Een kader voor collectieve vorderingen (collectief proces)

 

SAMENVATTING VAN:

Aanbeveling 2013/396/EU over gemeenschappelijke beginselen voor mechanismen voor collectieve vorderingen tot staking en tot schadevergoeding in de EU-lidstaten

WAT IS HET DOEL VAN DEZE AANBEVELING?

• In de aanbeveling staan een aantal gemeenschappelijke, niet-bindende beginselen voor mechanismen voor nationale collectief verhaal*.
• Dit moet Europese burgers en bedrijven in staat stellen hun rechten uit hoofde van wetgeving van de Europese Unie (EU) af te dwingen wanneer deze geschonden worden.
• Deze verhaalsmechanismen moeten beschikbaar zijn op verschillende gebieden waar EU-wetgeving rechten verleent aan burgers en bedrijven, zoals consumentenbescherming, mededinging, milieubescherming en de financiële diensten.

KERNPUNTEN

De belangrijkste uitgangspunten zijn vastgelegd in een aanbeveling van de Europese Commissie, die tegelijk is gepubliceerd met de mededeling waarin wordt voorgesteld dat alle lidstaten van de EU collectieve verhaalsmechanismen op basis van overeengekomen beginselen introduceren. Deze beginselen zijn:

• Eisers moeten in staat zijn rechterlijke beslissingen te verkrijgen om een einde te maken aan schendingen van hun rechten uit hoofde van EU-wetgeving (“vordering tot staking”) en schadevergoeding te vorderen voor schade veroorzaakt door dergelijke schendingen (“vordering tot schadevergoeding”) wanneer een groot aantal personen door dezelfde illegale praktijk wordt geschaad.
• Procedures voor collectief verhaal moeten eerlijk, billijk, snel en niet buitensporig duur zijn.
• Systemen voor collectief verhaal moeten worden gebaseerd op het “opt-in”-beginsel. Volgens dit beginsel zijn potentiële eisers die niet rechtstreeks uitdrukkelijke instemming hebben gegeven geen leden van de groep en kunnen zij dus niet rechtstreeks profiteren van een gunstige uitkomst van een procedure voor collectief verhaal.
• Er moeten procedurele waarborgen zijn om misbruik van systemen voor collectief verhaal te voorkomen, zoals:
  • een verbod op punitieve (d.w.z. buitensporig hoge) schadevergoeding en rente;
  • entiteiten die eisers vertegenwoordigen mogen geen winstoogmerk hebben;
  • een verbod op de betaling van resultaatafhankelijke honoraria aan advocaten.
• De verliezende partij moet de juridische kosten van de winnende partij betalen.
• De rechter speelt een sleutelrol bij de collectieve geschillen* om de zaak in goede banen te leiden en moet beducht zijn voor mogelijk misbruik.
• Eisers moet in staat zijn om de zaak te regelen door middel van collectieve consensuele geschillenbeslechting (d.w.z. procedures waarbij de partijen een overeenstemming over een oplossing bereiken).

WANNEER IS DE AANBEVELING VAN TOEPASSING?

De lidstaten werd verzocht deze beginselen uiterlijk op 26 juli 2015 toe te passen.

ACHTERGROND

Collectief verhaal vergemakkelijkt de toegang tot de rechter voor degenen van wie de rechten zijn geschonden door een en dezelfde entiteit. Het stelt hen in staat hun rechten collectief af te dwingen wanneer ze dit uit kostenoverweging of de tijd die dit vergt niet op individuele basis gedaan zouden hebben.

Het Europees kader voor collectief verhaal vormt een aanvulling op de bestaande mechanismen op Europees niveau, namelijk

• de Europese procedure voor geringe vorderingen,
• de richtlijn inzake alternatieve geschillenbeslechting,
• de richtlijn betreffende bepaalde aspecten van bemiddeling in burgerlijke en handelszaken, of
• de richtlijn betreffende regels voor schadevorderingen volgens nationaal recht wegens inbreuken op het mededingingsrecht.

KERNBEGRIPPEN

BELANGRIJKSTE DOCUMENT

Aanbeveling 2013/396/EU van de Commissie van 11 juni 2013 over gemeenschappelijke beginselen voor mechanismen voor collectieve vorderingen tot staking en tot schadevergoeding in de lidstaten betreffende schendingen van aan het EU-recht ontleende rechten (PB L 201 van 26.7.2013, blz. 60-65)

GERELATEERDE DOCUMENTEN

Verslag van de Commissie aan het Europees Parlement, de Raad en het Europees Economisch en Sociaal Comité over de tenuitvoerlegging van de aanbeveling van de Commissie van 11 juni 2013 over gemeenschappelijke beginselen voor mechanismen voor collectieve vorderingen tot staking en tot schadevergoeding in de lidstaten betreffende schendingen van aan het EU-recht ontleende rechten (2013/396/EU) (COM (2018) 40 final van 25.1.2018)

Mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement, de Raad, het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio’s — “Naar een Europees horizontaal kader voor collectief verhaal” (COM (2013) 401 final van 11.6.2013)

Laatste bijwerking 26.08.2021