Rozporządzenie (UE) 2018/1805 ma na celu ułatwienie transgranicznego odzyskiwania mienia pochodzącego z przestępstwa i doprowadzenie do zwiększenia skuteczności procesu zabezpieczania i konfiskaty w UE funduszy pochodzących z nielegalnych źródeł.

Rozporządzenie stanowi część opracowanego przez Komisję Europejską planu działania na rzecz skuteczniejszego zwalczania finansowania terroryzmu. Przyczynia się ono do urzeczywistnienia unii bezpieczeństwa poprzez pozbawianie przestępców ich aktywów.

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

Zakres

W rozporządzeniu ustanowiono zasady, na mocy których państwo UE uznaje i wykonuje na swoim terytorium nakazy zabezpieczenia* i nakazy konfiskaty* wydane przez inne państwo UE w ramach postępowań w sprawach karnych.

Założenia

Poniżej przedstawiono kluczowe założenia rozporządzenia.

Problemy związane ze stosowaniem istniejących instrumentów prawnych mają zostać rozwiązane dzięki wprowadzeniu jednego rozporządzenia obejmującego swoim zakresem zarówno nakazy zabezpieczenia, jak i nakazy konfiskaty, które to rozporządzenie jest bezpośrednio stosowane w UE.
Zastosowanie ogólnej zasady wzajemnego uznawania, zgodnie z którą wszystkie orzeczenia sądowe w sprawach karnych zapadłe w jednym państwie UE będą zazwyczaj bezpośrednio uznawane i egzekwowane w innym państwie UE. Podstawy odmowy uznania lub wykonania są przy tym ograniczone.
Wprowadzenie standardowych zaświadczeń i procedur umożliwiających szybsze i skuteczniejsze podejmowanie działań w zakresie zabezpieczenia i konfiskaty.
Ustanowienie 45-dniowego terminu na podjęcie decyzji w sprawie uznania nakazu konfiskaty, a także ustanowienie (mających zastosowanie w trybie pilnym): 48-godzinnego terminu na podjęcie decyzji w sprawie uznania nakazu zabezpieczenia i 48-godzinnego terminu na podjęcie środków koniecznych do wykonania nakazu zabezpieczenia. Terminy te mogą zostać wydłużone pod warunkiem spełnienia ściśle określonych wymogów.
Wprowadzenie przepisów służących przestrzeganiu praw ofiar przestępstwa do odszkodowania i zwrotu mienia w sprawach transgranicznych.

OD KIEDY ROZPORZĄDZENIE MA ZASTOSOWANIE?

Ma ono zastosowanie od 19 grudnia 2020 roku.

KONTEKST

Rozporządzenie uzupełnia już obowiązujące akty prawne w dziedzinie współpracy policyjnej i wymiarów sprawiedliwości w sprawach karnych w UE, w tym między innymi:

dyrektywę w sprawie zabezpieczenia i konfiskaty narzędzi służących do popełnienia przestępstwa i korzyści pochodzących z przestępstwa,
dyrektywę w sprawie europejskiego nakazu dochodzeniowego,
dyrektywę w sprawie dostępu do obrońcy,
dyrektywę w sprawie prawa do informacji w postępowaniu karnym,
dyrektywę w sprawie prawa do tłumaczenia ustnego i tłumaczenia pisemnego w postępowaniu karnym,
dyrektywę w sprawie pomocy prawnej, oraz
dyrektywę w sprawie domniemania niewinności.

Więcej informacji:

Przeciwdziałanie praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu na szczeblu UE (Komisja Europejska).

KLUCZOWE POJĘCIA

Nakaz zabezpieczenia. Decyzja wydana lub zatwierdzona przez organ wydający do celów przeprowadzenia konfiskaty mienia, aby zapobiec zniszczeniu, przetworzeniu, przemieszczeniu, przekazaniu lub pozbyciu się mienia, które ten organ zamierza skonfiskować.

Nakaz konfiskaty. Sankcja lub środek prawomocnie orzeczone przez sąd po przeprowadzeniu postępowania w związku z popełnieniem przestępstwa, skutkujące ostatecznym pozbawieniem mienia osoby lub przedsiębiorstwa.

GŁÓWNY DOKUMENT

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1805 z dnia 14 listopada 2018 r. w sprawie wzajemnego uznawania nakazów zabezpieczenia i nakazów konfiskaty (Dz.U. L 303 z 28.11.2018, s. 1–38).

DOKUMENTY POWIĄZANE

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/2844 z dnia 13 grudnia 2023 r. w sprawie cyfryzacji współpracy sądowej i dostępu do wymiaru sprawiedliwości w sprawach cywilnych i handlowych o charakterze transgranicznym oraz współpracy wymiarów sprawiedliwości i dostępu do wymiaru sprawiedliwości w sprawach karnych o charakterze transgranicznym oraz zmieniające niektóre akty w tych dziedzinach (Dz.U. L, 2023/2844 z 27.12.2023).

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/1919 z dnia 26 października 2016 r. w sprawie pomocy prawnej z urzędu dla podejrzanych i oskarżonych w postępowaniu karnym oraz dla osób, których dotyczy wniosek w postępowaniu dotyczącym europejskiego nakazu aresztowania (Dz.U. L 297 z 4.11.2016, s. 1–8).

Kolejne zmiany dyrektywy (UE) 2016/1919 zostały włączone do tekstu pierwotnego. Tekst skonsolidowany ma jedynie wartość dokumentacyjną.

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/800 z dnia 11 maja 2016 r. w sprawie gwarancji procesowych dla dzieci będących podejrzanymi lub oskarżonymi w postępowaniu karnym (Dz.U. L 132 z 21.5.2016, s. 1–20).

Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady Europejskiej i Rady – Realizacja Europejskiej agendy bezpieczeństwa w celu zwalczania terroryzmu i utorowania drogi ku rzeczywistej i skutecznej unii bezpieczeństwa (COM(2016) 230 final z 20.4.2016).

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/343 z dnia 9 marca 2016 r. w sprawie wzmocnienia niektórych aspektów domniemania niewinności i prawa do obecności na rozprawie w postępowaniu karnym (Dz.U. L 65 z 11.3.2016, s. 1–11).

Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie planu działania na rzecz skuteczniejszego zwalczania finansowania terroryzmu (COM(2016) 50 final z 2.2.2016).

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/42/UE z dnia 3 kwietnia 2014 r. w sprawie zabezpieczenia i konfiskaty narzędzi służących do popełnienia przestępstwa i korzyści pochodzących z przestępstwa w Unii Europejskiej (Dz.U. L 127 z 29.4.2014, s. 39–50)

Zob. tekst skonsolidowany.

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/48/UE z dnia 22 października 2013 r. w sprawie prawa dostępu do adwokata w postępowaniu karnym i w postępowaniu dotyczącym europejskiego nakazu aresztowania oraz w sprawie prawa do poinformowania osoby trzeciej o pozbawieniu wolności i prawa do porozumiewania się z osobami trzecimi i organami konsularnymi w czasie pozbawienia wolności (Dz.U. L 294 z 6.11.2013, s. 1–12).

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2012/13/UE z dnia 22 maja 2012 r. w sprawie prawa do informacji w postępowaniu karnym (Dz.U. L 142 z 1.6.2012, s. 1–10).

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/64/UE z dnia 20 października 2010 r. w sprawie prawa do tłumaczenia ustnego i tłumaczenia pisemnego w postępowaniu karnym (Dz.U. L 280 z 26.10.2010, s. 1–7).

Decyzja ramowa Rady 2006/783/WSiSW z dnia 6 października 2006 r. w sprawie stosowania zasady wzajemnego uznawania do nakazów konfiskaty (Dz.U. L 328 z 24.11.2006, s. 59–78).

Zob. tekst skonsolidowany.

Decyzja ramowa Rady 2003/577/WSiSW z dnia 22 lipca 2003 r. w sprawie wykonania w Unii Europejskiej postanowień o zabezpieczeniu mienia i środków dowodowych (Dz.U. L 196 z 2.8.2003, s. 45–55).

Zob. tekst skonsolidowany.

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2014/41/UE z dnia 3 kwietnia 2014 r. w sprawie europejskiego nakazu dochodzeniowego w sprawach karnych (Dz.U. L 130 z 1.5.2014, s. 1–36).

Zob. tekst skonsolidowany.

Ostatnia aktualizacja: 19.04.2024

Top