—

Mappa li turi t-‘timing’ tal-magna;

—

Mappa ta’ l-EGR;

—

Mappa ta’ l-iddożar tar-reaġent katalista SCR;

—

AECS li tnaqqas l-effikaċja tal-kontroll ta’ l-emissjonijiet relattiva mal-BECS taħt kundizzjonijiet li huma raġonevolment mistennija fit-tħaddim u l-użu normali ta’ vettura,

jew

—

BECS li tiddiskrimina bejn tħaddim skond test standardizzat ta’ approvazzjoni tat-tip u tħaddim ieħor u tipprovdi livell inqas ta’ kontroll ta’ l-emissjonijiet taħt kundizzjonijiet mhux sostanzjalment inklużi fil-proċeduri tat-test applikabbli fl-approvazzjoni tat-tip;

—

kull sistema ta’ kontroll, inklużi softwêr tal-kompjuter, sistemi elettroniċi ta’ kontroll u l-loġika tal-kompjuter;

—

kull kalibrar fis-sistema ta’ kontroll;

—

ir-riżultat ta’ interazzjoni fis-sistemi;

jew

—

kull oġġett tal-ħardwêr;

—

kull deterjorament jew ħsara, inklużi ħsarat elettriċi, tas-sistema tal-kontroll ta’ l-emissjoni, li tirriżulta f’emissjonijiet iżjed mil-limiti bażiċi ta’ l-OBD jew, meta jkun applikabbli, ma tintlaħaqx il-marġni ta’ eżekuzzjoni funzjonali tas-sistema ta’ trattament ta’ wara ta’ l-egżost fejn l-emissjoni ta’ xi pollutant aġġustat jaqbeż il-limiti bażiċi ta’ l-OBD;

—

kull każ fejn is-sistema ta’ l-OBD ma tistax twettaq il-kundizzjonijiet meħtieġa ta’ sorveljanza ta’ din id-Direttiva.

—

topera biss barra l-kundizzjonijiet ta’ użu speċifikati fil-paragrafu 6.1.5.4 għall-għanijiet iddefiniti fil-paragrafu 6.1.5.5,

jew

—

hija attivata biss f’każijiet eċċezzjonali fil-kundizzjonijiet ta’ użu speċifikati fil-paragrafu 6.1.5.4 għall-għanijiet iddefiniti fil-paragrafu 6.1.5.6. u mhux għal iktar milli hemm bżonn għal dawn l-għanijiet.

—

altitudni ta’ mhux iżjed minn 1 000 metru (jew pressjoni atmosferika ekwivalenti għal 90 kPa),

u

—

temperatura ambjentali bejn 275 K u 303 K (2 °C sa 30 °C) (**)  (***),

u

—

temperatura ta’ tkessiħ tal-magna bejn 343 K u 373 K (70 °C sa 100 °C).

—

biss b’sinjali fuq il-vettura biex titħares is-sistema tal-magna (inkluża l-protezzjoni ta’ l-istrument li jikkontrolla l-arja) u/jew il-vettura minn xi ħsara,

jew

—

għal għanijiet bħal sigurtà tat-tħaddim, modalitajiet permanenti għan-nuqqas ta’ emissjoni u strateġiji ta’ limp-home,

jew

—

għal għanijiet bħall-prevenzjoni ta’ emissjonijiet eċċessivi, startjar b’magna kiesħa jew tħaddim tal-magna sakemm tisħon,

jew

—

jekk hija użata biex tibdel il-kontroll ta’ pollutant regolat taħt ambjent speċifiku jew f’kundizzjonijiet ta’ tħaddim biex iżżomm kontroll tas-sustanzi li jniġġsu rregolati l-oħra kollha fil-valuri ta’ limitu ta’ emissjoni li huma xierqa għall-magna konċernata. L-effett totali ta’ AECS bħal din huwa biex tikkompensa għal fenomeni li jseħħu b’mod naturali u dan isir b’mod li jipprovdi kontroll aċċettabbli ta’ l-elementi komponenti kollha ta’ l-emissjoni.

—

l-apparat li jillimita t-torque (torque limiter) huwa attivat biss b’sinjali fuq il-vettura sabiex jipproteġi powertrain jew il-binja ta’ vettura minn ħsara u/jew għal għan ta’ sigurtà, jew għal attivazzjoni minn fejn titlaq l-enerġija meta l-vettura tkun wieqfa, jew għal miżuri biex tiġi assigurata ħidma korretta tas-sistema tad-deNOx,

u

—

l-apparat li jillimita t-torque (torque limiter huwa attiv biss b’mod temporanju,

u

—

l-apparat li jillimita t-torque (torque limiter ma jimmodifikax l-istrateġija tal-kontroll ta’ l-emissjonijiet (ECS),

u

—

f’każ ta’ tluq ta’ enerġija jew protezzjoni ta’ powertrain it-torque huwa limitat għal kejl kostanti, indipendenti mill-veloċità tal-magna, filwaqt li qatt ma jeċċedi t-torque tat-tagħbija kollha,

u

—

huwa attivat bl-istess mod biex jillimita l-ħidma ta’ vettura biex tinkoraġġixxi lis-sewwieq ħalli jieħu l-miżuri neċessarji biex jassigura l-ħidma korretta tal-miżuri ta’ kontroll ta’ NOx fi ħdan is-sistema tal-magna.

(a)

il-pakkett ta’ dokumentazzjoni formali, li għandu jiġi pprovdut lis-servizz tekniku meta titressaq l-applikazzjoni ta’ l-approvazzjoni tat-tip, għandu jinkludi deskrizzjoni sħiħa ta’ l-ECS u, jekk applikabbli, ta’ l-apparat li jillimita t-torque (torque limiter). Din id-dokumentazzjoni tista’ tkun fil-qosor, bil-kondizzjoni li turi evidenza li l-prodotti kollha permessi minn matriċi miksuba mill-medda ta’ kontroll ta’ l-inputs ta’ unitajiet individwali kienu ġew identifikati. Din l-informazzjoni għandha tkun mehmuża mad-dokumentazzjoni meħtieġa fit-taqsima 3 ta’ dan l-Anness;

(b)

materjal addizzjonali li juri l-parametri li huma modifikati b’xi strateġija ta’ għajnuna ta’ kontroll ta’ l-emissjonijiet (AECS) u l-kundizzjonijiet tal-limiti li taħthom topera l-AECS. Il-materjal addizzjonali għandu jinkludi deskrizzjoni tad-disinn tal-kontroll tas-sistema tal-fjuwil, strateġiji ta’ ħin u switch points waqt il-modalitajiet kollha tat-tħaddim. Għandu jinkludi wkoll deskrizzjoni ta’ l-apparat li jillimita t-torque (torque limiter) deskritt fit-taqsima 6.5.5 ta’ din l-Anness.

—

hija inqas minn 500 unità fis-sena, jistgħu jakkwistaw approvazzjoni tat-tip EC fuq il-bażi tal-kundizzjonijiet meħtieġa tad-direttiva preżenti fejn il-magna hija kkontrollata biss għall-kontinwità taċ-ċirkuwitu u s-sistema ta’ trattament ta’ wara hija kkontrollata għal nuqqas prinċipali tal-funzjoni;

—

hija inqas minn 50 unità fis-sena, jistgħu jakkwistaw approvazzjoni tat-tip EC fuq bażi tal-kundizzjonijiet tad-direttiva preżenti fejn is-sistema kompleta tal-kontroll ta’ l-emissjonijiet (i.e. il-magna u s-sistema ta’ trattament ta’ wara) huma kkontrollati biss għal kontinwità taċ-ċirkuwitu.

—

taħt l-10 % tat-tank jew perċentwal ogħla fl-għażla tal-manifattur,

jew

—

taħt il-livell li jikkorespondi għad-distanza tas-sewqan possibli mal-livell ta’ riserva ta’ fjuwil speċifikat mill-manifattur.

—

il-livell tar-reaġent maħżun fit-tank fuq il-vettura;

—

il-fluss tar-reaġent jew l-injezzjoni tar-reaġent viċin kemm jista’ jkun teknikament għall-punt ta’ injezzjoni fis-sistema ta’ trattament ta’ wara ta’ l-egżost.

—

60 % tat-torque bit-tagħbija kollha, b’mod indipendenti mill-veloċità tal-magna, għall-vetturi tal-kategoriji N3 >16-il tunnellata, M3/III u M3/B > 7.5 tunnellati;

—

75 % tat-torque bit-tagħbija kollha, b’mod indipendenti mill-veloċità tal-magna, għall-vetturi tal-kategoriji N1, N2, N3 ≤16 tunnellati, M2, M3/I, M3/II, M3/A u M3/B ≤ 7.5 tunnellati.

—

il-metodi ta’ sorveljanza ta’ l-OBD;

—

il-metodi ta’ kif tinduna b’nuqqas ta’ funzjonament.

L

=

il-logaritmu naturali tal-kejl tal-limitu għall-pollutant;

xi

=

il-logaritmu naturali tal-qies (wara li jiġi applikat id-DF rilevanti) għall-magna i-th tal-kampjun;

S

=

stima tad-devjazzjoni standard tal-produzzjoni (wara li jittieħed il-logaritmu naturali tal-qisien);

N

=

in-numru kurrenti tal-kampjun.”

L

=

il-logaritmu naturali tal-kejl tal-limitu għall-pollutant;

xi

=

il-logaritmu naturali tal-qies (wara li jiġi applikat id-DF rilevanti) għall-magna i-th tal-kampjun;

s

=

stima tad-devjazzjoni standard tal-produzzjoni (wara li jittieħed il-logaritmu naturali tal-qisien);

n

=

in-numru kurrenti tal-kampjun.”

(i)

It-taqsima 1.20 hi miżjuda:

Unità Elettronika ta’ Kontroll tal-Magna (EECU) (kull tip ta’ magna):

1.20.1.   Għamla: …

1.20.2.   Tip: …

1.20.3.   Numru(i) ta’ kalibrar tas-softwêr: …”

(ii)

It-taqsimiet 2.2.1.12 u 2.2.1.13 il-ġodda huma miżjuda kif ġej:

2.2.1.12.   Marġni normali ta’ temperatura tat-tħaddim (K): …

Reaġenti konsumibbli (fejn jaqbel): …

2.2.1.13.1.   Tip u konċentrazzjoni ta’ reaġent bżonnjuż għal azzjoni katalittika: …

2.2.1.13.2.   Marġni normali ta’ temperatura tat-tħaddim ta’ reaġent: …

2.2.1.13.3.   Standard internazzjonali (fejn jaqbel): …

2.2.1.13.4.   Frekwenza ta’ mili mill-ġdid tar-reaġent: kontinwu/manutenzjoni (*)

(*)  Ħassar fejn ma japplikax.”"

(iii)

It-taqsima 2.2.4.1 titbiddel b’ dan li ġej:

2.2.4.1.   Karatteristiċi (għamla, tip, fluss, eċċ): …”

(iv)

It-taqsimiet 2.2.5.5 u 2.2.5.6 il-ġodda huma miżjuda kif ġej:

2.2.5.5.   Temperatura normali ta’ tħaddim (K) marġni ta’ pressjoni (kPa): …

2.2.5.6.   F’każ ta’ riġenerazzjoni perjodika:

(v)

It-taqsima 3.1.2.2.3 il-ġdida hija miżjuda kif ġej:

3.1.2.2.3.   Common rail, għamla u tip: …”

(vi)

It-taqsima 9 u 10 huma miżjuda, kif ġej:

"9.   Is-sistema dijanjostika (OBD) fuq il-vettura

9.1.   Deskrizzjoni miktuba u/jew disinn ta’ l-MI (*): …

9.2.   Lista u għan tal-komponenti kollha kkontrollati bis-sistema ta’ l-OBD: …

Deskrizzjoni miktuba (prinċipji ġenerali ta’ xogħol ta’ l-OBD) għal:

Magni diżil/gass (*): …

9.3.1.1.   Sorveljanza tal-katalista (*): …

9.3.1.2.   Sorveljanza tas-sistema deNOx  (*): …

9.3.1.3.   Sorveljanza tal-filter tal-partikuli tad-diżi (*): …

9.3.1.4.   Sorveljanza elettronika tas-sistema tal-fjuwil (*): …

9.3.1.5.   Komponenti oħra kkontrollati bis-sistema ta’ l-OBD (*): …

9.4.   Kriterji għall-attivazzjoni MI (numru fiss ta’ ċikli tas-sewqan jew metodu statistiku): …

9.5.   Lista tal-kowds u l-formati kollha tal-prodotti OBD użati (bi spjegazzjoni ta’ kull wieħed): …

10.   Apparat li jillimita t-torque (torque limiter)

10.1.   Deskrizzjoni ta’ l-attivazzjoni ta’ l-apparat li jillimita t-torque (torque limiter)

10.2.   Deskrizzjoni tal-limitazzjoni tal-kurva tat-tagħbija sħiħa

(*)  Ħassar fejn ma japplikax."

(*)  Ħassar fejn ma japplikax."

(*)  Ħassar fejn ma japplikax."

(*)  Ħassar fejn ma japplikax."

(*)  Ħassar fejn ma japplikax."

(*)  Ħassar fejn ma japplikax."

(*)  Ħassar fejn ma japplikax."

(i)

It-taqsima 1.20 il-ġdida hija miżjuda kif ġej:

Unità Elettronika ta’ Kontroll tal-Magna(EECU) (kull tip ta’ magna):

1.20.1.   Għamla:

1.20.2.   Tip:

1.20.3.   Numru(i) ta’ kalibrar tas-softwêr: …”

(ii)

It-taqsimiet 2.2.1.12 u 2.2.1.13 il-ġodda huma miżjuda:

2.2.1.12.   Marġni normali ta' temperatura ta’ tħaddim (K): …

Reaġenti konsumibbli (fejn jaqbel):

2.2.1.13.1.   Tip u konċentrazzjoni ta’ reaġent li hemm bżonnu għal azzjoni katalittika: …

2.2.1.13.2.   Marġni normali ta’ temperatura ta’ tħaddim ta’ reaġent: …

2.2.1.13.3.   Standard internazzjonali (fejn jaqbel): …

2.2.1.13.4.   Frekwenza ta’ mili mill-ġdid ta’ reaġent: kontinwu/manutenzjoni (*):

(*)  Ħassar fejn ma japplikax.”"

(iii)

It-taqsima 2.2.4.1 titbiddel b’dan li ġej:

2.2.4.1.   Karatteristiċi (għamla, tip, fluss, eċċ): …”

(iv)

It-taqsimiet 2.2.5.5 u 2.2.5.6 il-ġodda huma miżjuda kif ġej:

2.2.5.5.   Temperatura Normali ta’ tħaddim (K) u marġni ta’ pressjoni (kPa): …

2.2.5.6.   F’każ ta’ riġenerazzjoni perjodika I:

(v)

It-taqsima 3.1.2.2.3 il-ġdida hija miżjuda kif ġej:

3.1.2.2.3.   Common rail, għamla u tip: …”

(vi)

It-taqsima 6 u 7huma miżjuda kif ġej:

"6.   Is-sistema dijanjostika (OBD) fuq il-vettura

6.1.   Deskrizzjoni miktuba u/jew disinn ta’ l-MI (*):

6.2.   Lista u għan tal-komponenti kollha kkontrollati bis-sistema ta’ l-OBD: …

Deskrizzjoni miktuba (prinċipji ġenerali ta’ xogħol ta’ l-OBD) għal:

Magni diżil/gass (*): …

6.3.1.1.   Sorveljanza tal-katalista (*): …

6.3.1.2.   Sorveljanza tas-sistema deNOx  (*): …

6.3.1.3.   Sorveljanza tal-filtru tal-partikuli tad-diżil (*): …

6.3.1.4.   Sorveljanza elettronika tas-sistema tal-fjuwil (*): …

6.3.1.5.   Komponenti oħra kkontrollati bis-sistema ta’ l-OBD (*): …

6.4.   Kriterji għall-attivazzjoni MI (numru fiss ta’ ċikli tas-sewqan jew metodu statistiku): …

6.5.   Lista tal-kowds u formati kollha tal-prodott OBD użati (bi spjegazzjoni ta’ kull wieħed): …

7.   Apparat li jillimita t-torque (torque limiter)

7.1.   Deskrizzjoni ta’ l-attivazzjoni ta’ l-apparat li jillimita t-torque (torque limiter)

7.2.   Deskrizzjoni tal-limitazzjoni tal-kurva sħiħa tat-tagħbija.

(*)  Ħassar fejn ma japplikax."

(*)  Ħassar fejn ma japplikax."

(*)  Ħassar fejn ma japplikax."

(*)  Ħassar fejn ma japplikax."

(*)  Ħassar fejn ma japplikax."

(*)  Ħassar fejn ma japplikax."

(*)  Ħassar fejn ma japplikax."

(a)

għal magni ta’ li jaqbdu bil-kompressjoni:

Magni ‘naturally aspirated’ u magni ‘mechanically supercharged’:

Magni ‘turbocharged’ bl-arja tad-dħul imkessħa u wkoll mhux imkessħa:

(b)

għal magni ‘spark-ignition’:

(i)

It-taqsima 2.1 tinbidel b’dan li ġej:

“2.1.   Il-preparazzjoni tal-Filtru għat-Teħid ta’ Kampjun

Mill-inqas siegħa qabel it-test, kull filtru għandu jitqiegħed f’dixx Petri parzjalment mgħotti li jkun protett minn kontaminazzjoni ta’ trab, u mqiegħed f' weighing chamber għal stabbilizzazzjoni. Fl-aħħar tal-perjodu ta’ stabbilizzazzjoni kull filtru għandu jintiżen u l-użin tat-tara jiġi rreġistrat. Imbagħad il-filtru jitqiegħed f’dixx Petri magħluq jew f’kontenitur tal-filtri ssiġġillat sakemm ikun hemm bżonnu għall-ittestjar. Il-filtru għandu jintuża fi żmien tmien sigħat minn meta jitneħħa mill-weighing chamber. L-użin tat-tara għandu jiġi rreġistrat.”

(ii)

Taqsima 2.7.4 hi mibdula b’li ġej:

“2.7.4.   It-teħid ta’ Kampjun tal-Partikuli

Filtru wieħed għandu jiġi użat għall-proċedura kompleta tat-test. Il-fatturi modali mgħobbija speċifikati fil-proċedura taċ-ċiklu tat-test għandhom jitqiesu billi jittieħed kampjun proporzjonali għall-fluss tal-massa ta’ l-egżost waqt kull modalità individwali taċ-ċiklu. Għalhekk, dan jista’ jintlaħaq billi jiġu aġġustati r-rata tal- fluss tal-kampjun, il-ħin tat-teħid tal-kampjun, u/jew il-proporzjon tas-sustanza dilwita, ħalli jintlaħqu l-kriterji għall-fatturi effettivi tal-piż fit-taqsima 5.6.

Il-ħin tat-teħid ta’ kampjun ta’ kull modalità jrid ikun mill-inqas 4 sekondi għal kull fattur 0,01 ta’ piż. It-teħid ta’ kampjun irid isir tard kemm jista’ jkun f’kull modalità. It-teħid ta’ kampjun tal-partikuli għandu jispiċċa mhux qabel 5 sekondi qabel l-aħħar ta’ kull modalità.”

(iii)

It-taqsima 4 il-ġdida tidħol kif ġej:

“4.   IL-KALKOLU TAL-FLUSS TAL-GASS TA’ L-EGŻOST

4.1.   Id-determinazzjoni tal-Massa tal-fluss tal-Gass ta’ l-egżost mhux ipproċessat

Biex jiġu kkalkulati l-emissjonijiet ta’ l-egżost mhux maħdum, hemm bżonn li wieħed ikun jaf il-fluss tal-gass ta’ l-egżost. Ir-rata ta’ fluss tal-massa tal-gass ta’ l-egżost għandha tiġi ddeterminata skond it-taqsima 4.1.1 jew 4.1.2. L-eżattezza tad-determinazzjoni tal-fluss ta’ l-egżost għandha tkun ±2,5 % tar-reading jew ±1,5 % tal-kejl massimu tal-magna, liema minnhom ikun l-ikbar. Jistgħu jintużaw metodi ekwivalenti (eż. dawk deskritti fit-taqsima 4.2 ta’ l-Appendiċi 2 għal dan l-Anness).

4.1.1.   Il-metodu dirett ta’ qies

Qies dirett tal-fluss ta’ l-egżost jista’ jsir b’sistemi bħal:

Għandhom jittieħdu prekwazzjonijiet biex jiġu evitati żbalji fil-qisien li jkollhom impatt fuq żbalji ta’ kejl ta’ emissjonijiet. Dawn il-prekwazzjonijiet jinkludu l-installazzjoni bil-galbu ta’ l-istrument fis-sistema ta’ l-egżost tal-magna skond ir-rakkmandazzjonijiet tal-manifatturi ta’ l-istrument u l-prattika tajba ta’ inġinerija. B’mod speċjali, ħidmet il-magna u l-emissjonijiet m’għandhomx jiġu affettwati bl-installazzjoni ta’ l-istrument.

4.1.2.   Il-metodu ta’ kejl ta’ l-arja u l-fjuwil

Dan jinvolvi it-teħid ta' kejl tal-fluss ta’ arja u l-fluss ta’ fjuwil. Għandhom jintużaw mîters tal-fluss ta’ l-arja u mîters tal-fluss tal-fjuwil li jissodisfaw il-kondizzjoni meħtieġa ta’ eżattezza totali tat-taqsima 4.1. Il-kalkolu tal-fluss tal-gass ta’ l-egżost huwa kif ġej:

q mew = q maw + q mf

4.2.   Id-determinazzjoni tal-Fluss tal-Massa tal-Gass Dilwit ta’ l-Egżost

Biex isir kalkolu ta’ l-emissjonijiet fl-egżost dilwit bl-użu ta’ sistema ta’ fluss sħiħ fejn sustanza qed tiġi ddilwita hemm bżonn li wieħed ikun jaf il-fluss tal-gass dilwit ta’ l-egżost. Ir-rata ta’ fluss ta’ l-egżost dilwit (q medw) għandha titkejjel fuq kull modalità b’PDP-CVS, CFV-CVS jew SSV-CVS skond il-formuli ġenerali mogħtija fit-taqsima 4.1 ta’ l-Appendiċi 2 għal dan l-Anness. L-eżattezza għandha tkun ta’ ±2 % tar-reading jew aħjar, u għandha tkun iddeterminata skond id-dispożizzjonijiet tat-taqsima 2.4 ta’ l-Appendiċi 5 għal dan l-Anness.”

(iv)

It-taqsima 4 u 5 huma mibdula b’li ġej:

“5.   IL-KALKOLU TA’ L-EMISSJONIJIET TAL-GASS

5.1.   L-Evalwazzjoni tad-data

Għall-evalwazjoni ta’ l-emissjonijiet tal-gass, tiġi kkalkulata l-medja tar-reading ta’ l-aħħar 30 sekonda ta’ kull modalità u l-medja tal-konċentrazzjonijiet (conc) ta’ HC, CO u NOx waqt kull modalità għandha tkun iddeterminata mill-medja tar-reading u d-data tal-kalibrar li jikkorrespondu. Tista’ tintuża tip differenti ta’ reġistrazzjoni jekk din tassigura kisba ekwivalwenti ta’ data.

Għall-kontrolli tan-NOx fl-ispazju tal-kontroll, il-kundizzjonijiet msemmija hawn fuq japplikaw biss għan-NOx.

Il-fluss tal-gass ta’ l-egżost q mew jew il-fluss tal-gass dilwit ta’ l-egżost q mdew, jekk użati bil-libertà, għandha tkun iddeterminata skond it-taqsima 2.3 ta’ l-Appendiċi 4 għal dan l-Anness.

5.2.   Il-korrezzjoni Niexfa/Mxarrba

Il-konċentrazzjoni mkejla għandha tinbidel f’bażi mxarrba skond il-formuli li ġejjin, jekk mhux diġà mkejla fl-imxarrab. Il-bidla għandha ssir għal kull modalità individwali.

cwet = kw × cdry

Għall-gass ta’ l-egżost mhux ipproċessat:

jew

fejn:

Għall-gass dilwit ta’ l-egżost:

jew,

Għall-arja dilwita:

KWd = 1 – KW1

Għall-ammont ta’ arja:

KWa = 1 – KW2

fejn,

u tista’ tiġi minn kejl relattiv ta’ l-umdità, kejl ta’ temperatura li fiha tissawwar in-nida, kejl ta’ pressjoni ta’ fwar jew kejl ta’ bozza niexfa/mxarrba bl-użu tal-formuli ġeneralment aċċettati.

5.3.   Il-korrezzjoni ta’ NOx għall-umdità u t-temperatura

Peress li l-emissjonijiet NOx jiddependi minn kundizzjonijiet ta’ l-arja ta’ l-ambjent, il-konċentrazzjoni ta’ NOx tkun ikkoreġuta għal temperatura ta’ l-arja ta’ l-ambjent u umdità bil-fatturi mogħtija fil-formuli li ġejjin. Il-fatturi huma validi fil-marġni bejn 0 u 25 g/kg ta’ arja niexfa.

a)

għal magni li jaqbdu bil-kompressjoni: Test ta 'immaġni bi: T a = temperatura ta’ l-ammont ta’ arja, K H a = umdità ta’ l-ammont ta’ arja, g ilma għal kull kg ta’ arja niexfa fejn H a tista’ tiġi minn kejl relattiv ta’ umdità, kejl ta’ temperatura li fiha tissawwar in- nida, kejl ta’ pressjoni ta’ fwar jew kejl ta’ bozza niexfa jew imxarrba bl-użu tal- formuli ġeneralment aċċettati.

5.4.   Il-kalkolu tar-rata tal-massa tal-fluss ta’ l-emissjoni

Ir-rata tal-massa tal-fluss ta’ l-emissjonijiet (g/h) għal kull modalità għandha tiġi kkalkulata kif ġej. Għall-kalkolu ta’ NOx, il-fattur ta’ korrezzjoni ta’ umdità k h,D, jew k h,G, kif applikabbli, kif iddeterminat skond it-taqsima 5.3, għandu jiġi użat.

Il-konċentrazzjoni mkejla għandha tinbidel għall-bażi mxarrba skond it-taqsima 5.2 jekk mhux diġà mkejla fl-imxarrab. Il-kejl għal u gas huwa mogħti fit-Tabella 6 għal komponenti magħżula bbażati fuq kwalitajiet ideali tal-gass u l-fjuwil rilevanti għal din id-Direttiva.

b)

għal gass dilwit m gas = u gas × c gas,c × q mdew fejn: u gas = proporzjon bejn densità ta’ komponent ta’ l-egżost u densità ta’ arja c gas,c = konċentrazzjoni ta’ sfond ikkorreġut tal-komponent rispettiv fil-gass dilwit ta’ l-egżost, ppm q mdew = rata ta’ massa ta’ fluss ta’ egżost dilwit, kg/h fejn: Test ta 'immaġni Il-fattur D ta’ sustanza dilwita għandu jiġi kkalkulat skond it-taqsima 5.4.1 ta’ l-Appendiċi 2 għal dan l-Anness.

5.5.   Il-kalkolu ta’ l-emissjonijiet speċifiċi

L-emissjonijiet (g/kWh) għandhom jiġu kkalkulati għal kull komponent individwali b’dan il-mod:

fejn:

m gas hija l-massa ta’ gass individwali

P n hija l-enerġija nett determinata skond it-taqsima 8.2 fl-Anness II.

Il-fatturi tal-piż fil-kalkolu ta’ hawn fuq huma skond it-taqsima 2.7.1.

Tabella 6

Kejl ta’ u gas fil-gass mhux ipproċessat u dilwit ta’ l-egżost għal komponenti differenti ta’ l-egżost

5.6.   Il-kalkolu tal-kejl tal-kontroll ta’ spazju

Għat-tliet punti ta’ kontroll magħżula skond it-taqsima 2.7.6, l-emissjonijiet NOX għandhom jitkejlu u jiġu kkalkulati skond it-taqsima 5.6.1 u wkoll iddeterminata b’interpolazzjoni mill-modalitajiet taċ-ċikli tat-test l-iktar viċin għall-punt rispettiv ta’ kontroll skond it-taqsima 5.6.2. Il-qisien imkejla huma mbagħad imqabbla mal-qisien interpolati skond it-taqsima 5.6.3.

5.6.1.   Il-Kalkolu ta’ l-Emissjoni Speċifika

L-emissjoni NOx għal kull wieħed mill-punti ta’ kontroll (Z) għandha tiġi kkalkulata kif ġej:

m NOx , Z = 0,001587 × c NOx , Z × k h,D × q mew

5.6.2.   Id-Determinazzjoni tal-Kejl ta’ l-Emissjoni miċ-Ċiklu tat-Test

L-emissjonijiet NOx għal kull wieħed mill-punti ta’ kontroll għandha tkun interpolata mill-erba’ modalitajiet l-iktar viċin taċ-ċiklu tat-test li jdawru l-punt Z ta’ kontroll magħżul kif jidher fil-Figura 4. Id-definizzjonijiet li ġejjin japplikaw għal dawn il-modalitajiet (R, S, T, U):

Veloċità (R) = Veloċità (T) = nRT

Veloċità (S) = Veloċità (U) = nSU

Kwantità kull mija(R) = Kwantità kull mija(S)

Kwantità kull mija(T) = Kwantità kull mija(U).

L-emissjonijiet NOx tal-punt Z tal-kontroll magħżul għandhom jiġu kkalkulati kif ġej:

u:

fejn:

ER, ES, ET, EU = emissjoni NOx speċifika tal-modalitajiet li jdawru kkalkulati skond it-taqsima 5.6.1.

MR, MS, MT, MU = torque tal-magna tal-modalitajiet li jdawru

5.6.3.   Il-Paragun ta’ Kejl ta’ l-Emissjoni NOx

L-emissjoni speċifika NOx imkejla tal-punt ta’ kontroll Z (NOx,Z) titqabbel mal-kejl interpolat (EZ) kif ġej:

6.   IL-KALKOLU TA’ L-EMISSJONIJIET TAL-PARTIKULI

6.1.   Evalwazzjoni tad-Data

Għall-evalwazzjoni tal-partikuli, il-massa totali tal-kampjuni (m sep) mill-filtru għandha tiġi rreġistrata għal kull modalità.

Il-filtru għandu jiġi rritornat fil-weighing chamber u kkondizzjonat għal mill-inqas siegħa, iżda għal mhux iżjed minn 80 siegħa, u mbagħad jintiżen. Il-piż totali tal-filtri għandu jiġi rreġistrat u l-użin tat-tara (ara t-taqsima 2.1) mnaqqas, li jirriżulta fil-massa tal-kampjun tal-partikuli m f.

Jekk trid tiġi applikata korrezzjoni ta’ l-isfond, il-massa ta’ arja dilwita (m d) mill-filtru u l-massa tal-partikuli (m f, d) jridu jiġu rreġistrati. Jekk ikun sar iktar minn kejl wieħed, il-kwozjent m f,d/m d għandu jiġi kkalkulat għal kull qies u tinstab il-medja tal-kejl.

6.2.   Is-Sistema ta’ fluss parzjali fejn sustanza qed tiġi ddilwita

Ir-riżultati finali tat-test irrapportati ta’ l-emissjoni tal-partikuli għandhom jiġu ddeterminati skond kif ġej. Peress li jistgħu jintużaw tipi differenti ta’ kontrolli tar-rata ta’ b’kemm is-sustanza qed tkun iddilwita, japplikaw metodi differenti ta’ kalkolu għal q medf. Il-kalkoli kollha għandhom ikunu bbażati fuq il-kejl medju tal-modalitajiet individwali waqt il-perjodu tat-teħid tal-kampjuni.

6.2.1.   Is-sistemi isokinetiċi

q medf = q mew × rd

fejn r a tikkorrespondi mal-proporzjon ta’ l-ispazji rappreżentattivi tas-sonda u l-pajp ta’ l-egżost:

6.2.2.   Is-sistemi b’qies ta’ konċentrazzjoni ta’ CO2 jew NOx

qmedf = qmew × rd

fejn:

Il-konċentrazzjoni mkejla fin-niexef għandha tinbidel għal bażi mxarrba skond it-taqsima 5.2 ta’ dan l-Appendiċi.

6.2.3.   Is-sistemi b’qies ta’ CO2 u metodu ta’ bilanċ ta’ karbon (*)

fejn:

(konċentrazzjonijiet f’vol % fl-imxarrab)

Din l-ekwazzjoni hija bbażata fuq is-suppożizzjoni tal-bilanċ tal-karbon (atomi tal-karbon ipprovduti lill-magna joħorġu bħala CO2) u ddeterminata b’dan il-mod:

qmedf = qmew × r d

u

6.2.4.   Is-sistemi b’qies ta’ fluss

qmedf = qmew × rd

6.3.   Is-Sistema ta’ Fluss Komplut Iddilwit

Il-kalkoli kollha għandhom ikunu bbażati fuq il-kejl medju tal-modalitajiet individwali waqt il-perjodu tat-teħid ta’ kampjuni. Il-fluss tal-gass dilwit ta’ l-egżost q mdew għandu jkun iddeterminat skond it-taqsima 4.1 ta’ l-Appendiċi 2 għal dan l-Anness. Il-massa totali tal-kampjun m sep għandha tkun ikkalkulata skond it-taqsima 6.2.1 ta’ l-Appendiċi 2 għal dan l-Anness.

6.4.   Kalkolu tar-Rata tal-Fluss tal-Massa tal-Partikuli

Ir-rata tal-fluss tal-massa tal-partikuli għandha tiġi kkalkulata kif ġej. Jekk tiġi użata sistema ta’ fluss sħiħ fejn sustanza qed tiġi ddilwita, q medf kif imniżżel skond it-taqsima 6.2 għandha titbiddel b’q mdew kif imniżżel skond it-taqsima 6.3.

i = 1, … n

Ir-rata taċ-fluss tal-massa tal-partikuli tista’ tkun ikkoreġuta fl-isfond kif ġej:

fejn D għandha tiġi kkalkulata skond it-taqsima 5.4.1 ta’ l-Appendiċi 2 għal dan l- Anness’

(*)  Il-kejl huwa validu biss għall-fjuwil ta’ referenza speċifikat fl-Anness IV.”"

(v)

It-taqsima 6 hija nnumerata mill-ġdid bħala t-taqsima 7.

(i)

It-taqsima 3 titbiddel b’dan li ġej:

“3.   IL-PROVA GĦAT-TEST TA’ L-EMISSJONIJIET

Fuq talba tal-manifattur, tista’ ssir prova bi prova biex jiġu kkondizzjonati l-magna u s-sistema ta’ l-egżost qabel iċ-ċiklu ta’ kejl.

Magni bil-fjuwil NG u LPG għandhom jaħdmu bi prova billi jużaw it-test ta’ l-ETC. Il-magna għandha titħaddem għal minimu ta’ żewġ ċikli ta’ l-ETC u sakemm l-emissjoni CO imkejla fuq ċiklu ta’ ETC ma taqbiżx b’iktar minn 10 % l-emissjoni CO imkejla fuq iċ-ċiklu ta’ l-ETC ta’ qabel.

3.1.   Il-preparazzjoni tal-filtri għat-teħid ta’ kampjun (jekk applikabbli)

Mill-inqas siegħa qabel it-test, kull filtru għandu jitqiegħed f’dixx Petri mgħotti parzjalment, li jkun protett kontra kontaminazzjoni mit-trab, u mqiegħed f'‘weighing chamber’ stabbilizzazzjoni. Kif jispiċċa l-perjodu ta’ stabbilizzazzjoni, kull filtru għandu jintiżen u l-użin tat-tara jiġi rreġistrat. Imbagħad il-filtru jitqiegħed f’dixx Petri magħluq jew f’kontenitur tal-filtru issiġġillat sakemm ikun hemm bżonnu għall-ittestjar. Il-filtru għandu jintuża fi żmien tmien sigħat wara li jitneħħa mill-weighing chamber. L-użin tat-tara għandu jiġi rreġistrat.

3.2.   L-installazzjoni tat-tagħmir tal-kejl

L-istrumenti u s-sonda tal-kampjuni għandha tiġi installata kif meħtieġ. Il-pajp ta’ wara għandu jiġi kkonnettjat mas-sistema ta’ fluss sħiħ fejn sustanza qed tiġi ddilwita, jekk jintuża.

3.3.   L-istartjar tas-sistema dilwita u l-magna

Is-sistema dilwita u l-magna għandhom jiġu startjati u msaħħna sakemm it-temperatura u l-pressjonijiet kollha jistabilizzaw irwieħhom f’kapaċità massima skond ir-rakkmandazzjonijiet tal-manifattur u l-prassi tajba ta’ inġinerija.

3.4.   L-istartjar tas-sistema tat-teħid ta’ kampjun tal-partikuli (magni diżil biss)

Is-sistema tat-teħid ta’ kampjun tal-partikuli għandha tiġi startjata u mħaddma fuq pajpijiet sekondarji (by-pass). Il-livell ta’ sfond tal-partikuli ta’ l-arja dilwita jista’ jiġi ddeterminat billi tgħaddi arja dilwita mill-filtri tal-partikuli. Jekk tintuża arja dilwita ffiltrata, kejl minnhom jista’ jsir qabel jew wara t-test. Jekk l-arja dilwita mhix iffiltrata, jistgħu jsiru l-qisien fil-bidu jew fi tmiem iċ-ċiklu u tittieħed il-medja tal-kejl.

Is-sistema dilwita u l-magna għandom jiġu startjati u msaħħna sakemm it-temperaturi u l-pressjonijiet kollha jistabbilixxu rwieħhom skond ir-rakkmandazzjonijiet tal-manifattur u l-prattika tajba ta’ inġinerija.

F’każ ta’ trattament ta’ wara perjodiku ta’ riġenerazzjoni, ir-riġenerazzjoni ma ssirx waqt li l-magna qed tisħon.

3.5.   Aġġustament tas-sistema dilwita

Ir-rati ta’ fluss tas-sistema (ta’ fluss sħiħ jew parzjali) fejn sustanza qed tiġi ddilwita għandhom ikunu ssettjati biex jeliminaw il-kondensazzjoni ta’ l-ilma fis-sistema, u biex jakkwistaw temperatura massima tal-filtru ta’ 325 K (52 °C) jew inqas (ara t-taqsima 2.3.1 ta’ l-Anness V, DT).

3.6.   Il-kontrolli ta’ l-analizzaturi

L-analizzaturi ta’ l-emissjoni għandhom jiġu ssettjati minn żero u mkejla. Jekk jintużaw boroż tal-kampjuni, dawn għandhom jitbattlu.

3.7.   Il-proċedura biex tistartja l-magna

Il-magna stabbli għandha tinxtegħel skond il-proċedura biex tistartja rrakkmandata mill-manifattur fil-mânwal tas-sid, bl-użu jew tal-mutur ta’ l-istartjar tal-produzzjoni jew tad-dinamometru. Jew inkella, it-test jista’ jibda direttament mill-fażi ta’ qabel il-kondizzjoni tal-magna mingħajr ma tintefa l-magna, meta l-magna tasal biex tieqaf.

3.8.   Iċ-ċiklu tat-test

3.8.1.   Is-sekwenza tat-test

Is-sekwenza tat-test għandha tibda jekk il-magna tasal biex tieqaf. It-test għandu jsir skond iċ-ċiklu ta’ referenza kif imniżżel fit-taqsima 2 ta’ din l-Appendiċi. Il-veloċità tal-magna u l-punti ta’ kmand għat-torque għandhom jibdew b’5 Hz (huwa rakkomandat 10 Hz) jew iżjed. Il-forza tar-ritorn tal-veloċità tal-magna u tat-torque għandu jiġi rreġistrat mill-inqas darba kull sekonda waqt iċ-ċiklu tat-test, u s-sinjali jistgħu jiġu ffiltrati elettronikament.

3.8.2.   Il-kejl ta’ emissjonijiet tal-gass

3.8.2.1   Is-sistema ta’ fluss sħiħ fejn sustanza qed tiġi ddilwita

Meta tinxtegħel il-magna jew is-sekwenza tat-test, jekk iċ-ċiklu jibda direttament mill-kondizzjoni bi prova, it-tagħmir tal-kejl għandu jibda, fl-istess ħin:

HC u NOx m’għandhomx jitkejlu kontinwament fil-mina tas-sustanza dilwita bi frekwenza ta’ 2 Hz. Il-konċentrazzjonijiet medji għandhom jiġu ddeterminati bl-integrazzjoni tas-sinjali ta’ l-analizzatur fuq iċ-ċiklu tat-test. Il-ħin tar-reazzjoni tas-sistema m’għandux iktar minn 20 s, u għandu jkun koordinat mal-varjazzjonijiet tal-fluss ta’ CVS u l-bilanċ ta’ ħin tat-teħid ta’ kampjun/ċiklu tat-test, jekk ikun hemm bżonn. CO, CO2, NMHC u CH4 għandhom ikunu determinati b’integrazzjoni jew bl-analizzar tal-konċentrazzjonijiet tal-borża tal-kampjun, miġbura fuq iċ-ċiklu. Il-konċentrazzjonijiet tal-gassijiet pollutanti fl-arja dilwita għandhom jiġu determinati b’integrazzjoni jew bil-ġbir fil-borża ta’ l-isfond. Kull kejl ieħor għandu jiġi rreġistrat b’minimu ta’ kejl wieħed kull sekonda (1 Hz).

3.8.2.2   Il-kejl ta’ l-egżost mhux maħdum

Meta tinxtegħel il-magna jew tinbeda s-sekwenza tat-test, jekk iċ-ċiklu jinbeda direttament mill-kondizzjoni bi prova li trid issir qabel, it-tagħmir tal-kejl għandu jibda, fl-istess ħin:

Għall-evalwazzjoni ta’ l-emissjonijiet tal-gass, il-konċentrazzjonijiet ta’ l-emissjoni (HC, CO and NOx) u r-rata tal-fluss tal-massa ta’ gass ta’ l-egżost għandhom ikunu rreġistrati u miżmuma b’mill-inqas 2 Hz fuq sistema ta’ kompjuter. Il-ħin ta’ reazzjoni tas-sistema m’għandux ikun iktar minn 10 s. Data oħra jistgħu jkunu rreġistrati b’rata ta’ kampjun ta’ mill-inqas 1 Hz. Għal analizzaturi analogi r-reazzjoni għandha tkun irreġistrata, u d-data ta’ kalibrar jistgħu jkunu applikati online jew offline waqt l-evalwazzjoni tad-data.

Għall-kalkolu ta’ l-emissjoni tal-massa tal-komponenti tal-gass it-traċċi tal-konċentrazzjonijiet irreġistrati u t-traċċa tar-rata ta’ fluss ta’ gass ta’ l-egżost għandhom jiġu allinjati bil-ħin permezz tal-ħin ta’ trasformazzjoni kif iddefinit fit-taqsima 2 ta’ l-Anness I. Għalhekk, il-ħin ta’ reazzjoni ta’ kull analizzatur ta’ l-emissjoni ta’ gass u tas-sistema tal-fluss tal-gass ta’ l-egżost għandu jiġi ddeterminat skond id-dispożizzjonijiet tat-taqsima 4.2.1 u tat-taqsima 1.5 ta’ l-Appendiċi 5 għal dan l-Anness u rreġistrat.

3.8.3.   It-teħid ta’ kampjun tal-partikuli (jekk applikabbli)

3.8.3.1.   Is-sistema ta’ fluss sħiħ fejn sustanza qed tiġi ddilwita

Kif tinxtegħel il-magna jew tinbeda s-sekwenza tat-test, jekk iċ-ċiklu jinbeda direttament mill-kondizzjoni bi prova, is-sistema ta’ teħid ta’ kampjun tal-partikuli għandha tinbeda minn pajp sekondarju għall-ġbir ta’ partikuli.

Jekk ma jintużax kumpens għall-fluss, il-pompa(i) kampjun għandha(hom) tiġi(jiġu) aġġustata(i) ħalli r-rata ta’ fluss mis-sonda tal-kampjun tal-partikuli jew mit-tubu ta’ trasferiment tinżamm f’kejl ta’ ±5 % tar-rata ssettjata tal-fluss. Jekk jintuża kumpens għall-fluss (i.e. kontroll proporzjonali tal-fluss kampjun), irid jintwera li l-proporzjon tal-fluss prinċipali tal-mina għall-fluss tal-kampjun tal-partikuli ma jitbiddilx b’iktar minn ±5 % tal-kejl issettjat tiegħu (minbarra għall-ewwel 10 sekondi tat-teħid tal-kampjun).

Nota: Għal operazzjoni doppja tas-sistema dilwita, il-fluss tal-kampjun hija d-differenza netta bejn ir-rata ta’ fluss mill-filtri tal-kampjun u r-rata sekondarja ta’ fluss ta’ arja dilwita.

It-temperatura u l-pressjoni medja fil-mîter(i) tal-gass jew l-istrumenti tal-fluss għandhom ikunu rreġistrati. Jekk ir-rata ssettjata ta’ fluss ma tistax tinżamm fuq iċ-ċiklu sħiħ (fi ±5 %) minħabba kwantità għolja ta’ partikuli fuq il-filtru, it-test għandu jkun null. It-test għandu jerġa’ jsir bl-użu ta’ rata ta’ fluss iktar baxxa u/jew filtru b’dijametru ikbar.

3.8.3.2.   Is-sistema ta' fluss parzjali fejn sustanza qed tiġi ddilwita

Kif tinxtegħel il-magna jew tinbeda s-sekwenza tat-test, jekk iċ-ċiklu jibda direttament mill-kondizzjoni bi prova li trid issir qabel, is-sistema tat-teħid ta’ kampjun tal-partikuli għandha tinbeda minn pajp sekondarju għall-ġbir ta’ partikuli.

Għall-kontroll ta’ sistema ta' fluss parzjali fejn sustanza qed tiġi ddilwita, ikun hemm bżonn ta’ reazzjoni mgħaġġla tas-sistema. Il-ħin ta’ trasformazzjoni għas-sistema għandu jkun iddeterminat bil-proċedura fit-taqsima 3.3 ta’ l-Appendiċi 5 għall-Anness III. Jekk il-ħin ta’ trasformazzjoni tal-kejl tal-fluss ta’ l-egżost (ara t-taqsima 4.2.1) flimkien mas-sistema parzjali ta’ fluss huwa inqas minn 0,3 sek, jista’ jintuża kontroll online. Jekk il-ħin ta’ trasformazzjoni jaqbeż 0,3 sek, għandu jintuża l-kontroll bil-quddiem ibbażat fuq test li kien irreġistrat minn qabel. F’dan il-każ, il-ħin taż-żjieda għandu jkun ≤ 1 sek u l-ħin ta’ dewmien tagħhom flimkien ≤ 10 sek.

Ir-reazzjoni totali tas-sistema għandha tkun ippjanata biex tassigura kampjun rappreżentattiv tal-partikuli, qmp,i, proporzjonali għall-fluss tal-massa ta’ l-egżost. Biex tiġi ddeterminata l-proporzjonalità, għandha ssir analiżi ta’ rigressjoni ta’ qmp,i kontra qmew,i fuq minimu ta’ rata ta’ kisba tad-data ta’ 1 Hz, u għandhom jiġu ssodisfatti l-kriterji li ġejjin:

B’mod mhux obbligatorju, jista’ jsir test minn qabel, u s-sinjal tal-fluss ta’ l-egżost ta’ qabel it-test jiġi użat biex jikkontrolla l-fluss tal-kampjun fis-sistema tal-partikuli (kontroll bil-quddiem). Proċedura bħal din hija meħtieġa jekk il-ħin ta’ trasformazzjoni tas-sistema tal-partikuli, t50,P jew il-ħin ta’ trasformazzjoni tas-sinjal tal-fluss ta’ l-egżost, t50,F, jew it-tnejn, huma > 0.3 sek. B’hekk jinkiseb kontroll korrett tas-sistema dilwita b’mod parzjali, jekk is-sinjal tal-ħin ta’ qmew,pre ta’ qabel it-test, li jikkontrolla qmp, bil-quddiem t50,P + t50,F.

Biex tiġi stabbilita korrelazzjoni bejn qmp,i u qmew,i għandhom jintużaw id-data meħuda waqt it-test attwali, b’ħin qmew,i allinjat b’t50,F relattiv għal qmp,i (l-ebda kontribuzzjoni minn t50,P għall-ħin allinjat). Jiġifieri, iċ-ċaqliq ta’ ħin bejn qmew u qmp huwa d-differenza fil-ħinijiet tat-trasformazzjoni tagħhom li kienu ddeterminati fit-taqsima 3.3 ta’ l-Appendiċi 5 għall-Anness III.

3.8.4.   Meta tieqaf il-magna

Jekk il-magna tieqaf x’imkien waqt iċ-ċiklu tat-test, il-magna trid terġa’ tiġi kkondizzjonata u tinxtegħel mill-ġdid, u t-test jiġi ripetut. Jekk ikun hemm nuqqas ta’ funzjonament f’xi tagħmir meħtieġ għat-test waqt iċ-ċiklu tat-test, it-test ikun null.

3.8.5.   It-tħaddim wara t-test

Meta jispiċċa t-test, il-kejl tal-volum tal-gass dilwit ta’ l-egżost jew ir-rata ta’ fluss ta’ gass ta’ l-egżost mhux ipproċessat, il-fluss tal-gass fil-boroż tal-ġbir u l-pompa tal-kampjun tal-partikuli għandhom jitwaqqfu. Għal sistema integrata ta’ analizzatur, it-teħid ta’ kampjuni għandu jitkompla sakemm jgħaddu l-ħinijiet ta’ reazzjoni tas-sistema.

Il-konċentrazzjonijiet tal-boroż tal-ġbir, jekk jintużaw, għandhom ikunu analizzati kmieni kemm jista’ jkun u f’kull każ mhux iktar tard minn 20 minuta wara li jintemm iċ-ċiklu tat-test.

Wara t-test ta’ l-emissjoni, għandu jintuża gass żero u l-istess gass li jinfirex biex jerġgħu jiġu kkontrollati l-analizzaturi. It-test jiġi kkunsidrat aċċettabbli jekk id-differenza bejn ir-riżultati tat-test ta’ qabel u t-test ta’ wara tkun ta’ inqas minn 2 % tal-kejl tal-gass li jinfirex.

3.9.   Il-verifika tat-test

3.9.1.   Iċ-ċaqliq fid-data

Biex jitnaqqas l-effett ta’ preġudizzju fuq id-differenza fil-ħin bejn il-forza tar-ritorn u l-kejl taċ-ċiklu ta’ referenza, is-sekwenza tas-sinjali kollha tal-veloċità u t-torque tal-magna tista’ tiġi avvanzata jew imdewma fil-ħin fejn għandha x’taqsam is-sekwenza tal-veloċità u t-torque. Jekk is-sinjali tal-forza tar-ritorn jiċċaqalqu, kemm il-veloċità u kemm it-torque iridu jiċċaqalqu l-istess ammont fl-istess direzzjoni.

3.9.2.   Il-kalkolu tax-xogħol taċ-ċiklu

Ix-xogħol attwali taċ-ċiklu Wact (kWh) għandu jiġi kkalkulat billi jintuża kull par tal- veloċità tal-forza ta’ ritorn u l-valuri tat-torque irreġistrat. Dan għandu jsir wara li jsir xi ċaqliq fir-riżultati tad-data, jekk issir din l-għażla. Ix-xogħol attwali taċ-ċiklu Wact jintuża għall-paragun fix-xogħol taċ-ċiklu ta’ referenza Wref u biex jiġu kkalkulati l-emissjonijiet speċifiċi tal-brejk (ara t-taqsimiet 4.4 u 5.2). Għandha tintuża l-istess metodoloġija biex jiġu integrati kemm il-kapaċità tar-referenza kif ukoll il-kapaċità attwali tal-magna. Jekk il-kejl ikun iddeterminat bejn il-valuri ta’ referenza qrib jew il-valuri mkejla qrib, għandha tiġi użata interpolazzjoni lineari.

Meta jiġu integrati r-referenza u xogħol attwali taċ-ċiklu, il-kejl negattiv kollu tat-torque għandu jkun ugwali għal żero u jkun inkluż. Jekk issir integrazzjoni fi frekwenza inqas minn 5 Hertz, u jekk, waqt parti mill-ħin, il-kejl tat-torque jinbidel minn pożittiv għal negattiv jew minn negattiv għal pożittiv, il-porzjoni negattiva għandha tiġi kkalkulata u ssir ugwali għal żero. Il-porzjon pożittiv għandu jiġi inkluż fil-kejl integrat.

Wact għandu jkun bejn –15 % u +5 % ta’ Wref

3.9.3.   L-istatistiċi ta’ validazzjoni taċ-ċiklu tat-test

Għandhom isiru rigressjonijiet lineari tal-valuri tal-forzi ta’ ritorn fuq il-kejl ta’ referenza għall-veloċità, it-torque u l-kapaċità. Dan għandu jsir wara li jkun sar xi ċaqliq fid-data tal-forzi ta’ ritorn, jekk tkun saret din l-għażla. Għandu jintuża l-metodu ta’ l-inqas kwadri, bl-aħjar ekwazzjoni jkollha l-forma ta’:

y = mx + b

fejn:

L-iżball standard ta’ l-istima (SE) ta’ y fuq x u l-ko-effiċjent ta’ determinazzjoni (r2) għandhom jiġu kkalkulati għal kull linja ta’ rigressjoni.

Huwa rakkomandat li din l-analiżi ssir b’1 Hertz. Kull kejl negattiv ta’ torque ta’ referenza u l-kejl assoċjat tal-forzi ta’ ritorn għandhom jitneħħew mill-kalkolu ta’ l-istatistiċi tat-torque taċ-ċiklu u t-tisħiħ tal-kapaċità. Biex test jiġi kunsidrat validu, il-kriterji tat-Tabella 7 trid tiġi sodisfatta.

Tabella 7

Tolleranzi tal-linja ta’ rigressjoni

Huwa permess li jitħassru punti mill-analiżianaliżi ta’ rigressjoni fejn imniżżla fit-Tabella 8.

Tabella 8

It-tħassir ta’ punti permessi minn analiżi ta’ rigressjoni

(ii)

It-taqsima 4 il-ġdida hija miżjuda:

“4.   IL-KALKOLU TAL-FLUSS TAL-GASS TA’ L-EGŻOST

4.1.   Id-determinazzjoni tal-fluss tal-gass dilwit ta’ l-egżost

Il-fluss totali tal-gass dilwit ta’ l-egżost fuq iċ-ċiklu (kg/test) għandha tiġi kkalkulata mill-kejl tal-qisien fuq iċ-ċiklu u d-data tal-kalibrar li tikkorrispondi ta’ l-istrument li jkejjel il-fluss (V 0 għal PDP, K V għal CFV, C d għal SSV), kif iddeterminat fit-taqsima 2 ta’ l-Appendiċi 5 għall-Anness III). Il-formuli li ġejjin għandhom jiġu applikati, jekk it-temperatura ta’ l-egżost dilwit jinżamm kostanti fuq iċ-ċiklu bl-użu ta’ tibdil fis-sħana (±6 K għal PDP-CVS, ±11 K għal CFV-CVS jew ±11 K għal SSV-CVS), ara t-taqsima 2.3 ta’ l-Anness V).

Għas-sistemi PDP-CVS:

m ed = 1,293 × V 0 × N P × (p b - p 1) × 273 / (101,3 × T)

fejn:

Għas-sistema CFV-CVS:

m ed = 1,293 × t × K v × p p / T 0,5

fejn:

Għas-sistema SSV-CVS

m ed = 1,293 × QSSV

fejn:

b’:

A 0	=	kollezzjoni ta’ bdil ta’ numri li ma jvarjawx u ta’ unitajiet = 0,006111 f’unitajiet SI ta’ Test ta 'immaġni
d	=	dijametru tal-pajp SSV minn ġewwa, m
C d	=	ko-effiċjent tal-ħruġ tas-SSV
p p	=	pressjoni assoluta fil-ftuħ tal-venturi, kPa
T	=	temperatura fil-ftuħ tal-venturi, K
r p	=	proporzjon tal-pajp SSV minn ġewwa għall-pressjoni assoluta u statika tal-ftuħ = Test ta 'immaġni
rD	=	proporzjon tad-dijametru tal-pajp SSV minn ġewwa, d, sad-dijametru ta’ ġewwa tal-pajp minn ġewwa = Test ta 'immaġni

Jekk tintuża sistema b’kumpens ta’ fluss (i.e. mingħajr tibdil fis-sħana), l-emissjonijiet istantanji ta’ massa għandhom jiġu kkalkulati u integrati fuq iċ-ċiklu. F’dan il-każ, il-massa istantanja tal-gass dilwit ta’ l-egżost għandha tiġi kkalkulata kif ġej.

Għas-sistema PDP-CVS:

m ed,i = 1,293 × V 0 × N P,i × (p b - p 1) × 273 / (101,3 × T)

fejn:

N P,i = dawriet totali ta’ pajp għal kull interval ta’ ħin

Għas-sistema CFV-CVS:

m ed,i = 1,293 × Δt i × K V × p p / T 0,5

fejn:

Δt i = interval ta’ ħin, s

Għas-sistema SSV-CVS:

med = 1,293 × QSSV × Δti

fejn:

Δt i = interval ta’ ħin, s

Il-kalkolu ta’ ħin veru għandu jinbeda jew b’kejl raġonevoli għal C d, bħal 0.98, jew b’kejl raġonevoli ta’ Q ssv. Jekk il-kalkolu jinbeda bi Q ssv, għandu jintuża l-kejl inizjali ta’ Q ssv biex jiġi evalwat Re.

Waqt it-testijiet kollha ta’ l-emissjonijiet, in-numru Reynolds tal-pajp SSV minn ġewwa jrid ikun fil-marġni tan-numri Reynolds użati biex issir il-kurva tal-kalibrar żviluppata fit-taqsima 2.4 ta’ l-Appendiċi 5 għal dan l-Anness.

4.2.   Id-determinazzjoni tal-fluss tal-gass mhux ipproċessat mill-egżost

Għall-kalkolu ta’ l-emissjonijiet fil-gass ta’ l-egżost mhux ipproċessat u biex tiġi kkontrollata sistema ta' fluss parzjali fejn sustanza qed tiġi ddilwita, hemm bżonn li tkun taf ir-rata ta’ fluss ta’ gass mill-egżost. Għad-determinazzjoni tar-rata tal-fluss ta’ l-egżost, jista’ jintuża wieħed mill-metodi deskritti fit-taqsimiet 4.2.2 sa 4.2.5.

4.2.1.   Il-ħin ta’ reazzjoni

Għall-kalkolu ta’ l-emissjonijiet, il-ħin ta’ reazzjoni taż-żewġ metodi deskritti hawn taħt għandhom ikunu daqs jew inqas mill-kundizzjonijiet għall-ħin ta’ reazzjoni ta’ l-analizzatur, kif inhu ddefinit fit-taqsima 1.5 ta’ l-Appendiċi 5 għal dan l- Anness.

Biex tiġi kkontrollata s-sistema ta' fluss parzjali fejn sustanza qed tiġi ddilwita, hemm bżonn ta’ reazzjoni iktar mgħaġġla. Għal sistemi ta’ fluss parzjali fejn sustanza qed tiġi ddilwita b’kontroll online, huwa meħtieġ ħin ta’ reazzjoni ta’ ≤ 0,3 sekondi. Għal sistemi ta’ fluss parzjali fejn sustanza qed tiġi ddilwita b’kontroll bil-quddiem ibbażat fuq test ta’ sewqan irreġistrat minn qabel, ikun meħtieġ ħin ta’ reazzjoni tas-sistema ta’ kejl tal-fluss ta’ l-egżost ta’ ≤ 5 sekondi b’ħin ta’ żjieda ta’ ≤ 1 sekonda. Il-ħin ta’ reazzjoni tas-sistema għandu jkun speċifikat mill-manifattur ta’ l-istrument. Il-kundizzjonijiet ta’ ħin ta’ reazzjoni għall-fluss tal-gass ta’ l-egżost flimkien mas-sistema dilwita parzjali tal-fluss huma indikati fit-taqsima 3.8.3.2.

4.2.2.   Il-metodu dirett ta’ kejl

Kejl dirett tal-fluss istantanju ta’ l-egżost jista’ jsir b’sistemi bħal:

Għandhom jittieħdu prekwazzjonijiet biex jiġu evitati żbalji fil-kejl li jkollhom impatt fuq żbalji tal-kejl ta’ emissjoni. Dawn il-prekwazzjonijiet jinkludu l-installazzjoni bil-għaqal ta’ l-istrument fis-sistema ta’ egżost fil-magna skond ir-rakkmandazzjonijiet tal-manifattur ta’ l-istrument u tal-prattika tajba ta’ inġinerija. Tħaddim il-magna u l-emissjonijiet b’mod speċjali m’għandhomx ikunu affettwati bl-installazzjoni ta’ l-istrument.

L-eżattezza tad-determinazzjoni tal-fluss ta’ l-egżost għandha tkun mill-inqas ta’ ±2,5 % tar-reading jew ta’ ±1,5 % tal-kejl massimu tal-magna, liema minnhom ikun l-ikbar.

4.2.3.   Il-metodu ta’ kejl ta’ l-arja u l-fjuwil

Dan jinvolvi kejl tal-fluss ta’ l-arja u l-fluss tal-fjuwil. Għandhom jintużaw mîters tal-fluss ta’ l-arja u mîters tal-fluss tal-fjuwil li jissodisfaw il-kondizzjoni ta’ eżattezza fil-fluss totali ta’ l-egżost tat-taqsima 4.2.2. Il-kalkolu tal-fluss tal-gass ta’ l-egżost huwa kif ġej:

qmew = qmaw + qmf

4.2.4.   Il-metodu ta’ kejl tas-sustanza li wieħed jittraċċa biha

Dan jinvolvi kejl tal-konċentrazzjoni ta’ gass li jittraċċa fl-egżost. Ammont magħruf ta’ gass inerti (eż. elju pur) għandu jiġi injettat fil-fluss tal-gass ta’ l-egżost bħala traċċa. Il-gass ikun imħallat u dilwit bil-gass ta’ l-egżost, iżda m’għandux jirreaġixxi fil-pajp ta’ l-egżost. Il-konċentrazzjoni tal-gass imbagħad għandha titkejjel fil-kampjun tal-gass ta’ l-egżost.

Biex tiġi assigurata taħlita kompluta tal-gass li jittraċċa, is-sonda tat-teħid ta’ kampjuni ta’ gass ta’ l-egżost għandha titqiegħed mill-inqas 1 m jew 30 darba d-dijametru tal-pajp ta’ l-egżost, liema minnhom ikun l-ikbar, fid-direzzjoni tal-punt ta’ injezzjoni ta’ gass li jittraċċa. Is-sonda tat-teħid tal-kampjun tista’ titqiegħed iktar viċin tal-punt ta’ injezzjoni jekk ikun ivverifikat taħlit komplet billi titqabbel il-konċentrazzjoni ta’ gass li jittraċċa mal-konċentrazzjoni tar-referenza meta l-gass tat-traċċa ikun injettat fid-direzzjoni tal-magna.

Ir-rata tal-fluss tal-gass tat-traċċa għandu jkun issettjat ħalli l-konċentrazzjoni ta’ gass tat-traċċa meta l-magna tkun wieqfa wara t-taħlita ssir inqas mill-iskala kollha ta’ l-analizzatur tal-gass tat-traċċa.

Il-kalkolu tal-fluss tal-gass ta’ l-egżost huwa kif ġej:

fejn:

Meta l-konċentrazzjoni fl-isfond hija inqas minn 1 % tal-konċentrazzjoni tal-gass li jittraċċa wara t-taħlit (c mix.i) fil-fluss massimu ta’ l-egżost, il-konċentrazzjoni fl-isfond wieħed jista’ ma jagħtix kasha.

Is-sistema totali għandha tissodisfa l-ispeċifikazzjonijiet korretti għall-fluss tal-gass ta’ l-egżost, u għandha tiġi kkalibrata skond it-taqsima 1.7 ta’ l-Appendiċi 5 għal dan l-Anness.

4.2.5.   Il-metodu ta’ kejl ta’ proporzjon tal-fluss ta’ l-arja u minn arja għal fjuwil

Din tinvolvi l-kalkolu tal-massa ta’ l-egżost mill-fluss ta’ l-arja u l-proporzjon ta’ arja għal fjuwil. Il-kalkolu tal-fluss istantanju tal-massa tal-gass ta’ l-egżost huwa kif ġej:

bi:

fejn:

Nota: β tista’ tkun 1 għal fjuwil li fih karbon u 0 għal fjuwil ta’ l-idroġenu.

Il-mîter tal-fluss ta’ l-arja għandu jissodisfa l-ispeċifikazzjonijiet ta’ l-eżattezza tat-taqsima 2.2 ta’ l-Appendiċi 4 għal dan l-Anness, l-analizzatur tal-CO2 użat għandu jissodisfa l-ispeċifikazzjonijiet tat-taqsima 3.3.2 ta’ l-Appendiċi 4 għal dan l-Anness u s-sistema totali għandha tissodisfa l-ispeċifikazzjonijiet ta’ l-eżatezza għall-fluss tal-gass ta’ l-egżost.

B’mod mhux obbligatorju, it-tagħmir ta’ kejl tal-proporzjon ta’ l-arja għal mal-fjuwil bħal ponta ta’ is-sensor taż-żirkonju jista’ jintuża għall-kejl tal-proporzjon ta’ l-arja żejda li jissodisfa l-ispeċifikazzjonijiet tat-taqsima 3.3.6 ta’ l-Appendiċi 4 għal dan l-Anness.”

(iii)

It-taqsima 4 u 5 jinbidlu b’dan li ġej:

“5.   IL-KALKOLU TA’ L-EMISSJONIJIET TAL-GASS

5.1.   Evalwazzjoni tad-data

Għall-evalwazzjoni ta’ l-emissjonijiet tal-gass fil-gass dilwit ta’ l-egżost, il-konċentrazzjonijiet ta’ l-emissjoni (HC, CO u NOx) u r-rata ta’ fluss tal-gass dilwit fl-egżost għandhom ikunu rreġistrati skond it-taqsima 3.8.2.1 u miżmuma fuq sistema ta’ kompjuter. Għal analizzaturi analogi r-reazzjoni għandha tkun irreġistrata, u d-data tal-kalibrar jistgħu jkunu applikati online jew offline waqt l-evalwazzjoni tad-data.

Għall-evalwazzjoni ta’ l-emissjonijiet tal-gass fil-gass ta’ l-egżost mhux ipproċessat, il-konċentrazzjonijiet ta’ l-emissjoni (HC, CO u NOx) u r-rata ta’ fluss tal-gass fl-egżost għandhom ikunu rreġistrati skond sessjoni 3.8.2.2 u miżmuma fuq sistema ta’ kompjuter. Għal analizzaturi analogi r-reazzjoni għandha tkun irreġistrata, u d-data ta’ kalibrar jistgħu jkunu applikati online jew offline waqt l-evalwazzjoni tad-data.

5.2.   Korrezzjoni niexfa/mxarrba

Jekk il-konċentrazzjoni tkun imkejla fin-niexef, hija tinbidel għal bażi mxarrba skond il-formula li ġejja. Għal kejl kontinwu, il-bidla tiġi applikata għal kull kejl istantanju qabel isir xi kalkolu ieħor.

cwet = kW × cdry

L-ekwazzjoni tal-konverżjoni tat-taqsima 5.2 ta’ l-Appendiċi 1 għal dan l-Anness tapplika.

5.3.   Il-korrezzjoni NOx għall-umdità u t-temperatura

Peress li l-emissjoni NOx tiddependi fuq kundizzjonijiet ta’ l-arja ta’ l-ambjent, il-konċentrazzjoni NOx tiġi kkoreġuta għal temperatura u umdità ta’ l-arja ta’ l-ambjent bil-fatturi mogħtija fit-taqsima 5.3 ta’ l-Appendiċi 1 għal dan l-Anness. Il-fatturi huma validi fil-marġni bejn 0 u 25 g/kg arja niexfa.

5.4.   Il-kalkolu tar-rati tal-fluss tal-massa ta’ l-emissjoni

Il-massa ta’ l-emissjoni fuq iċ-ċiklu (g/test) tiġi kkalkulata kif ġej, jiddependi minn kif isir il-metodu tal-kejl. Il-konċentrazzjoni mkejla tinbidel għal bażi mxarrba skond it-taqsima 5.2 ta’ l-Appendiċi 1 għal dan l-Anness, jekk mhux diġà mkejla fl-imxarrab. Il-kejl rispettiv għal u gas jiġi applikat kif mogħti fit-Tabella 6 ta’ l-Appendiċi 1 għal dan l-Anness għal komponenti magħżula bbażati fuq kwalitajiet ideali tal-gass u tal-fjuwil rilevanti għal din id-Direttiva.

a)

għall-gass ta’ l-egżost mhux ipproċessat: Test ta 'immaġni fejn: u gas = proporzjon bejn densità ta’ komponent ta’ l-egżost u densità ta’ gass ta’ l-egżost mit-Tabella 6 c gas,i = konċentrazzjoni istantanja tal-komponent rispettiv fil-gass mhux ipproċessat mill-egżost, ppm q mew,i = rata ta’ fluss istantanju ta’ massa ta’ egżost, kg/s f = rata ta’ teħid ta’ kampjun tad-data, Hz n = numru ta’ kejl

c)

għall-gass dilwit mill-egżost b’kumpens tal-fluss: Test ta 'immaġni fejn: c e,i = konċentrazzjoni istantanja tal-komponent rispettiv imkejjel fil-gass dilwit mill-egżost, ppm c d = konċentrazzjoni tal-komponent rispettiv imkejjel fl-arja dilwita, ppm q mdew,i = rata ta’ fluss istantanju ta’ massa ta’ gass dilwit mill-egżost, kg/s m ed = massa totali ta’ gass dilwit mill-egżost fuq iċ-ċiklu, kg u gas = proporzjon bejn densità ta’ komponent ta’ egżost u densità ta’ arja mit-Tabella 6 D = fattur ta’ sistema dilwita (ara it-taqsima 5.4.1)

Jekk applikabbli, il-konċentrazzjoni ta’ NMHC u CH4 tiġi kkalkulata b’wieħed mill-metodi li jidher f’it-taqsima 3.3.4 ta’ l-Appendiċi 4 għal dan l-Anness, kif ġej:

(b)	Metodu NMC: Test ta 'immaġni Test ta 'immaġni fejn: c HC(w/Cutter) = Konċentrazzjoni ta’ HC bil-gass tal-kampjun li jgħaddi mill-NMC c HC(w/oCutter) = Konċentrazzjoni ta’ HC bil-gass tal-kampjun li taqbeż l-NMC

5.4.1.   Id-determinazzjoni tal-konċentrazzjonijiet ikkoreġuti fl-isfond (sistema ta’ fluss sħiħ fejn sustanza qed tiġi ddilwita biss)

Il-medja ta’ konċentrazzjoni fl-isfond tal-gassijiet li jniġġsu fl-arja dilwita titnaqqas mill-konċentrazzjonijiet imkejla biex tikseb il-konċentrazzjonijiet netti tas-sustanzi li jniġġsu. Il-kejl medju tal-konċentrazzjonijiet fl-isfond jistgħu jiġu ddeterminati bil-metodu tal-borża tal-kampjun jew b’kejl kontinwu b’integrazzjoni. Għandha tintuża l-formula li ġejja.

fejn:

Il-fattur tas-sistema dilwita jiġi kkalkulat kif ġej:

a)	għal diżil u magni tal-gass bi fjuwil LPG Test ta 'immaġni

b)

għal magni tal-gass bi fjuwil NG Test ta 'immaġni fejn: c CO2 = konċentrazzjoni ta’ CO2 fil-gass dilwit mill-egżost, % vol c HC = konċentrazzjoni ta’ HC fil-gass dilwit mill-egżost, ppm C1 c NMHC = konċentrazzjoni ta’ NMHC fil-gass dilwit mill-egżost, ppm C1 c CO = konċentrazzjoni ta’ CO fil-gass dilwit mill-egżost, ppm F S = fattur stojkjometriku Il-konċentrazzjonijiet imkejla fin-niexef jinbidlu għal bażi mxarrba skond it-taqsima 5.2 ta’ l-Appendiċi 1 għal dan l-Anness. Il-fattur stojkjometriku jiġi kkalkulat kif ġej: Test ta 'immaġni fejn α, ε huma l-proporzjonijiet tal-massa li jirreferu għall-fjuwil CH α O ε B’mod alternattiv, jekk il-kompożizzjoni tal-fjuwil mhix magħrufa, jista’ jintuża l-fattur stojkjometriku: F S(diżil) = 13,4 F S(LPG) = 11,6 F S(NG) = 9,5

5.5.   Il-kalkolu ta’ l-emissjonijiet speċifiċi

L-emissjonijiet (g/kWh) jiġu kkalkulati b’dan il-mod:

(a)	komponenti kollha, minbarra NOx: Test ta 'immaġni

(b)	NOx: Test ta 'immaġni fejn: W act = xogħol attwali taċ-ċiklu kif iddeterminat skond it-taqsima 3.9.2.

5.5.1.   F’każ ta’ sistema perjodika ta’ trattament ta’ wara ta’ l-egżost, l-emissjonijiet ikunu dilwita kif ġej:

fejn:

6.   IL-KALKOLU TA’ L-EMISSJONI TAL-PARTIKULI (JEKK APPLIKABBLI)

6.1.   Evalwazzjoni tad-data

Il-filtru tal-partikuli jerġa’ jitqiegħed lura fil-weighing chamber mhux iktar tard minn siegħa wara li jispiċċa t-test. Huwa jiġi kkondizzjonat f’dixx Petri parzjalment mgħotti, li jkun protett minn kontaminazzjoni ta’ trab, għal mill-inqas siegħa, iżda mhux iżjed minn 80 siegħa, imbagħad jintiżen. L-użin totali tal-filtri ikun irreġistrat u l-użin tat-tara mnaqqas, li jirriżulta fil-massa tal-kampjun tal-partikuli m f. Għall-evalwazzjoni tal-konċentrazzjoni tal-partikuli, il-massa totali tal-kampjun (m sep) mill-filtri fuq iċ-ċiklu tat-test tiġi rreġistrata.

Jekk se tkun applikata korrezzjoni fl-isfond, il-massa ta’ arja dilwita (m d) mill-filtru u l-massa tal-partikuli (m f, d) jiġu rreġistrati.

6.2.   Il-kalkolu tal-fluss tal-massa

6.2.1.   Is-sistema ta’ fluss sħiħ fejn sustanza qed tiġi ddilwita

Il-massa tal-partikuli (g/test) tiġi kkalkulata kif ġej:

fejn:

Jekk tintuża sistema doppja ta’ dilwit, il-massa ta’ l-arja sekondarja dilwita tiġi mnaqqsa mill-massa totali tal-gass dilwit doppju mill-egżost meħud bħala kampjun mill-filtri tal-partikuli.

msep = mset – mssd

fejn:

Jekk il-livell ta’ partikuli fl-isfond fl-arja dilwita huwa iddeterminat skond it-taqsima 3.4, il-massa tal-partikuli tista’ tiġi kkoreġuta fl-isfond. F’dan il-każ, il-massa tal-partikuli (g/test) tiġi kkalkulata kif ġej:

fejn:

6.2.2.   Sistema parzjali ta’ dilwit tal-fluss

Il-massa ta’ partikuli (g/test) tiġi kkalkulata b’wieħed mill-metodi li ġejjin:

a)

Test ta 'immaġni fejn: m f = massa tal-partikuli meħudin bħala kampjun fuq iċ-ċiklu, mg m sep = massa ta’ gass dilwit mill-egżost li jgħaddi mill-filtri li jiġbru l-partikuli, kg m edf = massa ta’ gass ta’ l-egżost dilwit ekwivalenti fuq iċ-ċiklu, kg Il-massa totali ta’ gass ta’ l-egżost dilwit ekwivalenti fuq iċ-ċiklu tiġi ddeterminata kif ġej: Test ta 'immaġni Test ta 'immaġni Test ta 'immaġni fejn: q medf,i = rata istantanja ta’ fluss ta’ massa ta’ egżost dilwit ekwivalenti, kg/s q mew,i = rata istantanja ta’ fluss ta’ massa ta’ egżost, kg/s r d,i = proporzjon istantanju ta’ sistema dilwita q mdew,i = rata istantanja ta’ fluss ta’ massa ta’ egżost dilwit minn mina fejn titnaqqas il-konċentrazzjoni tas-sustanza, kg/s q mdw,i = rata istantanja ta’ fluss ta’ massa ta’ arja dilwita, kg/s f = rata ta’ teħid ta’ kampjun ta’ data, Hz n = numru ta’ kejl

b)

Test ta 'immaġni fejn: m f = massa tal-partikuli meħuda bħala kampjun fuq iċ-ċiklu, mg r s = medja ta’ proporzjon meħud bħala kampjun fuq it-test taċ-ċiklu bi: Test ta 'immaġni fejn: m se = massa ta’ kampjun fuq iċ-ċiklu, kg m ew = fluss totali ta’ massa ta’ egżost fuq iċ-ċiklu, kg m sep = massa ta’ gass dilwit ta’ l-egżost li jgħaddi mill-filtri li jiġbru l-partikuli, kg m sed = massa ta’ gass dilwit ta’ l-egżost li jgħaddi mill-mina li tnaqqas il-konċentrazzjoni tas-sustanza, kg Nota: F’każ tas-sistema tat-tip fejn jittieħdu kampjuni totali, m sep u M sed huma l-istess.

6.3.   Il-Kalkolu ta’ l-Emissjoni Speċifika

L-emissjoni tal-partikuli (g/kWh) tiġi kkalkulata bil-mod li ġej:

fejn:

W act = xogħol attwali taċ-ċiklu kif iddeterminat skond it-taqsima 3.9.2, kWh.

6.3.1   F’każ ta’ sistema ta’ trattament ta’ wara b’riġenerazzjoni perjodika, l-emissjonijiet jiġu mgħobbija kif ġej:

fejn:

(i)

It-taqsima 1 titbiddel b’dan li ġej:

“1.   INTRODUZZJONI

Komponenti ta’ gassijiet, partikuli, u duħħan li joħorġu minn magna ippreżentata għal test jitkejlu bil-metodi deskritti fl-Anness V. It-taqsimiet rispettivi ta’ l-Anness V jiddeskrivu s-sistemi analitiċi rrakkomandati għall-emissjonijiet ta’ gass (it-taqsima 1), is-sistemi rrakkomandati biex jiġu dilwiti l-partikuli u t-teħid ta’ kampjun (it-taqsima 2), u l-mîters ta’ opaċità rrakkomandati għall-kejl tad-duħħan (it-taqsima 3).

Għall-ESC, il-komponenti tal-gass jiġu ddeterminati fil-gass ta’ l-egżost mhux ipproċessat. B’mod mhux obbligatorju, huma jistgħu jiġu ddeterminati fil-gass dilwit ta’ l-egżost, jekk tintuża sistema ta’ fluss sħiħ fejn sustanza qed tiġi ddilwita għal determinazzjoni ta’ partikuli. Il-partikuli jiġu ddeterminati jew bi fluss parzjali jew b’sistema ta’ fluss sħiħ fejn sustanza qed tiġi ddilwita.

Għall-ETC, tista’ tintuża s-sistema li ġejja

(ii)

It-taqsima 2.2 titbiddel b’dan li ġej:

“2.2.   Strumenti oħra

Għandhom jintużaw, kif ikun hemm bżonn, strumenti tal-kejl tal-konsum tal-fjuwil, tal-konsum ta’ l-arja, tat-temperatura tat-tkessiħ u tal-lubrikant, tal-pressjoni tal-gass ta’ l-egżost u ta' l-‘intake manifold depression’, tat-temperatura tal-gass ta’ l-egżost, tat-temperatura ta’ l-arja hi hu dieħla fil-magna, tal-pressjoni atmosferika, tat-temperatura ta’ l-umdità u tal-fjuwil. Dawn l-istrumenti għandhom jissodisfaw il-kundizzjonijiet mogħtija fit-Tabella 9:

Tabella 9

Eżattezza ta’ l-istrumenti tal-kejl

(iii)

It-taqsimiet 2.3 u 2.4 huma mħassra.

(iv)

It-taqsimiet 3 u 4 jitbiddlu b’dan li ġej:

“3.   ID-DETERMINAZZJONI TAL-KOMPONENTI TAL-GASS

3.1.   L-ispeċifikazzjonijiet ġenerali ta’ l-analizzatur

L-analizzaturi għandu jkollhom marġni ta’ kejl adattati għall-eżattezza meħtieġa biex jitkejlu l-konċentrazzjonijiet tal-komponenti tal-gass fl-egżost (it-taqsima 3.1.1). Huwa rakkomandat li l-analizzaturi jitħaddmu b’mod li l-konċentrazzjoni mkejla taqa’ bejn 15 % u 100 % ta’ l-iskala sħiħa.

Is-sistemi li jinqraw (kompjuters, tagħmir li bih tiddaħħal id-data f’sistema (data loggers)) jistgħu jipprovdu eżattezza u riżoluzzjoni biżżejjed taħt 15 % ta’ skala sħiħa; kejl taħt 15 % ta’ skala sħiħa huma aċċettabbli wkoll. F’dan il-każ, kalibrar addizzjonali ta’ mill-inqas 4 punti mhux żero nominalment spazjati indaqs isiru biex jassiguraw l-eżattezza tal-kurvi tal-kalibrar skond it-taqsima 1.6.4 ta’ l-Appendiċi 5 għal dan l-Anness.

Il-kompatibilità elettromanjetika (EMC) tat-tagħmir ikun fuq livell biex inaqqas żbalji addizzjonali.

3.1.1.   L-eżattezza

L-analizzatur m’għandux jitbiegħed mill-punti nominali ta’ kalibrar b’iktar minn 2 % tar-reading fuq il-marġni kollha tal-kejl minbarra ż-żero, jew ±0,3 % ta’ l-iskala sħiħa, liema minnhom ikun l-ikbar. L-eżattezza għandha tkun iddeterminata skond il-kundizzjonijiet imniżżla fit-taqsima 1.6 ta’ l-Appendiċi 5 għal dan l-Anness.

Nota: Għall-għan ta’ din id-Direttiva, l-eżattezza hija ddefinita bħala d- devjazzjoni tar-reading ta’ l-analizzatur mill-kejl nominali tal-kalibrar bl-użu ta’ gass tal-kalibrar (= kejl veru).

3.1.2.   Il-preċiżjoni

Il-preċiżjoni, iddefinita bħala 2,5 darbiet id-devjazzjoni standard ta’ 10 reazzjonijiet ripetittivi għal kalibrar speċifikat jew għal gass li jinfirex, m’għandhiex tkun ikbar minn ±1 % ta’ konċentrazzjoni ta’ skala sħiħa għal kull marġni użat fuq 155 ppm (jew ppmC) jew ±2 % ta’ kull marġni użat taħt 155 ppm (jew ppmC).

3.1.3.   Sinjali li jfixklu (noise)

Ir-reazzjoni mill-ogħla punt sa l-ieħor ta’ l-analizzatur sa żero u kalibrar jew gassijiet li jinfirxu fuq kull perjodu ta’ 10 sekondi m’għandhiex taqbeż 2 % ta’ skala sħiħa fuq il-marġni kollha użati.

3.1.4.   L-ebda ċaqliq

Reazzjoni żero hija definita bħala r-reazzjoni li tinsab fin-nofs taż-żewġ estremi, li tinkludi s-sinjali li jfixklu, għal gass żero waqt intervall ta’ ħin ta’ 30 sekondi. Il-moviment tar-reazzjoni żero waqt perjodu ta’ siegħa għandu jkun ta’ inqas minn 2 % ta’ skala sħiħa fuq l-inqas marġni użat.

3.1.5.   Il-moviment ta’ tifrix

Reazzjoni ta’ tifrix hija ddefinita bħala r-reazzjoni li tinsab bejn żewġ estremi, inkluż s-sinjali li jfixklu, għal gas li jinfirex waqt intervall ta’ ħin ta’ 30 sekondi. Il-moviment tar-reazzjoni ta’ firxa waqt perjodu ta’ siegħa għandu jkun ta’ inqas minn 2 % ta’ skala sħiħa fuq l-inqas marġni użata.

3.1.6.   Ħin ta’ żjieda

Il-ħin ta’ żjieda ta’ l-analizzatur installat fis-sistema tal-kejl m’għandux jaqbeż 3,5 s.

Nota: L-evalwazzjoni biss tal-ħin ta’ reazzjoni ta’ l-analizzatur waħdu ma tiddefinix b’mod ċar kemm is-sistema totali hi adattata għal ittestjar għaddieni. Volumi u speċjalment volumi mejta fis-sistema kollha mhux biss jaffettwaw il-ħin ta’ trasport mis-sonda sa l-analizzatur, iżda jaffettwaw ukoll il-ħin ta’ żjieda. Anke ħinijiet ta’ trasport ġo analizzatur ikunu ddefiniti bħala ħin ta’ reazzjoni ta’ analizzatur, bħall-converter jew nases ta’ l-ilma ġo analizzaturi NOx. Id-determinazzjoni tal-ħin totali ta’ reazzjoni tas-sistema huwa deskritt fit-taqsima 1.5 ta’ l-Appendiċi 5 għal dan l-Anness.

3.2.   L-inxif tal-gass

L-istrument mhux obbligatorju ta’ l-inxif tal-gass irid ikollu effett minimu fuq il-konċentrazzjoni tal-gassijiet imkejla. Il-kimiċi li jnixxfu m’humiex metodi aċċettati biex jitneħħa l-ilma mill-kampjun.

3.3.   L-analizzaturi

It-taqsimiet 3.3.1 sa 3.3.4 jiddeskrivu l-prinċipji tal-kejl li jridu jintużaw. Deskrizzjoni dettaljata tas-sistemi tal-kejl tingħata fl-Anness V. Il-gassijiet li għandhom jitkejlu jridu jiġu analizzati bl-istrumenti li ġejjin. Għal analizzaturi mhux lineari, l-użu ta’ ċirkuwiti li jagħmluhom lineari huwa permess.

3.3.1.   Analiżi ta’ l-ossidu tal-karbonju (CO)

L-analizzatur ta’ l-ossidu tal-karbonju għandu jkun tat-tip li jassorbi l-Infra-Aħmar li ma jinxteridtx (NDIR).

3.3.2.   Analiżi tad-dijossidu karboniku (CO2)

L-analizzatur tad-dijossidu karboniku għandu jkun tat-tip li jassorbi l-Infra-Aħmar li ma jinxteridtx (NDIR).

3.3.3.   Analiżi ta’ l-idrokarboni (HC)

Għal magni diżil u bil-fjuwil tal-gass LPG, l-analizzatur ta’ l-idrokarbon għandu jkun tat-tip Flame Ionisation Detector imsaħħan (HFID) b’ditekter, valvs, xogħol ta’ pajps, eċċ. imsaħħna biex iżommu temperatura ta’ gass ta’ 463K ± 10K (190 ± 10 °C). Għal magni bi fjuwil tal-gass NG, l-analizzatur ta’ l-idrokarbon jista’ jkun tat-tip Flame Ionisation Detector (FID) mhux imsaħħan jiddependi mill-metodu li jintuża (ara t-taqsima 1.3 ta’ l-Anness V).

3.3.4.   Analiżi ta’ l-idrokarboni mhux metani (NMHC) (magni bi fjuwil tal- gass NG biss)

L-idrokarboni mhux metani għandhom ikunu ddeterminati b’wieħed mill-metodi li ġejjin:

3.3.4.1.   Il-metodu tal-gass kromatografiku (GC)

L-idrokarboni mhux metani għandhom ikunu ddeterminati billi jitnaqqas il-metanu analizzat b’gass kromatografiku (GC) ikkondizzjonat f’423 K (150 °C) mill-idrokarboni mkejla skond it-taqsima 3.3.3.

3.3.4.2.   Il-metodu ta’ cutter li mhux metanu (NMC)

Id-determinazzjoni tal-frazzjoni li mhix metanu għandha ssir b’NMC imsaħħan imħaddem bi dritt ma’ FID skond it-taqsima 3.3.3 bit-tnaqqis tal-metanu mill-idrokarboni.

3.3.5.   Analiżi ta’ l-Ossidi tan-Nitroġenu (NOx)

L-analizzatur ta’ l-ossidi tan-nitroġenu għandu jkunu tat-tip ChemiLuminescent Detector (CLD) jew Heated ChemiLuminescent Detector (HCLD) b’konverter NO2/NO, jekk imkejjel fin-niexef. Jekk imkejjel fl-imxarrab, għandu jiġi użat HCLD b’konverter miżmum ’il fuq minn 328 K (55 °C), bil-kondizzjoni li l-kontroll ta’ l-ilma (ara t-taqsima 1.9.2.2 ta’ l-Appendiċi 5 għal dan l-Anness) ikun sodisfaċenti.

3.3.6.   Kejl mill-arja sal-fjuwil

It-tagħmir ta’ kejl mill-arja sal-fjuwil użat biex jiddetermina l-fluss tal-gass mill-egżost kif speċifikat fit-taqsima 4.2.5 ta’ l-Appendiċi 2 għal dan l-Anness għandu jkun sensor b’marġni wiesa’ ta’ proporzjon ta’ arja għall-fjuwil jew lambda sensor taż-żirkonju. Is-sensors għandu jkun immontat direttament fuq il-pajp ta’ l-egżost fejn it-temperatura tal-gass mill-egżost hija għolja biżżejjed biex tiġi eliminata l-kondensazzjoni ta’ l-ilma.

L-eżattezza ta’ s-sensors b’elettronika inkorporata għandha tkun ta’:

Biex tissodisfa l-eżattezza speċifikata hawn fuq, is-sensor għandu jkun ikkalibrat kif speċifikat mill-manifattur ta’ l-istrument.

3.4.   It-teħid tal-kampjun ta’ l-emissjonijiet tal-gass

3.4.1.   Gass ta’ l-egżost mhux ipproċessat

Is-sonda tat-teħid tal-kampjun ta’ l-emissjonijiet tal-gass għandha tkun mill-inqas 0,5 m jew 3 darbiet id-dijametru tal-pajp ta’ l-egżost – liema minnhom ikun l-ikbar – fid-direzzjoni tal-ħruġ tas-sistema tal-gass mill-egżost iżda viċin biżżejjed tal-magna biex tiġi assigurata temperatura ta’ gass mill-egżost ta’ mill-inqas 343 K (70 °C) fis-sonda.

Fil-każ ta’ magna b'aktar minn ċilindru wieħed ta’ l-egżost b’pajpiet imferrgħa b’diversi toqob, il-ftuħ tas-sonda trid titqiegħed ’l isfel biżżejjed biex tassigura li l-kampjun huwa rappreżentattiv tal-medja ta’ l-emmissjonijiet mill-egżost miċ-ċilindri kollha. F’magni b'aktar minn ċilindru wieħed li jkollhom gruppi distinti ta’ manifolds, bħal f’konfigurazzjoni ta’ magna ‘Vee’, huwa rakkomandat li l-manifolds jingħaqdu ’l fuq fid-direzzjoni tas-sonda tat-teħid tal-kampjun. Jekk dan ma jkunx prattikabbli, huwa permess li jinkiseb kampjun mill-grupp bl-ogħla emissjoni ta’ CO2. Jistgħu jintużaw metodi oħra li urew li jikkorelataw mal-metodi ta’ hawn fuq. Għall-kalkolu ta’ l-emissjoni mill-egżost jintuża l-fluss totali tal-massa ta’ egżost.

Jekk il-magna tkun mgħammra b’sistema ta’ trattament ta’ wara ta’ l-egżost, il-kampjun ta’ l-egżost jittieħed ’l isfel fid-direzzjoni tas-sistema ta’ trattament ta’ wara ta’ l-egżost.

3.4.2.   Gass dilwit mill-egżost

Il-pajp ta’ l-egżost bejn il-magna u s-sistema ta’ fluss sħiħ fejn sustanza qed tiġi ddilwita għandu jikkonforma mal-kundizzjonijiet tat-taqsima 2.3.1 ta’ l-Anness V (EP).

Is-sonda(i) tal-kampjun ta’ emissjonijiet ta’ gass għandha tiġi installata fil-mina fejn titnaqqas il-konċentrazzjoni tas-sustanza, eżatt fejn l-arja dilwita u l-gass ta’ l-egżost jitħalltu sew, u viċin sew tas-sonda tat-teħid tal-kampjun tal-partikuli.

Il-kampjun ġeneralment jistgħu jittieħdu b’żewġ modi:

4.   ID-DETERMINAZZJONI TAL-PARTIKULATI

Id-determinazzjoni tal-partikuli teħtieġ sistema dilwita. Is-sistema dilwita tista’ ssir b’sistema ta’ fluss parzjali fejn sustanza qed tiġi ddilwita jew sistema ta’ fluss sħiħ fejn sustanza qed tiġi ddilwita doppjament. Il-kapaċità tal-fluss tas-sistema dilwita trid tkun kbira biżżejjed biex telimina għal kollox il-kondensazzjoni ta’ l-ilma fis-sistemi dilwiti u tat-teħid tal-kampjun. It-temperatura tal-gass dilwit ta’ l-egżost għandha tkun taħt 325 K (52 °C) (*) immedjatament fid-direzzjoni ’l fuq mill-kontenituri tal-filtri. Il-kontroll ta’ l-umdità ta’ l-arja dilwita qabel tidħol fis-sistema dilwita huwa permess, u dan it-tnaqqis ta’ l-umdità huwa bżonnjuż b’mod speċjali jekk l-umdità ta’ l-arja dilwita tkun għolja. It-temperatura ta’ l-arja dilwita għandha tkun ogħla minn 288 K (15 °C) fil-qrib ħafna ta’ l-entratura tal-mina fejn titnaqqas il-konċentrazzjoni tas-sustanza.

Is-sistema ta’ fluss parzjali fejn sustanza qed tiġi ddilwita trid tkun iddisinjata biex joħroġ kampjun proporzjonali ta’ egżost mhux maħdum mill-fluss ta’ egżost tal-magna, b’hekk jirreaġixxi għal devjazzjoni fir-rata ta’ fluss fil-fluss ta’ l-egżost, u jintroduċi ajra dilwita f’dan il-kampjun biex jilħaq temperatura taħt 325 K (52 °C) fil-filtru tat-test. Biex jintlaħaq dan huwa essenzjali li l-proporzjon tas-sistema dilwita jew il-proporzjon tat-teħid ta’ kampjun r dil jew r s ikun iddeterminat b’tali mod li l-limiti ta’ eżattezza tat-taqsima 3.2.1 ta’ l-Appendiċi 5 għal dan l-Anness jiġu sodisfatti. Il-metodi differenti ta’ l-estrazzjoni jistgħu jiġu applikati, biex b’hekk it-tip ta’ estrazzjoni użat jinfluwenza l-użu tal-ħardwêr partikolari tat-teħid tal-kampjun u l-proċeduri li jkunu se jintużaw(it-taqsima 2.2 ta’ l-Anness V).

Ġeneralment, is-sonda tat-teħid ta’ kampjuni tal-partikuli għandha tkun installata qrib ħafna tas-sonda tat-teħid ta’ kampjun ta’ emissjonijiet ta’ gass, iżda ’l bogħod biżżejjed li ma tikkaġunax interferenza. Għalhekk, id-dispożizzjonijiet ta’ installazzjoni fit-taqsima 3.4.1 japplikaw ukoll għal teħid ta’ kampjun tal-partikuli. Il-linja tat-teħid ta’ kampjun għandha tkun konformi mal-kundizzjonijiet tat-taqsima 2 ta’ l-Anness V.

Fil-każ ta’ magna b'aktar minn ċilindru wieħed ta’ l-egżost b’pajpijiet imferrgħa b’diversi toqob, il-ftuħ tas-sonda għandha titqiegħed ’l isfel biżżejjed biex tassigura li l-kampjun huwa rappreżentattiv ta’ l-emissjonijiet medji ta’ l-egżost miċ-ċilindri kollha. F’magni b'aktar minn ċilindru wieħed li għandhom gruppi distinti ta’ manifolds, bħal f’konfigurazzjoni ta’ magna ‘Vee’, huwa rakkomandat biex jingħaqdu l-manifolds ’il fuq mis-sonda tat-teħid ta’ kampjun. Jekk dan ma jkunx prattiku, huwa permess li jinkiseb kampjun mill-grupp bl-ogħla emissjoni tal-partikuli. Jistgħu jintużaw metodi oħra li urew li jikkorelataw mal-metodi ta’ hawn fuq. Għall-kalkolu ta’ l-emissjoni ta’ l-egżost jista’ jintuża l-fluss totali tal-massa ta’ l-egżost.

Biex tiġi ddeterminata l-massa tal-partikuli, hemm bżonn ta’ sistema ta’ teħid ta’ kampjun tal-partikuli, filtri tat-teħid tal-partikuli, miżien li jkejjel bil-mikrogrammi, u weighing chamber b'temperatura u umdità kkontrolati.

Għat-teħid ta’ kampjuni tal-partikuli, il-metodu b’filtru wieħed għandu jiġi applikat li juża filtru wieħed (ara t-taqsima 4.1.3) għaċ-ċiklu kollu tat-test. Għall-ESC, trid tingħata attenzjoni konsiderevoli għall-ħinijiet tat-teħid ta’ kampjuni u l-fluss waqt il-fażi tat-teħid ta’ kampjuni tat-test.

4.1   Il-filtri tat-teħid ta’ kampjuni tal-partikuli

It-teħid ta’ kampjuni ta’ l-egżost dilwit isir b’filtru li jissodisfa l-kundizzjonijiet tat-taqsimiet 4.1.1 u 4.1.2 waqt is-sekwenza tat-test.

4.1.1.   L-ispeċifikazzjoni tal-filtru

Huma meħtieġa filtri b’filament tal-fibri tal-ħġieġ u miksi bil-fluworokarbon. Kull tip ta’ filtru għandu jkollu effiċjenza fil-ġbir ta’ 0,3 µm ta’ DOP (di-octylphthalate) ta’ mill-inqas 99 % veloċità ta’ wiċċ il-gass ta’ bejn 35 u 100 cm/s.

4.1.2.   Id-daqs tal-filtru

Filtri tal-partikuli b’dijametru ta’ 47 mm jew 70 mm huma rrakkomandati. Dijametri ikbar ta’ filtri huma aċċettabbli (it-taqsima 4.1.4), filtri b’dijametri iżgħar mhumiex permessi.

4.1.3.   Il-veloċità tal-wiċċ tal-filtru

Għandha tinkiseb veloċità fil-wiċċ tal-gass meta jgħaddi mill-filtru ta’ 35 sa 100 ċm/s. Iż-żjieda fil-waqa’ tal-pressjoni bejn il-bidu u t-tmiem tat-test m’għandiex tkun ta’ iżjed minn 25 kPa.

4.1.4.   Il-mili tal-filtru

Il-mili minimu meħtieġ għal filtru għal qisien l-iktar komuni ta’ filtri huwa muri fit-tabella 10. Għal qisien ikbar ta’ filtri, il-mili minimu tal-filtru għandu jkun ta’ 0,065 mg/1 000 mm2 ta’ erja tal-filtru.

Tabella 10

Mili Minimu ta’ Filtru

Jekk, ibbażat fuq ittestjar li sar qabel, il-mili minimu meħtieġ għal filtru ma tantx hemm ċans li jintlaħaq fuq ċiklu tat-test wara li kien hemm l-aħjar użu tar-rati ta’ flussi u proporzjon ta’ dilwit, jista’ jiġi aċċettat inqas mili f’filtru, bi ftehim tal-partijiet involuti, jekk jista’ jintwera li jiġu ssodisfatti l-kundizzjonijiet ta’ eżattezza tat-taqsima 4.2, eż. b’bilanċ ta’ 0,1µg.

4.1.5.   Il-kontenitur tal-filtru

Għat-test ta’ emissjonijiet, il-filtri għandhom jitqiegħdu f’immuntar ta’ kontenitur tal-filtru li jissodisfa l-kundizzjonijiet tat-taqsima 2.2 ta’ l-Anness V. L-immuntar ta’ kontenitur ta’ filtru għandu jkollu disinn li jipprovdi distribuzzjoni regolari tal-fluss fiż-żona tat-tebgħa tal-filtru. Valvs tat-tip ‘quick acting ’ għandhom jitqiegħdu ’l fuq jew ’l isfel mill-kontenitur tal-filtru. Klassifikatur minn qabel ta’ l-inerzja b’punt ta’ qtugħ ta’ 50 % bejn 2,5 µm u 10 jista’ jiġi installat immedjatament ’il fuq mill-kontenitur tal-filtru. L-użu tal-klassifikatur minn qabel ta’ l-inerzja huwa rakkomandat bil-qawwa jekk tiġi użata sonda tat-teħid ta’ kampjuni b’tubu miftuħ li tħares ’il fuq lejn il-fluss ta’ l-egżost.

4.2   Il-weighing chamber u l-ispeċifikazzjonijiet analitiċi tal-miżien

4.2.1.   Il-kundizzjonijiet tal-weighing chamber

It-temperatura taċ-chamber (jew kmajra) li fiha l-filtrijet tal-partikuli huma kkondizzjonati u mwieżna għandha tinżamm f’295 K ± 3 K (22 °C ± 3 °C) waqt l-ikkondizzjonar u l-użin kollu. L-umdità għandha tinżamm sal-punt li jkun hemm in-nida, ta’ 282,5K ± 3 K (9,5 °C ± 3 °C) u għandu jkun hemm umdità relattiva ta’ 45 % ± 8 %.

4.2.2.   L-użin ta’referenza tal-filtru

L-ambjent taċ-chamber (jew kmajra) għandu jkun ħieles minn kull kontaminazzjoni ta’ l-ambjent (bħal trab) li tista’ taqa’ fuq il-filtri tal-partikuli waqt l-istabbilizzazzjoni tagħhom. Interruzzjonijiet fl-ispeċifikazzjonijiet tal-kmajra ta’ l-użin, kif indikat fit-taqsima 4.2.1, jitħallew isiru jekk dawn l-interruzzjonijiet ma jdumux iktar minn 30 minuta. Il-kmajra ta’ l-użin għandha tissodisfa l-ispeċifikazzjonijiet meħtieġa qabel ma wieħed jidħol fiha. Mill-inqas żewġ filtri mhux użati ta’ referenza għandhom jintiżnu fi żmien 4 sigħat, iżda ikun aħjar jekk dan isir fl-istess ħin li jintiżnu l-filtri kampjuni. Għandhom ikunu ta’ l-istess daqs u materjal tal-filtri kampjuni.

Jekk l-użin medju tal-filtri ta’ referenza jinbidel bejn l-użin tal-filtri kampjuni b’iktar minn 10 µg, il-filtri kampjuni kollha għandhom jitwarrbu u t-test ta’ l-emissjonijiet għandu jsir mill-ġdid.

Jekk il-kriterji ta’ stabbilità tal-kmajra ta’ l-użin kif indikati fit-taqsima 4.2.1 ma jintlaħqux, iżda l-użin tal-filtri ta’ referenza jissodisfa l-kriterji msemmija, il-manifattur tal-magna għandu l-għażla li jaċċetta l-użin tal-filtru kampjun jew jinvalida t-testijiet, jirranġa s-sistema ta’ kontroll tal-kamra ta’ l-użin u jerġa’ jagħmel it-test.

4.2.3.   Il-miżien analitiku

Il-miżien analitiku użat biex jiddetermina l-użin tal-filtru għandu jkollu preċiżjoni (devjazzjoni standard) ta’ mill-inqas 2 µg u riżoluzzjoni ta’ mill-inqas 1 µg (1 diġitali = 1 µg) speċifikat mill-manifattur tal-miżien.

4.2.4.   Eliminazzjoni ta’ effetti ta’elettriċità statika

Biex jiġu eliminati l-effetti ta’ elettriċità statika, il-filtri għandhom jiġu newtralizzati qabel jintiżnu, eż. b’newtralizzatur tal-polonju, b’gaġġa Faraday jew bi strument b’effett simili.

4.2.5.   L-ispeċifikazzjonijiet għall-kejl ta’ fluss

4.2.5.1.   Kundizzjonijiet ġenerali

L-eżattezzi assoluti tal-mîter tal-fluss jew ta’ l-istrumenti tal-kejl tal-fluss jridu jkunu kif speċifikat fit-taqsima 2.2.

4.2.5.2.   Id-dispożizzjonijiet speċjali għal sistemi ta’ fluss parzjali fejn sustanza qed tiġi ddilwita

Għal sistemi ta’ fluss parzjali fejn sustanza qed tiġi ddilwita, l-eżattezza tal-fluss kampjun q mp hija ta’ importanza speċjali, jekk ma jitkejjilx direttament, iżda jkun iddeterminat b’qies differenzjali tal-fluss:

q mp = qmdew – qmdw

F’dan il-każ eżattezza ta’ ±2 % għal q mdew u q mdw mhix biżżejjed biex tiggarantixxi l-eżattezzi aċċettabbli ta’ q mp. Jekk il-fluss tal-gass huwa ddeterminat b’qies differenzjali ta’ fluss, l-iżball massimu tad-differenza għandu jkun tali li l-eżattezza ta’ q mp tkun ta’ ±5 % meta l-proporzjon tad-dilwit ikun inqas minn 15. Dan jista’ jiġi kkalkulat billi wieħed jieħu l-għerq kwadrat tal-medju ta’ l-iżbalji ta’ kull strument.

L-eżatezzi aċċettabbli ta’ q mp jistgħu jinkisbu b’wieħed minn dawn il-metodi:

L-eżattezzi assoluti ta’ q mdew u q mdw huma ta’ ±0,2 % li jiggarantixxu eżattezza ta’ q mp ta’ ≤ 5 % fi proporzjon ta’ dilwit ta’ 15. Madankollu, isiru żbalji ikbar fi proporzjonijiet iktar għolja ta’ dilwit;

Isir kalibrar ta’ q mdw relattiv għal q mdew li l-istess eżattezzi għal q mp bħal f’a) huma miġjuba. Għal dettalji ta’ kalibrar bħal dan ara t-taqsima 3.2.1 ta’ l-Appendiċi 5 għall-Anness III;

L-eżattezza ta’ q mp hija ddeterminata direttament mill-eżattezza tal-proporzjon tad-dilwit kif iddeterminat b’gass li jittraċċa, eż. CO2. Terġa’, eżattezzi ekwivalenti għal metodu a) għal q mp huma meħtieġa;

L-eżattezza assoluta ta’ q mdew u q mdw qiegħda f’±2 % ta’ skala sħiħa, l-iżball massimu tad-differenza bejn q mdew u q mdw qiegħed f’0.2 %, u l-iżball lineari qiegħed f’±0,2 % ta’ l-ogħla q mdew osservat waqt it-test.

(*)  Il-Kummissjoni għandha tirrivedi t-temperatura ’l fuq mill-kontenitur tal-filtru, 325 K (52 °C), u, jekk ikun hemm bżonn, tipproponi temperatura alternattiva biex tiġi applikata għall-approvazzjoni tat-tip ta’ tipi ġodda mill-1 ta’ Ottubru 2008.”"

(i)

It-taqsima 1.2.3 li ġejja żdiedet:

“1.2.3.   L-użu ta’ strumenti ta’ preċiżjoni għal taħlit

Il-gassijiet li jintużaw għal kalibrar u tifrix jistgħu jinkisbu wkoll permezz ta’ strumenti ta’ preċiżjoni għal taħlit (diviżuri tal-gass), dilwita ma’ N2 ippurifikat jew ma’ arja sintetika ppurifikata. L-eżattezza ta’ l-istrument tat-taħlit trid tkun tali li l-konċentrazzjoni tal-gassijiet tal-kalibrar imħallat tkun eżatta sa ±2 %. Din l-eżattezza timplika li l-gassijiet primarji għal taħlit iridu jkunu ta’ eżattezza ta’ mill-inqas ±1 %, kif wieħed isib fi standards nazzjonali jew internazzjonali ta’ gassijiet. Il-verifika għandha ssir bejn 15 u 50 % ta’ skala sħiħa għal kull kalibrar li jinkorpora strument ta’ taħlit.

B’mod mhux obbligatorju, l-istrument ta’ taħlit jista’ jiġi kkontrollat bi strument li min-natura tiegħu huwa lineari, eż. bl-użu tal-gass NO ma’ CLD. Il-kejl ta’ tifrix ta’ l-istrument għandu jiġi aġġustat b’gass li jinfirex direttament, imqabbad ma’ l-istrument. L-istrument tat-taħlit irid jiġi kkontrollat fl-issettjar użat u l-kejl nominali għandu jiġi mqabbel mal-konċentrazzjoni mkejla ta’ l-istrument. Din id-differenza f’kull punt għandha tkun sa ±1 % tal-kejl nominali.”

(ii)

It-taqsima 1.4 titbiddel b’dan li ġej:

“1.4.   It-test għat-telf (leakage test)

Għandu jsir test tas-sistema għat-telf. Is-sonda m’għandiex tibqa’ mqabbda mas-sistema ta’ l-egżost u t-tarf ikun misdud. Il-pompa ta’ l-analizzatur għandha tinxtegħel. Wara perjodu inizjali ta’ stabbilizzazzjoni il-mîters kollha tal-fluss għandhom ikunu fuq iż-żero. Jekk le, il-linji ta’ teħid ta’ kampjun għandhom jiġu kkontrollati u d-difett ikkoreġut.

Ir-rata massima ta’ telf li huwa permess fuq in-naħa tal-vakwu għandha tkun ta’ 0,5 % tar-rata tal-fluss li qed jiġi użat għall-porzjon tas-sistema li jkun qed jiġi kkontrollat. Il-fluss ta’ l-analizzatur u l-fluss tal-pajp sekondarju jistgħu jintużaw biex tittieħed stima tar-rati tal-fluss li qed jintużaw.

Alternattivament, is-sistema tista’ tiġi evakwata għal pressjoni ta’ mill-inqas 20 kPa vakwu (80 kPa assolut). Wara perjodu inizjali ta’ stabbilizzazzjoni ż-żjieda fil-pressjoni Δp (kPa/min) fis-sistema m’għandix taqbeż:

Δp = p / V s × 0,005 × q vs

fejn:

Metodu ieħor huwa l-introduzzjoni ta’ bidla gradwali fil-konċentrazzjoni fil-bidu tal-linja tat-teħid ta’ kampjun billi tinqaleb minn żero għal gass li jinfirex. Jekk wara perjodu adegwat ta’ ħin ir-reading jkun baxx b’xi 1 % meta mqabbel mal-konċentrazzjoni introdotta, dawn juru problemi fil-kalibrar jew fit-telf.”

(iii)

It-taqsima 1.5 il-ġdida hija miżjuda kif ġej:

“1.5.   Il-kontroll tal-ħin ta’ reazzjoni tas-sistema analitika

Is-settings ta’ sistema għall-evalwazzjoni tal-ħin ta’ reazzjoni għandhom ikunu eżattament l-istess bħal dawk waqt il-kejl tat-test (i.e. pressjoni, rati ta’ fluss, settings ta’ filtru fuq l-analizzatur u influwenzi oħra ta’ ħin ta’ reazzjoni). Id-determinazzjoni tal-ħin ta’ reazzjoni għandha ssir bil-gass mixgħul direttament fil-ftuħ tas-sonda tal-kampjuni. Il-gass jixtegħel f’inqas minn 0.1 sekondi. Il-gassijiet użati għat-test għandhom jikkawżaw bidla ta’ konċentrazzjoni ta’ mill-inqas 60 % FS.

Il-marka ta’ konċentrazzjoni ta’ kull wieħed mill-komponenti tal-gass għandha tiġi rreġistrata. Il-ħin ta’ reazzjoni huwa ddefinit bħala d-differenza fil-ħin bejn meta jinxtegħel il-gass u l-bidla adattata tal-konċentrazzjoni rreġistrata. Il-ħin ta’ reazzjoni fis-sistema (t 90) jikkonsisti fil-ħin ta’ dewmien għad-ditekter tal-kejl u l-ħin tat-tlugħ tad-ditekter. Il-ħin ta’ dewmien huwa ddefinit bħala l-ħin mill-bidla (t 0) sa meta r-reazzjoni tkun 10 % tar-reading finali (t 10). Il-ħin tat-tlugħ huwa ddefinit bħala l-ħin bejn 10 % u 90 % tar-reazzjoni tar-reading finali (t 90 – t 10).

Għall-alinjament ta’ l-ħin ta’ l-analizzatur u s-sinjali tal-fluss ta’ l-egżost fil-każ ta’ kejl mhux maħdum, il-ħin ta’ trasformazzjoni huwa ddefinit bħala l-ħin mill-bidla (t 0) sa ma r-reazzjoni tkun 50 % tar-reading finali (t 50).

Il-ħin ta’ reazzjoni tas-sistema għandu jkun ta’ ≤ 10 sekondi b’ħin ta’ tlugħ ta’ ≤ 3,5 sekondi għall-komponenti limitati kollha (CO, NOx, HC jew NMHC) u l-marġni użati kollha.”

(iv)

It-taqsima 1.5 titbiddel b’dan li ġej:

“1.6.   Il-kalibrar

1.6.1.   L-immuntar ta’ l-istrumenti

L-immuntar ta’ l-istrumenti għandu jiġi kkalibrat u l-kurvi tal-kalibrar ikkontrollati għal gassijiet standard. L-istess rati ta’ fluss ta’ gass għandhom jintużaw waqt it-teħid ta’ kampjuni ta’ l-egżost.

1.6.2.   Il-ħin sakemm jisħnu (warming up time)

Il-ħin sakemm jisħnu għandu jkun skond ir-rakkmandazzjonijiet tal-manifattur. Meta mhux speċifikat, huwa rakkomandat minimu ta’ sagħtejn biex jissaħħnu l-analizzaturi.

1.6.3.   L-analizzaturi NDIR u HFIDr

L-analizzatur NDIR għandu jkun issettjat skond il-bżonn u l-fjamma tal-kombustjoni ta’ l-analizzatur HFID għanda tkun l-aħjar waħda (it-taqsima 1.8.1).

1.6.4.   L-iffissar tal-kurva tal-kalibrar

1.6.5.   Metodi alternattivi

Jekk jista’ jintwera li teknoloġija alternattiva (eż. kompjuter, swiċċ b’marġni kkontrollati elettronikament, eċċ.) tista’ tagħti eżattezza ekwivalenti, allura dawn l-alternattivi jistgħu jintużaw.

1.6.6.   Il-kalibrar ta’ analizzatur ta’ gass li jittraċċa għall- kejl tal-fluss ta’ egżost

Il-kurva tal-kalibrar għandha tiġi ffissata b’mill-inqas 6 punti tal-kalibrar (minbarra ż-żero) spazjati bejn wieħed u ieħor indaqs fuq il-marġni tat-tħaddim. L-ogħla konċentrazzjoni nominali għandha tkun daqs jew ogħla minn 90 % ta’ l-iskala sħiħa. Il-kurva tal-kalibrar hija kalkulata bil-metodu ta’ l-inqas kwadri.

Il-punti tal-kalibrar m’għandhomx ikunu differenti mill-aħjar linji b’inqas kwadri (least-squares best-fit line) b’iżjed minn ±2 % ta’ reading jew ±0,3 % ta’ l-iskala sħiħa, liema minnhom ikun l-ikbar.

L-analizzatur għandu jkun issettjat fiż-żero u jinfirex qabel it-test permezz tal-gass żero u l-gass li jinfirex li l-kejl tiegħu jkun ta’ iżjed minn 80 % ta’ skala sħiħa ta’ l-analizzatur.”

(v)

It-taqsima 1.6 ssir it-taqsima 1.6.7.

(vi)

It-taqsima 2.4 hi miżjuda:

“2.4.   Il-kalibrar tas-Subsonic Venturi (SSV)

Il-kalibrar ta’ l-SSV huwa bbażat fuq l-ekwazzjoni għal subsonic venturi. Fluss tal-gass hija funzjoni tal-pressjoni u t-temperatura tal-ftuħ, tal-waqgħa tal-pressjoni bejn il-ftuħ u l-għonq ta’ l-SSV.

2.4.1.   Analiżi tad-data

Ir-rata tal-fluss ta’ l-arja (QSSV) f’kull issettjar ta’ restrizzjoni (minimu ta’ 16-il setting) għandha tkun ikkalkulata bil-kejl standard ta’ m3/min mid-data tal-mîter tal-fluss bl-użu tal-metodu preskritt mill-manifattur. Il-ko-effiċjent tal-mogħdija għandha tkun ikkalkulata mid-data tal-kalibrar għal kull setting kif ġej:

fejn:

Biex jiġu determinati l-marġni tal-fluss b’veloċità inqas mill-veloċità tal-ħoss, C d għandha tiġi mmarkata bħala funzjoni tan-numru Reynolds fl-għonq tal-SSV. Ir-Re fl-għonq tal-SSV huwa kkalkulat bil-formula li ġejja:

fejn:

A 1	=	ġabra ta’ bdil ta’ numri li ma jvarjawx u unitajiet Test ta 'immaġni
Q SSV	=	rata ta’ fluss ta’ arja f’kundizzjonijiet standard (101,3 kPa, 273 K), m3/s
d	=	dijametru ta’ l-għonq tal-SSV, m
μ	=	viskożità dinamika tal-gass, ikkulkulata bil-formula li ġejja: Test ta 'immaġni
b	=	numru li ma jvarjax empiriku = Test ta 'immaġni
S	=	numru li ma jvarjax empiriku = 110,4 K

Minħabba li Q SSV hija l-input għall-formula Re, il-kalkolu jrid jibda b’ipotesi inizjali għal Q SSV jew C d tal-venturi tal-kalibrar, u jirrepeti sakemm Q SSV tikkonverġi. Il-metodu ta’ konverġenza jrid ikun eżatt sa 0.1 % ta’ punt jew aħjar.

Għal minimu ta’ sittax-il punt fir-reġjun ta’ fluss b’veloċità inqas mill-veloċità tal-ħoss, il-kejl ikkalkulat ta’ C d mill-kurva tal-kalibrar li jirriżulta li joqgħod fl-ekwazzjoni jrid ikun sa ±0,5 % tal-C d imkejjel għal kull punt tal-kalibrar.”

(vii)

It-taqsima 2.4 hija nnumerata mill-ġdid bħala 2.5.

(viii)

It-taqsima 3 titbiddel b’dan li ġej:

“3.   IL-KALIBRAR TAS-SISTEMA TAL-KEJL TAL-PARTIKULI

3.1.   Introduzzjoni

Il-kalibrar tal-kejl tal-partikuli huwa limitat għall-mîters tal-fluss li jintużaw biex jiddeterminaw il-fluss ta’ kampjun u l-proporzjon tad-dilwit. Kull mîter tal-fluss għandu jkun ikkalibrat spiss kemm ikun hemm bżonn biex jissodisfaw il-kundizzjonijiet ta’ eżattezza ta’ din id-Direttiva. Il-metodu ta’ kalibrar li għandu jintuża huwa deskritt fit-taqsima 3.2.

3.2.   Il-kejl tal-fluss

3.2.1.   Kalibrar perjodiku

—

Jekk il-fluss tal-gass tal-kampjun huwa ddeterminat b’kejl differenzjali ta’ fluss jew l-istrumenti tal-kejl tal-fluss ikunu kkalibrati b’waħda mill-proċeduri li ġejjin, b’mod li l-fluss tas-sonda q mp fil-mina se tissodisfa l-kundizzjonijiet ta’ eżattezza tat-taqsima 4.2.5.2 ta’ l-Appendiċi 4 għal dan l-Anness: a) Il-mîter tal-fluss għal q mdw għandu jkun ikkonnettjat f’serje mal-mîter tal-fluss għal q mdew, id-differenza bejn iż-żewġ mîters tal-fluss għandha tkun ikkalibrata għal mill-inqas 5 punti ffissati b’kejl ta’ fluss spazjati b’mod indaqs bejn il-kejl l-iktar baxx q mdw użat waqt it-test u l-kejl ta’ q mdew użat waqt it-test. Il-mina fejn il-konċentrazzjoni tas-sustanza titbaxxa tista’ tinqabeż. b) L-istrument tal-kalibrar tal-fluss tal-massa għandu jiġi kkonnettjat f’serje mal-mîter tal-fluss għal q mdew u l-eżattezza għandha tiġi kkontrollata għall-kejl użat għat-test. Imbagħad l-istrument ikkalibrat ta’ fluss ta’ massa għandu jiġi kkonnettjat f’serje mal-mîter tal-fluss għal q mdw, u l-eżattezza għandha tiġi kkontrollata għal mill-inqas 5 settings li jikkorrispondu ma’ proporzjon ta’ dilwit bejn 3 u 50, relattiv għal q mdew użat waqt it-test. c) It-tubu ta’ trasferiment TT m’għandux jibqa’ mqabbad ma’ l-egżost, u strument kalibrat li jkejjel fluss b’marġni adattata biex tkejjel q mp għandu jiġi kkonnettjat mat-tubu tat-trasferiment. Imbagħad q mdew jiġi ssettjat mal-kejl użat waqt it-test, u q mdw jiġi ssettjat b’mod sekwenzjali ma’ mill-inqas 5 qisien li jikkorrispondu mal-proporzjon tad-dilwit q bejn 3 u 50. Alternattivament, jista’ jiġi pprovdut passaġġ speċjali ta’ fluss ta’ kalibrar, li fih il-mina tinqabeż, iżda l-arja totali u dik tas-sustanza ddilwita jgħaddu mill-mîters li jikkorrispondu bħal fit-test attwali. d) Il-gass li jittraċċa għandu jiddaħħal fit-tubu tat-trasferiment ta’ l-egżost TT. Dan il-gass li jittraċċa jista’ jkun komponent tal-gass mill-egżost, bħal CO2 jew NOx. Wara li jkun iddilwit fil-mina l-komponent tal-gass li jittraċċa għandu jiġi mkejjel. Dan għandu jsir għal 5 proporzjonijiet tal-gass dilwit bejn 3 u 50. L-eżattezza tal-fluss kampjun għandha tiġi ddeterminata mir-razzjon tad-dilwit r d: Test ta 'immaġni

3.2.2.   Il-kontrolli tal-fluss tal-karbon

3.2.3.   Il-kontrolli ta’ qabel it-test