίες διαφέρουν από εκείνες που ισχύουν για το αναπαραγωγικό υλικό των γεωργικών καλλιεργειών, από την άποψη του συστήματος ταξινόμησης, των ορισμών και μάλιστα των θεμελιωδών αρχών επιθεώρησης και εποπτείας, που θα ήταν χρήσιμο να μην αλλάξουν. Επιπλέον, τα μέτρα που εφαρμόζονται για την παραγωγή και την πιστοποίηση αυτού του είδους δασικού αναπαραγωγικού υλικού είναι συμβατά με το πλαίσιο του ΟΟΣΑ.

4.21

Η ΕΟΚΕ δεν μπορεί να δεχθεί να καλύπτει ο παραγωγός όλες τις δαπάνες για τις πρώτες ύλες που χρησιμοποιούνται στην παραγωγή δασικού πολλαπλασιαστικού υλικού, δεδομένου ότι η διάταξη αυτή είναι πιθανό να μειώσει το ενδιαφέρον για την καταχώριση νέου υλικού υψηλής γενετικής ποιότητας του τύπου αυτού, πράγμα που θα μπορούσε να έχει αρνητικό αντίκτυπο στις νέες φυτείες στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η δημιουργία αυτού του είδους πρώτων υλών για την παραγωγή δασικού αναπαραγωγικού υλικού είναι μια μακροπρόθεσμη προσπάθεια, η οποία καθιστά αποδοτική μια επένδυση μόνο μετά από την πάροδο αρκετών δεκαετιών.

4.22

Η ΕΟΚΕ εκφράζει την ικανοποίησή της για το γεγονός ότι η ανταλλαγή φυτικού αναπαραγωγικού υλικού σε είδος ανάμεσα σε δύο πρόσωπα που δεν είναι επαγγελματίες θα εξαιρεθεί από το πεδίο εφαρμογής του κανονισμού, ο οποίος πρέπει να καταρτιστεί με τέτοιο τρόπο ώστε να επιτρέπει σε συλλέκτες ή σε γείτονες να ανταλλάσσουν σπόρους ή φυτά, χωρίς να χρειάζεται να ανησυχούν ότι ενδέχεται να παραβιάζουν το νόμο με την πράξη τους αυτή.

Βρυξέλλες, 10 Δεκεμβρίου 2013

Ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής

Henri MALOSSE


Top