IL-KUMMISSJONI EWROPEA

Brussell, 23.3.2022

COM(2022) 138 final

KOMUNIKAZZJONI TAL-KUMMISSJONI LILL-PARLAMENT EWROPEW, LILL-KUNSILL EWROPEW, LILL-KUNSILL, LILL-KUMITAT EKONOMIKU U SOĊJALI EWROPEW U LILL-KUMITAT TAR-REĠJUNI

Sigurtà tal-provvista u prezzijiet affordabbli tal-enerġija:







Għażliet għal miżuri immedjati u tħejjija għax-xitwa li jmiss

INTRODUZZJONI

Matul l-aħħar 12-il xahar, il-prezzijiet għall-konsumaturi tal-gass naturali u tal-elettriku kienu qed jogħlew b’65 % u bi 30 % rispettivament. L-invażjoni tar-Russja fl-Ukrajna qed iżżid it-tħassib dwar il-provvista ma’ din is-sitwazzjoni diffiċli u aggravat il-volatilità tal-prezzijiet. Il-prezzijiet għoljin tal-enerġija qed jikkontribwixxu għall-inflazzjoni, qed jagħmlu ħsara lill-ekonomija tal-Ewropa u qed ikollhom impatt fuq l-irkupru tagħha mill-kriżi tal-COVID-19.

Bħala parti mir-rispons għal din is-sitwazzjoni eċċezzjonali, f’Ottubru 2021, il-Kummissjoni Ewropea adottat sett ta’ għodod għall-azzjoni u l-appoġġ 1 biex jittaffew l-effetti fuq il-konsumaturi u n-negozji fil-livelli tal-UE u tal-Istati Membri. Il-miżuri ta’ appoġġ immirati biex jgħinu jnaqqsu l-ispejjeż tal-enerġija għall-konsumaturi, l-unitajiet domestiċi u l-industriji, għenu biex tittaffa l-pressjoni.

Fit-8 ta’ Marzu 2022, il-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni dwar REPowerEU 2 pprovdiet aktar gwida lill-Istati Membri dwar kif tista’ tittaffa ż-żieda fil-prezzijiet tal-elettriku għall-unitajiet domestiċi u n-negozji, u dwar kif għandhom jintużaw profitti għoljin iggwadanjati minn xi produtturi tal-elettriku biex jiffinanzjaw dawn il-miżuri. Biex tiġi żgurata sistema tal-enerġija aktar sostenibbli, f’Mejju l-Kummissjoni se tipproponi pjan għall-eliminazzjoni gradwali tad-dipendenza tal-Ewropa fuq il-fjuwils fossili filwaqt li tiżdied ir-reżiljenza tas-sistema tal-enerġija fl-UE kollha.

F’Versailles fl-10 u l-11 ta’ Marzu 2022, il-mexxejja tal-UE qablu 3 li jeliminaw gradwalment id-dipendenza tal-UE fuq l-importazzjonijiet Russi tal-gass, iż-żejt u l-faħam, malajr kemm jista’ jkun, u stiednu lill-Kummissjoni biex tippreżenta pjan biex tiżgura s-sigurtà tal-provvista u prezzijiet affordabbli tal-enerġija matul l-istaġun tax-xitwa li jmiss sal-aħħar ta’ Marzu. B’mod parallel, il-mexxejja tal-UE impenjaw ruħhom li jindirizzaw u jikkunsidraw b’mod urġenti għażliet konkreti, filwaqt li jibnu fuq il-Komunikazzjoni tat-8 ta’ Marzu 2022, biex jittrattaw l-impatt taż-żieda fil-prezzijiet tal-enerġija fuq iċ-ċittadini u n-negozji tagħna, speċjalment iċ-ċittadini vulnerabbli u l-SMEs tagħna, inkluż fil-laqgħa li jmiss tal-Kunsill Ewropew tal-24 u l-25 ta’ Marzu 2022.

Din il-Komunikazzjoni twieġeb għas-sejħa tal-Mexxejja. Din tippreżenta l-benefiċċji u l-iżvantaġġi ta’ għażliet konkreti eċċezzjonali fuq terminu qasir għal żidiet qawwija fil-prezzijiet. Tipproponi wkoll azzjonijiet Ewropej kollettivi biex jiġu indirizzati l-kawżi ewlenin tal-problema fis-suq tal-gass bil-ħsieb li tiġi żgurata s-sigurtà tal-provvista bi prezzijiet raġonevoli għax-xitwa li jmiss u lil hinn minnha. Għal dan l-għan, l-isħubijiet tal-UE ma’ pajjiżi terzi jippermettu xiri kollettiv tal-gass u l-idroġenu. Finalment, proposta għal politika Ewropea dwar il-ħżin tal-gass li għandha l-għan li ttejjeb ir-reżiljenza tas-sistema tal-enerġija fl-UE kollha.

GĦAŻLIET BIEX JIĠU INDIRIZZATI L-IMPATTI TAL-PREZZIJIET GĦOLJIN TAL-ELETTRIKU FUQ IĊ-ĊITTADINI U N-NEGOZJI

Diversi għażliet għal miżuri ta’ emerġenza biex jillimitaw l-impatt tal-prezzijiet għoljin tal-elettriku ġew ippreżentati mill-Istati Membri, il-partijiet ikkonċernati u fid-dibattitu akkademiku. Għandhom l-għan li jipprovdu għajnuna lill-konsumaturi aħħarin, filwaqt li ma jfixklux l-objettivi ġenerali fit-tul tal-Patt Ekoloġiku, inklużi d-dekarbonizzazzjoni u l-effiċjenza fl-enerġija. Biex jirnexxu, dawn l-għażliet eċċezzjonali temporanji u mmirati jeħtieġ li jkunu maniġġabbli b’mod fiskali u ma għandhomx jikkompromettu s-sigurtà tal-provvista u l-kundizzjonijiet ekwi fis-suq intern.

L-għażliet fuq terminu qasir fuq il-prezz tal-elettriku jiġu raggruppati b’mod wiesa’ f’żewġ kategoriji:

Għażliet ta’ intervent inkluż kumpens finanzjarju

Dawn l-għażliet għandhom l-għan li jbaxxu l-prezzijiet tal-elettriku, kemm direttament min-naħa tal-konsumatur jew indirettament fis-suq tal-operaturi.

In-naħa tal-konsumaturi

Dawn l-għażliet għandhom l-għan li jtaffu l-effetti tal-prezzijiet għoljin fuq il-konsumaturi aħħarin filwaqt li s-swieq Ewropej tal-elettriku u tal-gass jitħallew jistabbilixxu l-prezz fil-livell tal-operaturi. F’konformità mas-sett ta’ għodod tal-Kummissjoni ta’ Ottubru 4 , 26 Stat Membru introduċew tali miżuri ta’ kriżi.

F’dawn il-miżuri, l-appoġġ dirett għall-utenti finali vulnerabbli jimmira l-għajnuna għal dawk l-aktar fil-bżonn u l-għajnuna mill-Istat tista’ tgħin lin-negozji li qed isibuha diffiċli biex ilaħħqu ma’ prezzijiet eċċessivi tal-enerġija. Dawn tal-aħħar se jkunu appoġġati mill-Qafas Temporanju ġdid ta’ Kriżi għall-miżuri ta’ Għajnuna mill-Istat 5 , adottat fit-22 ta’ Marzu, li jippermetti appoġġ għall-impriżi affettwati direttament jew indirettament fil-forma ta’ għotjiet diretti limitati, appoġġ ta’ likwidità u għajnuna għaż-żieda fl-ispejjeż tal-gass u tal-elettriku.

Il-maġġoranza tal-Istati Membri daħħlu fis-seħħ rati mnaqqsa tal-VAT għall-gass, l-elettriku u/jew it-tisħin distrettwali. Madankollu, ħafna possibbiltajiet b’mod partikolari fil-qafas tad-Direttiva dwar it-Tassazzjoni fuq l-Enerġija 6 , inklużi rati mnaqqsa jew eżenzjonijiet għall-unitajiet domestiċi, għadhom mhumiex sfruttati bis-sħiħ. 

Il-Kummissjoni tikkunsidra li tipprovdi gwida lill-Istati Membri dwar kif jagħmlu l-aħjar użu mill-qafas legali, inkluż dwar derogi mmirati speċifiċi għall-pajjiż skont id-Direttiva dwar it-Tassazzjoni fuq l-Enerġija 7 , sabiex jiġu evitati distorsjonijiet fis-Suq Uniku. 

L-għażliet kollha tan-naħa tal-konsumaturi għandhom l-għan li jipprovdu għajnuna diretta liċ-ċittadini u lin-negozji. L-użu ta’ dħul ogħla mit-taxxa fuq l-enerġija u l-ipprezzar tal-karbonju jew minn profitti anormali ta’ xi kumpaniji tal-enerġija jista’ jgħin biex jiġu ffinanzjati tali miżuri temporanji u mmirati b’appoġġ għall-unitajiet domestiċi vulnerabbli u negozji 8 .

In-naħa tal-operaturi

L-Istati Membri jistgħu jikkunsidraw li jistabbilixxu mudell ta’ aggregatur li permezz tiegħu entità tixtri l-elettriku b’termini kummerċjali favorevoli u tagħmlu disponibbli għal ċerti kategoriji ta’ konsumaturi taħt il-prezz tas-suq u b’hekk tgħaddi l-vantaġġi lill-konsumaturi, u essenzjalment tissussidja d-differenza bejn prezzijiet għall-konsumaturi aktar baxxi u prezzijiet għall-operaturi ogħla.

Għażliet oħra jinvolvu intervent dirett fil-funzjonament tas-swieq tal-operaturi tal-elettriku. Dawn jinvolvu jew li l-ġeneraturi tal-elettriku bbażati fuq il-fossili jiġu kkumpensati finanzjarjament għal parti mill-ispejjeż għoljin b’mod straordinarju tal-fjuwil tagħhom sabiex inaqqsu l-prezz offrut tagħhom fis-suq tal-operaturi jew li jillimitaw direttament il-prezz tal-elettriku fis-suq tal-operaturi billi jistabbilixxu parametru referenzjarju u jikkumpensaw id-differenza mal-prezz offrut.

Tali għażliet għandhom l-għan li jnaqqsu l-impatt negattiv ta’ prezzijiet għoljin ħafna tal-gass fis-suq tal-operaturi tal-elettriku. L-iżvantaġġi ewlenin tagħhom huma relatati mal-ispiża fiskali tagħhom, id-distorsjoni potenzjali tal-kompetizzjoni, ir-riskji għall-kummerċ transfruntier u għalhekk mas-sigurtà tal-provvista tal-elettriku, li l-firxa tagħhom tiddependi fuq id-disinn ta’ tali għażliet.

Għażliet regolatorji mingħajr kumpens fiskali

Dawn l-għażliet jinvolvu l-istabbiliment ta’ limitu regolatorju għall-prezz massimu li ċerti ġeneraturi ta’ karga bażika jistgħu jiċċarġjaw. Filwaqt li din l-għażla tnaqqas l-ispejjeż f’perjodu itwal, il-valur miżjud tagħha fuq terminu qasir huwa li tindirizza l-profitti eċċessivi ta’ ċerti teknoloġiji.

L-iżvantaġġi ewlenin ta’ dawn l-għażliet huma relatati mal-isfidi tal-implimentazzjoni billi jkunu jeħtieġu aċċess għal informazzjoni dwar l-ispejjeż u d-dħul għall-ġeneraturi li tista’ ma tkunx aċċessibbli għall-entitajiet pubbliċi u l-isfidi legali possibbli. Dawn iwasslu wkoll għal inċertezza regolatorja, billi tali għażliet jistgħu jneħħu xi inċentivi għal investimenti privati fl-enerġija rinnovabbli li huma essenzjali għall-kisba tal-għanijiet fit-tul tagħna ta’ sistema tal-enerġija reżiljenti, sostenibbli u sigura.

L-għażliet kollha huma ppreżentati u analizzati f’aktar dettall fl-Anness. 

Abbażi ta’ din il-valutazzjoni, il-Kummissjoni tikkunsidra li ma hemm l-ebda tweġiba faċli biex jiġu indirizzati l-prezzijiet għoljin tal-elettriku minħabba d-diversità tas-sitwazzjonijiet fost l-Istati Membri. Xi għażliet huma adattati biss għal kuntesti nazzjonali speċifiċi. Fl-istess ħin, xi interventi jeħtieġu leġiżlazzjoni tal-UE u/jew approċċ komuni fil-livell tal-UE biex ikunu effettivi u mhux ta’ ħsara għas-suq intern u għas-sigurtà tal-provvista. Kollha għandhom l-ispejjeż u l-iżvantaġġi, inkluż għall-funzjonament tas-suq uniku.

ŻGURAR TAL-PROVVISTA TAL-GASS BI SPIŻA RAĠJONEVOLI GĦAX-XITWA LI JMISS U LIL HINN MINNHA

Filwaqt li ħafna għażliet ippreżentati fid-dibattitu pubbliku jindirizzaw is-sintomi, il-kawża ewlenija tal-prezzijiet għoljin tal-elettriku attwali hija s-suq tal-gass. Il-prezz għoli tal-elettriku tal-lum huwa xprunat mill-prezz għoli tal-gass, peress li l-ġeneraturi bbażati fuq il-gass għadhom il-fornituri tal-elettriku li ta’ sikwit jiġu l-aħħar fis-suq tal-elettriku biex ilaħħqu mad-domanda attwali. Fis-suq spot tal-gass, il-volatilità hija għolja u mhijiex marbuta bis-sħiħ mal-elementi fundamentali.

Il-limitazzjoni jew il-modulazzjoni tal-prezz tal-gass permezz ta’ mezzi regolatorji hija għażla li tista’ tiġi kkunsidrata, peress li jkollha impatt immedjat fuq il-livelli tal-prezzijiet. Tista’ tagħti indikazzjoni importanti li l-UE mhi se tħallas l-ebda prezz għall-gass iżda tali intervent għandu jitqies biss bħala l-aħħar alternattiva, peress li jinvolvi xi żvantaġġi f’termini tas-sigurtà tal-provvista tal-flussi tal-gass.

Bl-istaġun tar-riforniment tal-gass li jibda issa, huwa urġenti li jintlaħaq qbil dwar strateġija komuni. Il-kuntest attwali ta’ prezzijiet għoljin u swieq tal-gass kumpatt jagħmel il-mili mill-ġdid tal-ħżin għax-xitwa li jmiss aktar diffiċli minn fi snin normali. L-użu tal-ingranaġġ kollettiv tal-Unjoni biex jiġu żgurati l-importazzjonijiet tal-gass fl-aħjar kundizzjonijiet possibbli huwa essenzjali sabiex tiġi evitata sitwazzjoni fejn l-Istati Membri jagħmlu offerti kontra xulxin għall-istess provvisti.

L-UE hija aktar b’saħħitha meta naġixxu flimkien. L-UE għandha taġixxi b’mod konġunt biex tisfrutta s-saħħa fis-suq permezz ta’ sħubijiet innegozjati mal-fornituri. 

Il-Kummissjoni tinsab lesta li toħloq Task Force dwar ix-xiri komuni tal-gass fil-livell tal-UE. Bl-akkomunament tad-domanda, it-Task Force tiffaċilita u ssaħħaħ is-sensibilizzazzjoni internazzjonali tal-UE għall-fornituri tal-LNG u tal-gass, bil-ħsieb li jiġu żgurati importazzjonijiet ta’ LNG u gass bi prezz tajjeb qabel ix-xitwa li jmiss. L-UE tista’ tiżgura aħjar l-LNG, il-gass u l-idrogenu fi prezzijiet affordabbli minn pajjiżi terzi fuq terminu qasir, jekk tinvolvi ruħha ma’ dawk il-pajjiżi fit-tul, filwaqt li tistabbilixxi sħubijiet fit-tul għall-gass rinnovabbli li jistabbilixxu wkoll il-bażi għall-importazzjonijiet futuri tal-idroġenu.

Għalhekk, it-Task Force se tħejji t-triq għal sħubijiet tal-enerġija ma’ fornituri ewlenin tal-LNG, il-gass u l-idroġenu fir-reġjun tal-Mediterran, mas-sħab tagħna fl-Afrika iżda wkoll fil-Lvant Nofsani u fl-Istati Uniti.

It-Task Force hija appoġġata mir-rappreżentanti tal-Istati Membri f’Bord ta’ Tmexxija. Tim konġunt tan-negozjati mmexxi mill-Kummissjoni jkollu taħditiet mal-fornituri tal-gass. Dan ikun ispirat mill-esperjenza mill-pandemija tal-COVID-19, fejn l-azzjoni fl-UE kollha kienet kruċjali biex tiggarantixxi biżżejjed provvisti ta’ vaċċini għal kulħadd.

It-Task Force tippromwovi wkoll l-użu effiċjenti tal-infrastruttura tal-gass tal-UE b’mod partikolari t-terminals tal-LNG, iżda wkoll il-faċilitajiet tal-ħżin u l-pipelines.

Il-mili tal-ħżin suffiċjenti tal-gass se jipprovdi lill-konsumaturi Ewropej b’xi protezzjoni kontra r-riskji ta’ nuqqas ta’ provvista u tfixkil potenzjali billi jipprovdi xi stabbiltà. Din hija r-raġuni għaliex il-Kummissjoni tipproponi politika, komuni u strateġika, Ewropea għall-ħżin tal-gass, implimentata permezz ta’ azzjoni konġunta kkoordinata u kondiviżjoni tal-piżijiet bejn is-27 Stat Membru tal-UE. Matul ix-xhur li ġejjin, it-Task Force se tgħin fil-promozzjoni tal-mili tal-ħżin qabel ix-xitwa f’kooperazzjoni mill-qrib mal-Grupp ta’ Koordinazzjoni dwar il-Gass.

Huma meħtieġa sforzi komuni biex jiġi ottimizzat l-użu tal-infrastruttura tal-ħżin eżistenti. Il-miżuri tal-ħżin meħuda b’mod konġunt aktar milli individwalment jevitaw investimenti żejda billi l-gass huwa sors tranżitorju tal-enerġija u kwalunkwe infrastruttura ġdida għandha tkun tista’ tintuża għal sorsi tal-enerġija aktar nodfa f’perspettiva aktar fit-tul, b’mod partikolari għall-idroġenu.

Sabiex tiggarantixxi livell għoli biżżejjed ta’ mili, il-Kummissjoni ppreżentat proposta leġiżlattiva dwar il-ħżin tal-enerġija bil-għan li tiżgura li l-infrastruttura tal-ħżin eżistenti timtela sa mill-inqas 90 % tal-kapaċità tagħha sal-1 ta’ Novembru ta’ kull sena; mira li tista’ tiġi aġġustata maż-żmien jekk jinbidlu r-realtajiet ekonomiċi u ġeopolitiċi, kif ukoll is-sigurtà tal-provvista tal-enerġija. Filwaqt li tiġi rikonoxxuta s-sitwazzjoni speċifika tas-sena attwali, se jiġu pprovduti mira aktar baxxa ta’ 80 % u perkors flessibbli biex tiġi żgurata introduzzjoni gradwali bla xkiel. L-Istati Membri għandhom diġà jieħdu azzjoni biex jiżguraw mili adegwat għall-ħżin għax-xitwa li jmiss, filwaqt li jantiċipaw il-proposta leġiżlattiva.  

Is-solidarjetà hija fundamentali. Il-ħżin konġunt tal-gass huwa assigurazzjoni ta’ benefiċċju għal kulħadd, u li għalih kulħadd għandu jikkontribwixxi b’mod ġust. Din hija r-raġuni għaliex l-Istati Membri mingħajr ħżin għandhom jikkontribwixxu għal-livelli ta’ mili tal-ħżin fi Stati Membri oħra u bi skambju jibbenefikaw minn sigurtà mtejba tal-provvista. Il-mekkaniżmu tal-kondiviżjoni tal-piżijiet inkorporat fil-proposta jiżgura allokazzjoni ġusta tal-ispejjeż tas-sigurtà tal-provvista fost l-Istati Membri kollha billi kollha jibbenefikaw, bis-saħħa tas-suq tal-enerġija tal-UE, mit-tnaqqis tar-riskji tal-interruzzjoni tal-provvista irrispettivament minn fejn jinsab il-ħżin fl-UE. Dan il-mekkaniżmu jibni fuq il-ftehimiet ta’ solidarjetà li għandhom jiġu konklużi mingħajr dewmien biex jippermettu li l-gass jiġi kondiviż b’mod effettiv f’każ ta’ emerġenza kif propost f’Diċembru 2021 9 . Daqstant importanti huma t-trasparenza u l-monitoraġġ tal-progress lejn l-ilħuq tal-mira tal-mili. Il-Grupp ta’ Koordinazzjoni dwar il-Gass se jimmonitorja l-progress fil-mili lejn il-mira u jikkunsidra azzjonijiet xierqa biex isostni l-isforz tal-mili tal-ħżin jekk ikun meħtieġ. 

Fl-aħħar nett, l-infrastruttura tal-ħżin tal-gass hija kritika għas-sigurtà tal-UE, iċ-ċertifikazzjoni tal-operaturi tal-ħżin se tipprovdi s-salvagwardji meħtieġa kontra r-riskji relatati mas-sjieda minn operaturi ta’ pajjiżi terzi minn perspettiva tas-sigurtà tal-provvista.

KONKLUŻJONIJIET

L-għażliet sabiex jiġi indirizzat l-impatt taż-żieda fil-prezzijiet tal-enerġija fuq iċ-ċittadini u n-negozji tagħna, ippreżentati f’dan id-dokumenti, ikopru interventi ta’ emerġenza marbuta bil-ħin biex jillimitaw iż-żieda fil-prezzijiet tal-enerġija, li la ma għandhom jipperikolaw l-objettivi fit-tul tal-Patt Ekoloġiku, u lanqas il-funzjonament tas-Suq Uniku. L-ebda minnhom ma hi soluzzjoni sempliċi u kollha għandhom il-vantaġġi u l-iżvantaġġi tagħhom.

Dak li huwa meħtieġ b’mod urġenti huwa li titrażżan iż-żieda fil-prezzijiet tal-enerġija u tiġi żgurata provvista adegwata tal-gass għax-xitwa li jmiss u lil hinn minnha. L-aħjar għażla hija li naħdmu bħala UE27, flimkien f’approċċ koordinat, biex niffrankaw l-ispejjeż u nużaw l-ingranaġġ tas-saħħa konġunta tagħna.

Fit-terminu medju, huma meħtieġa aktar soluzzjonijiet strutturali, inklużi interkonnessjonijiet biex is-suq tal-enerġija jiġi integrat b’mod sħiħ, ħafna aktar enerġija rinnovabbli, miżuri ta’ effiċjenza fl-enerġija u d-diversifikazzjoni tal-provvista tal-enerġija biex jiġu evitati d-dipendenzi. Il-pjan REPowerEU se jaċċellera l-introduzzjoni ta’ miżuri fuq dawn l-oqsma kollha. Il-Kummissjoni se tippreżenta l-pjan dettaljat tagħha dwar REPowerEU f’Mejju. F’dan il-kuntest, il-Kummissjoni tinsab lesta wkoll li tipproponi pjan ta’ ffrankar tal-enerġija għall-Unjoni kollha.

Bl-introduzzjoni ta’ REPowerEU, il-qafas regolatorju tal-UE jeħtieġ li jkun adattat għal sehem sostanzjali akbar ta’ enerġija rinnovabbli fit-taħlita tal-enerġija f’konformità mal-miri ambizzjużi tad-dekarbonizzazzjoni tal-UE. Il-Kummissjoni se tivvaluta l-għażliet biex tottimizza d-disinn tas-suq tal-elettriku sa Mejju. Dan l-eżerċizzju se jikkunsidra l-valutazzjoni finali mill-Aġenzija tal-Unjoni Ewropea għall-Kooperazzjoni tar-Regolaturi tal-Enerġija (Agency for the Cooperation of Energy Regulators, ACER) dwar il-benefiċċji u l-iżvantaġġi tad-disinn tas-suq tal-elettriku tal-UE u kontributi oħra dwar il-funzjonament tas-suq tal-elettriku 10 .

Maż-żmien, l-aċċellerazzjoni tal-użu tas-sorsi ta’ enerġija rinnovabbli u l-inkoraġġiment ta’ konsum tal-enerġija aktar effiċjenti, flimkien ma’ politika Ewropea ta’ ħżin u diversifikazzjoni tal-provvista permezz ta’ involviment aktar koordinat ma’ fornituri affidabbli, se jipprovdu soluzzjonijiet strutturali biex jiġi żgurat aċċess għal enerġija affordabbli.

L-għażliet u l-proposti deskritti f’dan id-dokument jappellaw lill-Istati Membri kollha biex jiddependu fuq l-aħjar saħħa tal-Ewropa: l-unità u s-solidarjetà.

Il-mexxejja fil-Kunsill Ewropew ta’ Marzu 2022 huma mistiedna jipprovdu direzzjoni biex titkompla l-ħidma fil-livell tal-Kummissjoni u dak leġiżlattiv biex tiġi żgurata s-sigurtà tal-provvista u prezzijiet affordabbli tal-enerġija issa, għax-xitwa li jmiss u lil hinn minnha.

(1)

   Il-Komunikazzjoni dwar l-indirizzar taż-żieda fil-prezzijiet tal-enerġija: sett ta’ għodod għall-azzjoni u l-appoġġ”, COM(2021) 660 final, (13.10.2021)

(2)

   Il-Komunikazzjoni dwar REPowerEU: Azzjoni Ewropea Konġunta għal enerġija aktar affordabbli, sikura u sostenibbli, COM(2022) 108 final, (8.3.2022)

(3)

    20220311-versailles-declaration-en.pdf  

(4)

   COM(2021) 660 final, (13.10.2021)

(5)

   Il-Komunikazzjoni dwar Qafas Temporanju ta’ Kriżi għall-miżuri ta’ Għajnuna mill-Istat biex jappoġġaw l-ekonomija wara l-aggressjoni kontra l-Ukrajna mir-Russja, C(2022)1890 final, (23.3.2022)

(6)

   Id-Direttiva tal-Kunsill 2003/96/KE tas-27 ta' Ottubru 2003 li tirriforma l-istruttura tal-Komunità dwar tassazzjoni fuq prodotti ta' enerġija u elettriku (ĠU L 283, 31.10.2003, p. 51).

(7)

   F’konformità mal-Artikolu 19(1) tagħha.

(8)

   Xi ġeneraturi tal-elettriku (inframarġinali) bħalissa qed jiksbu profitti eċċessivi mill-prezzijiet għoljin ħafna tal-elettriku. Dawn il-kirjiet eċċessivi jistgħu jiġu ntaxxati jew irkuprati temporanjament f’konformità mal-gwida li ppreżentat il-Kummissjoni fit-8 ta’ Marzu (ara COM(2022) 108 final, (8.3.2022)).

(9)

   Il-Proposta għal Regolament tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar is-swieq interni tal-gassijiet rinnovabbli u naturali u tal-idroġenu (riformulazzjoni), COM(2021) 804 final, (15.12.2021).

(10)

   Xi elementi tal-għażliet previsti għall-interventi fuq terminu qasir, bħall-akkwist ta’ kapaċità ġdida permezz ta’ kuntratti bidirezzjonali ta’ differenza jew l-użu tal-mudell ta’ aggregatur jistgħu jgħinu biex iwittu t-triq għal bidliet futuri għad-disinn tas-suq fit-tul tal-Ewropa, jgħinu biex jipproteġu lill-konsumaturi kontra volatilità għolja tal-prezzijiet fil-futur u jżidu r-reżiljenza tas-suq tal-enerġija tal-Ewropa. 

IL-KUMMISSJONI EWROPEA

Brussell, 23.3.2022

COM(2022) 138 final

ANNESS

tal-

KOMUNIKAZZJONI TAL-KUMMISSJONI LILL-PARLAMENT EWROPEW, LILL-KUNSILL EWROPEW, LILL-KUNSILL, LILL-KUMITAT EKONOMIKU U SOĊJALI EWROPEW U LILL-KUMITAT TAR-REĠJUNI

Sigurtà tal-provvista u prezzijiet affordabbli tal-enerġija:







Għażliet għal miżuri immedjati u tħejjija għax-xitwa li jmiss

ANNESS

Ħarsa ġenerali lejn l-għażliet

Tressqu diversi għażliet għal miżuri ta’ emerġenza biex jiġi limitat l-impatt tal-prezzijiet għoljin tal-elettriku mill-Istati Membri, mill-partijiet ikkonċernati u fid-dibattitu akkademiku. Dawn għandhom l-għan li jtaffu l-effett dirett fuq il-konsumaturi aħħarin, filwaqt li ma jfixklux il-Patt Ekoloġiku ġenerali fit-tul, inklużi l-objettivi tad-dekarbonizzazzjoni u tal-effiċjenza enerġetika. Biex jirnexxu, jeħtieġ li dawn l-għażliet eċċezzjonali temporanji u mmirati jkunu kontrollabbli b’mod fiskali u jenħtieġ li dawn ma jikkompromettux is-sigurtà tal-provvista u l-kundizzjonijiet ekwi fis-suq intern. Id-daqs tal-vantaġġi u tal-iżvantaġġi deskritti fl-għażliet jiddependi fuq il-karatteristiċi tad-disinn ta’ dawn l-għażliet. I – Interventi tas-Suq tal-Elettriku li jinvolvu kumpens finanzjarju lill-konsumaturi

A.Interventi fil-livell tal-konsumaturi: appoġġ dirett lill-konsumaturi permezz ta’ vawċers, tnaqqis tat-taxxa jew permezz ta’ “mudell ta’ aggregatur”

Il-Komunikazzjoni REPowerEU tħabbar Qafas Temporanju Ġdid għall-Kriżijiet tal-Għajnuna mill-Istat. Dan il-Qafas se jippermetti għotjiet diretti limitati u appoġġ ta’ likwidità għall-impriżi kollha affettwati direttament jew indirettament mill-aggressjoni tar-Russja kontra l-Ukrajna, mis-sanzjonijiet imposti jew mill-kontromiżuri ta’ ritaljazzjoni, kif ukoll għajnuna lill-impriżi, b’mod partikolari lill-konsumaturi li jużaw ħafna enerġija, biex jikkumpensaw għal parti mill-ispejjeż tal-enerġija tagħhom. Il-Komunikazzjoni tiċċara wkoll li, fiċ-ċirkostanzi attwali, huwa possibbli għall-Istati Membri li jirregolaw il-prezzijiet għall-konsumaturi tal-unitajiet domestiċi u l-mikrointrapriżi kollha.

Mod ieħor kif jiġu protetti l-konsumaturi domestiċi, b’mod partikolari dawk foqra u vulnerabbli (iżda anki l-kumpaniji), ikun li l-Istati Membri jużaw “mudell ta’ aggregatur”, li skontu entità kkontrollata mill-Istat tixtri l-elettriku fis-suq u tagħmlu disponibbli għal ċerti kategoriji ta’ konsumaturi – direttament jew permezz ta’ fornituri – bi prezzijiet aktar baxxi mill-prezzijiet attwali tas-suq, pereżempju fuq il-bażi tal-prezz tal-eżerċitar. Kull estensjoni ta’ dan l-approċċ lil hinn minn dak li huwa previst skont l-Artikolu 5 tad-Direttiva dwar l-Elettriku u r-regoli dwar l-għajnuna mill-Istat, għandhom jiġu vvalutati bir-reqqa biex tiġi evitata d-distorsjoni fis-Suq Uniku.

Il-biċċa l-kbira minnhom jistgħu jittieħdu f'livell nazzjonali.

Benefiċċji

Billi dawn l-għażliet huma mmirati direttament lejn il-konsumaturi, huma partikolarment effettivi biex jimmoderaw l-impatt ta’ prezzijiet għoljin għall-utenti finali. Huma jippermettu flessibbiltà lill-Istati Membri fir-rigward tal-kategoriji tal-konsumaturi domestiċi u kummerċjali li għandhom jiġu appoġġati, filwaqt li jqisu ċ-ċirkostanzi nazzjonali u r-regoli tal-kompetizzjoni. L-Istati Membri li jixtiequ jistabbilixxu mudell ta’ aggregatur ikollhom bżonn jiddeċiedu dwar il-karatteristiċi tad-disinn, inklużi l-volumi mibjugħa u liema kategoriji/fornituri speċifiċi tal-konsumaturi jibbenefikaw minn din l-għażla. Il-Kummissjoni tista’ tipprovdi Gwida dwar mudell bħal dan jiġi implimentat sabiex jiġu żgurati kundizzjonijiet ekwi u kompetizzjoni ġusta fis-Suq Uniku.

Żvantaġġi

Din l-għażla tista’ tillimita l-kompetizzjoni fis-swieq tal-konsumaturi, li jeħtieġ li tiġi mitigata billi jiġi żgurat trattament ġust u nondiskriminatorju tal-fornituri kollha. . Il-gwida dwar il-prezzijiet regolati annessa mal-komunikazzjoni REPowerEU turi kif dan jista’ jinkiseb għall-mudell tal-aggregatur.

Jekk parti kbira mill-konsumaturi jiksbu appoġġ li jikkumpensa għaż-żieda sħiħa fil-prezz, l-inċentivi biex jitnaqqas il-konsum tagħhom ikunu aktar limitati. Bħal fil-każ tal-għażliet kollha li jnaqqsu l-ispejjeż tal-konsumatur, dan jista’ jżid l-użu tal-fjuwils fossili, id-dipendenza tal-UE fuq l-importazzjonijiet u jżid it-tħassib dwar is-sigurtà tal-provvista. Id-disponibbiltà ta’ din l-għażla tiddependi fuq il-mezzi baġitarji tal-Istati Membri.

Spejjeż

L-ispejjeż u l-mod kif jiġu koperti jiddependi fuq l-għażliet nazzjonali fir-rigward tal-kopertura ta’ ċerti kategoriji ta’ konsumaturi u fuq il-punt sa fejn jittaffa l-piż finanzjarju fuq il-konsumaturi. Għażliet bħal dawn se jkunu ggwidati wkoll mill-ispazju fiskali tal-Istati Membri.

II – Intervent fis-suq tal-elettriku fil-livell tal-operaturi: l-iffissar tal-prezzijiet flimkien ma’ kumpens finanzjarju lill-produtturi

B. Intervent fil-livell tal-operaturi fuq il-Prezz tal-Fjuwil għall-Ġeneraturi Fossili

Din l-għażla tinvolvi l-introduzzjoni ta’ kumpens fuq il-prezz li l-ġeneraturi tal-elettriku fossili jħallsu għall-fjuwil tagħhom (faħam, gass, żejt, diżil). Billi din tipproteġi lill-ġeneraturi tal-fjuwils fossili mill-effett taż-żidiet attwali fil-prezzijiet fis-swieq internazzjonali tal-komoditajiet, tkun tippermettilhom joffru l-elettriku tagħhom bi prezz orħos milli huwa l-każ bħalissa. Din l-għażla tkun operazzjonalizzata billi l-ġeneraturi tal-elettriku jitħallsu d-differenza bejn l-ispejjeż attwali tagħhom ta’ akkwist għall-fjuwil (gass, faħam) u prezz ta’ referenza stabbilit minn qabel għal dawn il-komoditajiet.

Benefiċċji

Din l-għażla hija mistennija tinfluwenza l-imġiba tal-offerti tal-impjanti tal-enerġija fossili fl-UE u x’aktarx li twassal għal tnaqqis fl-ispiża tal-elettriku mibjugħ minn dawn l-impjanti u għalhekk tal-prezz marġinali fis-suq tal-operaturi. Dan imbagħad għandu jwassal għal prezzijiet aktar baxxi għall-konsumaturi.

Skont il-karatteristiċi tad-disinn, dan ma jaffettwax l-ordni tal-mertu tal-impjanti tal-ġenerazzjoni tal-enerġija u għalhekk ma jinterferixxix mal-funzjonament tas-suq.

Żvantaġġi

Jekk tiġi introdotta fil-livell nazzjonali, din tista’ tfixkel il-fluss tal-elettriku fil-pajjiżi ġirien (tal-UE u mhux tal-UE) u tiskatta flussi minn pajjiżi bil-prezz ta’ referenza għal dawk mingħajru mingħajr ma jitqiesu l-kunsiderazzjonijiet ta’ skarsezza, is-sigurtà tal-provvista jew l-ispejjeż relattivi.

Bħal fil-każ tal-għażliet kollha li jaffettwaw il-kompetittività tal-prezzijiet relatati tal-fjuwils fossili, din l-għażla tista’ tfixkel l-isforzi biex jitnaqqas l-użu tal-fjuwils fossili.

Spejjeż

L-ispejjeż u l-mod kif jiġu koperti jiddependu fuq l-għażliet. L-ispiża tista’ tiġi ffinanzjata permezz ta’ kontribuzzjonijiet mill-konsumaturi tal-elettriku. Filwaqt li din l-ispiża tista’, fil-prinċipju, tiġi kkumpensata bit-tnaqqis fil-prezzijiet tal-elettriku għall-operaturi kkawżat mill-miżura, l-impatt nett fuq il-konsumaturi se jiddependi fuq il-bidliet fil-prezzijiet tal-fjuwils fossili, il-kwantitajiet ta’ fjuwils fossili importati u l-volumi tal-elettriku esportati lejn pajjiżi ġirien. L-introduzzjoni ta’ tali miżuri tnaqqas id-dħul mit-tassazzjoni fuq il-qligħ eċċessiv.

C.Intervent fil-livell tal-operaturi li jintroduċi Limitu tal-Prezzijiet fis-Suq tal-Operaturi tal-Elettriku

Din l-għażla tkun tinvolvi limitu massimu tal-prezzijiet tal-elettriku f’livell predefinit.

Biex jibqgħu jaħdmu l-ġeneraturi li jużaw fjuwils li bħalissa jinvolvu spejjeż li jipprevjenu ġenerazzjoni profittabbli sal-limitu massimu (pereż. gass, faħam), ikun meħtieġ kumpens finanzjarju biex tiġi koperta d-differenza bejn il-prezz tas-suq għall-elettriku ġġenerat u l-limitu stabbilit minn qabel. Jista’ jkun hemm bżonn ta’ regolamentazzjoni b’saħħitha biex jiġi żgurat li l-offerti tal-ġenerazzjoni tal-elettriku ogħla mil-limitu (li jistabbilixxu l-intitolament għal kumpens finanzjarju) ikunu “raġonevoli”. Bl-istess mod, jista’ jkun meħtieġ regolament li jiżgura li l-ġeneraturi li l-ispejjeż tagħhom ikunu taħt il-limitu massimu ma jagħmlux offerta ogħla mil-limitu (sabiex jiksbu prezz ogħla). Eventwalment dan jista’ jirrikjedi regolamentazzjoni mill-qrib tal-offerti, li tista’ twassal għal kumplessità.

Benefiċċji 

Din l-għażla tillimita l-prezzijiet għall-operaturi, li min-naħa tagħha għandha twassal għal prezzijiet aktar baxxi għall-konsumaturi. Tista’ twassal għal tnaqqis fil-kirjiet inframarġinali għall-ġeneraturi li mhumiex affettwati direttament mil-limitu massimu.

Żvantaġġi 

Din l-għażla teħtieġ għarfien dettaljat mill-amministrazzjoni tal-istrutturi tal-ispejjeż u tal-modi operattivi tal-impjanti tal-enerġija individwali.

Fir-rigward tal-Għażla B, jekk ma tiġix introdotta fil-livell tal-UE, din l-għażla tista’ tfixkel il-fluss tal-elettriku fis-suq intern u tiskatta flussi minn pajjiżi bil-limitu massimu għal dawk mingħajru mingħajr kunsiderazzjoni għall-iskarsezza.

Fir-rigward tal-għażla B, din l-għażla tkun qed tagħti vantaġġi inġusti lill-ġirien tal-UE, li jirċievu elettriku sussidjat mill-Istati Membri.

Fl-aħħar nett, din l-għażla tista’ tfixkel il-fluss tal-elettriku fis-suq intern minħabba li ma jkunx hemm sinjal tal-prezz u tista’ twassal għal riskji għas-sigurtà tal-provvista.

Bħal fil-każ tal-għażliet kollha li jnaqqsu l-ispejjeż tal-konsumatur, dan jista’ jżid l-użu tal-fjuwils fossili, id-dipendenza tal-UE fuq l-importazzjonijiet u jżid it-tħassib dwar is-sigurtà tal-provvista.

Spejjeż

Ikun meħtieġ finanzjament biex jikkumpensa d-differenza bejn il-prezz tas-suq u l-limitu massimu tal-prezz. Din l-ispiża tkun aktar diffiċli biex tiġi sostnuta għall-Istati Membri bi spazju fiskali aktar limitat.

Maż-żmien, jista’ jkun hemm riskji għas-sigurtà tal-provvista marbuta man-nuqqas ta’ sinjal tal-prezz differenzjat fis-suq tal-UE kif ukoll b’segwitu għal-inċertezza regolatorja. Bl-istess mod, proġetti tal-enerġija rinnovabbli mhux issussidjati jiġu skoraġġuti billi d-dħul mis-suq ikun aktar baxx (anke minħabba li l-konsumaturi jkunu naqqsu l-inċentivi biex jiffirmaw kuntratti ta’ xiri tal-enerġija fit-tul b’sorsi ta’ enerġija rinnovabbli minħabba li l-limitu massimu tal-prezz inaqqas il-ħtieġa tagħhom li jiħħeġġjaw prezzijiet għoljin).

D.Intervent regolatorju fis-suq tal-elettriku: limitazzjoni tar-redditi ta’ ċerti atturi tas-suq

Fis-swieq tal-operaturi tal-elettriku, il-prezz huwa stabbilit mill-aħħar sors meħtieġ biex tiġi ssodisfata d-domanda kollha. Il-ġeneraturi tal-elettriku mill-fjuwils fossili bħalissa jiffaċċjaw spejjeż estremament għoljin tal-fjuwils fossili kif ukoll prezzijiet ogħla biex jarmu s-CO2. Dan ifisser li l-prezzijiet marġinali tal-elettriku huma għoljin. Il-ġeneraturi ta’ karga bażika li ma jiddependux fuq il-fjuwils fossili ma għandhomx struttura tal-ispejjeż simili f’din is-sitwazzjoni u jiksbu redditi addizzjonali ferm lil hinn mill-aspettattivi tagħhom meta jiddeċiedu li jinvestu.

L-Anness 2 tal-Komunikazzjoni REPowerEU jistabbilixxi li l-Istati Membri jistgħu b’mod eċċezzjonali jintroduċu miżuri tat-taxxa li jaqbdu xi wħud minn dawn ir-redditi għoljin.

L-istess objettiv segwit minn tali miżuri ta’ tassazzjoni jista’ jinkiseb ukoll permezz ta’ interventi regolatorji. Dan jista’ jsir billi temporanjament l-Istati Membri jitħallew jistabbilixxu prezz tal-eżerċitar jew mekkaniżmu ta’ rkupru li jillimita r-ritorni eċċessivi tal-ġeneraturi. Il-prezz tal-eżerċitar rilevanti jista’ jkollu bżonn ivarja biex jirrifletti l-karatteristiċi tal-parteċipanti differenti fis-suq u jkollu jiġi stabbilit mill-awtoritajiet regolatorji nazzjonali. Fil-fatt, din l-għażla taħdem bħala kuntratt f’direzzjoni waħda għad-differenza, fejn il-pagamenti jkunu dovuti biss meta l-prezz ta’ referenza (il-prezz tas-suq) ikun ogħla mill-prezz tal-eżerċitar. B’mod simili għat-taxxa fuq il-profitt eċċessiv li tinsab fil-Komunikazzjoni REPowerEU, ikun meħtieġ mekkaniżmu separat biex id-dħul minn tali intervent regolatorju lill-konsumaturi jitqassam mill-ġdid.

L-Istati Membri jistgħu jbiddlu l-iskemi ta’ appoġġ tagħhom għal ġeneraturi ġodda f’sistemi ta’ kuntratti bidirezzjonali għad-differenza. Billi l-ġeneraturi tal-enerġija jintalbu jħallsu lura l-appoġġ għall-investiment tagħhom meta l-prezzijiet ikunu għoljin, dan il-mekkaniżmu jipprevjeni sitwazzjoni fejn ġeneraturi ġodda li qed jinbnew bħalissa, fil-futur jibbenefikaw minn sussidji anke f’sitwazzjonijiet fejn il-prezzijiet tas-suq ikunu għoljin u volatili ħafna.

Meta l-atturi fis-swieq tal-gass naturali jaqilgħu redditi eċċessivi minħabba s-sitwazzjoni ta’ kriżi attwali, pereżempju minħabba li huma jkunu kapaċi jbigħu volumi kkuntrattati fit-tul bi prezzijiet ogħla b’mod sinifikanti fis-suq spot, ir-redditi jistgħu jiġu koperti minn interventi tat-taxxa simili.

Benefiċċji

Jekk tkun imfassla tajjeb, din l-għażla ma tinterferixxix mal-formazzjoni tal-prezzijiet fis-swieq tal-operaturi tal-elettriku, filwaqt li tippreserva s-sinjali għall-kummerċ intern u estern tal-UE u s-sigurtà tal-provvista. Hija ma taffettwax il-kummerċ tal-elettriku fl-UE kollha.

Ir-riforma tat-disinn ta’ skemi ta’ appoġġ għal investimenti ġodda tista’ twitti t-triq għal bidliet eventwali aktar fit-tul fid-disinn tas-suq.

Żvantaġġi

Din l-għażla fiha nnifisha mhux se tnaqqas il-prezzijiet għall-konsumaturi iżda d-dħul iġġenerat jista’ jintuża biex itaffi l-effett dirett fuq il-konsumaturi tal-enerġija li jbatu l-aktar mill-prezzijiet għoljin, pereżempju, permezz ta’ vawċers lill-unitajiet domestiċi, u appoġġ finanzjarju lin-negozji f’konformità mar-regoli dwar l-għajnuna mill-Istat u l-kompetizzjoni.

Sabiex tiġi ddeterminata b’mod preċiż l-eżistenza ta’ profitti inframarġinali eċċessivi, jeħtieġ li l-awtoritajiet nazzjonali jkollhom informazzjoni dettaljata dwar l-ispejjeż tal-produtturi, li jista’ jkun li ma jkollhomx aċċess għaliha. L-implimentazzjoni rapida tista’ twassal għal sfidi legali billi l-parteċipanti fis-suq se jiġu affettwati b’mod differenti.

Jeħtieġ li l-kwistjonijiet dwar il-kompetizzjoni jiġu vvalutati bir-reqqa u jkunu inklużi billi tiġi segwita l-gwida tal-Kummissjoni dwar prezzijiet regolati għall-konsumaturi u miżuri fiskali dwar kirjiet inframarġinali, kif ukoll billi jkun hemm konformità mar-regoli dwar l-għajnuna mill-Istat.

L-implimentazzjoni ta’ tassazzjoni mhux mistennija x’aktarx tħalli impatt fuq iċ-ċertezza tal-investituri, li jista’ jfisser li jista’ jkun meħtieġ appoġġ għall-ġenerazzjoni tal-elettriku futura kollha. Dan ir-riskju regolatorju se jkun rifless fi spejjeż aktar għolja tal-kapital u f’użu aktar baxx tal-enerġija rinnovabbli fil-futur.

III- Interventi fis-Swieq tal-Gass

E.Limiti tal-prezzijiet għall-kummerċ tal-gass fl-UE

Din l-għażla tiddependi fuq id-definizzjoni ta’ prezz massimu għall-UE kollha li bih il-gass jista’ jiġi negozjat bejn l-operaturi fl-Istati Membri kollha tal-UE jew, alternattivament, fuq l-iffissar ta’ limiti tal-prezzijiet li fihom il-prezz tal-gass jista’ jevolvi. Limitu/faxex tal-prezzijiet bħal dawn jillimitaw l-offerti fuq l-iskambji Ewropej. Il-prezz tal-gass limitat isir il-prezz ta’ referenza kuntrattwali l-ġdid għal kuntratti fit-tul u għal kuntratti tad-derivattivi.

Biex tkun effettiva, ikun meħtieġ li din l-għażla tiġi implimentata fl-Istati Membri kollha.

Benefiċċji

Limitu fuq il-prezz għall-kummerċ tal-gass madwar l-Ewropa jnaqqas il-volatilità eċċessiva u jwassal direttament għal prezzijiet tal-gass aktar baxxi. Dan imbagħad inaqqas l-ispejjeż tal-elettriku ġġenerat mill-impjanti tal-enerġija li jaħdmu bil-gass u l-prezzijiet għall-konsumatur kemm għall-gass kif ukoll għall-elettriku.

Żvantaġġi

Jeħtieġ li jiġi ddeterminat il-livell tajjeb tal-limitu massimu: jekk ikun baxx wisq, ikun diffiċli li jiġi attirat aktar gass lejn l-Ewropa u dan jista’ saħansitra jinċentiva lill-kumpaniji Ewropej biex jesportaw il-gass lejn pajjiżi fejn il-prezzijiet huma ogħla. Prezz aktar baxx jippromwovi aktar konsum tal-gass u għalhekk żieda fid-domanda fl-Ewropa. Sabiex dan ir-riskju jittaffa, din l-għażla jkollha tkun akkumpanjata minn ġestjoni tad-domanda b’saħħitha. Flimkien, dawn il-fatturi jistgħu jwasslu għal aktar tensjoni fis-suq tal-gass u joħolqu riskji għas-sigurtà tal-provvista tal-gass.

Jekk ikun japplika l-istess prezz massimu fl-UE kollha, ikun diffiċli li jiġi żgurat li l-gass imur lejn id-destinazzjonijiet fejn ikun meħtieġ u li jiġi żgurat li l-grilja tkun tista’ topera b’mod sikur filwaqt li l-provvista u d-domanda jinżammu f’bilanċ.

Il-konsumaturi li xtraw il-gass b’kuntratti fit-tul ogħla mil-limitu massimu ma jkunux jibbenefikaw minn limitu massimu fuq il-prezz qabel ma jiskadu l-kuntratti tagħhom.

Skont il-livell tal-limitu massimu u l-perjodu li matulu jiġi applikat, jista’ jattira provvisti mis-sħab kummerċjali tagħna. Madankollu, ir-rispons tagħhom għal prezz stabbilit amministrattivament hija inċerta u ma tistax tiġi antiċipata. Huma jistgħu jikkontestaw din l-għażla fil-qrati u/jew jirrestrinġu jew jissospendu l-provvisti. 

Spejjeż

L-ispejjeż huma relatati mal-possibilità ta’ interruzzjoni fil-provvista skont kif il-fornituri jirreaġixxu għal-limitu massimu.

F.Volum u prezz negozjati ma’ fornituri internazzjonali

Għażla minnhom tkun li jiġu stabbiliti miri aktar speċifiċi għall-volum tal-gass u tal-prezzijiet għal rotot/fornituri differenti tal-provvista u li dawn il-miri tal-volum u tal-prezzijiet ikunu jaħdmu fuq il-bażi ta’ strateġija konġunta ta’ negozjar ikkoordinata fil-livell tal-UE vis-à-vis s-sħab kummerċjali tal-UE. Il-prezzijiet rilevanti fil-mira jikkonċernaw il-kuntratti ta’ provvista ma’ pajjiżi terzi iżda ma jaffettwawx it-tranżazzjonijiet li jseħħu fl-UE (pereżempju għall-ibbilanċjar fis-suq intern).

Sabiex jiġu żgurati importazzjonijiet tal-gass u tal-LNG bi prezz tajjeb, l-UE għandha tieħu perspettiva aktar fit-tul dwar is-sħubijiet tal-gass mal-fornituri tagħha u testendi l-kamp ta’ applikazzjoni tan-negozjati biex jiġu żgurati importazzjonijiet tal-idroġenu fit-tul.

Tali sħubiji jistgħu jikkonsistu fi:

·Kuntratti fit-tul għal żieda fil-provvisti tal-LNG u tal-pipelines;

·Investiment tal-UE f’kapaċità addizzjonali ta’ importazzjoni tal-LNG, kompatibbli mal-idroġenu;

·Sħubija għall-H2 b’orizzont ta’ bejn 5 snin u 10 snin biex tiġi stabbilita infrastruttura u qafas sod għall-investiment u sħubija fih (qafas komuni li jiżgura l-prevedibbiltà u l-istabbiltà tal-investimenti u d-domanda fl-UE kif ukoll kundizzjonijiet stabbli ta’ investiment fil-pajjiżi sħab).

Il-prospetti ta’ suċċess ta’ strateġija ta’ negozjar bħal din jiddependu fuq approċċ komuni fil-livell Ewropew.

Benefiċċji

Jekk jirnexxi, prezz aktar baxx innegozjat madwar l-Ewropa jwassal għal prezzijiet tal-gass ferm aktar baxxi flimkien ma’ volumi ta’ importazzjoni miftiehma ta’ gass. Dan imbagħad inaqqas l-ispejjeż tal-elettriku ġġenerat mill-impjanti tal-enerġija li jaħdmu bil-gass u l-prezzijiet għall-konsumatur, kemm għall-gass kif ukoll għall-elettriku.

Billi l-għażla tkun ibbażata fuq negozjati u ma tkun timponi l-ebda restrizzjoni fuq il-kummerċ tal-gass fl-UE (pereż. għall-ibbilanċjar), ikunu evitati interruzzjonijiet fil-flussi tal-gass interni tal-UE.

Żvantaġġi

Is-suċċess ta’ din l-għażla fl-aħħar mill-aħħar jiddependi fuq l-eżitu tan-negozjati rilevanti ma’ fornituri minn pajjiżi terzi.

Spejjeż

Jekk tirnexxi, din l-għażla twassal għal tnaqqis dejjiemi fl-ispejjeż tal-akkwist tal-gass naturali.