ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

Πρόγραμμα προς υποστήριξη της ανθεκτικότητας στον τομέα της βιοασφάλειας και της βιοπροστασίας μέσω της Σύμβασης για την Απαγόρευση των Βιολογικών και Τοξινικών Όπλων (BTWC)

1.   ΙΣΤΟΡΙΚΟ

Η πανδημία COVID-19 κατέδειξε την παγκόσμια διαταραχή που μπορούν να προκαλέσουν οι λοιμώδεις νόσοι και ανέδειξε την έλλειψη ετοιμότητας σε εθνικό, περιφερειακό και διεθνές επίπεδο όσον αφορά την αντιμετώπιση βιολογικών συμβάντων. Εάν οι παθογόνοι παράγοντες μιας τέτοιας νόσου τροποποιούνταν εσκεμμένα για να καταστούν πιο λοιμογόνοι ή απελευθερώνονταν σκοπίμως σε πολλά μέρη ταυτόχρονα, θα μπορούσαν να προκαλέσουν ακόμη μεγαλύτερη παγκόσμια κρίση. Ταυτόχρονα, η πρόοδος στον τομέα της βιοτεχνολογίας πρέπει επίσης να ληφθεί υπόψη, καθώς μπορεί να αποφέρει πολυάριθμα οφέλη με θετικό αντίκτυπο στη βιώσιμη ανάπτυξη, πλην όμως ενέχει πολλαπλούς κινδύνους με δυνητικά καταστροφικές συνέπειες. Υπό τις συνθήκες αυτές, είναι αναγκαίο να εντατικοποιηθούν οι προσπάθειες για την αντιμετώπιση ζητημάτων βιοασφάλειας και βιοπροστασίας στο πλαίσιο της Σύμβασης για την Απαγόρευση των Βιολογικών και Τοξινικών Όπλων.

2.   ΣΤΟΧΟΙ

Η παρούσα απόφαση του Συμβουλίου αποσκοπεί ιδίως στην ενίσχυση της βιοασφάλειας και της βιοπροστασίας σε εθνικό, περιφερειακό και διεθνές επίπεδο, στο πλαίσιο της τρέχουσας πανδημίας COVID-19. Η απόφαση αυτή θα συμπληρώσει την απόφαση (ΚΕΠΠΑ) 2019/97 του Συμβουλίου, της 21ης Ιανουαρίου 2019, (1) σχετικά με την υποστήριξη της Σύμβασης για την απαγόρευση των βιολογικών και τοξινικών όπλων (BTWC). Η απόφαση 2019/97 εφαρμόζεται επί του παρόντος από το Τμήμα της Γενεύης του Γραφείου Αφοπλισμού των Ηνωμένων Εθνών (UNODA), σε στενή συνεργασία με τη Μονάδα Υποστήριξης της Εφαρμογής της BTWC (ΜΥΕ). H παρούσα απόφαση στηρίζεται, κατά περίπτωση, στα επιτεύγματα της απόφασης 2019/97 και των προηγούμενων κοινών δράσεων και αποφάσεων του Συμβουλίου προς υποστήριξη της BTWC, χωρίς να επικαλύπτει τις εν εξελίξει δραστηριότητες (2). Κατά τη φάση εφαρμογής της παρούσας απόφασης, θα αξιοποιηθούν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο πιθανές συνέργειες με την απόφαση 2019/97.

Η παρούσα απόφαση του Συμβουλίου διέπεται από τις ακόλουθες αρχές:

α.	βέλτιστη αξιοποίηση της πείρας που αποκτήθηκε από προηγούμενες κοινές δράσεις και αποφάσεις του Συμβουλίου προς υποστήριξη της BTWC·

β.	συνεκτίμηση των ιδιαίτερων αναγκών που εξέφρασαν τα συμβαλλόμενα κράτη καθώς και τα κράτη που δεν είναι μέρη της BTWC όσον αφορά την ενίσχυση της βιοασφάλειας και της βιοπροστασίας σε εθνικό, περιφερειακό και διεθνές επίπεδο μέσω της BTWC·

γ.	προώθηση της τοπικής και περιφερειακής αποδοχής των προγραμμάτων, προκειμένου να εξασφαλιστεί η μακροπρόθεσμη βιωσιμότητά τους και να οικοδομηθεί εταιρική σχέση μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τρίτων μερών στο πλαίσιο της BTWC·

δ.	επικέντρωση σε δραστηριότητες που δείχνουν ότι αποδίδουν απτά αποτελέσματα όσον αφορά την ενίσχυση των εθνικών, περιφερειακών και διεθνών ικανοτήτων παροχής συνδρομής, αντίδρασης και ετοιμότητας·

ε.	συμβολή στην προαγωγή της ειρήνης και στην επίτευξη στόχων στον τομέα της ασφάλειας και της υγείας μέσω της αποτελεσματικής εφαρμογής της BTWC από τα συμβαλλόμενα κράτη.

3.   ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ

3.1.   Πρόγραμμα 1 – ενίσχυση των ικανοτήτων βιοασφάλειας και βιοπροστασίας στην Αφρική μέσω αυξημένου περιφερειακού συντονισμού

3.1.1.   Σκοπός του προγράμματος

Το πρόγραμμα αυτό επικεντρώνεται στην ενίσχυση της εφαρμογής της BTWC και στην προώθηση της καθολικής ισχύος της στην αφρικανική ήπειρο, μέσω της ανάπτυξης των ικανοτήτων των εθνικών αρχών και των περιφερειακών φορέων και οργανισμών που ειδικεύονται σε θέματα βιοασφάλειας και βιοπροστασίας στην Αφρική. Το πρόγραμμα αποσκοπεί επίσης στην ενίσχυση της συνεργασίας και του συντονισμού μεταξύ των εν λόγω φορέων.

Επί του παρόντος, 14 κράτη - τέσσερα υπογράφοντα και δέκα μη υπογράφοντα - δεν έχουν ακόμη επικυρώσει την BTWC ή δεν έχουν ακόμη προσχωρήσει σε αυτή. Οκτώ από αυτά τα κράτη βρίσκονται στην Αφρική: Τσαντ, Κομόρες, Τζιμπουτί, Αίγυπτος, Ερυθραία, Ναμίμπια, Σομαλία και Νότιο Σουδάν. Δύο από αυτά τα κράτη —η Αίγυπτος και η Σομαλία— έχουν υπογράψει την BTWC, ενώ τα άλλα έξι κράτη δεν έχουν υπογράψει τη σύμβαση. Συνεπώς, η αφρικανική ήπειρος αποτελεί τομέα προτεραιότητας όσον αφορά την καθολική ισχύ της BTWC. Επιπλέον, η εφαρμογή της σύμβασης θα μπορούσε να ενισχυθεί σημαντικά με την ανάπτυξη των ικανοτήτων βιοασφάλειας και βιοπροστασίας των αφρικανικών συμβαλλόμενων κρατών.

3.1.2.   Περιγραφή του προγράμματος

Το πρόγραμμα αυτό θα περιλαμβάνει τη δημιουργία θέσης υπεύθυνου πολιτικών υποθέσεων P3 στην Αντίς Αμπέμπα, ο οποίος θα αναλάβει συγκεκριμένες δράσεις με στόχο την καθολική ισχύ της Σύμβασης και την ενισχυμένη εφαρμογή της στην αφρικανική ήπειρο και θα διερευνήσει ευκαιρίες για συνέργειες με περιφερειακά πλαίσια στους τομείς της ειρήνης και της ασφάλειας, της υγειονομικής ασφάλειας και της ανάπτυξης. Συγκεκριμένα, ο υπεύθυνος πολιτικών υποθέσεων θα είναι επιφορτισμένος με τα εξής καθήκοντα:

α.	παροχή νομοθετικής συνδρομής στα συμβαλλόμενα κράτη που επιθυμούν να βελτιώσουν τη σχετική με την BTWC νομοθεσία τους, καθώς και στα κράτη που ενδιαφέρονται να προσχωρήσουν στη σύμβαση και προτίθενται να αναθεωρήσουν και να προσαρμόσουν την ισχύουσα νομοθεσία τους·

β.	παροχή ειδικής κατάρτισης στα συμβαλλόμενα κράτη με αντικείμενο τη σύνταξη και την υποβολή εκθέσεων σχετικά με τα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης (ΜΟΕ)·

γ.

παροχή συνδρομής στα αφρικανικά κράτη μέρη της BTWC για ερωτήσεις σχετικά με τα ΜΟΕ. Αυτή η πρόσθετη βοήθεια, η οποία θα ενισχύσει τη στήριξη που παρέχεται ήδη από τη Μονάδα Υποστήριξης της Εφαρμογής της BTWC, αποσκοπεί στην αύξηση του αριθμού και της ποιότητας των εκθέσεων σχετικά με τα ΜΟΕ που υποβάλλουν τα συμβαλλόμενα αφρικανικά κράτη·

δ.

στενή συνεργασία με αφρικανικά κράτη που δεν είναι συμβαλλόμενα μέρη της BTWC, μεταξύ άλλων μέσω των μόνιμων αποστολών τους στην Αφρικανική Ένωση στην Αντίς Αμπέμπα, για τον εντοπισμό συγκεκριμένων εθνικών προκλήσεων που σχετίζονται με την προσχώρηση ή την επικύρωση της σύμβασης και για τη διευκόλυνση των αντίστοιχων διαδικασιών προσχώρησης/επικύρωσης, μέσω της παροχής τυχόν απαιτούμενης τεχνικής και νομοθετικής συνδρομής στον τομέα αυτό·

ε.	στενή συνεργασία και συντονισμός των δραστηριοτήτων με τους αρμόδιους φορείς, τις υποπεριφερειακές ομάδες και τις οργανώσεις-εταίρους με έδρα την Αφρική (3)· και

στ.	στήριξη της υλοποίησης όλων των άλλων δραστηριοτήτων στην Αφρική στο πλαίσιο της παρούσας απόφασης του Συμβουλίου της ΕΕ.

Στις περιπτώσεις όπου κρίνεται αναγκαίο, ο υπεύθυνος πολιτικών υποθέσεων θα επικουρείται από εξωτερικούς συμβούλους κατά τη διεκπεραίωση συγκεκριμένων ουσιαστικών καθηκόντων (για παράδειγμα, παροχή νομοθετικής συνδρομής και τεχνικής βοήθειας). Η παρουσία του Γραφείου Αφοπλισμού των Ηνωμένων Εθνών (UNODA) στην Αφρική μέσω του περιφερειακού κέντρου για την ειρήνη και τον αφοπλισμό στην Αφρική (UNREC) θα αξιοποιηθεί για να διευκολυνθούν και να υποστηριχθούν κατά περίπτωση πτυχές των δραστηριοτήτων.

Όλες οι δραστηριότητες του υπεύθυνου πολιτικών υποθέσεων θα αποτελέσουν αντικείμενο στενού συντονισμού με τη Μονάδα Υποστήριξης της Εφαρμογής της BTWC και με το προσωπικό της ομάδας έργου που συγκροτήθηκε στο πλαίσιο της απόφασης του Συμβουλίου της ΕΕ και εδρεύει στη Γενεύη. Ο υπεύθυνος πολιτικών υποθέσεων θα συνεργαστεί στενά με τον περιφερειακό συντονιστή του UNODA για την Αφρική στο πλαίσιο της απόφασης του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών 1540 (2004) (4), και θα εγκατασταθεί στο κτίριο της Οικονομικής Επιτροπής των Ηνωμένων Εθνών για την Αφρική (UNECA) στην Αντίς Αμπέμπα.

3.1.3.   Αναμενόμενα αποτελέσματα του προγράμματος

Το πρόγραμμα αυτό αναμένεται να προωθήσει την καθολική ισχύ της Σύμβασης και να βελτιώσει την εφαρμογή της σε εθνικό επίπεδο στην αφρικανική ήπειρο. Αποσκοπεί επίσης στην ενίσχυση της συνεργασίας και του συντονισμού μεταξύ των εθνικών αρχών και των περιφερειακών φορέων και οργανισμών που ειδικεύονται σε θέματα βιοασφάλειας και βιοπροστασίας στην Αφρική.

Η μεγαλύτερη εγγύτητα με τις εθνικές αρχές στην Αφρική, τις οικείες πρεσβείες στην Αντίς Αμπέμπα και τις περιφερειακές πλατφόρμες χάραξης πολιτικής —που οφείλεται στο γεγονός ότι ο τόπος υπηρεσίας του υπεύθυνου πολιτικών υποθέσεων βρίσκεται στην Αντίς Αμπέμπα— θα συμβάλει αποφασιστικά στην προώθηση της εφαρμογής της BTWC και της καθολικής ισχύος της σύμβασης στην Αφρική, όπως προαναφέρθηκε.

3.2.   Πρόγραμμα 2 – ανάπτυξη ικανοτήτων για τα εθνικά σημεία επαφής της BTWC

3.2.1.   Σκοπός του προγράμματος

Το πρόγραμμα αυτό αποσκοπεί στη δημιουργία εκπαιδευτικού υλικού και στην παροχή ειδικής κατάρτισης στα εθνικά σημεία επαφής (ΕΣΕ) της BTWC σχετικά με την εφαρμογή της BTWC σε εθνικό επίπεδο. Επιδιώκει επίσης να δημιουργήσει μέσα και ευκαιρίες για διάλογο και ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των εθνικών σημείων επαφής σχετικά με την εφαρμογή της BTWC σε εθνικό επίπεδο, συμπεριλαμβανομένης της ανταλλαγής βέλτιστων πρακτικών. Στόχος του προγράμματος είναι να ενισχυθεί η εφαρμογή της BTWC μέσω της παροχής στα εθνικά σημεία επαφής στοχευμένης στήριξης για την ανάπτυξη ικανοτήτων, καθώς και μέσω της εντατικοποίησης των ανταλλαγών και της συνεργασίας μεταξύ των εθνικών σημείων επαφής σε περιφερειακό και διεθνές επίπεδο.

Κατά την έκτη διάσκεψη επισκόπησης του 2006 αποφασίστηκε ότι κάθε συμβαλλόμενο κράτος θα πρέπει να ορίσει ένα εθνικό σημείο επαφής για τα εξής καθήκοντα:

—	συντονισμό της εφαρμογής σε εθνικό επίπεδο και επικοινωνία με άλλα συμβαλλόμενα κράτη και αρμόδιους διεθνείς οργανισμούς·

—	κατάρτιση και υποβολή των ετήσιων εκθέσεων σχετικά με τα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης (ΜΟΕ)·

—	ανταλλαγή πληροφοριών σχετικά με τις προσπάθειες που καταβάλλονται για την καθολική ισχύ της BTWC.

Μέχρι σήμερα, από τα επί του παρόντος 183 συμβαλλόμενα κράτη μόνο τα 134 έχουν ορίσει εθνικά σημεία επαφής. Τα εθνικά σημεία επαφής είναι ενταγμένα σε διαφορετικούς φορείς σε εθνικό επίπεδο, έχουν διαφορετικά υπόβαθρα και διαφορετικά επίπεδα πρότερης γνώσης περί την BTWC. Μέχρι στιγμής, κατάρτιση για εθνικά σημεία επαφής της BTWC προσφέρεται μόνο σε ad hoc βάση και τελεί υπό την προϋπόθεση εξασφάλισης χρηματοδότησης από χορηγούς.

3.2.2.   Περιγραφή του προγράμματος

Το έργο αυτό περιλαμβάνει την ανάπτυξη τυποποιημένων μαθημάτων κατάρτισης που θα είναι διαθέσιμα για όλα τα εθνικά σημεία επαφής. Η κατάρτιση θα παρέχεται διαδικτυακά ή αυτοπροσώπως στις διάφορες περιφέρειες (ανάλογα με την εξέλιξη της πανδημίας COVID-19) για τους εθνικούς εκπροσώπους που έχουν ορισθεί ως εθνικά σημεία επαφής της BTWC. Τα μαθήματα κατάρτισης θα περιλαμβάνουν πληροφορίες σχετικά με όλες τις πτυχές της εφαρμογής της BTWC σε εθνικό επίπεδο, συμπεριλαμβανομένων της εκπόνησης εκθέσεων σχετικά με τα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης και της εξέτασης νομοθετικών ζητημάτων. Η κατάρτιση θα βασιστεί στον Οδηγό για την εφαρμογή της BTWC, o οποίος βρίσκεται επί του παρόντος σε στάδιο προετοιμασίας στο πλαίσιο της απόφασης 2019/97 του Συμβουλίου της ΕΕ.

Παρότι η Μονάδα Υποστήριξης της Εφαρμογής της BTWC θέτει τα στοιχεία επικοινωνίας όλων των ορισθέντων εθνικών σημείων επαφής στη διάθεση όλων των συμβαλλόμενων κρατών σε χωριστή σελίδα περιορισμένης πρόσβασης, δεν υπάρχουν τυποποιημένοι τρόποι αλληλεπίδρασης μεταξύ των εθνικών σημείων επαφής. Ως εκ τούτου, το παρόν πρόγραμμα προβλέπει τη διοργάνωση μιας σειράς άτυπων —διαδικτυακών ή αυτοπρόσωπων— περιφερειακών φόρουμ διαλόγου για εθνικά σημεία επαφής της BTWC, προκειμένου να διευκολυνθεί η ανταλλαγή πληροφοριών και βέλτιστων πρακτικών.

Επιπλέον, θα πραγματοποιηθεί εκδήλωση στη Γενεύη στην οποία θα συμμετάσχουν όλα τα εθνικά σημεία επαφής της BTWC —για παράδειγμα πριν από τη σύνοδο των συμβαλλόμενων κρατών της BTWC— ώστε να καταστεί δυνατή η ανταλλαγή πληροφοριών και η δικτύωση μεταξύ των εθνικών σημείων επαφής σε όλες τις περιφέρειες, όπως στην περίπτωση της ετήσιας συνόδου των εθνικών αρχών του ΟΑΧΟ στο πλαίσιο της Σύμβασης για τα Χημικά Όπλα. Η σελίδα περιορισμένης πρόσβασης θα επεκταθεί επίσης περαιτέρω ώστε να χρησιμεύσει ως αποθετήριο σχετικών πληροφοριών για τα εθνικά σημεία επαφής, συμπεριλαμβανομένου όλου του σχετικού εκπαιδευτικού υλικού, και ως διαδραστική πλατφόρμα που θα επιτρέπει στα εθνικά σημεία επαφής να αλληλεπιδρούν μεταξύ τους και με τη Μονάδα Υποστήριξης της Εφαρμογής της BTWC. Η Μονάδα Υποστήριξης της Εφαρμογής της BTWC θα συντηρεί και θα διαχειρίζεται τη σελίδα περιορισμένης πρόσβασης, προκειμένου να διασφαλίζεται η συνεχής διευκόλυνση των ανταλλαγών μεταξύ των εθνικών σημείων επαφής και μετά τη σύναψη της παρούσας απόφασης του Συμβουλίου.

Τόσο τα μαθήματα κατάρτισης όσο και τα φόρουμ διαλόγου έχουν μια ισχυρή συνιστώσα δικτύωσης, καθώς τα ΕΣΕ θα έχουν την ευκαιρία να γνωριστούν και να έρθουν σε επαφή μεταξύ τους.

3.2.3.   Αναμενόμενα αποτελέσματα του προγράμματος

Μια θετική συνέπεια αυτών των μαθημάτων κατάρτισης αναμένεται να είναι ότι, χάρη στην παροχή του εν λόγω προγράμματος, περισσότερα συμβαλλόμενα κράτη θα ορίσουν εθνικά σημεία επαφής. Αναμένεται επίσης ότι η παρεχόμενη κατάρτιση θα οδηγήσει σε αύξηση του αριθμού και της ποιότητας των εκθέσεων σχετικά με τα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης που υποβάλλονται ετησίως, οι οποίες θα περιλαμβάνουν πρόσθετες πληροφορίες σχετικά με την κατάσταση της εφαρμογής της Σύμβασης σε παγκόσμιο επίπεδο. Προκειμένου να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα, το εκπαιδευτικό υλικό θα σχεδιαστεί κατά τρόπο ώστε να είναι εύχρηστο και προσβάσιμο για τα ΕΣΕ για μελλοντικές δράσεις κατάρτισης μετά τη σύναψη της παρούσας απόφασης του Συμβουλίου. Το πρόγραμμα αυτό αναμένεται επίσης να διευκολύνει την ανταλλαγή πληροφοριών και βέλτιστων πρακτικών μεταξύ των ΕΣΕ.

3.3.   Πρόγραμμα 3 – διευκόλυνση της επισκόπησης των εξελίξεων στον τομέα της επιστήμης και της τεχνολογίας που παρουσιάζουν ενδιαφέρον για τη BTWC, με την προσέλκυση της συμμετοχής, μεταξύ άλλων, της πανεπιστημιακής κοινότητας και του βιομηχανικού κλάδου

3.3.1.   Σκοπός του προγράμματος

Το πρόγραμμα αυτό αποσκοπεί στη διευκόλυνση της επισκόπησης των επιστημονικών και τεχνολογικών εξελίξεων που παρουσιάζουν ενδιαφέρον για τη Σύμβαση. Τα συμβαλλόμενα κράτη της BTWC έχουν επανειλημμένως αναγνωρίσει τη σημασία της παρακολούθησης των σχετικών επιστημονικών και τεχνολογικών εξελίξεων. Οι εξελίξεις αυτές θα μπορούσαν, αφενός, να ενέχουν κινδύνους με αποτέλεσμα, ενδεχομένως, παραβιάσεις της Σύμβασης και, αφετέρου, να είναι ευεργετικές για τη Σύμβαση, όπως για παράδειγμα μέσω της βελτίωσης των εμβολίων και της διάγνωσης νόσων. Δεδομένου ότι η τεχνολογία γύρω από την BTWC έχει εγγενώς διττή χρήση, η συνεχής συμμετοχή της πανεπιστημιακής κοινότητας και του βιομηχανικού κλάδου, καθώς και η συνεργασία μαζί τους έχουν μεγάλη σημασία.

3.3.2.   Περιγραφή του προγράμματος

Το πρόγραμμα αυτό συνίσταται στη διεξαγωγή διεθνούς διάσκεψης για την επιστήμη και την τεχνολογία στο πλαίσιο της προετοιμασίας της ένατης διάσκεψης επισκόπησης, η οποία θα απευθύνεται κυρίως σε εμπειρογνώμονες από την πανεπιστημιακή κοινότητα, τις κυβερνήσεις και τον βιομηχανικό κλάδο, ώστε να συμπεριληφθούν οι απόψεις τους στις συζητήσεις που θα τροφοδοτήσουν το πρόγραμμα της ένατης διάσκεψης επισκόπησης. Η διάσκεψη θα λάβει υπόψη και θα αξιοποιήσει, κατά περίπτωση, τα αποτελέσματα των πέντε περιφερειακών εργαστηρίων για επιστημονικά και τεχνολογικά θέματα που διοργανώθηκαν στο πλαίσιο της απόφασης (ΚΕΠΠΑ) 2016/51 του Συμβουλίου της ΕΕ σχετικά με την υποστήριξη της BTWC. Κατά τη διάσκεψη θα εξεταστούν επίσης οι προτάσεις των συμβαλλόμενων κρατών της BTWC που αφορούν επιστημονικά και τεχνολογικά θέματα, όπως η θέσπιση κώδικα συμπεριφοράς για βιοεπιστήμονες και οι προσπάθειες για την καθιέρωση ενός μηχανισμού επισκόπησης των επιστημονικών και τεχνολογικών εξελίξεων, οι οποίες θα συζητηθούν εκ νέου κατά την ένατη διάσκεψη επισκόπησης. Η διάσκεψη θα διεξαχθεί σε χώρα του νότιου ημισφαιρίου, για παράδειγμα σε μία από τις χώρες χορηγούς (5) του ψηφίσματος της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών με θέμα «Ο ρόλος της επιστήμης και της τεχνολογίας στο πλαίσιο της διεθνούς ασφάλειας και του αφοπλισμού». Εάν η διεξαγωγή της διάσκεψης με διά ζώσης συμμετοχή δεν είναι εφικτή λόγω της πανδημίας COVID-19, θα πραγματοποιηθεί σε εικονική μορφή. Τη διοργάνωση και τη διεξαγωγή της διάσκεψης θα συνδράμει εξωτερικός σύμβουλος με σχετικό υπόβαθρο και στενούς δεσμούς με την πανεπιστημιακή κοινότητα και/ή τον βιομηχανικό κλάδο. Ο εξωτερικός σύμβουλος θα επιφορτιστεί επίσης με την ανάπτυξη μιας πιο μακροπρόθεσμης στρατηγικής για μεγαλύτερη συμμετοχή πολλών φορέων στο πλαίσιο της BTWC.

Η διάσκεψη για την επιστήμη και την τεχνολογία θα συμπληρωθεί με τη ανάπτυξη μιας πρωτοβουλίας με τίτλο «Επιστήμη για διπλωμάτες», η οποία έχει ως στόχο να διασφαλίσει ότι οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής έχουν επίγνωση του τρόπου με τον οποίο οι τεχνολογικές και επιστημονικές εξελίξεις μπορούν να επηρεάσουν τη Σύμβαση είτε θετικά είτε αρνητικά. Η πρωτοβουλία «Επιστήμη για διπλωμάτες» θα συνίσταται στη διοργάνωση σειράς εκδηλώσεων με επίκεντρο τις τεχνολογικές εξελίξεις που έχουν ιδιαίτερη σημασία για τη Σύμβαση. Ο εξωτερικός σύμβουλος θα είναι επίσης υπεύθυνος για τη διοργάνωση εκδηλώσεων στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας «Επιστήμη για διπλωμάτες».

3.3.3.   Αναμενόμενα αποτελέσματα του προγράμματος

Η διάσκεψη για την επιστήμη και την τεχνολογία αναμένεται να εισφέρει στις ουσιαστικές συζητήσεις που θα πραγματοποιηθούν κατά τη διάρκεια της ένατης διάσκεψης επισκόπησης. Η συζήτηση των σχετικών με επιστημονικά και τεχνολογικά θέματα προτάσεων των συμβαλλόμενων κρατών της BTWC, όπως η θέσπιση κώδικα συμπεριφοράς για βιοεπιστήμονες και οι προσπάθειες για την καθιέρωση ενός μηχανισμού επισκόπησης των επιστημονικών και τεχνολογικών εξελίξεων, έχει ως στόχο να διευκολύνει τη διατύπωση εθνικών και/ή περιφερειακών θέσεων, καθώς και τη συζήτηση και τη διαπραγμάτευση των προτάσεων αυτών κατά την ένατη διάσκεψη επισκόπησης.

Η πρωτοβουλία «Επιστήμη για διπλωμάτες» αποσκοπεί στην εξοικείωση των υπευθύνων χάραξης πολιτικής με τις βασικές τεχνολογικές και επιστημονικές εξελίξεις που παρουσιάζουν ενδιαφέρον για τη Σύμβαση.

3.4.   Πρόγραμμα 4 – διεύρυνση της στήριξης για εθελοντικές ασκήσεις διαφάνειας

3.4.1.   Σκοπός του προγράμματος

Στόχος του προγράμματος είναι η προώθηση της διαφάνειας και η οικοδόμηση εμπιστοσύνης στο πλαίσιο της Σύμβασης. Βασίζεται σε προηγούμενες εθελοντικές ασκήσεις διαφάνειας που έχουν πραγματοποιηθεί από τα συμβαλλόμενα κράτη από το 2011 και αποσκοπεί στην περαιτέρω ενίσχυση της στήριξης των πρωτοβουλιών αυτών μέσω της δημιουργίας πλατφόρμας ανταλλαγής για εθελοντικές ασκήσεις διαφάνειας. Περιλαμβάνει επίσης, μεταξύ άλλων, τη διενέργεια ολοκληρωμένης ανάλυσης για την άντληση διδαγμάτων από τις εν λόγω δραστηριότητες, καθώς και σειρά πρακτικών δραστηριοτήτων προς υποστήριξη της ιδέας.

3.4.2.   Περιγραφή του προγράμματος

Από το 2011, δεκαπέντε συμβαλλόμενα κράτη έχουν αναλάβει εθελοντικές πρωτοβουλίες για τη διοργάνωση διαφόρων τύπων ασκήσεων διαφάνειας στο πλαίσιο της Σύμβασης. Στις ασκήσεις αυτές συμμετείχαν 35 χώρες από όλες τις περιφερειακές ομάδες. Μολονότι οι προηγούμενες δραστηριότητες διέφεραν ως προς τους ειδικούς σκοπούς και στόχους τους, τη μορφή, το επίπεδο συμμετοχής και τη διάρκειά τους, βασίζονται σε μια κοινή αντίληψη: όλα τα θέματα συμφωνούνται οικειοθελώς είτε σε διμερές είτε σε πολυμερές επίπεδο, ή με διαδικασία ανοικτή σε όλα τα συμβαλλόμενα κράτη που ενδιαφέρονται να αξιοποιήσουν τις δυνατότητες αξιολόγησης από ομοτίμους. Η προσέγγιση αυτή επιτρέπει την προσαρμογή διαφόρων βασικών παραμέτρων σύμφωνα με τις προτιμήσεις των συμβαλλόμενων κρατών που διοργανώνουν ή συμμετέχουν στις ασκήσεις. Οι εθελοντικές ασκήσεις διαφάνειας μπορούν να αφορούν διάφορες πτυχές, όπως η εφαρμογή σε εθνικό επίπεδο, η διεθνής βοήθεια και συνεργασία, η ετοιμότητα και η αντίδραση, ο έλεγχος των εξαγωγών, η νομοθεσία για τη βιοασφάλεια και τη βιοπροστασία ή η εκπόνηση εκθέσεων για τα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης.

Το πρόγραμμα προβλέπει τη δημιουργία επιγραμμικής συλλογής όλων των ασκήσεων διαφάνειας με τη μορφή βάσης δεδομένων με δυνατότητα αναζήτησης για όλες τις δραστηριότητες που έχουν πραγματοποιηθεί μέχρι σήμερα και τη εκπόνηση ολοκληρωμένης μελέτης σχετικά με προηγούμενες ασκήσεις διαφάνειας, συμπεριλαμβανομένων των διδαγμάτων που αντλήθηκαν από τις διάφορες δραστηριότητες. Η μελέτη θα διεξαχθεί σε στενή συνεργασία με το Ερευνητικό Ίδρυμα των Ηνωμένων Εθνών για τον Αφοπλισμό (UNIDIR). Επιπλέον, το UNODA θα επιδιώξει να συνεργαστεί με ενδιαφερόμενους περιφερειακούς και διεθνείς οργανισμούς, συμπεριλαμβανομένων των κέντρων αριστείας για τα ΧΒΡΠ της ΕΕ, για την υλοποίηση του έργου. Η δημιουργία της επιγραμμικής συλλογής και η εκπόνηση της μελέτης για τις προηγούμενες ασκήσεις θα ανατεθούν σε εξωτερικούς συμβούλους.

3.4.3.   Αναμενόμενα αποτελέσματα του προγράμματος

Το πρόγραμμα αναμένεται να ενισχύσει την εφαρμογή της Σύμβασης μέσω της ανταλλαγής πληροφοριών και βέλτιστων πρακτικών μεταξύ των συμβαλλόμενων κρατών σχετικά με εθελοντικές ασκήσεις διαφάνειας και να συμβάλει στον προσδιορισμό των αναγκών συνδρομής και συνεργασίας βάσει του άρθρου Χ της BTWC. Θα συμβάλλει επίσης στη δημιουργία ενός φόρουμ διαλόγου για τις πρωτοβουλίες αυτές μεταξύ των ενδιαφερόμενων συμβαλλόμενων κρατών.

4.   ΘΕΜΑΤΑ ΣΤΕΛΕΧΩΣΗΣ

Η εφαρμογή της παρούσας απόφασης του Συμβουλίου θα απαιτήσει την παρουσία προσωπικού στη Γενεύη για να εξασφαλιστεί η συντονισμένη και εξορθολογισμένη εφαρμογή όλων των δραστηριοτήτων στο πλαίσιο της παρούσας απόφασης του Συμβουλίου. Ως εκ τούτου, είναι αναγκαία η τοποθέτηση υπευθύνου πολιτικών υποθέσεων P2 και βοηθού διοίκησης GS4 στο Τμήμα Γενεύης του UNODA. Όπως περιγράφεται ανωτέρω, ένας υπεύθυνος πολιτικών υποθέσεων Ρ3 θα έχει την έδρα του στην Αντίς Αμπέμπα. Οι υπεύθυνοι πολιτικών υποθέσεων P2 και P3 και ο βοηθός διοίκησης GS4 θα λογοδοτούν στον υπεύθυνο πολιτικών υποθέσεων P3 που επιβλέπει την εφαρμογή της απόφασης 2019/97 του Συμβουλίου, προκειμένου να εξασφαλιστεί η εξορθολογισμένη και συντονισμένη εφαρμογή και των δύο αποφάσεων του Συμβουλίου.

Δεδομένου του υψηλού βαθμού εξειδίκευσης που απαιτείται για την παροχή νομοθετικής και τεχνικής συνδρομής στην Αφρική, τον εκσυγχρονισμό του δικτυακού τόπου των ΕΣΕ και την εκπόνηση εκπαιδευτικού υλικού για τα ΕΣΕ, τη διοργάνωση της διάσκεψης για την επιστήμη και την τεχνολογία και την υλοποίηση της πρωτοβουλίας «Επιστήμη για διπλωμάτες», τη δημιουργία της επιγραμμικής συλλογής σχετικά με τις εθελοντικές ασκήσεις διαφάνειας και την εκπόνηση μελέτης προηγούμενων ασκήσεων και βέλτιστων πρακτικών, θα είναι αναγκαία η συμμετοχή εξωτερικών συμβούλων για τους σκοπούς αυτούς.

5.   ΥΠΟΒΟΛΗ ΕΚΘΕΣΕΩΝ

Οι UNODA/BWC-ΜΥΕ θα υποβάλλουν τακτικές εξαμηνιαίες εκθέσεις προόδου στην ΥΕ σχετικά με την υλοποίηση των προγραμμάτων.

6.   ΔΙΑΡΚΕΙΑ

Η συνολική εκτιμώμενη διάρκεια εφαρμογής των προγραμμάτων είναι 24 μήνες.

7.   ΠΡΟΒΟΛΗ ΤΗΣ ΕΕ

Οι UNODA/BWC-ΜΥΕ θα λαμβάνουν όλα τα απαραίτητα μέτρα για να προβληθεί το γεγονός ότι η δράση χρηματοδοτείται από την Ένωση. Τα μέτρα αυτά θα εφαρμοστούν σύμφωνα με το Εγχειρίδιο επικοινωνίας και προβολής για τις εξωτερικές δράσεις της ΕΕ, που έχει εκπονηθεί και δημοσιευθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Οι UNODA/BWC-ΜΥΕ θα εξασφαλίσουν με τον τρόπο αυτό την προβολή της συμβολής της Ένωσης με κατάλληλα διακριτικά και δημοσιότητα, αναδεικνύοντας το ρόλο της Ένωσης, μεριμνώντας για τη διαφάνεια των δράσεών της και παρέχοντας μεγαλύτερη ενημέρωση όσον αφορά τους λόγους οι οποίοι οδήγησαν στην απόφαση, καθώς και την υποστήριξη της παρούσας απόφασης από την Ένωση και τα αποτελέσματα αυτής της εν λόγω στήριξης. Το υλικό που θα παραχθεί από το πρόγραμμα θα επιδεικνύει σε εμφανές σημείο τη σημαία της Ένωσης σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές της Ένωσης για την ορθή χρήση και αναπαραγωγή της σημαίας.

8.   ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΙ

Δικαιούχοι του προγράμματος 1 θα είναι τα συμβαλλόμενα κράτη της BTWC, όσον αφορά την παροχή νομικής και τεχνικής συνδρομής, και τα κράτη που δεν είναι μέρη της BTWC (υπογράφοντα και μη υπογράφοντα), όσον αφορά τις δράσεις προαγωγής του οικουμενικού χαρακτήρα της σύμβασης, συμπεριλαμβανομένων των σχετικών φορέων του ιδιωτικού τομέα, της πανεπιστημιακής κοινότητας και των ΜΚΟ, καθώς και υποπεριφερειακές ομάδες και οργανώσεις-εταίροι με έδρα την Αφρική (6), κατά περίπτωση.

Δικαιούχοι του προγράμματος 2 όσον αφορά την ανάπτυξη ικανοτήτων για τα εθνικά σημεία επαφής της BTWC είναι τα συμβαλλόμενα κράτη της BTWC, ιδίως υπάλληλοι που ορίζονται ως εθνικά σημεία επαφής.

Δικαιούχοι του προγράμματος 3 για τη διευκόλυνση της επισκόπησης των εξελίξεων στον τομέα της επιστήμης και της τεχνολογίας που παρουσιάζουν ενδιαφέρον για τη Σύμβαση θα είναι υπάλληλοι, επιστήμονες, πανεπιστημιακοί και εκπρόσωποι του βιομηχανικού κλάδου από τα συμβαλλόμενα κράτη της BTWC.

Δικαιούχοι του προγράμματος 4 όσον αφορά τη διεύρυνση της στήριξης για εθελοντικές ασκήσεις διαφάνειας θα είναι συμβαλλόμενα κράτη της BTWC.

---

(1)  Οι κύριοι άξονες δράσης της απόφασης 2019/97 του Συμβουλίου είναι η καθολική ισχύς της BTWC, τα προγράμματα βοήθειας για την ενίσχυση της εφαρμογής της σε εθνικό επίπεδο, η δημιουργία δικτύων βιοασφάλειας μεταξύ νέων επιστημόνων από χώρες του νοτίου ημισφαιρίου, η στήριξη του προγράμματος μεταξύ των συνόδων και της ένατης διάσκεψης επισκόπησης, καθώς και η ανάπτυξη υλικού προβολής και εκπαίδευσης.

(2)  Κοινές δράσεις 2006/184/ΚΕΠΠΑ και 2008/858/ΚΕΠΠΑ και αποφάσεις 2012/421/ΚΕΠΠΑ και (ΚΕΠΠΑ) 2016/51 του Συμβουλίου.

(3)  Όπως το Αφρικανικό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων (Africa CDC) όσον αφορά την πρωτοβουλία του για τη βιοασφάλεια και τη βιοπροστασία, η Υπηρεσία Ειρήνης και Ασφάλειας της Επιτροπής της Αφρικανικής Ένωσης, o Οργανισμός για την Ανάπτυξη της Αφρικανικής Ένωσης – Αφρικανικό Δίκτυο Εμπειρογνωμοσύνης για τη βιοασφάλεια (AUDA-NEPAD), οι Περιφερειακές Οικονομικές Κοινότητες (ΠΟΚ) και άλλοι αρμόδιοι φορείς της Αφρικανικής Ένωσης, καθώς και η εμβληματική πρωτοβουλία της ομάδας εργασίας για τη βιολογική ασφάλεια της παγκόσμιας εταιρικής σχέσης.

(4)  Στην απόφαση 1540 (2004) το Συμβούλιο Ασφαλείας διέλαβε ότι όλα τα κράτη υποχρεούνται να απόσχουν από την παροχή οιασδήποτε υποστήριξης σε μη κρατικούς φορείς που επιχειρούν να αναπτύξουν, να αποκτήσουν, να κατασκευάσουν, να κατέχουν, να μεταφέρουν, να μεταβιβάσουν ή να χρησιμοποιήσουν πυρηνικά, χημικά ή βιολογικά όπλα και τους φορείς τους, ιδίως για τρομοκρατικούς σκοπούς.

(5)  Βλ. https://undocs.org/en/A/RES/73/32

(6)  Όπως το Αφρικανικό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων (Africa CDC) όσον αφορά την πρωτοβουλία του για τη βιοασφάλεια και τη βιοπροστασία, η Υπηρεσία Ειρήνης και Ασφάλειας της Επιτροπής της Αφρικανικής Ένωσης, o Οργανισμός για την Ανάπτυξη της Αφρικανικής Ένωσης – Αφρικανικό Δίκτυο Εμπειρογνωμοσύνης για τη βιοασφάλεια (AUDA-NEPAD), οι Περιφερειακές Οικονομικές Κοινότητες (ΠΟΚ) και άλλοι αρμόδιοι φορείς της Αφρικανικής Ένωσης, καθώς και η εμβληματική πρωτοβουλία της ομάδας εργασίας για τη βιολογική ασφάλεια της παγκόσμιας εταιρικής σχέσης.