22.7.2011   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

C 216/1

(1)

Op 26 maart 2010 hechtte de Europese Raad zijn goedkeuring aan het voorstel van de Commissie voor een nieuwe groei- en werkgelegenheidsstrategie. Deze Europa 2020-strategie moet voor betere coördinatie van het economisch beleid zorgen en zich toespitsen op de sleutelgebieden waarop Europa's potentieel voor duurzame groei en concurrentie vermogen een krachtige impuls nodig heeft.

(2)

De Raad heeft op 13 juli 2010 een aanbeveling inzake de globale richtsnoeren voor het economisch beleid van de lidstaten en de Unie (2010-2014) aangenomen, en op 21 oktober 2010 een besluit betreffende de richtsnoeren voor het werkgelegenheidsbeleid van de lidstaten (1), die samen de „geïntegreerde richtsnoeren” vormen. De lidstaten werd verzocht in hun nationaal economisch en werkgelegenheidsbeleid met de geïntegreerde richtsnoeren rekening te houden.

(3)

Op 12 januari 2011 hechtte de Commissie haar goedkeuring aan de eerste jaarlijkse groeianalyse en gaf daarmee de aanzet tot een nieuwe cyclus van economische governance in de EU en het eerste Europees semester van voorafgaande en geïntegreerde beleidscoördinatie, dat op de Europa 2020-strategie berust.

(4)

Op 25 maart 2011 heeft de Europese Raad de prioriteiten inzake begrotingsconsolidatie en structurele hervorming goedgekeurd (overeenkomstig de conclusies van de Raad van 15 februari en 7 maart 2011 en in aansluiting op de jaarlijkse groeianalyse van de Commissie). Hij benadrukte dat voorrang moet worden gegeven aan het weer gezond en houdbaar maken van begrotingen, het terugdringen van de werkloosheid door hervormingen van de arbeidsmarkt en nieuwe inspanningen om de groei te stimuleren. Hij verzocht de lidstaten deze prioriteiten in concrete maatregelen om te zetten die in hun stabiliteits- of convergentieprogramma's en in hun nationale hervormingsprogramma's worden opgenomen.

(5)

Op 25 maart 2011 verzocht de Europese Raad voorts de lidstaten die aan het Euro Plus-pact deelnemen, hun toezeggingen tijdig te presenteren om te kunnen worden opgenomen in hun stabiliteits- of convergentieprogramma's en nationale hervormingsprogramma's. Specifieke toezeggingen en maatregelen voor 2011 worden in het Portugese nationale hervormingsprogramma niet expliciet vermeld, maar zullen naar verwachting bij de Europese Raad worden ingediend.

(6)

Op 23 maart 2011 heeft de Portugese regering een stabiliteitsprogramma voor de periode 2011-2014 ingediend bij het nationale parlement, dat dit programma verwierp. Op 19 april 2011 heeft de Portugese regering een nationaal hervormingsprogramma ingediend. De voorgestelde macro-economische en budgettaire scenario's en de beleidsaanbevelingen werden vervangen door het op 17 mei 2011 ondertekende memorandum van overeenstemming.

(7)

Op 17 mei 2011 heeft de Raad Uitvoeringsbesluit 2011/344/EU aangenomen om Portugal overeenkomstig Verordening (EU) nr. 407/2010 van de Raad van 11 mei 2010 houdende instelling van een Europees financieel stabilisatiemechanisme (2) voor een periode van drie jaar van 2011 tot 2014 financiële bijstand op middellange termijn beschikbaar te stellen. Het op dezelfde dag ondertekende begeleidende memorandum van overeenstemming en de latere aanvullingen daarop bepalen de economische beleidsvoorwaarden op basis waarvan de financiële bijstand wordt uitbetaald.

(8)

In 2010 groeide het bbp van Portugal met 1,3%. Naast een sterke groei van de export was deze positieve groei voor een groot deel te danken aan uitzonderlijke factoren die de particuliere consumptie stimuleerden. Prijs- en kostenontwikkelingen bleken duidelijk het concurrentievermogen niet snel genoeg te bevorderden om het tekort op de lopende rekening, dat in 2010 maar liefst 10 % van het bbp bedroeg, te kunnen verhelpen. De zwakke economie in haar geheel en de forse toename van de werkloosheid (11,2 % eind 2010) droegen bij aan een groot overheidstekort, dat van 3,5 % in 2008 steeg tot meer dan 10 % van het bbp in 2009 en tot meer dan 9 % in 2010. De ongunstige ontwikkelingen op het gebied van de overheidsfinanciën, naast slechte vooruitzichten voor de economische groei heeft recentelijk geleid tot een vermindering van het vertrouwen en een grotere druk op de financiële marken, hetgeen zorgen baart over de houdbaarheid van zijn overheidsfinanciën. Doordat ratingbureaus de ratings voor Portugese obligaties herhaaldelijk naar beneden hebben bijgesteld, was het land niet langer in staat zich te herfinancieren tegen tarieven die verenigbaar waren met de budgettaire houdbaarheid op lange termijn. Tegelijkertijd raakte de banksector, die sterk is aangewezen op externe financiering, met name binnen het eurogebied, steeds meer van marktfinanciering afgesneden.

(9)

Portugal zegde toe het economische en financiële aanpassingsprogramma ten uitvoer te leggen om het vertrouwen in zijn staatsschuld en zijn banksector te herstellen en de groei en de werkgelegenheid te ondersteunen. Er is voorzien in een brede aanpak op drie fronten: i) een geloofwaardige en evenwichtige strategie voor budgettaire consolidatie, ondersteund door structurele budgettaire maatregelen en betere budgettaire controle; ii) diepgaande en vroegtijdige structurele hervormingen, ook op de arbeids- en productenmarkten en iii) inspanningen om de financiële sector tegen een onordelijke afbouw van de schuldhefboom te beschermen met behulp van marktconforme mechanismen die met noodvoorzieningen worden ondersteund.

(10)

De Commissie heeft het nationale hervormingsprogramma geëvalueerd. Daarbij heeft zij niet alleen gekeken naar de relevantie ervan voor een houdbaar budgettair en sociaal-economisch beleid in Portugal, maar ook of de EU-regels en -richtsnoeren in acht zijn genomen, gezien de noodzaak om de algemene economische governance van de Europese Unie te versterken door middel van een EU-inbreng in toekomstige nationale besluiten. In dit verband beklemtoont de Commissie dat de geplande maatregelen dringend ten uitvoer moeten worden gelegd zodat voldaan wordt aan Uitvoeringsbesluit 2011/344/EU van de Raad,