This document is an excerpt from the EUR-Lex website
Document 32009H0498
Commission Recommendation of 23 June 2009 on reference metadata for the European Statistical System (Text with EEA relevance)
Rakkomandazzjoni tal-Kummissjoni tat- 23 ta' Ġunju 2009 dwar metadejta ta’ referenza għas-Sistema Ewropea tal-Istatistika (Test b’relevanza għaż-ŻEE)
Rakkomandazzjoni tal-Kummissjoni tat- 23 ta' Ġunju 2009 dwar metadejta ta’ referenza għas-Sistema Ewropea tal-Istatistika (Test b’relevanza għaż-ŻEE)
ĠU L 168, 30.6.2009, p. 50–55
(BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)
30.6.2009 |
MT |
Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea |
L 168/50 |
RAKKOMANDAZZJONI TAL-KUMMISSJONI
tat-23 ta' Ġunju 2009
dwar metadejta ta’ referenza għas-Sistema Ewropea tal-Istatistika
(Test b’relevanza għaż-ŻEE)
(2009/498/KE)
IL-KUMMISSJONI TAL-KOMUNITAJIET EWROPEJ
Wara li kkunsidrat it-Trattat li jistabbilixxi l-Komunità Ewropea, u b’mod partikolari l-Artikolu 211 tiegħu,
Billi:
(1) |
Il-Kodiċi ta’ Prassi tal-Istatistika Ewropea (1), maħsuba għall-awtoritajiet Komunitarji u nazzjonali tal-istatistika telenka 15-il prinċipju relatati mal-ambjent istituzzjonali, mal-proċessi tal-istatistika u mar-riżultati tal-istatistika. |
(2) |
Il-prinċipju 15 tal-Kodiċi ta’ Prassi tal-Istatistika Ewropea jittratta l-aċċessibbiltà u ċ-ċarezza tal-Istatistika Ewropea, filwaqt li jenfasizza wkoll li l-metadejta li jkun hemm magħha għandha tkun iddokumentata skont sistema ta’ metadejta standardizzata. |
(3) |
Il-metadejta ta’ referenza hija parti integrali tas-sistema ta’ metadejta ta’ kull awtorità tal-istatistika, |
(4) |
Bl-adozzjoni tal-Kodiċi ta’ Prassi tal-Istatistika Ewropea l-awtoritajiet Komunitarji u nazzjonali tal-istatistika ntrabtu li jiżguraw statistika ta’ kwalità għolja u dan jeħtieġ ukoll rappurtar aktar trasparenti u armonizzat dwar il-kwalità tad-dejta. |
(5) |
Fil-qafas tal-inizjattiva SDMX dwar standards tekniċi u tal-istatistika komuni mnedija mill-Bank għas-Saldi Internazzjonali, il-Bank Ċentrali Ewropew, l-awtorità Komunitarja tal-istatistika (Eurostat), il-Fond Monetarju Internazzjonali, l-Organizzazzjoni għall-Kooperazzjoni u l-Iżvilupp Ekonomiku, in-Nazzjonijiet Uniti u l-Bank Dinji, ġew stabbiliti Linji Gwida SDMX Imsejsa fuq il-Kontenut li jsostnu l-ħolqien u l-implimentazzjoni ta’ metadejta ta’ referenza armonizzata fis-Sistema Ewropea tal-Istatistika. |
(6) |
Jistgħu jsiru kisbiet konsiderevoli fl-effiċjenza meta l-metadejta ta’ referenza tiġi prodotta fuq il-bażi ta’ lista armonizzata ta’ kunċetti ta’ statistika fi ħdan is-Sistema Ewropea tal-Istatistika, filwaqt li fl-istess ħin l-awtoritajiet Komunitarji u nazzjonali tal-istatistika jistgħu jżidu aktar kunċetti ta’ statistika f’oqsma partikolari tal-istatistika jekk ikun meħtieġ. |
(7) |
Ir-Regolament (KE) Nru 223/2009 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-11 ta’ Marzu 2009 dwar l-Istatistika Ewropea (2) jipprovdi qafas ta’ referenza għal din ir-Rakkomandazzjoni. |
B’DAN TIRRAKKOMANDA LILL-ISTATI MEMBRI:
(1) |
L-awtoritajiet nazzjonali tal-istatistika huma mistiedna japplikaw il-kunċetti u s-sottokunċetti elenkati fl-Anness meta l-metadejta ta’ referenza tiġi kkumpilata fl-oqsma differenti tal-istatistika u meta l-metadejta ta’ referenza tkun skambjata fi ħdan is-Sistema Ewropea tal-Istatistika u lil hinn. |
(2) |
Kunċetti addizzjonali tal-istatistika għandhom jiżdiedu mill-awtoritajiet nazzjonali tal-istatistika mal-lista ta’ kunċetti u sottokunċetti ta’ hawn fuq, jekk dan ikun meħtieġ għal oqsma partikolari tal-istatistika. |
(3) |
L-awtoritajiet nazzjonali tal-istatistika huma mistiedna jgħarrfu regolarment lill-Kummissjoni (Eurostat) dwar l-applikazzjoni tagħhom tal-kunċetti u s-sottokunċetti elenkati fl-Anness. |
Magħmul fi Brussell, it-23 ta’ Ġunju 2009.
Għall-Kummissjoni
Joaquín ALMUNIA
Membru tal-Kummissjoni
(1) Ir-Rakkomandazzjoni tal-Kummissjoni tal-25 ta’ Mejju 2005 dwar l-indipendenza, l-integrità u r-responsabbiltà tal-awtoritajiet tal-istatistika nazzjonali u Komunitarji, COM(2005) 217 finali.
(2) ĠU L 87, 31.3.2009, p. 164
ANNESS
Lista ta’ kunċetti u sottokunċetti tal-istatistika (inklużi d-definizzjonijiet tal-kunċetti u s-sottokunċetti)
Numru |
Kunċetti |
Sottokunċetti |
Deskrizzjonijiet |
1 |
Kuntatt |
|
Punti ta’ kuntatt individwali jew organizzattivi għad-dejta jew metadejta, inkluż tagħrif dwar kif wieħed jagħmel kuntatt. |
1.1 |
|
Organizzazzjoni ta’ kuntatt |
L-isem tal-organizzazzjoni tal-punti ta’ kuntatt għad-dejta jew metadejta. |
1.2 |
|
Unità tal-organizzazzjoni ta’ kuntatt |
Subdiviżjoni ta’ organizazzjoni li tista’ tiġi indirizzata |
1.3 |
|
Isem ta’ kuntatt |
L-isem tal-punti ta’ kuntatt għad-dejta jew metadejta. |
1.4 |
|
Il-funzjoni tal-persuna ta’ kuntatt |
Il-qasam ta’ responsabbiltà teknika tal-persuna ta’ kuntatt, bħall-“metodoloġija”, “immaniġġjar tal-bażi ta’ dejta”, jew “tixrid”. |
1.5 |
|
Indirizz postali ta’ kuntatt |
L-indirizz postali tal-punti ta’ kuntatt għad-dejta jew metadejta. |
1.6 |
|
Indirizz elettroniku ta’ kuntatt |
L-indirizz elettroniku tal-punti ta’ kuntatt għad-dejta jew metadejta. |
1.7 |
|
Numru tat-telefon ta’ kuntatt |
In-numru tat-telefon tal-punti ta’ kuntatt għad-dejta jew metadejta. |
1.8 |
|
Numru tal-faks ta’ kuntatt |
In-numru tal-faks tal-punti ta’ kuntatt għad-dejta jew metadejta. |
2 |
Aġġornament tal-metadejta |
|
Id-data li fiha l-element tal-metadejta ddaħħal jew ġie modifikat fil-bażi ta’ dejta. |
2.1 |
|
Metadejta ċċertifikata l-aħħar |
Id-data tal-aħħar ċertifikazzjoni mogħtija mill-maniġer tad-domain biex jikkonferma li l-metadejta mdaħħla għadha aġġornata, anki jekk il-kontenut ma ġiex emendat. |
2.2 |
|
Metadejta mdaħħla l-aħħar |
Id-data tal-aħħar tixrid tal-metadejta. |
2.3 |
|
Metadejta aġġornata l-aħħar |
Id-data tal-aħħar aġġornament tal-kontenut tal-metadejta. |
3 |
Preżentazzjoni tal-istatistika |
|
|
3.1 |
|
Deskrizzjoni tad-dejta |
Karatteristiċi ewlenin tas-sett ta’ dejta deskritti b’mod li jinftiehmu faċilment, li jirreferu għad-dejta u l-indikaturi mxerrda. |
3.2 |
|
Sistema ta’ klassifikazzjoni |
Arranġament jew diviżjoni ta’ oġġetti fi gruppi msejsa fuq karatteristiċi li l-oġġetti għandhom komuni bejniethom. |
3.3 |
|
Kopertura tas-settur |
Setturi ekonomiċi ewlenin jew setturi oħra koperti mill-istatistika |
3.4 |
|
Kunċetti u definizzjonijiet tal-istatistika |
Karatteristiċi tal-istatistika ta’ osservazzjonijiet tal-istatistika. |
3.5 |
|
Unità tal-istatistika |
Entità li għaliha jintalab it-tagħrif u li għaliha l-istatistika hija finalment ikkumpilata. |
3.6 |
|
Popolazzjoni tal-istatistika |
It-total ta’ sħubija jew popolazzjoni jew “univers” ta’ klassi definita ta’ persuni, oġġetti jew avvenimenti. |
3.7 |
|
Żona ta’ referenza |
Il-pajjiż jew iż-żona ġeografika li magħha huwa relatat il-fenomenu mkejjel fl-istatistika. |
3.8 |
|
Kopertura ta’ żmien |
It-tul ta’ żmien li għalih id-dejta hija disponibbli. |
3.9 |
|
Perjodu bażi |
Il-perjodu ta’ żmien użat bħala bażi ta’ numru tal-indiċi, jew li għalih tirreferi serje kostanti. |
4 |
Unità ta’ kejl |
|
L-unità li fiha jitkejlu l-valuri tad-dejta. |
5 |
Perjodu ta’ referenza |
|
Il-perjodu ta’ żmien jew il-waqt li għalih hi maħsuba li tirreferi l-osservazzjoni. |
6 |
Mandat Istituzzjonali |
|
Sett ta’ regoli jew sett formali ieħor ta’ istruzzjonijiet li jassenjaw ir-responsabbiltà kif ukoll l-awtorità lil organizzazzjoni għall-ġbir, l-ipproċessar, u t-tixrid tal-istatistika. |
6.1 |
|
Atti legali u ftehimiet oħra |
Atti legali jew ftehimiet formali jew informali oħra li jassenjaw ir-responsabbiltà kif ukoll l-awtorità lil aġenzija għall-ġbir, l-ipproċessar, u t-tixrid tal-istatistika. |
6.2 |
|
Qsim ta’ dejta |
Arranġamenti jew proċeduri għall-qsim ta’ dejta u l-koordinazzjoni bejn l-aġenziji li jipproduċu d-dejta. |
7 |
Kunfidenzjalità |
|
Proprjetà ta’ dejta li tindika safejn l-iżvelar mhux awtorizzat tagħha jista’ jkun preġudizzjali jew ta’ ħsara għall-interess tas-sors jew partijiet rilevanti oħra. |
7.1 |
|
Kunfidenzjalità - politika |
Miżuri leġiżlattivi jew proċeduri formali oħra li jżommu milli tiġi żvelata b’mod mhux awtorizzat dejta li tidentifika persuna jew entità ekonomika kemm direttament kif ukoll indirettament. |
7.2 |
|
Kunfidenzjalità – trattament tad-dejta |
Ir-regoli applikati għat-trattament tas-sett ta’ dejta biex jiżguraw il-kunfidenzjalità tal-istatistika u jżommu milli tiġi żvelata b’mod mhux awtorizzat. |
8 |
Politika ta’ rilaxx |
|
Regoli għat-tixrid ta’ dejta tal-istatistika lil partijiet interessati. |
8.1 |
|
Kalendarju ta’ rilaxx |
L-iskeda ta’ dati ta’ ħruġ tal-istatistika. |
8.2 |
|
Aċċess għall-kalendarju ta’ rilaxx |
Aċċess għat-tagħrif tal-kalendarju ta’ rilaxx |
8.3 |
|
Aċċess tal-utent |
Il-politika għall-ħruġ tad-dejta lill-utenti, l-iskop tat-tixrid (eż. lill-pubbliku, lil utenti magħżula), kif l-utenti jiġu mgħarrfa li d-dejta qed tinħareġ, u jekk il-politika tiddetermina t-tixrid tad-dejta tal-istatistika lill-utenti kollha. |
9 |
Frekwenza tat-tixrid |
|
L-intervall taż-żmien li fih l-istatistika tinxtered matul perjodu ta’ żmien speċifiku. |
10 |
Format tat-tixrid |
|
Il-media li permezz tagħha jinxterdu d-dejta u l-metadejta tal-istatistika. |
10.1 |
|
Stqarrija għall-aħbarijiet |
Stqarrijiet għall-istampa regolari jew ad hoc marbuta mad-dejta. |
10.2 |
|
Pubblikazzjonijiet |
Pubblikazzjonijiet regolari jew ad hoc li fihom id-dejta tkun disponibbli għall-pubbliku. |
10.3 |
|
Bażi ta’ dejta onlajn |
Tagħrif dwar bażijiet ta’ dejta onlajn li fihom tista’ tiddaħħal id-dejta mxerrda. |
10.4 |
|
Aċċess ta’ mikrodejta |
Tagħrif dwar jekk isirx ukoll tixrid ta’ mikrodejta. |
10.5 |
|
Oħrajn |
Referenzi għat-tixrid li sar ta’ dejta oħra l-aktar importanti. |
11 |
Aċċessibbiltà tad-dokumentazzjoni |
|
|
11.1 |
|
Dokumentazzjoni dwar il-metodoloġija |
Test deskrittiv u referenzi għal dokumenti metodoloġiċi disponibbli. |
11.2 |
|
Dokumentazzjoni ta’ kwalità |
Dokumentazzjoni dwar proċeduri applikati għall-ġestjoni tal-kwalità u għall-evalwazzjoni tal-kwalità. |
12 |
Ġestjoni tal-Kwalità |
|
Sistemi u oqfsa fis-seħħ fi ħdan organizzazzjoni biex tkun ġestita l-kwalità tal-prodotti u l-proċessi tal-istatistika. |
12.1 |
|
Assigurazzjoni ta’ kwalità |
L-attivitajiet sistematiċi kollha implimentati li jistgħu jintwerew li jipprovdu fiduċja li l-proċessi se jissodisfaw ir-rekwiżiti għar-riżultati tal-istatistika. |
12.2 |
|
Evalwazzjoni tal-kwalità |
Evalwazzjoni globali tal-kwalità tad-dejta, imsejsa fuq kriterji ta’ kwalità standard. |
13 |
Rilevanza |
|
Il-grad li fih l-istatistika tissodisfa l-ħtiġijiet attwali u potenzjali tal-utenti. |
13.1 |
|
Ħtiġijiet tal-utenti |
Deskrizzjoni tal-utenti u l-ħtiġijiet rispettivi tagħhom fir-rigward tad-dejta tal-istatistika. |
13.2 |
|
Sodisfazzjon tal-utenti |
Miżuri biex jiġi determinat is-sodisfazzjon tal-utenti. |
13.3 |
|
Kompletezza |
Il-limitu safejn l-istatistika kollha meħtieġa hija disponibbli. |
14 |
Preċiżjoni u affidabilità |
|
Eżattezza: l-approssimazzjoni tal-komputazzjonijiet jew l-estimi mal-valuri eżatti jew reali li l-istatistika kienet maħsuba li tkejjel. Affidabilità: l-approssimazzjoni tal-valur stmat inizjali mal-valur stmat sussegwenti. |
14.1 |
|
Eżattezza globali |
Evalwazzjoni ta’ eżattezza, marbuta ma’ ċertu sett jew sfera ta’ dejta, li tiġbor fil-qosor il-komponenti varji. |
14.2 |
|
Żball fit-teħid ta’ kampjuni |
Dik il-parti tad-differenza bejn valur ta’ popolazzjoni u stima tiegħu, li ġejja minn kampjun każwali, li hi dovuta għall-fatt li subsett biss tal-popolazzjoni huwa elenkat. |
14.3 |
|
Żball mhux fit-teħid tal-kampjuni |
Żball fl-istimi ta’ stħarriġ li ma jistax jiġi attribwit għal varjazzjoni fit-teħid ta’ kampjuni. |
15 |
Tempestività u puntwalità |
|
|
15.1 |
|
Tempestività |
Tul ta’ żmien bejn id-disponibbiltà tad-dejta u l-avveniment jew il-fenomenu li tiddeskrivi. |
15.2 |
|
Puntwalità |
L-intervall ta’ żmien bejn il-preżentazzjoni attwali tad-dejta u d-data stabbilita meta suppost saret il-preżentazzjoni. |
16 |
Komparabbiltà |
|
It-tkejjil tal-impatt tad-differenzi fil-kunċetti tal-istatistika, l-għodod u l-proċeduri tal-kejl applikati fejn l-istatistika titqabbel bejn iż-żoni ġeografiċi jew matul iż-żmien. |
16.1 |
|
Komparabbiltà - ġeografika |
Il-limitu safejn l-istatistika hija komparabbli bejn iż-żoni ġeografiċi. |
16.2 |
|
Komparabbiltà tul iż-żmien |
Il-limitu safejn l-istatistika hija komparabbli jew rikonċiljabbli tul iż-żmien. |
17 |
Koerenza |
|
Il-kapaċità tal-istatistika li tiġi amalgamata b’mod affidabbli f’modi differenti u għal użi varji. |
17.1 |
|
Koerenza – sfera trażversali |
Il-limitu safejn l-istatistika hija rikonċiljabbli ma’ dik miksuba permezz ta’ sorsi ta’ dejta jew sferi tal-istatistika oħrajn. |
17.2 |
|
Koerenza - interna |
Il-limitu safejn l-istatistika hija konsistenti fi ħdan sett speċifiku ta’ dejta. |
18 |
Spejjeż u piż |
|
L-ispejjeż marbuta mal-ġbir u l-produzzjoni tal-prodott tal-istatistika u l-piż fuq dawk li jwieġbu. |
19 |
Reviżjoni tad-dejta |
|
Kull bidla f’valur ta’ statistika maħruġa għall-pubbliku. |
19.1 |
|
Reviżjoni tad-dejta - politika |
Il-politika mmirata li tiżgura t-trasparenza tad-dejta mxerrda, li permezz tagħha d-dejta preliminari hija kkumpilata u li wara tiġi reveduta. |
19.2 |
|
Reviżjoni tad-dejta - prassi |
Tagħrif dwar il-prassi ta’ reviżjoni tad-dejta. |
20 |
Ipproċessar tal-istatistika |
|
|
20.1 |
|
Dejta tas-sors |
Karatteristiċi u komponenti tad-dejta tal-istatistika mhux ipproċessata użata għall-kompilazzjoni ta’ aggregati tal-istatistika. |
20.2 |
|
Frekwenza tal-ġbir ta’ dejta |
Frekwenza li biha tinġabar id-dejta tas-sors. |
20.3 |
|
Ġbir ta’ dejta |
Proċess sistematiku tal-ġbir ta’ dejta għal statistika uffiċjali. |
20.4 |
|
Validazzjoni tad-dejta |
Proċess ta’ monitoraġġ tar-riżultati tal-kompilazzjoni tad-dejta u tal-iżgurar tal-kwalità tar-riżultati tal-istatistika. |
20.5 |
|
Kompilazzjoni tad-dejta |
Operazzjonijiet imwettqa fuq id-dejta biex jinkiseb tagħrif ġdid dwar sett speċifiku ta’ regoli. |
20.6 |
|
Aġġustament |
Is-sett ta’ proċeduri mħaddma biex tkun modifikata dejta tal-istatistika sabiex din tikkonforma mal-istandards nazzjonali jew internazzjonali jew biex jiġu indirizzati differenzi fil-kwalità tad-dejta meta jiġu kkumpilati settijiet speċifiċi ta’ dejta. |
21 |
Kumment |
|
Test deskrittiv supplimentari li jista’ jiġi mehmuż mad-dejta jew metadejta. |