Choose the experimental features you want to try

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Document 52013AE3516

    Γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής με θέμα την «Πρόταση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τις προϋποθέσεις εισόδου και διαμονής υπηκόων τρίτων χωρών με σκοπό την έρευνα, τις σπουδές, την ανταλλαγή μαθητών, την έμμισθη και την άμισθη πρακτική άσκηση, την εθελοντική υπηρεσία και την απασχόληση των εσωτερικών άμισθων βοηθών (au pair) [αναδιατύπωση]» COM(2013) 151 final — 2013/0081(COD)

    ΕΕ C 341 της 21.11.2013, p. 50–53 (BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, HR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)

    21.11.2013   

    EL

    Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

    C 341/50


    Γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής με θέμα την «Πρόταση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τις προϋποθέσεις εισόδου και διαμονής υπηκόων τρίτων χωρών με σκοπό την έρευνα, τις σπουδές, την ανταλλαγή μαθητών, την έμμισθη και την άμισθη πρακτική άσκηση, την εθελοντική υπηρεσία και την απασχόληση των εσωτερικών άμισθων βοηθών (au pair) [αναδιατύπωση]»

    COM(2013) 151 final — 2013/0081(COD)

    2013/C 341/12

    Εισηγητής: ο κ. Cristian PÎRVULESCU

    Στις 26 Απριλίου 2013, και σύμφωνα με το άρθρο 304 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο αποφάσισαν να ζητήσουν τη γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής με θέμα την

    «Πρόταση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τις προϋποθέσεις εισόδου και διαμονής υπηκόων τρίτων χωρών με σκοπό την έρευνα, τις σπουδές, την ανταλλαγή μαθητών, την έμμισθη και την άμισθη πρακτική άσκηση, την εθελοντική υπηρεσία και την απασχόληση των εσωτερικών άμισθων βοηθών (au pair)»

    COM(2013)151 final — 2013/0081(COD).

    Το ειδικευμένο τμήμα «Απασχόληση, κοινωνικές υποθέσεις, δικαιώματα του πολίτη», στο οποίο ανατέθηκαν οι σχετικές προπαρασκευαστικές εργασίες, υιοθέτησε τη γνωμοδότησή του στις 5 Σεπτεμβρίου 2013.

    Κατά την 492η σύνοδο ολομέλειας, της 18ης και 19ης Σεπτεμβρίου 2013 (συνεδρίαση της 18ης Σεπτεμβρίου 2013), η Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή υιοθέτησε την ακόλουθη γνωμοδότηση με 126 ψήφους υπέρ, 2 κατά και 1 αποχή.

    1.   Συμπεράσματα και συστάσεις

    1.1

    Η ΕΟΚΕ επικροτεί την πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και θεωρεί αναγκαία την αναθεώρηση των δύο οδηγιών προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι δημογραφικές και οι οικονομικές προκλήσεις.

    1.2

    Η Ευρωπαϊκή Ένωση χρειάζεται άμεσα μια ευφυή και αξιόπιστη πολιτική μετανάστευσης εφόσον επιθυμεί να επιτευχθούν οι στόχοι που έχουν τεθεί στο πλαίσιο της στρατηγικής «Ευρώπη 2020», καθώς και άλλων σημαντικών πρωτοβουλιών. Εάν η Ευρωπαϊκή Ένωση επιθυμεί να παραμείνει ένας ισχυρός κόμβος καινοτομίας και βιομηχανίας θα πρέπει να προσελκύσει τα ταλέντα και να εξασφαλίσει την αποτελεσματική «κυκλοφορία εγκεφάλων».

    1.3

    Η ΕΟΚΕ θεωρεί ότι η πολιτική για την προώθηση της μετανάστευσης και της κινητικότητας πρέπει να εδράζεται στα θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα. Οι αρχές του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων θα πρέπει να τεθούν σε εφαρμογή σε όλα τα επίπεδα.

    1.4

    Η ΕΟΚΕ προτρέπει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τον Οργανισμό Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης να αξιολογήσουν τα τρωτά σημεία των υπηκόων τρίτων χωρών. Οι καταστάσεις διακριτικής μεταχείρισης πρέπει να καταπολεμηθούν με αποφασιστικότητα και σε όλα τα επίπεδα.

    1.5

    Η ΕΟΚΕ υποστηρίζει σθεναρά την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις δράσεις ανάπτυξης διμερών εταιρικών σχέσεων κινητικότητας, οι οποίες θα παρέχουν ένα πλαίσιο συνεργασίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των χωρών εκτός ΕΕ, ιδίως εκείνων που γειτνιάζουν με την ΕΕ.

    1.6

    Η ΕΟΚΕ καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να λάβουν υπόψη τη διάσταση του φύλου και να αναπτύξουν προγράμματα με στόχο την ενθάρρυνση της μεγαλύτερης συμμετοχής των γυναικών σε αυτά.

    1.7

    Είναι απαραίτητο να αξιολογηθούν προσεκτικά τα εμπόδια, ανεξάρτητα από τη φύση τους, τα οποία παρακωλύουν τις διαδικασίες χορήγησης θεωρήσεων και να καθοριστούν τα μέτρα για την εξάλειψή τους. Οι διαδικασίες χορήγησης θεωρήσεων θα πρέπει να είναι απλές, ακριβείς, προσβάσιμες και χωρίς διακρίσεις.

    1.8

    Η ΕΟΚΕ εφιστά την προσοχή στην αρχή της ίσης μεταχείρισης των υπηκόων τρίτων χωρών με εκείνη που ισχύει για τους υπηκόους του κράτους μέλους υποδοχής όσον αφορά την πρόσβαση σε αγαθά και υπηρεσίες.

    1.9

    Η ΕΟΚΕ υπογραμμίζει την ανάγκη να εξασφαλιστεί επαρκής προστασία των σπουδαστών, των ερευνητών, των εθελοντών και όσων απασχολούνται ως εσωτερικοί άμισθοι βοηθοί (au pair) στις περιπτώσεις όπου ασκούν αμειβόμενη δραστηριότητα ή δραστηριοποιούνται στην αγορά εργασίας. Συχνά, οι αμειβόμενες δραστηριότητες συγκαλύπτουν εργασιακές σχέσεις, ενώ κρίνεται απαραίτητο να αποφευχθούν οι καταχρήσεις που μπορεί να επιφέρει η κατάσταση αυτή με την εξασφάλιση της ίσης μεταχείρισης όλων των προαναφερόμενων κατηγοριών. Ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δοθεί στα άτομα που παρέχουν οικιακή εργασία υπό το καθεστώς εσωτερικών άμισθών βοηθών (au pair) και κυρίως στις γυναίκες.

    1.10

    Η ΕΟΚΕ επικροτεί το άρθρο 24, σύμφωνα με το οποίο παρέχεται στους υπηκόους τρίτων χωρών το δικαίωμα αναζήτησης απασχόλησης για περίοδο 12 μηνών μετά την ολοκλήρωση έρευνας ή σπουδών. Ωστόσο, οι διατάξεις σχετικά με την ίση μεταχείριση που προβλέπονται στην οδηγία 2011/98 συμπεριλαμβάνουν ρήτρες εξαίρεσης, οι οποίες δεν φαίνεται να ανταποκρίνονται στους στόχους της πρότασης αναθεώρησης των δύο οδηγιών.

    1.11

    Η ΕΟΚΕ θεωρεί ότι η επικοινωνία συνιστά βασικό παράγοντα εξασφάλισης της επιτυχίας της πολιτικής αυτής. Τα κράτη μέλη και τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα πρέπει να επικοινωνούν με τους υπηκόους τρίτων χωρών και να τους εξασφαλίζουν την πρόσβαση σε πληροφορίες ποιότητας.

    2.   Εισαγωγή

    2.1

    Η ΕΕ αντιμετωπίζει σημαντικές διαρθρωτικές προκλήσεις δημογραφικής και οικονομικής φύσης. Ο ενεργός πληθυσμός μειώνεται, ενώ οι επιχειρήσεις εξασφαλίζουν δύσκολα ειδικευμένο ανθρώπινο δυναμικό.

    2.2

    Η σφαιρική προσέγγιση της ΕΕ στους τομείς της μετανάστευσης και της κινητικότητας δημιουργεί το γενικό πλαίσιο για τη χάραξη της πολιτικής της ΕΕ όσον αφορά τη μετανάστευση. Ομοίως, με αυτήν την προσέγγιση καθορίζεται ο τρόπος με τον οποίο η ΕΕ οργανώνει τον διάλογο και τη συνεργασία με τις τρίτες χώρες.

    2.3

    Επίσης, η ΕΕ βρίσκεται σε κατάσταση άμεσης ανάγκης σε ό,τι αφορά την καινοτομία. Η στρατηγική «Ευρώπη 2020» και η εμβληματική πρωτοβουλία «Ένωση καινοτομίας» καθορίζουν ως στόχο την αύξηση των επενδύσεων στον τομέα της έρευνας και της καινοτομίας, γεγονός που προϋποθέτει, κατά τις εκτιμήσεις, τη δημιουργία ενός επιπλέον εκατομμυρίου θέσεων έρευνας. Η μετανάστευση από χώρες εκτός της ΕΕ αποτελεί μια πηγή εισροής ατόμων υψηλής ειδίκευσης και ταλέντων, τα οποία μπορούν και πρέπει να προσελκύσουν τα κράτη μέλη.

    2.4

    Το άρθρο 79 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ) αναθέτει στην Ένωση την ανάπτυξη μιας κοινής μεταναστευτικής πολιτικής που αποσκοπεί στη διασφάλιση της αποτελεσματικής διαχείρισης των μεταναστευτικών ροών και στη δίκαιη μεταχείριση των υπηκόων τρίτων χωρών που διαμένουν νόμιμα στα κράτη μέλη.

    2.5

    Η οδηγία 2004/114/ΕΚ για τους σπουδαστές θεσπίζει υποχρεωτικούς κανόνες για την εισδοχή σπουδαστών υπηκόων τρίτων χωρών, παρέχοντας τη δυνατότητα στα κράτη μέλη να εφαρμόσουν την οδηγία για τους μαθητές, τους εθελοντές και τους άμισθους ασκούμενους. Η οδηγία 2005/71/ΕΚ για τους ερευνητές προβλέπει μια ταχεία διαδικασία εισδοχής ερευνητών από τρίτες χώρες που έχουν συνάψει σύμβαση υποδοχής με ερευνητικό οργανισμό, εγκεκριμένο από το κράτος μέλος.

    2.6

    Όσον αφορά την εφαρμογή αυτών των δύο οδηγιών, η Επιτροπή υπέβαλε το 2011 στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο εκθέσεις οι οποίες κατέδειξαν την ύπαρξη σειράς ελλείψεων.

    2.7

    Το βασικό πρόβλημα αυτών των δύο οδηγιών συνίσταται στην έκδοση αδειών εισόδου και διαμονής στην ΕΕ για τους υπηκόους τρίτων χωρών (θεωρήσεις μακράς διάρκειας, άδειες διαμονής). Οι σχετικές νομικές διατάξεις είναι συχνά πολύπλοκες και ασαφείς, ενώ οι διαδικασίες χαρακτηρίζεται από υπερβολική διάρκεια και η εφαρμογή τους δεν είναι πάντα δίκαιη ούτε συνεπής. Οι υφιστάμενοι κανόνες για τη μετανάστευση δεν προωθούν επαρκώς τα προγράμματα της Ένωσης που προβλέπουν μέτρα κινητικότητας, όπως το Erasmus Mundus ή το πρόγραμμα Marie Curie.

    2.8

    Όσον αφορά την αγορά εργασίας, οι πτυχιούχοι τρίτων χωρών δεν έχουν, μόλις ολοκληρώσουν αισίως τις σπουδές τους, επαρκείς ευκαιρίες εξεύρεσης εργασίας και το ίδιο ισχύει και για τους ερευνητές που έχουν ολοκληρώσει τα ερευνητικά τους σχέδια. Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι υπήκοοι τρίτων χωρών δεν μπορούν να εργασθούν σε πανεπιστήμια, διότι αυτά θεωρούνται ιδρύματα του δημοσίου τομέα. Θα πρέπει να τεθεί ως προτεραιότητα η ενθάρρυνση των γυναικών σε επιστημονικά επαγγέλματα με την εξάλειψη κάθε άμεσης ή έμμεσης διάκρισης ή άλλων εμποδίων σε ό,τι αφορά την πρόσβασή τους σε θέσεις υψηλής ειδίκευσης στον επιστημονικό τομέα.

    3.   Γενικές παρατηρήσεις

    3.1

    Η ΕΟΚΕ επικροτεί την πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και θεωρεί αναγκαία την αναθεώρηση των δύο οδηγιών.

    3.2

    Για την Ευρωπαϊκή Ένωση, το άνοιγμα προς τον έξω κόσμο εξακολουθεί να αποτελεί προτεραιότητα, ακόμη και αν ο στόχος αυτός είναι δύσκολο να επιτευχθεί υπό τις παρούσες συνθήκες. Η ΕΕ θα πρέπει να διευκολύνει την κινητικότητα και να χρησιμοποιήσει όλα τα μέσα που έχει στη διάθεσή της προκειμένου να καταστήσει ευκολότερη την πρόσβαση των υπηκόων τρίτων χωρών σε εκπαιδευτικές και ερευνητικές δραστηριότητες καθώς και στην αγορά εργασίας.

    3.3

    Η Ευρωπαϊκή Ένωση χρειάζεται μια νέα προσέγγιση της οικονομικής μετανάστευσης, η οποία να επιτρέπει στους υπηκόους τρίτων χωρών την απόκτηση γνώσεων και ικανοτήτων. Στο πλαίσιο της συνεργασίας με τις τρίτες χώρες θα πρέπει να ενθαρρυνθεί η «κυκλοφορία εγκεφάλων», η οποία αποφέρει οφέλη τόσο για τις χώρες υποδοχής, όσο και για τις χώρες καταγωγής.

    3.4

    Τον Οκτώβριο του 2010 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υιοθέτησε πρωτοβουλία στην οποία προτείνεται μια σειρά θαρραλέων και αναγκαίων δράσεων και πολιτικών, οι οποίες θα μετατρέψουν την Ευρωπαϊκή Ένωση σε μια «Ένωση καινοτομίας». Υπό αυτό το πνεύμα, η ΕΕ θα πρέπει να απλοποιήσει τους κανόνες εισόδου και διαμονής ων υπηκόων τρίτων χωρών.

    3.5

    Οι υπήκοοι τρίτων χωρών μπορούν να ενισχύσουν τον δυναμισμό και την ποικιλομορφία των εκπαιδευτικών, επιστημονικών, πολιτιστικών και οικονομικών δραστηριοτήτων στην Ευρώπη. Η ΕΟΚΕ θεωρεί ότι η διευκόλυνση της κινητικότητας των υπηκόων τρίτων χωρών συνιστά μία από τις απαντήσεις στις προκλήσεις της δημογραφίας και της οικονομικής ανάπτυξης της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Πιστεύει, επίσης, ότι η πολιτική αυτή πρέπει να εδράζεται στα θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα.

    3.6

    Η ΕΟΚΕ συμφωνεί με τη δέσμευση που έχει αναληφθεί προκειμένου να ενοποιηθούν και να απλοποιηθούν οι διαδικασίες που συνεπάγεται η πρόσβαση στο έδαφος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι οικονομικές και πολιτικές συνθήκες που επικρατούν σήμερα είναι πιθανό να οδηγήσουν σε μια κατάσταση στεγανοποίησης όσον αφορά τα καθεστώτα, τις πολιτικές και τις εθνικές νομοθεσίες που αφορούν τους υπηκόους τρίτων χωρών.

    3.7

    Ο ρόλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης συνίσταται στην ενθάρρυνση των συζητήσεων, στην εξεύρεση κοινών λύσεων, στην προώθηση ορθών πρακτικών και στην υποστήριξη των προσπαθειών των κρατών μελών της, των τρίτων χωρών και των υπηκόων τους.

    3.8

    Εξίσου επίκαιρη είναι η αποσαφήνιση των κατηγοριών των πολιτών των τρίτων χωρών, οι οποίοι τυγχάνουν ευκολότερης πρόσβασης στο έδαφος της Ένωσης. Η πρωτοβουλία αυτή καθιστά τα πράγματα σαφέστερα και προβλέψιμα, τόσο για τα κράτη μέλη όσο και για τους υπηκόους τρίτων χωρών. Ακόμη και αν οι προϋποθέσεις εισόδου και διαμονής διαφέρουν ανάλογα με την κατηγορία, το γεγονός ότι περιλαμβάνονται όλες στη νέα οδηγία συμβάλλει στην προώθηση βασικών διατομεακών θεμάτων, όπως ο σεβασμός των θεμελιωδών δικαιωμάτων.

    3.9

    Οι υπήκοοι τρίτων χωρών έχουν δικαιώματα αλλά και υποχρεώσεις που οφείλουν να γνωρίζουν και να ασκούν οι υπήκοοι τρίτων χωρών.

    3.10

    Η ΕΟΚΕ εκτιμά την προσπάθεια που καταβάλλεται για αποτελεσματικότερο συντονισμό της πρόσβασης των υπηκόων τρίτων χωρών με τους βασικούς τομείς παρέμβασης που σχετίζονται με τη μετανάστευση, την εκπαίδευση και την έρευνα, ιδιαίτερα δε όσον αφορά αναγνωρισμένα προγράμματα όπως το Erasmus Mundus και το Marie Curie.

    3.11

    Η ΕΟΚΕ σημειώνει επίσης με ικανοποίηση τη θέση που καταλαμβάνουν τα θεμελιώδη δικαιώματα των υπηκόων τρίτων χωρών. Ωστόσο, θα πρέπει να δοθεί μεγαλύτερη προσοχή στα μέτρα που πρέπει να ενεργοποιηθούν ώστε να εξασφαλίζεται η δίκαιη αντιμετώπισή τους. Στην πράξη, οι υπήκοοι τρίτων χωρών είναι συχνά σε ευάλωτη κατάσταση, ιδίως οι σπουδαστές και οι εσωτερικοί άμισθοι βοηθοί. Η ΕΟΚΕ προτρέπει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τον Οργανισμό Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ να αξιολογήσουν αυτά τα τρωτά σημεία των υπηκόων τρίτων χωρών και να προτείνουν στα κράτη μέλη ενεργά μέτρα για την εξάλειψή τους.

    3.12

    Η ΕΟΚΕ θεωρεί ανησυχητική την εξάπλωση ρατσιστικών και ξενοφοβικών συμπεριφορών έναντι των υπηκόων τρίτων χωρών. Η διευκόλυνση της κινητικότητάς τους χωρίς περιορισμό τέτοιου είδους συμπεριφορών μπορεί να θέσει σε κίνδυνο το σύνολο των πολιτικών στόχων.

    3.13

    Η ΕΟΚΕ επισημαίνει ότι η πρόταση περιλαμβάνει ειδικές διατάξεις που διευκολύνουν την ένταξη των υπηκόων τρίτων χωρών στον ευρωπαϊκό χώρο της έρευνας και της εκπαίδευσης καθώς και στην αγορά εργασίας.

    3.14

    Θα πρέπει να ενθαρρυνθεί η πρόσβαση των υπηκόων τρίτων χωρών σε μορφές απασχόλησης που συνδυάζουν την εργασία με την εκπαίδευση και την κατάρτιση. Είναι σημαντικό να ενισχυθεί η αρχή της ίσης μεταχείρισης όσον αφορά την απασχόληση και το καθεστώς απασχόλησης των ατόμων που υπάγονται στις υπό εξέταση οδηγίες.

    3.15

    Η ΕΟΚΕ καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να λάβουν υπόψη τη διάσταση του φύλου και να αναπτύξουν προγράμματα με στόχο την ενθάρρυνση της μεγαλύτερης συμμετοχής των γυναικών. Πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στην επίτευξη του στόχου αυτού όσον αφορά την κινητικότητα των σπουδαστών και ειδικότερα των ερευνητών.

    3.16

    Η ΕΟΚΕ παροτρύνει τα κράτη μέλη και τα θεσμικά όργανα της ΕΕ να εξετάσουν ένα ευρύτερο φάσμα πιθανών αλληλεπιδράσεων, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που αναπτύσσονται στους τομείς της έρευνας, της εκπαίδευσης και της απασχόλησης. Ο ευρωπαϊκός χώρος είναι τέτοιος που η καλλιτεχνική παραγωγή και οι δημιουργικές βιομηχανίες αποτελούν παράγοντα ένταξης και κοινωνικής προόδου αλλά και οικονομικής ανάπτυξης.

    3.17

    Η ΕΟΚΕ προτρέπει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τα κράτη μέλη και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να ενισχύσουν την προστασία της εργασίας και τη συμμετοχή στην αγορά εργασίας των υπηκόων τρίτων χωρών που εισέρχονται με σκοπό τις σπουδές, την έρευνα ή την απασχόληση ως εσωτερικοί άμισθοι βοηθοί (au pair). Ειδικότερα, η ΕΟΚΕ θεωρεί ότι οι ρήτρες εξαίρεσης της οδηγίας αριθ. 2011/98 όσον αφορά την ίση μεταχείριση δεν πρέπει να εφαρμόζονται για τους σπουδαστές, τους ερευνητές και τους εσωτερικούς άμισθους βοηθούς.

    4.   Ειδικές παρατηρήσεις

    4.1

    Η ΕΟΚΕ θεωρεί σκόπιμο να επεκταθεί το συνολικό πεδίο εφαρμογής της οδηγίας ώστε να καλύπτει τους έμμισθους ασκούμενους και τους εσωτερικούς άμισθους βοηθούς.

    4.2

    Η ΕΟΚΕ εκτιμά ότι, στην πράξη, υπάρχουν ακόμη πολλά διαδικαστικά και θεσμικά εμπόδια στην κινητικότητα. Αυτά αφορούν κυρίως τις διαδικασίες χορήγησης θεωρήσεων που είναι χρονοβόρες, απρόβλεπτες και μάλιστα αυθαίρετες. Αντιπροσωπεύουν ένα υψηλό κόστος για τους αιτούντες, γεγονός που τις καθιστά σχεδόν απρόσιτες. Οι δυνατότητες πρόσβασης σε πρεσβείες ή σε προξενικά γραφεία είναι συχνά περιορισμένες. Είναι απαραίτητο να αξιολογηθούν προσεκτικά τα εμπόδια, όποια κι αν είναι η φύση τους, τα οποία παρακωλύουν τις διαδικασίες χορήγησης θεωρήσεων και να καθοριστούν τα μέτρα για την εξάλειψή τους. Οι διαδικασίες για τη χορήγηση θεωρήσεων θα πρέπει να είναι απλές, ακριβείς, προσβάσιμες και χωρίς διακρίσεις.

    4.3

    Ο ιδιωτικός τομέας διαδραματίζει πολύ σημαντικό ρόλο στην υλοποίηση των στόχων που σχετίζονται με τη χρηματοδότηση και την ανάπτυξη της έρευνας. Θα πρέπει να ενθαρρυνθούν οι επιχειρήσεις να υιοθετήσουν μια δυναμική προσέγγιση για την προσέλκυση ερευνητών. Ομοίως, οι αρχές των κρατών μελών πρέπει να σχεδιάσουν συγκεκριμένα μέτρα, σε συνεργασία με τα ιδρύματα και τις ιδιωτικές επιχειρήσεις, για να εξαλείψουν τα πρακτικά εμπόδια που ορθώνονται κατά τη διαδικασία ένταξης των υπηκόων τρίτων χωρών. Για παράδειγμα, η διαδικασία ανοίγματος ενός τραπεζικού λογαριασμού μπορεί να είναι μακρά και πολύπλοκη.

    4.4

    Η ΕΟΚΕ επισημαίνει ότι για τα άτομα που ασχολούνται με τον εθελοντισμό, η χορήγηση θεωρήσεων παρουσιάζει δυσκολίες διαδικαστικής φύσεως. Πρόκειται για μια ιδιαίτερη δραστηριότητα, η οποία δεν θεωρείται ούτε εργασία ούτε σπουδές, αλλά συνδέει, σε κάποιο βαθμό, αυτές τις δύο διαστάσεις. Ο εθελοντισμός πρέπει να αναγνωριστεί επίσημα ως δραστηριότητα που αιτιολογεί τη χορήγηση θεώρησης.

    4.5

    Σε αυτό το πλαίσιο, η ΕΟΚΕ θεωρεί ότι θα ήταν επωφελής η συμμετοχή των τοπικών και των περιφερειακών αρχών σε αυτή την προσπάθεια.

    4.6

    Επίσης, η διάταξη που παρέχει στα κράτη μέλη τη δυνατότητα να χορηγούν ευνοϊκότερους όρους για τα πρόσωπα στα οποία εφαρμόζεται η προτεινόμενη οδηγία είναι ιδιαίτερα ικανοποιητική για την ΕΟΚΕ, εφόσον μπορεί να επιτρέπει στις χώρες αυτές να χαράσσουν ειδικές πολιτικές για την προσέλκυση υπηκόων τρίτων χωρών στην επικράτειά τους. Ακόμη και αν το πεδίο εφαρμογής δεν έχει αλλάξει, δεν θα πρέπει οι πολιτικές των κρατών μελών να οδηγούν σε διακρίσεις εις βάρος ορισμένων κατηγοριών υπηκόων ή μεμονωμένων υπηκόων ειδικότερα.

    4.7

    Στο πλαίσιο της πολιτικής αυτής, η ΕΟΚΕ στηρίζει την ανάπτυξη εταιρικών σχέσεων κινητικότητας και υπογραμμίζει την ανάγκη να βελτιωθεί η συνεργασία μεταξύ της ΕΕ και των τρίτων χωρών προκειμένου να εξασφαλιστεί η αποτελεσματική «κυκλοφορία εγκεφάλων». Δεν είναι αποδεκτό η ανάπτυξη της εκπαίδευσης και της έρευνας στην Ευρωπαϊκή Ένωση να πραγματοποιείται στερώντας από τις τρίτες χώρες τις δεξιότητες των πολιτών τους. Από την πρόταση της Επιτροπής δεν προκύπτουν σαφώς ποιες συγκεκριμένες δράσεις έχουν αναληφθεί προς αυτή την κατεύθυνση.

    4.8

    Όσον αφορά την κατάσταση των σπουδαστών και τη νεοσυσταθείσα κατηγορία των έμμισθων ασκουμένων, η ΕΟΚΕ επικροτεί την πρόταση σύμφωνα με την οποία θα μπορούν να διαμένουν σε ένα δεύτερο κράτος μέλος για μια περίοδο τριών έως έξι μηνών εφόσον πληρούν τις γενικές απαιτήσεις που προβλέπει η οδηγία.

    4.9

    Η ΕΟΚΕ συμφωνεί με τη βελτίωση της πρόσβασης των σπουδαστών στην αγορά εργασίας, σύμφωνα με τους όρους που καθορίζονται από την οδηγία, η οποία τους παρέχει τη δυνατότητα να εργάζονται τουλάχιστον 20 ώρες την εβδομάδα. Κάθε κράτος μέλος καθορίζει, στο πλαίσιο του κοινωνικού διαλόγου με τους κοινωνικούς εταίρους, τον ανώτατο εβδομαδιαίο αριθμό ωρών ή ετήσιο αριθμό ημερών ή μηνών κατά τις οποίες επιτρέπεται η δραστηριότητα αυτή και οι οποίες δεν υπερβαίνουν τις 20 ώρες την εβδομάδα ή το αντίστοιχό τους σε ημέρες ή μήνες κατ’ έτος. Λαμβανομένου, ωστόσο, υπόψη ότι η ολοκλήρωση των σπουδών αποτελεί πρωταρχικό στόχο, η επιτρεπόμενη περίοδος απασχόλησης θα πρέπει ευλόγως να περιορίζεται στον σκοπό αυτό. Σχετικά με την πρόοδο των σπουδών θα πρέπει να προσκομίζονται αποδεικτικά στοιχεία σε τακτά χρονικά διαστήματα."

    4.10

    Η ΕΟΚΕ σημειώνει ότι είναι σημαντικό να τηρείται η αρχή της ίσης μεταχείρισης για τους υπηκόους τρίτων χωρών όπως εφαρμόζεται για τους υπηκόους του κράτους μέλους υποδοχής όσον αφορά την πρόσβαση σε αγαθά και υπηρεσίες.

    4.11

    Στη γνωμοδότηση με θέμα «Πράσινη Βίβλος - Για μια κοινοτική προσέγγιση της διαχείρισης της κοινοτικής μετανάστευσης», η οποία υιοθετήθηκε το 2006 (1) και στη γνωμοδότηση σχετικά με ενιαία διαδικασία υποβολής αίτησης για τη χορήγηση στους υπηκόους τρίτων χωρών ενιαίας άδειας διαμονής και εργασίας στην επικράτεια κράτους μέλους, η οποία υιοθετήθηκε το 2008 (2), η ΕΟΚΕ τάσσεται υπέρ της κατοχύρωσης του δικαιώματος πρόσβασης των νόμιμων μεταναστών στην εκπαίδευση και την επαγγελματική κατάρτιση, καθώς και υπέρ της ίσης μεταχείρισης στην εργασία (συνθήκες απασχόλησης, μισθοί, απολύσεις, υγεία και ασφάλεια στον χώρο εργασίας, το δικαίωμα του συνεταιρίζεσθαι, κλπ.).

    4.12

    Τα κράτη μέλη οφείλουν να εξασφαλίζουν ότι, στην πράξη, τα θεμελιώδη δικαιώματα των υπηκόων τρίτων χωρών γίνονται πράγματι σεβαστά.

    4.13

    Η ΕΟΚΕ θεωρεί ότι η επικοινωνία συνιστά βασικό παράγοντα εξασφάλισης της επιτυχίας της πολιτικής αυτής. Τα κράτη μέλη και τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα πρέπει να επικοινωνούν με τους υπηκόους τρίτων χωρών και να τους εξασφαλίζουν την πρόσβαση σε πληροφορίες ποιότητας.

    4.14

    Η Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή θα συνεχίσει το έργο που έχει σταθερά αναπτύξει ως θεσμός που συνδέει την οργανωμένη κοινωνία των πολιτών με τα θεσμικά όργανα της ΕΕ και προτίθεται να προωθεί συνεχώς τις καλές πρακτικές στον τομέα της μετανάστευσης και της κοινωνικής ένταξης.

    Βρυξέλλες, 18 Σεπτεμβρίου 2013.

    Ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής

    Henri MALOSSE


    (1)  ΕΕ C 286, 17.11.2005, σ. 20

    (2)  ΕΕ C 27, 3.2.2009, σ. 114.


    Top