(1)

Il-pandemija tal-COVID-19 qed tikkawża tfixkil sinifikanti fis-swieq tal-frott u l-ħxejjex u tal-inbid madwar l-Unjoni. Il-miżuri li ħadu l-Istati Membri biex jindirizzaw il-pandemija tal-COVID-19, b’mod partikolari r-restrizzjonijiet estensivi tal-moviment u l-miżuri ta’ tbegħid soċjali, ikkawżaw tfixkil fil-ktajjen tal-provvista, għeluq temporanju ta’ stabbilimenti importanti ta’ prodotti tas-settur tal-frott u l-ħxejjex u tas-settur tal-inbid, rispettivament, fil-livell bl-ingrossa u bl-imnut u fis-settur tal-catering, bħall-għeluq ta’ ristoranti, kafetteriji, bars u lukandi. Il-miżuri relatati mal-COVID-19 qed joħolqu wkoll diffikultajiet loġistiċi li qed jaffettwaw b’mod partikolari l-prodotti tal-frott u l-ħxejjex li jitħassru malajr u lis-settur tal-inbid Il-miżuri relatati mal-COVID-19 joħolqu wkoll diffikultajiet fil-ħsad tal-frott u l-ħxejjex u f’kull ħidma relatata mal-produzzjoni tal-inbid minħabba nuqqas ta’ ħaddiema u biex dawn il-prodotti jaslu għand il-konsumaturi, minħabba tfixkil fil-ktajjen tal-provvista, diffikultajiet loġistiċi u l-għeluq temporanju ta’ stabbilimenti importanti. Dawn iċ-ċirkostanzi jfixklu b’mod sinifikanti lis-settur tal-frott u l-ħxejjex u lis-settur tal-inbid fl-Unjoni. Il-bdiewa f’dawn is-setturi jġarrbu diffikultajiet finanzjarji u problemi ta’ likwidità.

(2)

Minħabba t-tul taż-żmien tar-restrizzjonijiet imposti mill-Istati Membri biex jindirizzaw il-pandemija tal-COVID-19 u l-probabbiltà li dawn jkomplu fit-tul, it-tfixkil fit-tul fil-loġistika u fil-ktajjen tal-provvista, u l-impatt ekonomiku qawwi fuq l-istabbilimenti ewlenin ta’ prodotti tas-settur tal-frott u l-ħxejjex u tas-settur tal-inbid, rispettivament fil-livell bl-ingrossa u bl-imnut, u fis-settur tal-catering, it-tfixkil serju fiż-żewġ swieq u l-effetti tiegħu aktarx li se jissoktaw u forsi jmorru għall-agħar ukoll.

(3)

Minħabba dan it-tfixkil fis-suq u l-kombinament ta’ ċirkostanzi bla preċedent, il-bdiewa fl-Istati Membri kollha ġarrbu diffikultajiet eċċezzjonali fl-ippjanar, fl-implimentazzjoni u fit-twettiq tal-iskemi tal-għajnuna stabbiliti fl-Artikoli 32 sa 38 tar-Regolament (UE) Nru 1308/2013 għas-settur tal-frott u l-ħxejjex u fl-Artikoli 39 sa 54 ta’ dak ir-Regolament għas-settur tal-inbid. Għaldaqstant dawn id-diffikultajiet jenħtieġ jittaffew b’deroga minn uħud minn dawk id-dispożizzjonijiet.

(4)

L-organizzazzjonijiet tal-produtturi u l-assoċjazzjonijiet tal-organizzazzjonijiet tal-produtturi rikonoxxuti jistgħu jimplimentaw miżuri ta’ prevenzjoni u ta’ mmaniġġjar tal-kriżijiet, bħala parti mill-programmi operazzjonali approvati tagħhom, fis-settur tal-frott u l-ħxejjex u fis-settur tal-inbid, bil-ħsieb li jżidu r-reżiljenza tagħhom għat-tfixkil fis-suq. Madankollu, f’konformità mar-raba’ subparagrafu tal-Artikolu 33(3) tar-Regolament (UE) Nru 1308/2013, dawn il-miżuri ta’ prevenzjoni u ta’ mmaniġġjar tal-kriżijiet ma għandhomx jammontaw għal iżjed minn terz tan-nefqa permezz tal-programm operazzjonali. Biex tingħata aktar flessibbiltà lil dawk l-organizzazzjonijiet tal-produtturi u jkunu jistgħu jiffukaw ir-riżorsi permezz tal-programmi operazzjonali biex jindirizzaw it-tfixkil fis-suq li joħolqu l-miżuri relatati mal-pandemija tal-COVID-19, dik ir-regola jenħtieġ ma tkunx tapplika fl-2020.

(5)

Hu stmat li l-għeluq tal-lukandi, tal-bars u tar-ristoranti jaffettwa direttament lil 30 % tal-volumi tal-inbid ikkunsmat fl-Unjoni, li jikkorrispondu għal 50 % tal-valur tagħhom. Hu osservat ukoll li l-konsum tal-inbid fid-djar mhux qed jikkumpensa għat-tnaqqis fil-konsum barra mid-djar. Minbarra dan, twaqqfu għalkollox ukoll iċ-ċelebrazzjonijiet u l-attivitajiet tas-soltu li jinvolvu l-konsum tal-inbid, fosthom il-festini li jsiru meta wieħed jagħlaq sninu u l-btajjel nazzjonali. Barra minn hekk, hemm ir-riskju li din is-sena jinqabżu l-attivitajiet tat-turiżmu staġunali tas-sajf u tal-enoturiżmu. Għalhekk fis-suq kulma jmur qed jiżdiedu l-eċċessi tal-inbid. Barra minn hekk, in-nuqqas ta’ ħaddiema, anki minħabba l-pandemija, u d-diffikultajiet loġistiċi kkawżati mill-pandemija qed jixħtu pressjoni fuq il-produtturi tal-inbid u fuq is-settur tal-inbid kollu. Il-produtturi tal-inbid qed iġarrbu aktar problemi għall-ħsad li jmiss: prezzijiet baxxi, tnaqqis fil-konsum, u diffikultajiet fit-trasport u fil-bejgħ.

(6)

Fl-istess waqt, is-suq tal-inbid tal-Unjoni diġà ġarrab kundizzjonijiet aggravanti tul l-2019 u l-ħażniet tal-inbid jinsabu fl-ogħla livell tagħhom mill-2009 ’l hawn. Dan l-iżvilupp hu dovut qabelxejn għal kombinament ta’ ħsad rekord fl-2018 u tnaqqis ġenerali fil-konsum tal-inbid fl-Unjoni. Barra minn hekk, il-fatt li l-Istati Uniti tal-Amerka — is-suq ewlieni tal-esportazzjoni tal-inbid tal-Unjoni — imponew tariffi addizzjonali fuq l-importazzjoni tal-inbejjed mill-Unjoni ħalla impatt fuq l-esportazzjonijiet. Il-pandemija tal-COVID-19 tat daqqa ta’ ħarta oħra lil dan is-settur fraġli, tant li ma setax jibqa’ jikkummerċjalizza jew iqassam il-prodotti tiegħu b’mod effettiv, l-aktar minħabba l-għeluq tas-swieq maġġuri tal-esportazzjoni u l-miżuri li ttieħdu biex ikunu żgurati konfinament u lockdown xierqa, b’mod partikolari l-interruzzjoni tal-attivitajiet kollha tal-catering u l-waqfien tal-forniment lill-klijenti tas-soltu. Barra minn hekk, id-diffikultà fil-provvista ta’ elementi ewlenin bħall-fliexken u t-tappijiet tas-sufra meħtieġa għall-produzzjoni tal-inbid qed iżidu l-pressjoni fuq l-attivitajiet tal-operaturi fis-settur tal-inbid għax qed ixekkluhom milli jqiegħdu nbid lest għall-bejgħ fis-suq.

(7)

Jenħtieġ li t-tneħħija mis-suq tal-Unjoni ta’ wħud mill-kwantitajiet tal-inbid li mhux qed jiġu kkummerċjalizzati u li ma jistgħux jinħażnu, tgħin biex jiġi indirizzat it-tfixkil serju fis-suq għas-settur tal-inbid. Għalhekk, jenħtieġ tiddaħħal temporanjament id-distillazzjoni tal-inbid għal raġunijiet relatati mal-pandemija tal-COVID-19, bħala miżura eliġibbli għal appoġġ permezz tal-programmi ta’ appoġġ lis-settur tal-inbid ħalli tgħin biex titjieb il-prestazzjoni ekonomika tal-produtturi tal-inbid. Biex tkun evitata d-distorsjoni tal-kompetizzjoni, jenħtieġ li l-użu tal-alkoħol miksub ikun eskluż għall-industrija tal-ikel u x-xorb, u jkun limitat għal skopijiet industrijali, fosthom skopijiet ta’ diżinfezzjoni u farmaċewtiċi, u għal skopijiet ta’ enerġija.

(8)

L-għajnuna għall-ħżin fi kriżi hi miżura oħra li temporanjament jenħtieġ tneħħi ċerti kwantitajiet tal-inbid mis-suq u tgħin biex progressivament nersqu lejn sitwazzjoni tas-suq li tkun aktar vijabbli ekonomikament. Għalhekk, l-għajnuna għall-ħżin tal-inbid fi kriżi jenħtieġ tkun eliġibbli temporanjament għal appoġġ permezz tal-programmi ta’ appoġġ għas-settur tal-inbid. Biex ikun evitat li jingħata appoġġ darbtejn għall-istess kwantità ta’ nbid irtirat mis-suq, jenħtieġ li l-benefiċjarji tal-għajnuna għall-ħżin fi kriżi la jkunu jistgħu jirċievu għajnuna għad-distillazzjoni tal-inbid f’każ ta’ kriżi permezz tal-programmi ta’ appoġġ għas-settur tal-inbid u lanqas pagamenti nazzjonali għad-distillazzjoni tal-inbid f’każ ta’ kriżi.

(9)

Biex l-operaturi jiġu megħjuna jirrispondu għaċ-ċirkostanzi eċċezzjonali attwali u jindirizzaw din is-sitwazzjoni imprevedibbli u prekarja, jixraq li tkun permessa flessibbiltà addizzjonali fl-implimentazzjoni ta’ ċerti miżuri skont ir-Regolament (UE) Nru 1308/2013.

(10)

B’mod partikolari biex l-Istati Membri jkunu jistgħu jwieżnu lill-produtturi milquta serjament mill-kriżi, jeħtieġ tingħata deroga mill-Artikolu 44(2) tar-Regolament (UE) Nru 1308/2013 fir-rigward tal-miżura ta’ fondi mutwi kif imsemmi fl-Artikolu 48 ta’ dak ir-Regolament li tippermetti li n-nefqa mġarrba b’operazzjonijiet implimentati fir-raba’ sena tagħhom fl-2020 tkun eliġibbli anke jekk tkun saret qabel is-sottomissjoni tal-abbozz tal-programm ta’ appoġġ rilevanti mill-Istat Membru. B’hekk l-Istati Membri jkunu jistgħu jagħtu għajnuna addizzjonali għall-ispejjeż amministrattivi ta’ fondi mutwi diġà stabbiliti għal 12-il xahar ieħor tul is-sena finanzjarja 2020. Biex tipprovdi appoġġ adegwat ekonomikament u b’deroga mill-Artikolu 48(2), jenħtieġ li l-għajnuna mogħtija tkun nondigressiva u tammonta għall-finanzjament mogħti fit-tielet sena ta’ implimentazzjoni.

(11)

Hu meħtieġ ukoll li, bħala miżura eċċezzjonali, tiġi prevista deroga mill-Artikoli 46(6), 47(1) u (3), 49(2) u 50(4) tar-Regolament (UE) Nru 1308/2013 u li tiżdied temporanjament il-kontribuzzjoni massima tal-Unjoni għall-miżuri ta’ “ristrutturar u konverżjoni tal-vinji”, “ħsad bikri”, “assigurazzjoni tal-ħsad” u “investimenti”. Dawn il-miżuri temporanji huma meħtieġa għax, minħabba raġunijiet relatati mal-pandemija tal-COVID-19, l-operaturi qed iġarrbu u se jibqgħu jġarrbu telf sinifikanti fl-introjtu u spejjeż addizzjonali kkawżati mit-tfixkil fis-suq u fil-produzzjoni tagħhom. Iż-żieda tal-kontribuzzjoni tal-Unjoni għall-miżuri inkwistjoni u konsegwentement it-tnaqqis fil-kontribuzzjoni tal-benefiċjarju se tkun qed twieżen finanzjarjament lill-benefiċjarji.

(12)

Il-flessibbiltà introdotta biż-żieda fil-kontribuzzjoni tal-Unjoni tirrappreżenta forma ta’ appoġġ finanzjarju li, madankollu, ma jeħtieġx finanzjament addizzjonali min-naħa tal-Unjoni għax jibqgħu japplikaw il-limiti baġitarji għall-programmi nazzjonali ta’ appoġġ għas-settur tal-inbid stabbiliti fl-Anness VI tar-Regolament (UE) Nru 1308/2013. Għalhekk l-Istati Membri jistgħu jiddeċiedu li jallokaw ammonti akbar għall-miżuri inkwistjoni biss fil-baġit annwali previst f’dak l-Anness. Għaldaqstant, il-miżura hi mmirata biex tipprovdi appoġġ lis-settur f’din is-sitwazzjoni instabbli tas-suq mingħajr ma jkun hemm bżonn jiġu mobilizzati iżjed fondi.

(13)

L-istrument preventiv tal-assigurazzjoni tal-ħsad hu eliġibbli għal appoġġ permezz tal-programmi ta’ appoġġ għas-settur tal-inbid biex jitħeġġeġ approċċ responsabbli għas-sitwazzjonijiet ta’ kriżi. L-Artikolu 49 tar-Regolament (UE) Nru 1308/2013 jipprevedi li l-appoġġ għall-assigurazzjoni tal-ħsad irid jikkontribwixxi għas-salvagwardja tal-introjti tal-produtturi meta jkun hemm telf minħabba diżastri naturali, avvenimenti klimatiċi avversi, mard jew infestazzjonijiet ta’ pesti. Fid-dawl tal-konsegwenzi drammatiċi tal-pandemija tal-COVID-19 fuq l-introjti tal-produtturi tal-inbid, minħabba diffikultajiet fl-istadji kollha tal-produzzjoni u tal-kummerċjalizzazzjoni tal-inbid li xi minn daqqiet ma jkunux jistgħu jingħelbu, jixraq li l-appoġġ tal-Unjoni jiġi estiż għall-assigurazzjoni tal-ħsad meta jkun hemm telf minħabba pandemija tal-bniedem. Jixraq li temporanjament tiżdied ukoll ir-rata ta’ appoġġ tal-Unjoni sa 60 % f’dawn il-każijiet biex twieżen finanzjarjament lill-produtturi tal-inbid.

(14)

Il-ħsad bikri kif previst fl-Artikolu 47 tar-Regolament (UE) Nru 1308/2013 jintuża bħala miżura ta’ mmaniġġjar tas-suq meta tkun mistennija produzzjoni eċċessiva tal-għeneb. Dak l-Artikolu jeżiġi li jinqerdu jew jitneħħew għalkollox l-għenieqed tal-għeneb f’azjenda biex din tibbenefika mill-appoġġ tal-Unjoni. Fiċ-ċirkostanzi attwali, il-produtturi tal-inbid qed ikollhom diffikultajiet bla preċedent biex jimmobilizzaw il-forza tax-xogħol meħtieġa ħalli titwettaq din l-operazzjoni sħiħa. Għaldaqstant jixraq li tingħata deroga minn dan l-obbligu u titħalla l-qerda jew it-tneħħija tal-għenieqed tal-għeneb immaturi f’parti minn azjenda, diment li dan isir fi rqajja’ sħaħ tal-art.

(15)

Minħabba raġunijiet imperattivi ta’ urġenza, b’mod partikolari meta wieħed iqis it-tfixkil kontinwu fis-suq, l-effetti tiegħu fuq is-settur tal-frott u l-ħxejjex u fuq is-settur tal-inbid, u l-fatt li dan se jissokta u forsi jmur għall-agħar, hemm bżonn tittieħed azzjoni immedjata u jiġu adottati miżuri urġenti li jtaffu l-effetti negattivi tiegħu. Il-posponiment ta’ azzjoni immedjata li tindirizza dan it-tfixkil fis-suq jhedded li jkompli jaggrava t-tfixkil fis-suq fiż-żewġ setturi u jkun ta’ detriment għall-kundizzjonijiet tal-produzzjoni u tas-suq fiż-żewġ setturi. Fid-dawl ta’ dan, dan ir-Regolament jenħtieġ jiġi adottat skont il-proċedura ta’ urġenza stabbilita fl-Artikolu 228 tar-Regolament (UE) Nru 1308/2013.

(16)

Fid-dawl tal-ħtieġa li tittieħed azzjoni immedjata, jenħtieġ li dan ir-Regolament jidħol fis-seħħ fil-jum tal-pubblikazzjoni tiegħu f’Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea.