17.3.2006   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 65/134

1.1

Η Πράσινη Βίβλος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την πολιτική στον τομέα των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών δρομολογεί νέες ιδέες για την περαιτέρω ενοποίηση των χρηματοπιστωτικών αγορών της ΕΕ. Εστιάζεται πρωτίστως στην εφαρμογή των ισχυόντων κανόνων που θεσπίστηκαν στο πλαίσιο του Σχεδίου Δράσης για τις Χρηματοπιστωτικές Υπηρεσίες (ΣΔΧΥ) και την προώθηση της συνεργασίας αντί στην υποβολή νέων νομοθετικών προτάσεων. Επιπλέον, διερευνά νέους τρόπους βελτίωσης της διασυνοριακής πρόσβασης στις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες λιανικής και της διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων.

1.2

Η Πράσινη Βίβλος υπογραμμίζει την βραχυπρόθεσμη ανάγκη ολοκλήρωσης των νομοθετικών προτάσεων που βρίσκονται ακόμα στο στάδιο της διαπραγμάτευσης στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο. Τονίζει, επίσης, την ανάγκη για αποτελεσματική εφαρμογή της ισχύουσας νομοθεσίες σε τρεις φάσεις: αποτελεσματική μεταφορά των ευρωπαϊκών κανόνων στις εθνικές νομοθεσίες· αυστηρότερος έλεγχος της εφαρμογής τους από τις εποπτικές αρχές· και συνεχής εκ των υστέρων αξιολόγηση. Η Επιτροπή έχει δηλώσει ότι σε όλα τα στάδια της μελλοντικής κανονιστικής διαδικασίας θα εφαρμοστεί μια αυστηρή προσέγγιση που θα αποσκοπεί στην «καλύτερη ρύθμιση», μες την εκπόνηση με την εκπόνηση εμπεριστατωμένων μελετών των επιπτώσεων και τη διενέργεια ευρείας διαβούλευσης.

1.3

Σε ορισμένους τομείς, η Επιτροπή ενδέχεται να προτείνει νέες πρωτοβουλίες. Τον Ιούλιο του 2005, δημοσιεύτηκαν χωριστές πράσινες βίβλοι για τη διαχείριση των περιουσιακών στοιχείων και την ενυπόθηκη πίστη.

1.4

Η Επιτροπή σημειώνει ότι η αγορά χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών λιανικής της ΕΕ παραμένει κατακερματισμένη. Ως εκ τούτου, έχει θέσει ως στόχο, μεταξύ άλλων, να εξετάσει τρόπους για να καταστεί πιο φιλική προς τους καταναλωτές η διασυνοριακή χρήση τραπεζικών λογαριασμών και να καταργηθούν τα εμπόδια, ούτως ώστε οι πελάτες να μπορούν να εκτελούν τις αγορές τους σε όλη την επικράτεια της ΕΕ αξιοποιώντας τα καλύτερα προγράμματα αποταμίευσης, χορήγησης ενυπόθηκων πιστώσεων, ασφάλειας και συνταξιοδότησης, και λαμβάνοντας παράλληλα σαφή πληροφόρηση που διευκολύνει τη σύγκριση προϊόντων.

1.5

Άλλα ζητήματα που καλύπτονται από την Πράσινη Βίβλο είναι η διασφάλιση της σύγκλισης των εποπτικών πρακτικών και προτύπων σε όλη την Ευρώπη, η ενθάρρυνση των διασυνοριακών επενδύσεων και η αξιοποίηση της στρατηγικής ευκαιρίας της ΕΕ να επηρεάσει τις ρυθμιστικές παραμέτρους της αναδυόμενης παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής αγοράς. Η Επιτροπή προτείνει ενίσχυση των χρηματοπιστωτικών σχέσεων με τις ΗΠΑ, την Ιαπωνία και την Κίνα.

2.1

Η Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή (ΕΟΚΕ) εκφράζει την ικανοποίησή της για την ευκαιρία να υποβάλει τη γνωμοδότησή της σχετικά με τις προτεραιότητες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την πολιτική στον τομέα των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών για την περίοδο 2005-2010. Δεδομένου ότι μεταβαίνουμε σε ένα νέο περιβάλλον μετά το ΣΔΧΥ, κρίνεται ορθή η απόφαση της Επιτροπής να καταγράψει όσα έχουν επιτευχθεί μέχρι σήμερα και ποιες προτεραιότητες πρέπει να τεθούν για το μέλλον.

2.2

Η Επιτροπή εκτιμά ορθά ότι το ΣΔΧΥ αποτελεί ένα από τα επιτυχή εγχειρήματα της πρώτης φάσης της στρατηγικής της Λισσαβώνας. Κατά τη διάρκεια της δεύτερης και τελικής κρίσιμης φάσης της στρατηγικής έως το 2010, ύψιστη προτεραιότητα είναι να διασφαλιστεί ότι η πολιτική στον τομέα των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών προωθεί την επίτευξη των στόχων της Λισσαβώνας για την ανάπτυξη και την απασχόληση.

2.3

Ως εκ τούτου, η ΕΟΚΕ υποστηρίζει το στόχο της Επιτροπής για την ενθάρρυνση του βάθους, της ρευστότητας και του δυναμισμού των χρηματοπιστωτικών αγορών, προκειμένου να είναι δυνατή η αποτελεσματική διοχέτευση των κεφαλαίων και των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών προς όλους τους κλάδους της οικονομίας. Η ύπαρξη ενός σταθερού, ενοποιημένου και ανταγωνιστικού χρηματοπιστωτικού τομέα, όπου οι καταναλωτές διαθέτουν υψηλό επίπεδο εμπιστοσύνης, η οποία ενισχύεται από την εφαρμογή αποτελεσματικών μέτρων προστασίας των καταναλωτών, συνιστά προαπαιτούμενο για την ευρωστία της ευρωπαϊκής οικονομίας.

2.4

Η ΕΟΚΕ επικροτεί, επίσης, την πρόταση της Επιτροπής να επανεστιάσει τις προσπάθειές της κατά τα επόμενα πέντε έτη και να επικεντρωθεί στην επιτυχή υλοποίηση των πρωτοβουλιών που αναλήφθηκαν μέχρι σήμερα. Στο στάδιο αυτό, κρίνεται σκόπιμη η παρακολούθηση και αξιολόγηση των προηγούμενων πρωτοβουλιών και η προσεκτική εισαγωγή νέων μετά από συνεκτίμηση των απόψεων των καταναλωτών. Η ανάλυση κόστους/οφέλους πρέπει αυτομάτως να αποτελέσει συστατικό στοιχείο της νέας νομοθεσίας· η νομοθεσία που καταρτίζεται πρέπει να είναι αρκετά σαφής προκειμένου να αποτραπεί στη συνέχεια η «επιχρύσωση» (goldplating) εκ μέρους των κρατών μελών.

3.1

Η ΕΟΚΕ συγχαίρει την Επιτροπή για την υψηλή ποιότητα των προτάσεων που περιέχονται στην Πράσινη Βίβλο και υποστηρίζει γενικά την πλειονότητα των προτάσεων που διατυπώνονται. Συνεπώς, η γνωμοδότηση της ΕΟΚΕ επιζητεί να επισημάνει τους τομείς που θεωρούνται ιδιαίτερα σημαντικοί για την ευρωπαϊκή οργανωμένη κοινωνία των πολιτών, ενώ ταυτοχρόνως, καλεί την Επιτροπή να παράσχει περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με τις προγραμματιζόμενες προτάσεις της για μια σειρά βασικών θεμάτων.

3.2.1

Η ΕΟΚΕ συμφωνεί με τους γενικούς στόχους της πολιτικής της Επιτροπής για τα επόμενα πέντε έτη και με την προτεινόμενη βασική κατεύθυνση της πολιτικής.

3.2.2

Η ΕΟΚΕ υποστηρίζει το γενικό στόχο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη δημιουργία μιας ανοιχτής, οικονομικά αποτελεσματικής ευρωπαϊκής χρηματοπιστωτικής αγοράς, η οποία να διέπεται από δέοντες εποπτικούς κανόνες που εγγυώνται ένα επαρκώς υψηλό επίπεδο προστασίας των καταναλωτών. Η Επιτροπή πρέπει να λάβει υπόψη ότι η προστασία των καταναλωτών συμβαδίζει με την εμπιστοσύνη των καταναλωτών. Μολονότι πιστεύουμε ότι οι στόχοι της Επιτροπής κατευθύνονται προς την ορθή ισορροπία μεταξύ της αναγνώρισης του ρόλου των εργοδοτών και των εργαζομένων, ή των χρηματοπιστωτικών οργανισμών και των καταναλωτών, στην οργανωμένη κοινωνία των πολιτών πρέπει να αναγνωριστεί και ο βασικός ρόλος μιας αποτελεσματικής πολιτικής για την προστασία των καταναλωτών. Ένα καταρτισμένο και αποτελεσματικό προσωπικό μπορεί να διαδραματίσει βασικό ρόλο όσον αφορά την ανάπτυξη της εμπιστοσύνης και της εκπαίδευσης των καταναλωτών.

3.2.3

Η ΕΟΚΕ συμμερίζεται την άποψη της Επιτροπής ότι οι λέξεις κλειδιά: διασυνοριακός ανταγωνισμός, πρόσβαση στις αγορές, αυξημένη διαφάνεια, ακεραιότητα της αγοράς, χρηματοπιστωτική σταθερότητα, διεθνής ανταγωνιστικότητα του χρηματοπιστωτικού τομέα της ΕΕ και αποτελεσματικότητα, εξακολουθούν να είναι καίριες και σήμερα. Ωστόσο, η Επιτροπή οφείλει, επίσης, να αναγνωρίσει ότι οι ανάγκες των καταναλωτών πρέπει να συνυπολογιστούν ως μείζον κριτήριο για οποιαδήποτε πρόταση πρωτοβουλίας. Η εμπιστοσύνη των καταναλωτών στις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες μπορούν να αποτελέσουν καλό γνώμονα για να εκτιμήσει η Επιτροπή κατά πόσο ανταποκρίθηκε στις ανάγκες των καταναλωτών.

3.2.4

Οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ) αποτελούν οικονομικούς καταλύτες και οι ανάγκες τους πρέπει να βρίσκονται στο επίκεντρο της ευρωπαϊκής πολιτικής. Η ΕΟΚΕ υποστηρίζει σθεναρά την άποψη ότι η δημιουργία ενός κλίματος που ενθαρρύνει την επιχειρηματικότητα σε συνδυασμό με τη λειτουργία μιας αποτελεσματικής αγοράς επιχειρηματικών κεφαλαίων είναι ζωτικής σημασίας για την ανάπτυξη νέων και καινοτόμων επιχειρήσεων, την αύξηση της παραγωγικότητας και τη διατήρηση υψηλών ρυθμών οικονομικής μεγέθυνσης στην ΕΕ. Η πολιτική της Ένωσης στον τομέα των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών συνέβαλε στη βελτίωση του νομικού περιβάλλοντος για την άντληση κεφαλαίων για τις ΜΜΕ, λόγου χάρη μέσω της οδηγίας για τα ενημερωτικά δελτία (1). Οι μη κανονιστικές πρωτοβουλίες, επίσης, κρίνονται ως αποτελεσματικές.

3.2.5

Λαμβανομένης υπόψη της δέσμευσής της υπέρ της παγκόσμιας ανταγωνιστικότητας της ΕΕ και του ανταγωνισμού, η ΕΟΚΕ συμφωνεί με τη θέση της Επιτροπής ότι η προσέγγιση που θα αποσκοπεί στην «καλύτερη ρύθμιση» πρέπει να εφαρμοστεί αυστηρά στο σύνολο των πρωτοβουλιών της. Εντούτοις, η ΕΟΚΕ συνιστά με έμφαση να συνεκτιμηθούν μια σειρά παραγόντων προτού εφαρμοστεί η προσέγγιση της «καλύτερης ρύθμισης». Εν πρώτοις, η ΕΟΚΕ θα ανέμενε τη διενέργεια μελετών των επιπτώσεων από ανεξάρτητες και αρμόδιες οργανώσεις. Δεν πρέπει να δοθεί υπερβολική βαρύτητα στην ίδια την ενοποίηση των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών χωρίς να συνυπολογιστούν τα συμφέροντα των καταναλωτών: πρέπει να ληφθούν υπόψη και οι δύο πλευρές του νομίσματος. Όλες τις μελέτες των επιπτώσεων πρέπει να καλύπτουν τις κοινωνικές πτυχές και τις πτυχές απασχόλησης. Σκόπιμη κρίνεται, επίσης, και η διεξαγωγή ευρέων διαβουλεύσεων πριν από την ολοκλήρωση των μελετών επιπτώσεων και η υιοθέτηση μιας ισορροπημένης προσέγγισης που να βασίζεται σε συγκεκριμένα δεδομένα. Υπενθυμίζεται, εξάλλου, ότι οι ομάδες των καταναλωτών διαθέτουν κατά κανόνα πιο περιορισμένους πόρους σε σχέση με τον κλάδο. Παραδείγματος χάρη, η συμμετοχή σε ομάδες συζητήσεων για ειδικά προϊόντα λιανικής ενδεχομένως να επιβαρύνουν τους ανθρώπινους πόρους των οργανώσεων των καταναλωτών.

3.2.6

Η ΕΟΚΕ θεωρεί ότι ορθή την προσέγγιση όσον αφορά την χάραξη πολιτικής σε τεκμηριωμένη βάση υπό την προϋπόθεση ότι συνυπολογίζεται η διάσταση των καταναλωτών. Ζητεί, επίσης, από την Επιτροπή να αναφέρει ρητώς ότι η εν λόγω δέσμευση δεν ισχύει μόνον για τη νομοθεσία που θεσπίζει η ΓΔ Εσωτερική αγορά και υπηρεσίες, αλλά και για τις νομοθετικές προτάσεις που υποβάλλουν άλλες γενικές διευθύνσεις. Επιπλέον, η ΕΟΚΕ θα υποστήριζε την Επιτροπή σθεναρά σε αίτημά της προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και, κατά την άποψή μας, πρωτίστως προς το Συμβούλιο, να εφαρμόσουν τις ίδιες ως άνω αναφερόμενες αρχές για «καλύτερη ρύθμιση», ως διασφάλιση έναντι των προτάσεων της Επιτροπής που απορρέουν από τις διαπραγματεύσεις συναπόφασης και οι οποίες συνιστούν εξαιρετικά περίπλοκες εκδοχές του αρχικού κειμένου της Επιτροπής. Τέλος, η ΕΟΚΕ σημειώνει ότι η προσέγγιση της «καλύτερης ρύθμισης» πρέπει να εφαρμοστεί και από τις επιτροπές επιπέδου 3 (2) καθώς και από τους παγκόσμιους φορείς τυποποίησης (3).

3.2.7

Η ΕΟΚΕ επισημαίνει ότι εάν οι προτεινόμενοι κανονισμοί και τα αντίστοιχα πρότυπα δεν υποβληθούν σε τεστ ανταγωνιστικότητας, οι προοπτικές υλοποίησης των στόχων της Λισσαβώνας από την ΕΕ θα μειωθούν αισθητά. Αυτό θα οδηγούσε σε υπονόμευση της παγκόσμιας ανταγωνιστικότητας της ΕΕ, της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας και της ικανότητάς της για δημιουργία θέσεων απασχόλησης. Η ΕΟΚΕ κρίνει ότι αυτή η εξαιρετικά σημαντική ευκαιρία δεν πρέπει να χαθεί. Παράλληλα με τεστ ανταγωνιστικότητας των νέων πρωτοβουλιών, η Επιτροπή οφείλει, επίσης, να υποβάλει σε δοκιμασία την ικανότητά της να ανταποκρίνεται σε ζητήματα που ενδεχομένως οι καταναλωτές και οι πάροχοι να αντιμετωπίσουν στην αγορά.

3.2.8

Η ΕΟΚΕ επιδοκιμάζει την πρόθεση της Επιτροπής να αξιοποιήσει σε μεγαλύτερο βαθμό το σύνολο των εξουσιών της στον τομέα του ανταγωνισμού, προκειμένου να διασφαλίσει ότι οι ευρείς στόχοι του ΣΧΔΥ για περαιτέρω ενοποίηση δεν παρεμποδίζονται εξαιτίας πρακτικών που αντιβαίνουν στον ανταγωνισμό. Ωστόσο, καλεί την Επιτροπή να εγγυηθεί νομική βεβαιότητα, παραδείγματος χάρη μέσω της σύστασης ενός «ασφαλούς λιμένα», σε ό,τι αφορά τους όρους βάσει των οποίων η αυτορρύθμιση δεν θεωρείται ότι παραβαίνει τη νομοθεσία περί ανταγωνισμού.

3.2.9

Η ΕΟΚΕ υποστηρίζει τη συνεχιζόμενη εφαρμογή της προσέγγισης Lamfalussy. Ως εκ τούτου, στο επίπεδο 2 της διαδικασίας Lamfalussy, η ΕΟΚΕ καλεί όλα τα θεσμικά όργανα της ΕΕ να συνάψουν (διοργανική) συμφωνία, ώστε να αποδοθεί στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ρόλος συννομοθέτη, όπως θα ίσχυε δυνάμει του άρθρου Ι-36 της Συνταγματικής Συνθήκης. Μεταξύ άλλων, μέσω αυτής της πρακτικής θα αποφευχθεί η εφαρμογή των «ρητρών λήξης ισχύος» που αρχίζουν να ισχύουν από τον Απρίλιο του 2007 (όπως θα ίσχυε στην περίπτωση της οδηγίας για την κατάχρηση αγοράς) (4).

3.2.10

Εντούτοις, ενώ η Επιτροπή μπορεί να ισχυρίζεται ότι «το πλαίσιο λήψης αποφάσεων και οι ρυθμιστικές διαρθρώσεις της ΕΕ έχουν καταστεί ορθολογικότερες και αποτελεσματικότερες χάρη στη “διαδικασία Lamfalussy”», έχουν ανακύψει ερωτήματα σχετικά με την αποτελεσματικότητα και την ταχύτητα της ανωτέρω διαδικασίας. Η θέσπιση της νομοθεσίας δεν μπορεί να είναι ταχύτερη και αποτελεσματικότερη δεδομένου ότι οι απαιτούμενες διαβουλεύσεις για τα μέτρα εφαρμογής έχουν αντίκτυπο στο χρόνο που απαιτείται για την επίτευξη συμφωνίας σχετικά με την τελική δέσμη. Συνεπώς, εναπόκειται σε όλες τις πλευρές η εύρεση της ορθής ισορροπίας μεταξύ επαρκούς διαβούλευσης από τη μια πλευρά και σκοπιμότητας από την άλλη. Επιπλέον, η ΕΟΚΕ διστάζει να εκφράσει την υποστήριξή της σχετικά με την εφαρμογή της διαδικασίας Lamfalussy σε θέματα χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών λιανικής, εάν κατ' αυτό τον τρόπο υφίσταται το ενδεχόμενο να τεθεί υπό αμφισβήτηση η διακριτική εξουσία των κρατών μελών στον τομέα της προστασίας των καταναλωτών.

3.3.1

Η ΕΟΚΕ συμφωνεί κατ' αρχήν με τα μέτρα προτεραιότητας που εντοπίζονται από την Επιτροπή. Επί του παρόντος είναι εξίσου σημαντικό η Επιτροπή να διευκρινίσει ρητώς πώς σκοπεύει να μετατρέψει τις καλοπροαίρετες προτάσεις της για καλύτερη ρύθμιση σε πρακτικά και απτά μέτρα για την επίτευξη των στόχων της. Καθοριστικής σημασίας είναι η Επιτροπή να διατυπώσει με σαφήνεια τις ιδέες της, ούτως ώστε τα ενδιαφερόμενα μέρη να αποκομίσουν μια πραγματική εικόνα των τρόπων που σκοπεύει να χρησιμοποιήσει η Επιτροπή για την υλοποίηση των στόχων της και των δυνατοτήτων συμμετοχής των ενδιαφερόμενων φορέων στην εν λόγω διαδικασία.

3.3.2

Η ΕΕ πρέπει να υιοθετήσει την πλέον αποτελεσματική στρατηγική για να προωθήσει την ανάπτυξη και την απασχόληση κατά τρόπο που να προκύψει όφελος για το σύνολο της κοινωνίας. Η θέσπιση υπερβολικά επαχθούς και ακατάλληλης νομοθεσίας λειτουργεί ανασταλτικά για την οικονομική ανάπτυξη και τη δημιουργία θέσεων απασχόλησης. Ως εκ τούτου, η ΕΟΚΕ εκφράζει την ικανοποίησή της σε ό,τι αφορά την προτεινόμενη αξιολόγηση του βαθμού στον οποίο οι σημερινές οδηγίες και κανονισμοί έχουν τα αναμενόμενα οικονομικά αποτελέσματα. Ακόμη, επικροτεί τη δέσμευση της Επιτροπής να τροποποιήσει ή να καταργήσει τα μέτρα που σαφώς δεν επιτυγχάνουν να περάσουν μια τέτοια δοκιμασία και προσδοκά τη συνεπή μετατροπή των λόγων σε πράξεις. Πάρα ταύτα, η ΕΟΚΕ εκτιμά ότι πρέπει να δοθεί υψηλή προτεραιότητα στα συμφέροντα των καταναλωτών στο πλαίσιο οποιασδήποτε τέτοιας αξιολόγησης. Επομένως, πρέπει να συνυπολογιστούν όχι απλώς τα οικονομικά πλεονεκτήματα καθαυτά, αλλά συγκεκριμένα και τα οικονομικά πλεονεκτήματα για τους καταναλωτές, συμπεριλαμβανομένων οποιωνδήποτε αρνητικών συνεπειών ενδέχεται αυτοί να υποστούν.

3.3.3

Η ΕΟΚΕ επικροτεί την έμφαση που προσδίδει η Επιτροπή στην ορθή μεταφορά, εφαρμογή και τήρηση των μέτρων του ΣΔΧΥ και θεωρεί ότι αυτή αποτελεί μια προϋπόθεση εκ των ων ουκ άνευ για την επιτυχή υλοποίηση των επιδιωκόμενων στόχων τους ΣΔΧΥ. Ωστόσο, η ΕΟΚΕ σημειώνει ότι η ενεργός συμμετοχή των κρατών μελών και των επιτροπών του επιπέδου 3 της διαδικασίας Lamfalussy είναι ζωτικής σημασίας για την εν λόγω διαδικασία, δεδομένου ότι χωρίς την άνευ όρων και αδιαμφισβήτητη δέσμευσή τους δεν μπορεί να επιτευχθεί κανένας στόχος, ανεξάρτητα από το πόσο καλοπροαίρετη και αποφασισμένη είναι η Επιτροπή.

3.3.4

Κατά συνέπεια, η ΕΟΚΕ καλεί την Επιτροπή να διατηρήσει αυτήν την δυναμική καθώς και τη δέσμευση των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων, των μελών του ECOFIN και των επιτροπών 3ου επιπέδου, καθότι είναι σημαντικό να αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες στην ενιαία αγορά. Περαιτέρω, η ΕΟΚΕ πιστεύει ότι, στο πλαίσιο της τρέχουσας αντίληψης όσον αφορά το ρόλο και το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Επιτροπή πρέπει να καλέσει τα κράτη μέλη να ενημερώνουν σαφώς τους πολίτες τους σχετικά με το σκοπό των αποφάσεων που λαμβάνονται σε κοινοτικό επίπεδο και την αιτιολόγησή τους. Είναι σημαντικό, το κοινωνικό σύνολο να συνειδητοποιήσει πώς μπορεί και πρέπει να συμμετέχει στην κατάρτιση της ευρωπαϊκής νομοθεσίας γενικότερα και στην οικοδόμηση της ενιαίας αγοράς ειδικότερα.

3.3.5

Για την προώθηση της παγκόσμιας ανταγωνιστικότητας και της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας, προϋποθέσεις που πρέπει να διασφαλίσει η ενιαία αγορά, η ΕΟΚΕ υποστηρίζει με έμφαση της σύσταση 6 της Επιτροπής. (5). Σε ό,τι αφορά την κοινώς γνωστή ως «επιχρύσωση» (gold-plating), η εν λόγω σύσταση αναφέρει ότι τα κράτη μέλη πρέπει «να αποφεύγουν να προσθέσουν στην εθνική νομοθεσία εφαρμογής όρους ή απαιτήσεις που δεν απαιτούνται για τη μεταφορά στο εθνικό δίκαιο της συγκεκριμένης οδηγίας, όταν αυτοί οι όροι ή οι απαιτήσεις ενδέχεται να παρεμποδίζουν την επίτευξη των στόχων της οδηγίας».

3.3.6

Ως εκ τούτου, η ΕΟΚΕ προτρέπει την Επιτροπή να εξασφαλίσει ότι η γλώσσα που χρησιμοποιείται στην κοινοτική νομοθεσία είναι επαρκώς σαφής. Πράγματι, η ΕΟΚΕ επισημαίνει ότι ορισμένες φορές η λεγόμενη «επιχρύσωση» μπορεί απλώς να αποτελεί μια προσπάθεια των κρατών μελών να διασαφηνίσουν τα κοινοτικά κείμενα, αποτρέποντας έτσι επιπλέον επιβάρυνση για τις επιχειρήσεις αντί να επιβάλλουν νέα. Σε κάθε περίπτωση, είτε πρόκειται για κράτη μέλη που επιδιώκουν την «απόλυτη ισοδυναμία» με την κοινοτική νομοθεσία, είτε για προσπάθεια αποσαφήνισης των νομικών κειμένων της ΕΕ, η πρόσθετη επιβάρυνση αποτελεί γεγονός. Δεδομένου ότι αυτού του είδους οι επιβαρύνσεις έχουν δυσανάλογες επιπτώσεις για τις ΜΜΕ, η Επιτροπή πρέπει να διασφαλίσει ότι οι επιχειρηματίες και οι καινοτομικές επιχειρήσεις δεν καταπνίγονται από τη γραφειοκρατία και τη νομοθεσία.

3.3.7

Επιπλέον, η ενιαία αγορά δεν πρέπει να αυξήσει τους κινδύνους για τους καταναλωτές μέσω της άρσης της υφιστάμενης προστασίας σε εθνικό επίπεδο. Η εθνική νομοθεσία προστασίας των καταναλωτών αναπτύχθηκε για να αντιμετωπιστούν ζητήματα που συνδέονται με τις εθνικές αγορές, και, ως εκ τούτου, δεν πρέπει να θεωρούνται ως φραγμοί για την ολοκλήρωση της εσωτερικής αγοράς. Η ΕΟΚΕ δεν είναι πεπεισμένη ότι οι ισχύουσες εθνικές διατάξεις για την προστασία των καταναλωτών επιφέρουν κατά κανόνα στρεβλώσεις του ανταγωνισμού και της καινοτομίας καθαυτής ή ότι παρεμποδίζουν την ανάπτυξη της διασυνοριακής αγοράς. Δεν επαρκεί να διατυπώνονται υποθέσεις ότι η άρση συγκεκριμένων φραγμών θα οδηγήσει απαραιτήτως στη λειτουργία μιας εύρυθμης και αποτελεσματικής διασυνοριακής καταναλωτικής αγοράς. Ωστόσο, τα κράτη μέλη πρέπει να έχουν κατά νου να μην θεσπίζουν πρόσθετα μέτρα προστασίας των καταναλωτών αποσκοπώντας στην κατά κάποιο τρόπο ει προστασία των εκάστοτε τοπικών αγορών από τον ανταγωνισμό άλλων ευρωπαϊκών αγορών. Η ΕΟΚΕ θεωρεί την πλήρη εναρμόνιση των βασικών παραμέτρων των λιανικών τραπεζικών υπηρεσιών (όπως οι προσυμβατικές πληροφορίες, το συνολικό ετήσιο πραγματικό επιτόκιο, κλπ.), π.χ. την «στοχοθετημένη πλήρη εναρμόνιση», ως το πλέον αποτελεσματικό μέσο για τη δημιουργία μιας γνήσιας ευρωπαϊκής εσωτερικής αγοράς για τις λιανικές τραπεζικές υπηρεσίες, παρέχοντας ταυτοχρόνως επαρκές επίπεδο προστασίας των καταναλωτών.

3.4.1.1

Είναι λογικό οι υφισταμένες πρωτοβουλίες να ολοκληρωθούν και να παγιωθούν προτού αναληφθούν νέα εγχειρήματα. Στο πλαίσιο αυτό, η ΕΟΚΕ συμφωνεί με την Επιτροπή, η οποία θέτει σε ύψιστη προτεραιότητα για τους επόμενους 12 μήνες την ολοκλήρωση των νομοθετικών προτάσεων του ΣΧΔΥ που εκκρεμούν. Αυτό συνεπάγεται ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο, οριστική εφαρμογή των νομοθετικών προτάσεων που βρίσκονται στο στάδιο κατάρτισης στην Επιτροπή και αναμένεται να τεθούν σε τελική και εμπεριστατωμένη μελέτη επιπτώσεων και υποβολή οδηγίας πλαισίου για την εκκαθάριση και το διακανονισμό τίτλων.

3.4.2.1

Αφενός, η ΕΟΚΕ επικροτεί την εξελικτική προσέγγιση που προτείνει η Επιτροπή, αφετέρου, όμως κρίνει ότι η Πράσινη Βίβλος δεν κατορθώνει να θέσει σαφείς και φιλόδοξους στόχους πολιτικής σε ό,τι αφορά την τραπεζική εποπτεία. Θεωρεί ότι είναι ζωτικής σημασίας να καθοριστεί η κρίσιμη διαδρομή, ήτοι να καταδειχθεί πόσα επιμέρους αλληλένδετα θέματα πρέπει να εξεταστούν κατά τα προσεχή έτη. Ως εκ τούτου, η ΕΟΚΕ ελπίζει να διατυπωθούν στη Λευκή Βίβλο περισσότερες συγκεκριμένες προτάσεις. Οι υποβαλλόμενες προτάσεις σχετικά με τον τραπεζικό τομέα θα πρέπει να αφορούν και τον ασφαλιστικό τομέα επίσης

3.4.2.2

Στην προσπάθεια προώθησης μιας κατάλληλης νοοτροπίας προστασίας των καταναλωτών, βάσει της οποίας οι πλέον ευάλωτοι καταναλωτές απολαμβάνουν υψηλότερο επίπεδο προστασίας σε σύγκριση με τους έμπειρους επενδυτές, γεγονός που ενισχύει την παγκόσμια ανταγωνιστικότητα της ΕΕ και προάγει την ανάπτυξη, η ΕΟΚΕ εντοπίζει μια σειρά θεμάτων που πρέπει να εξεταστούν με κύριο γνώμονα τα συμφέροντα των καταναλωτών: κατάργηση της διπλής εποπτείας.

3.4.2.3

Για λόγους συνοχής με τη γνωμοδότηση της 9ης Μαρτίου 2005 (6) σχετικά με την οδηγία κεφαλαιακών απαιτήσεων, η ΕΟΚΕ επικροτεί το γεγονός ότι η Επιτροπή αναγνωρίζει ότι η ενοποιημένη εποπτεία αποτελεί νόμιμη απαίτηση του κλάδου. Δεδομένου ότι η ενοποιημένη εποπτεία σε καμία περίπτωση δεν θίγει την ικανότητα αντίδρασης των κρατών μελών εάν οι φορείς παραβιάζουν τους κανόνες εις βάρος των καταναλωτών που δραστηριοποιούνται στις αγορές τους, η ΕΟΚΕ πιστεύει μια τέτοια εποπτεία θα μπορούσε να εξασφαλίσει ένα ικανοποιητικό βαθμό προστασίας των καταναλωτών, διατηρώντας παράλληλα στο ελάχιστο οποιαδήποτε επικάλυψη των κανονιστικών απαιτήσεων. Αυτό μπορεί, με τη σειρά του, να βελτιώσει την αποτελεσματικότητα του χρηματοπιστωτικού τομέα της ΕΕ. Εντούτοις, η ΕΟΚΕ διατηρεί την πεποίθηση ότι το έγγραφο της Επιτροπής δεν είναι σαφές σχετικά με το εάν η εποπτική σύγκλιση είναι απαραίτητη πριν από την υλοποίηση της ενοποιημένης εποπτείας. Η ΕΟΚΕ θεωρεί ότι ο στόχος και η ενδεχόμενη εφαρμογή της ενοποιημένης εποπτείας πρέπει, εντός σύντομου χρονικού διαστήματος, να λειτουργήσει ως καταλύτης της εποπτικής σύγκλισης. Η αναδιάρθρωση του τομέα θα έχει ως αποτέλεσμα μεγαλύτερες αλλαγές όσον αφορά όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη — εργαζόμενους, επιχειρήσεις, καταναλωτές. Απαιτείται μια σφαιρική στρατηγική για την αντιμετώπιση των συνεπειών των αλλαγών.

3.4.3.1

Η άρση αδικαιολόγητων φραγμών όσον αφορά την παγίωση θα αποφέρουν πράγματι οικονομικά πλεονεκτήματα. Αυτά τα οικονομικά πλεονεκτήματα συνεπάγονται ενίσχυση του δυναμισμού της ευρωπαϊκής οικονομίας, το οποίο σημαίνει ότι η ΕΕ μπορεί να δημιουργήσει καλύτερες θέσεις απασχόλησης και να βελτιώσει την ποιότητα ζωής των πολιτών της. Ως εκ τούτου, η ΕΟΚΕ υποστηρίζει το στόχο που έχει θέσει η Επιτροπή σχετικά με την κατάργηση ή τον περιορισμό των αδικαιολόγητων φραγμών για τις διασυνοριακές συναλλαγές, όπως λόγου χάρη η ενοποίηση μέσω συγχωνεύσεων και εξαγορών (Σ&Ε). Τα τελευταία χρόνια, η διασυνοριακή δραστηριότητα έχει σημειώσει σημαντική αύξηση, ωστόσο, το επίπεδο των Σ&Ε στον τραπεζικό τομέα της ΕΕ είναι σχετικά χαμηλός, μολονότι τους τελευταίους μήνες έχει ολοκληρωθεί ή βρίσκεται στη φάση ολοκλήρωσης μια σειρά τέτοιων συναλλαγών. Οι αιτίες εντοπίζονται εν μέρει στα διαρθρωτικά εμπόδια που αντιμετωπίζει η ευρωπαϊκή τραπεζική αγορά, πολλά από τα οποία δεν μπορούν να αιτιολογηθούν από απόψεως βελτίωσης της αξίας για τον καταναλωτή ή της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας, και ενδεχομένως θα μπορούσαν να αρθούν ή να μετριασθούν μέσω ανάληψης πολιτικής δράσης.

3.4.3.2

Η ΕΟΚΕ συμφωνεί με την άποψη που διατυπώνεται στην Πράσινη Βίβλο ότι η ενοποίηση δεν αποτελεί αυτοσκοπό, αλλά μέσο για την επίτευξη οικονομιών κλίμακας και πεδίου. Αυτές εξασφαλίζουν στις τράπεζες τη δυνατότητα να παρέχουν στους πελάτες τους, είτε πρόκειται για μεμονωμένα άτομα, είτε για ΜΜΕ ή ακόμη και για μεγαλύτερους φορείς, ένα ευρύ φάσμα υπηρεσιών με χαμηλότερο κόστος. Θα πρέπει, επίσης, να τονιστεί ότι η ενοποίηση και η δημιουργία συνεργιών δεν συνεπάγονται αυτομάτως μείωση προσωπικού σε τραπεζικούς ομίλους που έχουν συσταθεί κατόπιν συγχώνευσης· στην πράξη εφαρμόζεται συχνά ακριβώς το αντίθετο. Συνεπώς, η ΕΟΚΕ θεωρεί τις συνέργιες ως καθοριστικό παράγοντα για την προώθηση της απασχόλησης δεδομένου ότι ο χρηματοπιστωτικός τομέας αποτελεί ήδη έναν σημαντικό εργοδότη στην Ευρώπη. Οι τράπεζες δεν είναι διατεθειμένες να αναλάβουν το κόστος και τους κινδύνους που συνδέονται με τις Σ&Ε, εκτός και εάν διαπιστώσουν ότι τα εν λόγω οικονομικά πλεονεκτήματα, ή συνέργιες μπορούν να υλοποιηθούν. Στο πλαίσιο αυτό, η ΕΟΚΕ αναμένει με ενδιαφέρον την επικείμενη μελέτη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με τους φραγμούς που αντιμετωπίζονται στις διασυνοριακές Σ&Ε στην Ευρώπη.

3.4.3.3

Ως εκ τούτου, είναι λογικό η ΕΟΚΕ να κάνει έκκληση στην Επιτροπή να δημοσιεύσει ένα «οδικό χάρτη» των σχεδιαζόμενων μέτρων στον ανωτέρω τομέα με ειδική αναφορά στο χρονοδιάγραμμα εντός του οποίου να εφαρμοστούν τα εν λόγω μέτρα.

3.4.4.1

Η ΕΟΚΕ επικροτεί σε γενικές γραμμές αυτήν την ενότητα και συμφωνεί πλήρως με την άποψη της Επιτροπής ότι ο χρηματοπιστωτικός τομέας της ΕΕ πρέπει να είναι ανταγωνιστικός στις παγκόσμιες αγορές. Ως εκ τούτου, η ΕΟΚΕ επικροτεί ιδιαίτερα τις πρωτοβουλίες της Επιτροπής για την εμβάθυνση του διαλόγου μεταξύ της ΕΕ και των ΗΠΑ σχετικά με τις χρηματοπιστωτικές αγορές, την ενίσχυση των χρηματοπιστωτικών σχέσεων με την Ιαπωνία, την Κίνα και την Ινδία και τη διεύρυνση της ημερήσιας διάταξης του προαναφερόμενου διαλόγου. Η ΕΟΚΕ πιστεύει ότι αυτό είναι ζωτικής σημασίας, λαμβάνοντας υπόψη τον αυξανόμενο πρωταρχικό ρόλο που διαδραματίζουν η Κίνα και η Ινδία στην παγκόσμια οικονομία.

3.4.4.2

Ως αποτέλεσμα της παγκοσμιοποίησης των αγορών κεφαλαίων και των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών και της απουσίας γνήσιων διεθνών οργανισμών λήψης αποφάσεων, οι παγκόσμιοι φορείς καθορισμού προτύπων διαδραματίζουν πολύ σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση της πολιτικής. Η ΕΟΚΕ διατηρεί την πεποίθηση ότι η ΕΕ δεν εκφράζεται επαρκώς ομόφωνα σε ορισμένα από αυτά τα φόρουμ. Σε ορισμένες περιπτώσεις, αυτό μπορεί να έχει αντίκτυπο στην ικανότητα της ΕΕ να επηρεάζει τα ανωτέρω πρότυπα αντιβαίνοντας κατ' αυτόν τον τρόπο στα ευρωπαϊκά συμφέροντα.

3.4.4.3

Δεδομένου του διαφορετικού χαρακτήρα και ρόλου αυτών των φόρουμ, συνιστάται η εφαρμογή λύσεων ad hoc αντί η υιοθέτηση ενιαίας προσέγγισης, ενώ ταυτόχρονα πρέπει να διασφαλιστεί ότι η Ευρώπη εκφράζεται με μία ισχυρή φωνή στον τομέα του καθορισμού των διεθνών προτύπων. Η ΕΟΚΕ υπογραμμίζει ότι σε αυτό το πεδίο, στόχο αποτελεί ο καθορισμός ενιαίων διεθνών προτύπων, ιδιαίτερα αποτελεσματικά στον τομέα της λογιστικής, όπου θα διασφαλίζεται η ορθή εκπροσώπηση των ευρωπαϊκών θέσεων, και όχι η ανάπτυξη ξεχωριστών ευρωπαϊκών προτύπων, τα οποία αντιβαίνουν στα αντίστοιχα παγκόσμια. Αυτή η προσέγγιση, αφενός, διασφαλίζει την σθεναρή ομοφωνία του ευρωπαϊκού κλάδου των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών και των πελατών του στην παγκόσμια σκηνή, αφετέρου, συμβάλλει στη δημιουργία ίσων όρων για όλους σε παγκόσμιο επίπεδο, με όλα τα οικονομικά πλεονεκτήματα που συνεπάγεται μια τέτοια εξέλιξη.

3.5.1

Σε ό,τι αφορά τις νέες, πιθανές πρωτοβουλίες, η ΕΟΚΕ επιθυμεί να επιστήσει την προσοχή στις πρωτοβουλίες που αναλαμβάνονται στον τομέα των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών λιανικής, καθότι διατηρεί την πεποίθηση ότι η ποιότητα της επιλογής είναι για τους καταναλωτές εξίσου σημαντική με την ποσότητα της επιλογής εάν όχι σημαντικότερη από αυτή. Ως εκ τούτου, η ΕΟΚΕ πιστεύει ότι η προσαρμογή στις τοπικές αγορές συνιστά μείζον ζήτημα για τους παρόχους υπηρεσιών λιανικής, ανεξαρτήτως της μεθόδου διανομής που εφαρμόζεται.

3.5.2

Όσον αφορά τις συστάσεις της ομάδας συζητήσεων για την ενυπόθηκη πίστη, η ΕΟΚΕ κρίνει πιο κατάλληλη την υιοθέτηση μιας προσέγγισης που θα βασίζεται στον ανταγωνισμό, αντί της εναρμόνισης προϊόντων ενυπόθηκων στεγαστικών δανείων, καθότι αυτό συμβάλλει σε καλύτερη επιλογή καθώς και σε καλύτερη ποιότητα των προϊόντων. Επιπλέον, η ΕΟΚΕ αναγνωρίζει τις ορθές προπαρασκευαστικές εργασίες που έχει αναλάβει η Επιτροπή για την αναθεώρηση της τρέχουσας νομοθεσίας που διέπει τον τομέα της διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων. Όσον αφορά το εάν οι ανωτέρω εργασίες πρέπει να αποτελέσουν το έναυσμα για την ανάληψη συγκεκριμένων πρωτοβουλιών για την ενυπόθηκη πίστη ή/και τη διαχείριση περιουσιακών στοιχείων το 2006, κατόπιν διαβουλεύσεων της Επιτροπής στις αρχές του έτους, η ΕΟΚΕ κρίνει ότι είναι αναγκαία η εκ των προτέρων διενέργεια ουσιαστικής μελέτης επιπτώσεων, συμπεριλαμβανομένης της ανάλυσης κόστους/οφέλους.

3.5.3

Η ΕΟΚΕ πρέπει ακόμη να πειστεί σχετικά με τα πλεονεκτήματα του λεγόμενου 26ου καθεστώτος, ειδικά για τους καταναλωτές. Συμφωνεί με την Επιτροπή ότι τα πλεονεκτήματα ενός τέτοιου 26ου καθεστώτος δεν έχουν ακόμα αποδειχθεί και ότι η επίτευξη συμφωνίας σχετικά με προαιρετικά ευρωπαϊκά πρότυπα που αφορούν μόνο ορισμένα προϊόντα θα είναι δυσχερής. Επιπλέον, ενδεχομένως να δημιουργήσουν σύγχυση στους καταναλωτές οι κανόνες και οι κανονιστικές ρυθμίσεις πληροφόρησης σε εθνικό επίπεδο και οι αντίστοιχοι που εφαρμόζονται σε άλλες χώρες. Η δημιουργία ενός 26ου καθεστώτος μπορεί να αποδειχθεί τόσο περίπλοκη όσο και η θέσπιση κοινού ευρωπαϊκού αστικού δικαίου, συμπεριλαμβανομένου του δικονομικού δικαίου, της διάρθρωσης του δικαστηρίου, κλπ. Ωστόσο, η ιδέα του 26ου καθεστώτος είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρον και αξίζει να διερευνηθεί.

3.5.4

Ωστόσο, είναι σαφές ότι οποιοδήποτε πρόσθετο, εναλλακτικό ή προαιρετικό, καθεστώς δεν πρέπει να οδηγήσει σε ή να έχει ως αποτέλεσμα την απομόνωση των παρόχων σε τυποποιημένα προϊόντα, καθότι αυτό θα είχε καταστρεπτικές συνέπειες για την ανταγωνιστικότητα και την ικανότητα καινοτομίας του κλάδου των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών, οι οποίες καλούνται να ανταποκριθούν στις εξελισσόμενες ανάγκες των πελατών τους.

3.5.5

Συνεπώς, λαμβάνοντας υπόψη την τρέχουσα συζήτηση, η ΕΟΚΕ θα επικροτούσε οποιαδήποτε πρόσθετη διευκρίνιση εκ μέρους της Επιτροπής με στόχο την καλύτερη κατανόηση του 26ου καθεστώτος. Η ΕΟΚΕ εκφράζει την ικανοποίησή της για τη μελέτη σκοπιμότητας που ανακοινώθηκε.

3.5.6

Η ευρύτερη χρήση των ομάδων συζητήσεων κρίνεται συνολικά θετική. Εντούτοις, όπως σημειώθηκε παραπάνω, η δημιουργία ομάδων συζητήσεων για ειδικά προϊόντα λιανικής μπορεί να αποτελέσει σημαντική επιβάρυνση για τους πόρους των οργανώσεων των καταναλωτών.

3.5.7.1

Η ΕΟΚΕ εκφράζει την ικανοποίησή της για το ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτίθεται να κωδικοποιήσει και ενδεχομένως να απλουστεύσει τους ισχύοντες κανόνες για τις απαιτήσεις πληροφόρησης. Παρόλα αυτά, κρίνει περισσότερο σκόπιμη την απλούστευση παρά την κωδικοποίηση. Η ΕΟΚΕ κρίνει ότι η αναφορά στην απλούστευση αποτελεί ένδειξη της πρόθεσης της Επιτροπής να βελτιώσει την ποιότητα έναντι της ποσότητας των πληροφοριών που παρέχονται στους καταναλωτές. Για τη βελτίωση των απαιτήσεων ποιότητας, η ΕΟΚΕ ζητεί από την Επιτροπή να εξετάσει τις τρέχουσες νομικές απαιτήσεις (τόσο σε κοινοτικό όσο και σε εθνικό επίπεδο) με στόχο την ευθυγράμμιση των συναφών υποχρεώσεων πληροφόρησης και την τυποποίηση της παροχής πληροφοριών (ακόμη και μέσω της κωδικοποίησης), διατηρώντας κατά νου το μέσο που επιλέγουν οι καταναλωτές.

3.5.7.2

Η ΕΟΚΕ θεωρεί ότι οι καταναλωτές θα μπορούσαν να επωφεληθούν από τη βελτίωση των προτύπων της βασικής πληροφόρησης, υπό την μορφή, παραδείγματος χάρη, κατανοητών, διαρθρωμένων, συγκρίσιμων δεδομένων για όλες τις κρίσιμες πτυχές μιας σύμβασης. Κατά συνέπεια, πρέπει να διασφαλιστεί ένα υψηλό επίπεδο προστασίας των καταναλωτών προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος της ενδεδειγμένης και αποτελεσματικής πληροφόρησης, η οποία εγγυάται τη δέουσα νομική προστασία.

3.5.7.3

Σε ό,τι αφορά την χρηματοπιστωτική διαμεσολάβηση και τις σχέσεις των χρηματοπιστωτικών οργανισμών και των καταναλωτών με τους διαμεσολαβητές, η ΕΟΚΕ επισημαίνει ότι, εν πρώτοις, η χρηματοπιστωτική διαμεσολάβηση υπόκειται σε διαφορετικούς βαθμούς ρύθμισης σε επίπεδο ΕΕ. Η οδηγία για την ασφαλιστική διαμεσολάβηση (7), η οδηγία για τις αγορές χρηματοπιστωτικών μέσων (ΟΑΧΜ) (8) προσδιορίζουν διαφορετικές προσεγγίσεις και επίπεδα ρύθμισης για τη διαμεσολάβηση στον τομέα των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών και προϊόντων. Κρίνεται σκόπιμη η προώθηση μεγαλύτερης συνοχής και σύγκλισης στον τομέα αυτό, ωστόσο η ΕΟΚΕ πιστεύει ότι πρέπει να δοθεί στο καθεστώς ΟΑΧΜ, ως μια περισσότερο συνεκτική προσέγγιση, επαρκής χρόνος για να καταδειχθεί η αποτελεσματικότητά του προτού συναφθούν οποιαδήποτε συμπεράσματα σχετικά με την ενδεχόμενη ανάγκη περαιτέρω ρύθμισης στον τομέα της χρηματοπιστωτικής διαμεσολάβησης.

3.5.7.4

Λαμβανομένης υπόψη της ανάγκης για περαιτέρω ευθυγράμμιση των κανόνων δεοντολογίας και παροχής συμβουλών κατά την πώληση των υπηρεσιών μπορεί να εξεταστεί η δυνατότητα δημιουργίας ίσων όρων για όλους τους παρόχους χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών σε πελάτες λιανικής, συνυπολογίζοντας ταυτοχρόνως τις διαφορετικές εθνικές συνθήκες. Πάρα ταύτα, η σύγκλιση ή η εναρμόνιση των εθνικών κανόνων πώλησης και διανομής θα απέφερε περισσότερα οφέλη από ό,τι η κατάρτιση νέων πρωτοβουλιών σχετικά με τους κανόνες δεοντολογίας.

3.5.7.5

Όσον αφορά το ρόλο των επαγγελματικών και ανεξάρτητων συμβουλών, η ΕΟΚΕ πιστεύει ότι πρέπει να γίνει σαφής διάκρισης μεταξύ (1) της παροχής συμβουλών ως χωριστής αμειβόμενης υπηρεσίας κατόπιν αιτήματος του πελάτη και (2) της παροχής αναγκαίων πληροφοριών προκειμένου ο καταναλωτής να είναι σε θέση να κάνει συνειδητά την επιλογή του.

3.5.7.6

Πρωτίστως, είναι ύψιστης σημασίας να καθοριστούν σαφείς κανόνες και πρότυπα για τους χρηματοπιστωτικούς διαμεσολαβητές οι οποίοι διαδραματίζουν κεντρικό ρόλο ειδικά στον κλάδο των επενδυτικών προϊόντων, αλλά και της διαμεσολάβησης στο χώρο των δανείων. Οι διαμεσολαβητές πρέπει, επίσης, να αποδείξουν ότι διαθέτουν βαθιά γνώση του εμπορικού τομέα όπου δραστηριοποιούνται και των προϊόντων τους. Οι μεσίτες και οι ανεξάρτητοι φορείς πρέπει να είναι υπεύθυνοι για την παροχή ενδεδειγμένων, αντικειμενικών και αξιόπιστων συμβουλών. Επίσης, πρέπει να υφίστανται οι κατάλληλες διευθετήσεις για την ταχεία και αποτελεσματική επίλυση διαφορών. Η εμπειρογνωμοσύνη πρέπει να είναι εξειδικευμένη — π.χ., θα μπορούσε να χωριστεί σε ενότητες: αποταμιεύσεις, επενδύσεις, ασφάλειες, ενυπόθηκες πιστώσεις. Η αντιμετώπιση των ανωτέρω ζητημάτων πρέπει επίσης να εναρμονίζεται με τις εξελίξεις σε εθνικό επίπεδο.

3.5.7.7

Η ΕΟΚΕ επισημαίνει με ενδιαφέρον την επιθυμία της Επιτροπής να εξετάσει πιο εμπεριστατωμένα τα υφιστάμενα εμπόδια για το διασυνοριακό άνοιγμα τραπεζικών λογαριασμών καθώς και θέματα που αφορούν την τήρηση, τη δυνατότητα μεταφοράς, τη μεταβίβαση και το κλείσιμο των λογαριασμών. Σχετικά με τα τελευταία σημεία, δεν πρέπει να παραβλεφθεί η επιρροή των υφιστάμενων ηλεκτρονικών συστημάτων και των συστημάτων ΤΠ.

3.5.7.8

Η ΕΟΚΕ πιστεύει σθεναρά ότι η Πράσινη Βίβλος της Επιτροπής θα έπρεπε να επιλύσει ρητώς φορολογικά ζητήματα. Από την έκδοση της 6ης οδηγίας ΦΠΑ (9) και ιδίως κατά την τελευταία δεκαετία, η έλλειψη ουδετερότητας όσον αφορά τη μεταχείριση των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών ως προς το ΦΠΑ και η έλλειψη νομικής βεβαιότητας στο πλαίσιο του ισχύοντος συστήματος έχουν καταστεί όλο και πιο προβληματικές.

3.5.7.9

Στην έκθεσή της σχετικά με την κατάσταση της χρηματοπιστωτικής ενοποίησης στην ΕΕ, η ομάδα εμπειρογνωμόνων στον τομέα των τραπεζικών υπηρεσιών (10) τονίζει ότι «μια λιγότερο πειθαρχική εφαρμογή του ΦΠΑ στον τομέα της εξωτερικής ανάθεσης συνιστά βασική προϋπόθεση για την περαιτέρω ενοποίηση των λειτουργιών στα κέντρα αριστείας, τα οποία θα παράσχουν υπηρεσίες σε διάφορους τομείς των τραπεζικών ομίλων της ΕΕ». Θα πρέπει πλέον να αναγνωριστεί επίσημα ότι το σύστημα ΦΠΑ για τις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες παρεμποδίζει την αποτελεσματική υλοποίηση μιας ενιαίας ευρωπαϊκής αγοράς. Το σχέδιο δράσης της Επιτροπής μετά το ΣΧΔΥ πρέπει να αποτελέσει το πλαίσιο για μια τέτοια επίσημη δήλωση. Ως εκ τούτου, η ΕΟΚΕ προτρέπει την Επιτροπή να καταρτίσει τη μελλοντική ατζέντα της στον τομέα αυτό.

3.5.7.10

Τέλος, η ΕΟΚΕ επιθυμεί να υπογραμμίσει ότι οι καταναλωτές μπορούν να διαχειριστούν πιο αποτελεσματικά τα χρηματοπιστωτικά προϊόντα εάν τους παρασχεθούν περισσότερες επαγγελματικές και ανεξάρτητες συμβουλές υψηλής ποιότητας. Οι καταναλωτές πρέπει να λάβουν τις καλύτερες δυνατές συμβουλές σχετικά με τα προϊόντα και τις υπηρεσίες που ανταποκρίνονται κατά βέλτιστο τρόπο στις ανάγκες τους και τις (χρηματοπιστωτικές) περιστάσεις. Εντούτοις, οι καταναλωτές δεν μπορούν να αποποιηθούν πλήρως την ευθύνη που απορρέει από την εκάστοτε επιλογή (είτε σε σχέση με τα χαρακτηριστικά του προϊόντος είτε όσον αφορά τον εμπειρογνώμονα που παρέχει συμβουλές σχετικά με τα εν λόγω χαρακτηριστικά). Οι καταναλωτές πρέπει, επίσης, να διαθέτουν τα κατάλληλα μέσα προκειμένου να κάνουν μια συνειδητή επιλογή και να κατανοήσουν τις συνέπειες της συγκεκριμένης επιλογής.

3.5.7.11

Κατά συνέπεια, η ΕΟΚΕ υποστηρίζει την αρχή της καταναλωτικής αγωγής και την ενίσχυση των προδιαγραφών των χρηματοοικονομικών γνώσεων σε όλη την επικράτεια της ΕΕ. Ειδικότερα, η ΕΟΚΕ θεωρεί ότι οι έννοιες του κινδύνου και της απόδοσης πρέπει να αποτελέσουν μείζον θέμα στην εκπαίδευση των επενδυτών. Επιπλέον, τάσσεται υπέρ της υποχρέωσης των διαμεσολαβητών να παρέχουν ενδεδειγμένες, αντικειμενικές και αξιόπιστες συμβουλές. Αυτό είναι καθοριστικής σημασίας, δεδομένου ότι οι εργαζόμενοι θα πρέπει όλο και περισσότερο να μεριμνούν οι ίδιοι για μεγάλο μέρος του συνταξιοδοτικού τους εισοδήματος. Οι καταναλωτές πρέπει να λαμβάνουν επαρκείς πληροφορίες, οι οποίες θα τους παρέχουν τη δυνατότητα να συγκρίνουν διάφορα προϊόντα και να επιλέγουν από ένα φάσμα ανταγωνιστικών προϊόντων και ένα φάσμα βασικών χαρακτηριστικών των κινδύνων έχοντας πλήρη γνώση των πραγμάτων.

4.1

Η ΕΟΚΕ πιστεύει ότι αυτή η διαδικασία αξιολόγησης σχετικά με τα όσα έχουν επιτευχθεί και όσα απομένουν ακόμη να γίνουν στον τομέα των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών συνιστά μια καλή ευκαιρία για την ΕΕ, προκειμένου να σημειώσει προόδους όσον αφορά την αναζωογόνηση της ευρωπαϊκής οικονομίας, την απλούστευση των διοικητικών διαδικασιών, τη δημιουργία θέσεων εργασίας και την τόνωση της ευημερίας, αλλά και της εμπιστοσύνης όλων των Ευρωπαίων στο χρηματοπιστωτικό σύστημα. Με άλλα λόγια, πρόκειται για μια ευκαιρία να σημειωθούν πραγματικά βήματα προόδου προς την επίτευξη των κοινοτικών στόχων που καθορίζονται στην ατζέντα της Λισσαβώνας.

4.2

Στον τομέα των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών η ΕΕ μπορεί να καταβάλει μεγαλύτερες προσπάθειες προς την κατεύθυνση της υλοποίησης των στόχων της Λισσαβώνας μέσω της αντιμετώπισης μιας σειράς βασικών θεμάτων. Κατά την άποψη της ΕΟΚΕ, μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται τα εξής:

4.3

Η εξωτερική διάσταση της κοινοτικής πολιτικής στον τομέα των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών κατά τα επόμενα πέντε χρόνια είναι επίσης πρωταρχικής σημασίας για την μακροπρόθεσμη παγκόσμια ανταγωνιστικότητά της. Συνεπώς, η ΕΟΚΕ υποστηρίζει σθεναρά τις προσπάθειες ενδυνάμωσης και εμβάθυνσης του διαλόγου σχετικά με το ρυθμιστικό πλαίσιο με τους παγκόσμιους ανταγωνιστές της ΕΕ, όπως, π.χ., οι ΗΠΑ, η Ιαπωνία, η Κίνα και η Ινδία.

4.4

Ο προβληματισμός σχετικά με τις μελλοντικές προτεραιότητες των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών το 2005 παρέχει στην οργανωμένη κοινωνία των πολιτών ως σύνολο την ευκαιρία να συμμετάσχει στις προσπάθειες που καταβάλλονται για την επίτευξη των στόχων της Λισσαβώνας. Υπάρχουν πολλά που διακυβεύονται τόσο για την οικονομία της Ευρώπης, όσο και για τους καταναλωτές των υπηρεσιών που παρέχονται στο πλαίσιο αυτής της οικονομίας, ώστε να αφήσουμε να χαθεί αυτή η ευκαιρία.