ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Βρυξέλλες, 4.7.2019

COM(2019) 318 final

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ

σχετικά με την πρόοδο που έχουν επιτελέσει τα θεσμικά όργανα της Ένωσης όσον αφορά την εφαρμογή της σταδιακής μείωσης της παρέκκλισης για την ιρλανδική γλώσσα

I.Εισαγωγή

Όταν η Ιρλανδία προσχώρησε στις Ευρωπαϊκές Κοινότητες, το 1973, δεν ζήτησε να γίνουν τα ιρλανδικά μία από τις επίσημες γλώσσες και τις γλώσσες εργασίας των θεσμικών οργάνων· ζήτησε μόνο να μεταφραστούν οι Συνθήκες στα ιρλανδικά και οι πολίτες της να έχουν το δικαίωμα να επικοινωνούν με τα θεσμικά όργανα στην ιρλανδική γλώσσα. Κατά συνέπεια, τα ιρλανδικά δεν προστέθηκαν στον κατάλογο των επίσημων γλωσσών και των γλωσσών εργασίας στον κανονισμό αριθ. 1 1 και τα θεσμικά όργανα δεν συνέτασσαν ούτε δημοσίευαν τη νομοθεσία στα ιρλανδικά.

Το 2005 η Ιρλανδία ζήτησε να καταστούν τα ιρλανδικά επίσημη γλώσσα και γλώσσα εργασίας της Ένωσης, προτείνοντας ένα περιορισμένο καθεστώς στο πλαίσιο του οποίου θα συντάσσονταν στα ιρλανδικά μόνο οι κανονισμοί οι οποίοι εκδίδονται από κοινού από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (ΕΚ) και το Συμβούλιο. Το Συμβούλιο χορήγησε το εν λόγω καθεστώς από την 1η Ιανουαρίου 2007 με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 920/2005 2 , με παρέκκλιση που όριζε ότι μόνο οι κανονισμοί του ΕΚ και του Συμβουλίου έπρεπε να συντάσσονται στα ιρλανδικά. Η παρέκκλιση εγκρίθηκε για 5 έτη και, μετά από επανεξέταση το 2010, παρατάθηκε για άλλα 5 έτη έως τις 31 Δεκεμβρίου 2016 3 . Το 2015, στο πλαίσιο της πολιτικής της για την ενθάρρυνση της χρήσης και της γνώσης της ιρλανδικής γλώσσας, η ιρλανδική κυβέρνηση ζήτησε από το Συμβούλιο να μειώσει σταδιακά το πεδίο εφαρμογής της παρέκκλισης, με σκοπό τη σταδιακή κατάργησή της έως την 1η Ιανουαρίου 2022. Κατόπιν αυτού, το Συμβούλιο, τον Δεκέμβριο του 2015, εξέδωσε τον κανονισμό (ΕΕ, Ευρατόμ) 2015/2264 4 . Η εξέλιξη αυτή οδήγησε σε μια πρωτόγνωρη κατάσταση, στο πλαίσιο της οποίας τα θεσμικά όργανα έπρεπε να δημιουργήσουν ένα νέο γλωσσικό καθεστώς με ένα υπάρχον κράτος μέλος.

Το παράρτημα του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) 2015/2264 προβλέπει χρονοδιάγραμμα για τη σταδιακή κατάργηση της παρέκκλισης, ως εξής:

-πρώτο στάδιο (από 1ης Ιανουαρίου 2017) — Οδηγίες του ΕΚ και του Συμβουλίου·

-δεύτερο στάδιο (από 1ης Ιανουαρίου 2018) — Αποφάσεις του ΕΚ και του Συμβουλίου·

-τρίτο στάδιο (από 1ης Ιανουαρίου 2020) — Κανονισμοί και οδηγίες του Συμβουλίου και αποφάσεις του Συμβουλίου που δεν καθορίζουν τους αποδέκτες τους· και

-τέταρτο στάδιο (από 1ης Ιανουαρίου 2021) — Κανονισμοί και οδηγίες της Επιτροπής, και αποφάσεις της Επιτροπής που δεν καθορίζουν τους αποδέκτες τους·

Ο κανονισμός επιβάλλει στην Επιτροπή την υποχρέωση να υποβάλει δύο φορές στο Συμβούλιο έκθεση σχετικά με την εφαρμογή του προτού παύσει να ισχύει η παρέκκλιση. Το αργότερο έως τον Οκτώβριο του 2019 η Επιτροπή πρέπει να υποβάλει έκθεση σχετικά με την πρόοδο που έχουν επιτελέσει τα θεσμικά όργανα όσον αφορά την εφαρμογή της σταδιακής κατάργησης της παρέκκλισης. Αφού εξετάσει την έκθεση, το Συμβούλιο μπορεί να αποφασίσει να αναθεωρήσει το χρονοδιάγραμμα που ορίζεται στο παράρτημα.

Η Επιτροπή πρέπει να υποβάλει εκ νέου έκθεση, το αργότερο έως τον Ιούνιο του 2021, «σχετικά με το κατά πόσον τα θεσμικά όργανα της Ένωσης διαθέτουν επαρκείς διαθέσιμες δυνατότητες, σε σχέση με τις υπόλοιπες επίσημες γλώσσες, ώστε να εφαρμόσουν τον κανονισμό αριθ. 1 περί καθορισμού του γλωσσικού καθεστώτος της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας και τον κανονισμό αριθ. 1 περί καθορισμού του γλωσσικού καθεστώτος της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ατομικής Ενεργείας, χωρίς παρέκκλιση από 1ης Ιανουαρίου 2022». Ελλείψει κανονισμού του Συμβουλίου που να προβλέπει διαφορετικά, η παρέκκλιση θα παύσει να ισχύει από την 1η Ιανουαρίου 2022.

Η παρούσα πρώτη έκθεση εφαρμογής καταγράφει την πρόοδο που σημειώθηκε μεταξύ του Ιανουαρίου του 2016 και των μέσων του 2019.

II.Πρόοδος στην εφαρμογή της σταδιακής κατάργησης της παρέκκλισης

a.Συνεργασία με την Ιρλανδία

Τα θεσμικά όργανα και η Ιρλανδία συνεργάζονται για την εφαρμογή του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) 2015/2264. Σύμφωνα με το άρθρο 2 του κανονισμού, «οι ιρλανδικές αρχές και η Επιτροπή, σε συνεργασία με τα άλλα θεσμικά όργανα της Ένωσης, θα συναντώνται τακτικά ώστε να παρακολουθούν την πρόσληψη επαρκών μελών προσωπικού ιρλανδικής γλώσσας στα θεσμικά όργανα της Ένωσης με σκοπό την επιτυχή διαχείριση της σταδιακής μείωσης της παρέκκλισης (...), καθώς και να παρακολουθούν τις δυνατότητες και τη χρήση εξωτερικών παρόχων υπηρεσιών ώστε να καλυφθούν οι σχετικές με την ιρλανδική γλώσσα ανάγκες των θεσμικών οργάνων της Ένωσης».

Στο πλαίσιο αυτό, συστάθηκε ομάδα παρακολούθησης σχετικά με την παρέκκλιση για την ιρλανδική γλώσσα, η οποία αποτελείται από εκπροσώπους των γλωσσικών υπηρεσιών των θεσμικών οργάνων της Ένωσης και της Ιρλανδίας. Η ομάδα άρχισε τις εργασίες της το 2016 και θα τις συνεχίσει μέχρι να παύσει να ισχύει ο κανονισμός. Η διάρθρωσή της περιλαμβάνει δύο σκέλη:

-Σε επίπεδο καθοδήγησης, η Επιτροπή (εκπροσωπούμενη από τη Γενική Διεύθυνση Μετάφρασης), σε συνεργασία με τα άλλα θεσμικά όργανα και την Ιρλανδία (εκπροσωπούμενη από το Υπουργείο Πολιτισμού, Πολιτιστικής Κληρονομιάς και Γαελικών Περιοχών), συνεδριάζει ετησίως για την παρακολούθηση της προόδου και την υιοθέτηση ετήσιων προτεραιοτήτων στους ακόλουθους τομείς:

oσχετικές προσλήψεις στα θεσμικά όργανα·

oικανότητα των εξωτερικών παρόχων υπηρεσιών·

oαυξημένη συνεργασία όσον αφορά τους γλωσσικούς πόρους· και

oζητήματα που αφορούν τη διαθεσιμότητα του κεκτημένου· και

-σε επιχειρησιακό επίπεδο, εκπρόσωποι των γλωσσικών υπηρεσιών των θεσμικών οργάνων και του Υπουργείου Πολιτισμού, Πολιτιστικής Κληρονομιάς και Γαελικών Περιοχών συνεδριάζουν τουλάχιστον δύο φορές ετησίως, προωθούν τις εργασίες σχετικά με τις ετήσιες προτεραιότητες και υποβάλλουν εκθέσεις στο επίπεδο καθοδήγησης για την πρόοδο που επιτελέστηκε.

Μετά την έκδοση του κανονισμού, η Επιτροπή και η Ιρλανδία διοργάνωσαν από κοινού τρία ετήσια συνέδρια στο Δουβλίνο στην ιρλανδική γλώσσα.

Η πρόοδος στους κύριους τομείς περιγράφεται στα επόμενα κεφάλαια.

β.    Παροχή μεταφράσεων στα ιρλανδικά

Η ζήτηση των θεσμικών οργάνων για μεταφράσεις συνίσταται πρωτίστως σε νομοθετικές πράξεις και, μετά, σε άλλα, μη νομοθετικά έγγραφα, ανάλογα με τις πολιτικές και τις άλλες επικοινωνιακές απαιτήσεις. Με την ολοκλήρωση των δύο πρώτων σταδίων, το 2017 και το 2018 (προσθήκη οδηγιών και αποφάσεων που εκδίδονται από το ΕΚ και το Συμβούλιο), τα θεσμικά όργανα άρχισαν να αυξάνουν το φάσμα της νομοθεσίας που μεταφράζεται στα ιρλανδικά. Τα δύο πρώτα στάδια υλοποιήθηκαν πλήρως.

Σύμφωνα με την αιτιολογική σκέψη 4 του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) 2015/2264, τα θεσμικά όργανα μετέφρασαν και άλλα έγγραφα, για να αυξήσουν τη διαθεσιμότητα πληροφοριών στην ιρλανδική γλώσσα σχετικά με τις δραστηριότητες της Ένωσης. Αν συνυπολογιστούν οι νομοθετικές πράξεις και τα εν λόγω άλλα έγγραφα, τα θεσμικά όργανα 5 έχουν υπερδιπλασιάσει τον όγκο της μετάφρασης προς τα ιρλανδικά από το 2016.

Για την προετοιμασία της υλοποίησης των επόμενων σταδίων, που έχουν προγραμματιστεί για το 2020 και το 2021, η Επιτροπή ανέλυσε τις προβλέψεις της ζήτησης ανά είδος εγγράφου. Οι προβλέψεις δείχνουν ότι τα στάδια του 2020 και του 2021 ενδέχεται να οδηγήσουν σε περαιτέρω διπλασιασμό του όγκου για ορισμένα θεσμικά όργανα από τα τέλη του 2018 έως το 2021. Όταν λήξει η παρέκκλιση, το 2022, το υπόλοιπο τμήμα της ζήτησης (π.χ. ανακοινώσεις, διαβουλεύσεις και εκθέσεις) εκτιμάται ότι θα οδηγήσει σε περαιτέρω αύξηση κατά 40% της συνολικής ζήτησης για μετάφραση στα ιρλανδικά στην Επιτροπή 6 . Συνεπεία του γεγονότος αυτού, αναμένεται επίσης να αυξηθεί σημαντικά η ζήτηση για τα ιρλανδικά και σε όλες τις άλλες γλωσσικές υπηρεσίες. 

γ.    Πρόσληψη ιρλανδόφωνων υπαλλήλων του γλωσσικού κλάδου

Η βασική συνιστώσα της ικανότητας εφαρμογής του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) 2015/2264 είναι η πρόσληψη επαρκούς αριθμού ιρλανδόφωνων υπαλλήλων του γλωσσικού κλάδου. Το 2015 τα θεσμικά όργανα και η Ιρλανδία προσδιόρισαν την κύρια πρόκληση που θα μπορούσε να προκύψει έως το τέλος της παρέκκλισης: τον μικρό αριθμό άριστων χειριστών της ιρλανδικής γλώσσας. Ως εκ τούτου, για τη δημιουργία μεταφραστικής παραγωγικής ικανότητας έως την 1η Ιανουαρίου 2022, τα θεσμικά όργανα προγραμμάτισαν τη διεξαγωγή μιας σειράς διαγωνισμών EPSO για τα έτη 2016, 2018 και 2020.

Έγινε εκτίμηση των συνολικών αναγκών πρόσληψης όλων των θεσμικών οργάνων με βάση τα στοιχεία για το προσωπικό του 2014 7 . Έκτοτε οι πόροι επανεξετάστηκαν, βρίσκεται δε σε εξέλιξη και μια διαδικασία αναπροσαρμογής του «μίγματος» των πόρων με τη διάκρισή τους σε εσωτερικό προσωπικό, μεταφραστική ικανότητα εξωτερικών συνεργατών (freelance) και πόρους γλωσσικών τεχνολογιών. Για να επιτευχθεί η αύξηση των μεταφράσεων προς τα ιρλανδικά, είναι πολύ σημαντικό να συνεχιστεί η δημιουργία και ο συνδυασμός, σε διαφορετικό βαθμό στα διάφορα όργανα, αυτών των τριών βασικών πτυχών γλωσσικών ικανοτήτων στην ιρλανδική γλώσσα.

Τα θεσμικά όργανα εξακολουθούν να παρέχουν νέες θέσεις στα ιρλανδικά τους γλωσσικά τμήματα. Από το τέλος του 2015, ο αριθμός των εσωτερικών ιρλανδόφωνων υπαλλήλων του γλωσσικού κλάδου αυξήθηκε από 58 σε 102.

Το 2016 προκηρύχθηκαν διαγωνισμοί της EPSO για ιρλανδόφωνους (GA 8 ) μεταφραστές και βοηθούς του γλωσσικού κλάδου. Ο διαγωνισμός μεταφραστών προσέλκυσε 210 υποψηφίους και απέδωσε 10 επιτυχόντες έναντι στόχου 62. Περίπου 8 από τους 10 επιτυχόντες εργάζονταν ήδη στα όργανα 9 με συμβάσεις εργασίας ορισμένου χρόνου και, ως εκ τούτου, το καθαρό όφελος σε όρους μεταφραστικού δυναμικού ήταν 2 άτομα. Όσον αφορά τον διαγωνισμό γλωσσικών βοηθών, ο στόχος για τις προσλήψεις ήταν 13 άτομα· Από τους 118 υποψηφίους πέτυχαν οι 9, εκ των οποίων οι 6 απασχολούνταν στα θεσμικά όργανα 10 με συμβάσεις εργασίας ορισμένου χρόνου, με αποτέλεσμα να προκύψει καθαρό κέρδος 3 ατόμων.

Το 2017 προκηρύχθηκε διαγωνισμός EPSO για γλωσσομαθείς νομικούς. Προσέλκυσε 26 υποψηφίους και απέδωσε 3 επιτυχόντες.

Ο διαγωνισμός τον οποίο διενήργησε η EPSO το 2018 προσέλκυσε 190 υποψηφίους και απέδωσε 15 επιτυχόντες. Για να μεγιστοποιηθούν οι πιθανότητες επιτυχίας στη διαδικασία επιλογής, η προθεσμία υποβολής αιτήσεων παρατάθηκε κατά 2 εβδομάδες και η σειρά των δοκιμασιών τροποποιήθηκε, ώστε οι δοκιμασίες μετάφρασης να γίνουν πριν από τις δοκιμασίες με τη χρήση υπολογιστή.

Οι διαγωνισμοί της EPSO για ιρλανδόφωνους υπαλλήλους του γλωσσικού κλάδου εξακολουθούν να προσελκύουν εύλογο επίπεδο ενδιαφέροντος, αλλά η επίτευξη ποσοστών επιτυχίας σύμφωνων με τις προβλεπόμενες ανάγκες εξακολουθεί να αποτελεί πρόκληση.

Πίνακας 1:    Διαγωνισμοί EPSO, 2016-2018

*με βάση τις δοκιμασίες με τη χρήση υπολογιστή

**με βάση μόνο τις αιτήσεις

***ενσωμάτωση των δοκιμασιών με τη χρήση υπολογιστή στο κέντρο αξιολόγησης

Για να αντισταθμιστούν οι χαμηλές αποδόσεις των διαγωνισμών της EPSO, τα θεσμικά όργανα επένδυσαν επίσης εντατικά στην πρόσληψη και την κατάρτιση έκτακτων υπαλλήλων για τη δημιουργία μεταφραστικής ικανότητας. Ως εναλλακτικό μέτρο, δρομολόγησαν 14 διαδικασίες επιλογής για έκτακτους υπαλλήλους 11 από το 2015 έως τα μέσα του 2019. Οι πρόσθετες ευκαιρίες κατάρτισης που δημιουργήθηκαν από την Ιρλανδία και η κατάρτιση των έκτακτων υπαλλήλων από τα θεσμικά όργανα πρόσφεραν μια ρεαλιστική λύση για την αντιμετώπιση του χαμηλού ποσοστού επιτυχίας στους διαγωνισμούς της EPSO. Επιπλέον, στις αρχές του 2019 η EPSO δρομολόγησε διαδικασία επιλογής συμβασιούχων μεταφραστών.

Παρότι η παρέκκλιση δεν αφορά τη διερμηνεία, ωστόσο η διερμηνεία πρέπει επίσης να λαμβάνεται υπόψη, καθώς οι διερμηνείς αποτελούν συνήθως μέρος της ίδιας ομάδας ατόμων από την οποία γίνονται οι πιθανές προσλήψεις. Όλα τα θεσμικά όργανα της ΕΕ πρέπει να εξεύρουν επαρκή αριθμό διερμηνέων, ώστε να καλύψουν τη ζήτηση για ιρλανδικά μετά την παρέκκλιση. Μέχρι σήμερα έχουν κατορθώσει να καλύψουν τη ζήτηση, η οποία περιορίζεται στη διερμηνεία από (και όχι προς) την ιρλανδική γλώσσα («παθητική γνώση της ιρλανδικής γλώσσας»). Η υπηρεσία διερμηνείας της Επιτροπής, η ΓΔ SCIC, το πέτυχε χρησιμοποιώντας τρεις μόνιμους διερμηνείς (δύο με παθητική γνώση και έναν με ενεργητική γνώση της ιρλανδικής γλώσσας) και επαρκή αριθμό διαπιστευμένων ελεύθερων επαγγελματιών, οι οποίοι μπορούν να κληθούν να εξυπηρετήσουν την Επιτροπή, το Συμβούλιο, την ΕΟΚΕ και την ΕτΠ. Οι αιτήσεις για διερμηνεία από τα ιρλανδικά στα τέσσερα θεσμικά όργανα που εξυπηρετούνται από τη ΓΔ SCIC μειώθηκαν από 20 το 2011 σε 4 το 2018 και σε 2 μέχρι στιγμής το 2019. Μέχρι σήμερα, δεν έχει ζητηθεί από τη ΓΔ SCIC να παράσχει υπηρεσίες διερμηνείας προς τα ιρλανδικά (που προϋποθέτουν ενεργητική γνώση της ιρλανδικής γλώσσας), γεγονός που έχει αναγνωριστεί ρητά σε ανταλλαγή επιστολών μεταξύ της ΓΔ SCIC και του Υπουργείου Πολιτισμού, Πολιτιστικής Κληρονομιάς και Γαελικών Περιοχών της ιρλανδικής κυβέρνησης. Στο ΕΚ (όπως και στο Ιρλανδικό Κοινοβούλιο), επί του παρόντος διερμηνεία παρέχεται μόνο από, αλλά όχι προς, τα ιρλανδικά στις συνόδους της ολομέλειας (συμπεριλαμβανομένης της νυκτερινής συνόδου) και για άλλες συνεδριάσεις, κατόπιν ειδοποίησης εκ των προτέρων. Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο δεν χρειάζεται διερμηνείς ιρλανδικής γλώσσας, καθώς ουδέποτε έχει παραπεμφθεί στο Δικαστήριο υπόθεση στα ιρλανδικά.

Η Υπηρεσία Εκδόσεων χρειάζεται γλωσσική ικανότητα στην ιρλανδική γλώσσα σε επίπεδο βοηθών, για τη διεκπεραίωση εργασιών γλωσσικής επιμέλειας και διόρθωσης τυπογραφικών δοκιμίων. Η Υπηρεσία Εκδόσεων διαθέτει επί του παρόντος έναν έκτακτο υπάλληλο ιρλανδικής γλώσσας και επιδιώκει τη σταδιακή ενίσχυση της ικανότητας στην ιρλανδική γλώσσα, ώστε να ευθυγραμμιστεί με την ικανότητα που υπάρχει στις περισσότερες άλλες γλώσσες. Λόγω του μικρού αριθμού θέσεων και της ιδιαιτερότητάς τους, δεν είναι οικονομικά αποδοτική η διοργάνωση διαγωνισμού EPSO μόνο για την Υπηρεσία Εκδόσεων.

Η Ιρλανδία κατέβαλε επίσης σημαντικές προσπάθειες για την προετοιμασία των υποψηφίων για σταδιοδρομία στα θεσμικά όργανα και για την τόνωση των προσλήψεων. Από το 2007 ανέπτυξε μια σειρά πανεπιστημιακών μαθημάτων ιρλανδικής γλώσσας και μαθημάτων που χρησιμοποιούν τα ιρλανδικά, ιδίως στο πλαίσιο της Πρωτοβουλίας για ανάπτυξη προηγμένων δεξιοτήτων στην ιρλανδική γλώσσα (Advanced Irish Language Skills Initiative). Το 2015 δημιούργησε ένα Κέντρο αριστείας για σταδιοδρομία στην Ευρωπαϊκή Ένωση μέσω της ιρλανδικής γλώσσας, με στόχο τη διευκόλυνση του συντονισμού μεταξύ των ιδρυμάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης που συμμετέχουν στην Πρωτοβουλία. Επίσης, το 2015, διέθεσε προϋπολογισμό 4,7 εκατ. ευρώ για τη δημιουργία 15 νέων εξειδικευμένων κύκλων μαθημάτων στα συμμετέχοντα ιδρύματα για περίοδο 8 ετών. Όλοι οι κύκλοι μαθημάτων που χρηματοδοτούνται στο πλαίσιο της Πρωτοβουλίας, συμπεριλαμβανομένων των μαθημάτων νομικής, παρέχουν τώρα εκπαίδευση σε τρίτη γλώσσα της ΕΕ και περιλαμβάνουν ενότητες ψυχομετρικών δεξιοτήτων, με στόχο την προετοιμασία των σπουδαστών για τους διαγωνισμούς της EPSO. Η Επιτροπή βοήθησε να δημιουργηθεί και εξακολουθεί να υποστηρίζει ένα μεταπτυχιακό πρόγραμμα διερμηνείας συνεδρίων στο Εθνικό Πανεπιστήμιο της Ιρλανδίας, στο Γκάλγουεϊ.

Καθ’ όλη τη διάρκεια της περιόδου 2016-2018, η Ιρλανδία και τα ίδια τα θεσμικά όργανα προώθησαν τις δυνατότητες σταδιοδρομίας στα θεσμικά όργανα για τους γλωσσομαθείς ιρλανδικής γλώσσας μέσω διαφημιστικών εκστρατειών, εκθέσεων επαγγελματικού προσανατολισμού, επισκέψεων σε πανεπιστήμια και επισκέψεων Ιρλανδών φοιτητών πανεπιστημίου στα θεσμικά όργανα, ειδικών εναρκτήριων εκδηλώσεων, άρθρων σε εφημερίδες και ραδιοφωνικών συνεντεύξεων. Τα ετήσια συνέδρια στο Δουβλίνο αφορούσαν θέματα σχετικά με την ιρλανδική μετάφραση και διερμηνεία και αύξησαν την ενημέρωση και την ευαισθητοποίηση σχετικά με τις ευκαιρίες και τα χαρακτηριστικά των ιρλανδόφωνων υπαλλήλων του γλωσσικού κλάδου που χρειάζονται τα όργανα. Για να φτάσει το μήνυμα και στις νεότερες γενιές ομιλητών της ιρλανδικής γλώσσας, η Επιτροπή και η Ιρλανδία προκήρυξαν το 2017 ειδικό διαγωνισμό για νεαρούς μεταφραστές ιρλανδικής γλώσσας, απευθυνόμενο σε ιρλανδόφωνους μαθητές της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης (ανώτερος κύκλος). Το 2018 συμμετείχαν συνολικά 21 σχολεία.

Εν κατακλείδι, παρά τα διάφορα ρεαλιστικά και εξειδικευμένα μέτρα που ελήφθησαν για την ενίσχυση της ικανότητας μετάφρασης και διερμηνείας στην ιρλανδική γλώσσα, η μέχρι σήμερα εμπειρία δείχνει ότι εξακολουθούν να απαιτούνται σημαντικές προσπάθειες κατά τα επόμενα 3 έτη για την κάλυψη των προβλεπόμενων αναγκών.

δ.    Ικανότητα των εξωτερικών παρόχων υπηρεσιών

Τα όργανα αναθέτουν σε εξωτερικούς συνεργάτες διάφορα ποσοστά του μεταφραστικού τους έργου. Η Επιτροπή είναι ο μεγαλύτερος χρήστης εξωτερικών συνεργατών από απόψεως όγκου. Τα όργανα αναμένουν να κάνουν μεγαλύτερη χρήση της ιρλανδικής αγοράς εξωτερικών συνεργατών για να συμπληρώσουν την εσωτερική τους ικανότητα.

Η Επιτροπή και το ΕΚ οργάνωσαν πρόσθετες προσκλήσεις υποβολής προσφορών για υπηρεσίες μετάφρασης κατά την περίοδο αναφοράς, ώστε να ενισχυθεί η ικανότητα, να αυξηθεί η ανάληψη μεταφραστικών έργων από τους εξωτερικούς συνεργάτες και να βελτιωθεί η ποιότητα. Οι νέες συμβάσεις της Επιτροπής τέθηκαν σε ισχύ τον Ιούλιο του 2018. Τα πρώτα αποτελέσματα είναι ενθαρρυντικά, αν και η ποσότητα των μεταφράσεων που ανατίθενται σε εξωτερικούς συνεργάτες εξακολουθεί να αποτελεί μικρό μέρος της ποσότητας που απαιτείται για την κάλυψη της ζήτησης που θα υπάρχει χωρίς την παρέκκλιση. Τον Νοέμβριο του 2018 το ΕΚ δημοσίευσε πρόσκληση υποβολής προσφορών με τη συμμετοχή του Συμβουλίου, του Ελεγκτικού Συνεδρίου, της ΕΟΚΕ και της ΕτΠ. Τον Μάρτιο του 2019 το ΕΚ προκήρυξε νέα πρόσκληση υποβολής προσφορών για την παροχή μεταφραστικών υπηρεσιών από εξωτερικούς συνεργάτες, συμπεριλαμβανομένης της ιρλανδικής γλώσσας. Τον Μάιο του 2019 η Επιτροπή προκήρυξε επίσης νέα πρόσκληση υποβολής προσφορών για την παροχή μεταφραστικών υπηρεσιών από εξωτερικούς συνεργάτες, συμπεριλαμβανομένης της ιρλανδικής γλώσσας. Οι διαδικασίες αυτές βρίσκονται ακόμη σε εξέλιξη. Κατά την περίοδο αναφοράς διοργανώθηκαν εκδηλώσεις ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης για εξωτερικούς παρόχους υπηρεσιών σχετικά με τις ευκαιρίες συνεργασίας με την Επιτροπή. Για να επιτευχθεί η μέγιστη δυνατή απήχηση, οι εκδηλώσεις αυτές περιλάμβαναν τόσο διαδικτυακά σεμινάρια όσο και ζωντανές εκδηλώσεις. Οι τρέχουσες και οι μελλοντικές ανάγκες για μετάφραση από εξωτερικούς συνεργάτες αποτέλεσαν ένα από τα θέματα στα οποία εστιάστηκε το ετήσιο συνέδριο του 2018 στο Δουβλίνο.

Οι υπηρεσίες διερμηνείας στην Επιτροπή (ΓΔ SCIC), το ΕΚ και το ΔΕΕ έχουν πρόσβαση σε 11 διαπιστευμένους εξωτερικούς διερμηνείς από τα ιρλανδικά· μόνο 5 από αυτούς έχουν ενεργητική γνώση της ιρλανδικής γλώσσας. Οι δοκιμασίες διαπίστευσης δεν απέδωσαν επιτυχόντες υποψηφίους το 2016, το 2017 και το 2019.

Τον Απρίλιο του 2019 η Υπηρεσία Εκδόσεων δημοσίευσε πρόσκληση υποβολής προσφορών για εξωτερικούς παρόχους υπηρεσιών· δεδομένου ότι δεν υποβλήθηκαν προσφορές, η πρόσκληση υποβολής προσφορών θα προκηρυχθεί εκ νέου.

ε.    Πόροι ιρλανδικής γλώσσας

Η μεταφραστική ικανότητα περιλαμβάνει επίσης γλωσσικούς πόρους. Τα θεσμικά όργανα και η Ιρλανδία συνέχισαν το έργο ορολογίας IATE 12 για τα ιρλανδικά, που βρίσκεται στο 11ο έτος λειτουργίας και για το οποίο η Ιρλανδία έχει εγκρίνει χρηματοδότηση μέχρι το τέλος του 2021. Το έργο έχει παραγάγει 65.592 εγγραφές (έναντι 56.860 εγγραφών το 2015). Τα θεσμικά όργανα έχουν αρχίσει να συνεργάζονται με την Ιρλανδία για την ανάπτυξη ενός δικτύου ιρλανδόφωνων εμπειρογνωμόνων σε ειδικούς τομείς ορολογίας στην Ιρλανδία.

Τα εργαλεία υποβοηθούμενης από υπολογιστή μετάφρασης και η αυτόματη μετάφραση έχουν ζωτική σημασία για την αποδοτικότητα των μεταφραστικών υπηρεσιών. Τροφοδοτούνται από δίγλωσσα ή πολύγλωσσα σώματα κειμένων, συχνά με τη μορφή μεταφραστικών μνημών που βασίζονται σε προηγούμενες μεταφράσεις. Η Euramis, η διοργανική τράπεζα μεταφραστικής μνήμης, περιλαμβάνει επί του παρόντος περίπου 5,8 εκατομμύρια τεμάχια από ή προς τα ιρλανδικά (έναντι 3,5 εκατομμυρίων το 2015). Ο αριθμός αυτός αποτελεί περίπου το ένα δέκατο των 30‑50 εκατομμυρίων τεμαχίων που υπάρχουν στα περισσότερα άλλα ζεύγη γλωσσών.

Η Ιρλανδία δεσμεύτηκε να παράσχει στα θεσμικά όργανα μεταφραστικές μνήμες που περιέχουν στοιχίσεις αγγλικών και ιρλανδικών κειμένων από την εθνική νομοθεσία. Εκπονήθηκε συμφωνία μεταξύ των θεσμικών οργάνων και της Ιρλανδίας· η εν λόγω συμφωνία βρίσκεται τώρα στο στάδιο της οριστικοποίησης.

Τον Μάρτιο του 2018, στο πλαίσιο του συστήματος eTranslation της Επιτροπής 13 , αναπτύχθηκε ιρλανδική μηχανή αυτόματης μετάφρασης, που βασίζεται σε τεχνολογία νευρωνικής αυτόματης μετάφρασης και είναι διαθέσιμη στα θεσμικά όργανα καθώς και στις ιρλανδικές αρχές. Ωστόσο, δεδομένου ότι η αυτόματη μετάφραση εδράζεται στα δεδομένα και τα δεδομένα προέρχονται από την Euramis, η συγκριτικά μικρή ποσότητα δεδομένων που χρησιμοποιούνται για την εκπαίδευση των ιρλανδικών μηχανών αυτόματης μετάφρασης σημαίνει ότι τα αποτελέσματα της ιρλανδικής αυτόματης μετάφρασης δεν είναι τόσο ικανοποιητικά όσο τα αποτελέσματα που παράγονται για άλλες γλώσσες. Η πρωτοβουλία «Συντονισμός των ευρωπαϊκών γλωσσικών πόρων» επιδιώκει τη συλλογή περισσότερων γλωσσικών δεδομένων για τη βελτίωση των μηχανών.

Η Υπηρεσία Εκδόσεων συνεργάστηκε με την ιρλανδική κυβέρνηση και την ιρλανδική διοργανική γλωσσική ομάδα για την ευθυγράμμιση του Διοργανικού εγχειριδίου σύνταξης κειμένων με το νέο επίσημο πρότυπο για την ιρλανδική γλώσσα. Η Υπηρεσία Εκδόσεων διαθέτει επίσης εργαλεία διόρθωσης δοκιμίων υποστηριζόμενα από υπολογιστή, τα οποία είναι προσαρμοσμένα για χρήση στα ιρλανδικά κείμενα της Επίσημης Εφημερίδας. Τα μέτρα αυτά επεκτείνονται για να καλύψουν τη νομολογία στην ιρλανδική γλώσσα.

στ.    Ζητήματα που αφορούν τη διαθεσιμότητα του κεκτημένου

Τα ιρλανδικά είναι η πρώτη επίσημη γλώσσα και γλώσσα εργασίας στην οποία δεν μεταφράστηκε εκ των προτέρων το σύνολο του δικαίου της ΕΕ (το «κεκτημένο»). Το κεκτημένο περιλαμβάνει επί του παρόντος περίπου 160.000 σελίδες νομικών κειμένων (Επίσημη Εφημερίδα) και αντιπροσωπεύει σημαντικό μέρος των μεταφραστικών μνημών των θεσμικών οργάνων, ενώ αποτελεί και πλούσια πηγή ορολογίας. Για να αντιμετωπιστεί η έλλειψη ιρλανδικής έκδοσης, η Νομική Υπηρεσία της Επιτροπής κατάρτισε κατάλογο προτεραιοτήτων, που περιλαμβάνει περίπου 11.000 σελίδες βασικών πράξεων και ενοποιημένων εκδόσεων πράξεων των οποίων οι μεταφράσεις στα ιρλανδικά έχουν πολύ μεγάλη σημασία. Τα όργανα μεταφράζουν τα κείμενα αυτά από κοινού, στον βαθμό που το επιτρέπουν οι σχετικοί πόροι· μέχρι σήμερα έχουν μεταφράσει περίπου 4.697 σελίδες. Ωστόσο, οι μεταφράσεις δεν έχουν αυθεντικό χαρακτήρα και χρησιμεύουν μόνο για τη βελτίωση των μεταφραστικών μνημών και για την υποστήριξη της επιχειρησιακής αποδοτικότητας. Το ΔΕΕ μεταφράζει τη νομολογία καθώς και τα τμήματα/φράσεις κειμένου που επαναλαμβάνονται συχνά στα κείμενά του.

Για να συμβάλει στις προσπάθειες των θεσμικών οργάνων, η Ιρλανδία χρηματοδοτεί, από τον Σεπτέμβριο του 2018, πρόγραμμα πρακτικής άσκησης για τη μετάφραση του κεκτημένου. Εγκρίθηκε προϋπολογισμός που καλύπτει την περίοδο έως το 2021 για τη χρηματοδότηση 12 υποψηφίων ετησίως, οι οποίοι θα πραγματοποιούν 5 μήνες άσκησης στις μεταφραστικές υπηρεσίες των κύριων θεσμικών οργάνων (από δύο στο ΕΚ, στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή, δύο φορές τον χρόνο). Μόνο τέσσερις από τους αναμενόμενους έξι ασκούμενους ξεκίνησαν την άσκησή τους κατά την πρώτη περίοδο, τον Σεπτέμβριο/Οκτώβριο 2018 (δύο στο ΕΚ, ένας στο Συμβούλιο και ένας στην Επιτροπή), ενώ κατά τη δεύτερη περίοδο, τον Μάρτιο του 2019, ξεκίνησαν τρεις ασκούμενοι (δύο στην Επιτροπή και ένας στο Συμβούλιο). Η Ιρλανδία συμφώνησε να συμπεριλάβει την ΕΟΚΕ και την ΕτΠ στο πρόγραμμα και ένας ασκούμενος ξεκίνησε την άσκησή του στις δύο επιτροπές τον Μάρτιο του 2019. Τον Απρίλιο του 2019 η Ιρλανδία αύξησε το ποσό της επιχορήγησης 14 για να καλύψει συνολικά 10 ασκούμενους για άσκηση 10 μηνών με αφετηρία τον Οκτώβριο του 2019 (2 ασκούμενους για την Επιτροπή, 3 ασκούμενους, περιλαμβανομένου ενός διορθωτή τυπογραφικών δοκιμίων, για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, 2 ασκούμενους για το Συμβούλιο, 2 ασκούμενους για την ΕΟΚΕ και την ΕτΠ και 1 διορθωτή τυπογραφικών δοκιμίων για την Υπηρεσία Εκδόσεων).

III.Συμπεράσματα

Τα θεσμικά όργανα δεσμεύονται πλήρως να εφαρμόσουν τον κανονισμό (ΕΕ, Ευρατόμ) 2015/2264. Η συνεργασία τους με την Ιρλανδία διευκόλυνε την πρόοδο σε όλους τους τομείς που ορίζονται στον κανονισμό. Έχουν εφαρμόσει επιτυχώς τα δύο πρώτα στάδια (που καλύπτουν τις οδηγίες και τις αποφάσεις που εκδίδονται από το ΕΚ και το Συμβούλιο) και υπερδιπλασίασαν τον όγκο της μετάφρασης προς τα ιρλανδικά από το 2016.

Για τη δημιουργία σταθερής και επαρκούς εσωτερικής ικανότητας, διοργανώθηκαν τέσσερις διαγωνισμοί EPSO κατά τη διάρκεια της περιόδου αναφοράς, που απέδωσαν μόνο 10 μεταφραστές και 9 βοηθούς το 2017, και 15 μεταφραστές και 3 γλωσσομαθείς νομικούς το 2019. Από το τέλος του 2015 τα θεσμικά όργανα αύξησαν τον αριθμό των εσωτερικών ιρλανδόφωνων υπαλλήλων του γλωσσικού κλάδου από 58 σε 102. Παρά την αξιοσημείωτη και συντονισμένη αυτή προσπάθεια, η πρόοδος είναι βραδύτερη από ό,τι αναμενόταν λόγω του μικρού αριθμού των γλωσσομαθών που γνωρίζουν ιρλανδικά και του χαμηλού ποσοστού επιτυχίας στους διαγωνισμούς της EPSO. Για να αντισταθμιστεί η έλλειψη υποψηφίων που πετυχαίνουν στους διαγωνισμούς της EPSO, οργανώθηκαν περίπου 14 διαδικασίες επιλογής έκτακτων υπαλλήλων, για την προσφορά προσωρινών θέσεων στο πλαίσιο των οποίων οι υπάλληλοι λαμβάνουν κατάρτιση εντός του οργάνου.

Για να συμπληρωθεί η εσωτερική ικανότητα και να διευρυνθεί η διαθεσιμότητα εξωτερικών παρόχων τους οποίους μπορούν να χρησιμοποιήσουν τα θεσμικά όργανα, η Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο οργάνωσαν πρόσθετες προσκλήσεις υποβολής προσφορών για εξωτερικές υπηρεσίες μετάφρασης στην ιρλανδική γλώσσα, καθώς και δοκιμασίες διαπίστευσης ανεξάρτητων διερμηνέων (freelance).

Σημειώθηκε πρόοδος όσον αφορά την ανάπτυξη γλωσσικών πόρων στην ιρλανδική γλώσσα και δημιουργήθηκε μια νέα μηχανή νευρωνικής αυτόματης μετάφρασης από τα αγγλικά προς τα ιρλανδικά στο πλαίσιο του συστήματος eTranslation, αν και τα σώματα κειμένων και οι μνήμες που υπάρχουν σήμερα παραμένουν σχετικά περιορισμένα. Για να αυξηθούν οι διαθέσιμοι πόροι γλωσσικών δεδομένων, εκπονήθηκε συμφωνία μεταξύ των θεσμικών οργάνων και της Ιρλανδίας για την από κοινού χρήση του δίγλωσσου σώματος εθνικού δικαίου της Ιρλανδίας· η εν λόγω συμφωνία βρίσκεται τώρα στο στάδιο της οριστικοποίησης. Τα θεσμικά όργανα και η Ιρλανδία συνέχισαν επίσης τις εργασίες τους για το ορολογικό έργο IATE.

Οι προβλέψεις για τη ζήτηση μεταφράσεων δείχνουν ότι, για να υλοποιηθούν με επιτυχία τα στάδια του 2020 και του 2021, θα απαιτηθεί σημαντικά μεγαλύτερη ικανότητα. Η συνολική ζήτηση χωρίς παρέκκλιση από τον κανονισμό αριθ. 1 καλύπτει τη μετάφραση όχι μόνο νομοθετικών εγγράφων, αλλά και υλικού πολιτικής, επικοινωνίας, διαβούλευσης και ενημέρωσης. Πρέπει επίσης να ληφθούν υπόψη οι ανάγκες διερμηνείας. Για την κάλυψη των προβλεπόμενων αναγκών, τα όργανα θα πρέπει να καταβάλουν σημαντικές προσπάθειες, σε συνεργασία με την Ιρλανδία, για την ανάπτυξη επαρκούς ικανότητας. Πραγματοποιήθηκε επανεξέταση των πόρων, μετά την εκτίμηση των αναγκών το 2015· είναι σε εξέλιξη προσαρμογές στο «μίγμα» των πόρων και οι ακριβείς ανάγκες σε προσωπικό υπόκεινται σε συνεχή επανεξέταση. Για να επιτευχθεί η αύξηση των μεταφράσεων προς τα ιρλανδικά, είναι πολύ σημαντικό να συνεχιστεί η ανάπτυξη και ο συνδυασμός, σε διαφορετικό βαθμό στα διάφορα όργανα, και των τριών κύριων πτυχών των ικανοτήτων: εσωτερικό προσωπικό, εξωτερικοί μεταφραστές και πόροι γλωσσικής τεχνολογίας.

Η Επιτροπή θα υποβάλει εκ νέου έκθεση στο Συμβούλιο έως τον Ιούνιο του 2021 σχετικά με το κατά πόσον τα θεσμικά όργανα έχουν επαρκή ικανότητα, σε σχέση με τις άλλες επίσημες γλώσσες, να εφαρμόσουν τον κανονισμό αριθ. 1 χωρίς παρέκκλιση από την 1η Ιανουαρίου 2022.

(1)

     Κανονισμός αριθ. 1 του Συμβουλίου, της 15ης Απριλίου 1958, περί καθορισμού του γλωσσικού καθεστώτος της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας (ΕΕ 17 της 6.10.1958, σ. 385) και κανονισμός αριθ. 1 του Συμβουλίου, της 15ης Απριλίου 1958, περί καθορισμού του γλωσσικού καθεστώτος της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ατομικής Ενέργειας (ΕΕ 17 της 6.10.1958, σ. 401).

(2)

     Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 920/2005 του Συμβουλίου για την τροποποίηση του κανονισμού αριθ. 1, της 15ης Απριλίου 1958, περί καθορισμού του γλωσσικού καθεστώτος της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και του κανονισμού αριθ. 1, της 15ης Απριλίου 1958, περί καθορισμού του γλωσσικού καθεστώτος της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ατομικής Ενεργείας και για τη θέσπιση προσωρινών μέτρων παρέκκλισης από τους ως άνω κανονισμούς (ΕΕ L 156 της 18.6.2005, σ. 3).

(3)

     Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1257/2010 του Συμβουλίου για την παράταση των προσωρινών μέτρων παρέκκλισης από τον κανονισμό αριθ. 1, της 15ης Απριλίου 1958, περί καθορισμού του γλωσσικού καθεστώτος της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας, και από τον κανονισμό αριθ. 1, της 15ης Απριλίου 1958, περί καθορισμού του γλωσσικού καθεστώτος της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ατομικής Ενεργείας, τα οποία εισήχθησαν με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 920/2005 (ΕΕ L 343 της 29.12.2010, σ. 5).

(4)

     Κανονισμός (ΕΕ, Ευρατόμ) 2015/2264 του Συμβουλίου για την παράταση και τη σταδιακή κατάργηση των προσωρινών μέτρων παρέκκλισης από τον κανονισμό αριθ. 1, της 15ης Απριλίου 1958, περί καθορισμού του γλωσσικού καθεστώτος της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας και από τον κανονισμό αριθ. 1, της 15ης Απριλίου 1958, περί καθορισμού του γλωσσικού καθεστώτος της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ατομικής Ενεργείας, τα οποία θεσπίστηκαν με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 920/2005 (ΕΕ L 322 της 8.12.2015, σ. 1).

(5)

     Τα θεσμικά όργανα της ΕΕ με τις μεγαλύτερες μεταφραστικές υπηρεσίες, δηλαδή η Επιτροπή, το ΕΚ και το Συμβούλιο.

(6)

   Για την Επιτροπή μόνο, η ζήτηση αυξήθηκε από περίπου 8.000 σε 19.000 σελίδες μεταξύ του 2016 και του 2018, ενώ σύμφωνα με τις σχετικές προβλέψεις η ζήτηση θα αυξηθεί από 19.000 σελίδες σε περίπου 50.000 μεταξύ του 2018 και του 2021 και από 50.000 σελίδες σε περίπου 83.000 σελίδες το 2022.

(7)

     Δημοσιονομικό δελτίο που καταρτίστηκε από την Επιτροπή για την έκδοση του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) 2015/2264.

(8)

     GA είναι ο κωδικός ISO για την ιρλανδική γλώσσα.

(9)

     τέσσερις στο ΕΚ, δύο στο Συμβούλιο και δύο στην Επιτροπή.

(10)

     2 στο ΕΚ, 3 στο Συμβούλιο και 1 στην Επιτροπή (Νομική Υπηρεσία).

(11)

     ΕΚ: 1 για μεταφραστές το 2016 και το 2019 αντίστοιχα, και 1 για βοηθούς το 2017· 1 για γλωσσομαθείς νομικούς το 2017· Συμβούλιο: 1 για μεταφραστές το 2016, το 2017 και το 2018 αντίστοιχα, και 1 για βοηθούς το 2017· 1 για γλωσσομαθείς νομικούς το 2017· Επιτροπή: 1 για μεταφραστές το 2017· 2018 και 2019 αντίστοιχα· ΔΕΕ: 1 για γλωσσομαθείς νομικούς ιρλανδικής γλώσσας το 2017 και 1 για διορθωτές το 2018.

(12)

     Βάση δεδομένων ορολογίας που χρησιμοποιείται από όλα τα θεσμικά όργανα, η οποία είναι επίσης εν μέρει διαθέσιμη στο κοινό.

(13)

     Το σύστημα eTranslation (προηγουμένως MT@EC) παρέχει αυτόματη μετάφραση για τις ΓΔ της Επιτροπής, αλλά και για τα άλλα θεσμικά όργανα και τα κράτη μέλη (δημόσιους φορείς).

(14)

Από 120.000 σε 200.000 ευρώ.