EUR-Lex Access to European Union law

Back to EUR-Lex homepage

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Document 52009AP0364

Ίση μεταχείρηση ανδρών και γυναικών που ασκούν αυτοτελή επαγγελματική δραστηριότητα ***I Νομοθετικό ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 6ης Μαΐου 2009 σχετικά με την πρόταση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου που αφορά την εφαρμογή της αρχής της ίσης μεταχείρισης ανδρών και γυναικών που ασκούν αυτοτελή επαγγελματική δραστηριότητα και την κατάργηση της οδηγίας 86/613/ΕΟΚ (COM(2008)0636 – C6-0341/2008 – 2008/0192(COD))
P6_TC1-COD(2008)0192 Θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που καθορίσθηκε σε πρώτη ανάγνωση στις 6 Μαΐου 2009 εν όψει της έγκρισης οδηγίας 2009/…/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την εφαρμογή της αρχής της ίσης μεταχείρισης ανδρών και γυναικών που ασκούν αυτοτελή επαγγελματική δραστηριότητα και την κατάργηση της οδηγίας 86/613/ΕΟΚ του Συμβουλίου

ΕΕ C 212E της 5.8.2010, p. 311–319 (BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)

5.8.2010   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

CE 212/311


Τετάρτη, 6 Μαΐου 2009
Ίση μεταχείρηση ανδρών και γυναικών που ασκούν αυτοτελή επαγγελματική δραστηριότητα ***I

P6_TA(2009)0364

Νομοθετικό ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 6ης Μαΐου 2009 σχετικά με την πρόταση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου που αφορά την εφαρμογή της αρχής της ίσης μεταχείρισης ανδρών και γυναικών που ασκούν αυτοτελή επαγγελματική δραστηριότητα και την κατάργηση της οδηγίας 86/613/ΕΟΚ (COM(2008)0636 – C6-0341/2008 – 2008/0192(COD))

2010/C 212 E/44

(Διαδικασία συναπόφασης: πρώτη ανάγνωση)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο (COM(2008)0636),

έχοντας υπόψη το άρθρο 251, παράγραφος 2, και το άρθρο 141, παράγραφος 3, της Συνθήκης ΕΚ, σύμφωνα με τα οποία του υποβλήθηκε η πρόταση από την Επιτροπή (C6-0341/2008),

έχοντας υπόψη το άρθρο 51 του Κανονισμού του,

έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων και τις γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων και της Επιτροπής Νομικών Θεμάτων (A6-0258/2009),

1.

εγκρίνει την πρόταση της Επιτροπής όπως τροποποιήθηκε·

2.

ζητεί από την Επιτροπή να του υποβάλει εκ νέου την πρόταση, αν προτίθεται να της επιφέρει σημαντικές τροποποιήσεις ή να την αντικαταστήσει με νέο κείμενο·

3.

αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει τη θέση του Κοινοβουλίου στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή.


Τετάρτη, 6 Μαΐου 2009
P6_TC1-COD(2008)0192

Θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που καθορίσθηκε σε πρώτη ανάγνωση στις 6 Μαΐου 2009 εν όψει της έγκρισης οδηγίας 2009/…/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την εφαρμογή της αρχής της ίσης μεταχείρισης ανδρών και γυναικών που ασκούν αυτοτελή επαγγελματική δραστηριότητα και την κατάργηση της οδηγίας 86/613/ΕΟΚ του Συμβουλίου

(Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ)

ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, και ιδίως το άρθρο 141 παράγραφος 3,

έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής ║,

έχοντας υπόψη τη γνώμη της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής (1),

έχοντας υπόψη τη γνώμη της Επιτροπής των Περιφερειών (2),

Αποφασίζοντας σύμφωνα με τη διαδικασία του άρθρου 251 της Συνθήκης (3),

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

(1)

Η οδηγία 86/613/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 11ης Δεκεμβρίου 1986, σχετικά με την εφαρμογή της αρχής της ίσης μεταχείρισης ανδρών και γυναικών που ασκούν ανεξάρτητη δραστηριότητα, συμπεριλαμβανομένης της γεωργικής, καθώς και για την προστασία της μητρότητας (4) εξασφαλίζει την εφαρμογή στα κράτη μέλη της αρχής της ίσης μεταχείρισης ανδρών και γυναικών που ασκούν αυτοτελή απασχόληση ή συμβάλλουν στην άσκηση τέτοιου είδους απασχόλησης. Όσον αφορά τους αυτοαπασχολούμενους εργαζομένους και τις συμβοηθούσες ή τους συμβοηθούντες συζύγους, η οδηγία 86/613/ΕΟΚ ήταν λιγότερο αποτελεσματική και το πεδίο εφαρμογής της πρέπει να επανεξεταστεί, επειδή η διακριτική μεταχείριση λόγω του φύλου και η παρενόχληση παρουσιάζονται και σε τομείς εκτός της μισθωτής εργασίας. Για λόγους σαφήνειας η οδηγία 86/613/ΕΟΚ θα πρέπει να αντικατασταθεί από την παρούσα οδηγία.

(2)

Με την ανακοίνωση της 1ης Μαρτίου 2006 με τίτλο «Χάρτης πορείας για την ισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών 2006-2010  (5), η Επιτροπή ανήγγειλε ότι προκειμένου να βελτιωθεί η διακυβέρνηση της ισότητας μεταξύ των φύλων, θα αναθεωρήσει την υπάρχουσα νομοθεσία για την ισότητα των φύλων στην ΕΕ που δεν περιλαμβάνεται στην αναδιατύπωση του 2005 με σκοπό την ενημέρωση, τον εκσυγχρονισμό και την αναδιατύπωση αν χρειάζεται. Η οδηγία 86/613/ΕΟΚ δεν είχε συμπεριληφθεί στη διαδικασία αναδιατύπωσης.

(3)

Με τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 5ης και 6ης Δεκεμβρίου 2007, «ισορροπία των ρόλων ανδρών και γυναικών όσον αφορά την απασχόληση, την οικονομική μεγέθυνση και την κοινωνική συνοχή» (6), το Συμβούλιο κάλεσε την Επιτροπή να μελετήσει την ανάγκη αναθεώρησης, εφόσον είναι απαραίτητο, της οδηγίας 86/613/ΕΟΚ του Συμβουλίου προκειμένου να διασφαλισθούν τα δικαιώματα που σχετίζονται με τη μητρότητα και την πατρότητα μη μισθωτών εργαζομένων και των συζύγων τους που τους βοηθούν.

(4)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει ζητήσει επανειλημμένα από την Επιτροπή να αναθεωρήσει την οδηγία 86/613/ΕΟΚ, ιδίως να ενισχύσει την προστασία της μητρότητας των αυτοαπασχολούμενων γυναικών και να βελτιώσει την κατάσταση των συμβοηθουσών και συμβοηθούντων συζύγων στη γεωργία, στη βιοτεχνία, στο εμπόριο, στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και στα ελεύθερα επαγγέλματα.

(5)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, με το ψήφισμά του της 21ης Φεβρουαρίου 1997 για την κατάσταση των συμμετεχουσών συζύγων των προσώπων που ασκούν ανεξάρτητη δραστηριότητα (7), είχε προτείνει την υποχρεωτική καταχώριση τωv συμβοηθουσών και συμβοηθούντων συζύγωv, oύτως ώστε vα μηv είvαι πλέov αόρατoι εργαζόμεvoι και την υποχρέωση των κρατών μελών να επιτρέψουν την υπαγωγή των συμβοηθουσών και συμβοηθούντων συζύγων στα ασφαλιστικά καθεστώτα των αυτοαπασχολούμενων εργαζομένων, όσον αφορά την υγειονομική περίθαλψη, την αναπηρία και τη σύνταξη γήρατος.

(6)

Στην ανακοίνωσή της με τίτλο «Ανανεωμένη κοινωνική ατζέντα: Ευκαιρίες, πρόσβαση και αλληλεγγύη στην Ευρώπη του 21ου αιώνα» (8), η Επιτροπή επιβεβαίωσε την ανάγκη να ληφθούν μέτρα σχετικά με το άνοιγμα της ψαλίδας μεταξύ των φύλων στον τομέα της επιχειρηματικότητας καθώς και για τη βελτίωση του συνδυασμού της ιδιωτικής με την επαγγελματική ζωή.

(7)

Υπάρχουν ήδη διάφορες νομικές πράξεις για την εφαρμογή της αρχής της ίσης μεταχείρισης οι οποίες καλύπτουν τις αυτοτελείς επαγγελματικές δραστηριότητες, ιδίως η οδηγία 79/7/ΕΟΚ του Συμβουλίου της 19ης Δεκεμβρίου 1978 περί της προοδευτικής εφαρμογής της αρχής της ίσης μεταχειρίσεως μεταξύ ανδρών και γυναικών σε θέματα κοινωνικής ασφαλίσεως (9) και η οδηγία 2006/54/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 5ης Ιουλίου 2006 για την εφαρμογή της αρχής των ίσων ευκαιριών και της ίσης μεταχείρισης ανδρών και γυναικών σε θέματα εργασίας και απασχόλησης (αναδιατύπωση) (10). Συνεπώς, η παρούσα οδηγία δεν εφαρμόζεται στους τομείς που καλύπτονται ήδη από άλλες οδηγίες.

(8)

Η παρούσα οδηγία εφαρμόζεται στους αυτοαπασχολούμενους εργαζομένους και στις συμβοηθούσες και στους συμβοηθούντες συζύγους, επειδή και οι δύο συμμετέχουν στις δραστηριότητες της επιχείρησης.

(9)

Πρέπει να διασφαλιστεί στις συμβοηθούσες και στους συμβοηθούντες σύζυγους σαφώς προσδιορισμένο επαγγελματικό καθεστώς και να καθοριστούν τα δικαιώματά τους.

(10)

Η παρούσα οδηγία δεν θα πρέπει να εφαρμόζεται σε θέματα που εμπίπτουν σε άλλες οδηγίες για την εφαρμογή της αρχής της ίσης μεταχείρισης ανδρών και γυναικών, κυρίως της οδηγίας 2004/113/ΕΚ του Συμβουλίου, της 13ης Δεκεμβρίου 2004, για την εφαρμογή της αρχής της ίσης μεταχείρισης ανδρών και γυναικών στην πρόσβαση σε αγαθά και υπηρεσίες και την παροχή αυτών  (11). Ειδικότερα, το άρθρο 5 της οδηγίας 2004/113/ΕΚ σχετικά με την ασφάλιση και άλλες συναφείς χρηματοοικονομικές υπηρεσίες εξακολουθεί να εφαρμόζεται.

(11)

Για την πρόληψη της διάκρισης λόγω φύλου, η παρούσα οδηγία πρέπει να εφαρμόζεται τόσο για την άμεση όσο και για την έμμεση διακριτική μεταχείριση. Η παρενόχληση και η γενετήσια παρενόχληση πρέπει να θεωρούνται διακριτική μεταχείριση και συνεπώς να απαγορεύονται.

(12)

Τα κράτη μέλη μπορούν, σύμφωνα με το άρθρο 141 παράγραφος 4 της Συνθήκης, να διατηρήσουν ή να εγκρίνουν μέτρα που παρέχουν συγκεκριμένα πλεονεκτήματα, προκειμένου να καταστεί πιο εύκολο για το υποεκπροσωπούμενο φύλο να αναλάβει αυτοτελείς επαγγελματικές δραστηριότητες ή για την πρόληψη ή την αντιστάθμιση των μειονεκτημάτων που προκύπτουν για τις επαγγελματικές σταδιοδρομίες. Καταρχήν, τα εν λόγω μέτρα με τη μορφή θετικών δράσεων που αποσκοπούν στην έμπρακτη επίτευξη της ισότητας δεν πρέπει να θεωρούνται παράβαση της νομικής αρχής της ίσης μεταχείρισης μεταξύ ανδρών και γυναικών.

(13)

Στον τομέα της αυτοτελούς απασχόλησης, η εφαρμογή της ίσης μεταχείρισης σημαίνει ότι πρέπει να μην υφίσταται διακριτική μεταχείριση σε σχέση με τη δημιουργία, τη διαχείριση , την εγκατάσταση ή την επέκταση μιας επιχείρησης ή την έναρξη κάθε άλλης μορφής αυτοτελούς επαγγελματικής δραστηριότητας.

(14)

Είναι αναγκαίο να εξασφαλιστεί ότι δεν υπάρχει διακριτική μεταχείριση λόγω της έγγαμης ή της οικογενειακής κατάστασης όσον αφορά τους όρους δημιουργίας μιας εταιρείας μεταξύ των συζύγων ή μεταξύ των συντρόφων συμβίωσης. Για τους σκοπούς της παρούσας οδηγίας οι όροι «οικογενειακή κατάσταση» και «οικογενειακή επιχείρηση» ερμηνεύονται με βάση την αναγνώριση της συμβίωσης συντρόφων από τις σχετικές αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου.

(15)

Όσον αφορά τη συνεισφορά τους στην οικογενειακή επιχείρηση, οι συμβοηθούσες/ντες σύζυγοι πρέπει να δικαιούνται τουλάχιστον το ίδιο επίπεδο προστασίας όπως οι αυτοαπασχολούμενοι εργαζόμενοι. Τα κράτη μέλη καλούνται να λάβουν τα αναγκαία μέτρα για να καταστεί δυνατή η επιλογή. Το επίπεδο προστασίας ▐ της συμβοηθούσας ή του συμβοηθούντος συζύγου αυτοαπασχολούμενων εργαζομένων πρέπει να είναι ανάλογο με το βαθμό συμμετοχής του στις δραστηριότητες του αυτοαπασχολουμένου εργαζομένου στην οικογενειακή επιχείρηση.

(16)

Η οικονομική και φυσική ευπάθεια των εγκύων αυτοαπασχολούμενων γυναικών και των συμβοηθουσών συζύγων καθιστά αναγκαίο να τους χορηγηθεί το δικαίωμα άδειας μητρότητας, μέρος της οποίας πρέπει να θεωρείται υποχρεωτική. Τα κράτη μέλη θα εξακολουθούν να είναι αρμόδια για τον καθορισμό του επιπέδου των εισφορών και όλων των ρυθμίσεων σχετικά με τις παροχές και τις πληρωμές, με την προϋπόθεση ότι θα συμμορφώνονται με τις ελάχιστες προδιαγραφές της παρούσας οδηγίας. Προκειμένου να ληφθεί υπόψη η ειδική κατάσταση των αυτοαπασχολούμενων εργαζομένων και των συμβοηθουσών και συμβοηθούντων συζύγων, πρέπει να τους δοθεί η τελική επιλογή σχετικά με το αν επιθυμούν να επωφελούνται ή όχι από την άδεια μητρότητας.

(17)

Προκειμένου να ληφθούν υπόψη οι ιδιαιτερότητες των αυτοαπασχολούμενων εργαζομένων, οι αυτοαπασχολούμενες γυναίκες και οι συμβοηθούσες σύζυγοι θα πρέπει να έχουν πρόσβαση, στο μέτρο του δυνατού, πέραν του χρηματικού επιδόματος και της προσωρινής αντικατάστασης στη διάρκεια της άδειας μητρότητας.

(18)

Η βελτίωση της αποτελεσματικότητας και της αποδοτικότητας των συστημάτων πρόνοιας, κυρίως μέσω της παροχής καλύτερων κινήτρων, της καλύτερης διαχείρισης και αξιολόγησης και του καθορισμού προτεραιοτήτων των προγραμμάτων δαπανών, έχει καταστεί σημαντική για την εξασφάλιση της μακροπρόθεσμης οικονομικής βιωσιμότητας των ευρωπαϊκών κοινωνικών προτύπων. ▐

(19)

Τα πρόσωπα που έχουν υποστεί διακριτική μεταχείριση λόγω φύλου πρέπει να διαθέτουν κατάλληλα μέσα έννομης προστασίας. Προκειμένου να υπάρξει αποτελεσματικότερη προστασία, οι ενώσεις, οι οργανώσεις και άλλα νομικά πρόσωπα θα πρέπει επίσης να δύνανται να κινήσουν διαδικασίες, όπως τις ορίζουν τα κράτη μέλη, είτε εξ ονόματος κάποιου θύματος είτε προς υπεράσπισή του, χωρίς να θίγονται εθνικοί δικονομικοί κανόνες όσον αφορά την εκπροσώπηση και την υπεράσπιση ενώπιον των δικαστηρίων.

(20)

Η προστασία των αυτοαπασχολουμένων εργαζομένων και των συμβοηθουσών και συμβοηθούντων συζύγων έναντι των διακρίσεων λόγω φύλου θα πρέπει να ενισχυθεί με την ίδρυση φορέα ▐ σε κάθε κράτος μέλος, ο οποίος θα είναι αρμόδιος για την ανάλυση των σχετικών προβλημάτων, τη μελέτη δυνατών λύσεων και την παροχή συγκεκριμένης υποστήριξης προς τα θύματα.

(21)

Δεδομένου ότι οι στόχοι της δράσης που πρέπει να αναληφθεί, δηλαδή η εξασφάλιση κοινού υψηλού επιπέδου προστασίας από τις διακρίσεις σε όλα τα κράτη μέλη, δεν μπορεί να επιτευχθεί επαρκώς από τα κράτη μέλη αλλά μπορεί να επιτευχθεί καλύτερα σε κοινοτικό επίπεδο, η Κοινότητα δύναται να θεσπίζει μέτρα σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας του άρθρου 5 της Συνθήκης. Σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας, του ιδίου άρθρου, η παρούσα οδηγία δεν υπερβαίνει τα αναγκαία για την επίτευξη των στόχων αυτών,

ΕΞΕΔΩΣΑΝ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΟΔΗΓΙΑ:

Άρθρο 1

Αντικείμενο και πεδίο εφαρμογής

1.   Η παρούσα οδηγία καθορίζει το πλαίσιο για να τεθεί σε εφαρμογή στα κράτη μέλη η αρχή της ίσης μεταχείρισης των ανδρών και των γυναικών που ασκούν αυτοτελή απασχόληση ή συμβάλλουν στην άσκηση τέτοιου είδους απασχόλησης, όσον αφορά ║ τις πτυχές που δεν εμπίπτουν στις οδηγίες 2006/54/ΕΚ και 79/7/ΕΟΚ.

2.   Η παρούσα οδηγία καλύπτει τους αυτοαπασχολούμενους εργαζομένους και τις συμβοηθούσες και τους συμβοηθούντες συζύγους.

3.   Η εφαρμογή της αρχής της ίσης μεταχείρισης ανδρών και γυναικών στην πρόσβαση σε αγαθά και υπηρεσίες και την παροχή αυτών εξακολουθεί να εμπίπτει στην οδηγία 2004/113/ΕΚ.

Άρθρο 2

Ορισμοί

║ Για τους σκοπούς της παρούσας οδηγίας, ισχύουν οι ακόλουθοι ορισμοί:

α)   «αυτοαπασχολούμενοι εργαζόμενοι»: όλα τα πρόσωπα που ασκούν ║ επικερδή επαγγελματική δραστηριότητα για λογαριασμό τους, υπό τους όρους που καθορίζονται από το εθνικό δίκαιο, συμπεριλαμβανομένων των αγροτών, ▐ των μελών των ελεύθερων επαγγελμάτων, των βιοτεχνών, των εμπόρων και στο πλαίσιο των μικρομεσαίων επιχειρήσεων·

β)   «συμβοηθούσες / συμβοηθούντες σύζυγοι»: οι σύζυγοι ή, ανάλογα με το εθνικό δίκαιο, οι σύντροφοι συμβίωσης των αυτοαπασχολούμενων εργαζομένων, οι οποίοι δεν είναι μισθωτοί ή συνέταιροι στην επιχείρηση, στην οποία συμμετέχουν συνήθως, υπό τους όρους που ορίζονται από το εθνικό δίκαιο, στις δραστηριότητες του αυτοαπασχολούμενου εργαζομένου και εκτελούν τα ίδια καθήκοντα ή δευτερεύοντα καθήκοντα·

γ)   «άμεση διάκριση»: όταν ένα πρόσωπο υφίσταται, για λόγους φύλου, μεταχείριση λιγότερο ευνοϊκή από αυτήν την οποία υφίσταται, υπέστη ή θα υφίστατο ένα άλλο πρόσωπο σε ανάλογη κατάσταση·

δ)   «έμμεσες διακρίσεις»: όταν μια εκ πρώτης όψεως ουδέτερη διάταξη, κριτήριο ή πρακτική θέτει σε ιδιαίτερα μειονεκτική θέση τους εκπροσώπους του ενός φύλου σε σύγκριση με τους εκπροσώπους του άλλου φύλου, εκτός αν αυτή η διάταξη, το κριτήριο ή η πρακτική δικαιολογείται αντικειμενικώς από νόμιμο στόχο και τα μέσα για την επίτευξη του εν λόγω στόχου είναι πρόσφορα και αναγκαία·

ε)   «παρενόχληση»: όταν εκδηλώνεται ανεπιθύμητη συμπεριφορά συνδεόμενη με το φύλο ενός προσώπου με σκοπό ή αποτέλεσμα την παραβίαση της αξιοπρέπειας αυτού του προσώπου και τη δημιουργία εκφοβιστικού, εχθρικού, εξευτελιστικού, ταπεινωτικού ή επιθετικού περιβάλλοντος·

στ)   «γενετήσια παρενόχληση»: κάθε μορφή ανεπιθύμητης προφορικής, μη προφορικής ή φυσικής συμπεριφοράς με πράξεις γενετήσιου χαρακτήρα με σκοπό ή αποτέλεσμα την προσβολή της αξιοπρέπειας ενός προσώπου, και, ιδίως, τη δημιουργία εκφοβιστικού, εχθρικού, ταπεινωτικού, εξευτελιστικού ή επιθετικού περιβάλλοντος.

Άρθρο 3

Οικογενειακές επιχειρήσεις

Τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν ότι δεν υπάρχει διακριτική μεταχείριση λόγω της έγγαμης ή της οικογενειακής κατάστασης όσον αφορά τους όρους δημιουργίας εταιρείας μεταξύ των συζύγων ή των συντρόφων συμβίωσης, εφόσον αναγνωρίζονται από την εθνική νομοθεσία. Όλες οι εταιρείες που έχουν ιδρυθεί από κοινού από συζύγους ή από αναγνωρισμένους σύμφωνα με το εθνικό δίκαιο συντρόφους αναγνωρίζονται ως οικογενειακές επιχειρήσεις. Η αναγνώριση της συμβίωσης συντρόφων βασίζεται στις αντίστοιχες δικαστικές αποφάσεις του Δικαστηρίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων.

Άρθρο 4

Αρχή της ίσης μεταχείρισης

1.   Η αρχή της ίσης μεταχείρισης σημαίνει ότι δεν υφίσταται καμία διάκριση λόγω φύλου, είτε άμεσα είτε έμμεσα, σε σχέση ιδίως με την οικογενειακή κατάσταση, ιδίως όσον αφορά τη δημιουργία, τη διαχείριση, την εγκατάσταση ή την επέκταση μιας επιχείρησης ή την έναρξη ή επέκταση κάθε άλλης μορφής αυτοτελούς επαγγελματικής δραστηριότητας.

2.   Παρενόχληση και γενετήσια παρενόχληση θεωρούνται διακριτική μεταχείριση λόγω φύλου και συνεπώς απαγορεύονται. Το γεγονός ότι συγκεκριμένο άτομο απορρίπτει ή ανέχεται τέτοιου είδους συμπεριφορά δεν μπορεί να χρησιμοποιείται ως βάση για τη λήψη απόφασης που επηρεάζει το εν λόγω άτομο.

3.   Η εντολή διακριτικής μεταχείρισης προσώπων λόγω φύλου θεωρείται διακριτική μεταχείριση.

Άρθρο 5

Θετική δράση

Προκειμένου να διασφαλίζεται στην πράξη η πλήρης ισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών, η αρχή της ίσης μεταχείρισης δεν εμποδίζει τα κράτη μέλη να θεσπίζουν ή να διατηρούν ειδικά μέτρα για την πρόληψη ή την αντιστάθμιση μειονεκτημάτων που συνδέονται με το φύλο, λόγου χάριν θέτοντας στόχο την προώθηση της επιχειρηματικής δραστηριότητας των γυναικών.

Άρθρο 6

Δημιουργία μιας εταιρείας

Με την επιφύλαξη των ειδικών όρων για την πρόσβαση σε ορισμένες δραστηριότητες που ισχύουν εξίσου και για τα δύο φύλα, τα κράτη μέλη λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα για να εξασφαλίσουν ότι οι όροι για τη δημιουργία ║ εταιρείας μεταξύ συζύγων ή μεταξύ συντρόφων συμβίωσης να μην είναι πιο περιοριστικοί από τους όρους για τη δημιουργία ║ εταιρείας με άλλα πρόσωπα.

Άρθρο 7

Κοινωνική προστασία για συμβοηθούσες/ντες συζύγους και συντρόφους συμβίωσης

Τα κράτη μέλη λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα για να εξασφαλιστεί ότι οι συμβοηθούσες ή συμβοηθούντες σύζυγοι και οι σύντροφοι συμβίωσης επωφελούνται από το ίδιο τουλάχιστον επίπεδο προστασίας όπως οι αυτοαπασχολούμενοι εργαζόμενοι υπό τους ίδιους όρους που ισχύουν για τους αυτοαπασχολούμενους εργαζομένους. Εάν αυτή η επέκταση των παροχών δεν είναι υποχρεωτική σύμφωνα με τη νομοθεσία κράτους μέλους, παρέχεται κατόπιν αιτήσεως της συμβοηθούσας ή του συμβοηθούντος συζύγου ή συντρόφου συμβίωσης.

Τα μέτρα αυτά εγγυώνται την ανεξάρτητη υπαγωγή των συμβοηθουσών ή συμβοηθούντων συζύγων στα συστήματα κοινωνικής ασφάλισης που ισχύουν για τους αυτοαπασχολούμενους εργαζόμενους και καλύπτουν την υγειονομική περίθαλψη, τη σύνταξη αναπηρίας και γήρατος, με την επιφύλαξη ότι συνεισφέρουν στα συστήματα αυτά εξίσου με τους αυτοαπασχολούμενους εργαζόμενους, εν ανάγκη προβλέποντας τη δυνατότητα να υπολογίζονται οι εισφορές τους σε κατ' αποκοπή βάση.

Οι κοινωνικές εισφορές των συμβοηθουσών ή συμβοηθούντων συζύγων θα πρέπει να εκπίπτουν από το φόρο ως δαπάνες εκμετάλλευσης, όπως και η αμοιβή που καταβάλλεται πραγματικά στην ή στον σύζυγο, με τη διπλή προϋπόθεση ότι πρόκειται για δεόντως παρασχεθείσες υπηρεσίες και ότι το ύψος της αμοιβής είναι λογικό για παρόμοιες υπηρεσίες.

Άρθρο 8

Άδεια μητρότητας

1.   Τα κράτη μέλη λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα για να εξασφαλίσουν ότι οι αυτοαπασχολούμενες γυναίκες και οι συμβοηθούσες σύζυγοι δικαιούνται ▐ άδεια μητρότητας προσαρμοσμένη στις ειδικές τους ανάγκες. Οι μητέρες μπορούν να επιλέξουν τη διάρκεια της άδειας μητρότητας, υπό την προϋπόθεση ότι η συνολική διάρκεια δεν υπερβαίνει το χρονικό διάστημα που ορίζει η οδηγία 92/85/ΕΟΚ του Συμβουλίου (12).

2.   Προκειμένου να εξασφαλιστεί ότι τα πρόσωπα στα οποία αναφέρεται η παράγραφος 1 ασκούν τα δικαιώματά τους όπως αναγνωρίζεται με το παρόν άρθρο, τα κράτη μέλη λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα για να εξασφαλιστεί ότι λαμβάνουν επαρκές επίδομα στη διάρκεια της άδειας μητρότητας.

3.   Το επίδομα που αναφέρεται στην παράγραφο 2 κρίνεται επαρκές εάν εξασφαλίζει εισόδημα τουλάχιστον ισότιμο προς τον ελάχιστο μισθό εφόσον αυτός ορίζεται από την εθνική νομοθεσία ή τουλάχιστον ισοδύναμο προς εκείνο που θα εισέπραττε η εν λόγω γυναίκα σε περίπτωση διακοπής των δραστηριοτήτων της για λόγους που οφείλονται στην κατάσταση της υγείας της ή, εάν αυτό δεν ισχύει, κάποιο ισότιμο επίδομα που ορίζεται από το εθνικό δίκαιο, με βάση κάποιο ανώτατο όριο που ορίζεται από την εθνική νομοθεσία εφόσον το ανώτατο αυτό όριο δεν εισάγει διακρίσεις .

4.   Τα κράτη μέλη λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα για να εξασφαλίσουν ότι οι αυτοαπασχολούμενες γυναίκες και οι συμβοηθούσες σύζυγοι και οι γυναίκες σύντροφοι συμβίωσης έχουν πρόσβαση στις υπηρεσίες παροχής προσωρινής αντικατάστασης ή σε τυχόν υφιστάμενες εθνικές κοινωνικές υπηρεσίες, ως συμπλήρωμα στο επίδομα που αναφέρεται στην παράγραφο 2.

Άρθρο 9

Αναγνώριση της εργασίας των συμβοηθούντων/σων συζύγων

Τα κράτη μέλη αναλαμβάνουν τη δέσμευση να εξετάσουν υπό ποιες προϋποθέσεις είναι δυνατόν να ευνοηθεί η αναγνώριση της εργασίας που παρέχουν οι συμβοηθούσες και συμβοηθούντες σύζυγοι και, υπό το πρίσμα της μελέτης αυτής, να εξετάσουν όλες τις κατάλληλες πρωτοβουλίες με στόχο την προώθηση της ως άνω αναγνώρισης.

Άρθρο 10

Προάσπιση των δικαιωμάτων

1.   Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι κάθε πρόσωπο, το οποίο θεωρεί ότι έχει υποστεί απώλεια ή ζημία λόγω της μη τήρησης της αρχής της ίσης μεταχείρισης, ακόμη και εάν έχει λήξει η σχέση στο πλαίσιο της οποίας ισχυρίζεται ότι υπέστη διακριτική μεταχείριση, έχει πρόσβαση σε αποτελεσματικές δικαστικές ή/και διοικητικές διαδικασίες, συμπεριλαμβανομένων, όπου τα κράτη μέλη κρίνουν σκόπιμο, διαδικασιών συμβιβασμού, με σκοπό την επιβολή της τήρησης των υποχρεώσεων που απορρέουν από την παρούσα οδηγία.

2.   Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι οι ενώσεις, οι οργανώσεις και άλλα νομικά πρόσωπα, τα οποία έχουν, σύμφωνα με τα κριτήρια που ορίζει η εθνική τους νομοθεσία, έννομο συμφέρον να εξασφαλίσουν ότι τηρούνται οι διατάξεις της παρούσας οδηγίας, μπορούν να κινήσουν, είτε εξ ονόματος του ενάγοντος ή προς υπεράσπισή του, και με την έγκρισή του, κάθε δικαστική και/ή διοικητική διαδικασία που προβλέπεται για την τήρηση των υποχρεώσεων που απορρέουν από την παρούσα οδηγία.

3.   Οι παράγραφοι 1 και 2 ισχύουν υπό την επιφύλαξη των εθνικών διατάξεων περί των προθεσμιών άσκησης αγωγής σε σχέση με την αρχή της ίσης μεταχείρισης.

Άρθρο 11

Αποζημίωση ή αντιστάθμιση

Τα κράτη μέλη εισάγουν στην εθνική έννομη τάξη τους τα μέτρα που απαιτούνται για να εξασφαλίζεται η πραγματική και αποτελεσματική αποζημίωση ή αποκατάσταση, σύμφωνα με τον τρόπο που αυτά ορίζουν, όσον αφορά την απώλεια ή τη ζημία που υπέστη ένα πρόσωπο λόγω διακρίσεων κατά την έννοια της παρούσας οδηγίας, τέτοιου είδους αποζημίωση ή αποκατάσταση με τρόπο αποτρεπτικό και αναλογικό σε σχέση με την επελθούσα ζημία. Η αποζημίωση ή η αποκατάσταση του τύπου αυτού δεν μπορεί να περιοριστεί με τον καθορισμό εκ των προτέρων ανώτατου ορίου.

Άρθρο 12

Φορείς για την ισότητα

1.   Τα κράτη μέλη ορίζουν φορέα επιφορτισμένο με την προώθηση, την ανάλυση, την παρακολούθηση και την υποστήριξη της ίσης μεταχείρισης όλων των προσώπων, χωρίς διακρίσεις λόγω φύλου. Ο εν λόγω φορέας μπορεί να αποτελεί τμήμα οργανισμών επιφορτισμένων, σε εθνικό επίπεδο, με την προάσπιση των δικαιωμάτων του ανθρώπου ή με τη διασφάλιση των ατομικών δικαιωμάτων ή με την εφαρμογή της αρχής της ίσης μεταχείρισης.

2.   Τα κράτη μέλη μεριμνούν ώστε στα καθήκοντα του φορέα της παραγράφου 1 να περιλαμβάνονται τα εξής:

α)

η παροχή ανεξάρτητης βοήθειας στα θύματα διακρίσεων για την προώθηση των καταγγελιών τους περί διακρίσεων, με την επιφύλαξη των δικαιωμάτων των θυμάτων, των ενώσεων, οργανώσεων και άλλων νομικών οντοτήτων που αναφέρονται στο άρθρο 8, παράγραφος 2,

β)

η διενέργεια ανεξάρτητων ερευνών σχετικά με τις διακρίσεις,

γ)

η δημοσίευση ανεξάρτητων εκθέσεων και διατύπωση συστάσεων για κάθε θέμα που αφορά τέτοιου είδους διακρίσεις,

δ)

η ανταλλαγή των διαθέσιμων πληροφοριών με τους ομόλογους ευρωπαϊκούς οργανισμούς, όπως το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο για την ισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών, στο κατάλληλο επίπεδο.

Άρθρο 13

Συνεκτίμηση της ισότητας ανδρών και γυναικών στις διάφορες πολιτικές

Τα κράτη μέλη λαμβάνουν ενεργώς υπόψη το στόχο της ισότητας ανδρών και γυναικών κατά τη σύνταξη και την εφαρμογή νομοθετικών, κανονιστικών και διοικητικών διατάξεων, πολιτικών και δραστηριοτήτων στους τομείς που εμπίπτουν στην παρούσα οδηγία.

Άρθρο 14

Διάδοση πληροφοριών

Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι οι διατάξεις που θεσπίζονται κατ' εφαρμογή της παρούσας οδηγίας, καθώς και οι ήδη ισχύουσες σχετικές διατάξεις, γνωστοποιούνται στους ενδιαφερομένους με κάθε πρόσφορο μέσο , συμπεριλαμβανομένου του διαδικτύου, σε όλη την επικράτειά τους.

Άρθρο 15

Επίπεδο προστασίας

Η εφαρμογή της παρούσας οδηγίας σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να αποτελέσει λόγο για τη μείωση του επιπέδου προστασίας έναντι των διακρίσεων το οποίο παρέχεται ήδη από τα κράτη μέλη στους τομείς που καλύπτονται από την παρούσα οδηγία.

Άρθρο 16

Εκθέσεις

1.   Τα κράτη μέλη κοινοποιούν κάθε διαθέσιμη πληροφορία σχετικά με την εφαρμογή της παρούσας οδηγίας στην Επιτροπή το αργότερο έως την … (13).

Η Επιτροπή εκπονεί συνοπτική έκθεση προς υποβολή στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο το αργότερο έως την… (14). Εφόσον απαιτείται, η εν λόγω έκθεση συνοδεύεται ║ από προτάσεις τροποποίησης της παρούσας οδηγίας.

2.   Η έκθεση της Επιτροπής λαμβάνει υπόψη τις απόψεις των ενδιαφερόμενων παραγόντων.

Άρθρο 17

Επανεξέταση

Το αργότερο στις … (15) η Επιτροπή εξετάζει την εφαρμογή της παρούσας οδηγίας και προτείνει ενδεχομένως τις τροποποιήσεις που κρίνει αναγκαίες.

Άρθρο 18

Εφαρμογή

1.   Τα κράτη μέλη θέτουν σε ισχύ τις αναγκαίες νομοθετικές, κανονιστικές και διοικητικές διατάξεις για να συμμορφωθούν με την παρούσα οδηγία το αργότερο έως την … (16). Ανακοινώνουν αμέσως στην Επιτροπή το κείμενο των εν λόγω διατάξεων καθώς και πίνακα αντιστοιχίας μεταξύ αυτών και των διατάξεων της παρούσας οδηγίας.

Οι διατάξεις αυτές, όταν θεσπίζονται από τα κράτη μέλη, αναφέρονται στην παρούσα οδηγία ή συνοδεύονται από παρόμοια αναφορά κατά την επίσημη δημοσίευσή τους. Οι λεπτομερείς διατάξεις για την αναφορά αυτή καθορίζονται από τα κράτη μέλη.

2.    Εφόσον τούτο δικαιολογείται από ιδιαίτερες δυσχέρειες, η προθεσμία της παραγράφου 1, προκειμένου να συμμορφωθούν με την παρούσα οδηγία, μπορεί να παραταθεί έως … (17) .

3.   Τα κράτη μέλη ανακοινώνουν στην Επιτροπή το κείμενο των ουσιωδών διατάξεων εσωτερικού δικαίου τις οποίες θεσπίζουν στον τομέα που διέπει η παρούσα οδηγία.

Άρθρο 19

Ελάχιστες προϋποθέσεις

Τα κράτη μέλη δύνανται να θεσπίζουν ή να διατηρούν διατάξεις που είναι ευνοϊκότερες για την προάσπιση της αρχής της ίσης μεταχείρισης από τις διατάξεις της παρούσας οδηγίας.

Άρθρο 20

Κατάργηση

Από την … (16) η οδηγία 86/613/ΕΟΚ καταργείται.

Άρθρο 21

Έναρξη ισχύος

Η παρούσα οδηγία αρχίζει να ισχύει την εικοστή ημέρα από τη δημοσίευσή της στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Άρθρο 22

Αποδέκτες

Η παρούσα οδηγία απευθύνεται στα κράτη μέλη.

║,

Για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο

Ο Πρόεδρος

Για το Συμβούλιο

Ο Πρόεδρος


(1)  Γνώμη της 24ης Μαρτίου 2009 (Δεν έχει δημοσιευθεί ακόμη στην Επίσημη Εφημερίδα).

(2)  ΕΕ C της, σ. …

(3)  Θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 6ης Μαΐου 2009.

(4)  ΕΕ L 359 της 19.12.1986, p. 56.

(5)  COM(2006)0092.

(6)  ║ Έγγραφο SOC 385 ║.

(7)   ΕΕ C 85, 17.3.1997, σ. 186 .

(8)  COM(2008)0412.

(9)  ΕΕ L 6, ║ 10.1.1979, σ. 24.

(10)  ΕΕ L 204, ║ 26.7.2006, σ. 23.

(11)   ΕΕ L 373, 21.12.2004, σ. 37.

(12)   ΕΕ L 348, 28.11.1992, σ. 1.

(13)   Τέσσερα έτη μετά την έκδοση της παρούσας οδηγίας.

(14)   Πέντε έτη μετά την έκδοση της παρούσας οδηγίας.

(15)   Έξι έτη μετά την έκδοση της παρούσας οδηγίας.

(16)  Δύο έτη από την έκδοση της παρούσας οδηγίας.

(17)   Τρία έτη από την έκδοση της παρούσας οδηγίας.


Top