21.6.2005   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

L 157/3

(1)

Republika Bułgarii i Rumunia złożyły wnioski o przystąpienie do Unii Europejskiej.

(2)

W swoich opiniach z dnia 15 lipca 1997 r. w sprawie Republiki Bułgarii i Rumunii, Komisja miała już okazję wyrazić swój pogląd na temat niektórych istotnych aspektów wynikających z problemów, które pojawiają się w związku z tymi wnioskami.

(3)

Na swoim spotkaniu w Kopenhadze w czerwcu 1993 r. Rada Europejska po raz pierwszy ustanowiła kryteria polityczne, gospodarcze i zgodności z dorobkiem prawnym, które należy spełnić przed przystąpieniem, i którymi kierowano się w procesie przystąpienia, jak również w okresowych ocenach gotowości Republiki Bułgarii i Rumunii sporządzanych przez Komisję. Kryteria polityczne wymagają od Republiki Bułgarii i Rumunii zapewnienia stabilności instytucji będących gwarantem demokracji, praworządności, respektowania praw człowieka oraz poszanowania i ochrony praw mniejszości; wymagania te zostały sformułowane jako konstytucyjne zasady w Traktacie o Unii Europejskiej i podkreślone w Karcie Praw Podstawowych Unii Europejskiej. Kryteria gospodarcze wymagają istnienia sprawnej gospodarki rynkowej, jak również zdolności przeciwstawiania się presji konkurencji i siłom rynkowym działającym wewnątrz Unii. Kryterium zgodności z dorobkiem prawnym odnosi się do zdolności do przyjęcia na siebie obowiązków członkostwa wynikających z prawodawstwa Unii i z dorobku prawnego, szczególnie zaś realizacji celów unii politycznej, gospodarczej i walutowej.

(4)

Warunki i uregulowania dotyczące przystąpienia obu państw były negocjowane podczas konferencji organizowanych między Państwami Członkowskimi a Republiką Bułgarii i Rumunią.

(5)

W swoim dokumencie strategicznym w sprawie postępów w procesie rozszerzenia, przyjętym w dniu 6 października 2004 r., Komisja stwierdziła, że Republika Bułgarii oraz Rumunia spełniają kryteria polityczne. Mając na uwadze postęp poczyniony przez obydwa kraje, bilans realizacji przyjętych zobowiązań oraz uwzględniając trwające przygotowania, Komisja oczekuje, że kraje te spełnią kryteria gospodarcze oraz kryteria związane z dorobkiem prawnym Wspólnoty i będą gotowe na przyjęcie członkostwa w dniu 1 stycznia 2007 r. Komisja dołoży wszelkich starań, aby osiągnąć cel Rady Europejskiej i zakończyć powodzeniem negocjacje z Bułgarią i Rumunią w 2004 r., zależnie od osiągnięć poszczególnych krajów, dążąc do podpisania Traktatu o Przystąpieniu jak najwcześniej w 2005 r.

(6)

Negocjacje te zostały zakończone w grudniu 2004 r i wydaje się, że uzgodnione w ten sposób przepisy są sprawiedliwe i właściwe; dlatego też rozszerzenie umożliwi Unii Europejskiej odgrywanie większej roli w rozwoju stosunków międzynarodowych, przy jednoczesnym zachowaniu wewnętrznej spójności i dynamiki.

(7)

Przystępując do Unii Europejskiej Republika Bułgarii oraz Rumunia w pełni przyjmują Traktat ustanawiający Konstytucję dla Europy, oraz, do chwili jego wejścia w życie, Traktat o Unii Europejskiej wraz ze wszystkimi jego celami i wszystkimi decyzjami przyjętymi od chwili wejścia w życie Traktatów ustanawiających Wspólnoty Europejskie i Traktat o Unii Europejskiej, jak również i opcje przyjęte w związku z rozwojem i wzmocnieniem tych Wspólnot i Unii.

(8)

Istotną cechą porządku prawnego wprowadzonego przez Traktaty ustanawiające Wspólnoty Europejskie i, z chwilą jego wejścia w życie, Traktat ustanawiający Konstytucję dla Europy, jest to, że niektóre z ich postanowień i niektóre akty przyjęte przez instytucje są bezpośrednio stosowane, że prawo wspólnotowe jest nadrzędne wobec wszelkich przepisów krajowych, które mogłyby z nim kolidować, oraz że istnieją procedury zapewniające jednolitą interpretację prawa unijnego; z przystąpieniem do Unii Europejskiej wiąże się uznanie wiążącego charakteru tych zasad, których przestrzeganie jest niezbędne do zapewnienia skuteczności i jedności prawa unijnego.

(9)

Komisja wzywa Republikę Bułgarii oraz Rumunię do energicznych działań w celu szybkich postępów, jakich jeszcze należy dokonać w kontekście spełnienia przed przystąpieniem kryteriów politycznych i gospodarczych, jak też i w ramach przyjęcia, wdrożenia i egzekwowania dorobku prawnego Wspólnoty. Komisja będzie uważnie monitorować wdrażanie zobowiązań i obowiązków powziętych przez oba państwa i wesprze te państwa używając dostępnych jej instrumentów. Na podstawie tego stałego monitorowania Komisja zastrzega sobie prawo, na mocy Traktatu o Przystąpieniu, a w szczególności art. 39 Protokołu o Przystąpieniu, do przedstawienia wniosku zalecającego opóźnienie przystąpienia o jeden rok do dnia 1 stycznia 2008 r., jeżeli uzna, że posiada wyraźne dowody, że stan przygotowania Republiki Bułgarii lub Rumunii do przyjęcia i wdrożenia dorobku prawnego Wspólnoty świadczy o istnieniu poważnego ryzyka, że jedno z tych państw będzie zdecydowanie nieprzygotowane do spełnienia wymagań związanych z przystąpieniem w dniu 1 stycznia 2007 r. w pewnej liczbie ważnych dziedzin, w tym odrębnych zobowiązań i wymogów mających zastosowanie wobec Rumunii w dziedzinie sprawiedliwości i spraw wewnętrznych oraz konkurencji. W związku z tym monitorowaniem, Komisja zastrzega sobie również prawo do powoływania się na różne klauzule ochronne przewidziane w Traktacie o Przystąpieniu w odniesieniu do obu państw, a także na szczególny mechanizm odnoszący się do pomocy państwa przewidziany w Traktacie o Przystąpieniu w odniesieniu do Rumunii w przypadku, gdy to państwo nie przestrzegałoby zobowiązań związanych z bilansem wdrażania dorobku prawnego w tej dziedzinie.

(10)

Komisja wzywa władze Bułgarii i Rumunii do zakończenia tłumaczenia i weryfikacji dorobku prawnego Wspólnoty przed dniem przystąpienia w celu zapewnienia pewności prawnej we wdrażaniu prawodawstwa.

(11)

Jednym z celów Unii Europejskiej jest pogłębienie solidarności między tworzącymi ją narodami z poszanowaniem ich historii, kultury i tradycji.

(12)

Rozszerzenie Unii Europejskiej wynikające z przystąpienia Republiki Bułgarii oraz Rumunii przyczyni się do dalszego wzmocnienia bezpieczeństwa i wolności w Europie.