Choose the experimental features you want to try

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Document 52012AE1579

    Γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής σχετικά με την ανακοίνωση της Επιτροπής στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών: Πρωτοβουλία «Ευκαιρίες για τους νέους» [COM(2011) 933 τελικό]

    ΕΕ C 299 της 4.10.2012, p. 97–102 (BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)

    4.10.2012   

    EL

    Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

    C 299/97


    Γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής σχετικά με την ανακοίνωση της Επιτροπής στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών: Πρωτοβουλία «Ευκαιρίες για τους νέους»

    [COM(2011) 933 τελικό]

    2012/C 299/18

    Εισηγητής: ο κ. Tomasz JASINSKI

    Στις 20 Δεκεμβρίου 2011, και σύμφωνα με το άρθρο 304 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Επιτροπή αποφάσισε να ζητήσει γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής σχετικά με την

    Ανακοίνωση της Επιτροπής στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών: Πρωτοβουλία «Ευκαιρίες για τους νέους»

    COM(2011) 933 final.

    Το ειδικευμένο τμήμα «Απασχόληση, κοινωνικές υποθέσεις, δικαιώματα του πολίτη», στο οποίο ανατέθηκαν οι σχετικές προπαρασκευαστικές εργασίες, υιοθέτησε τη γνωμοδότησή του στις 27 Ιουνίου 2012.

    Κατά την 482η σύνοδο ολομέλειας, της 11ης και 12ης Ιουλίου 2012 (συνεδρίαση της 12ης Ιουλίου), η Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή υιοθέτησε την ακόλουθη γνωμοδότηση με 212 ψήφους υπέρ, 1 ψήφο κατά και 2 αποχές.

    1.   Σύνοψη των συστάσεων

    1.1   Η ΕΟΚΕ υπογραμμίζει τη χρησιμότητα της πρωτοβουλίας «Ευκαιρίες για τους νέους», η οποία εφιστά την προσοχή στα τρέχοντα προβλήματα και παράλληλα τονίζει τους στόχους της ανακοίνωσης «Νεολαία σε κίνηση». Η ΕΟΚΕ είναι πρόθυμη να συμμετάσχει στην εφαρμογή της πρωτοβουλίας, αναπτύσσοντας συνεργασία με τους κοινωνικούς εταίρους και τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών και διοργανώνοντας κοινές δράσεις με τα ενδιαφερόμενα μέρη για την προβολή της.

    1.2   Η ΕΟΚΕ επισημαίνει ότι η πολιτική λιτότητας (austerity policy) και η έλλειψη σαφούς και γενικά αναγνωρισμένης αναπτυξιακής πολιτικής ενδέχεται να θέσουν σε κίνδυνο την επιτυχία της πρωτοβουλίας «Ευκαιρίες για τους νέους». Η σημαντική αυτή πρωτοβουλία μπορεί να αποτελέσει πηγή νέων ευκαιριών για τους νέους, αλλά αυτή καθαυτήν, ανεξάρτητα από το ευρύτερο πλαίσιο, δεν δημιουργεί καμία νέα θέση εργασίας. Επομένως, για να εξασφαλιστεί η πραγματική υλοποίηση της πρωτοβουλίας, είναι απαραίτητο να δημιουργηθεί το κατάλληλο οικονομικό και χρηματοοικονομικό περιβάλλον.

    1.3   Η ΕΟΚΕ αναγνωρίζει ότι πρέπει να συνεχιστούν οι δράσεις για την πρόληψη της πρόωρης εγκατάλειψης του σχολείου. Είναι πολύ σημαντικό να διατηρηθούν ή και να αυξηθούν, ει δυνατόν, οι πόροι που διατίθενται στα κράτη μέλη για την πρόληψη αυτού του φαινομένου.

    1.4   Έχοντας υπόψη τις διαφορές που υπάρχουν σε ό,τι αφορά την κατάσταση στην οποία ευρίσκονται οι νέοι άνδρες και οι νέες γυναίκες, η ΕΟΚΕ υπογραμμίζει τη σημασία της κατάλληλης εκπαίδευσης, κατάρτισης και επαγγελματικού προσανατολισμού, ως στοιχείων που πρέπει να υποστηρίζουν τους νέους στις προσπάθειές τους τόσο να αποκτήσουν καλύτερη μόρφωση και περισσότερα προσόντα και δεξιότητες όσο και να επιλέξουν το σχολείο (συμπεριλαμβανομένων των ιδρυμάτων της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και των σχολών κατάρτισης) που θα τους εξασφαλίσει κατάλληλη εργασία.

    1.5   Η ΕΟΚΕ είναι υπέρ της ανάπτυξης δεξιοτήτων που ανταποκρίνονται στην αγορά εργασίας με την ενεργό συνεργασία των εργασιακού περιβάλλοντος και των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων. Επικροτεί την πρόσθετη χρηματοδοτική στήριξη της Επιτροπής για τα προγράμματα «Η πρώτη σας θέση εργασίας μέσω του EURES» και «Erasmus για επιχειρηματίες», καθώς και για την προώθηση της κινητικότητας των νέων.

    1.6   Η ΕΟΚΕ αναγνωρίζει τη σκοπιμότητα της υποστήριξης της πρώτης εργασιακής εμπειρίας και της ενδοϋπηρεσιακής κατάρτισης. Συμφωνεί ότι η μαθητεία και η πρακτική άσκηση σε επιχειρήσεις, όπως και τα προγράμματα εθελοντικής εργασίας, είναι σημαντικά μέσα για να αποκτούν οι νέοι δεξιότητες και εργασιακή εμπειρία. Σε καμία περίπτωση, όμως, δεν μπορούν οι τοποθετήσεις μαθητείας και πρακτικής άσκησης ή τα προγράμματα εθελοντικής εργασίας να υποκαταστήσουν τις κανονικές μορφές εργασίας· πρέπει, συνεπώς, να τονιστεί η σημασία όλων των πρωτοβουλιών που αποσκοπούν στη βελτίωση της ποιότητας της πρακτικής άσκησης, όπως ο Ευρωπαϊκός Χάρτης Ποιότητας για την Πρακτική Άσκηση και τη Μαθητεία (European Quality Charter on Internships and Aprenticeships).

    1.7   Η ΕΟΚΕ υπογραμμίζει τη σημασία των απαραίτητων προτύπων ποιότητας για τη μαθητεία και την πρακτική άσκηση. Σε σχέση με αυτό το θέμα, επικροτεί την πρωτοβουλία της Επιτροπής να υιοθετήσει το 2012 ένα πλαίσιο ποιότητας για την υποστήριξη της παροχής και της συμμετοχής σε πρακτική άσκηση υψηλής ποιότητας.

    1.8   Η ΕΟΚΕ υπογραμμίζει τον ρόλο της συμμετοχής των κοινωνικών εταίρων στη διαδικασία ανταλλαγής ορθών πρακτικών, σχεδιασμού, εφαρμογής και παρακολούθησης του συστήματος μαθητείας.

    1.9   Η ΕΟΚΕ αναγνωρίζει τη σκοπιμότητα της αύξησης των πιστώσεων του προϋπολογισμού που θα χορηγήσει άμεσα η Επιτροπή για την Ευρωπαϊκή Εθελοντική Υπηρεσία. Σημειώνει επίσης με ενδιαφέρον τη συγκρότηση Ευρωπαϊκού Σώματος Εθελοντών Ανθρωπιστικής Βοήθειας. Ανησυχεί, εντούτοις, για την έλλειψη ουσιαστικής αξιολόγησης της εν εξελίξει πιλοτικής φάσης και για το αν η πρωτοβουλία θα είναι πραγματικά εθελοντικής φύσεως.

    1.10   Η πρώτη θέση εργασίας θα πρέπει να συνοδεύεται από την εγγύηση ελάχιστων προδιαγραφών απασχόλησης, οι οποίες δεν πρέπει να διαφέρουν από εκείνες που προσφέρονται στους εργαζομένους μεγαλύτερης ηλικίας. Βασικό στοιχείο εδώ είναι η απαγόρευση οποιασδήποτε διάκρισης λόγω ηλικίας. Η ΕΟΚΕ υπογραμμίζει για μία ακόμη φορά τη σημασία των μέτρων που βοηθούν τους νέους να εξασφαλίσουν σταθερή, δεόντως αμειβόμενη απασχόληση υψηλής ποιότητας, με εγγυημένη κοινωνική ασφάλιση, ήδη από την αρχή της επαγγελματικής τους σταδιοδρομίας.

    1.11   Η ΕΟΚΕ υπογραμμίζει ότι η πρωτοβουλία «Εγγύηση για τους νέους» πρέπει να υποστηριχθεί με μια ενεργό πολιτική για την αγορά εργασίας, για να περιοριστούν οι αναντιστοιχίες ανάμεσα στα συστήματα εκπαίδευσης και κατάρτισης και την αγορά εργασίας, σε βάση ισότητας μεταξύ γυναικών και ανδρών.

    1.12   Η ΕΟΚΕ επαναλαμβάνει τις συγκεκριμένες προτάσεις που υπέβαλε πρόσφατα στη γνωμοδότησή της σχετικά με τις κατευθυντήριες γραμμές για την πολιτική απασχόλησης, οι οποίες αφορούν τον τρόπο με τον οποίο πρέπει να αντιμετωπιστεί η εξαιρετικά δυσχερέστερη θέση των νέων στην αγορά εργασίας πολλών κρατών μελών, ήτοι:

    καθορισμός φιλόδοξων στόχων της ΕΕ για την απασχόληση των νέων·

    συνεπής εφαρμογή της «Εγγύησης για τους Νέους» σε όλες τις χώρες της ΕΕ·

    διάθεση αυξημένης ευρωπαϊκής χρηματοδότησης καθώς και ευκολότερη πρόσβαση στις χώρες όπου το πρόβλημα είναι ιδιαιτέρως έντονο·

    εξασφάλιση αυξημένων πόρων στον νέο προϋπολογισμό της ΕΕ για την καταπολέμηση της ανεργίας των νέων·

    βελτίωση της πρόσβασης των νέων σε παροχές στήριξης σε περίπτωση ανεργίας·

    καταπολέμηση της επισφαλούς απασχόλησης και των άτυπων μορφών εργασίας στον χώρο της μαθητείας και στις περιόδους πρακτικής άσκησης·

    προώθηση του διττού συστήματος της επαγγελματικής κατάρτισης ως προτύπου στην ΕΕ (1).

    1.13   Η ΕΟΚΕ επισημαίνει ότι, κατά τον σχεδιασμό των δημοσιονομικών προοπτικών για την περίοδο 2014-2020, πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στην πρόβλεψη πόρων του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου ειδικά για τους νέους.

    1.14   Η δημιουργία νέων θέσεων εργασίας υψηλής ποιότητας πρέπει να παραμείνει προτεραιότητα. Η ΕΟΚΕ προτείνει να εξεταστεί στο πλαίσιο των επόμενων δημοσιονομικών προοπτικών το ενδεχόμενο υιοθέτησης μιας ευρωπαϊκής στρατηγικής για την απασχόληση των νέων (European Youth Employment Strategy).

    1.15   Πρέπει να αναγνωριστεί η μεγάλη σημασία της προθυμίας της Επιτροπής να διαθέσει πόρους για τεχνική συνδρομή, προκειμένου να βοηθήσει τα κράτη μέλη να αξιοποιήσουν τις χρηματοδοτικές πιστώσεις της ΕΕ που παραμένουν διαθέσιμες. Αυτό αφορά ιδίως τους πόρους του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου, από το οποίο υπάρχουν ακόμη στη διάθεση των κρατών μελών αχρησιμοποίητες πιστώσεις ύψους 30 δισεκατομμυρίων ευρώ για έργα των δημοσιονομικών προοπτικών 2007-2013.

    2.   Σύνοψη της πρωτοβουλίας της Επιτροπής. Ιστορικό του προβλήματος

    2.1   Τα προβλήματα των νέων στην αγορά εργασίας έχουν διαρθρωτικό χαρακτήρα και ήταν εμφανή εδώ και πολλά χρόνια, πριν ακόμη αρχίσει η τρέχουσα κρίση. Η οικονομική κρίση, την οποία βιώνουμε από το 2008, επιδείνωσε ακόμη περισσότερο τα προβλήματα των νέων. Η ανεργία για την ηλικιακή ομάδα 15-24 ετών είναι υπερδιπλάσια του αντίστοιχου ποσοστού για το σύνολο του ενεργού πληθυσμού και σχεδόν τριπλάσια του ποσοστού ανεργίας των οικονομικά ενεργών ενηλίκων. Μεταξύ 2008 και 2010 ο αριθμός των άνεργων νέων Ευρωπαίων αυξήθηκε κατά ένα εκατομμύριο και σήμερα στην ΕΕ είναι άνεργοι πάνω από 5 εκατομμύρια νέοι. Είναι ανησυχητικό το γεγονός ότι ένα στα πέντε άτομα σήμερα στην ΕΕ δεν μπορεί να βρει εργασία. Ιδιαίτερα ανησυχητική είναι, επίσης, η αύξηση της μακροχρόνιας ανεργίας μεταξύ των νέων. Κατά μέσον όρο, το 28 % των άνεργων νέων κάτω των 25 ετών μένει χωρίς δουλειά για περισσότερους από 12 μήνες.

    2.2   Η στρατηγική «Ευρώπη 2020» έθεσε φιλόδοξους στόχους για την Ευρωπαϊκή Ένωση, η υλοποίηση των οποίων αναμένεται να δημιουργήσει έξυπνη, διατηρήσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη στην ΕΕ. Οι νέοι μπορούν να διαδραματίσουν πολύ σημαντικό ρόλο στην υλοποίηση αυτών των στόχων. Στο έγγραφο για την πρωτοβουλία «Νεολαία σε κίνηση», που δημοσιεύθηκε τον Σεπτέμβριο του 2010, αναφέρεται ότι η προσιτή σε όλους και ποιοτική εκπαίδευση και κατάρτιση, η επιτυχημένη και μόνιμη ένταξη στην αγορά εργασίας, η αξιοπρεπής και επαρκώς αμειβόμενη εργασία και η δυνατότητα μεγαλύτερης κινητικότητας είναι βασικοί παράγοντες για την «αξιοποίηση του δυναμικού όλων των νέων» και την υλοποίηση των στόχων της στρατηγικής «Ευρώπη 2020». Καθοριστική σημασία έχει, ωστόσο, η εφαρμογή του μοντέλου που υιοθετήθηκε στο πλαίσιο της στρατηγικής.

    2.3   Η οικονομική κρίση αποδείχθηκε τόσο σοβαρή ώστε δεν είναι πλέον δυνατό να υλοποιηθούν οι στόχοι που είχαν καθοριστεί στην πρωτοβουλία «Νεολαία σε κίνηση». Ακόμη χειρότερα, η κατάσταση των νέων στην αγορά εργασίας επιδεινώνεται συστηματικά. Η ΕΕ πρέπει να επενδύσει στη νεολαία της και να αναλάβει άμεσες και αποτελεσματικές δράσεις για την πρόληψη και την αντιμετώπιση των υψηλών ποσοστών ανεργίας, συμπεριλαμβανομένης της μακροχρόνιας ανεργίας των νέων. Οι διαθέσιμες πιστώσεις για την τόνωση της οικονομικής ανάπτυξης είναι απαραίτητες για τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, όμως από μόνες τους δεν αρκούν για την επίλυση του προβλήματος της ανεργίας των νέων.

    2.4   Μετά το πρώτο ευρωπαϊκό εξάμηνο αξιολόγησης της οικονομικής διακυβέρνησης το 2011, στην Ετήσια Επισκόπηση της Ανάπτυξης του 2012 η Επιτροπή εφιστά την προσοχή στα πρώτα σημάδια που δείχνουν ότι τα κράτη μέλη δεν αντιδρούν με την απαιτούμενη αποτελεσματικότητα στις συστάσεις που έχουν λάβει.

    2.5   Δεδομένης της επιδείνωσης της κατάστασης των νέων στο πεδίο της απασχόλησης, η Επιτροπή προβαίνει σε μια νέα προσπάθεια βελτίωσης, προτείνοντας την πρωτοβουλία «Ευκαιρίες για τους νέους», η οποία επικεντρώνεται ιδίως στους νέους που βρίσκονται εκτός εργασίας και εκτός εκπαίδευσης ή κατάρτισης. Στόχος της είναι ο συνδυασμός των συγκεκριμένων δράσεων των κρατών μελών και της ΕΕ, σύμφωνα με τις προτεραιότητες που καθορίζονται στη στρατηγική «Ευρώπη 2020», στα συμπεράσματα του Συμβουλίου του Ιουνίου 2011 σχετικά με την απασχόληση των νέων και στη σύσταση του Συμβουλίου σχετικά με πολιτικές για τη μείωση της πρόωρης εγκατάλειψης του σχολείου.

    2.6   Με δεδομένη τη σοβαρότητα της κατάστασης, η Επιτροπή κρίνει ότι τα κράτη μέλη, ιδίως εκείνα με τα υψηλότερα ποσοστά ανεργίας των νέων, χωρίς να περιμένουν τις ειδικές για κάθε χώρα συστάσεις του 2012 θα πρέπει να λάβουν αποφασιστικά μέτρα στους ακόλουθους τέσσερις κύριους τομείς:

    πρόληψη της πρόωρης εγκατάλειψης του σχολείου

    ανάπτυξη δεξιοτήτων που ανταποκρίνονται στην αγορά εργασίας

    υποστήριξη μιας πρώτης εργασιακής εμπειρίας και πρακτικής εξάσκησης

    πρόσβαση στην αγορά εργασίας: εύρεση μιας (πρώτης) θέσης εργασίας.

    2.7   Η Επιτροπή θα παράσχει πόρους για τεχνική συνδρομή, προκειμένου να βοηθήσει τα κράτη μέλη να αξιοποιήσουν τις πιστώσεις της ΕΕ που παραμένουν διαθέσιμες, ιδίως από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, το οποίο διαθέτει ακόμη αχρησιμοποίητες πιστώσεις ύψους 30 δισεκατομμυρίων ευρώ για έργα των δημοσιονομικών προοπτικών 2007-2013.

    2.8   Η πρωτοβουλία «Ευκαιρίες για τους νέους» καθιερώνει στενή συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών και της Επιτροπής και ενθαρρύνει τον συντονισμό των ενεργειών που αποσκοπούν στην πλήρη αξιοποίηση της χρηματοδοτικής στήριξης και των μέσων της ΕΕ από όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη.

    3.   Γενικές παρατηρήσεις της ΕΟΚΕ για την ανακοίνωση της Επιτροπής

    3.1   Η ανακοίνωση «Ευκαιρίες για τους νέους» πρέπει να αναλυθεί σε στενή σύνδεση με τις συστάσεις που είχε διατυπώσει η Επιτροπή στις πρωτοβουλίες της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» («Νεολαία σε κίνηση» και «Ατζέντα για νέες δεξιότητες και θέσεις εργασίας»), καθώς και με τα συμπεράσματα του Συμβουλίου του Ιουνίου 2011 σχετικά με την απασχόληση των νέων και στη σύσταση του Συμβουλίου σχετικά με πολιτικές για τη μείωση της πρόωρης εγκατάλειψης του σχολείου.

    3.2   Η ΕΟΚΕ λυπάται για το γεγονός ότι, όπως και στην πρωτοβουλία «Νεολαία σε κίνηση», έτσι και τώρα η Επιτροπή παρέλειψε να προτείνει μέτρα που ενισχύουν και αναπτύσσουν την κοινωνική διάσταση των ζητημάτων των νέων στην Ευρώπη και τη συμμετοχή των νέων ως πολιτών σε αυτά τα ζητήματα. Η πρωτοβουλία θα έπρεπε να αποτελεί μια μορφή συνεργασίας με τους νέους αντί να παρέχει απλώς πληροφορίες για αυτούς ή να προτείνει δράσεις για το καλό τους. Η ΕΟΚΕ καλεί, συνεπώς, για μία ακόμη φορά την Επιτροπή να συμπεριλάβει στην πρωτοβουλία τις απαραίτητες δράσεις. Υπογραμμίζει, επίσης, την ανάγκη να εξασφαλιστεί η συμμετοχή των νέων σε κάθε φάση της εφαρμογής της πρωτοβουλίας.

    3.3   Από τη δημοσίευση της ανακοίνωσης «Νεολαία σε κίνηση», η κατάσταση των νέων στην αγορά εργασίας της ΕΕ όχι μόνο δεν έχει βελτιωθεί, αλλά αντίθετα επιδεινώθηκε. Η ΕΟΚΕ θεωρεί ότι η μακροοικονομική πολιτική λιτότητας των κρατών μελών, η οποία εφαρμόζεται στο πλαίσιο της νέας οικονομικής διακυβέρνησης, και η έλλειψη σαφούς και γενικά αναγνωρισμένης αναπτυξιακής πολιτικής ενδέχεται να θέσουν σε κίνδυνο την επιτυχία της πρωτοβουλίας «Ευκαιρίες για τους νέους». Οι λύσεις που εφαρμόζονται στο πλαίσιο της αυστηρής δημοσιονομικής πολιτικής των κρατών μελών θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη και τον αντίκτυπό τους στην κατάσταση των νέων στην αγορά εργασίας. Η ΕΟΚΕ φρονεί, συνεπώς, ότι η σημαντική αυτή πρωτοβουλία μπορεί να αποτελέσει πηγή νέων ευκαιριών για τους νέους, αλλά αυτή καθαυτήν, ανεξάρτητα από το ευρύτερο οικονομικό πλαίσιο, δεν δημιουργεί καμία νέα θέση εργασίας. Επομένως, για να εξασφαλιστεί η πραγματική υλοποίηση της πρωτοβουλίας, είναι απαραίτητο να δημιουργηθεί το κατάλληλο οικονομικό και χρηματοοικονομικό περιβάλλον. Πρέπει να ληφθεί μέριμνα ώστε όλα τα μέτρα για την αντιμετώπιση της χρηματοπιστωτικής κρίσης και των δημοσίων χρεών να μην είναι αντίθετα προς την τόνωση της ζήτησης και της απασχόλησης κατά τη διάρκεια και μετά την κρίση, καθώς και προς τη μείωση των κοινωνικών ανισοτήτων. Ειδικότερα, πρέπει να εξασφαλιστούν οι δημόσιες επενδύσεις στην ενεργό πολιτική για την αγορά εργασίας, καθώς και στη γενική και επαγγελματική εκπαίδευση

    3.4   Η ΕΟΚΕ υπογραμμίζει ότι η έλλειψη άμεσης και αποτελεσματικής δράσης για τη βελτίωση της κατάστασης στην αγορά εργασίας της ΕΕ θα επιτείνει τα φαινόμενα της σπατάλης διανοητικού δυναμικού (brain waste) και της διαρροής εγκεφάλων (brain drain) λόγω της επαγγελματικής μετανάστευσης. Αυτό δεν σημαίνει μόνο απώλεια (συχνά ανεπανόρθωτη) των δημόσιων πόρων που επενδύονται στην εκπαίδευση, αλλά και απώλεια ανθρώπινου κεφαλαίου, τόσο στο επίπεδο των κρατών μελών όσο και στο σύνολο της ΕΕ.

    3.5   Ως εκ τούτου, η ΕΟΚΕ επικροτεί τη νέα πρωτοβουλία της Επιτροπής, η οποία εφιστά την προσοχή στα τρέχοντα προβλήματα και παράλληλα υπογραμμίζει τους στόχους της ανακοίνωσης «Νεολαία σε κίνηση». Η προστιθέμενη αξία της πρωτοβουλίας «Ευκαιρίες για τους νέους» έγκειται στην επικέντρωση σε συγκεκριμένες δράσεις των κρατών μελών και στην υπόδειξη δυνατοτήτων οικονομικής υποστήριξης, οι οποίες, κατά την άποψη της ΕΟΚΕ; μπορούν να συμβάλουν σημαντικά στη βελτίωση της κατάστασης των νέων στην εκπαίδευση και στην αγορά εργασίας.

    3.6   Σκοπός της ανακοίνωσης της Επιτροπής είναι να ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να λάβουν αμέσως συγκεκριμένα διορθωτικά μέτρα για τον τομέα της απασχόλησης και τη σύνδεση του ζητήματος της απασχόλησης των νέων, ιδίως εκείνων που βρίσκονται εκτός απασχόλησης, εκπαίδευσης ή κατάρτισης (Not in Employment, Education or Training – NEET), με τα συστήματα εκπαίδευσης και κατάρτισης, αλλά και η βελτίωση και η ενίσχυση της νομοθεσίας, δεδομένου ότι το φαινόμενο ΝΕΕΤ συχνά συνδέεται στενά με την παραοικονομία.

    3.7   Πρόληψη της πρόωρης εγκατάλειψης του σχολείου

    3.7.1   Η ΕΟΚΕ επικροτεί τη νέα πρωτοβουλία για την πρόληψη του φαινομένου της πρόωρης εγκατάλειψης του σχολείου και υπογραμμίζει ότι η μείωση του ποσοστού των μαθητών που εγκαταλείπουν πρόωρα το σχολείο είναι πολύ σημαντικό ζήτημα, ιδίως για ορισμένα κράτη μέλη. Πρόκειται επίσης για έναν από τους βασικούς στόχους της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» (2). Κατά την άποψη της ΕΟΚΕ, οι σχετικές δράσεις θα πρέπει να συνεχιστούν —με διατήρηση ή και αύξηση, αν είναι δυνατόν, των πόρων που διατίθενται στα κράτη μέλη για την πρόληψη αυτού του φαινομένου, αλλά και με προσπάθειες να γίνουν πιο ελκυστικές οι προσφερόμενες εκπαιδευτικές δυνατότητες. Η ΕΟΚΕ υπογραμμίζει, ακόμη, την ανάγκη να ενισχυθεί η καθολικότητα του εκπαιδευτικού συστήματος.

    3.7.2   Η ΕΟΚΕ συμφωνεί με την Επιτροπή ότι είναι απαραίτητο να αναληφθεί άμεσα δράση μέσω της επανένταξης στην κατάρτιση και καλεί, επομένως, τα κράτη μέλη να λάβουν άμεσα και αποτελεσματικά μέτρα για τη μείωση σε 10 % του ποσοστού των ατόμων που εγκαταλείπουν πρόωρα το σχολείο. Σήμερα το ποσοστό αυτό στις χώρες της ΕΕ είναι κατά μέσον όρο 14 %.

    3.8   Ανάπτυξη δεξιοτήτων που ανταποκρίνονται στην αγορά εργασίας. Κινητικότητα

    3.8.1   Η ΕΟΚΕ συμφωνεί ότι η ανάπτυξη δεξιοτήτων που ανταποκρίνονται στην αγορά εργασίας θα έχει μεγάλη σημασία για την ένταξη των νέων στην αγορά εργασίας. Το σημαντικότερο στοιχείο εδώ είναι η προσέγγιση μεταξύ του κόσμου της εργασίας και των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, με ιδιαίτερη έμφαση στον ρόλο του «διπολικού» συστήματος εκπαίδευσης (συνδυασμού θεωρίας και πράξης). Η ΕΟΚΕ τονίζει τη σημασία της στήριξης της επιχειρηματικότητας και της συνεργασίας των επιχειρηματιών —τόσο από τον γεωργικό και τον βιομηχανικό τομέα όσο και από τον τομέα των υπηρεσιών— και των εκπαιδευτικών συστημάτων σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης. Υπογραμμίζει επίσης τη σημασία της εκπαίδευσης για τις ευρύτερες ανάγκες της κοινωνίας, πέραν των εμπορικών. Θα ήταν, επομένως, σημαντικό να προστεθούν στα προγράμματα σπουδών των σχολείων ζητήματα του εργατικού δικαίου και να εξασφαλίζεται η γνώση των μαθητών για τις δυνατότητες που προσφέρει σε αυτό το πεδίο η ΕΕ. Οι γνώσεις αυτές θα ήταν σημαντικές για τη μεγαλύτερη συνειδητοποίηση των νέων, πριν ακόμη ενταχθούν στην αγορά εργασίας, και επιπροσθέτως θα ενίσχυαν την αίσθηση της ευρωπαϊκής τους ταυτότητας.

    3.8.2   Η ΕΟΚΕ εφιστά την προσοχή στις κατευθυντήριες γραμμές που διατυπώνονται στην ανακοίνωση της Bruges σχετικά με την ενίσχυση της ευρωπαϊκής συνεργασίας στον τομέα της εκπαίδευσης και της επαγγελματικής κατάρτισης κατά την περίοδο 2011-2020. Η Ευρώπη χρειάζεται ευέλικτα και ποιοτικά συστήματα εκπαίδευσης και επαγγελματικής κατάρτισης, που μπορούν να ανταποκριθούν στις σημερινές και στις αυριανές ανάγκες. Η συνεχής παροχή συμβουλών σχετικά με την εκπαίδευση, την κατάρτιση και την απασχόληση μπορεί να είναι χρήσιμο μέσο για την αύξηση της αποτελεσματικότητας της πρωτοβουλίας. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό στο πλαίσιο του προβλήματος της διαρροής εγκεφάλων.

    3.8.3   Συνιστάται να ενισχυθούν τα μέσα που συντείνουν στην κινητικότητα της νεολαίας. Η ΕΟΚΕ υποστηρίζει την πρωτοβουλία της Επιτροπής να διαμορφώσει, με την υποστήριξη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ένα στοχοθετημένο πρόγραμμα επαγγελματικής κινητικότητας, που θα βοηθά τους μεν νέους να βρουν εργασία σε άλλα κράτη μέλη της ΕΕ, τις δε επιχειρήσεις να βρουν προσωπικό για θέσεις που είναι δύσκολο να καλυφθούν. Η ΕΟΚΕ αναγνωρίζει ότι είναι σημαντικό να υποστηριχθεί η εκμάθηση ξένων γλωσσών και Τεχνολογιών των Πληροφοριών και των Επικοινωνιών (ΤΠΕ).

    3.8.4   Η ΕΟΚΕ υποστηρίζει την πρωτοβουλία της Επιτροπής να παράσχει οικονομική υποστήριξη δυνάμει του προγράμματος «Η πρώτη σας θέση εργασίας μέσω του EURES». Σκοπός αυτού του προγράμματος είναι να βοηθήσει οικονομικά 5 000 περίπου νέους για την πλήρωση κενών θέσεων εργασίας σε άλλα κράτη μέλη κατά την διετία 2012-2013. Η ΕΟΚΕ θα παρακολουθήσει το πρόγραμμα κατά το πιλοτικό του στάδιο, ενόψει της περαιτέρω ανάπτυξής του.

    3.8.5   Η ΕΟΚΕ σημειώνει με ικανοποίηση την πρόθεση της Επιτροπής να διοχετεύσει 3 εκατομμύρια ευρώ τεχνικής συνδρομής από το ΕΚΤ για να βοηθήσει τα κράτη μέλη να δημιουργήσουν προγράμματα υποστήριξης για νέους που ιδρύουν επιχειρήσεις και για επιχειρηματίες του κοινωνικού τομέα. Πολύ σημαντική θα είναι, επίσης, η χρηματοδότηση άλλων 600 περίπου ανταλλαγών το 2012 από το πρόγραμμα «Erasmus για επιχειρηματίες»

    3.8.6   Από την άλλη πλευρά, ωστόσο, η ΕΟΚΕ φρονεί ότι στην ανακοίνωση της Επιτροπής δεν αποδίδεται η δέουσα προσοχή στο πρόβλημα των χρηματοδοτικών πόρων για την άμεση επιδότηση των νέων που επιθυμούν να ξεκινήσουν επιχειρηματική δραστηριότητα (ανεπάρκεια των πόρων και περιορισμένη πρόσβαση σε αυτούς). Το πρόβλημα αυτό αφορά τόσο τους χρηματοδοτικούς πόρους που προέρχονται από τα ευρωπαϊκά Ταμεία όσο και εκείνους που προέρχονται από τους προϋπολογισμούς των κρατών μελών. Κατά την άποψη της ΕΟΚΕ, η στήριξη των νέων επιχειρηματιών, που έχουν αποφασίσει να αρχίσουν επιχειρηματική δραστηριότητα, μπορεί να αποτελέσει σημαντικό μέσο μείωσης της ανεργίας των νέων.

    3.9   Υποστήριξη μιας πρώτης εργασιακής εμπειρίας και ενδοϋπηρεσιακής κατάρτισης

    3.9.1   Η ΕΟΚΕ συμφωνεί ότι η μαθητεία, οι τοποθετήσεις σε επιχειρήσεις και η πρακτική άσκηση είναι σημαντικά μέσα για να αποκτήσουν οι νέοι δεξιότητες και εργασιακή εμπειρία και ότι θα πρέπει να αποτελούν τμήμα των στρατηγικών εταιρικής κοινωνικής ευθύνης. Οι επενδύσεις των επιχειρήσεων στους νέους εργαζομένους και η αντιμετώπισή τους ως πολύτιμων πόρων συμβάλλει σημαντικά στη μεγαλύτερη αφοσίωση των νέων εργαζομένων στις δραστηριότητες της εταιρείας.

    3.9.2   Η ΕΟΚΕ σημειώνει τον σημαντικό ρόλο που μπορούν να διαδραματίσουν εδώ οι δραστήριες πολιτικές για την αγορά εργασίας και οι βελτιωμένες υπηρεσίες απασχόλησης. Θα πρέπει να παρέχονται στους νέους, ήδη από το σχολείο, συμβουλές σταδιοδρομίας που να καλύπτουν όλους τους τομείς (γεωργία, βιομηχανία και υπηρεσίες).

    3.9.3   Η ΕΟΚΕ θεωρεί σημαντική την πρόθεση της Επιτροπής να διαθέσει 1,5 εκατομμύριο ευρώ το 2012 για μια εκστρατεία με στόχο την αύξηση της ευαισθητοποίησης των επιχειρήσεων έναντι των τοποθετήσεων στο πλαίσιο των προγραμμάτων Erasmus και Leonardo da Vinci.

    3.9.4   Η ΕΟΚΕ υπογραμμίζει επίσης τη σημασία των απαραίτητων προτύπων ποιότητας για τη μαθητεία, τις τοποθετήσεις σε επιχειρήσεις και την πρακτική άσκηση. Θα πρέπει να θεσπιστεί ένα ευρωπαϊκό πλαίσιο για τη ρύθμιση αυτών των θεμάτων. Η ΕΟΚΕ επικροτεί, συνεπώς, την πρωτοβουλία της Επιτροπής να παρουσιάσει το 2012 ένα πλαίσιο ποιότητας για την υποστήριξη της παροχής και της συμμετοχής σε πρακτική άσκηση υψηλής ποιότητας, συμπεριλαμβανομένου ενός πανοράματος της ΕΕ για την πρακτική άσκηση που θα βελτιώνει τη διαφάνεια όσον αφορά τους όρους που ισχύουν για τους ασκουμένους ανά την ΕΕ.

    3.9.5   Οι τοποθετήσεις μαθητείας και πρακτικής άσκησης δεν είναι υποκατάστατο των κανονικών μορφών εργασίας. Θα πρέπει να παρέχουν στους ασκουμένους τη δυνατότητα να αποκτούν τις απαιτούμενες δεξιότητες για την ευκολότερη ένταξή τους στην αγορά εργασίας. Οι ασκούμενοι θα πρέπει να αμείβονται αξιοπρεπώς για την εκτέλεση πραγματικών εργασιακών καθηκόντων στον χώρο εργασίας. Η χαμηλή ή ανύπαρκτη αμοιβή οδηγεί σε κατακερματισμό της αγοράς εργασίας. Για να είναι η πρακτική άσκηση αποτελεσματική και προσαρμοσμένη στις ανάγκες της αγοράς εργασίας, απαιτείται συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων στον σχεδιασμό, στην οργάνωση, στην εφαρμογή και στη χρηματοδότησή τους.

    3.9.6   Η ΕΟΚΕ θα παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς και θα υποστηρίζει όλες τις πρωτοβουλίες που αποσκοπούν στη βελτίωση της ποιότητας των τοποθετήσεων και της πρακτικής άσκησης σε επιχειρήσεις, όπως ο Ευρωπαϊκός Χάρτης Ποιότητας για την Πρακτική Άσκηση και τη Μαθητεία (European Quality Charter on Internships and Aprenticeships), προκειμένου να ενισχυθεί ο διάλογος των πολιτών για τη θέσπιση κατάλληλων κανόνων σε αυτό το πεδίο.

    3.9.7   Η ΕΟΚΕ επικροτεί την υιοθέτηση της συμφωνίας-πλαισίου των Ευρωπαίων κοινωνικών εταίρων για τις αγορές εργασίας χωρίς αποκλεισμούς (inclusive labour markets) το 2010. Υπογραμμίζει τη σημασία των παραγόντων που απαριθμούνται στη συμφωνία-πλαίσιο και έχουν αντίκτυπο στην ένταξη στην αγορά εργασίας: α) συγκυριακοί παράγοντες (που συνδέονται με το περιβάλλον της οικονομίας και της αγοράς εργασίας και έχουν εμποδίσει την ένταξη στο παρελθόν), β) εργασιακοί παράγοντες και γ) ατομικοί παράγοντες (όπως οι δεξιότητες, τα επίπεδα προσόντων και εκπαίδευσης, τα κίνητρα, οι γλωσσικές γνώσεις, η κατάσταση της υγείας, συμπεριλαμβανομένων των αναπηριών, και οι συχνές ή παρατεταμένες περίοδοι ανεργίας). Η ΕΟΚΕ καλεί τους κοινωνικούς εταίρους στα κράτη μέλη να εφαρμόσουν επειγόντως τη συμφωνία, ιδίως προκειμένου να αυξηθεί ο αριθμός των υψηλής ποιότητας τοποθετήσεων μαθητείας και πρακτικής άσκησης.

    3.9.8   Η ΕΟΚΕ επιβεβαιώνει την ανάγκη δημιουργίας ενιαίου Ευρωπαϊκού Διαβατηρίου Δεξιοτήτων, το οποίο θα συγκεντρώνει σε ένα μόνο έγγραφο τα επαγγελματικά προσόντα και τις δεξιότητες που έχουν αποκτηθεί στο πλαίσιο της τυπικής, αλλά και της άτυπης και της μη τυπικής εκπαίδευσης.

    3.9.9   Η ΕΟΚΕ τονίζει τη σημασία της ανταλλαγής βέλτιστων πρακτικών σχετικά με τη μαθητεία των νέων και υποδέχεται με ικανοποίηση την είδηση ότι η Επιτροπή θα διαθέσει απευθείας 1,3 εκατομμύρια ευρώ από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο για να υποστηρίξει τη δημιουργία προγραμμάτων μαθητείας.

    3.9.10   Οι εμπειρίες των χωρών που έχουν καθιερώσει «διπολικό» σύστημα εκπαίδευσης είναι ιδιαίτερα σημαντικές σε αυτό το πλαίσιο. Το πλεονέκτημα αυτού του συστήματος είναι ότι συνδυάζει την παραδοσιακή σχολική εκπαίδευση και την πρακτική εφαρμογή της στον χώρο εργασίας. Οι μαθητές μπορούν έτσι να αναπτύξουν τις δεξιότητες και τις ικανότητες που είναι απαραίτητες στην αγορά εργασίας. Η ΕΟΚΕ υπογραμμίζει τον ρόλο της συμμετοχής των κοινωνικών εταίρων στη διαδικασία ανταλλαγής ορθών πρακτικών, σχεδιασμού, εφαρμογής και παρακολούθησης του συστήματος μαθητείας και επικροτεί τις σχετικές κατευθυντήριες γραμμές της Επιτροπής. Το «διπολικό» σύστημα διδασκαλίας που συνδυάζει γενική και επαγγελματική κατάρτιση θα πρέπει να εξεταστεί ως προς τη δυνατότητα εφαρμογής του σε άλλα μέρη.

    3.9.11   Η ΕΟΚΕ αναγνωρίζει τη σκοπιμότητα της αύξησης των πιστώσεων του προϋπολογισμού που θα χορηγήσει άμεσα η Επιτροπή για την Ευρωπαϊκή Εθελοντική Υπηρεσία. Σημειώνει επίσης με ενδιαφέρον τη συγκρότηση Ευρωπαϊκού Σώματος Εθελοντών Ανθρωπιστικής Βοήθειας. Ανησυχεί, εντούτοις, για την έλλειψη ουσιαστικής αξιολόγησης της εν εξελίξει πιλοτικής φάσης και για το αν η πρωτοβουλία θα είναι πραγματικά εθελοντικής φύσεως. Όπως και στην περίπτωση των τοποθετήσεων σε επιχειρήσεις και της πρακτικής άσκησης, θα πρέπει να τονιστεί η ανάγκη να εξασφαλιστεί ποιοτική εθελοντική εργασία.

    3.9.12   Η ΕΟΚΕ θα προαγάγει την ανταλλαγή και τη διάδοση πληροφοριών και εμπειριών από τα εθνικά προγράμματα μακροχρόνιας εθελοντικής εργασίας, τα οποία εφαρμόζονται με επιτυχία σε ορισμένα κράτη μέλη και χρησιμεύουν για τον επαγγελματικό προσανατολισμό και την απόκτηση πρώτης εργασιακής εμπειρίας.

    3.10   Πρόσβαση στην αγορά εργασίας: εύρεση μιας (πρώτης) θέσης εργασίας

    3.10.1   Η πρώτη θέση εργασίας ενός ατόμου έχει μεγάλη σημασία, όχι μόνο για το μελλοντικό εισόδημα του, αλλά και για τη μελλοντική σταδιοδρομία και τη σύνταξή του. Θα πρέπει να εξασφαλίζονται ορισμένα ελάχιστα πρότυπα εργασίας, αφ’ ης στιγμής κάποιος ξεκινά να εργάζεται στην πρώτη του δουλειά. Τα εν λόγω πρότυπα δεν πρέπει να διαφέρουν από εκείνα που έχουν κατοχυρωθεί για τους εργαζόμενους μεγαλύτερης ηλικίας. Είναι πολύ σημαντικό να απαγορευθεί κάθε μορφή διακρίσεων λόγω ηλικίας. Η σημασία των μέτρων που συμβάλουν στο να εξασφαλιστούν για τους νέους σταθερές, υψηλής ποιότητας και επαρκώς αμειβόμενες θέσεις εργασίας εξαρχής, δεν μπορεί να υποτιμηθεί (3). Θα πρέπει επίσης να εξεταστούν προγράμματα παροχής κινήτρων για τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις που προσφέρουν στους νέους εργαζόμενους μια μόνιμη πρώτη θέση εργασίας.

    3.10.2   Οι συστάσεις της Επιτροπής σχετικά με τη μείωση των υπερβολικών δυσκαμψιών των μόνιμων συμβάσεων θα πρέπει επίσης να λάβουν υπόψη τους κινδύνους που ενέχουν τέτοια μέτρα. Οι προσωρινές συμβάσεις, οι οποίες αποτελούν πλέον κοινό τόπο για τους νέους – ιδίως στην αρχή της σταδιοδρομίας τους – οδήγησαν σε μια διπλή (διαιρεμένη σε δύο τμήματα) αγορά εργασίας. Τα άτομα που εργάζονται με προσωρινές συμβάσεις εργάζονται σε επισφαλείς συνθήκες, κινδυνεύουν να χάσουν τη θέση εργασίας τους και έχουν ελάχιστες προοπτικές σταδιοδρομίας. Αυτή η διπλή αγορά εργασίας αρχίζει να αποτελεί ιδιαίτερα σοβαρό πρόβλημα για τους νέους και η διαρκής αβεβαιότητα για το μέλλον τους, τους ωθεί σε μια προσπάθεια εξισορρόπησης δίχως τέλος, η οποία μπορεί να έχει αρνητικό αντίκτυπο στη μελλοντική εξέλιξη της σταδιοδρομίας τους. Η κατάτμηση της αγοράς εργασίας – η οποία στην πραγματικότητα εξομοιώνει τους νέους με εργαζόμενους δεύτερης διαλογής – συνεπάγεται επίσης χειρότερες συνθήκες εργασίας και περιορισμένες προοπτικές σταδιοδρομίας. Η ΕΟΚΕ συνιστά να αποφευχθούν λύσεις χωρίς σταθερότητα και προοπτικές κατά την ένταξη στον εργασιακό κόσμο: αντί να καταφύγουμε στην επισφαλή εργασία, πρέπει να εφαρμοστούν μέτρα, τα οποία θα εξασφαλίζουν ότι η απασχόληση ορισμένου χρόνου και οι θέσεις απασχόλησης με περιορισμένη αμοιβή και κοινωνική προστασία δεν θα αποτελούν τον κανόνα για τους νέους.

    3.10.3   Η σταθερότητα και η ασφάλεια στην αγορά εργασίας δεν έχουν σημασία μόνο για τους εργαζόμενους αλλά είναι και προς το συμφέρον των εργοδοτών, καθώς ενισχύουν την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων, των τομέων και των κλάδων της βιομηχανίας, εξασφαλίζοντας την αύξηση της παραγωγικότητας. Συνεπώς - δεδομένου του ζητήματος της ασφάλειας της απασχόλησης - πρέπει να γίνει κατανοητό ότι μια σύμβαση εργασίας ορισμένου χρόνου συνεπάγεται στην πραγματικότητα υψηλότερο κόστος για έναν εργοδότη, από μια σύμβαση αορίστου χρόνου.

    3.10.4   Η ΕΟΚΕ επαναλαμβάνει τις συγκεκριμένες προτάσεις που υπέβαλε πρόσφατα στη γνωμοδότησή της σχετικά με τις κατευθυντήριες γραμμές για την πολιτική απασχόλησης, οι οποίες αφορούν τον τρόπο με τον οποίο πρέπει να αντιμετωπιστεί η εξαιρετικά δυσχερέστερη θέση των νέων στην αγορά εργασίας πολλών κρατών μελών, ήτοι:

    καθορισμός φιλόδοξων στόχων της ΕΕ για την απασχόληση των νέων·

    συνεπής εφαρμογή της «Εγγύησης για τους Νέους» σε όλες τις χώρες της ΕΕ·

    διάθεση αυξημένης ευρωπαϊκής χρηματοδότησης καθώς και ευκολότερη πρόσβαση στις χώρες όπου το πρόβλημα είναι ιδιαιτέρως έντονο·

    εξασφάλιση αυξημένων πόρων στον νέο προϋπολογισμό της ΕΕ για την καταπολέμηση της ανεργίας των νέων·

    βελτίωση της πρόσβασης των νέων σε παροχές στήριξης σε περίπτωση ανεργίας·

    καταπολέμηση της επισφαλούς απασχόλησης και των άτυπων μορφών εργασίας στον χώρο της μαθητείας και στις περιόδους πρακτικής άσκησης·

    προώθηση του διττού συστήματος της επαγγελματικής κατάρτισης ως προτύπου στην ΕΕ.

    3.11   Τα κράτη μέλη και οι συντελεστές της αγοράς εργασίας πρέπει να λάβουν πολύ περισσότερες πρωτοβουλίες για να υλοποιηθεί η «Εγγύηση για τους νέους» και να εξασφαλιστεί ότι, εντός τεσσάρων μηνών από την αποφοίτηση από το σχολείο οι νέοι είτε εργάζονται, είτε παρακολουθούν εκπαίδευση ή (εκ νέου) κατάρτιση - ιδίως για τα άτομα που εγκατέλειψαν πρόωρα την εκπαίδευση και την κατάρτιση και για άλλους ευάλωτους νέους. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα πρέπει να λάβει μέτρα για να εξασφαλίσει ότι τα κράτη μέλη υλοποιούν αυτή την πρωτοβουλία χωρίς καθυστέρηση.

    3.12   Οι ενέργειες των κρατών μελών και των συντελεστών της αγοράς εργασίας δεν έχουν οδηγήσει μέχρι στιγμής σε βελτίωση της κατάστασης των νέων. Αυτό φαίνεται σαφώς από την υλοποίηση της "Εγγύησης για τους νέους". Κατά συνέπεια, η ΕΟΚΕ επικροτεί την πρωτοβουλία της Επιτροπής να διαθέσει στα κράτη μέλη 4 εκατομμύρια ευρώ για να τα βοηθήσει να συγκροτήσουν μηχανισμούς «Εγγύησης για τους νέους». Η ΕΟΚΕ επαναλαμβάνει στο σημείο αυτό την έκκλησή της να αναγνωρίσουν άμεσα τα κράτη μέλη όλα τα εμπόδια, ώστε να εξασφαλιστεί μία «Εγγύηση για τους Νέους» και να καθοριστούν συγκεκριμένοι στόχοι και συγκεκριμένα μέτρα στο πλαίσιο των εθνικών σχεδίων μεταρρύθμισης.

    3.13   Η ΕΟΚΕ τονίζει ότι η πρωτοβουλία «Εγγύηση για τους νέους» θα πρέπει να υποστηρίζεται από ενεργό πολιτική της αγοράς εργασίας, η οποία θα βοηθήσει στην μείωση του χάσματος μεταξύ του συστήματος εκπαίδευσης και κατάρτισης και της αγοράς εργασίας, εξασφαλίζοντας ίσες συνθήκες τόσο για τους νέους όσο και για τις νέες. Η εν λόγω πολιτική θα πρέπει επίσης να λάβει υπόψη την κατάσταση των μεταναστών, των εθνικών και των εθνοτικών μειονοτήτων, καθώς και των ατόμων με αναπηρίες. Επιπλέον, θα πρέπει να λάβει υπόψη τις γνώσεις, τις ικανότητες, τις δεξιότητες και την εμπειρία των μεγαλύτερων σε ηλικία εργαζομένων, συμπεριλαμβανομένων των συνταξιούχων.

    3.14   Εξακολουθούν να απουσιάζουν από τις υφιστάμενες κατευθυντήριες γραμμές πολιτικής απασχόλησης της ΕΕ συγκεκριμένοι στόχοι για την απασχόληση των νέων. Η ΕΟΚΕ επαναλαμβάνει το αίτημά της για μετρήσιμους ευρωπαϊκούς στόχους, ιδίως όσον αφορά τον σημαντικό περιορισμό της ανεργίας των νέων, καθώς και όσον αφορά την Εγγύηση για τους Νέους.

    3.15   Το γεγονός ότι η Επιτροπή είναι έτοιμη να παράσχει κονδύλια για τεχνική βοήθεια, προκειμένου να βοηθήσει τα κράτη μέλη να χρησιμοποιήσουν τα ευρωπαϊκά κονδύλια που είναι ακόμα διαθέσιμα, θα πρέπει να θεωρηθεί ιδιαίτερα σημαντικό. Αφορά κυρίως κονδύλια του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου, στο πλαίσιο του οποίου τα κράτη μέλη εξακολουθούν να έχουν στη διάθεσή τους 30 δισεκατομμύρια ευρώ για την υλοποίηση σχεδίων στο πλαίσιο των δημοσιονομικών προοπτικών για την περίοδο 2007-2013. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα πρέπει να λάβει αποτελεσματικά μέτρα για να εξασφαλίσει ότι τα κράτη μέλη εξακολουθούν να κάνουν πλήρη χρήση των κεφαλαίων αυτών, χωρίς καθυστέρηση.

    3.16   Η ΕΟΚΕ ζητά από την Επιτροπή να καταστήσει σαφές στα κράτη μέλη ότι αυτά τα κονδύλια θα πρέπει να χρησιμοποιηθούν πρωτίστως για έργα για τους νέους. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα πρέπει να επιστήσει την προσοχή των κρατών μελών στην ανάγκη να εξασφαλιστεί ότι η διαδικασία διάθεσης αυτών των κονδυλίων και η κατάλληλη κατανομή τους γίνεται με την πλήρη συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων, των οργανώσεων νεολαίας τους (εφόσον υπάρχουν τέτοιες οργανώσεις) και των ΜΚΟ που εκπροσωπούν τους νέους.

    3.17   Η ΕΟΚΕ σημειώνει ότι στο πλαίσιο της κατάρτισης των δημοσιονομικών προοπτικών για την περίοδο 2014-2020 θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στο να εξασφαλιστούν πόροι για τους νέους στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου - ιδίως για εκείνους που βρίσκονται εκτός εκπαίδευσης, απασχόλησης ή κατάρτισης (ΝΕΕΤ). Αξίζει να τονιστεί το γεγονός ότι συχνά υπάρχει στενή σχέση μεταξύ του φαινομένου ΝΕΕΤ και της παραοικονομίας. Η ΕΟΚΕ τονίζει ότι τόσο επί του παρόντος, όσο και στο μέλλον, υπάρχει ανάγκη για μια μακροχρόνια, βιώσιμη και συστηματική μέθοδο χρηματοδότησης που να είναι προσιτή σε ένα μεγάλο τμήμα της κοινωνίας των πολιτών.

    3.18   Πρέπει να παραμείνει προτεραιότητα η δημιουργία νέων θέσεων εργασίας υψηλής ποιότητας. Η ΕΟΚΕ προτείνει να ληφθεί υπόψη στις επόμενες δημοσιονομικές προοπτικές η υιοθέτηση της Ευρωπαϊκής Στρατηγικής για την Απασχόληση των Νέων. Τα κονδύλια που διατίθενται στο πλαίσιο αυτής της στρατηγικής θα πρέπει να χρησιμοποιηθούν για τη στήριξη των επιχειρήσεων, των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών, των δημοσιών αρχών και άλλων εργοδοτών που δημιουργούν νέες θέσεις εργασίας υψηλής ποιότητας για τους νέους.

    Βρυξέλλες, 12 Ιουλίου 2012.

    Ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής

    Staffan NILSSON


    (1)  Βλ. σχετικά τις συγκεκριμένες συστάσεις της γνωμοδότησης της ΕΟΚΕ 479/2012, μέρος 5, η οποία βρίσκεται υπό δημοσίευση ΕΕ C 143 της 22.5.2012, σελ. 94

    (2)  Γνωμοδότηση της ΕΟΚΕ (SOC/395) για την ανακοίνωση της Επιτροπής «Νεολαία σε κίνηση»EE C 132 της 3.5.2011, σελ. 55

    (3)  Γνωμοδότηση της ΕΟΚΕ (SOC/395) για την ανακοίνωση της Επιτροπής «Νεολαία σε κίνηση»EE C 132 της 3.5.2011, σελ. 55


    Top