17.3.2006   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 65/41

1.1

Όλο και πιο συχνά συντελούνται καταστροφές στο έδαφος της ΕΕ και γενικά σε ολόκληρο τον κόσμο. Ορισμένες οφείλονται σε φυσικά φαινόμενα: πλημμύρες, σεισμοί, πυρκαγιές, ξηρασία, τυφώνες, κ.λπ.. και άλλες σε τρομοκρατικές ενέργειες που σκορπίζουν τον τρόμο μεταξύ του αθώου πληθυσμού. Μπορεί να λεχθεί ότι, σε κάθε περίπτωση, ο παράγων που τις προκαλεί είναι, κατά μεγαλύτερο ή μικρότερο μέρος, η ανθρώπινη δραστηριότητα, παρότι δεν είναι συγκρίσιμος ο βαθμός κατά τον οποίο τούτο γίνεται εσκεμμένα. Η ΕΕ έχει δεσμευθεί να υλοποιήσει δράσεις πρόβλεψης έναντι των κλιματικών αλλαγών, και όχι μόνο μέσω της δέσμευσης που ανέλαβε στο Πρωτόκολλο του Κυότο, αλλά και μέσω διαφόρων μέτρων που αφορούν τη διαφύλαξη των εδαφών, των υδάτων και του αέρα. Πρόκειται για δέσμευση προληπτικού χαρακτήρα, που μπορεί να χρησιμεύσει για τη διατήρηση και την αναζωογόνηση της κατάστασης του εδάφους μας, των θαλασσών μας και της ατμόσφαιρας και, παράλληλα, να συμβάλει στη γενίκευση της προσπάθειας αυτής σε ολόκληρο τον πλανήτη. Εξάλλου, οι προσπάθειες για την καταπολέμηση των τρομοκρατικών ενεργειών (1) οδήγησαν στη δημιουργία πολλαπλών μηχανισμών συντονισμού, τόσο σε επίπεδο αστυνομίας όσο και δικαιοσύνης, οι οποίοι βελτίωσαν τις σχέσεις συνεργασίας μεταξύ των κρατών μελών.

1.2

Η ΕΕ, παρά τα όσα προαναφέρονται, αναγκάσθηκε να δημιουργήσει ένα κοινοτικό σύστημα για την παροχή βοήθειας στις περιπτώσεις που συμβαίνει μέσα στην επικράτειά της οποιουδήποτε είδους καταστροφή. Το σύστημα αυτό δεν είναι άλλο από την πολιτική προστασία, που στηρίζει και διευκολύνει την επιστράτευση ζωτικής βοήθειας για την κάλυψη των άμεσων αναγκών των εδαφών που πλήττονται από τις καταστροφές, ακόμη και εκτός της Κοινότητας. Η παρούσα Ανακοίνωση έχει στόχο τη βελτίωση του μηχανισμού πολιτικής προστασίας, που δημιουργήθηκε το 2001 (2), καθώς και τη συμπλήρωση του Προγράμματος δράσης στον τομέα της πολιτικής άμυνας (3), μέσω Πρότασης Κανονισμού του Συμβουλίου για τη δημιουργία μέσου ταχείας επέμβασης και ετοιμότητας για σοβαρές καταστάσεις έκτακτης ανάγκης (4).

1.3

Επισημαίνεται ότι πρέπει να καθοριστεί τι νοείται με τον όρο «πολιτική άμυνα», δεδομένου ότι πολλές φορές η έννοια παρουσιάζει επικαλύψεις με την έννοια «ανθρωπιστική βοήθεια». Από την άποψη αυτή, η Επιτροπή διαχωρίζει σαφώς το περιεχόμενο της καθεμιάς, δεδομένου ότι ο στόχος τους είναι ταυτόσημος: «η διάσωση ζωών και ο μετριασμός των επιπτώσεων μιας καταστροφής κατά το διάστημα των πρώτων ημερών». Προς τούτο, καθορίζει ποιες είναι οι διαφορές και έτσι, κατά πρώτο λόγο, η πολιτική προστασία μπορεί να μετριάσει τις επιπτώσεις των καταστροφών στο περιβάλλον, και όχι μόνο στον πληθυσμό· κατά δεύτερο λόγο, παρέχεται με μέσα και εξοπλισμό των κρατών μελών και όχι μέσω ανθρωπιστικών οργανώσεων ή ΜΚΟ, και, κατά τρίτον, μπορεί να παρασχεθεί τόσο εντός όσο και εκτός της ΕΕ, παρότι οι διαδικασίες διαφέρουν όταν η δράση αναπτύσσεται σε τρίτες χώρες (5).

1.4

Η ειδική λειτουργία του μηχανισμού συνίσταται στην ανάληψη δράσης σε κοινοτικό επίπεδο, υπό τον όρο πάντα ότι θα έχει υποβληθεί σχετικό αίτημα από το κράτος μέλος στο οποίο συντελείται η καταστροφή. Ωστόσο, πρέπει να επισημανθεί ότι η ανάληψη δράσης εκτείνεται σε διεθνή κλίμακα, σε συντονισμό με άλλους διεθνείς οργανισμούς, και συγκεκριμένα το Γραφείο Συντονισμού Ανθρωπιστικών Υποθέσεων των Ηνωμένων Εθνών (ΓΣΑΥ), με το οποίο έχουν καθιερωθεί λειτουργικές διαδικασίες, και με την υποστήριξη του Ερυθρού Σταυρού καθώς και των μη κυβερνητικών οργανώσεων (ΜΚΟ) που αναπτύσσουν δράση επί τόπου.

1.5

Η λήψη θέσης εκ μέρους της ΕΕ ενώπιον των καταστροφών που επήλθαν και που, δυστυχώς, φαίνεται πως δεν έχουν τέλος, οδηγεί το Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων και Εξωτερικών Σχέσεων, στην έκτακτη συνεδρίαση της 7ης Ιανουαρίου 2005, να προτείνει τη βελτίωση του κοινοτικού μηχανισμού και την ανάπτυξη των μέσων για την ταχεία ανταπόκριση σε ό,τι αφορά τη βοήθεια. Λίγες μέρες αργότερα, στις 13 Ιανουαρίου, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο υιοθετεί «Ψήφισμα σχετικά με την καταστροφή που προκάλεσε το παλιρροϊκό κύμα (τσουνάμι) του Ινδικού Ωκεανού», όπου γίνεται έκκληση για τη δημιουργία των μέσων (ανθρώπινων, υλικών και κατάρτισης), που θα μπορούν να είναι διαθέσιμα σε περίπτωση οποιουδήποτε είδους καταστροφής.

1.6

Το πλαίσιο που ρυθμίζει, επί του παρόντος, τις δράσεις στον τομέα της πολιτικής προστασίας συνίσταται στους δύο προαναφερόμενους μηχανισμούς: τον κοινοτικό μηχανισμό πολιτικής άμυνας και το πρόγραμμα δράσης στον τομέα της πολιτικής προστασίας. Αντικείμενο της παρούσας Ανακοίνωσης είναι ο πρώτος από αυτούς, επιχειρησιακός πυρήνας του οποίου είναι το Κέντρο Παρακολούθησης και Πληροφοριών (ΚΠΠ), που εδρεύει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και λειτουργεί 24 ώρες το εικοσιτετράωρο. Διαθέτει βάση δεδομένων με τις υπηρεσίες πολιτικής προστασίας του κάθε κράτους, καθώς και στοιχεία προερχόμενα από τη στρατιωτική βάση δεδομένων.

2.1

Βελτίωση του κοινοτικού μηχανισμού πολιτικής προστασίας. Τα πρόσφατα γεγονότα κατέστησαν έκδηλη την ανάγκη βελτίωσης του μηχανισμού πολιτικής προστασίας, καθώς και την ανάγκη μεγαλύτερου συντονισμού μεταξύ των κρατών μελών, αλλά και με τους άλλους οργανισμούς που παρεμβαίνουν σε τέτοιες περιστάσεις. Η Ανακοίνωση προτείνει τέσσερις παρεμβάσεις για τη βελτίωσή του, που συνίστανται στα εξής:

2.1.1

Ενίσχυση της ετοιμότητας μέσω της κατάρτισης των ομάδων, καθώς και της πραγματοποίησης ασκήσεων ετοιμότητας, πράγμα που προϋποθέτει, κατά πρώτο λόγο, την εκτίμηση των υφιστάμενων πόρων, κατά δεύτερο λόγο, την κατάρτιση ενός σχεδίου με βάση επιμέρους μονάδες, στο οποίο θα καθορίζεται μια σειρά επιμέρους μονάδων ταχείας κινητοποίησης και, τέλος, την πραγματοποίηση μαθημάτων κατάρτισης και κοινών ασκήσεων που θα συμβάλουν στην αύξηση της λειτουργικότητάς τους και τη δημιουργία κοινής αντίληψης για τις επεμβάσεις.

2.1.2

Ανάλυση και εκτίμηση των αναγκών μέσω συστήματος προειδοποίησης, το οποίο θα χρησιμοποιεί τα μέσα του Κέντρου Παρακολούθησης και Πληροφοριών και θα συγκεντρώνει όλες της πληροφορίες που θα του επιτρέπουν να παρεμβαίνει σε συντονισμό με τα άλλα όργανα, και ειδικότερα με τον ΟΗΕ. Η βελτίωση της αξιολόγησης των αναγκών στον τόπο της καταστροφής επιτρέπει τον προσδιορισμό των κατά περίπτωση αναγκών, και καθιστά αποτελεσματικότερη την παρέμβαση. Προτείνεται η διεύρυνση της ομάδας ατόμων που επανδρώνουν το Κέντρο Παρακολούθησης, καθώς και η επανεξέταση των προτύπων και μεθόδων αξιολόγησης.

2.1.3

Ενισχυμένος συντονισμός. Πρόκειται για μια από τις βελτιώσεις που έχουν την ευρύτερη εμβέλεια. Αφορά το συντονισμό της βελτιωμένης συμβολής των κρατών με στόχο την παροχή συντονισμένης ευρωπαϊκής βοήθειας, καθώς και τη μεγαλύτερη συμπληρωματικότητα και συντονισμό με τον ΟΗΕ, με τους λοιπούς οργανισμούς που παρεμβαίνουν με την παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας και με το στρατιωτικό προσωπικό. Ο συντονισμός αυτός αναμένεται να βελτιώσει την ικανότητα επιχειρησιακού σχεδιασμού επί τόπου, συμπεριλαμβάνοντας τις διάφορες υπηρεσίες της Επιτροπής.

2.1.4

Βελτιωμένη βοήθεια στους πολίτες. Όπως έγινε προφανές με την περίπτωση του παλιρροϊκού κύματος (τσουνάμι), η προστασία των ευρωπαίων πολιτών επιτυγχάνεται μέσω της συνεργασίας μεταξύ πολιτικής προστασίας και προξενικών αρχών των εμπλεκόμενων χωρών, ενώ πρέπει να ενισχυθεί η συνεργασία μεταξύ των χωρών στις οποίες συντελείται η καταστροφή και των κρατών μελών.

2.2

Τα προαναφερόμενα μέτρα βελτίωσης που προτείνει η Επιτροπή πρέπει να συνοδεύονται από αύξηση των πόρων που διαθέτει η πολιτική προστασία. Προς τον σκοπό αυτόν, το Συμβούλιο ζήτησε να υποβληθούν προτάσεις για την ανάπτυξη των υφιστάμενων πόρων. Στο Σχέδιο Δράσης της ΕΕ, της 31ης Ιανουαρίου 2005, επισημάνθηκαν ήδη οι σημαντικότερες πτυχές επί των οποίων χρειάζεται παρέμβαση.

2.2.1

Κατά πρώτο λόγο, προτείνεται η ομαδοποίηση των πόρων πολιτικής προστασίας, ούτως ώστε, στην περίπτωση που οι εθνικοί πόροι και δυνατότητες δεν καλύπτουν τις ανάγκες, να μπορούν να λαμβάνονται μέτρα σε ευρωπαϊκή κλίμακα για την επίτευξη αποτελεσματικότερης δράσης.

2.2.2

Η ενίσχυση της αναλυτικής ικανότητας του Κέντρου Παρακολούθησης προϋποθέτει την υιοθέτηση, εκ μέρους του, μιας πιο ενεργητικής προσέγγισης, ειδικότερα δε όσον αφορά την ενημέρωση των τρίτων χωρών, πράγμα που καθιστά αναγκαίο να διατηρούνται ομαλές σχέσεις, ώστε να μπορούν να αξιοποιηθούν με ευέλικτο τρόπο οι διαθέσιμοι για δράση πόροι, ύστερα από αίτημα της πληγείσας χώρας.

2.2.3

Οι μονάδες σε επιφυλακή επιτελούν σημαντική λειτουργία για την παρέμβαση σε μείζονες καταστροφές ή σε κάθε περίπτωση όπου αυτή θα ζητηθεί από άλλο κράτος μέλος ή από τρίτη χώρα. Είναι επομένως σημαντικό να οργανωθεί το σύστημα που προτείνεται στην υπό εξέταση Ανακοίνωση, ώστε να υπάρχουν, σε κάθε χώρα, ζωτικές μονάδες σε μόνιμη επιφυλακή για επεμβάσεις στην Ευρώπη ή σε άλλες χώρες.

2.2.4

Η ενίσχυση της επιχειρησιακής βάσης, καθώς και η επάρκεια πόρων που θα παρέχουν στο Κέντρο Παρακολούθησης τη δυνατότητα ταχείας και αποτελεσματικής δράσης. Η χρηματοδότηση των δαπανών ενοικίασης του εξοπλισμού παρέμβασης θα εξασφαλίζεται μέσω ευρωπαϊκών πόρων (6), ενώ πρέπει να διερευνηθεί και η δυνατότητα συνέργειας, στο πεδίο αυτό, με τον ΟΗΕ, όταν αναπτύσσεται δράση σε τρίτες χώρες.

2.2.5

Τέλος, ο διεθνής συντονισμός συνιστά ένα από τα θεμελιώδη στοιχεία για την ταχεία ανταπόκριση στις καταστροφές. Ο κοινοτικός μηχανισμός διαθέτει πόρους οι οποίοι, σε συντονισμό με τους πόρους άλλων οργανισμών, μπορούν να εξασφαλίσουν βελτιωμένη ανταπόκριση. Πρέπει να λαμβάνονται υπόψη τόσο οι οργανισμοί του ΟΗΕ, όσο και οι διάφορες οργανώσεις που παρέχουν ανθρωπιστική βοήθεια.

3.1

Η ΕΟΚΕ επικροτεί το περιεχόμενο της πρότασης για τη βελτίωση του κοινοτικού μηχανισμού πολιτικής προστασίας, δεδομένου ότι υπάρχει ανάγκη ενίσχυσης και βελτίωσης όλων των διαθέσιμων μέσων για δράση σε περίπτωση καταστροφής εντός ή εκτός της επικράτειας της ΕΕ. Η εμπειρία που συγκεντρώθηκε κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετών καθιστά προφανές ότι η λειτουργία της πολιτικής προστασίας σε κοινοτικό επίπεδο επιδέχεται βελτίωση ως προς πολλά σημεία της και, υπό την έννοια αυτή, φρονούμε ότι πρέπει να προβούμε σε ορισμένες προκαταρκτικές παρατηρήσεις όσον αφορά την αποτελεσματικότητα των προτεινόμενων μέτρων για τη βελτίωση του κοινοτικού μηχανισμού.

3.2

Κατά πρώτο λόγο, είναι αναγκαίο να ενισχυθεί η ικανότητα ανταπόκρισης της ΕΕ με βάση τα εθνικά συστήματα πολιτικής προστασίας, και τούτο ως προς διάφορες πτυχές:

3.2.1.1

Θα πρέπει να ενισχυθεί το Σύστημα CECIS (7), ώστε να καταστεί μια δομή στηριζόμενη σε δορυφορικές συνδέσεις με δυνατότητες βίντεο, φωνής και δεδομένων που να είναι ασφαλής και να συνδέεται, μέσω του ΚΠΠ (8), με δομές ή κέντρα εξειδικευμένων γνώσεων, προκειμένου να διαθέτει στοιχεία, εμπειρογνώμονες και πρότυπα (για παράδειγμα, σχετικά με τις προβλέψιμες συνέπειες) προσαρμοσμένα στις περιστάσεις της συγκεκριμένης κατάστασης έκτακτης ανάγκης. Κάποια απλά παραδείγματα είναι η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Διαστήματος και το Κοινό Κέντρο Ερευνών για την Ενημερωμένη Χαρτογράφηση Τρίτων Χωρών και εκτίμηση ζημιών ή ενημέρωση της χαρτογράφησης μετά από καταστροφές (για παράδειγμα, σεισμοί και πλημμύρες) που μπορούν να αχρηστεύσουν κάποιο δίκτυο υποδομών για τη διαβίβαση της βοήθειας. Το εν λόγω δίκτυο θα μπορούσε να βασίζεται στα σημεία επαφής του κάθε κράτους μέλους, τα οποία θα μπορούσαν να προσφέρουν τη συμβολή τους στη διευθέτηση της κατάστασης έκτακτης ανάγκης.

3.2.1.2

Η ροή της πληροφόρησης μεταξύ των μονάδων συνδρομής της ΕΕ και του ΚΠΠ πρέπει να είναι συνεχής, ασφαλής και χωρίς παρεμβολές:

3.2.1.3

Η προφανής λύση είναι η χρήση των δορυφορικών επικοινωνιών. Πράγματι, η εμπειρία έχει δείξει ότι:

3.2.1.4

Εντούτοις, διαθέτουν επίσης περιορισμένη ικανότητα μεταβίβασης στοιχείων και, σε συγκεκριμένες περιπτώσεις, φθάνουν σε κορεσμό λόγω υπερφόρτωσης από άλλες ανάγκες ή χρήστες (τα μέσα επικοινωνίας, μεταξύ άλλων). Γι' αυτό, είναι σκόπιμο να εξασφαλιστούν, μέσω δορυφόρου, αποκλειστικές συχνότητες, δηλαδή μόνιμες, που θα παρέχουν τη δυνατότητα ικανοποιητικής επικοινωνίας μεταξύ της πληγείσας ζώνης (ή ζωνών) και του ΚΠΠ, καθώς επίσης και μεταξύ των διαφόρων περιοχών επέμβασης.

3.2.1.5

Όσον αφορά την κάλυψη, θα μπορούσε να υποτεθεί ότι αρκεί να περιοριστεί σε μια συγκεκριμένη γεωγραφική έκταση (την ΕΕ και τις γειτονικές περιοχές), στην πραγματικότητα, όμως, θα έπρεπε να επιδιωχθεί η κάλυψη σε παγκόσμιο επίπεδο. Η πρόσφατη περίπτωση του «τσουνάμι» κατέδειξε σαφώς ότι η λύση αυτή είναι ανεπαρκής: χρειάστηκε να καλυφθούν όχι μόνο οι επικοινωνίες με το ΚΠΠ, αλλά και μεταξύ απομακρυσμένων μεταξύ τους επιχειρησιακών ζωνών, όπως οι Μαλδίβες, η Σρι Λάνκα, η Ταϊλάνδη και η Ινδονησία.

3.2.1.6

Επομένως, για την επίτευξη αποτελεσματικών επικοινωνιών, είναι αναγκαίο να αποκτήσει η ΕΕ ένα σύστημα δορυφορικών διαβιβάσεων αποκλειστικό, ασφαλές (χωρίς παρεμβολές), αξιόπιστο και παγκόσμιας εμβέλειας. Το σύστημα αυτό θα πρέπει να εξυπηρετεί τη μεταφορά φωνής, δεδομένων (φαξ, ταχυδρομείο, καθώς και εικόνες μεγάλης ανάλυσης), και την «τηλεεικονοδιάσκεψη».

3.2.1.7

Το Κοινό Κέντρο Ερευνών, η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Διαστήματος, η Επιτροπή (Γενική Διεύθυνση Κοινωνίας των Πληροφοριών) διαθέτουν επαρκείς δυνατότητες ώστε να ανταποκριθούν στις ανάγκες που θα επισημαίνει η Επιτροπή Διαχείρισης του Σχεδίου Δράσης και του Μηχανισμού που εξαρτάται από τη Γενική Διεύθυνση που έχει επιφορτιστεί με την πολιτική προστασία (ΓΔ Περιβάλλοντος).

3.2.2.1

Για τις παρεμβάσεις μονάδων παροχής βοήθειας:

3.2.2.2

Για τη στήριξη των κρατών μελών σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης:

3.2.3.1

Οι υφιστάμενες δομές του μηχανισμού στηρίζονται στη διάθεση, σε συνολικό επίπεδο ΕΕ, ορισμένων μονάδων επέμβασης, μέσων και ομάδων εκτίμησης. Αυτό αντιπροσωπεύει μια πρόοδο σε σχέση με το προηγούμενο κενό, δεν σημαίνει όμως ότι είναι πλήρως ικανοποιητικό.

3.2.3.2

Η ίδια η γεωγραφική επέκταση της Ένωσης και το ευρύ φάσμα των κινδύνων που ενδέχεται να αντιμετωπίσει διανοίγουν προοπτικές για τη διερεύνηση, εντός του ίδιου του μηχανισμού, δομών στήριξης σε περιφερειακό επίπεδο, όπου θα μπορούσαν να τοποθετηθούν εκ των προτέρων κάποια μέσα και εξοπλισμοί, που, έτσι, θα είναι πιο άμεσα διαθέσιμοι και καλύτερα προσαρμοσμένοι στην ιδιαιτερότητα των κινδύνων σε περιφερειακό επίπεδο εντός της Ένωσης.

3.2.3.3

Τα μέσα αυτά θα μπορούσαν να είναι εποχικά (όπως στην περίπτωση των αεροσκαφών για την κατάσβεση δασικών πυρκαγιών) ή μόνιμα.

3.2.3.4

Άλλη δυνητική βελτίωση θα μπορούσε να είναι η διανομή της παρακαταθήκης πόρων εκ μέρους γειτονικών χωρών, προκειμένου να τεθούν στη διάθεση του συνόλου των χωρών της περιοχής. Θα μπορούσε, έτσι, να εξετασθεί το ενδεχόμενο να παράσχει η Ένωση τη δυνατότητα απόκτησης κοινών πόρων από χώρες μέσου μεγέθους ή χώρες που αντιμετωπίζουν κοινό κίνδυνο (πλημμύρες σε κάποια κοιλάδα, σεισμοί κ.λπ.).

3.2.4.1

Προς το παρόν, το ΚΠΠ, ενώ λειτουργεί σε εικοσιτετράωρη βάση, δεν διαθέτει επαρκείς ανθρώπινους και τεχνικούς πόρους, όπως συμβαίνει με τα Κέντρα επείγουσας ανάγκης της πλειοψηφίας των κρατών μελών. Η Επιτροπή πρέπει να αναλάβει τη δέσμευση να αλλάξει την κατάσταση αυτήν.

3.2.4.2

Ωστόσο, η σημερινή προσέγγιση της Επιτροπής περιορίζεται στην απόκτηση ορισμένων συγκεκριμένων πόρων σε συνάρτηση με την εκάστοτε έκτακτη ανάγκη. Διερωτώμεθα εάν η προσέγγιση αυτή είναι όσο φιλόδοξη απαιτούν οι περιστάσεις.

3.2.4.3

Το ΚΠΠ, εξ ορισμού, δεν είναι Κέντρο λήψης αποφάσεων ούτε επιχειρησιακού συντονισμού σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης· αυτό δεν τίθεται υπό αμφισβήτηση. Εντούτοις, όταν παρέχεται συνδρομή στη λήψη συγκεκριμένων αποφάσεων ή στην οργάνωση της βοήθειας, είναι αναγκαίο να αποφεύγονται οι αυτοσχεδιασμοί και να ακολουθείται συγκεκριμένη διαδικασία δράσης, η οποία, επιπλέον, θα διαφέρει ανάλογα με τις περιστάσεις της επείγουσας ανάγκης. Οι δράσεις δεν είναι οι ίδιες σε περίπτωση πλημμύρας, κατολισθήσεων, σεισμού ή ηφαιστειακής έκρηξης. Τα μέσα επίσης διαφέρουν.

3.2.4.4

Επομένως, το ΚΠΠ, εκτός του να διαθέτει τα πλέον αξιόπιστα στοιχεία σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης, πράγμα για το οποίο η Επιτροπή προβλέπει επαφές με τους εξειδικευμένους οργανισμούς εντός και εκτός της Ένωσης, πρέπει επίσης να διαθέτει προκαθορισμένα σχέδια παροχής βοήθειας, με βάση τα οποία, ανάλογα με το είδος της έκτακτης ανάγκης, τη σοβαρότητά της, τη χώρα όπου εκδηλώνεται κ.λπ., θα επιχειρείται να δοθεί αποτελεσματική και ταχεία λύση. Χωρίς αμφιβολία, εδώ ακριβώς πρέπει να ενταχθούν οι ζωτικές μονάδες άμεσης κινητοποίησης που είναι διαθέσιμες σε κάθε χώρα.

3.2.4.5

Το θέμα που πρέπει να τεθεί είναι κατά πόσον το ΚΠΠ, εκτός από κέντρο παρακολούθησης, θα μπορούσε να αποτελέσει όργανο συντονισμού των εθνικών οργανισμών, των οργανώσεων που είναι ειδικευμένες στην ανθρωπιστική βοήθεια και, ιδιαίτερα, των εθελοντικών οργανώσεων που παρέχουν βοήθεια σε κάθε περίπτωση καταστροφής. Ο συντονισμός είναι ένα απαραίτητο έργο που πρέπει να επιτελούν οι οργανισμοί που διαθέτουν όλες τις απαραίτητες σχετικές πληροφορίες και μέσα.

3.2.5.1

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οι ομάδες επέμβασης που έχουν επιλέξει τα κράτη μέλη γνωρίζουν πώς να ενεργούν σε περίπτωση ανάγκης. Το πρόγραμμα κατάρτισης που εφαρμόζεται επί του παρόντος έχει ικανοποιητικά αποτελέσματα όσον αφορά την ικανότητα κοινής δράσης. Πρέπει να αυξηθεί ο αριθμός των μαθημάτων και να επιδιωχθεί να παραδίδονται και σε άλλες γλώσσες εκτός της αγγλικής, δεδομένου ότι, για παράδειγμα, μπορεί να υπάρξει ανάγκη ανάπτυξης δράσης σε χώρες που, πολιτισμικά, είναι πλησιέστερες προς άλλες γλώσσες, όπως τα γαλλικά ή τα ισπανικά.

3.2.5.2

Τα προκαθορισμένα σχέδια παροχής βοήθειας, αφού θα οριστούν, θα πρέπει να γίνουν γνωστά στις ομάδες επέμβασης και, επομένως, θα πρέπει να περιλαμβάνονται στα προγράμματα κατάρτισης.

3.2.5.3

Θα πρέπει να διερευνηθεί η δυνατότητα χρήσης των νέων τεχνικών κατάρτισης εξ αποστάσεως για τα νέα αυτά μαθήματα.

4.1

Η πρόταση είναι αναμφίβολα θετική, επιδέχεται όμως βελτιώσεις, εάν ληφθεί υπόψη ότι ο μηχανισμός είναι κατά κύριο λόγο ένα μέσον για χρήση εντός της ΕΕ και, ως εκ τούτου, είναι σήμερα ένα μέσον (εάν όχι το κατ' εξοχήν μέσον) διαπεριφερειακής αλληλεγγύης της ΕΕ.

4.2

Επομένως, η Ένωση δεν πρέπει να φεισθεί μέσων για την εξασφάλιση της πλέον ταχείας και αποτελεσματικής αντιμετώπισης των διαφόρων πιθανών μορφών έκτακτης ανάγκης. Καθοριστική σημασία γι' αυτό έχουν οι προκαθορισμένες διαδικασίες δράσης ή σχέδια παροχής βοήθειας, που πρέπει να δοκιμασθούν με προσομοιώσεις και να τροποποιηθούν ανάλογα με την εμπειρία που θα αντληθεί είτε από τις προσομοιώσεις είτε από πραγματικές επεμβάσεις.

4.3

Τα Σχέδια θα πρέπει να διαθέτουν μέσα επικοινωνίας, ενημερωμένη χαρτογράφηση και κατάλληλα μέσα για την επίτευξη ικανοποιητικού συντονισμού. Τα μέσα αυτά θα πρέπει να ανήκουν στην ιδιοκτησία της Ένωσης. Τα ευρωπαϊκά Σχέδια επέμβασης θα σηματοδοτήσουν ένα πρότυπο σε διεθνή κλίμακα το οποίο θα ενισχύσει την εικόνα και την επιρροή της Ένωσης σε διεθνές επίπεδο.

4.4

Εξάλλου, θα πρέπει να ζητείται η γνώμη των ομάδων αξιολόγησης και των συντονιστών της Ένωσης σε ό,τι αφορά την ανάκτηση της πληγείσας ζώνης και τα πιθανά σχέδια δράσης παρακολούθησης.

4.5

Η ΕΟΚΕ φρονεί ότι όλες οι δράσεις που αναπτύσσει ο κοινοτικός μηχανισμός πρέπει να διαθέτουν επαρκείς χρηματοδοτικούς πόρους, ώστε να διατίθεται επαρκές τεχνικό προσωπικό και μέσα που να καθιστούν δυνατή τη βελτίωση της ευρωπαϊκής επέμβασης και της ορατότητάς της, ιδιαίτερα στις περιπτώσεις καταστροφών εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Mεταξύ των μέσων θα πρέπει να δοθεί έμφαση στις μεταφορές, δεδομένου ότι η ύπαρξη διαθέσιμου στόλου θα καθιστούσε δυνατή την ανάληψη ταχείας δράσης που θα οδηγούσε στην ελαχιστοποίηση των συνεπειών των καταστροφών.

4.6

Σε περίπτωση επέμβασης σε τρίτες χώρες, οι επεμβάσεις του μηχανισμού θα πρέπει οπωσδήποτε να θεωρούνται αναπόσπαστο μέρος της Εξωτερικής Πολιτικής της Ένωσης και να τους αποδίδεται η σημασία που τους αναλογεί ως ένδειξη της άμεσης αλληλεγγύης της Ένωσης απέναντι σε χώρες που πλήττονται από τραγωδίες.

5.1

Η ΕΟΚΕ υποστηρίζει το περιεχόμενο της Ανακοίνωσης για τη βελτίωση του κοινοτικού μηχανισμού πολιτικής προστασίας. Ωστόσο, φρονεί ότι επιδέχεται βελτίωση σε ορισμένες συγκεκριμένες πτυχές και, πάνω απ` όλα, επισημαίνει ότι ορισμένες από τις παρατηρήσεις μας απορρέουν από αξιολόγηση που πραγματοποίησαν οι εκπρόσωποι της οργανωμένης κοινωνίας των πολιτών που ανήκουν στην ΕΟΚΕ.

5.2

Ως αφετηρία, και με συνεκτίμηση της ανάγκης να έχουν δεσμευτικό χαρακτήρα τα προτεινόμενα μέτρα, θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί το κατάλληλο νομικό μέσο. Υπό την έννοια αυτή, φρονούμε ότι ο Κανονισμός (9) είναι το μέσο που θα μπορούσε να εξασφαλίσει την εναρμόνιση και δεσμευτικότητα σε όλα τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

5.3

Ένα άλλο θέμα που πρέπει να τονιστεί είναι η χρηματοδότηση που αντιστοιχεί στον μηχανισμό, για τον οποίο θα πρέπει να διατεθούν επαρκείς πόροι ώστε να καλυφθεί η αύξηση του προσωπικού και η απόκτηση μέσων. Αν και στην ανακοίνωση δεν ορίζεται επακριβώς η χρηματοδοτική ενίσχυση που παρέχεται στα κράτη μέλη, θα πρέπει να ληφθούν υπόψη και να συμπεριληφθούν στη νέα πρόταση του Ταμείου Αλληλεγγύης (10) όλες οι φυσικές καταστροφές, συμπεριλαμβανομένης της ξηρασίας.

5.4

Σε ό,τι αφορά τις βελτιώσεις που προτείνει η ΕΟΚΕ για τη βελτίωση του μηχανισμού, και που περιλαμβάνονται στις παρατηρήσεις της γνωμοδότησης, πρέπει να επισημανθούν τα εξής:

5.5

Η ΕΟΚΕ, ως εκπρόσωπος της κοινωνίας των πολιτών, επιθυμεί να δηλώσει δημοσίως ότι υποστηρίζει τις εθελοντικές οργανώσεις που επεμβαίνουν στις περιπτώσεις καταστροφών. Το μη αμειβόμενο και, σε πολλές περιπτώσεις, μεγάλης διάρκειας, έργο που επιτελούν δεν είναι μόνο μια ένδειξη αλληλεγγύης αλλά και μια απαραίτητη δράση για την ενεργό παρέμβαση στην αντιμετώπιση των ζημιών τόσο στα άτομα όσο και στα αγαθά των ζωνών που πλήττονται από τις καταστροφές.