19.12.2009   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

L 338/93

(1)

W dniu 23 listopada 2009 r. Republika Litewska (zwana dalej „Litwą”) przedłożyła Radzie – zgodnie z art. 88 ust. 2 akapit trzeci Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską – wniosek w sprawie decyzji dotyczącej planu przyznania przez Litwę pomocy państwa litewskim rolnikom na zakup państwowych gruntów rolnych.

(2)

Ze względu na niewystarczające dochody w rolnictwie trudno jest polepszyć niekorzystną strukturę obszarową litewskich gospodarstw rolnych. W 2009 r. 52,5 % wszystkich gospodarstw stanowiły gospodarstwa o powierzchni poniżej 5 hektarów.

(3)

W roku 2009 kryzys gospodarczy i finansowy znacznie zmniejszył ceny producenta uzyskiwane za produkty rolne na Litwie: w pierwszym kwartale ceny producenta uzyskiwane za produkty rolne spadły o 27 % w porównaniu z pierwszym kwartałem 2008 r., w drugim kwartale spadły o 25,3 % w porównaniu z drugim kwartałem 2008 r., a w trzecim kwartale spadły o 8 % w porównaniu z trzecim kwartałem 2008 r. Spadek ten szczególnie dotyczył cen producenta odnoszących się do roślin uprawnych: w tym samym okresie referencyjnym ceny producenta odnoszące się do roślin uprawnych spadły odpowiednio o 33,6 %, 35,7 % i 17,9 %.

(4)

Pod koniec 2008 r. i w roku 2009 z powodu nieposiadania kapitału własnego przez rolników oraz wysokiego oprocentowania stosowanego przez instytucje kredytowe w odniesieniu do kredytów na zakup gruntów rolnych drastycznemu zmniejszeniu uległy możliwości zaciągania przez rolników kredytów na inwestycje, takie jak zakup gruntów rolnych na warunkach rynkowych. W czwartym kwartale 2008 r. i w roku 2009 oprocentowanie kredytów na zakup gruntów rolnych kształtowało się na poziomie 9,51–15,99 % w skali roku.

(5)

Pomoc państwa przyznana zostanie w dwóch alternatywnych formach: 1) przez pomnożenie ceny rynkowej nabywanego gruntu przez współczynnik wagowy (0,6 lub 0,75 w przypadku młodych rolników, jeżeli zostaną spełnione wszystkie warunki określone w programie pomocy); 2) przez sprzedaż państwowych gruntów rolnych na raty – w takim przypadku pomoc odpowiada różnicy między faktycznymi odsetkami płaconymi przez nabywcę, które wynoszą co najmniej 5 %, a odsetkami stosowanymi przez bank udzielający kredytu.

(6)

Pomoc państwa, która ma zostać przyznana, wynosi maksymalnie 55 milionów litów litewskich (LTL) i powinna umożliwić zakup ogółem 370 000 hektarów gruntów rolnych – w ilości maksymalnie 300 hektarów gruntów rolnych na nabywcę – w okresie od 2010 do 2013 r. Przeciętna kwota pomocy na gospodarstwo powinna wynieść około 11 000 LTL. Grunty te mogą być sprzedawane osobom fizycznym, które spełniają następujące warunki: przedłożyły tzw. pojedynczy wniosek w ramach systemu pomocy obszarowej zgodnie z art. 11 rozporządzenia Komisji (WE) nr 796/2004 z dnia 21 kwietnia 2004 r. ustanawiającego szczegółowe zasady wdrażania wzajemnej zgodności, modulacji oraz zintegrowanego systemu administracji i kontroli przewidzianych w rozporządzeniu Rady (WE) nr 1782/2003 ustanawiającego wspólne zasady dla systemów pomocy bezpośredniej w zakresie wspólnej polityki rolnej oraz określonych systemów wsparcia dla rolników (1) w roku poprzedzającym rok przedłożenia ich wniosku o pomoc państwa; zarządzają księgowością danego gospodarstwa rolnego; mają praktyczne doświadczenie w rolnictwie i zarejestrowane gospodarstwo rolne lub mają praktyczne doświadczenie w rolnictwie i posiadają dyplom z dziedziny rolnictwa lub dokument potwierdzający odbycie szkolenia zawodowego w dziedzinie rolnictwa. Grunty mogą być również sprzedawane osobom prawnym, których co najmniej połowa rocznych dochodów pochodzi ze sprzedaży produktów rolnych przeznaczonych na rynek i które udowodnią rentowność ekonomiczną.

(7)

Sprzedaż państwowych gruntów rolnych na raty może odbywać się w okresie nie dłuższym niż 15 lat, przy czym nabywca zaczyna spłaty od drugiego roku, płacąc na wstępie 10 % ceny, z wyjątkiem młodych rolników poniżej czterdziestego roku życia, którzy powinni zapłacić tylko 5 %. Nabywca musi spełnić minimalne wymogi ochrony środowiska, higieny i dobrostanu zwierząt.

(8)

W przypadku państwowych gruntów rolnych nie jest stosowana procedura przetargowa, lecz cena jest obliczana na podstawie litewskiej ustawy o podstawach wyceny nieruchomości i działalności gospodarczej, tj. po ocenie wartości każdej parceli gruntu według ceny rynkowej. Współczynnik 0,6 stosuje się do tak obliczonej ceny, jeżeli młodzi rolnicy poniżej czterdziestego roku życia, którzy korzystali z danego gruntu przez przynajmniej jeden rok, płacą za niego od razu. Współczynnik 0,75 stosuje się, jeżeli młodzi rolnicy poniżej czterdziestego roku życia, którzy korzystali z danego gruntu przez przynajmniej jeden rok, płacą za niego w ratach. Nabywcy państwowych gruntów nie mogą zmienić głównego celu użytkowania tych gruntów wcześniej niż pięć lat od daty ich nabycia. Jeżeli do ceny gruntu zastosowano któryś z wyżej wymienionych współczynników, nabywca nie może przekazać tej nieruchomości wcześniej niż pięć lat od daty jej nabycia.

(9)

Na tym etapie Komisja nie wszczęła żadnej procedury ani nie zajęła stanowiska w sprawie charakteru i zgodności pomocy.

(10)

Zaistniały zatem wyjątkowe okoliczności, które umożliwiają uznanie takiej pomocy – na zasadzie odstępstwa i wyłącznie w stopniu, w jakim jest ona niezbędna do pomyślnego zakończenia reformy rolnej oraz do poprawy struktury gospodarstw rolnych i efektywności rolnictwa na Litwie – za zgodną z rynkiem wewnętrznym,