(1)

W następstwie rosyjskiej agresji wojskowej na Ukrainę i w obliczu możliwości przedłużającego się zakłócenia, a nawet wstrzymania dostaw gazu z Rosji, w celu ochrony swoich obywateli i gospodarki Unii, Unia podjęła inicjatywy mające na celu zwiększenie gotowości na takie zakłócenia.

(2)

W tym kontekście przyjęto rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/1032 (2), aby zapewnić napełnianie podziemnych magazynów gazu państw członkowskich w okresie zimowym 2022–2023 i później.

(3)

W odniesieniu do 2023 r. i późniejszych lat art. 6a ust. 7 akapit pierwszy rozporządzenia (UE) 2017/1938 przewiduje, że każde państwo członkowskie z podziemnymi magazynami gazu przedkłada Komisji do dnia 15 września poprzedniego roku, w formie zagregowanej, projekt trajektorii napełniania, z celami pośrednimi na luty, maj, lipiec i wrzesień, w tym informacje techniczne, dla tych instalacji na jego terytorium i bezpośrednio połączonych z jego obszarem rynku. Trajektoria napełniania i cele pośrednie opierają się na wskaźniku średniego napełnienia z pięciu poprzednich lat.

(4)

Art. 6a ust. 7 akapit trzeci rozporządzenia (UE) 2017/1938 stanowi, że na podstawie informacji technicznych dostarczonych przez każde państwo członkowskie oraz z uwzględnieniem oceny przeprowadzonej przez GKG, Komisja przyjmuje akty wykonawcze określające indywidualną trajektorię napełniania dla każdego państwa członkowskiego do dnia 15 listopada poprzedniego roku zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 18a ust. 2 wspomnianego rozporządzenia. Komisję wspomaga komitet procedury komitetowej, o którym mowa w art. 18a ust. 1 rozporządzenia (UE) 2017/1938, „Komitet ds. magazynowania gazu”.

(5)

Do dnia 15 listopada 2022 r. Komisja ma przyjąć akty wykonawcze określające trajektorie napełniania wraz z celami pośrednimi na 2023 r. dla państw członkowskich posiadających podziemne magazyny gazu. Ze względu ograniczony czas na przyjęcie tych aktów wykonawczych dla wszystkich zainteresowanych państw członkowskich należy przyjąć jeden akt wykonawczy.

(6)

Ze względu na dużą niepewność w odniesieniu do ogólnej sytuacji w zakresie bezpieczeństwa dostaw gazu oraz rozwoju popytu na gaz i dostaw gazu w Unii i poszczególnych państwach członkowskich, różne scenariusze zużycia w zależności od temperatur zimowych oraz zakres dobrowolnych środków redukcji zapotrzebowania wdrożonych przez państwa członkowskie na podstawie art. 3 rozporządzenia Rady (UE) 2022/1369 (3), trajektorie napełniania określone w niniejszym rozporządzeniu powinny obejmować technicznie wykonalne minimalne cele pośrednie, które umożliwią państwom członkowskim osiągnięcie celu napełnienia wynoszącego 90 % do dnia 1 listopada 2023 r.

(7)

Trajektorie napełniania powinny w miarę możliwości uwzględniać trajektorie napełniania przedstawione przez państwa członkowskie i uwzględniać średni wskaźnik napełnienia w ciągu poprzednich pięciu lat. Techniczna wykonalność celów pośrednich określonych w niniejszym rozporządzeniu powinna również uwzględniać zagregowaną krzywą zdolności zatłaczania magazynów w każdym państwie członkowskim. Cele te należy określić w sposób gwarantujący bezpieczeństwo dostaw gazu na poziomie Unii, przy jednoczesnym unikaniu niepotrzebnych obciążeń dla państw członkowskich, uczestników rynku gazu, operatorów systemów magazynowania lub odbiorców oraz bez nadmiernego zakłócania konkurencji między instalacjami magazynowymi znajdującymi się w sąsiadujących państwach członkowskich.

(8)

Cel pośredni na dzień 1 lutego 2023 r. jest ważnym celem pośrednim w zakresie bezpieczeństwa dostaw w okresach zimowych 2022–2023 i 2023–2024. Ustalenie tego celu na 45 % minimalnej unijnej średniej ma na celu zapewnienie bezpieczeństwa dostaw w grudniu 2022 r. i styczniu 2023 r., kiedy zapotrzebowanie na gaz jest wysokie, przy jednoczesnym uniknięciu uszczuplenia magazynowania w lutym i marcu 2023 r. W szczególności należy zapewnić elastyczność we wczesnych miesiącach zimowych, jeśli zima okaże się chłodniejsza niż zazwyczaj. Niemniej jednak państwa członkowskie powinny wspólnie dążyć do napełnienia 55 % pojemności podziemnych magazynów gazu w Unii, jeżeli miesiące zimowe nie będą zimniejsze od średniej.

(9)

Zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2017/1938 poziomy napełnienia, które wynoszą do pięciu punktów procentowych poniżej celu, uznaje się za zgodne z celami określonymi w rozporządzeniu (UE) 2017/1938. W przypadku gdy poziom napełnienia w państwie członkowskim jest o więcej niż pięć punktów procentowych niższy od poziomu jego trajektorii napełniania, właściwy organ powinien natychmiast wprowadzić skuteczne środki, aby zwiększyć ten poziom. Państwa członkowskie powinny informować Komisję oraz GKG o takich środkach.

(10)

W przypadku państw członkowskich objętych zakresem art. 6a ust. 3 rozporządzenia (UE) 2017/1938 docelowy poziom napełnienia należy zmniejszyć o ilość dostarczoną do państw trzecich w okresie odniesienia 2016–2021, jeżeli średnia dostarczona ilość wynosiła ponad 15 TWh rocznie w okresie wycofywania gazu z magazynów (październik – kwiecień).

(11)

Komisja Europejska zapowiedziała utworzenie unijnej platformy energetycznej przewidującej m.in. możliwość wspólnego zakupu gazu, co Rada Europejska zatwierdziła w swych konkluzjach z 30 i 31 maja 2022 r. Wspólne zakupy mogą przyczynić się do wyrównania dostępu przedsiębiorstw w całej UE do nowych lub alternatywnych źródeł gazu na lepszych warunkach. W szczególności stosowanie agregacji zapotrzebowania może pomóc państwom członkowskim w złagodzeniu wyzwań w sezonie napełniania 2023–2024, umożliwiając, w granicach prawa konkurencji, wspieranie lepszej koordynacji zarządzania napełnianiem i magazynowaniem oraz pomóc w unikaniu nadmiernych szczytów cen powodowanych między innymi nieskoordynowanym napełnianiem magazynów.

(12)

Państwa członkowskie powinny osiągnąć cel napełnienia 90 % swoich instalacji magazynowych, o którym mowa w art. 6a ust. 1 rozporządzenia (UE) 2017/1938, w tym w szczególności poprzez agregację popytu i udział w mechanizmach wspólnych zakupów, jak określono w komunikacie Komisji z dnia 18 października 2022 r.

(13)

Przy napełnianiu magazynów oraz w świetle wyzwań związanych z sezonem napełniania w 2023 r. państwa członkowskie powinny jak najlepiej wykorzystać wszystkie dostępne narzędzia koordynacji na szczeblu UE. Wykorzystanie unijnej platformy energetycznej do agregacji zapotrzebowania z myślą o potencjalnym wspólnym zakupie gazu może przyczynić się do lepszej koordynacji napełniania magazynów. Na przykład państwa członkowskie powinny już teraz przygotować się do uczestnictwa w agregacji zapotrzebowania wolumenu równego co najmniej 15 % całkowitego wolumenu niezbędnego do osiągnięcia celu 90 %.

(14)

Trajektorie napełniania powinny również uwzględniać ocenę Grupy Koordynacyjnej ds. Gazu, z którą przeprowadzono konsultacje na posiedzeniu w dniu 21 października 2022 r.

(15)

Biorąc pod uwagę potrzebę ustalenia trajektorii napełniania na 2023 r. do dnia 15 listopada 2022 r., niniejsze rozporządzenie powinno wejść w życie następnego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

(16)

Środki przewidziane w niniejszym rozporządzeniu są zgodne z opinią Komitetu ds. Magazynowania Gazu,