This document is an excerpt from the EUR-Lex website
Document 32012R0646
Commission Implementing Regulation (EU) No 646/2012 of 16 July 2012 laying down detailed rules on fines and periodic penalty payments pursuant to Regulation (EC) No 216/2008 of the European Parliament and of the Council Text with EEA relevance
Εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 646/2012 της Επιτροπής, της 16ης Ιουλίου 2012 , σχετικά με τον καθορισμό λεπτομερών κανόνων για τα πρόστιμα και τις περιοδικές χρηματικές ποινές σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 216/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ
Εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 646/2012 της Επιτροπής, της 16ης Ιουλίου 2012 , σχετικά με τον καθορισμό λεπτομερών κανόνων για τα πρόστιμα και τις περιοδικές χρηματικές ποινές σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 216/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ
ΕΕ L 187 της 17.7.2012, p. 29–35
(BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV) Το έγγραφο αυτό έχει δημοσιευτεί σε ειδική έκδοση
(HR)
In force
17.7.2012 |
EL |
Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης |
L 187/29 |
ΕΚΤΕΛΕΣΤΙΚΌΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΌΣ (ΕΕ) αριθ. 646/2012 ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΉΣ
της 16ης Ιουλίου 2012
σχετικά με τον καθορισμό λεπτομερών κανόνων για τα πρόστιμα και τις περιοδικές χρηματικές ποινές σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 216/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου
(Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ)
Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ,
Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,
Έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 216/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 20ής Φεβρουαρίου 2008, για τη θέσπιση κοινών κανόνων στον τομέα της πολιτικής αεροπορίας και για την ίδρυση Ευρωπαϊκού Οργανισμού Ασφάλειας της Αεροπορίας, καθώς και για την κατάργηση της οδηγίας 91/670/ΕΟΚ του Συμβουλίου, του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1592/2002 και της οδηγίας 2004/36/ΕΚ (1), και ιδίως το άρθρο 25 παράγραφος 3,
Εκτιμώντας τα ακόλουθα:
(1) |
Ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 216/2008 αποσκοπεί στην εδραίωση και τη διατήρηση στην Ευρώπη υψηλού και ομοιόμορφου επιπέδου ασφάλειας στην πολιτική αεροπορία. Ο εν λόγω κανονισμός προβλέπει τα μέσα επίτευξης του στόχου, καθώς και άλλων στόχων στον τομέα της ασφάλειας πτήσεων στην πολιτική αεροπορία. |
(2) |
Σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 216/2008, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Ασφάλειας της Αεροπορίας («ο Οργανισμός») είναι αρμόδιος για την πιστοποίηση ορισμένων προϊόντων, προσώπων και επιχειρήσεων. Σε αυτά τα υπό την αρμοδιότητά του πεδία, ο Οργανισμός πρέπει να επιβλέπει εάν αυτά τα προϊόντα, πρόσωπα και επιχειρήσεις συμμορφώνονται με τις εφαρμοστέες απαιτήσεις, μεταξύ των οποίων και με τις διατάξεις του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 216/2008 και των εκτελεστικών κανόνων του. |
(3) |
Στις περιπτώσεις στις οποίες οι ενδεχομένως διαπιστωθείσες ελλείψεις δεν διορθώνονται δεόντως με την ισχύουσα εποπτική διαδικασία, η Επιτροπή εξουσιοδοτείται, βάσει του άρθρου 25 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 216/2008 κατ’αίτηση του Οργανισμού, να επιβάλει πρόστιμα ή περιοδικές χρηματικές ποινές σε κατόχους πιστοποιητικού εκδοθέντος από τον Οργανισμό για εκ προθέσεως ή εξ αμελείας παραβίαση υποχρέωσης καθοριζόμενης στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 216/2008 ή στους εκτελεστικούς κανόνες του. |
(4) |
Με την καθιέρωση προστίμων και περιοδικών χρηματικών ποινών η Επιτροπή θα διαθέτει ακόμη ένα μέσο που θα της επιτρέπει περισσότερο διαφοροποιημένη, ευέλικτη και κλιμακούμενη αντίδραση σε περίπτωση παραβίασης των κανόνων, σε σύγκριση με την ανάκληση πιστοποιητικού εκδοθέντος από τον Οργανισμό. |
(5) |
Είναι αναγκαίο να καθορισθούν κανόνες για τις διαδικασίες, τις έρευνες, τα σχετικά μέτρα και την υποβολή αναφοράς από τον Οργανισμό καθώς και διαδικαστικοί κανόνες λήψης αποφάσεων και διατάξεις για τον ποσοτικό προσδιορισμό και την είσπραξη προστίμων και περιοδικών χρηματικών ποινών. Είναι επίσης αναγκαίο να καθορισθούν λεπτομερή κριτήρια για τον καθορισμό του ύψους των προστίμων και των περιοδικών χρηματικών ποινών. |
(6) |
Οι εν λόγω κανόνες και διαδικασίες πρέπει να έχουν ως άξονα την ανάγκη να εξασφαλισθούν τα υψηλότερα δυνατά πρότυπα ασφάλειας και περιβαλλοντικής προστασίας, την ανάγκη να ενθαρρυνθεί η αποτελεσματική διεξαγωγή των σταδίων έρευνας και λήψης αποφάσεων, καθώς και την ανάγκη να εξασφαλισθούν θεμιτές και διαφανείς διαδικασίες και επιβολή προστίμων και περιοδικών χρηματικών ποινών. |
(7) |
Οι διατάξεις του παρόντος κανονισμού είναι δυνατόν να εφαρμόζονται αποτελεσματικά μόνον με τη στενή συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών, της Επιτροπής και του Οργανισμού. Προς το σκοπό αυτό είναι αναγκαίο να ορισθούν ρυθμίσεις για τη διαβούλευση και τη συνεργασία μεταξύ αυτών, ώστε να εξασφαλισθεί αποτελεσματική διεξαγωγή της έρευνας και της διαδικασίας λήψης αποφάσεων σχετικά με καταγγελίες για παραβάσεις. |
(8) |
Είναι σκόπιμο η Επιτροπή και ο Οργανισμός, για την κίνηση και τη διεξαγωγή της διαδικασίας παράβασης και τον ποσοτικό προσδιορισμό προστίμων και περιοδικών χρηματικών ποινών, να λαμβάνουν υπόψη άλλες διαδικασίες που έχουν κινηθεί ή ολοκληρωθεί από κράτος μέλος ή τρίτες χώρες κατά του ιδίου κατόχου πιστοποιητικού. |
(9) |
Η Επιτροπή και ο Οργανισμός πρέπει επίσης να λαμβάνουν υπόψη τυχόν εκκρεμούσα διαδικασία που έχει κινήσει, ή απόφαση που έχει λάβει, ο Οργανισμός σχετικά με την τροποποίηση, τον περιορισμό, την αναστολή ή την ανάκληση του σχετικού πιστοποιητικού σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 216/2008. |
(10) |
Με την επιφύλαξη του δικαίου της Ένωσης περί μη χρήσης των πληροφοριών ασφαλείας με σκοπό την απόδοση υπαιτιότητας ή ευθύνης, και ιδίως του άρθρου 16 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 216/2008, του άρθρου 19 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 996/2010 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 20ής Οκτωβρίου 2010, σχετικά με τη διερεύνηση και την πρόληψη ατυχημάτων και συμβάντων στην πολιτική αεροπορία και την κατάργηση της οδηγίας 94/56/ΕΚ (2) και του άρθρου 7 της οδηγίας 2003/42/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 13ης Ιουνίου 2003, για την αναφορά περιστατικών στην πολιτική αεροπορία (3), όλες οι εποπτικές αρμοδιότητες που έχουν ανατεθεί στην Επιτροπή ή τον Οργανισμό βάσει του δικαίου της Ένωσης σε ό,τι αφορά πιστοποιητικά εκδιδόμενα σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 216/2008, επιτρέπεται να ασκούνται κατά τη διάρκεια της έρευνας ή των σταδίων λήψης απόφασης της διαδικασίας παράβασης. Η Επιτροπή πρέπει να βασίζει την απόφαση επιβολής προστίμων ή περιοδικών χρηματικών ποινών στην έρευνα του Οργανισμού, στις παρατηρήσεις του κατόχου πιστοποιητικού κατά του οποίου στρέφεται η διαδικασία παράβασης και, κατά περίπτωση, σε άλλες πληροφορίες που έχουν διαβιβασθεί στον Οργανισμό και την Επιτροπή. |
(11) |
Είναι σκόπιμο να δίδεται στους κατόχους πιστοποιητικού η δυνατότητα, εντός συγκεκριμένης προθεσμίας, να συμμορφώνονται οικειοθελώς προς τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 216/2008 και τους εκτελεστικούς κανόνες του, οπότε η Επιτροπή δεν πρέπει να επιβάλλει πρόστιμα ή περιοδικές χρηματικές ποινές. Ωστόσο, η εν λόγω δυνατότητα απόδειξης οικειοθελούς συμμόρφωσης πρέπει να είναι χρονικά περιορισμένη. |
(12) |
Οι αποφάσεις επιβολής προστίμων ή περιοδικών χρηματικών ποινών πρέπει να βασίζονται αποκλειστικά σε αιτιολογικό για το οποίο ο ενδιαφερόμενος κάτοχος πιστοποιητικού μπόρεσε να υποβάλει παρατηρήσεις. |
(13) |
Τα επιβαλλόμενα πρόστιμα ή οι περιοδικές χρηματικές ποινές πρέπει να είναι αποτελεσματικά, αναλογικά και αποτρεπτικά, λαμβανομένων υπόψη των περιστάσεων της συγκεκριμένης υπόθεσης. |
(14) |
Κρίνεται σκόπιμο να προβλεφθεί ειδική διαδικασία για τις περιπτώσεις στις οποίες η Επιτροπή προτίθεται να επιβάλει περιοδική χρηματική ποινή σε κάτοχο πιστοποιητικού, υποκείμενο σε διαδικασία παράβασης, λόγω έλλειψης συνεργασίας του με την Επιτροπή ή τον Οργανισμό στην έρευνα ή άλλα αιτήματα παροχής πληροφοριών. |
(15) |
Ο παρών κανονισμός σέβεται τα θεμελιώδη δικαιώματα και τηρεί τις αρχές που αναγνωρίζονται στον Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ιδίως όσον αφορά τα δικαιώματα υπεράσπισης και την αρχή της εμπιστευτικότητας σύμφωνα με τις γενικές αρχές του δικαίου και τη νομολογία του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης. |
(16) |
Για την ασφάλεια δικαίου κατά τη διεξαγωγή της διαδικασίας παράβασης, είναι αναγκαίο να καθοριστούν λεπτομερείς κανόνες για τον υπολογισμό των προθεσμιών και των περιόδων παραγραφής για την επιβολή και την εκτέλεση προστίμων και περιοδικών χρηματικών ποινών. |
(17) |
Οι αποφάσεις επιβολής προστίμων και περιοδικών χρηματικών ποινών πρέπει να είναι εκτελεστές σύμφωνα με το άρθρο 299 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και να υπόκεινται σε έλεγχο του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης. |
(18) |
Τα προβλεπόμενα μέτρα στον παρόντα κανονισμό είναι σύμφωνα με τη γνώμη της επιτροπής που έχει συσταθεί δυνάμει του άρθρου 65 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 216/2008, |
ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΟΝ ΠΑΡΟΝΤΑ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ:
ΚΕΦΑΛΑΙΟ I
ΓΕΝΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ
Άρθρο 1
Αντικείμενο και πεδίο εφαρμογής
1. Ο παρών κανονισμός θεσπίζει λεπτομερείς κανόνες για την εφαρμογή του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 216/2008 σχετικά με τα κριτήρια προσδιορισμού του ύψους των προστίμων ή των περιοδικών χρηματικών ποινών, τις διαδικασίες έρευνας, τα σχετικά μέτρα και την υποβολή αναφοράς, καθώς και κανόνες για τη διαδικασία λήψης απόφασης, τις διατάξεις για το δικαίωμα υπεράσπισης, πρόσβασης στο φάκελο της υπόθεσης, νομικής εκπροσώπησης, διατάξεις περί εμπιστευτικότητας και χρονικών ορίων και διατάξεις για τον ποσοτικό προσδιορισμό και την είσπραξη προστίμων και περιοδικών χρηματικών ποινών.
2. Ο παρών κανονισμός εφαρμόζεται για την επιβολή:
α) |
προστίμων σε πρόσωπα και επιχειρήσεις προς τις οποίες ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Ασφάλειας της Αεροπορίας («ο Οργανισμός») έχει εκδώσει πιστοποιητικό («κάτοχος πιστοποιητικού») εφόσον, εκ προθέσεως ή εξ αμελείας, παραβίασαν τις διατάξεις του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 216/2008 ή των εκτελεστικών κανόνων του και εφόσον θίγονται συμφέροντα της Ένωσης· |
β) |
περιοδικών χρηματικών ποινών σε κατόχους πιστοποιητικών που αναφέρονται στο στοιχείο α) ώστε να αναγκάζονται να συμμορφώνονται προς τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 216/2008 ή τους εκτελεστικούς κανόνες του. |
ΚΕΦΑΛΑΙΟ II
ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΠΑΡΑΒΑΣΗΣ
ΤΜΗΜΑ 1
Έρευνα
Άρθρο 2
Διαδικασία παράβασης
1. Η διαδικασία παράβασης που καθορίζεται στο παρόν κεφάλαιο καλύπτει όλα τα διοικητικά στάδια της έρευνας ενδεχόμενων παραβιάσεων του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 216/2008 ή των εκτελεστικών κανόνων του.
2. Ο Οργανισμός δύναται να κινήσει τη διαδικασία παράβασης με δική του πρωτοβουλία ή κατόπιν αίτησης της Επιτροπής ή κράτους μέλους.
3. Εφόσον η διαδικασία παράβασης κινηθεί μετά από αίτηση της Επιτροπής ή κράτους μέλους, η Επιτροπή ή το κράτος μέλος ενημερώνεται από τον Οργανισμό για τη συνέχεια που έδωσε στο αίτημά τους.
Άρθρο 3
Αίτημα παροχής πληροφοριών
1. Για την κίνηση και τη διεξαγωγή της διαδικασίας παράβασης, ο Οργανισμός μπορεί να αξιοποιήσει κάθε πληροφορία που προκύπτει κατά την άσκηση της εποπτικής δραστηριότητας που του έχει ανατεθεί με βάση το δίκαιο της Ένωσης όσον αφορά πιστοποιητικά εκδιδόμενα σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 216/2008. Η εν λόγω αρμοδιότητα ασκείται με την επιφύλαξη του δικαίου της Ένωσης περί μη χρήσης πληροφοριών με σκοπό την απόδοση υπαιτιότητας ή ευθύνης.
2. Πριν κινήσει διαδικασία παράβασης, ο Οργανισμός μπορεί να ζητήσει από τον ενδιαφερόμενο κάτοχο πιστοποιητικού πληροφορίες σχετικά με την καταγγελία για παράβαση.
Ο Οργανισμός αναφέρει τον σκοπό του αιτήματός του και το γεγονός ότι υποβάλλει το αίτημά του με βάση τον παρόντα κανονισμό, όπως επίσης αναγράφει την προθεσμία παροχής των πληροφοριών.
Άρθρο 4
Κοινοποίηση
1. Ο Οργανισμός αποστέλλει γραπτή κοινοποίηση για την κίνηση της διαδικασίας παράβασης στον κάτοχο του πιστοποιητικού, στην Επιτροπή και στις εθνικές αεροπορικές αρχές του(των) κράτους(ών) μέλους(ών) ή της(των) τρίτης(ων) χώρας(ών) όπου έχει την κύρια επιχειρηματική του έδρα ο κάτοχος του πιστοποιητικού και όπου διέπραξε την παράβαση, καθώς και, αναλόγως, στις αεροναυτικές αρχές τρίτων χωρών και σε διεθνείς οργανισμούς αρμόδιους σε θέματα που καλύπτει ο παρών κανονισμός.
2. Η εν λόγω κοινοποίηση:
α) |
περιέχει τους ισχυρισμούς κατά του κατόχου πιστοποιητικού, με σαφή μνεία των διατάξεων του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 216/2008 ή των εκτελεστικών κανόνων του, τις οποίες κατηγορείται ότι παραβίασε, και τα αποδεικτικά στοιχεία που θεμελιώνουν το βάσιμο των ισχυρισμών· και |
β) |
γνωστοποιεί στον κάτοχο του πιστοποιητικού ότι ενδέχεται να του επιβληθεί πρόστιμο ή περιοδική χρηματική ποινή. |
Άρθρο 5
Έρευνες
1. Μόλις ο Οργανισμός κινήσει την έρευνα, διευκρινίζει τα πραγματικά περιστατικά και τις κατηγορίες.
2. Ο Οργανισμός μπορεί να ζητήσει από τον κάτοχο πιστοποιητικού να υποβάλει γραπτώς ή προφορικώς εξηγήσεις ή λεπτομερειακά στοιχεία ή έγγραφα.
Τα αιτήματα απευθύνονται γραπτώς στον κάτοχο πιστοποιητικού. Ο Οργανισμός δηλώνει τη νομική βάση και τον σκοπό του αιτήματός του, τάσσει προθεσμία παροχής των πληροφοριών και ενημερώνει τον κάτοχο πιστοποιητικού για τις περιοδικές χρηματικές ποινές που προβλέπονται στο άρθρο 16 παράγραφος 1 στοιχεία α) και β) για μη συμμόρφωση με το αίτημα ή για την παροχή ανακριβών ή παραπειστικών στοιχείων.
3. Ο Οργανισμός μπορεί να ζητήσει τη συνεργασία των εθνικών αεροπορικών αρχών στην έρευνα και, ιδίως, την παροχή τυχόν πληροφοριών σχετικών με την καταγγελία για παράβαση.
Στο αίτημα αυτό αναφέρεται η νομική βάση και ο σκοπός του και καθορίζεται προθεσμία για την υποβολή της απάντησης ή τη διενέργεια του μέτρου έρευνας.
4. Ο Οργανισμός μπορεί να ζητήσει από οποιοδήποτε φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή τις αεροναυτικές αρχές τρίτων χωρών την παροχή πληροφοριών σχετικών με την καταγγελία για παράβαση.
Στο αίτημα αυτό αναφέρεται η νομική βάση και ο σκοπός του και καθορίζεται προθεσμία για την παροχή των πληροφοριών.
Άρθρο 6
Οικειοθελής συμμόρφωση
1. Κατά την κοινοποίηση της κίνησης διαδικασίας παράβασης ή στη συνέχεια: ο Οργανισμός καθορίζει προθεσμία εντός της οποίας ο κάτοχος πιστοποιητικού μπορεί να δηλώσει γραπτώς ότι συμμορφώθηκε οικειοθελώς, ή, αναλόγως, ότι προτίθεται να συμμορφωθεί με τις διατάξεις που παραβίασε. Σε περίπτωση οικειοθελούς συμμόρφωσης του κατόχου πιστοποιητικού πριν τη λήξη της τεθείσας προθεσμίας, ο Οργανισμός αποφασίζει να θέσει στο αρχείο την κινηθείσα διαδικασία παράβασης.
Ο Οργανισμός δεν υποχρεούται να λάβει υπόψη της απαντήσεις που παραλαμβάνει εκπρόθεσμα.
2. Η αναφερόμενη στην παράγραφο 1 προθεσμία δεν υπερβαίνει σε καμία περίπτωση την ημερομηνία κοινοποίησης από τον Οργανισμό της δήλωσης αιτιάσεων που προβλέπεται στο άρθρο 7.
Άρθρο 7
Κοινοποίηση των αιτιάσεων
1. Όταν ο Οργανισμός στοιχειοθετήσει τα πραγματικά περιστατικά και διαπιστώσει ότι υφίστανται λόγοι συνέχισης της διαδικασίας παράβασης, κοινοποιεί γραπτώς δήλωση αιτιάσεων στον ενδιαφερόμενο κάτοχο πιστοποιητικού. Η δήλωση αιτιάσεων περιέχει:
α) |
τους ισχυρισμούς κατά του κατόχου πιστοποιητικού, με σαφή μνεία των διατάξεων του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 216/2008 ή των εκτελεστικών κανόνων του, τις οποίες κατηγορείται ότι παραβίασε, και τα αποδεικτικά στοιχεία που θεμελιώνουν το βάσιμο των ισχυρισμών· |
β) |
γνωστοποίηση ενδεχόμενης επιβολής προστίμου ή περιοδικής χρηματικής ποινής. |
2. Κατά την κοινοποίηση των αιτιάσεων, ο Οργανισμός καλεί τον κάτοχο πιστοποιητικού να υποβάλει γραπτώς τις παρατηρήσεις του. Ο Οργανισμός καθορίζει γραπτώς την προθεσμία υποβολής των εν λόγω παρατηρήσεων.
Άρθρο 8
Διαδικασία ακρόασης
1. Εφόσον το ζητήσει ο κάτοχος πιστοποιητικού, ο Οργανισμός του παρέχει τη δυνατότητα να προβάλει τα επιχειρήματά του σε ακρόαση.
2. Εάν είναι αναγκαίο, ο Οργανισμός μπορεί να καλέσει τις εθνικές αεροπορικές αρχές ή άλλα πρόσωπα να λάβουν μέρος στην ακρόαση.
3. Η ακρόαση δεν είναι δημόσια. Η ακρόαση κάθε προσώπου πραγματοποιείται χωριστά ή με την παρουσία άλλων προσώπων που έχουν κληθεί να παραστούν, λαμβανομένου υπόψη του έννομου συμφέροντος των κατόχων πιστοποιητικού και των άλλων προσώπων για την προστασία των επιχειρηματικών τους απορρήτων και λοιπών εμπιστευτικών πληροφοριών.
Άρθρο 9
Προθεσμίες
Για να εξασφαλισθεί ασφάλεια δικαίου κατά τη διεξαγωγή της διαδικασίας έρευνας, ο Οργανισμός θεσπίζει λεπτομερείς κανόνες για τον καθορισμό προθεσμιών.
Άρθρο 10
Έκθεση
1. Ο Οργανισμός υποβάλλει στην Επιτροπή, στα κράτη μέλη και στον κάτοχο πιστοποιητικού έκθεση όπου συνοψίζει τα πορίσματα της έρευνας που διενεργήθηκε σύμφωνα με το παρόν τμήμα. Ο Οργανισμός υποβάλλει επίσης στην Επιτροπή τον φάκελο της έρευνας.
2. Εφόσον στην έκθεσή του ο Οργανισμός καταλήξει ότι ο κάτοχος πιστοποιητικού παραβίασε διατάξεις του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 216/2008 ή των εκτελεστικών κανόνων του, η έκθεση περιέχει επίσης:
α) |
αξιολόγηση των συνθηκών της υπόθεσης με βάση τα κριτήρια του άρθρου 15 του παρόντος κανονισμού· |
β) |
αίτηση προς την Επιτροπή να επιβάλει πρόστιμο ή περιοδική χρηματική ποινή· |
γ) |
αιτιολογημένη πρόταση που περιέχει το ύψος του προστίμου ή της περιοδικής χρηματικής ποινής. |
3. Ο Οργανισμός εγκρίνει την έκθεσή του το αργότερο εντός [12 μηνών] από την κοινοποίηση της κίνησης της διαδικασίας παράβασης σύμφωνα με το άρθρο 4 ή [6 μηνών] από την κοινοποίηση της επιστροφής του φακέλου από την Επιτροπή σύμφωνα με το άρθρο 12.
ΤΜΗΜΑ 2
Λήψη αποφάσεων
Άρθρο 11
Αιτήματα παροχής πληροφοριών
1. Εφόσον, κατόπιν αίτησης του Οργανισμού βάσει του άρθρου 10 παράγραφος 2 στοιχείο β), η Επιτροπή αποφασίσει να συνεχίσει τη διαδικασία παράβασης, μπορεί να ζητήσει γραπτώς από τον κάτοχο πιστοποιητικού να υποβάλει γραπτώς ή προφορικώς διευκρινίσεις, λεπτομερειακά στοιχεία και έγγραφα. Στην περίπτωση αυτή, η Επιτροπή ενημερώνει τον κάτοχο πιστοποιητικού για τις περιοδικές χρηματικές ποινές που προβλέπονται στο άρθρο 16 παράγραφος 1 στοιχεία γ) και δ) σε περίπτωση μη συμμόρφωσης με το αίτημα ή παροχής ανακριβών ή παραπειστικών στοιχείων.
Η Επιτροπή μπορεί να ζητήσει επίσης από τον Οργανισμό, τις εθνικές αεροπορικές αρχές ή άλλο φυσικό ή νομικό πρόσωπο να παράσχει πληροφορίες σχετικά με την καταγγελία παράβασης.
2. Η Επιτροπή εξασφαλίζει ότι ο κάτοχος πιστοποιητικού μπορεί να παράσχει γραπτώς διευκρινίσεις ή λεπτομερειακά στοιχεία ή έγγραφα προς υποστήριξη της υπόθεσής του. Οι κάτοχοι πιστοποιητικού μπορούν να ζητήσουν ακρόαση, η Επιτροπή διατηρεί όμως το δικαίωμα να συμφωνήσει με το αίτημα αυτό μόνον εφόσον το κρίνει αναγκαίο.
Άρθρο 12
Νέα περίοδος έρευνας
Λαμβάνοντας υπόψη την έκθεση του Οργανισμού, τις παρατηρήσεις του κατόχου πιστοποιητικού στην εν λόγω έκθεση και άλλες σχετικές πληροφορίες, η Επιτροπή μπορεί να κρίνει ότι χρειάζονται πρόσθετες πληροφορίες. Στην περίπτωση αυτή μπορεί να επιστρέψει τον φάκελο στον Οργανισμό. Η Επιτροπή επισημαίνει με σαφήνεια στον Οργανισμό τα σημεία που χρειάζεται να εξετάσει περαιτέρω και προτείνει, κατά περίπτωση, τα ενδεχόμενα μέτρα έρευνας προς το σκοπό αυτό, όπως προβλέπει ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 216/2008. Το τμήμα 1 του κεφαλαίου II του παρόντος κανονισμού εφαρμόζεται για τη διεξαγωγή της νέας περιόδου έρευνας.
ΤΜΗΜΑ 3
Αποφάσες για πρόστιμα και περιοδικς χρηματικς ποινς
Άρθρο 13
Πρόστιμα και περιοδικές χρηματικές ποινές και μέγιστο ύψος τους
1. Εφόσον κατά τη λήψη απόφασης κατά το τμήμα 2, η Επιτροπή κρίνει ότι ο κάτοχος πιστοποιητικού παραβίασε, εκ προθέσεως ή εξ αμελείας, τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 216/2008 ή τους εκτελεστικούς κανόνες του, μπορεί να λάβει απόφαση επιβολής προστίμου, το οποίο δεν υπερβαίνει το 4% των ετήσιων εσόδων ή του κύκλου εργασιών του κατόχου πιστοποιητικού κατά το προηγούμενο οικονομικό έτος.
2. Εφόσον ο κάτοχος πιστοποιητικού δεν παύσει την παραβίαση έως την λήψη της κατά την παράγραφο 1 απόφασης, η Επιτροπή μπορεί να επιβάλει, με την ίδια απόφαση, ημερήσιες περιοδικές χρηματικές ποινές, οι οποίες δεν υπερβαίνουν το 2,5% των μέσων ημερήσιων εσόδων ή του κύκλου εργασιών του κατόχου πιστοποιητικού κατά το προηγούμενο οικονομικό έτος.
Οι εν λόγω περιοδικές χρηματικές ποινές είναι δυνατόν να επιβληθούν για το χρονικό διάστημα από την ημερομηνία κοινοποίησης της απόφασης μέχρι τον τερματισμό της παράβασης.
3. Για τους σκοπούς των παραγράφων 1 και 2, ως προηγούμενο οικονομικό έτος νοείται το οικονομικό έτος που προηγείται της ημερομηνίας της κατά την παράγραφο 1 απόφασης.
4. Τα πρόστιμα και οι περιοδικές χρηματικές ποινές είναι διοικητικής φύσεως.
5. Η απόφαση που επιβάλλει πρόστιμα και περιοδικές χρηματικές ποινές είναι εκτελεστή.
Άρθρο 14
Περιεχόμενο των αποφάσεων
1. Η προβλεπόμενη στο άρθρο 13 απόφαση βασίζεται αποκλειστικά σε λόγους για τους οποίους ο κάτοχος πιστοποιητικού ήταν σε θέση να υποβάλει στην Επιτροπή παρατηρήσεις.
2. Η Επιτροπή ενημερώνει τον κάτοχο πιστοποιητικού σχετικά με τα υφιστάμενα ένδικα μέσα.
3. Η Επιτροπή ενημερώνει τα κράτη μέλη και τον Οργανισμό σχετικά με τη λήψη της απόφασης.
4. Κατά τη δημοσίευση λεπτομερειών της απόφασής της και την ενημέρωση των κρατών μελών, η Επιτροπή λαμβάνει υπόψη το έννομο συμφέρον των κατόχων πιστοποιητικού και άλλων προσώπων για την προστασία του επιχειρηματικού τους απορρήτου.
Άρθρο 15
Κριτήρια που διέπουν την εφαρμογή και τον ποσοτικό προσδιορισμό προστίμων και περιοδικών χρηματικών ποινών
1. Η Επιτροπή, όταν αποφασίζει εάν θα επιβάλει πρόστιμα και περιοδικές χρηματικές ποινές και το ύψος αυτών, βασίζεται στις αρχές της αποτελεσματικότητας, της αναλογικότητας και της αποτρεπτικότητας.
2. Σε κάθε περίπτωση, η Επιτροπή λαμβάνει υπόψη, κατά περίπτωση, τα ακόλουθα:
α) |
τη σοβαρότητα και τα αποτελέσματα και, ιδίως, τις συνέπειες και τα αποτελέσματα της παράβασης στην ασφάλεια πτήσεων και το περιβάλλον |
β) |
το βαθμό επιμέλειας και συνεργασίας που επέδειξε ο κάτοχος πιστοποιητικού κατά τον εντοπισμό της παράβασης και την εφαρμογή διορθωτικών μέτρων, ή κατά τη διάρκεια της διαδικασίας παράβασης, ή την τυχόν από πλευράς του παρεμπόδιση του εντοπισμού της παράβασης και της διεξαγωγής της διαδικασίας παράβασης ή ενδεχόμενη μη συμμόρφωσή του με αιτήματα του Οργανισμού, της Επιτροπής ή της εθνικής αεροπορικής αρχής κατ’ εφαρμογή του παρόντος κανονισμού· |
γ) |
την καλή πίστη του κατόχου πιστοποιητικού στην ερμηνεία και την εκπλήρωση των υποχρεώσεων που αφορούν τους κατόχους πιστοποιητικού δυνάμει του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 216/2008 ή τυχόν ενδείξεις εσκεμμένης παραπλάνησης από πλευράς του κατόχου πιστοποιητικού· |
δ) |
τον κύκλο εργασιών στη δεδομένη περίπτωση και την οικονομική επιφάνεια του ενδιαφερόμενου κατόχου πιστοποιητικού· |
ε) |
την ανάγκη λήψης προσωρινών ή επειγόντων μέτρων· |
στ) |
την επανάληψη, συχνότητα ή διάρκεια της παράβασης από τον κάτοχο πιστοποιητικού· |
ζ) |
τις κυρώσεις, συμπεριλαμβανομένων των οικονομικών ποινών, που έχουν επιβληθεί προηγουμένως στον ίδιο κάτοχο πιστοποιητικού. |
3. Κατά τον προσδιορισμό του ύψους του προστίμου ή της περιοδικής χρηματικής ποινής, η Επιτροπή λαμβάνει υπόψη τυχόν μέτρα αναγκαστικής εκτέλεσης που έχουν ήδη επιβληθεί στον κάτοχο πιστοποιητικού σε εθνικό επίπεδο ή από τον Οργανισμό για τους ίδιους νομικούς λόγους και για τα ίδια πραγματικά περιστατικά.
ΤΜΗΜΑ 4
Άρνηση συνεργασίας
Άρθρο 16
Περιοδικές χρηματικές ποινές λόγω άρνησης συνεργασίας
1. Κατ’αίτηση του Οργανισμού ή με δική της πρωτοβουλία, η Επιτροπή μπορεί με απόφασή της να επιβάλει σε κατόχους πιστοποιητικού την πληρωμή ημερήσιων περιοδικών χρηματικών ποινών που δεν υπερβαίνουν το [0,5]% των μέσων ημερήσιων εσόδων ή του μέσου κύκλου εργασιών των κατόχων πιστοποιητικών κατά το προηγούμενο οικονομικό έτος εφόσον, εκ προθέσεως ή εξ αμελείας:
α) |
δεν συμμορφώνονται με μέτρο έρευνας που εγκρίθηκε σύμφωνα με το άρθρο 5· |
β) |
παρέχουν ανακριβείς ή παραπειστικές πληροφορίες σε μέτρο έρευνας που εγκρίθηκε σύμφωνα με το άρθρο 5· |
γ) |
δεν συμμορφώνονται με αίτημα παροχής πληροφοριών σύμφωνα με το άρθρο 11· |
δ) |
παρέχουν ανακριβείς ή παραπειστικέςπληροφορίες σε αίτημα παροχής πληροφοριών που εγκρίθηκε σύμφωνα με το άρθρο 11. |
Περιοδικές χρηματικές ποινές είναι δυνατόν να επιβληθούν για το χρονικό διάστημα από την ημερομηνία κοινοποίησης της απόφασης αυτής μέχρι τον τερματισμό της άρνησης συνεργασίας.
2. Για τους σκοπούς της παραγράφου 1, ως προηγούμενο οικονομικό έτος νοείται το οικονομικό έτος που προηγείται της ημερομηνίας της κατά την παράγραφο 1 απόφασης.
Άρθρο 17
Διαδικασία
Εάν η Επιτροπή προτίθεται να εκδώσει απόφαση βάσει του άρθρου 16 παράγραφος 1, αποστέλλει πρώτα γραπτή κοινοποίηση στον κάτοχο πιστοποιητικού, στην οποία καθορίζει προθεσμία εντός της οποίας ο κάτοχος πιστοποιητικού μπορεί να υποβάλει γραπτώς στην Επιτροπή τις παρατηρήσεις του.
Η Επιτροπή δεν υποχρεούται να λάβει υπόψη τις γραπτές παρατηρήσεις που περιέρχονται σε αυτήν εκπρόθεσμα.
Άρθρο 18
Συμπληρωματικότητα των διαδικασιών
Για την κίνηση και τη διεξαγωγή της διαδικασίας παράβασης, η Επιτροπή και ο Οργανισμός λαμβάνουν υπόψη:
α) |
τυχόν διαδικασίες παράβασης που έχουν ήδη κινηθεί ή ολοκληρωθεί από κράτος μέλος ή τρίτη χώρα κατά του ιδίου κατόχου πιστοποιητικού και για τους ίδιους νομικούς λόγους και πραγματικά περιστατικά· και |
β) |
τυχόν διαδικασία παράβασης που έχει κινήσει ο Οργανισμός βάσει του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 216/2008 κατά του ιδίου κατόχου πιστοποιητικού και για τους ίδιους νομικούς λόγους και πραγματικά περιστατικά, με σκοπό την τροποποίηση, περιορισμό, αναστολή ή ανάκληση του σχετικού πιστοποιητικού. |
ΤΜΗΜΑ 5
Άρθρο 19
Είσπραξη προστίμων και περιοδικών χρηματικών ποινών
Η Επιτροπή προβαίνει στην είσπραξη των προστίμων και των περιοδικών χρηματικών ποινών με τη σύνταξη εντάλματος είσπραξης και την έκδοση χρεωστικού σημειώματος προς τον ενδιαφερόμενο κάτοχο πιστοποιητικού σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 1605/2002 του Συμβουλίου (4) και τον κανονισμό (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 2342/2002 της Επιτροπής (5).
ΚΕΦΑΛΑΙΟ III
ΠΡΟΣΒΑΣΗ ΣΤΟ ΦΑΚΕΛΟ, ΝΟΜΙΚΗ ΕΚΠΡΟΣΩΠΗΣΗ, ΕΜΠΙΣΤΕΥΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΠΕΡΙ ΧΡΟΝΙΚΩΝ ΟΡΙΩΝ
ΤΜΗΜΑ 1
Δικαιώματα υπεράσπισης
Άρθρο 20
Πρόσβαση στον φάκελο της υπόθεσης
1. Μετά από κοινοποίηση βάσει του άρθρου 4, ο κάτοχος πιστοποιητικού έχει το δικαίωμα πρόσβασης, κατόπιν αίτησης, στα έγγραφα και λοιπό υλικό που έχουν συγκεντρώσει η Επιτροπή και ο Οργανισμός, τα οποία χρησιμεύουν ως αποδείξεις της καταγγελίας παράβασης.
2. Τα λαμβανόμενα κατόπιν πρόσβασης στον φάκελο έγγραφα χρησιμοποιούνται μόνον για τους σκοπούς των δικαστικών ή διοικητικών διαδικασιών εφαρμογής του παρόντος κανονισμού.
Άρθρο 21
Νομική εκπροσώπηση
Ο κάτοχος πιστοποιητικού έχει το δικαίωμα νομικής εκπροσώπησης κατά τη διάρκεια της διαδικασίας παράβασης.
Άρθρο 22
Εμπιστευτικότητα, επαγγελματικό απόρρητο και δικαίωμα σιωπής
1. Με την επιφύλαξη της ανταλλαγής και της χρήσης των πληροφοριών που προβλέπονται στο άρθρο 5 παράγραφος 3 και στο άρθρο 11 παράγραφος 1, η διαδικασία παράβασης διεξάγεται με βάση τις αρχές της εμπιστευτικότητας και του επαγγελματικού απορρήτου.
Όσον αφορά την Επιτροπή, τον Οργανισμό και τις εθνικές αεροπορικές αρχές, όταν εμπλέκονται βάσει του άρθρου 5 παράγραφος 3 και του άρθρου 11 παράγραφος 1, οι υπάλληλοί τους και άλλα πρόσωπα που εργάζονται υπό την εποπτεία τους δεν δημοσιοποιούν πληροφορίες που έχουν συλλέξει ή ανταλλάξει κατ’ εφαρμογή του παρόντος κανονισμού και οι οποίες, λόγω της φύσεώς τους, καλύπτονται από την υποχρέωση εμπιστευτικότητας και επαγγελματικού απορρήτου.
2. Με την επιφύλαξη του δικαιώματος πρόσβασης στον φάκελο της υπόθεσης, ο κάτοχος πιστοποιητικού δεν έχει πρόσβαση σε επιχειρηματικά απόρρητα, εμπιστευτικές πληροφορίες ή εσωτερικά έγγραφα που βρίσκονται στην κατοχή της Επιτροπής ή του Οργανισμού.
3. Κάθε πρόσωπο που υποβάλλει παρατηρήσεις ή πληροφορίες σύμφωνα με τον παρόντα κανονισμό προσδιορίζει σαφώς, και με σχετική αιτιολόγηση, κάθε στοιχείο το οποίο θεωρεί εμπιστευτικό και παρέχει το σχετικό υλικό σε άλλη, μη εμπιστευτική, μορφή έως την ημερομηνία που έχει ορίσει η Επιτροπή ή ο Οργανισμός. Ελλείψει τέτοιου προσδιορισμού, η Επιτροπή μπορεί να υποθέσει ότι οι εν λόγω παρατηρήσεις ή πληροφορίες δεν περιέχουν εμπιστευτικά στοιχεία.
4. Οι κάτοχοι πιστοποιητικού έχουν το δικαίωμα σιωπής σε περιπτώσεις στις οποίες θα μπορούσαν να αναγκαστούν να δώσουν απαντήσεις που ενδέχεται να εκληφθούν ως εκ μέρους τους αποδοχή της ύπαρξης παράβασης.
ΤΜΗΜΑ 2
Διαταξες περι χρονικων οριων
Άρθρο 23
Εφαρμογή των προθεσμιών
1. Οι προθεσμίες που καθορίζονται στον παρόντα κανονισμό αρχίζουν από την επομένη της ημέρας παραλαβής κοινοποίησης ή ιδιόχειρης παράδοσης.
Σε περίπτωση που ο κάτοχος πιστοποιητικού καλείται να υποβάλει παρατηρήσεις ή πληροφορίες εντός ορισμένης προθεσμίας, αρκεί η υποβολή να έχει αποσταλείς με συστημένη επιστολή πριν τη λήξη της σχετικής προθεσμίας.
2. Όταν η προθεσμία λήγει ημέρα Σάββατο, Κυριακή ή ημέρα επίσημης αργίας, παρατείνεται μέχρι το τέλος της επόμενης εργάσιμης ημέρας.
3. Κατά τον καθορισμό των προθεσμιών που προβλέπονται στον παρόντα κανονισμό, η Επιτροπή και ο Οργανισμός λαμβάνουν υπόψη, ανάλογα με την περίπτωση, τον απαιτούμενο χρόνο προετοιμασίας υποβολής του εγγράφου και τον βαθμό επείγοντος της υπόθεσης.
4. Οι προθεσμίες είναι δυνατόν, κατά περίπτωση και κατόπιν αιτιολογημένης αίτησης που υποβάλλεται πριν τη λήξη της αρχικής προθεσμίας, να παραταθούν.
Άρθρο 24
Χρόνος παραγραφής της επιβολής προστίμων και περιοδικών χρηματικών ποινών
1. Η προθεσμία άσκησης του δικαιώματος της Επιτροπής να εκδώσει απόφαση επιβολής προστίμων και περιοδικών χρηματικών ποινών δυνάμει του άρθρου 13 εκπνέει μετά την παρέλευση πενταετίας.
Στην περίπτωση των προβλεπόμενων στο άρθρο 16 περιοδικών χρηματικών ποινών, η προθεσμία άσκησης του δικαιώματος της Επιτροπής να εκδώσει απόφαση επιβολής των ποινών αυτών εκπνέει μετά την παρέλευση τριετίας.
Η παραγραφή αρχίζει από την ημέρα διάπραξης της παράβασης. Ωστόσο, σε περίπτωση συνεχιζόμενης ή επανειλημμένης παράβασης, η παραγραφή αρχίζει από την ημέρα παύσης της παράβασης.
2. Κάθε ενέργεια της Επιτροπής ή του Οργανισμού για την έρευνα ή τη διαδικασία παράβασης διακόπτει τις προθεσμίες παραγραφής που προβλέπονται στην παράγραφο 1. Η παραγραφή διακόπτεται από την ημερομηνία κοινοποίησης της ενέργειας στον κάτοχο του πιστοποιητικού.
3. Η παραγραφή αρχίζει εκ νέου μετά από κάθε διακοπή. Ο χρόνος παραγραφής δεν υπερβαίνει ωστόσο το διπλάσιο του αρχικού χρόνου παραγραφής, εκτός εάν η παραγραφή ανασταλεί βάσει της παραγράφου 4. Στην περίπτωση αυτή, ο χρόνος παραγραφής παρατείνεται κατά το χρονικό διάστημα αναστολής της παραγραφής.
4. Ο χρόνος παραγραφής για την επιβολή περιοδικών χρηματικών ποινών αναστέλλεται για όσο διάστημα εκκρεμεί η δίκη σχετικά με την απόφαση της Επιτροπής ενώπιον του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Άρθρο 25
Χρόνος παραγραφής της είσπραξης προστίμων και περιοδικών χρηματικών ποινών
1. Το δικαίωμα έναρξης της διαδικασίας είσπραξης εκπνέει ένα έτος μετά τη λήψη οριστικής απόφασης βάσει του άρθρου 13 ή του άρθρου 16.
2. Η προθεσμία παραγραφής για την είσπραξη προστίμων και περιοδικών χρηματικών ποινών διακόπτεται από κάθε ενέργεια της Επιτροπής ή κράτους μέλους που ενεργεί κατόπιν αιτήσεως της Επιτροπής, με σκοπό την αναγκαστική εκτέλεση του προστίμου ή της περιοδικής χρηματικής ποινής.
3. Η παραγραφή αρχίζει εκ νέου μετά από κάθε διακοπή.
4. Η προθεσμία παραγραφής για την είσπραξης προστίμων και περιοδικών χρηματικών ποινών αναστέλλεται για το χρονικό διάστημα κατά το οποίο:
α) |
επιτρέπεται η διενέργεια της πληρωμής· |
β) |
η αναγκαστική εκτέλεση της πληρωμής έχει ανασταλεί δυνάμει αποφάσεως του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης. |
ΚΕΦΑΛΑΙΟ IV
ΤΕΛΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ
Άρθρο 26
Εφαρμογή
Στην περίπτωση παραβάσεων που άρχισαν να διαπράττονται πριν από την έναρξη ισχύος του, ο παρών κανονισμός εφαρμόζεται στο μέρος της παράβασης που διαπράχθηκε μετά την ημερομηνία αυτή.
Άρθρο 27
Έναρξη ισχύος
Ο παρών κανονισμός αρχίζει να ισχύει την εικοστή ημέρα από τη δημοσίευσή του στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ο παρών κανονισμός είναι δεσμευτικός ως προς όλα τα μέρη του και ισχύει άμεσα σε κάθε κράτος μέλος.
Βρυξέλλες, 16 Ιουλίου 2012.
Για την Επιτροπή
Ο Πρόεδρος
José Manuel BARROSO
(1) ΕΕ L 79 της 13.3.2008, σ. 1.
(2) ΕΕ L 295 της 12.11.2010, σ. 35.
(3) ΕΕ L 167 της 4.7.2003, σ. 23.
(4) ΕΕ L 248 της 16.9.2002, σ. 1.
(5) ΕΕ L 357 της 31.12.2002, σ. 1.