English
Select your language
Official EU languages:
Access to European Union law
EUR-Lex
Access to European Union law
This document is an excerpt from the EUR-Lex website
Use quotation marks to search for an "exact phrase". Append an asterisk (*) to a search term to find variations of it (transp*, 32019R*). Use a question mark (?) instead of a single character in your search term to find variations of it (ca?e finds case, cane, care).
Need more search options? Use the
Advanced search
Mededeling over corruptiebestrijding
SAMENVATTING VAN:
WAT IS HET DOEL VAN DE GEZAMENLIJKE COMMUNICATIE?
De mededeling over corruptiebestrijding heeft tot doel een overzicht te geven van de bestaande anticorruptiewetgeving en -beleid van de Europese Unie (EU), de uitdagingen in kaart te brengen en na te denken over hoe het toekomstige EU-optreden kan worden opgevoerd.
KERNPUNTEN
- De EU en alle EU-lidstaten zijn partij bij het Verdrag van de Verenigde Naties tegen corruptie, het enige juridisch bindende universele instrument voor corruptiebestrijding, en blijven zich inzetten voor de uitvoering ervan.
- In mei 2023 heeft de Europese Commissie deze mededeling gepubliceerd, samen met een voorstel voor een richtlijn om corruptie te bestrijden door middel van het strafrecht en een nieuwe sanctieregeling voor corruptie, als een anticorruptiepakket.
- De mededeling stelt het EU-netwerk tegen corruptie vast en belast de Commissie met het in kaart brengen van gebieden in de EU met een hoog risico op corruptie ter voorbereiding op een toekomstige EU-corruptiebestrijdingsstrategie.
Impact van corruptie
Volgens de mededeling:
- is corruptie zeer schadelijk voor de samenleving, de democratie, de economie en het individu;
- ondermijnt corruptie instellingen en openbare diensten, maakt georganiseerde misdaad en buitenlandse inmenging mogelijk en belemmert duurzame economische groei; in het bijzonder hebben, de EU-strategie voor de veiligheidsunie (zie samenvatting) en de EU-strategie inzake georganiseerde criminaliteit 2021-2025 het bijzondere risico op corruptie in sectoren als gezondheidszorg, afvalbeheer, bouw en vervoer in kaart gebracht;
- kost corruptie de EU-economie ten minste 120 miljard euro per jaar.
EU-kader voor corruptiebestrijding
- De EU heeft strafwetgeving om corruptie te bestrijden, maar die is gefragmenteerd en achterhaald.
- De belangrijkste EU-wetgeving is:
- de Verdrag van 1997 inzake de bestrijding van corruptie waarbij ambtenaren betrokken zijn (zie samenvatting); en
- Kaderbesluit van de Raad 2003/568/JBZ over de bestrijding van corruptie in de particuliere sector (zie samenvatting).
- Recentere maatregelen zijn onder meer:
- Richtlijn (EU) 2017/1371 betreffende de strafrechtelijke bescherming van de financiële belangen van de EU (“PIF-richtlijn”, zie samenvatting); en
- Richtlijn (EU) 2024/1260 inzake ontneming en confiscatie van vermogensbestanddelen (zie samenvatting).
- De EU identificeert en pakt corruptierisico’s aan op gebieden als overheidsopdrachten, belastingwetgeving en transparantie van ondernemingen.
- Doeltreffende opsporing, vervolging en bestraffing van corruptie zijn van cruciaal belang, met de steun van EU-agentschappen en gereedschappen zoals het Europees aanhoudingsbevel, alsook mechanismen voor de ontneming van vermogensbestanddelen.
- De voorgestelde richtlijn inzake corruptiebestrijding heeft tot doel gemeenschappelijke EU-brede regels vast te stellen inzake definities, sancties, preventie en handhaving.
- In de mededeling wordt het EU-netwerk tegen corruptie opgericht, dat rechtshandhavingsinstanties, overheidsinstanties, beroepsbeoefenaars, het maatschappelijk middenveld en andere belanghebbenden samenbrengt en fungeert als katalysator voor corruptiepreventie in de hele EU.
- De Commissie heeft tot taak om gemeenschappelijke gebieden in de hele EU in kaart te brengen waar corruptierisico’s hoog zijn, ter voorbereiding op een toekomstige EU-corruptiebestrijdingsstrategie.
Ondersteuning van de inspanningen op het gebied van corruptiebestrijding in de lidstaten
- De EU ondersteunt de hervormingen van de lidstaten op het gebied van corruptiebestrijding door:
- de verslagen over de rechtsstaat en hun gerichte aanbevelingen aan de lidstaten;
- het Europees semester;
- concrete mijlpalen in de herstel- en veerkrachtplannen;
- technische bijstand; en
- financiering.
Integriteit en transparantie
- De EU zal samenwerken met de particuliere sector, het maatschappelijk middenveld, onderzoekers, de media en burgers om een cultuur van integriteit, transparantie en nultolerantie voor corruptie te bevorderen.
- De belangrijkste prioriteiten zijn:
- bewustmaking;
- burgerschapsvorming; en
- ondersteuning voor klokkenluiders, journalisten en mensenrechtenverdedigers.
Buiten de EU
- De EU bevordert de bestrijding van corruptie in haar uitbreidings- en nabuurschapsbeleid, handelsbetrekkingen en ontwikkelingssamenwerking.
- De Hoge Vertegenwoordiger van de EU voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid, gesteund door de Commissie, heeft een voorstel ingediend voor een sanctiekader voor gemeenschappelijk buitenlands- en veiligheidsbeleid om ernstige corruptie buiten de EU aan te pakken.
ACHTERGROND
Zie voor meer informatie:
- Corruptiebestrijding (Europese Commissie).
BELANGRIJKSTE DOCUMENT
Gezamenlijke Mededeling aan het Europees Parlement, de Raad en het Europees Economisch en Sociaal Comité over corruptiebestrijding (JOIN(2023) 12 final, ).
Laatste bijwerking: