6.3.2018   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

C 86/40

—

wara li kkunsidra l-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni lill-Parlament Ewropew, lill-Kunsill, lill-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew u lill-Kumitat għar-Reġjuni tal-15 ta' Lulju 2014 bit-titolu “L-indirizzar ta' prattiki kummerċjali żleali (PKŻ) fil-katina ta' provvista alimentari bejn in-negozji” (COM(2014)0472),

—

wara li kkunsidra r-Rapport tal-Kummissjoni lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill dwar il-prattiki kummerċjali żleali fil-katina ta' provvista alimentari bejn in-negozji (COM(2016)0032),

—

wara li kkunsidra l-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni lill-Parlament Ewropew, lill-Kunsill, lill-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew u lill-Kumitat tar-Reġjuni tat-28 ta' Ottubru 2009 bit-titolu “Katina tal-provvista alimentari fl-Ewropa li taħdem aħjar” (COM(2009)0591),

—

wara li kkunsidra l-Green Paper tal-Kummissjoni tal-31 ta' Jannar 2013 dwar “Prattiki kummerċjali inġusti fil-katina tal-provvista alimentari u mhux alimentari minn negozju għal negozju fl-Ewropa” (COM(2013)0037),

—

wara li kkunsidra d-Dikjarazzjoni bil-Miktub tad-19 ta' Frar 2008 dwar “L-investigazzjoni u r-rimedju tal-abbuż ta' poter minn supermarkets kbar li joperaw fl-Unjoni Ewropea” (1),

—

wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tas-7 ta' Settembru 2010 dwar id-dħul ġust għall-bdiewa: katina tal-provvista alimentari fl-Ewropa li taħdem aħjar (2),

—

wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tad-19 ta' Jannar 2012 dwar żbilanċi fil-katina tal-provvista tal-ikel (3),

—

wara li kkunsidra l-opinjoni tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew tat-12 ta' Novembru 2013 dwar il-Green Paper tal-Kummissjoni dwar “Prattiki kummerċjali inġusti fil-katina tal-provvista alimentari u mhux alimentari minn negozju għal negozju fl-Ewropa”,

—

wara li kkunsidra l-opinjoni tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew dwar is-settur il-kbir tal-bejgħ bl-imnut – tendenzi u impatti fuq il-bdiewa u l-konsumaturi (4),

—

wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tad-19 ta' Jannar 2016 dwar ir-rapport annwali dwar il-Politika tal-Kompetizzjoni tal-UE (5), b'mod partikolari l-paragrafu 104 tagħha,

—

wara li kkunsidra d-Deċiżjoni tal-Kummissjoni tat-30 ta' Lulju 2010 li tistabbilixxi l-Forum ta' Livell Għoli dwar it-titjib tal-funzjonament tal-katina ta' provvista tal-ikel (6),

—

wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tal-5 ta' Lulju 2011 dwar suq tal-konsumaturi aktar effiċjenti u aktar ġust (7),

—

wara li kkunsidra l-istudju “Monitoring the implementation of principles of good practice in vertical relationships in the food supply chain”, li sar minn Areté srl għall-Kummissjoni (Jannar 2016),

—

wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tal-11 ta' Diċembru 2013 dwar il-Pjan ta' Azzjoni Ewropew għas-Settur tal-Konsumaturi għall-benefiċċju tal-atturi kollha (8),

—

wara li kkunsidra d-Direttiva 2006/114/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-12 ta' Diċembru 2006 dwar reklamar qarrieqi u komparattiv (9),

—

wara li kkunsidra d-Direttiva 2011/7/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-16 ta' Frar 2011 dwar il-ġlieda kontra l-ħlas tard fi transazzjonijiet kummerċjali (10),

—

wara li kkunsidra d-Direttiva 2005/29/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-11 ta' Mejju 2005 dwar prattiċi kummerċjali żleali fin-negozju mal-konsumatur fis-suq intern (11),

—

wara li kkunsidra l-“Groceries Code Adjudicator Investigation into Tesco plc” tar-Renju Unit tas-26 ta' Jannar 2016,

—

wara li kkunsidra d-Direttiva tal-Kunsill 93/13/KEE tal-5 ta' April 1993 dwar klawżoli inġusti f'kuntratti mal-konsumatur (12),

—

wara li kkunsidra r-Regolament (UE) Nru 261/2012 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-14 ta' Marzu 2012 li jemenda r-Regolament tal-Kunsill (KE) Nru 1234/2007 fir-rigward tar-relazzjonijiet kuntrattwali fis-settur tal-ħalib u tal-prodotti tal-ħalib (13),

—

wara li kkunsidra r-rapport ta' progress dwar l-Inizjattiva tal-Katina tal-Provvista ta' Lulju 2015,

—

wara li kkunsidra r-rapport tal-2012 minn Consumers International bit-titolu “The relationship between supermarkets and suppliers: what are the implications for consumers?”,

—

wara li kkunsidra l-qafas universali għall-Valutazzjoni tas-Sostenibbiltà ta' sistemi tal-Ikel u l-Agrikoltura (SAFA) żviluppat mill-FAO,

—

wara li kkunsidra s-sitwazzjoni estremament kritika li qed jiffaċċjaw il-bdiewa u l-kooperattivi agrikoli, b'mod speċjali fis-setturi tal-prodotti tal-ħalib, il-laħam tal-majjal, iċ-ċanga, il-frott u l-ħaxix u ċ-ċereali,

—

wara li kkunsidra l-Artikolu 52 tar-Regoli ta' Proċedura tiegħu,

—

wara li kkunsidra r-rapport tal-Kumitat għas-Suq Intern u l-Ħarsien tal-Konsumatur u l-opinjoni tal-Kumitat għall-Agrikoltura u l-Iżvilupp Rurali (A8-0173/2016),

A.

billi l-prattiki kummerċjali inġusti (UTPs) huma problema serja, li sseħħ f'bosta setturi tal-ekonomija; billi r-rapport tal-Kummissjoni tad-29 ta' Jannar 2016 dwar il-prattiki kummerċjali żleali fil-katina ta' provvista alimentari bejn in-negozji (COM(2016)0032) jikkonferma li dawk il-prattiki jistgħu jseħħu f'kull stadju tal-katina tal-provvista tal-ikel; billi l-problema hija partikolarment evidenti fil-katina tal-provvista tal-ikel, b'effetti negattivi fuq l-iktar ħolqa dgħajfa tal-katina; billi l-problema hija kkonfermata mill-entitajiet kollha fil-katina tal-provvista tal-ikel u minn ħafna awtoritajiet nazzjonali tal-kompetizzjoni; billi l-Kummissjoni, il-Parlament u l-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew ripetutament ġibdu l-attenzjoni dwar il-problema tal-UTPs;

B.

billi huwa diffiċli li “inġustizzja” fil-katina tal-provvista tal-ikel tiġi tradotta fi ksur tad-dritt tal-kompetizzjoni attwali, peress li l-għodod eżistenti huma effikaċi biss fuq xi forom ta' mġiba antikompetittiva;

C.

filwaqt li jitqiesu d-daqs u l-importanza strateġika tal-katina tal-provvista tal-ikel għall-Unjoni Ewropea; billi s-settur jimpjega 'l fuq minn 47 miljun ruħ fl-UE u jirrappreżenta madwar 7 % tal-valur miżjud gross fil-livell tal-UE, u billi l-valur totali tas-suq tal-UE għal prodotti marbuta mal-kummerċ tal-ikel bl-imnut huwa stmat li huwa ta' EUR 1,05 biljun; billi s-settur tas-servizzi bl-imnut jirrappreżenta 4,3 % tal-PDG tal-UE u 17 % tal-SMEs tal-UE (14); billi 99,1 % tal-kumpaniji fis-settur tal-ikel u tax-xorb huma SMEs u mikrointrapriżi;

D.

billi s-suq uniku ġab benefiċċji kbar għall-operaturi fil-katina tal-provvista tal-ikel, u l-kummerċ tal-ikel għandu dimensjoni transfruntiera dejjem aktar sinifikanti u huwa ta' importanza partikolari għall-funzjonament tas-suq intern; billi l-kummerċ transfruntier bejn l-Istati Membri tal-UE jirrappreżenta 20 % tal-produzzjoni totali ta' ikel u xorb tal-UE; billi 70 % tal-esportazzjonijiet tal-ikel tal-Istati Membri kollha huma lejn Stati Membri oħra;

E.

billi f'dawn l-aħħar snin saru bidliet strutturali sinifikanti fil-katina tal-provvista tal-ikel minn negozju għal negozju (B2B), li jinvolvu livell għoli ta' konċentrazzjoni u integrazzjoni vertikali u transfruntiera ta' entitajiet li joperaw fis-settur tal-produzzjoni, u b'mod speċjali fis-setturi tal-ipproċessar u l-bejgħ bl-imnut, kif ukoll iktar 'il fuq fis-settur tal-produzzjoni;

F.

billi l-entitajiet involuti fil-katina tal-provvista tal-prodotti tal-ikel irrappurtaw UTPs li prinċipalment jikkonsistu minn:

G.

billi, peress li huwa impossibbli li proċess ta' produzzjoni agrikola jitwaqqaf ladarba jkun beda, u peress li l-prodotti derivati minnhom jitħassru malajr, il-bdiewa huma partikolarment suxxettibbli għall-UTPs fil-katina tal-provvista tal-ikel;

H.

billi xi drabi l-produtturi jaħdmu bit-telf wara negozjati ma' atturi oħra fil-katina tal-provvista tal-ikel li jqegħduhom fi żvantaġġ, pereżempju permezz ta' tnaqqis fil-prezzijiet u skontijiet fis-supermarkets;

I.

billi l-UTPs iseħħu fejn hemm inugwaljanzi fir-relazzjonijiet kummerċjali bejn sħab fil-katina tal-provvista tal-ikel, li jirriżultaw minn disparitajiet fis-setgħa ta' negozjar fir-relazzjonijiet kummerċjali, li huma r-riżultat tal-konċentrazzjoni li qed tikber tas-setgħa tas-suq bejn għadd żgħir ta' gruppi multinazzjonali, u billi dawn id-disparitajiet għandhom it-tendenza li jagħmlu ħsara lill-produtturi żgħar u medji;

J.

billi l-UTPs jista' jkollhom konsegwenzi dannużi għall-entitajiet individwali fil-katina tal-provvista tal-ikel, b'mod partikolari fil-każ tal-bdiewa u l-SMEs, li mbagħad jista' jkollhom impatt fuq l-ekonomija kollha tal-UE, kif ukoll fuq il-konsumaturi finali billi jillimitaw l-għażla ta' prodotti u l-aċċess tagħhom għal oġġetti ġodda u innovattivi; billi l-UTPs jista' jkollhom impatt fuq in-negozjati dwar il-prezzijiet bejn l-intrapriżi, jistgħu jiskoraġġixxu l-kummerċ transfruntier fl-UE u jxekklu l-funzjonament xieraq tas-suq intern; billi, b'mod partikolari, il-prattiki inġusti jistgħu jwasslu biex l-intrapriżi jnaqqsu l-investiment u l-innovazzjoni, anke fl-oqsma tal-ħarsien tal-ambjent, il-kundizzjonijiet tax-xogħol u l-benesseri tal-annimali, minħabba tnaqqis fl-introjtu u nuqqas ta' ċertezza, u dan jista' jwassalhom biex jabbandunaw attivitajiet ta' produzzjoni, ipproċessar jew kummerċ;

K.

billi l-UTPs huma ostaklu għall-iżvilupp u l-funzjonament bla xkiel tas-suq intern, u jistgħu jfixklu serjament il-funzjonament xieraq tas-suq;

L.

billi l-UTPs jistgħu jirriżultaw fi spejjeż eċċessivi, jew fi dħul inqas milli mistenni għal negozji b'setgħa ta' negozjar aktar dgħajfa, kif ukoll fi produzzjoni żejda u ħela ta' ikel;

M.

billi l-konsumaturi potenzjalment jiffaċċjaw tnaqqis fid-diversità tal-prodotti, fil-wirt kulturali u fil-ħwienet li jbigħu bl-imnut b'riżultat tal-UTPs;

N.

billi l-SMEs u l-mikrointrapriżi, li jikkostitwixxu aktar minn 90 % tal-ekonomija Ewropea, huma partikolarment vulnerabbli għall-UTPs, u huma affettwati aktar mill-intrapriżi kbar bl-impatt tal-UTPs, u dan jagħmilha aktar diffiċli għalihom li jissopravivu fis-suq, li jagħmlu investimenti ġodda fi prodotti u f'teknoloġija u li jwettqu innovazzjonijiet, u jagħmilha aktar diffiċli għall-SMEs li jespandu l-attivitajiet tagħhom, anke bejn il-fruntieri fi ħdan is-suq uniku; billi l-SMEs huma skoraġġiti milli jinvolvu ruħhom f'relazzjonijiet kummerċjali minħabba r-riskju li jiġu imposti fuqhom UTPs;

O.

billi l-UTPs ma jseħħux biss fil-katina tal-provvista tal-ikel, imma jseħħu daqstant spiss fil-katini tal-provvista mhux tal-ikel bħal dawk tal-industrija tal-ilbies u l-industrija tal-karozzi;

P.

billi ħafna Stati Membri introduċew diversi modi biex jiġġieldu l-UTPs, f'xi każijiet permezz ta' skemi volontarji u awtoregolatorji u f'oħrajn permezz ta' regolamenti nazzjonali rilevanti; billi dan wassal għal livell għoli ta' diverġenza u diversifikazzjoni bejn il-pajjiżi f'termini tal-livell, in-natura u l-forma tal-protezzjoni ġuridika; billi xi pajjiżi ma ħadu l-ebda azzjoni f'dan il-qasam;

Q.

billi xi Stati Membri li inizjalment kienu ħadu passi rigward il-UTPs permezz ta' approċċi volontarji, sussegwentement iddeċidew li jindirizzaw dawn il-prattiki permezz ta' leġiżlazzjoni;

R.

billi l-UTPs huma koperti parzjalment biss mid-dritt tal-kompetizzjoni;

S.

billi d-dritt Ewropew tal-kompetizzjoni għandu jippermetti lill-konsumaturi jibbenefikaw minn għażla wiesgħa ta' prodotti ta' kwalità bi prezzijiet kompetittivi, filwaqt li jiżgura li l-kumpaniji jkollhom inċentiv biex jinvestu u jinnovaw billi jingħataw possibbiltà xierqa li jippromwovu l-vantaġġi tal-prodotti tagħhom mingħajr ma jiġu esklużi bla bżonn mis-suq minħabba UTPs;

T.

billi d-dritt Ewropew tal-kompetizzjoni għandu jippermetti lill-konsumatur finali jixtri oġġetti bi prezz kompetittiv, iżda għandu jiżgura wkoll kompetizzjoni ħielsa u ġusta bejn il-kumpaniji, b'mod partikolari biex jiġu mħeġġa jinnovaw;

U.

billi l-“fattur tal-biża'” jeżisti fir-relazzjonijiet kummerċjali, fejn il-parti aktar dgħajfa ma tkunx tista' tagħmel użu effettiv mid-drittijiet tagħha u ma tkunx trid tressaq ilment dwar il-UTPs imposti mill-parti aktar b'saħħitha, minħabba l-biża' li tikkomprometti r-relazzjoni kummerċjali tagħhom;

V.

billi l-prestazzjoni tal-katina tal-provvista tal-ikel taffettwa l-ħajja ta' kuljum taċ-ċittadini tal-UE, minħabba li kważi 14 % tan-nefqa domestika tagħhom tintefaq fuq l-ikel;

W.

billi ħafna atturi joperaw fil-katina tal-provvista tal-ikel, inklużi l-manifatturi, il-bejjiegħa bl-imnut, l-intermedjarji u l-produtturi, u l-UTPs jistgħu jseħħu f'livelli differenti tal-katina;

X.

billi l-“fattur tal-biża'” jfisser li fornituri żgħar ma jkunux jistgħu jużaw b'mod effikaċi d-dritt tagħhom, jekk jinħoloq, li jmorru l-qorti, u li mekkaniżmi oħra, irħas u aċċessibbli, bħall-medjazzjoni minn awtorità indipendenti, jaqdu aħjar l-interessi tagħhom;

Y.

billi l-Inizjattiva tal-Katina tal-Provvista (SCI) għandha limitazzjonijiet kbar – pereżempju m'hemmx penali għan-nonkonformità u m'hemmx il-possibbiltà li jitressqu lmenti kunfidenzjali – li jfisser li ma tistax tintuża bħala għodda effikaċi biex jiġu miġġielda l-UTPs;

1.

Jilqa' l-passi meħuda sal-lum mill-Kummissjoni biex tiġġieled il-UTPs bil-ħsieb li jiġi żgurat suq aktar bilanċjat u li tingħeleb is-sitwazzjoni frammentata attwali li tirriżulta mill-approċċi nazzjonali differenti biex jiġu indirizzati l-UTPs fl-UE, iżda jirrimarka li dawn il-passi mhumiex biżżejjed biex jiġu miġġielda l-UTPs; jilqa' r-rapport tal-Kummissjoni msemmi hawn fuq tad-29 ta' Jannar 2016, kif ukoll l-istudju li jakkumpanjah tant mistenni dwar il-monitoraġġ tal-implimentazzjoni tal-prinċipji ta' prattika tajba f'relazzjonijiet vertikali fil-katina tal-provvista tal-ikel, iżda jinnota l-konklużjonijiet tiegħu, li ma jwittux it-triq għal qafas fil-livell tal-UE biex jiġu indirizzati l-prattiki kummerċjali inġusti fil-livell tal-UE;

2.

Jilqa' l-azzjoni li ħa l-Forum ta' Livell Għoli dwar it-titjib tal-funzjonament tal-katina ta' provvista tal-ikel u l-istabbiliment tal-pjattaforma ta' esperti dwar prattiki B2B, li fasslet lista, deskrizzjoni u valutazzjoni ta' prattiki kummerċjali li jistgħu jitqiesu bħala inġusti għall-aħħar;

3.

Jirrikonoxxi l-istabbiliment u l-iżvilupp tal-SCI, li għandha rwol importanti fil-promozzjoni ta' bidla kulturali u fit-titjib tal-etika kummerċjali, u li rriżultat fl-adozzjoni ta' sett ta' prinċipji ta' prattika tajba għal relazzjonijiet vertikali fil-katina tal-provvista tal-ikel u qafas volontarju għall-implimentazzjoni ta' dawk il-prinċipji li fit-tieni sena biss tal-operat tiegħu diġà jinkludi aktar minn elf kumpanija parteċipanti minn madwar l-UE kollha, bil-maġġoranza jkunu SMEs; jilqa' l-progress li sar sal-lum, u jemmen li l-isforzi biex jiġu promossi prattiki kummerċjali ġusti fil-katina tal-provvista tal-ikel għandu jkollhom impatt reali iżda attwalment ma jistgħux jitqiesu suffiċjenti biex tiġi indirizzata l-problema tal-UTPs fil-katina tal-provvista tal-ikel; jenfasizza, madankollu, li l-effikaċja tal-SCI, kif rikonoxxuta kemm mir-rapport reċenti tal-Kummissjoni kif ukoll mill-evalwazzjoni esterna, hija mxekkla minn firxa wiesgħa ta' nuqqasijiet, bħal dgħufijiet fil-governanza, limitazzjonijiet fit-trasparenza, l-ebda miżura ta' infurzar jew penali, nuqqas ta' deterrenti effikaċi kontra l-UTPs, u l-fatt li ma jistgħux isiru lmenti anonimi individwali minn vittmi potenzjali ta' UTPs jew investigazzjonijiet fuq inizjattiva proprja minn korp indipendenti, li konsegwentement iwassal għal sottorappreżentanza tal-SMEs u l-bdiewa, b'mod partikolari, li jistgħu jqisu l-SCI inadegwata għall-iskop tagħha; jirrakkomanda l-istabbiliment ta' inizjattivi tal-katina tal-provvista simili f'setturi oħra rilevanti mhux tal-ikel;

4.

Jiddispjaċih, madankollu, li wħud mill-possibbiltajiet ta' soluzzjoni ta' tilwim mill-SCI għadhom ma ntużawx fil-prattika, u dan ifisser li l-valutazzjoni tal-effikaċja tagħhom hija bbażata fuq ġudizzji teoretiċi; huwa mħasseb li ma ġie eżaminat l-ebda każ konkret biex jiġi vvalutat ir-rwol tal-SCI fl-indirizzar tal-UTPs, u li ma saritx analiżi aktar dettaljata fir-rigward tal-ġbir ta' data dwar l-ilmenti riċevuti u solvuti; jemmen li n-nuqqas li ssir tali valutazzjoni fil-fond jikkomprometti l-ġudizzju globali tal-inizjattiva; huwa diżappuntat bid-dikjarazzjoni, kif rikonoxxuta mill-istudju Areté msemmi hawn fuq li jevalwa l-effikaċja tal-SCI, li “l-kisbiet attwali tal-SCI jistgħu jidhru modesti ħafna jekk imqabbla mal-portata u l-gravità attwali jew perċepiti tal-kwisjtoni tal-UTPs”;

5.

Jinnota l-istabbiliment ta' pjattaformi nazzjonali ta' SCIs ta' organizzazzjonijiet u negozji fil-katina tal-provvista tal-ikel biex jinkoraġġixxu d-djalogu bejn il-partijiet, jippromwovu l-introduzzjoni u l-iskambju ta' prattiki kummerċjali ġusti u jippruvaw iġibu fi tmiemhom il-UTPs, iżda jiddubita kemm huma verament effikaċi; madankollu, jirrimarka li xi pjattaformi nazzjonali ma żammewx ma' dawn l-objettivi u li, bħal fil-każ tal-Finlandja, il-bdiewa abbandunaw il-pjattaforma; jipproponi li l-Istati Membri jiġu mħeġġa u jingħataw inċentivi biex jieħdu azzjoni ulterjuri, bl-użu ta' strumenti sostenibbli, rigward kwalunkwe lment jew nuqqas ta' konformità rrapportati minn dawn il-pjattaformi nazzjonali;

6.

Huwa tal-fehma li l-prinċipji ta' prattika tajba u l-lista ta' eżempji ta' prattiki ġusti u inġusti f'relazzjonijiet vertikali fil-katina tal-provvista tal-ikel għandhom jitwessgħu u jiġu infurzati b'mod effikaċi;

7.

Jilqa' l-istudju li għaddej bħalissa tal-Kummissjoni dwar l-għażla u l-innovazzjoni fis-settur tal-bejgħ bl-imnut; jemmen li dan l-eżerċizzju jkun strumentali biex jiċċara l-evoluzzjoni u l-fatturi li taw spinta lejn l-għażla u l-innovazzjoni fil-livell tas-suq ġenerali;

8.

Jilqa' l-iżvilupp ta' mekkaniżmi alternattivi u informali għas-soluzzjoni tat-tilwim u għar-rimedju, b'mod partikolari permezz ta' medjazzjoni u arranġamenti bonarji;

9.

Jinnota li fejn jeżistu l-UTPs fil-katina tal-provvista tal-ikel, dawn huma kuntrarji għall-prinċipji bażiċi tal-liġi;

10.

Jikkundanna prattiki li jisfruttaw żbilanċi fis-setgħa tan-negozjar bejn l-operaturi ekonomiċi u li jkollhom effett negattiv fuq il-libertà kuntrattwali;

11.

Jinnota li l-UTPs, meta imposti minn partijiet f'pożizzjoni ta' negozjar aktar b'saħħitha, għandhom impatt negattiv fil-katina kollha tal-provvista tal-ikel, fosthom fuq l-impjiegi, għad-detriment tal-għażla tal-konsumatur u tal-kwalità, il-varjetà u n-natura innovattiva tal-prodotti disponibbli; jenfasizza li l-UTPs jistgħu jxekklu l-kompetittività u l-investiment kummerċjali, u jġiegħlu lill-kumpaniji jiffrankaw l-ispejjeż askapitu tas-salarji, tal-kundizzjonijiet tax-xogħol jew tal-kwalità tal-materja prima;

12.

Jafferma mill-ġdid li l-kompetizzjoni libera u ġusta, relazzjonijiet bilanċjati bejn l-atturi kollha, il-libertà kuntrattwali u l-infurzar b'saħħtu u effikaċi tal-leġiżlazzjoni rilevanti – li permezz tagħhom jistgħu jiġu protetti l-atturi ekonomiċi kollha fil-katina tal-provvista tal-ikel, irrispettivament mill-pożizzjoni ġeografika – huma ta' importanza essenzjali biex jiġi żgurat il-funzjonament xieraq tal-katina tal-provvista tal-ikel u biex tiġi ggarantita s-sigurtà tal-ikel;

13.

Jinnota l-ħtieġa li tinbena fiduċja reċiproka bejn is-sħab fil-katina tal-provvista, abbażi tal-prinċipji tal-libertà kuntrattwali u relazzjoni ta' benefiċċju reċiproku; jenfasizza r-responsabbiltà soċjali korporattiva tal-parti kontraenti l-aktar b'saħħitha biex tillimita l-vantaġġ tagħha matul in-negozjati u biex taħdem mal-parti l-iżjed dgħajfa lejn soluzzjoni li tkun pożittiva għaż-żewġ partijiet;

14.

Jilqa' r-rikonoxximent tal-Kummissjoni, fil-Green Paper tagħha tal-31 ta' Jannar 2013, li m'hemmx libertà kuntrattwali vera meta hemm inugwaljanza ċara bejn il-partijiet;

15.

Jirrikonoxxi li l-UTPs jirriżultaw primarjament minn żbilanċi fl-introjtu u l-poter fil-katina tal-provvista tal-ikel, u jenfasizza li dawn iridu jiġu indirizzati b'mod urġenti sabex tittejjeb is-sitwazzjoni għall-bdiewa fis-settur tal-ikel; jinnota li l-bejgħ bi prezz iktar baxx mill-kost tal-produzzjoni, u l-abbuż gravi tal-użu ta' prodotti tal-ikel agrikoli bażiċi bħalma huma l-ħalib, il-frott u l-ħaxix bħala “loss leaders” mill-bejjiegħa bl-imnut kbar, jheddu s-sostenibbiltà fit-tul tal-produzzjoni tal-UE ta' tali oġġetti; jilqa' l-isforzi, bħalma hi l-Inizjattiva Tierwohl fil-Ġermanja, li għandhom l-għan li jgħinu lill-bdiewa jikkompetu abbażi tal-merti tal-prodotti tagħhom;

16.

Jirrimarka li l-UTPs għandhom konsegwenzi negattivi serji għall-bdiewa, bħalma huma profitti aktar baxxi, spejjeż aktar għolja milli jkunu ġew stmati, produzzjoni żejda tal-ikel u ħela tal-ikel, u diffikultajiet ta' ppjanar finanzjarju; jenfasizza li tali konsegwenzi negattivi fl-aħħar mill-aħħar inaqqsu l-għażla tal-konsumatur;

17.

Għandu dubji dwar l-appoġġ mingħajr riżervi espress fir-rapport tal-Kummissjoni għall-SCI, minħabba l-limitazzjonijiet tagħha; itenni li l-bdiewa qed joqogħdu lura milli jipparteċipaw minħabba n-nuqqas ta' fiduċja, ir-restrizzjonijiet fuq l-ilmenti anonimi, in-nuqqas ta' setgħa statutorja, l-inabbiltà li jiġu applikati sanzjonijiet sinifikanti, in-nuqqas ta' mekkaniżmi adegwati biex jiġu miġġielda l-UTPs dokumentati sew u t-tħassib dwar l-iżbilanċi fin-natura tal-mekkaniżmi ta' infurzar li ma ġewx ikkunsidrati b'mod adegwat; jiddispjaċih li l-Kummissjoni qed toqgħod lura milli tiżgura anonimità u sanzjonijiet xierqa;

18.

Jemmen li l-SCI u sistemi volontarji oħra nazzjonali u tal-UE (kodiċijiet ta' prattika tajba, mekkaniżmi volontarji ta' soluzzjoni tat-tilwim) għandhom jiġu żviluppati u promossi aktar flimkien ma' mekkaniżmi ta' infurzar effikaċi u robusti fil-livell tal-Istati Membri, filwaqt li jkun żgurat li l-ilmenti jistgħu jitressqu b'mod anonimu u li jiġu stabbiliti penali dissważivi, flimkien ma' koordinazzjoni fil-livell tal-UE; jinkoraġġixxi lill-produtturi u lill-kummerċjanti, inklużi l-organizzazzjonijiet tal-bdiewa, jinvolvu ruħhom f'inizjattivi bħal dawn; huwa tal-fehma li dawn l-inizjattivi għandhom ikunu disponibbli għall-fornituri kollha li mhumiex preokkupati dwar l-anonimità tagħhom, u li jistgħu jevolvu b'mod utli bħala pjattaformi għall-edukazzjoni u l-kondiviżjoni tal-aħjar prattiki; jinnota li l-Kummissjoni tiddikjara, fir-rapport riċenti tagħha, li jeħtieġ li l-SCI tittejjeb, b'mod partikolari biex tqis l-ilmenti kunfidenzjali u fir-rigward tal-għoti ta' setgħat investigattivi u ta' sanzjonar lil korpi indipendenti;

19.

Jitlob lill-Kummissjoni tieħu passi biex tiżgura mekkaniżmi effikaċi ta' infurzar, bħalma huma l-iżvilupp u l-koordinazzjoni ta' netwerk ta' awtoritajiet nazzjonali rikonoxxuti b'mod reċiproku fil-livell tal-UE; jenfasizza, f'dan il-kuntest, il-“Groceries Code Adjudicator” tar-Renju Unit bħala mudell possibbli li għandu jiġi segwit fil-livell tal-UE, li jista' joħloq deterrent reali kontra l-UTPs u jgħin biex jiġi eliminat il-“fattur tal-biża'”;

20.

Jilqa' l-pass reċenti meħud mill-SCI li jippermetti lill-SMEs u lill-mikrointrapriżi jingħaqdu taħt proċedura simplifikata; jinnota li n-numru ta' SMEs reġistrati żdied; jirrimarka, madankollu, li jeħtieġ li l-SCI tissaħħaħ aktar permezz ta' għadd ta' azzjonijiet, identifikati mill-Kummissjoni fir-rapport tagħha tad-29 ta' Jannar 2016, li fir-rigward tagħhom il-progress għandu jkun immonitorjat mill-Kummissjoni bil-ħsieb li

21.

Jinnota l-osservazzjoni tal-Kummissjoni li r-rappreżentanti tal-bdiewa ddeċidew li ma jingħaqdux mal-SCI għaliex, fil-fehma tagħhom, ma tiżgurax kunfidenzjalità suffiċjenti għall-ilmentaturi u hija nieqsa mis-setgħat statutorji għal investigazzjonijiet indipendenti u sanzjonijiet sinifikanti, kif ukoll minn mekkaniżmi biex jiġu miġġielda l-UTPs dokumentati sew, kif ukoll għaliex il-preokkupazzjonijiet tagħhom dwar l-iżbilanċi fin-natura tal-mekkaniżmi tal-infurzar ma tqisux b'mod xieraq; jemmen li l-parteċipazzjoni tal-bdiewa hija kruċjali, u li tnaqqis fil-parteċipazzjoni ma tirriflettix nuqqas ta' għarfien, iżda pjuttost nuqqas ta' fiduċja fil-proċeduri u l-governanza kurrenti tal-SCI; għalhekk, jipproponi li t-titjib fil-funzjonament tal-SCI, inter alia, permezz ta' governanza indipendenti, kunfidenzjalità u anonimità, u infurzar u deterrenti effikaċi, jista', bħala l-ewwel pass, iżid l-interess u l-appoġġ tal-bdiewa, u, għaldaqstant, il-parteċipazzjoni tagħhom;

22.

Jistieden lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri jiffaċilitaw u jinkoraġġixxu lill-produtturi jissieħbu ma' organizzazzjonijiet tal-produtturi (POs) u ma' assoċjazzjonijiet ta' organizzazzjonijiet tal-produtturi (APOs) sabiex iżidu s-saħħa tan-negozjar u l-pożizzjoni tagħhom fil-katina tal-provvista tal-ikel;

23.

Jirrikonoxxi, madankollu, li miżuri volontarji u skemi awtoregolatorji jistgħu joffru mezz kosteffikaċi biex tiġi żgurata l-imġiba ġusta fis-suq, tinstab soluzzjoni għat-tilwim u jintemmu l-UTPs, jekk ikunu akkumpanjati minn mekkaniżmi ta' infurzar indipendenti u effikaċi; jissottolinja, madankollu, li sal-lum tali skemi wrew riżultati limitati minħabba nuqqas ta' infurzar xieraq, sottorappreżentanza tal-bdiewa, strutturi ta' governanza imparzjali, kunflitti ta' interess bejn il-partijiet ikkonċernati, mekkaniżmi għas-soluzzjoni tat-tilwim li ma jirnexxilhomx jirriflettu l-“fattur tal-biża'” tal-fornituri u l-fatt li ma japplikawx għall-katina tal-provvista kollha; jistieden lill-Kummissjoni tkompli tappoġġja l-iskambju tal-aħjar prattiki bejn l-Istati Membri;

24.

Jinnota li diġà hemm fis-seħħ leġiżlazzjoni tal-UE biex jiġu miġġielda l-prattiki kummerċjali inġusti min-negozju għall-konsumatur (id-Direttiva 2005/29/KE), iżda jirrimarka li m'hemm l-ebda leġiżlazzjoni tal-UE biex jiġu miġġielda l-prattiki inġusti bejn operaturi differenti fil-katina agroalimentari;

25.

Jirrimarka li kwalunkwe analiżi serja tal-UTPs trid tibda mill-paradigma ekonomika ġdida li żviluppat f'dawn l-aħħar snin: il-bejgħ bl-imnut fuq skala kbira li fih l-aċċess għall-ħwienet sar soġġett għal kompetizzjoni ħarxa taħt il-kontroll tas-supermarkets; jirrimarka li xi awtoritajiet tal-kompetizzjoni identifikaw prattiki speċifiċi li jinvolvu t-trasferiment ta' riskju eċċessiv għall-fornituri, u dan jista' jagħmilhom anqas kompetittivi; jirrimarka li dawk l-awtoritajiet ikkonkludew ukoll li l-marki proprji jintroduċu element ta' kompetizzjoni orizzontali vis-à-vis l-marki industrijali li ma ngħatax biżżejjed kunsiderazzjoni;

26.

Jenfasizza li l-azzjoni biex jiġu miġġielda l-UTPs tgħin biex jiġi żgurat il-funzjonament xieraq tas-suq intern u biex jiġi żviluppat il-kummerċ transfruntier fl-UE u ma' pajjiżi terzi; jirrimarka li n-natura frammentata tas-swieq, u disparitajiet bejn il-liġijiet nazzjonali dwar il-UTPs, jesponu lill-operaturi tal-katina tal-provvista għal firxa ta' kundizzjonijiet tas-suq differenti u tista' twassal għall-prattika magħrufa bħala “għażla opportunistika tal-ġurisdizzjoni (forum shopping)”, li, konsegwentement, tista' twassal għal inċertezza regolatorja;

27.

Jistieden lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri jinfurzaw b'mod sħiħ u konsistenti d-dritt tal-kompetizzjoni, ir-regoli dwar il-kompetizzjoni inġusta u r-regoli antitrust, u, b'mod partikolari, jimponu penali ħorox għall-abbuż ta' pożizzjoni dominanti fil-katina tal-provvista tal-ikel;

28.

Iqis li huwa essenzjali li jiġi żgurat li d-dritt tal-kompetizzjoni tal-UE jqis il-karatteristiċi speċifiċi tal-agrikoltura u jwassal għall-benesseri tal-produtturi kif ukoll tal-konsumaturi, li għandhom rwol importanti fil-katina tal-provvista; jemmen li d-dritt tal-kompetizzjoni tal-UE jrid joħloq il-kundizzjonijiet għal suq iktar effiċjenti li jippermetti lill-konsumaturi jibbenefikaw minn firxa wiesgħa ta' prodotti ta' kwalità bi prezzijiet kompetittivi, filwaqt li jiżgura li l-produtturi primarji jkollhom inċentiv biex jinvestu u jinnovaw mingħajr ma jiġu mġiegħla joħorġu mis-suq minn UTPs;

29.

Jirrimarka li filwaqt li prodotti privati ttikkettati ta' marka proprja jistgħu jġibu valur miżjud, għażla u prodotti “fair trade” lill-konsumaturi, jirrappreżentaw ukoll kwistjoni strateġika fuq perjodu medju u twil ta' żmien, billi jintroduċu dimensjoni orizzontali għall-kompetizzjoni fir-rigward tal-marki industrijali li qabel qatt ma kienu fattur u li jistgħu jagħtu pożizzjoni inġusta u antikompetittiva lill-bejjiegħa bl-imnut, li jsiru kemm il-klijent kif ukoll il-kompetitur; jiġbed l-attenzjoni dwar l-eżistenza ta' “soll ta' riskju” li lil hinn minnu l-penetrazzjoni fis-suq ta' marki proprji f'ċerta kategorija ta' prodott tista' tbiddel l-effetti pożittivi kurrenti ta' marki proprji f'effetti negattivi, u tipprovdi diżinċentiv fir-rigward tal-isforzi innovattivi ta' ħafna kumpaniji; jinsisti, għalhekk, li l-kwistjoni tal-marki proprji privati teħtieġ attenzjoni partikolari mill-Kummissjoni u mill-awtoritajiet tal-kompetizzjoni, b'mod partikolari fir-rigward tal-ħtieġa li jiġu vvalutati l-konsegwenzi potenzjali fit-tul għall-katina tal-provvista u l-pożizzjoni tal-bdiewa fi ħdanha, filwaqt li wieħed iżomm f'moħħu li d-drawwiet tal-konsumatur fl-Istati Membri jvarjaw;

30.

Jistieden lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri jinfurzaw bis-sħiħ u b'mod konsistenti d-Direttiva 2011/7/UE dwar il-ġlieda kontra l-ħlas tard fi transazzjonijiet kummerċjali, sabiex il-kredituri jitħallsu fi żmien 60 jum min-negozji, jew inkella jiffaċċjaw ħlasijiet ta' mgħax u l-ħlas tal-ispejjeż tal-irkupru raġonevoli tal-kreditur;

31.

Jistieden lill-Kummissjoni tissottometti proposta, jew proposti, għal qafas fil-livell tal-UE li jistabbilixxi prinċipji ġenerali u jieħu kont xieraq taċ-ċirkostanzi nazzjonali u l-aħjar prattiki biex jiġu trattati l-UTPs fil-katina tal-provvista tal-ikel kollha sabiex jiġu żgurati kundizzjonijiet ekwivalenti ta' kompetizzjoni fl-Istati Membri kollha li jippermettu li s-swieq joperaw kif suppost u li jinżammu relazzjonijiet ġusti u trasparenti bejn il-produtturi, il-fornituri u d-distributuri tal-ikel;

32.

Jemmen bis-sħiħ li d-definizzjoni ta' UTPs deskritta mill-Kummissjoni u l-partijiet ikkonċernati rilevanti fid-dokument “Vertical relationships in the Food Supply Chain: Principles of Good Practice”, bid-data tad-29 ta' Novembru 2011 (15), għandha titqies, flimkien ma' lista miftuħa ta' UTPs, meta titressaq proposta għal qafas fil-livell tal-UE;

33.

Barra minn hekk, jissuġġerixxi li l-anonimità u l-kunfidenzjalità jiġu inkorporati fi kwalunkwe inizjattiva leġiżlattiva futura f'dan il-qasam;

34.

Iqis li l-Istati Membri, meta ma jkunx diġà l-każ, għandhom jistabbilixxu jew jirrikonoxxu aġenziji pubbliċi jew korpi dedikati bħal awtorità, fil-livell nazzjonali b'responsabbiltà għall-infurzar ta' azzjoni biex jiġu miġġielda prattiki inġusti fil-katina tal-provvista tal-ikel; huwa tal-fehma li aġenziji pubbliċi ta' dan it-tip jistgħu jiffaċilitaw l-infurzar, pereżempju billi jingħataw is-setgħa li jiftħu u jwettqu investigazzjonijiet fuq inizjattiva proprja u abbażi ta' informazzjoni informali jew ta' lmenti trattati fuq bażi kunfidenzjali (u b'hekk jingħeleb il-“fattur tal-biża'”), u jistgħu jaġixxu bħala medjatur bejn il-partijiet involuti; jenfasizza l-ħtieġa ta' rikonoxximent reċiproku u kooperazzjoni effikaċi fil-livell tal-UE bejn l-awtoritajiet nazzjonali sabiex tiġi żgurata l-kondiviżjoni ta' informazzjoni rilevanti, b'mod partikolari dwar l-aħjar prattika, u l-għarfien espert rigward forom ġodda ta' UTPs, b'rispett sħiħ għall-prinċipju ta' sussidjarjetà;

35.

Jistieden lill-Kummissjoni, lill-Istati Membri u lil partijiet ikkonċernati rilevanti oħra biex, b'segwitu għar-rapport tal-Kummissjoni, jiffaċilitaw l-inkorporazzjoni tal-organizzazzjonijiet tal-bdiewa (inklużi l-POs u l-APOs) fl-ambitu tal-korpi nazzjonali tal-infurzar li jirregolaw il-katina tal-provvista tal-ikel, primarjament billi jiżguraw l-anonimità tal-ilmenti u reġim effikaċi ta' sanzjonijiet;

36.

Jemmen li leġiżlazzjoni qafas fil-livell tal-UE hija meħtieġa bl-għan li jiġu indirizzati l-UTPs u jiġi żgurat li l-bdiewa u l-konsumaturi Ewropej jkollhom l-opportunità li jibbenefikaw minn kundizzjonijiet ġusti tax-xiri u tal-bejgħ;

37.

Jirrimarka li din il-leġiżlazzjoni qafas Ewropea m'għandhiex tbaxxi l-livell ta' protezzjoni fil-pajjiżi li adottaw leġiżlazzjoni nazzjonali biex jikkumbattu UTPs bejn in-negozji.

38.

Jistieden lill-Istati Membri mingħajr awtorità tal-infurzar kompetenti biex iqisu l-istabbiliment ta' tali awtorità u jipprovduha bis-setgħa li tissorvelja u tinforza l-miżuri meħtieġa biex jiġu indirizzati l-UTPs;

39.

Jenfasizza li l-awtoritajiet tal-infurzar għandu jkollhom firxa ta' miżuri ta' infurzar u sanzjonijiet differenti għad-dispożizzjoni tagħhom, sabiex jippermettu, skont il-gravità taċ-ċirkustanza speċifika, flessibilità ta' reazzjoni; jemmen li tali miżuri u sanzjonijiet għandu jkollhom effett ta' deterrent bl-għan li tinbidel l-imġiba;

40.

Ifakkar li l-Istati Membri kollha diġà għandhom oqfsa regolatorji li jindirizzaw il-UTPs; jinnota l-azzjoni regolatorja reċenti meħuda minn xi Stati Membri, li permezz tagħha introduċew dispożizzjonijiet li jissupplimentaw id-dritt nazzjonali tal-kompetizzjoni, wessgħu l-kamp ta' applikazzjoni tad-direttivi dwar il-UTPs billi estendew id-dispożizzjonijiet tagħhom biex ikopru r-relazzjonijiet B2B, u waqqfu aġenziji ta' infurzar indipendenti; jinnota, madankollu, li l-approċċi differenti meħuda f'dan ir-rigward mill-Istati Membri kkonċernati rriżultaw f'livelli u tipi differenti ta' protezzjoni mill-UTPs;

41.

Jinnota li, bl-adozzjoni ta' miżuri kontra l-UTPs fil-katina tal-provvista tal-ikel, irid jittieħed kont dovut tal-karatteristiċi speċifiċi ta' kull suq u r-rekwiżiti ġuridiċi li japplikaw għalih, tas-sitwazzjonijiet u l-approċċi differenti fl-Istati Membri individwali, il-livell ta' konsolidazzjoni jew frammentazzjoni tas-swieq individwali, u fatturi sinifikanti oħra, filwaqt li wieħed jikkapitalizza fuq il-miżuri li diġà ttieħdu f'xi Stati Membri li qed juru li huma effikaċi; huwa tal-fehma li kwalunkwe sforz regolatorju propost f'dan il-qasam għandu jiżgura li jkun hemm diskrezzjoni relattivament wiesgħa biex il-miżuri li għandhom jittieħdu jitfasslu għall-karatteristiċi speċifiċi ta' kull suq, sabiex tiġi evitata l-adozzjoni ta' approċċ “wieħed tajjeb għal kulħadd”, u għandu jkun ibbażat fuq il-prinċipju ġenerali ta' titjib fl-infurzar billi jiġu involuti l-korpi pubbliċi rilevanti flimkien mal-kunċett tal-infurzar privat, u b'hekk jingħata kontribut ukoll għat-titjib tal-livell baxx u frammentat tal-kooperazzjoni li teżisti fi ħdan korpi differenti tal-infurzar nazzjonali u għall-indirizzar tal-isfidi transfruntieri rigward il-UTPs;

42.

Jirrimarka li l-kooperazzjoni eżistenti frammentata u ta' livell baxx f'korpi differenti tal-infurzar nazzjonali mhijiex biżżejjed biex jiġu indirizzati l-isfidi transfruntieri rigward il-UTPs;

43.

Jistieden lill-Kummissjoni tivvaluta l-effikaċja u l-impatt ta' miżuri regolatorji u mhux regolatorji, b'kont dovut meħud tal-implikazzjonijiet kollha possibbli għad-diversi partijiet ikkonċernati u għall-benesseri tal-konsumatur, kif ukoll tat-taħlita ta' politiki indikata minn dawk li wieġbu dwar l-istudju Areté msemmi hawn fuq, li hija taħlita ta' inizjattivi volontarji u infurzar pubbliku (33 % tat-tweġibiet kollha) u leġiżlazzjoni speċifika fil-livell tal-UE (32 %);

44.

Huwa konvint li s-sensibilizzazzjoni tal-konsumatur dwar il-prodotti agrikoli hija fundamentali biex jiġu indirizzati l-problemi li jirriżultaw mill-iżbilanċi fil-katina tal-provvista tal-ikel, inklużi l-UTPs; jistieden lill-partijiet ikkonċernati kollha involuti fil-ġestjoni tal-katina tal-provvista tal-ikel isaħħu t-trasparenza fil-katina tal-provvista tal-ikel kollha kemm hi u jżidu l-informazzjoni għall-konsumaturi permezz ta' iżjed tikkettar xieraq tal-prodotti u skemi ta' ċertifikazzjoni sabiex il-konsumaturi jkunu jistgħu jagħmlu għażliet kompletament infurmati dwar il-prodotti disponibbli u jaġixxu kif xieraq;

45.

Jistieden lill-Kummissjoni, b'kooperazzjoni mill-qrib mal-Istati Membri, tippromwovi inizjattivi li permezz tagħhom il-konsumaturi jkunu jistgħu jiġu mgħarrfa dwar ir-riskji tad-dumping tal-prezzijiet għall-produtturi primarji, u jappoġġja espressament il-kampanji ta' sensibilizzazzjoni għal dan il-għan fl-iskejjel u fl-istabbilimenti tat-taħriġ;

46.

Jinnota li, mill-2009 'l hawn, adotta ħames riżoluzzjonijiet dwar il-problemi fil-katina tal-bejgħ bl-imnut tal-UE, inklużi tlieta speċifikament fuq l-iżbilanċi u l-abbużi fil-katina tal-provvista tal-ikel; jinnota wkoll li matul l-istess perjodu l-Kummissjoni ħarġet tliet komunikazzjonijiet u Green Paper, u kkummissjonat żewġ rapporti finali dwar suġġetti simili; jiddikjara, għalhekk, li jekk se ssir saħansitra aktar analiżi dwar l-istat tal-katina tal-provvista tal-ikel dan sempliċement se jipposponi l-ħtieġa urġenti ta' azzjoni maħsuba biex il-bdiewa jiġu megħjuna jiġġieldu l-prattiki kummerċjali inġusti;

47.

Iħeġġeġ lill-partijiet kollha fil-katina tal-provvista tal-ikel jikkunsidraw kuntratti standard, kif ukoll kuntratti ta' ġenerazzjoni ġdida, li permezz tagħhom ir-riskji u l-benefiċċji jiġu kondiviżi;

48.

Jirrikonoxxi li r-riforma tal-politika agrikola komuni (PAK) u l-organizzazzjoni komuni tas-suq unika ġdida introduċew għadd ta' miżuri mmirati lejn l-indirizzar tad-diskrepanza fis-setgħa tan-negozjar fost il-bdiewa, il-kummerċ bl-imnut, il-kummerċ bl-ingrossa u l-SMEs fil-katina tal-provvista tal-ikel permezz ta' appoġġ, b'mod partikolari, lill-istabbiliment u l-espansjoni tal-POs; jenfasizza l-importanza ta' din il-kooperazzjoni min-naħa tal-provvista;

49.

Jinnota li r-Regolament (UE) Nru 1308/2013, li jipprevedi l-istabbiliment ta' POs, huwa appoġġjat minn inċentivi finanzjarji taħt it-tieni pilastru tal-PAK; jirrimarka li l-qafas ġuridiku jestendi l-ambitu għan-negozjar kollettiv (f'xi setturi) u l-kuntratti ta' konsenja (fis-setturi kollha) għall-POs, l-assoċjazzjonijiet ta' POs (APOs) u l-organizzazzjonijiet interprofessjonali, u jintroduċi wkoll eżenzjonijiet temporanji minn ċerti regoli tal-kompetizzjoni f'perjodi ta' żbilanċ serju ħafna fis-suq, soġġetti għal salvagwardji;

50.

Iħeġġeġ lill-Kummissjoni tippromwovi bil-qawwa dan l-approċċ sabiex tiżdied is-setgħa ta' negozjar tal-produttur primarju u biex il-produtturi jiġu inkoraġġiti jingħaqdu ma' POs u APOs; jissottolinja, b'mod partikolari, il-vulnerabbiltà tal-bdiewa żgħar u ta' dawk li joperaw bħala familja, li għandhom il-potenzjal li joħolqu u jappoġġjaw l-impjiegi f'reġjuni iżolati, remoti u muntanjużi;

51.

Huwa tal-fehma li t-tisħiħ u l-istabbiliment tal-organizzazzjonijiet tal-produtturi għandhom jimxu id f'id mat-tisħiħ tas-setgħa ta' negozjar tal-bdiewa fil-katina tal-ikel, partikolarment billi jingħatalhom id-dritt li l-kuntratti tagħhom jiġu nnegozjati b'mod kollettiv;

52.

Jitlob li jkun hemm aktar trasparenza u għoti ta' informazzjoni fil-katina tal-provvista u għat-tisħiħ tal-korpi u l-għodod ta' informazzjoni tas-suq bħalma huma l-Istrument Ewropew għall-Monitoraġġ tal-Prezzijiet tal-Ikel u l-Osservatorju tas-Suq tal-Ħalib, bil-għan li l-bdiewa u l-POs jingħataw data tas-suq preċiża u f'waqtha;

53.

Huwa tal-fehma li l-prezzijiet fil-katina kollha tal-provvista tal-ikel għandhom jirriflettu aħjar il-valur miżjud mill-produtturi primarji; jappella, għalhekk, biex il-proċess ta' formazzjoni tal-prezzijiet tal-bejgħ bl-imnut ikun trasparenti kemm jista' jkun;

54.

Jirrimarka li l-bdiewa f'għadd ta' Stati Membri kisbu pożizzjoni b'saħħitha fil-katina tal-provvista tal-ikel permezz tat-twaqqif ta' kooperattivi li jiżguraw li l-valur miżjud fl-istadju tal-ipproċessar jingħadda lura lill-bdiewa, u jikkunsidra li huwa kruċjali li dawn il-kooperattivi ma jiġux mgħobbija bi spejjeż żejda bħala riżultat ta' burokrazija obbligatorja u għalja;

55.

Iħeġġeġ lill-produtturi u lill-proċessuri jaħdmu flimkien biex jinvestu fl-innovazzjoni u jżidu l-valur miżjud tal-prodotti tagħhom;

56.

Ifakkar lill-Kummissjoni li, f'Diċembru 2013, il-Parlament adotta rapport fuq inizjattiva proprja li jistieden lill-Kummissjoni teżamina l-possibbiità ta' infurzar indipendenti bl-għan li jiġi indirizzat il-“fattur tal-biża'” fost il-produtturi primarji; iħeġġeġ lill-Kummissjoni tikkunsidra dan fir-rapport tagħha;

57.

Huwa tal-fehma li l-organizzazzjonijiet professjonali jistgħu jaġixxu bħala pjattaforma għall-produtturi primarji, u b'hekk jippermettulhom iressqu lmenti lil awtorità kompetenti dwar allegazzjonijiet ta' UTPs mingħajr biża';

58.

Jagħti istruzzjonijiet lill-President tiegħu biex jgħaddi din ir-riżoluzzjoni lill-Kunsill u lill-Kummissjoni kif ukoll lill-gvernijiet u lill-parlamenti tal-Istati Membri.