8.9.2005

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 221/40

---

Γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής με θέμα «Πρόταση κανονισμού του Συμβουλίου για τη χρηματοδότηση της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής»

COM(2004) 489 τελικό — 2004/0164 (CNS)

(2005/C 221/09)

Στις 29 Οκτωβρίου 2004 και σύμφωνα με το άρθρο 37(2) της Συνθήκης περί ιδρύσεως της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, το Συμβούλιο αποφάσισε να ζητήσει τη γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής με θέμα την ανωτέρω πρόταση.

Το τμήμα «Γεωργία, ανάπτυξη της υπαίθρου, περιβάλλον» στο οποίο ανατέθηκε η προετοιμασία των σχετικών εργασιών της ΕΟΚΕ, υιοθέτησε τη γνωμοδότησή του στις 13 Ιανουαρίου 2005 με βάση την εισηγητική έκθεση του κ. KIENLE.

Κατά την 414η σύνοδο ολομέλειας της 9ης και 10ης Φεβρουαρίου 2005 (συνεδρίαση της 9ης Φεβρουαρίου 2005) η ΕΟΚΕ υιοθέτησε με 133 ψήφους υπέρ και 6 αποχές την ακόλουθη γνωμοδότηση:

1.   Εισαγωγή

Την 1η Ιανουαρίου 2005 άρχισε η υλοποίηση της ριζικής γεωργικής μεταρρύθμισης. Κεντρικό θέμα της μεταρρύθμισης είναι η αποσύνδεση των επιδοτήσεων στις επιχειρήσεις καθώς και μια εντονότερη εστίαση στην ανάπτυξη του αγροτικού χώρου. Οικονομική βάση της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής είναι η απόφαση των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων του Οκτωβρίου 2002, με την οποία θεσπίζεται ένα ανώτατο όριο για τις δαπάνες της γεωργικής πολιτικής όσον αφορά τον πρώτο πυλώνα, το οποίο δεν πρέπει να υπερβαίνει έως το 2013, και για τα 25 κράτη μέλη, το επίπεδο των δαπανών του 2006. Στις δημοσιονομικές προοπτικές της ΕΕ 2007-2013, στις οποίες ρυθμίζεται η χρηματοδότηση της ΕΕ συνολικά, υιοθετείται η απόφαση αυτή για τον αγροτικό χώρο. Οι δαπάνες για τη γεωργική πολιτική, συμπεριλαμβανομένης της γεωργικής ανάπτυξης (για την ΕΕ των 27) θα ανέλθει κατά το 2007 περίπου στα 57,18 δισεκατομμύρια ευρώ, ενώ θα αυξάνονται σταδιακά κατά 1,1 ποσοστιαίες μονάδες έως το 2013 (σε τιμές του 2004).

Αντικείμενο του εξεταζόμενου σχεδίου της Επιτροπής δεν είναι, όπως αφήνει να εννοηθεί ο τίτλος, η προέλευση και η χρήση των πόρων για την Κοινή Γεωργική Πολιτική αλλά περισσότερο η δημοσιονομική υλοποίηση της ενίσχυσης της γεωργίας και του αγροτικού χώρου.

2.   Περιεχόμενο της πρότασης της Επιτροπής

Με την πρότασή της η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επιθυμεί να δημιουργήσει τη δημοσιονομική βάση για την Κοινή Γεωργική Πολιτική, συμπεριλαμβανομένης της πολιτικής αγροτικής ανάπτυξης για την περίοδο 2007-2013. Η χρηματοδότηση της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής θα ρυθμιστεί με τη δημιουργία ενιαίου νομικού πλαισίου. Η πρόταση αυτή πρέπει να ειδωθεί σε σχέση με την πρόταση κανονισμού για την ενίσχυση της αγροτικής ανάπτυξης. Η Επιτροπή επιδιώκει την απλούστευση και την μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα, μέσω της καθιέρωσης αυστηρότερου συστήματος παρακολούθησης, αξιολόγησης και υποβολής εκθέσεων.

2.1   Μορφή των χρηματοδοτικών ταμείων

2.1.1   Υφιστάμενο Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Προσανατολισμού και Εγγυήσεων (ΕΓΤΠΕ)

Το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Προσανατολισμού και Εγγυήσεων (ΕΓΤΠΕ), που είναι αρμόδιο για τη χρηματοδότηση της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής, υποδιαιρείται σε Τμήμα Προσανατολισμού και Τμήμα Εγγυήσεων. Το Τμήμα Εγγυήσεων είναι υπεύθυνο για την ενιαία οργάνωση των αγροτικών αγορών (άμεσες πληρωμές, δαπάνες για τις επιστροφές κατά την εξαγωγή, καθεστώς αγοράς στην παρέμβαση), ορισμένες δαπάνες για τον κτηνιατρικό και τον φυτοϋγειονομικό τομέα, καθώς και τα μέτρα για την ενημέρωση και την αξιολόγηση της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής. Επιπλέον, το τμήμα Εγγυήσεων χρηματοδοτεί ορισμένα μέτρα, σε ολόκληρο το έδαφος της Κοινότητας, για την ανάπτυξη της υπαίθρου (γεωργοπεριβαλλοντικά μέτρα, αντισταθμιστικές εισφορές για προβληματικές περιοχές, αναδάσωση, πρόωρη συνταξιοδότηση) καθώς και μέτρα για την πραγματοποίηση επενδύσεων σε περιοχές εκτός του στόχου 1.

Το Τμήμα Προσανατολισμού χρηματοδοτεί τις υπόλοιπες δαπάνες επενδύσεων για τη γεωργική ανάπτυξη που δεν καλύπτονται από το ΕΤΓΠΕ και το Τμήμα Εγγυήσεων, καθώς και μέτρα που αφορούν τις περιοχές του Στόχου 1 και την πρωτοβουλία Leader+.

2.1.2   Βασικές αρχές των μελλοντικών ταμείων για την Κοινή Γεωργική πολιτική

Τα νέα ταμεία πρέπει να έχουν τη μορφή του ΕΤΓΠΕ. Θα διοικούνται από επιτροπή που αποτελείται από εκπροσώπους των κρατών μελών και την Επιτροπή (άρθρο 41, επιτροπή του ταμείου). Όλες οι χρηματοδοτούμενες ενέργειες από τα νέα ταμεία εμπίπτουν ακόμη στη διαδικασία εκκαθάρισης των λογαριασμών. Μέχρι τώρα η διαδικασία αυτή αφορούσε μόνο τα μέτρα του Τμήματος Εγγυήσεων. Η επισκόπηση των μέτρων που χρηματοδοτούνται από το Τμήμα Προσανατολισμού, εντάσσεται στο πλαίσιο των πολυετών προγραμμάτων στήριξης (σύμφωνα με τον κανονισμό περί διαρθρωτικών ταμείων 1260/1999).

2.1.3   Το νέο Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Εγγυήσεων (ΕΓΤΕ)

Το ΕΓΤΕ παρουσιάζει ομοιότητες με το υφιστάμενο Τμήμα Εγγυήσεων του κοινού γεωργικού ταμείου ΕΓΤΠΕ και πρέπει να συνεχίσει να χρηματοδοτεί, μεταξύ άλλων, τα μέτρα παρέμβασης και τις επιστροφές κατά τις εξαγωγές, τις άμεσες πληρωμές, την παροχή πληροφοριών και την ενίσχυση της εμπορίας. Τα μέχρι πρότινος ενισχυτικά μέτρα για την αγροτική ανάπτυξη δεν θα χρηματοδοτούνται πλέον από το ΕΓΤΕ. Στο μέλλον, αρμόδιο για αυτά θα είναι το ΕΓΤΑΑ.

2.1.4   Το νέο Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ)

Το νέο Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ) θα χρησιμοποιείται στο μέλλον για τη χρηματοδότηση των μέτρων αγροτικής ανάπτυξης προκειμένου να απλοποιήσει τη χρηματοδότηση του δεύτερου πυλώνα. Το Ταμείο θα περιλαμβάνει κονδύλια από το ΕΓΤΠΕ- Προσανατολισμός και κονδύλια για την αγροτική ανάπτυξη από το ΕΓΤΠΕ- Εγγυήσεων. Με τα μέσα διαφοροποίησης του πρώτου πυλώνα που απορρέουν από τις περικοπές, σύμφωνα με τον κανονισμό ( ΕΚ) 1782/2003, άρθρο 10, ο προϋπολογισμός αγροτικής ανάπτυξης για το 2013 θα ανέρχεται, σύμφωνα με την πρόταση της Επιτροπής στο συνολικό ποσό των 14,2 δις ευρώ (για την ΕΕ των 27, με τιμές 2004).

2.2   Διαχείριση των πληρωμών και διαδικασίες ελέγχου

2.2.1   Οργανισμοί πληρωμών

Η πρόταση της Επιτροπής ορίζει ότι τα κράτη μέλη συγκροτούν οργανισμούς πληρωμής που είναι αρμόδιοι για τη διαχείριση των πληρωμών. Οι οργανισμοί πληρωμών αποτελούν διαπιστευμένες υπηρεσίες ή θεσμούς των κρατών μελών με καθήκον να ελέγχουν την επιλεξιμότητα των αιτήσεων, την καταγραφή των πληρωμών και την υποβολή των αναγκαίων εγγράφων στην Επιτροπή.

2.2.2   Πληρωμές και δέσμευση των κονδυλίων

Οι πληρωμές από το ΕΓΤΕ θα καταβάλλονται μηνιαίως, ενώ οι πληρωμές από το ΕΓΤΑΑ τριμηνιαίως. Σύμφωνα με την πρόταση κανονισμού, οι δημοσιονομικές δεσμεύσεις πραγματοποιούνται από το ΕΓΤΑΑ ξεχωριστά για κάθε πολυετές πρόγραμμα, και υποδιαιρούνται σε ετήσιες δόσεις. Θα εξακολουθήσει να ισχύει ο κανόνας «n+2», καθώς και η αυτόματη αποδέσμευση μετά την περίοδο αυτή. Ο κανόνας «n+2» σημαίνει ότι οι πόροι που διατίθενται στο πλαίσιο ενός προγράμματος, θα πρέπει να χρησιμοποιηθούν πριν από τη λήξη του δεύτερου έτους, μετά το έτος κατά το οποίο διατέθηκαν οι πόροι («n» = το έτος της διάθεσης των πόρων).

2.2.3   Γνωστοποίηση στοιχείων στην Επιτροπή

Τα κράτη μέλη οφείλουν να διαβιβάζουν στην Επιτροπή τις δηλώσεις δαπανών και μετά το τέλος του οικονομικού έτους τους ετήσιους λογαριασμούς καθώς και βεβαίωση για την πληρότητα, ακρίβεια και την αξιοπιστία των διαβιβαζόμενων ετήσιων λογαριασμών. Ένα νέο στοιχείο που προστίθεται αποτελεί η δήλωση αξιοπιστίας από τη διεύθυνση του οργανισμού πληρωμών. Σχετικά με τις δαπάνες του ΕΓΤΑΑ και σύμφωνα με την πρόταση της Επιτροπής, ο οργανισμός πληρωμών πρέπει να τηρεί ξεχωριστούς ετήσιους λογαριασμούς για τα εκάστοτε προγράμματα.

2.2.4   Λογιστική εκκαθάριση και εκκαθάριση ως προς τη συμμόρφωση και δημοσιονομική έκθεση

Σύμφωνα με την πρόταση κανονισμού, η Επιτροπή αποφασίζει σχετικά με την εκκαθάριση των λογαριασμών πριν από τις 30 Απριλίου του έτους που ακολουθεί το εξεταζόμενο οικονομικό έτος,. Η απόφαση για την εκκαθάριση των λογαριασμών καλύπτει την πληρότητα, την ακρίβεια και την αξιοπιστία των διαβιβαζόμενων ετήσιων λογαριασμών. Σε αντιστοιχία προς την προηγούμενη διαδικασία, η Επιτροπή οφείλει να αποφασίζει αν και τι ποσά πρέπει να αποκλειστούν από την κοινοτική χρηματοδότηση (εκκαθάριση ως προς τη συμμόρφωση). Νέο στοιχείο αποτελεί η παράταση της προθεσμίας για τη διόρθωση των λογαριασμών από τους 24 στους 36 μήνες. Η Επιτροπή οφείλει επίσης να υποβάλει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο ετησίως πριν από την 1η Σεπτεμβρίου (ισχύουσα προθεσμία: 1η Ιουλίου) δημοσιονομική έκθεση σχετικά με τη διαχείριση των Ταμείων.

3.   Γενικές παρατηρήσεις

3.1   Η ενίσχυση θα πρέπει να είναι κοινωνικά αποδεκτή και σαφής

Η ΕΟΚΕ έχει επίγνωση του γεγονότος ότι οι δημοσιονομικοί πόροι για την Κοινή Γεωργική Πολιτική αποτελούν σημαντικό μέρος του γενικού προϋπολογισμού της Ένωσης, αν και υπόκεινται σε σταδιακή μείωση. Για το λόγο αυτό η ΕΟΚΕ κρίνει απαραίτητο η ενίσχυση της Γεωργίας να διαμορφωθεί κατά τέτοιο τρόπο ώστε να είναι αποδεκτή και κατανοητή για την κοινωνία. Για το σκοπό αυτό θα πρέπει, σύμφωνα με την ΕΟΚΕ να πληρούνται δύο προϋποθέσεις:

—	Οι πληρωμές θα πρέπει να φθάνουν στο μέτρο του δυνατού ακέραιες στους τελικούς δικαιούχους

—	Η κατάχρηση θα πρέπει να καταστέλλεται μέσω αποτελεσματικού ελέγχου

3.2   Καινοτόμες προσεγγίσεις και απλοποίηση της εφαρμογής

Η ΕΟΚΕ διαπιστώνει στην πρόταση κανονισμού διάφορες καινοτόμες προσεγγίσεις για την καλύτερη και απλούστερη εκτέλεση του προϋπολογισμού. Κατά την άποψη της ΕΟΚΕ, η ρύθμιση για τη θέσπιση δύο ταμείων με σαφή διαχωρισμό αρμοδιοτήτων είναι ορθή και ουσιώδης. Με τον κανονισμό επιτυγχάνεται σαφής πρόοδος όσον αφορά την απλοποίηση. Η χρηματοδότηση της κοινής γεωργικής πολιτικής ρυθμίζεται σε ενιαία νομική βάση. Αντί των μέχρι σήμερα δύο συστημάτων παρακολούθησης, καθιερώνεται ένα σύστημα παρακολούθησης. Τα διαφορετικά συστήματα δημοσιονομικής διαχείρισης για τα μέτρα αγροτικής ανάπτυξης ενοποιούνται, ενώ δεύτερο σύστημα δημοσιονομικής διαχείρισης θα εξακολουθεί να εφαρμόζεται για τα μέτρα του ΕΓΤΕ. Η πρόταση κανονισμού για την ενίσχυση της αγροτικής ανάπτυξης αντικαθιστά τα 5 συστήματα προγραμματισμού με ένα ενιαίο σύστημα προγραμματισμού μειώνοντας τον αριθμό των προγραμμάτων. Η ΕΟΚΕ επιδοκιμάζει τις απλοποιήσεις αυτές που θα διευκολύνουν ιδιαίτερα τη Διοίκηση στις Βρυξέλλες.

3.3   Η απλοποίηση θα πρέπει να είναι αισθητή για τους δικαιούχους

Κατά την άποψη της ΕΟΚΕ η απλοποίηση αυτή θα πρέπει, ωστόσο, να είναι εύληπτη σε όλα τα επίπεδα. Η ΕΕ, τα κράτη μέλη και οι τελικοί δικαιούχοι πρέπει να επωφελούνται από αυτήν. Κατά την εκτίμηση της ΕΟΚΕ, κρίνεται ιδιαίτερα σημαντικό, η απλοποίηση των γραφειοκρατικών διαδικασιών να έχει αντίκτυπο στον τελικό κρίκο της διοικητικής αλυσίδας, τους αγρότες. Η τρέχουσα κατάσταση της ευρωπαϊκής γεωργίας προσκρούει σε σημαντικό όγκο γραφειοκρατίας, που συχνά συνοδεύεται από επιβράδυνση στις πληρωμές των ενισχύσεων. Αυτό συνέβη σε υπερβολικό βαθμό κατά την εφαρμογή του προγράμματος SAPARD (προενταξιακή βοήθεια για τη γεωργία και την ύπαιθρο στα υποψήφια κράτη μέλη), γεγονός για το οποίο άσκησε πρόσφατα κριτική και το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο. Ωστόσο, ο κίνδυνος να μην ανακτηθούν εσφαλμένα καταβεβλημένες πληρωμές σε αγρότες, είναι εξαιρετικά χαμηλός. Για το λόγο αυτό, η ΕΟΚΕ εκτιμά ότι πρέπει επειγόντως να ληφθεί μέριμνα για την σύντομη και όσο το δυνατό απλούστερη τη στήριξη των τελικών δικαιούχων.

3.4   Ο διοικητικός φόρτος μπορεί να μειωθεί

Ο επιδιωκόμενος στόχος για απλοποίηση επιτυγχάνεται για την Επιτροπή όχι όμως και για τα κράτη μέλη. Ορισμένα σημεία του κανονισμού είναι μάλιστα αντίθετα προς το στόχο της απλοποίησης και δημιουργούν αύξηση των διοικητικών δαπανών. Η ΕΟΚΕ εκφράζει τη λύπη της για το γεγονός ότι οι διαφορετικές διαδικασίες πληρωμών και δέσμευσης κονδυλίων αναγκάζουν τους οργανισμούς πληρωμών να εφαρμόζουν δύο ξεχωριστά συστήματα δημοσιονομικής διαχείρισης. Θα πρέπει επομένως να ληφθούν μέτρα ώστε τα δύο αυτά συστήματα να λειτουργούν παράλληλα, ώστε να περιοριστούν οι δαπάνες στο ελάχιστο. Συνεπώς χρειάζεται να πραγματοποιηθούν και άλλες προσαρμογές, κυρίως όσον αφορά τον κανονισμό για την ανάπτυξη της υπαίθρου. Η απαίτηση σχετικά με την κατάθεση συμπληρωματικών εγγράφων, συνεπάγεται πρόσθετο φόρτο για τα κράτη μέλη.

3.5   Αυξημένες απαιτήσεις προς τα κράτη μέλη

Λόγω της παρατεταμένης περιόδου χρέωσης των δαπανών και των αυστηρότερων προθεσμιών και διατάξεων για την ανάκτηση των πιστώσεων από την Επιτροπή, η παρούσα πρόταση της Επιτροπής παρουσιάζει αυξημένη οικονομική συνυπευθυνότητα για τα κράτη μέλη. Η ΕΟΚΕ επιδοκιμάζει γενικά το γεγονός ότι με βάση τη ρύθμιση για την ανάκτηση πληρωμών, η ευθύνη για τις καταβεβλημένες ενισχύσεις δεν βαραίνει μόνο την Επιτροπή αλλά και τα κράτη μέλη. Ενόψει μιας αποτελεσματικής και διάφανης χρήση των πόρων, οι εσφαλμένα καταβεβλημένοι πόροι πρέπει να μπορούν να ανακτηθούν, ακόμη και μετά από ένα μεγάλο χρονικό διάστημα. Η ΕΟΚΕ, έχοντας γνώση της κριτικής που ασκούν τα κράτη μέλη σχετικά με την αυξημένη συνυπευθυνότητα, θα μεριμνήσει ώστε να μην μειωθεί το ενδιαφέρον των κρατών αυτών για τα προγράμματα, με αποτέλεσμα να ζημιωθούν οι τελικοί δικαιούχοι. Με την θέσπιση αυστηρότερης προθεσμίας της πληρωμής (λήξη προθεσμίας πληρωμής) επιδιώκεται μεγαλύτερη πειθαρχία εκ μέρους των κρατών μελών. Η ΕΟΚΕ, μολονότι επιδοκιμάζει τον καθορισμό τελικής προθεσμίας για τις πληρωμές, θεωρεί υπερβολικό τον καθορισμό τόσο αυστηρών προθεσμιών και καλεί γι αυτό την Επιτροπή να επανεξετάσει τις προτεινόμενες προθεσμίες.

3.6   Οι «παράπλευρες» ενισχύσεις θα πρέπει να αποτελούν εξαίρεση

Η ΕΟΚΕ εκφράζει την ανησυχία της, καθώς η επέκταση της τεχνικής βοήθειας αποσπά κονδύλια από τον εγγενή στόχο των Ταμείων για την ενίσχυση της γεωργίας και της αγροτικής ανάπτυξης. Τα παράπλευρα μέτρα στήριξης, δηλαδή η ενίσχυση των θεσμών και των δομών που έχουν αναλάβει την παροχή της στήριξης, πρέπει να περιορίζεται αυστηρά στο βαθμό που κρίνεται ουσιαστικά σκόπιμη. Στο πλαίσιο αυτό, η ΕΟΚΕ επικρίνει ιδιαίτερα την κοινοτική στήριξη για την ενίσχυση και την ανάπτυξη διοικητικών και ελεγκτικών μηχανισμών των κρατών μελών. Αυτό αποτελεί αδιαμφισβήτητα υποχρέωση των κρατών μελών. Η ΕΟΚΕ προτείνει να επιτρέπεται παρόμοια επέκταση της τεχνικής βοήθειας μόνο σε ορισμένες εξαιρετικές περιπτώσεις και για ένα ορισμένο χρονικό διάστημα. Η ΕΟΚΕ ζητά σε αυτή την περίπτωση να καταρτίζει η Επιτροπή σχετική έκθεση, ώστε να παρακολουθούνται στενά οι ενισχύσεις αυτές.

4.   Ειδικές παρατηρήσεις

4.1   Ονομασία του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ).

Στο γερμανικό κείμενο του κανονισμού για τη στήριξη της αγροτικής ανάπτυξης το νέο Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης φέρει διαφορετική ονομασία από αυτήν πού χρησιμοποιείται στο κείμενο της Επιτροπής. Η ΕΟΚΕ συνιστά να αποφεύγονται αυτές οι διαφορές και να υιοθετηθεί ενιαία ονομασία.

4.2   Ο διοικητικός φόρτος

4.2.1   Επέκταση της διαδικασίας πιστοποίησης (Άρθρο 7)

Η επέκταση της διαδικασίας πιστοποίησης στα συμπληρωματικά συστήματα (άρθρο 7) δημιουργεί πρόσθετο διοικητικό φόρτο. Μέχρι σήμερα, οι οργανισμοί πιστοποίησης εξέταζαν την πληρότητα, την ακρίβεια και την αξιοπιστία των ετήσιων λογαριασμών που υποβάλλονται στην Επιτροπή. Εφεξής, και σύμφωνα με τον προτεινόμενο κανονισμό, θα είναι «υπεύθυνοι για την πιστοποίηση των συστημάτων διαχείρισης, παρακολούθησης και ελέγχου που εφαρμόζουν οι οργανισμοί πληρωμών, καθώς και τους ετήσιους λογαριασμούς των τελευταίων». Η ΕΟΚΕ ζητεί να διευκρινιστούν οι λόγοι για τους οποίους κρίνεται αναγκαία η πιστοποίηση αυτή. Το ζητούμενο πρέπει να είναι να επικεντρώνεται το έργο των όλων των οργανισμών πιστοποίησης στην επιβεβαίωση των δαπανών που πραγματοποίησαν οι οργανισμοί πληρωμών.

4.2.2   Μορφή των ετήσιων λογαριασμών (Άρθρο 8)

Για τις πληρωμές που πραγματοποιούνται από το νέο ταμείο για τη Γεωργία και την Αγροτική Ανάπτυξη ΕΓΤΑΑ θα πρέπει να καταρτίζονται ετήσιοι λογαριασμοί, ενώ το χρηματοδοτικό σύστημα (δέσμευση κονδυλίων, προχρηματοδότηση, ενδιάμεσες πληρωμές και εξόφληση του υπολοίπου) βασίζεται στη συνολική διάρκεια του προγράμματος. Η ΕΟΚΕ ανησυχεί μήπως οι οργανισμοί πληρωμών αναγκάζονται να γνωστοποιούν τις δαπάνες τόσο στους ετήσιους λογαριασμούς όσο και στον τελικό συνολικό απολογισμό του προγράμματος, με αποτέλεσμα να αυξάνεται ο διοικητικός φόρτος. Οι ετήσιοι λογαριασμοί πρέπει να εγκρίνονται.

Επιπλέον, οι οργανισμοί πληρωμών πρέπει να υποβάλουν χωριστούς ετήσιους λογαριασμούς για τις δαπάνες που αφορούν κάθε πρόγραμμα του ΕΤΓΑΑ. Οι διαπιστευμένοι οργανισμοί, οι οποίοι μέχρι τώρα υπέβαλαν εκθέσεις στο πλαίσιο των ετήσιων λογαριασμών, πρέπει πλέον να καταρτίζουν ξεχωριστές εκθέσεις για τους διαφορετικούς ετήσιους λογαριασμούς. Η ΕΟΚΕ εκφράζει τη λύπη της για το γεγονός ότι η Επιτροπή δεν επέτυχε περαιτέρω απλοποίηση, αλλά θεωρεί το φόρτο λογικό.

4.2.3   Συμπληρωματικά έγγραφα (Άρθρο 8)

Παράλληλα με τους ετήσιους λογαριασμούς πρέπει να υποβάλλεται έκθεση αξιοπιστίας από τη διεύθυνση του οργανισμού πληρωμών. Η ΕΟΚΕ δεν κρίνει σκόπιμο το μέτρο αυτό. Οι ρυθμίσεις που αφορούν τους οργανισμούς πληρωμών και πιστοποίησης προβλέπουν ήδη συστήματα ελέγχου. Κατά την άποψη της ΕΟΚΕ, αρκεί η διεύθυνση του οργανισμού πληρωμών να επιβεβαιώνει την αξιοπιστία των στοιχείων.

4.3   Χρηματοδότηση

4.3.1   Επέκταση της χρηματοδότησης της τεχνικής αρωγής (Άρθρο 5)

Η χρηματοδότηση της τεχνικής αρωγής θα επεκταθεί στην ανάλυση, στη διαχείριση, στην παρακολούθηση, στην ανταλλαγή πληροφοριών και στην εφαρμογή της κοινής γεωργικής πολιτικής, καθώς και στις δραστηριότητες που αφορούν την εφαρμογή συστημάτων ελέγχου και την τεχνική και διοικητική αρωγή. Νέο στοιχείο αποτελεί η χρηματοδότηση των εκτελεστικών οργανισμών σύμφωνα με τον κανονισμό (EΚ) αριθ. 58/2003 του Συμβουλίου, αλλά και η χρηματοδότηση μέτρων για τη διάδοση και την ευαισθητοποίηση ή μέτρων για την προώθηση της συνεργασίας και την ανταλλαγή εμπειριών που αναλαμβάνονται σε κοινοτικό επίπεδο στο πλαίσιο της αγροτικής ανάπτυξης (συμπεριλαμβανομένης της δικτύωσης των σχετικών παραγόντων). Η χρηματοδότηση αυτή θα πραγματοποιηθεί στο πλαίσιο της κεντρικής διαχείρισης των κονδυλίων. Η ΕΟΚΕ δηλώνει εξαιρετικά επιφυλακτική ως προς την κοινοτική στήριξη των διοικητικών μηχανισμών των κρατών μελών.

Εντούτοις, η ΕΟΚΕ εκτιμά ότι η αρμοδιότητα προώθησης της δικτύωσης πρέπει να ανήκει στην Επιτροπή.

4.3.2   Ανάκτηση των ποσών (Άρθρο 32, Άρθρο 33, Άρθρο 35)

Τα κράτη μέλη θα επωμισθούν μεγαλύτερο μέρος της οικονομικής επιβάρυνσης που συνεπάγεται η μη ανάκτηση πόρων. Η Επιτροπή δύναται να καταλογίσει τα προς ανάκτηση ποσά στο κράτος μέλος, εφόσον σύμφωνα με την πρόταση, το κράτος μέλος δεν κίνησε όλες τις διοικητικές ή δικαστικές διαδικασίες που προβλέπονται με σκοπό την ανάκτηση των ποσών (για πληρωμές από το ΕΓΤΕ: στη διάρκεια του έτους που ακολουθεί την πρώτη διοικητική ή δικαστική πράξη διαπίστωσης ). Προς το παρόν δεν υπάρχει η δυνατότητα αυτή. Εφόσον η ανάκτηση δεν πραγματοποιηθεί εντός τεσσάρων ετών από την ημερομηνία της πρώτης διοικητικής ή δικαστικής πράξης διαπίστωσης ή έξι ετών, εάν η ανάκτηση αποτελεί το αντικείμενο προσφυγής στα εθνικά δικαστήρια, οι οικονομικές συνέπειες της έλλειψης ανάκτησης βαρύνουν κατά 50 % το εμπλεκόμενο κράτος μέλος. Μέχρι σήμερα οι οικονομικές συνέπειες βάρυναν εξ ολόκληρου τον κοινοτικό προϋπολογισμό. Η ΕΟΚΕ επιδοκιμάζει καταρχήν το γεγονός ότι δεν φέρει μόνο η Επιτροπή την ευθύνη για τις πληρωμές αλλά και τα κράτη μέλη. Αυτό θα μπορούσε να παροτρύνει τα κράτη μέλη να διαμορφώσουν με πιο προσεκτικό τρόπο τις δομές ενισχύσεων αλλά και τον έλεγχό τους. Η αυξημένη οικονομική συνυπευθυνότητα δεν πρέπει, ωστόσο, να προκαλέσει μείωση του ενδιαφέροντος των κρατών μελών για τα προγράμματα. Λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι η διάρκεια της διαδικασίας μπορεί να υπερβεί τα 4 ή ακόμη και τα 6 έτη, η ΕΟΚΕ προτείνει να επανεξετασθούν οι προθεσμίες και τα ποσοστά της συμμετοχής των κρατών μελών.

4.3.3   Μείωση της καταβολής προχρηματοδότησης κατά 7 % (Άρθρο 25)

Σύμφωνα με το άρθρο 25, η προχρηματοδότηση που καταβάλλει η Επιτροπή μετά την έγκριση ενός προγράμματος αγροτικής ανάπτυξης στο διαπιστευμένο οργανισμό πληρωμών που έχει οριστεί από το κράτος μέλος, περιορίζεται στο 7 % της συμμετοχής του ΕΓΤΑΑ στο εκάστοτε πρόγραμμα. Κατά την άποψη της ΕΟΚΕ, ο περιορισμός αυτός είναι αποδεκτός, καθώς ήδη ισχύουν παρόμοιοι περιορισμοί χωρίς αρνητικές συνέπειες για τη φερεγγυότητα των οργανισμών πληρωμών.

4.4   Προθεσμίες πληρωμής (Άρθρο 16)

Το άρθρο 16, ορίζει σαφές χρονικό όριο για τις καθυστερούμενες πληρωμές των κρατών μελών, την 15η Οκτωβρίου του εξεταζόμενου οικονομικού έτους. Ως ένα βαθμό οι καθυστερούμενες πληρωμές είναι αναπόφευκτες (π.χ. δικαστικές αποφάσεις). Ιδιαίτερα λόγω της προσαρμογής στο νέο σύστημα (αποσύνδεσης) των ενισχύσεων ανά εκμετάλλευση οι διοικητικές αρχές χρειάζονται μεγαλύτερη ευχέρεια χρόνου. Η ΕΟΚΕ θεωρεί γι αυτό ακατάλληλη την ημερομηνία της 15ης Οκτωβρίου.

4.5   Προθεσμία για την απόρριψη της χρηματοδότησης (Άρθρο 31)

Σύμφωνα με το άρθρο 31 (εκκαθάριση ως προς τη συμμόρφωση), η Επιτροπή δύναται να απορρίψει τη χρηματοδότηση υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις (μη συμμόρφωση προς τις κοινοτικές προδιαγραφές, μη επίτευξη συμφωνίας με το κράτος μέλος). Αυτό δεν ισχύει για δαπάνες που αναλήφθηκαν νωρίτερα από τριάντα έξι μήνες πριν από την έγγραφη ανακοίνωση εκ μέρους της Επιτροπής των αποτελεσμάτων των ελέγχων στο ενδιαφερόμενο κράτος μέλος. Η «προθεσμία παραγραφής» ανέρχεται επί του παρόντος στους 24 μήνες. Με την τροποποίηση αυτή διευρύνονται οι δυνατότητες της Επιτροπής να αποφεύγει πληρωμές που είναι συμβατές με την κοινοτική νομοθεσία. Η ΕΟΚΕ θεωρεί ωστόσο χρήσιμη την άσκηση μιας ορισμένης χρονικής πίεσης για τον έλεγχο της νομιμότητας, όπως συμβαίνει και στο πλαίσιο της ισχύουσας ρύθμισης. Άλλωστε η πρώιμη παρέμβαση της ΕΕ στοχεύει στην πρόληψη και προτρέπει τα κράτη μέλη για την τήρηση μεγαλύτερης πειθαρχίας.

4.6   Μείωση των πληρωμών από την Επιτροπή (Άρθρο 17)

Το άρθρο 17 ορίζει ότι η Επιτροπή δύναται να μειώσει ή να αναστείλει τις μηνιαίες πληρωμές προς το κράτος μέλος. Παράλληλα με την δυνατότητα που διαθέτει η Επιτροπή να ανακτά ή να αναστείλει πληρωμές στο πλαίσιο των εκκαθαριστικών λογαριασμών, θα διαθέτει πλέον και τη δυνατότητα προσωρινής μείωσης των πληρωμών, εφόσον διαπιστώνεται προφανής αντικανονική χρήση των κοινοτικών κονδυλίων. Παρόμοια προσέγγιση έχει ήδη πρακτική εφαρμογή. Η ΕΟΚΕ επιδοκιμάζει την επιδίωξη κατάλληλου νομικού πλαισίου για την προσέγγιση αυτή.

---