5.8.2010   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

CE 212/32

Α.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η πραγμάτωση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των γυναικών, η χειραφέτηση και η δράση των γυναικών δεν είναι σημαντικές μόνο για την αντιμετώπιση της ανισότητας των φύλων και για την εφαρμογή της ενσωμάτωσης μιας πραγματικής διάστασης του φύλου στις εξωτερικές σχέσεις της ΕΕ, αλλά και καίριας σημασίας για την επιτυχή υλοποίηση των εξωτερικών πολιτικών της ΕΕ, περιλαμβανομένων των τομέων της βοήθειας, της ανάπτυξης, της διεύρυνσης, της πολιτικής γειτονίας, της διευθέτησης των συγκρούσεων, της ασφάλειας και της οικοδόμησης της ειρήνης, καθώς και του διεθνούς εμπορίου,

Β.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρότι τα κράτη μέλη συμμετέχουν σε όλα τα μείζονα διεθνή πλαίσια για την ισότητα των φύλων και τα δικαιώματα των γυναικών και παρότι υπάρχουν αρκετά έγγραφα πολιτικής σε επίπεδο ΕΕ, η πρακτική δέσμευση για την προώθηση της ενσωμάτωσης της διάστασης του φύλου και της χειραφέτησης των γυναικών στο πλαίσιο των εξωτερικών πολιτικών παραμένει αδύναμη, η εφαρμογή των υφιστάμενων εγγράφων πολιτικής είναι περιορισμένη και οι πόροι του προϋπολογισμού που προορίζονται ειδικώς για τα ζητήματα του φύλου είναι ανεπαρκείς,

Γ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρά τις σημαντικές βελτιώσεις όσον αφορά την προώθηση της ισότητας των φύλων τα τελευταία έτη, τα κύρια θεσμικά όργανα της ΕΕ, δηλαδή το Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και η Επιτροπή, δεν διαθέτουν επαρκές προσωπικό ειδικά επιφορτισμένο με την υλοποίηση των δεδηλωμένων στόχων αναφορικά με τα δύο φύλα στους τομείς της εξωτερικής πολιτικής και της διεύρυνσης και η πλειονότητα των σημερινών υπαλλήλων που είναι αρμόδιοι για ζητήματα φύλων έχουν να συνδυάσουν τη δραστηριότητα αυτή με τουλάχιστον μία, ή ενίοτε και δύο, άλλες δέσμες καθηκόντων,

Δ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ χρειάζεται μια ολιστική και συνεκτική προσέγγιση όσον αφορά την ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου,

1.

αναγνωρίζει ότι τα θεσμικά όργανα της ΕΕ προσδίδουν ολοένα και μεγαλύτερη σημασία στην ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου και τη χειραφέτηση των γυναικών, αλλά υπογραμμίζει ότι πρέπει να γίνουν ακόμη πολλά για να εφαρμοστούν οι πολιτικές δεσμεύσεις, και τονίζει τη σημασία της επαρκούς χρηματοδότησης και του προσωπικού που είναι αρμόδιο για την εφαρμογή των στόχων σχετικά με τα θέματα φύλου·

2.

υπενθυμίζει ότι η ισότητα των φύλων δεν απαιτεί μόνο πολιτικές δηλώσεις υψηλού επιπέδου αλλά επίσης και την πολιτική βούληση της ΕΕ, τον ηγετικό ρόλο των κρατών μελών, την ιεράρχηση των στόχων και την παρακολούθηση της επιτευχθείσας προόδου·

3.

επικροτεί την έγκριση της προπαρατεθείσας «Ολοκληρωμένης προσέγγισης όσον αφορά την εφαρμογή εκ μέρους της ΕΕ των ψηφισμάτων 1325 (2000) και 1820 (2008) του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών σχετικά με τις γυναίκες, την ειρήνη και την ασφάλεια», καθώς και την έγκριση από το Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων της 8ης Δεκεμβρίου 2008 κατευθυντήριων γραμμών σχετικά με τη βία κατά των γυναικών και των κοριτσιών και την καταπολέμηση όλων των μορφών διακρίσεων σε βάρος τους· καλεί τα κράτη μέλη που δεν έχουν εγκρίνει ακόμη τα εθνικά σχέδια δράσης τους αναφορικά με το ψήφισμα 1325 του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών να ανταποκριθούν άμεσα στην έκκληση του Συμβουλίου Ασφαλείας να το πράξουν· καλεί την Επιτροπή να παράσχει τεχνική συνδρομή και βοήθεια σε τρίτες χώρες που προτίθενται να αναπτύξουν εθνικές στρατηγικές για την εφαρμογή των προαναφερθέντων ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών·

4.

εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι το αναθεωρημένο κείμενο για την ευρωπαϊκή στρατηγική ασφάλειας περιλαμβάνει αναφορά στα προαναφερθέντα ψηφίσματα S/RES/1325 (2000) και S/RES/1820 (2008) του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, καθώς και στο ψήφισμα S/RES/1612 (2005)·

5.

καλεί την Επιτροπή να επιταχύνει τις εργασίες της και να προτείνει έως τον Ιούλιο 2009, σε στενή συνεργασία με τα κράτη μέλη και τη Γραμματεία του Συμβουλίου, ένα «Σχέδιο δράσης της ΕΕ σχετικά με την ισότητα των φύλων και τη χειραφέτηση των γυναικών στο πλαίσιο της εξωτερικής δράσης της ΕΕ», το οποίο θα εφαρμοστεί στα 27 κράτη μέλη και στις διαπραγματεύσεις με τρίτες χώρες, μαζί με σειρά αποτελεσματικών μέσων παρακολούθησης·

6.

ζητεί από το Συμβούλιο και την Επιτροπή να συμπεριλαμβάνουν συστηματικά την ισότητα των φύλων και τη χειραφέτηση των γυναικών στον πολιτικό διάλογο και τις συζητήσεις πολιτικής που διεξάγει η ΕΕ με τις χώρες εταίρους·

7.

ζητεί από τις αντιπροσωπείες του Κοινοβουλίου να επισημαίνουν τα ζητήματα που σχετίζονται με την ισότητα των φύλων και τη χειραφέτηση των γυναικών στις σχέσεις τους με τα κοινοβούλια τρίτων χωρών· υπογραμμίζει τη σημασία της παροχής στήριξης και βοήθειας στα εθνικά κοινοβούλια τρίτων χωρών, με σκοπό την ενίσχυση της ικανότητάς τους να εισαγάγουν την προοπτική του φύλου στο νομοθετικό έργο τους·

8.

υπογραμμίζει τη σημασία των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών στη χειραφέτηση των γυναικών· καλεί την Επιτροπή να τους παράσχει επαρκή χρηματοδοτική στήριξη και να προωθήσει τη συμμετοχή των μη κυβερνητικών οργανώσεων γυναικών στις διαδικασίες πολιτικού διαλόγου με τις χώρες εταίρους, καθώς και σε ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις σε ολόκληρο τον κόσμο·

9.

καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να προωθήσουν τη συνοχή της πολιτικής προσέγγισής τους σχετικά με την ισότητα των φύλων και τη χειραφέτηση των γυναικών · ζητεί να συγκεντρωθούν τα ποικίλα υφιστάμενα πλαίσια πολιτικής στον τομέα αυτό προς μια συναίνεση της ΕΕ σχετικά με τη διάσταση του φύλου, η οποία θα καλύπτει και τις εσωτερικές και τις εξωτερικές πολιτικές·

10.

ενθαρρύνει την τακτική διεξαγωγή συνεδριάσεων για τη συζήτηση θεμάτων σχετικά με τις ίσες ευκαιρίες γυναικών και ανδρών, με τη συμμετοχή αντιπροσωπειών σε επίπεδο εθνικών κοινοβουλίων, που συγκροτούνται από γυναίκες και άνδρες, σε συνδυασμό με την καθιέρωση κοινών στρατηγικών για την εφαρμογή των προγραμμάτων που εμπίπτουν στο συγκεκριμένο θέμα·

11.

ζητεί από την Επιτροπή να επισημάνει και να ιεραρχήσει, με πιο συνεπή και συστηματικό τρόπο, τις ανισότητες των φύλων κατά τον προγραμματισμό και την υλοποίηση των μέσων εξωτερικής βοήθειας, ιδίως όσον αφορά την παροχή βοήθειας για τη μεταρρύθμιση του τομέα ασφάλειας· ζητεί μετ' επιτάσεως τη συμπερίληψη στόχων, δραστηριοτήτων και χρηματοδότησης που σχετίζονται με το φύλο στα έγγραφα στρατηγικής ανά χώρα, και τη βελτίωση της ενσωμάτωσης των ζητημάτων που σχετίζονται με το φύλο μέσω αυτών των εγγράφων στρατηγικής· υπογραμμίζει την ανάγκη υιοθέτησης μιας σφαιρικής προσέγγισης όσον αφορά τη χρήση των μέσων εξωτερικής βοήθειας, συμπεριλαμβανομένων του Μέσου Προενταξιακής Βοήθειας, του Μέσου της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Γειτονίας, του Ευρωπαϊκού Μέσου για τη Δημοκρατία και τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, του Μέσου Σταθερότητας, και θεματικών προγραμμάτων όπως το πρόγραμμα «Επένδυση στους ανθρώπινους πόρους», προκειμένου να επιτευχθούν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο οι στόχοι της ισότητας των φύλων και της χειραφέτησης των γυναικών·

12.

θεωρεί ανεπαρκείς τους πόρους που διατίθενται στον τομέα της υγείας και κατά συνέπεια για την υγεία των κοριτσιών και των γυναικών, δεδομένων των δεσμεύσεων της ΕΕ για την αναπτυξιακή πολιτική· υπογραμμίζει την ανάγκη να διατεθούν περαιτέρω οικονομικά κονδύλια στο πλαίσιο των μέσων εξωτερικής βοήθειας για τα προγράμματα υγείας των γυναικών· τονίζει ότι, σύμφωνα με την ειδική έκθεση του Ελεγκτικού Συνεδρίου για την αναπτυξιακή συνδρομή που παρέχει η ΕΚ στις υπηρεσίες υγείας στην υπό τη Σαχάρα Αφρική, που δημοσιεύτηκε τον Ιανουάριο του 2009, τα κονδύλια προς τον τομέα υγείας στην περιοχή αυτή δεν έχουν αυξηθεί από το 2000, ως ποσοστό της συνολικής βοήθειας της ΕΕ για την υγεία, ενώ ο Χάρτης Προόδου των ΑΣΧ για το 2007 εξακολουθεί να διαπιστώνει πολύ υψηλά επίπεδα μητρικής θνησιμότητας στη συγκεκριμένη περιοχή·

13.

επισημαίνει ότι για μια πραγματική ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου απαιτείται αυξημένος συντονισμός μεταξύ χορηγών και παραγόντων, μηχανισμοί λογοδοσίας και αυξημένη ανάληψη της αναπτυξιακής διαδικασίας από τις εθνικές κυβερνήσεις· υπογραμμίζει, στο πλαίσιο αυτό, την προστιθέμενη αξία της Εταιρικής Σχέσης ΕΚ/ΟΗΕ όσον αφορά την Ισότητα των Φύλων για την Ανάπτυξη και την Ειρήνη, καθώς και των πρωτοβουλιών για τη συνεκτίμηση της ισότητας των φύλων στον προϋπολογισμό· επικροτεί τη συγκρότηση ειδικής ομάδας (Task Force) για τις γυναίκες, την ειρήνη και την ασφάλεια, όπως προβλέπεται στην προπαρατεθείσα ολοκληρωμένη προσέγγιση εφαρμογής, από την ΕΕ, των ψηφισμάτων S/RES/1325 (2000) και S/RES/1820 (2008)του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών·

14.

επαναλαμβάνει την ανάγκη να επικεντρωθεί η προσοχή όχι μόνο στις γυναίκες αλλά και σε εκείνες τις σχέσεις μεταξύ ανδρών και γυναικών που δημιουργούν και διαιωνίζουν τις ανισότητες των φύλων· θεωρεί, κατά συνέπεια, ότι τα έργα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη και τους άνδρες και τις γυναίκες·

15.

τονίζει ότι η ΕΕ πρέπει να δώσει ιδιαίτερη προσοχή στις ανάγκες των πλέον ευάλωτων και κοινωνικά αποκλεισμένων γυναικών, ιδίως των γυναικών με αναπηρία, των προσφύγων και των γυναικών από ομάδες μειονοτήτων·

16.

καλεί την Επιτροπή να αναπτύξει περαιτέρω διαδικασίες, σημεία αναφοράς και δείκτες προκειμένου να διασφαλιστεί ότι εκπληρώνει τις δεσμεύσεις της όσον αφορά την ισότητα των φύλων στο πλαίσιο της εξωτερικής πολιτικής της·

17.

θεωρεί ότι το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο για την Ισότητα των Φύλων που ιδρύθηκε το 2006 πρέπει να καταστεί λειτουργικό το συντομότερο δυνατόν και ότι η εντολή του πρέπει να επεκταθεί σε εξωτερικές πολιτικές·

18.

καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν την Brussels Call to Action (έκκληση των Βρυξελλών για δράση) για την αντιμετώπιση της σεξουαλικής βίας στο πλαίσιο συγκρούσεων αλλά και εκτός αυτών·

19.

ζητεί από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αναλάβουν δράση για την πρόληψη και την καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων·

20.

υπογραμμίζει ότι ο βιασμός και η σεξουαλική βία χρησιμοποιούνται ως πολεμικό όπλο· τονίζει ότι θα πρέπει να τιμωρούνται ως εγκλήματα πολέμου και ως εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας· ζητεί περισσότερα υποστηρικτικά προγράμματα για τα θύματα αυτών των εγκλημάτων·

21.

υπογραμμίζει την ανάγκη να αξιοποιηθεί η εταιρική σχέση της ΕΕ με τα ΗΕ, αντλώντας χρήσιμα στοιχεία από τη διεθνή εμπειρογνωμοσύνη τους στην προώθηση της ισότητας των φύλων και της χειραφέτησης των γυναικών, με σκοπό να ενισχυθεί η αποτελεσματικότητα και ο αντίκτυπος των πολιτικών και της βοήθειας της ΕΕ, και να διασφαλιστεί η συνοχή της εξωτερικής υποστήριξης προς τις χώρες εταίρους ώστε να βοηθηθούν να εκπληρώσουν τις σχετικές υποχρεώσεις τους·

22.

θεωρεί ότι ο σημερινός αριθμός του προσωπικού που εργάζεται με αντικείμενο ζητήματα φύλου εντός του Συμβουλίου και της Επιτροπής είναι ανεπαρκής· καλεί τα εν λόγω θεσμικά όργανα να διαθέσουν περισσότερο προσωπικό στις δομές που είναι υπεύθυνες για την εξωτερική δράση της ΕΕ, το οποίο θα είναι ειδικά επιφορτισμένο με την ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου και της χειραφέτησης των γυναικών·

23.

σημειώνει τη συνεχή απουσία γυναικών από υψηλόβαθμες θέσεις στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή, και ζητεί, συγκεκριμένα, να καταβληθούν μεγαλύτερες προσπάθειες για την αύξηση του αριθμού των γυναικών μεταξύ των επικεφαλής των αντιπροσωπειών της ΕΕ και των ειδικών αντιπροσώπων της ΕΕ· τονίζει ότι η στελέχωση της μελλοντικής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης πρέπει να χαρακτηρίζεται από καλύτερη ισορροπία μεταξύ ανδρών και γυναικών, ιδίως όσον αφορά τις υψηλόβαθμες θέσεις, και ότι πρέπει να περιλαμβάνει περισσότερους υπαλλήλους αρμόδιους για θέματα φύλου·

24.

καλεί τα κράτη μέλη να συμπεριλαμβάνουν περισσότερες γυναίκες σε αποστολές και επιχειρήσεις ΕΠΑΑ και ζητεί να αυξηθεί η συμμετοχή των γυναικών σε όλα τα επίπεδα και όλες τις φάσεις του προγραμματισμού και της εφαρμογής· υπογραμμίζει την ανάγκη να συμπεριλαμβάνεται εμπειρογνωμοσύνη σε θέματα φύλου από την αρχή του σχεδιασμού μιας αποστολής ή επιχείρησης, καθώς και τη σημασία της συστηματικής και ουσιαστικής κατάρτισης σε θέματα φύλου πριν από την ανάπτυξη προσωπικού σε αποστολές και επιχειρήσεις·

25.

σημειώνει ότι καταβάλλεται επί του παρόντος μεγάλη προσπάθεια για να ενσωματωθεί μια ευαίσθητη σε θέματα φύλου προσέγγιση στη νοοτροπία της ΕΠΑΑ, αναπτύσσοντας μεταξύ άλλων την ποσοτική πτυχή της ενσωμάτωσης της διάστασης του φύλου στη συγκεκριμένη πολιτική (π.χ. μέσω ερωτηματολογίων, της ανάπτυξης καταλόγων ελέγχου, καταμέτρησης του αριθμού των ανδρών και των γυναικών στις επιχειρήσεις ΕΠΑΑ, κ.λπ.)· τονίζει, ωστόσο, την ανάγκη να αναπτυχθεί το ποσοτικό εννοιολογικό πλαίσιο που απαιτείται προκειμένου να γίνεται κατανοητό το κοινωνικοοικονομικό πλαίσιο εντός του οποίου αναπτύσσονται οι επιχειρήσεις ΕΠΑΑ (δηλαδή σε ζώνες συγκρούσεων) και οι προβληματισμοί που λαμβάνουν υπόψη τη διάσταση του φύλου κατά την εφαρμογή των επιχειρήσεων και προγραμμάτων·

26.

επικροτεί τον ορισμό συμβούλου σε θέματα ισότητας των φύλων σε όλες σχεδόν τις αποστολές της ΕΠΑΑ, σύμφωνα με τα προαναφερθέντα συμπεράσματα του Συμβουλίου του Νοεμβρίου 2006· τονίζει, ωστόσο, ότι το έργο αυτών των συμβούλων φύλου ενδέχεται να υπονομευθεί από την απουσία συγκεκριμένης πολιτικής της ΕΕ σε θέματα ισότητας των φύλων - ιδίως την απουσία συνειδητοποίησης σε θέματα φύλων και/ή την απροθυμία να ληφθεί υπόψη η σημασία τους- και την απουσία ειδικών κονδυλίων του προϋπολογισμού σχετικών με τα φύλα στη χρηματοδότηση αποστολών της ΕΠΑΑ·

27.

επιδοκιμάζει τις πρωτοβουλίες για την παροχή κατάρτισης σχετιζόμενης με το φύλο στο προσωπικό που χρησιμοποιείται στις αποστολές ΕΠΑΑ και στα αντίστοιχα κεντρικά γραφεία, καθώς και τη σημαντική προσπάθεια που καταβάλλει η Επιτροπή να εκπαιδεύσει το προσωπικό της, και ιδίως στις αντιπροσωπείες· επαναλαμβάνει ότι κάθε υπάλληλος σε οποιοδήποτε επίπεδο σχεδιασμού, προγραμματισμού και εφαρμογής των εξωτερικών πολιτικών της ΕΕ πρέπει να είναι επαρκώς καταρτισμένος· ζητεί από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι παρέχεται υποχρεωτική κατάρτιση σε όλους τους υπαλλήλους των αποστολών και αντιπροσωπειών, συμπεριλαμβανομένης της διοίκησης, και ότι τους προσφέρεται καθοδήγηση σχετικά με ζητήματα φύλου και τη χειραφέτηση των γυναικών·

28.

είναι πεπεισμένο ότι ο προγραμματισμός της αποστολής ΕΠΑΑ θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη την συμπερίληψη των τοπικών γυναικείων οργανώσεων στην ειρηνευτική διαδικασία, ούτως ώστε να αξιοποιείται η ειδική συνεισφορά που αυτές μπορούν να έχουν και να αναγνωριστούν οι ιδιαίτεροι τρόποι με τους οποίους οι γυναίκες πλήττονται από τις συγκρούσεις·

29.

τονίζει ότι επί του παρόντος, οι ποσοστώσεις αποτελούν απαραίτητο μέσο για τη διασφάλιση της ισότητας των φύλων στις ειρηνευτικές αποστολές και στις αποστολές ασφάλειας και στη διαδικασία λήψης αποφάσεων στο πλαίσιο των εθνικών και διεθνών διαδικασιών ανοικοδόμησης, καθώς και για τη διασφάλιση της πολιτικής παρουσίας των γυναικών στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων·

30.

υπογραμμίζει τη σημασία της κατάρτισης προϋπολογισμών που λαμβάνουν υπόψη τη διάσταση του φύλου· επισημαίνει ότι η διάσταση του φύλου θα πρέπει να αναπτύσσεται ως θεματικό ζήτημα στα μείζονα χρηματοδοτικά μέσα και ότι θα πρέπει να ορίζονται δείκτες επιδόσεων, προκειμένου να καταμετρούν πόσο αποτελεσματικά χρησιμοποιούνται τα παρεχόμενα κονδύλια·

31.

αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και την Επιτροπή, καθώς και στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών.