This document is an excerpt from the EUR-Lex website
Document 52018AR3951
Opinion of the European Committee of the Regions on the ‘Digital Europe programme (2021-2027)’
Γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών με θέμα «Το πρόγραμμα “Ψηφιακή Ευρώπη” (2021-2027)»
Γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών με θέμα «Το πρόγραμμα “Ψηφιακή Ευρώπη” (2021-2027)»
COR 2018/03951
ΕΕ C 86 της 7.3.2019, p. 272–281
(BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, HR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)
7.3.2019 |
EL |
Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης |
C 86/272 |
Γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών με θέμα «Το πρόγραμμα “Ψηφιακή Ευρώπη” (2021-2027)»
(2019/C 86/14)
|
I. ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΕΣ ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΕΣ
Τροπολογία 1
Άρθρο 2, στοιχείο ε)
Κείμενο που προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή |
Τροπολογία της ΕτΠ |
||||
|
|
Αιτιολογία
Κατά τη θέσπιση του δικτύου των κόμβων ψηφιακής καινοτομίας είναι σημαντικό να καλύπτονται επαρκώς όλες οι περιφέρειες —ει δυνατόν ένας κόμβος ανά περιφέρεια. Η παροχή της δυνατότητας λειτουργίας μιας κοινοπραξίας κόμβων ψηφιακής καινοτομίας θα ενισχύσει τη βάση του δικτύου με τη συμμετοχή πολλών συναρμοδίων, όπως τα πανεπιστήμια, τα ερευνητικά κέντρα, τα κέντρα καινοτομίας κ.λπ.
Μέσω της διαδικασίας αξιολόγησης πρέπει να διασφαλίζεται ότι το δίκτυο εξακολουθεί να είναι τόσο περιφερειακά όσο και θεματικά ισορροπημένο, ενώ θα μπορεί να προσφέρει υπηρεσίες υψηλής ποιότητας. Η διαδικασία επιλογής των υποψήφιων οντοτήτων θα πρέπει να διενεργείται επί του συνόλου του δικτύου, κατά τρόπο ώστε να προκύπτουν ωφέλιμες συνέργειες μεταξύ των κόμβων ψηφιακής καινοτομίας. Αυτός είναι ένας ακόμη λόγος για να δίνεται η ευκαιρία σε μια κοινοπραξία νομικών οντοτήτων να είναι επιφορτισμένη με τη λειτουργία ενός κόμβου ψηφιακής καινοτομίας.
Ο όρος περί νομικής οντότητας επιβάλλει περιττούς περιορισμούς και, για τον λόγο αυτό, πρέπει να οι πρακτικές ρυθμίσεις να καταστούν πιο ελαστικές. Στην προσπάθεια να προκριθούν οι λιτές δομές, ο συντονισμός θα μπορούσε να ανατίθεται σε μια νομική οντότητα που συμμετέχει σε μια κοινοπραξία ή ένα δίκτυο νομικών οντοτήτων.
Τροπολογία 2
Άρθρο 3 παράγραφος 1
Κείμενο που προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή |
Τροπολογία της ΕτΠ |
||||
Το πρόγραμμα έχει τον ακόλουθο γενικό στόχο: να στηρίξει τον ψηφιακό μετασχηματισμό της ευρωπαϊκής οικονομίας και κοινωνίας και να μεταφέρει τα οφέλη της στους Ευρωπαίους πολίτες και επιχειρήσεις. Το πρόγραμμα θα: |
Το πρόγραμμα έχει τον ακόλουθο γενικό στόχο: να στηρίξει τον ψηφιακό μετασχηματισμό της ευρωπαϊκής οικονομίας και κοινωνίας σε τοπικό, περιφερειακό, εθνικό και ενωσιακό επίπεδο και να μεταφέρει τα οφέλη της στους Ευρωπαίους πολίτες και επιχειρήσεις. Το πρόγραμμα θα: |
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
Αιτιολογία
Σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας το πρόγραμμα «Ψηφιακή Ευρώπη» πρέπει να καλύπτει την πολυεπίπεδη διακυβέρνηση. Τα αποτελέσματα του προγράμματος «Ψηφιακή Ευρώπη» μπορούν να επιτευχθούν με την ουσιαστική εφαρμογή των προβλεπόμενων σε επίπεδο πόλεων και περιφερειών, με τη στενή συνεργασία ανάμεσα στα πανεπιστήμια, τα άλλα εκπαιδευτικά ιδρύματα και τα ερευνητικά κέντρα, καθώς και με τις τοπικές βιομηχανίες. Η πολυεπίπεδη διακυβέρνηση είναι σημαντικό βήμα στην προσπάθεια να κλείσει το χάσμα καινοτομίας στην ΕΕ. Για παράδειγμα, θα μπορούσαν να επεκταθούν ανά την ΕΕ οικοσυστήματα πληροφορικής υψηλών επιδόσεων, με τη βοήθεια του προγράμματος «Ψηφιακή Ευρώπη» ώστε να καλύπτουν όλους τους κρίκους των επιστημονικών και βιομηχανικών αλυσίδων προστιθέμενης αξίας.
Τροπολογία 3
Άρθρο 5 νέα σημεία δ) και ε)
Κείμενο που προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή |
Τροπολογία της ΕτΠ |
||||
Τεχνητή Νοημοσύνη: |
Τεχνητή Νοημοσύνη: |
||||
Η δημοσιονομική παρέμβαση της Ένωσης στο πλαίσιο του Ειδικού Στόχου 2. Η τεχνητή νοημοσύνη επιδιώκει τους ακόλουθους επιχειρησιακούς στόχους: |
Η δημοσιονομική παρέμβαση της Ένωσης στο πλαίσιο του Ειδικού Στόχου 2. Η τεχνητή νοημοσύνη επιδιώκει τους ακόλουθους επιχειρησιακούς στόχους:
|
Αιτιολογία
Η μετάβαση στην οικονομία πλατφόρμας είναι αποτέλεσμα της ψηφιοποίησης. Πρέπει να δημιουργήσουμε ευνοϊκές συνθήκες για την αντιμετώπιση του εν λόγω και άλλων σημαντικών κοινωνικών ζητουμένων. Η εξέλιξη του ρόλου των πόλεων, των πολιτών και του επιχειρηματικό κόσμου πρέπει επίσης να ληφθεί υπόψη.
Στην εξέλιξη αυτή, η αναγκαία ποιότητα και ποσότητα δεδομένων είναι ζητούμενο ζωτικής σημασίας. Πρώτον, θα πρέπει να παρασχεθούν οι κατάλληλες παράμετροι για τη μέτρηση της ποιότητας των δεδομένων. Δεύτερον, μπορούν να αναπτυχθούν αλγόριθμοι για την αξιολόγηση της ποιότητας των δεδομένων, τον εντοπισμό ακραίων τιμών δεδομένων που δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται στην ανάλυση και στη διόρθωση των πληροφοριών έτσι ώστε οι αλγόριθμοι να δίνουν πιο αξιόπιστες αποκρίσεις. Τρίτον, η ποιότητα των δεδομένων μπορεί να βελτιωθεί με τη λήψη μέτρων υπέρ της βελτίωσης της πληρότητας, της συγκρισιμότητας και των χρονοδιαγραμμάτων των ροών δεδομένων που πρέπει να χρησιμοποιούνται σε ψηφιακές υπηρεσίες βασισμένες στην τεχνητή νοημοσύνη σε εθνικό και υποεθνικό επίπεδο δημόσιας διοίκησης.
Τα εν λόγω μέτρα δεν αναφέρονται ρητά στο πρόγραμμα «Ψηφιακή Ευρώπη», μολονότι γίνεται μνεία στην ακεραιότητα και στο απόρρητο των δεδομένων, καθώς και στον γενικό ρόλο του λογισμικού και των βιβλιοθηκών αλγορίθμων.
Η ποιότητα και η ακεραιότητα των δεδομένων πρέπει επίσης να συμπληρωθούν με μέτρα για την ενίσχυση της ακεραιότητας των δικαιωμάτων του ατόμου στα δεδομένα του και για την εξασφάλιση της ποιότητας όσον αφορά τη δυνατότητα διατήρησης του κατάλληλου επιπέδου ασφάλειας των πληροφοριών και των προσωπικών δεδομένων.
Τροπολογία 4
Άρθρο 7
Κείμενο που προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή |
Τροπολογία της ΕτΠ |
||||
Η δημοσιονομική παρέμβαση της Ένωσης στο πλαίσιο του Ειδικού Στόχου 4. Οι Προηγμένες ψηφιακές δεξιότητες θα στηρίξουν την ανάπτυξη προηγμένων ψηφιακών δεξιοτήτων σε τομείς που στηρίζονται από αυτό το πρόγραμμα, συμβάλλοντας έτσι στην αύξηση της ευρωπαϊκής δεξαμενής ταλέντων, προωθώντας τον καλύτερο επαγγελματισμό, ιδίως όσον αφορά την υπολογιστική υψηλών επιδόσεων, τις αναλύσεις μαζικών δεδομένων, την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο, τις τεχνολογίες κατανεμημένου καθολικού, τη ρομποτική και την τεχνητή νοημοσύνη. Η δημοσιονομική παρέμβαση έχει τους ακόλουθους επιχειρησιακούς στόχους: |
Η δημοσιονομική παρέμβαση της Ένωσης στο πλαίσιο του Ειδικού Στόχου 4. Οι Προηγμένες ψηφιακές δεξιότητες θα στηρίξουν την ανάπτυξη προηγμένων ψηφιακών δεξιοτήτων σε τομείς που στηρίζονται από αυτό το πρόγραμμα και κατά τρόπο που να συνεκτιμά τα ζητήματα των φύλων , συμβάλλοντας έτσι στην αύξηση της ευρωπαϊκής δεξαμενής ταλέντων, προωθώντας τον καλύτερο επαγγελματισμό, ιδίως όσον αφορά την υπολογιστική υψηλών επιδόσεων, τις αναλύσεις μαζικών δεδομένων, την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο, τις τεχνολογίες κατανεμημένου καθολικού, τη ρομποτική και την τεχνητή νοημοσύνη. Η δημοσιονομική παρέμβαση έχει τους ακόλουθους επιχειρησιακούς στόχους: |
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
Αιτιολογία
Είναι σημαντικό να διασφαλιστεί ότι το μελλοντικό σύστημα κατάρτισης σε ψηφιακές δεξιότητες επίσης λαμβάνει υπόψη τη διάσταση του φύλου, επιτυγχάνοντας έτσι μια μελλοντική ψηφιακή κοινωνία χωρίς αποκλεισμούς.
Τροπολογία 5
Άρθρο 8 παράγραφος 1 στοιχεία α), ζ) και νέο στοιχείο ι)
Κείμενο που προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή |
Τροπολογία της ΕτΠ |
||||
Ανάπτυξη, βέλτιστη χρήση της ψηφιακής δυνατότητας και διαλειτουργικότητα |
Ανάπτυξη, βέλτιστη χρήση της ψηφιακής δυνατότητας και διαλειτουργικότητα |
||||
Η δημοσιονομική παρέμβαση της Ένωσης στο πλαίσιο του Ειδικού Στόχου 5. Η ανάπτυξη, βέλτιστη χρήση των ψηφιακών δυνατοτήτων και διαλειτουργικότητα πρέπει να επιτύχουν τους ακόλουθους επιχειρησιακούς στόχους: |
Η δημοσιονομική παρέμβαση της Ένωσης στο πλαίσιο του Ειδικού Στόχου 5. Η Ανάπτυξη, βέλτιστη χρήση των ψηφιακών δυνατοτήτων και διαλειτουργικότητα πρέπει να επιτύχουν τους ακόλουθους επιχειρησιακούς στόχους: |
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
Αιτιολογία
Ο πολεοδομικός σχεδιασμός, η δασοκομία και τα τρόφιμα πρέπει να συμπεριληφθούν στον κατάλογο του σημείου α), καθότι είναι σημαντικές συνιστώσες για κάθε μορφή κοινωνικής ανάπτυξης. Οι ευφυείς και βιώσιμες ψηφιακές λύσεις στα πεδία της βιώσιμης διαχείρισης της αστικής ανάπτυξης, των φυσικών πόρων, της παραγωγής τροφίμων και της δασοκομίας έχουν καθοριστική σημασία για την αντιμετώπιση των διαφόρων περιβαλλοντικών ζητημάτων που συνδέονται με την κλιματική αλλαγή.
Όπως η ΕτΠ έχει δηλώσει στις προτεραιότητές της για την τρέχουσα περίοδο 2015-2020, απαιτούνται μια προσέγγιση από τη βάση προς την κορυφή, επιχειρηματικό πνεύμα και ειδικές επενδύσεις για την εφαρμογή μιας πλήρως λειτουργικής Ψηφιακής ενιαίας αγοράς.
Τροπολογία 6
Άρθρο 13 νέα παράγραφος 3
Κείμενο που προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή |
Τροπολογία της ΕτΠ |
Συνέργειες με άλλα προγράμματα της Ένωσης |
Συνέργειες με άλλα προγράμματα της Ένωσης |
|
3. Το πρόγραμμα θα υποστηρίξει την περιφερειακή και ενωσιακή συνεργασία και εταιρικές σχέσεις με σκοπό τη διάδοση των καινοτόμων ψηφιακών λύσεων και την επίτευξη συνεργειών με τις περιφερειακές στρατηγικές. |
Αιτιολογία
Η ΕτΠ επισημαίνει ότι στην εκτίμηση επιπτώσεων υπάρχουν πολυάριθμες αναφορές σε πολιτικές και προγράμματα της ΕΕ, όπως το ΕΤΠΑ, το ΕΚΤ +, ο μηχανισμός «Συνδέοντας την Ευρώπη» κ.λπ., οι οποίες είναι απαραίτητες για την επίτευξη των στόχων και των επιδιώξεων του προγράμματος «Ψηφιακή Ευρώπη». Η συνεργική χρήση των μέσων της ΕΕ και των τοπικών ή περιφερειακών μηχανισμών, καθώς και η συναφής χρηματοδότηση έχουν περίοπτη θέση στην πολιτική της ΕΕ. Ωστόσο, από αυτό το πρόγραμμα «Ψηφιακή Ευρώπη» απουσιάζουν οι σαφείς διαδικασίες και μηχανισμοί για την εξεύρεση ενός τρόπου οργάνωσης της αλληλεπίδρασης των μέσων αυτών σε όλα τα επίπεδα δημόσιας διοίκησης. Επίσης, σε καμία διάταξη του προγράμματος δεν υπάρχει αναφορά στην εταιρική σχέση ή στην πολυεπίπεδη διακυβέρνηση. Συνεπώς, πρέπει να περιληφθεί στο ανωτέρω άρθρο ο σημαντικός ρόλος των περιφερειών. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην πολιτική της τονίζει τον καίριο ρόλο των περιφερειακών στρατηγικών έξυπνης εξειδίκευσης ως φυσικού μέσου για την ενίσχυση σε περιφερειακό επίπεδο της συνεργασίας και των ευρωπαϊκών εταιρικών σχέσεων. Τούτο πρέπει να υποστηρίζεται στο πρόγραμμα «Ψηφιακή Ευρώπη».
Τροπολογία 7
Άρθρο 16 παράγραφοι 1, 2, 3 και 4
Κείμενο που προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή |
Τροπολογία της ΕτΠ |
||||
Κόμβοι ψηφιακής καινοτομίας |
Ενωσιακοί κόμβοι ψηφιακής καινοτομίας |
||||
1. Κατά το πρώτο έτος υλοποίησης του προγράμματος, δημιουργείται αρχικό δίκτυο κόμβων ψηφιακής καινοτομίας. |
1. Κατά το πρώτο έτος υλοποίησης του προγράμματος, δημιουργείται αρχικό δίκτυο ενωσιακών κόμβων ψηφιακής καινοτομίας. Οι κόμβοι του δικτύου αυτού έχουν ισχυρή περιφερειακή συμβολή στη σύσφιξη της ενωσιακής συνεργασίας. |
||||
2. Για τους σκοπούς της δημιουργίας του δικτύου που αναφέρεται στην παράγραφο 1, κάθε κράτος μέλος ορίζει υποψήφιες οντότητες μέσω ανοικτής και ανταγωνιστικής διαδικασίας, με βάση τα ακόλουθα κριτήρια: |
2. Για τους σκοπούς της δημιουργίας του δικτύου που αναφέρεται στην παράγραφο 1, κάθε κράτος μέλος ορίζει υποψήφιες οντότητες μέσω ανοικτής και ανταγωνιστικής διαδικασίας, με βάση τα ακόλουθα κριτήρια: |
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
3. Η Επιτροπή εκδίδει απόφαση σχετικά με την επιλογή των οντοτήτων που αποτελούν το αρχικό δίκτυο. Οι οντότητες αυτές επιλέγονται από την Επιτροπή, μεταξύ των υποψήφιων οντοτήτων που έχουν ορισθεί από τα κράτη μέλη, με βάση τα κριτήρια που αναφέρονται στην παράγραφο 2 και τα ακόλουθα πρόσθετα κριτήρια: |
3. Η Επιτροπή εκδίδει απόφαση σχετικά με την επιλογή των οντοτήτων που αποτελούν το αρχικό δίκτυο. Οι οντότητες αυτές επιλέγονται από την Επιτροπή, μεταξύ των υποψήφιων οντοτήτων που έχουν ορισθεί από τα κράτη μέλη, με βάση τα κριτήρια που αναφέρονται στην παράγραφο 2 και τα ακόλουθα πρόσθετα κριτήρια: |
||||
|
|
||||
|
|
||||
4. Οι πρόσθετοι κόμβοι ψηφιακής καινοτομίας επιλέγονται με βάση ανοικτή και ανταγωνιστική διαδικασία, με τέτοιο τρόπο ώστε να διασφαλίζεται η ευρύτερη γεωγραφική κάλυψη σε όλη την Ευρώπη. Ο αριθμός των οντοτήτων του δικτύου πρέπει να είναι αναλογικός προς τον πληθυσμό του συγκεκριμένου κράτους μέλους και πρέπει να υπάρχει τουλάχιστον ένας κόμβος ψηφιακής καινοτομίας ανά κράτος μέλος. Για την αντιμετώπιση των ειδικών περιορισμών που αντιμετωπίζουν οι εξόχως απόκεντρες περιφέρειες της ΕΕ, μπορούν να οριστούν συγκεκριμένες οντότητες για να καλύψουν τις ανάγκες τους. |
4. Οι πρόσθετοι κόμβοι ψηφιακής καινοτομίας επιλέγονται με βάση ανοικτή και ανταγωνιστική διαδικασία, με τέτοιο τρόπο ώστε να διασφαλίζεται η ευρύτερη γεωγραφική κάλυψη των περιφερειών σε όλη την Ευρώπη. Ο αριθμός των οντοτήτων του δικτύου πρέπει να είναι αναλογικός προς τον πληθυσμό του συγκεκριμένου κράτους μέλους και πρέπει να υπάρχει τουλάχιστον ένας κόμβος ψηφιακής καινοτομίας ανά κράτος μέλος. Για την αντιμετώπιση των ειδικών περιορισμών που αντιμετωπίζουν οι αραιοκατοικημένες και οι εξόχως απόκεντρες περιφέρειες της ΕΕ, μπορούν να οριστούν συγκεκριμένες οντότητες για να καλύψουν τις ανάγκες τους. |
Αιτιολογία
Σε ό,τι αφορά την επιτάχυνση του ψηφιακού μετασχηματισμού, μέσω των κόμβων ψηφιακής καινοτομίας, όχι μόνο αναπτύσσονται, αλλά υλοποιούνται και διαδίδονται ρηξικέλευθες τεχνολογίες στη δημόσια διοίκηση και στις ιδιωτικές βιομηχανίες και υποστηρίζεται ο μεταβαλλόμενος ρόλος των πόλεων και των περιφερειών. Εκτός από την παροχή πρόσβασης σε αυτές τις λύσεις, χάρη στους εν λόγω κόμβους θα μπορούσε να δημιουργηθεί η κατάλληλη δυναμικότητα για τις διάφορες ομάδες παραγόντων με σκοπό την εφαρμογή καινοτόμων τεχνολογικών λύσεων στις ψηφιακές τους πλατφόρμες και να υποστηριχθεί ο σχεδιασμός συγκεκριμένων υποδομών ψηφιακών υπηρεσιών όπου γίνεται χρήση των υπηρεσιών ανάλυσης δεδομένων. Για τους λόγους αυτούς, πρέπει να αναδειχθεί ο ισχυρός ενωσιακός χαρακτήρας των κόμβων αυτών, οι οποίοι θα πρέπει να ονομαστούν «ενωσιακοί ψηφιακοί κόμβοι».
Η ικανότητα και τα προσόντα εμπέδωσης των τεχνολογιών και η χρήση της πλέον εξελιγμένης γνώσης στα της έρευνας-ανάπτυξης αποτελούν βασικά κριτήρια επιλογής των καλύτερων υποψήφιων οντοτήτων.
Στην εκτίμηση επιπτώσεων αναφέρεται σαφώς ότι οι εν λόγω κόμβοι έχουν ισχυρή περιφερειακή διάσταση (ιδίως όσον αφορά τις ΜΜΕ). Όμως, αυτό δεν αποτυπώνεται στη νομοθετική πρόταση. Η επιτυχία των κόμβων ψηφιακής καινοτομίας πρέπει να θεμελιώνεται σε μια αποτελεσματική περιφερειακή συνεργασία, με βάση τις περιφερειακές στρατηγικές έρευνας και καινοτομίας για έξυπνη εξειδίκευση.
Κατά τη θέσπιση του δικτύου των κόμβων ψηφιακής καινοτομίας είναι σημαντικό να καλύπτονται επαρκώς όλες οι περιφέρειες —ει δυνατόν ένας κόμβος ανά περιφέρεια.
Μέσω της διαδικασίας αξιολόγησης πρέπει να διασφαλίζεται ότι το δίκτυο εξακολουθεί να είναι τόσο περιφερειακά όσο και θεματικά ισορροπημένο, ενώ θα μπορεί να προσφέρει υπηρεσίες υψηλής ποιότητας. Η διαδικασία επιλογής των υποψήφιων οντοτήτων θα πρέπει να διενεργείται επί του συνόλου του δικτύου, κατά τρόπο ώστε να προκύπτουν αποτελεσματικές συνέργειες μεταξύ των κόμβων.
Τροπολογία 8
Άρθρο 20 παράγραφος 1 στοιχείο δ) και νέο στοιχείο ε)
Κείμενο που προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή |
Τροπολογία της ΕτΠ |
||||
Κριτήρια ανάθεσης |
Κριτήρια ανάθεσης |
||||
Τα κριτήρια ανάθεσης καθορίζονται στα προγράμματα εργασίας και στις προσκλήσεις υποβολής προτάσεων, λαμβάνοντας υπόψη τουλάχιστον τα ακόλουθα στοιχεία: |
Τα κριτήρια ανάθεσης καθορίζονται στα προγράμματα εργασίας και στις προσκλήσεις υποβολής προτάσεων, λαμβάνοντας υπόψη τουλάχιστον τα ακόλουθα στοιχεία: |
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
Αιτιολογία
Η ΕτΠ επισημαίνει ότι το 70 % της νομοθεσίας της ΕΕ εφαρμόζεται σε τοπικό και σε περιφερειακό επίπεδο και επισημαίνει τις συνέργειες μεταξύ των διαφόρων προγραμμάτων, των χρηματοδοτικών μέσων και των περιφερειακών στρατηγικών της ΕΕ. Οι περιφερειακές στρατηγικές έξυπνης εξειδίκευσης έχουν αποδειχθεί χρήσιμα και σημαντικά μέσα οικονομικού μετασχηματισμού και ανταλλαγής βέλτιστων πρακτικών μέσω της σύναψης ευρωπαϊκών εταιρικών σχέσεων.
II. ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ
Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ
1. |
επικροτεί τη νομοθετική πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με θέμα το νέο πρόγραμμα με τίτλο «Ψηφιακή Ευρώπη» (εφεξής «το πρόγραμμα»). Αυτή είναι η πρώτη φορά που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει μια δέσμη μέτρων με την οποία ενσωματώνονται η ψηφιοποίηση, η έρευνα και η καινοτομία σε όλα τα μείζονα προγράμματα της ΕΕ και στην ενωσιακής κλίμακας κοινωνική πρόοδο. Η καίρια συμβολή των τοπικών και περιφερειακών αρχών στην εφαρμογή του προγράμματος πρέπει να συνεκτιμάται σε όλα τα μέτρα για λόγους επίσπευσης της ανάπτυξης της Ψηφιακής ενιαίας αγοράς· |
2. |
επισημαίνει την καθοριστική συμβολή των πολιτών, των επιχειρήσεων και των δεξιοτήτων στη μεγιστοποίηση των οφελών που μπορούν να προκύψουν από το πρόγραμμα. Όσον αφορά την εφαρμογή του προγράμματος, η ΕτΠ τονίζει ότι η ολοκλήρωση της Ψηφιακής ενιαίας αγοράς της ΕΕ προϋποθέτει ένα σαφές και σταθερό νομικό περιβάλλον και ευνοϊκές συνθήκες για να τονωθεί η καινοτομία, να διορθωθεί ο κατακερματισμός της αγοράς και να επιτραπεί σε όλους τους παράγοντες να αξιοποιούν τη νέα δυναμική της αγοράς· |
3. |
τονίζει τον καίριο ρόλο του προγράμματος, το οποίο καθίσταται ένα ισχυρό επενδυτικό και αναπτυξιακό πρόγραμμα για την αξιοποίηση των απαραίτητων ευκαιριών και για την επίτευξη μιας πλήρως λειτουργικής Ψηφιακής ενιαίας αγοράς. Το κύριο ζητούμενο είναι πώς θα καταστεί το πρόγραμμα αρκετά ελκυστικό ώστε οι πόλεις και οι περιφέρειες —με τις βιομηχανίες, τα πανεπιστήμια και τους πολίτες τους— να επισπεύσουν τον πανενωσιακό ψηφιακό και οικονομικό μετασχηματισμό, αυξάνοντας σημαντικά τις δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις σε ανθρώπινο και φυσικό κεφάλαιο· |
4. |
υπογραμμίζει τη σημασία που έχει η εξάλειψη των κανονιστικών φραγμών, ο περιορισμός της γραφειοκρατίας και ο εκσυγχρονισμός της νομοθεσίας της ΕΕ, που αποτελούν βασικές προϋποθέσεις μιας άκρως ανταγωνιστικής ενωσιακής βιομηχανίας, σε συνδυασμό με την ανάγκη να βελτιωθεί η ετοιμότητα του δημοσίου και του ιδιωτικού τομέα να αφομοιώνει τις ψηφιακές καινοτομίες· |
5. |
συμφωνεί να πραγματοποιούνται επενδύσεις, βάσει του προγράμματος, σε προηγμένες ψηφιακές υποδομές υψηλών επιδόσεων —όπως τα δίκτυα πέμπτης γενιάς (5G)—, οι οποίες είναι αναγκαίες για να καταστεί δυνατή η εξάπλωση των ψηφιακών υπηρεσιών και τεχνολογιών σε όλη την Ευρώπη. Η ευρυζωνικότητα έχει καθοριστική συμβολή στην ανάπτυξη καινοτόμων και ανταγωνιστικών ψηφιακών υπηρεσιών, και για τον λόγο αυτόν, η ΕτΠ ζητεί την ταχεία διάδοση των δικτύων πέμπτης γενιάς για λόγους διαλειτουργικότητας των δικτύων τηλεπικοινωνιών· |
6. |
τονίζει τον καίριο ρόλο των πόλεων και των περιφερειών στην παροχή ψηφιακών υπηρεσιών προς τους πολίτες, καθώς και στη δημιουργία και τη διαχείριση ψηφιακών υποδομών όπως π.χ. η παραγωγή δεδομένων. Οι ψηφιακές υπηρεσίες παρέχουν ευκαιρίες κοινωνικής καινοτομίας, επιχειρηματικότητας και δημιουργίας θέσεων εργασίας και σύστασης επιχειρήσεων· |
7. |
ζητεί στο πρόγραμμα να αντανακλάται και να διασφαλίζεται η ψηφιοποίηση των δημόσιων διοικήσεων και υπηρεσιών, προκειμένου να έχουν τη δυνατότητα οι δήμοι να ικανοποιούν τις ανάγκες της κοινωνίας. Αυτό απαιτεί πανενωσιακή διαλειτουργικότητα και πρόσβαση σε δεδομένα, τεχνολογία και τεχνογνωσία· |
8. |
υπογραμμίζει τη σημασία της ποιότητας και της ποσότητας των δεδομένων, η οποία είναι ουσιώδους σημασίας για την επίτευξη των στόχων του προγράμματος. Σε παλαιότερες γνωμοδοτήσεις της ΕτΠ έχει τονιστεί η σημασία των πόλεων και των περιφερειών για την εναρμόνιση των δεδομένων, τη συλλογή, την ποιότητα, την πρόσβαση και τη χρήση τους, καθώς και για την εξασφάλιση μιας ασφαλούς και διαλειτουργικής ψηφιακής υποδομής ροής δεδομένων πέραν των εθνικών συνόρων στην ψηφιακή οικονομία· |
9. |
τονίζει τη σημασία της τεχνητής νοημοσύνης ως μιας πολλά υποσχόμενης τεχνολογίας που θα εφαρμοστεί προς όφελος της βιώσιμης ανάπτυξης και των κοινωνικών ζητημάτων. Ως εκ τούτου, πρέπει να ενισχυθεί η τεχνητή νοημοσύνη, με μέλημα την ποιότητα των δεδομένων και την προστασία του ιδιωτικού βίου, ενώ θα επιτρέπει την ανώνυμη εξόρυξη δεδομένων, τη μάθηση με βάση τις μηχανές και τις βάσεις της αναγνώρισης σχημάτων· |
10. |
αναγνωρίζει ότι οι βιβλιοθήκες δεδομένων τεχνητής νοημοσύνης παρέχουν βασικά στοιχεία για τον σχεδιασμό ευφυών δημόσιων υπηρεσιών. Ωστόσο, τα δεδομένα χαμηλής ποιότητας ενδέχεται να επηρεάζουν τα προσδοκώμενα αποτελέσματα και αποτελεσματικότητα των εν λόγω υπηρεσιών, με συνέπεια να μειώνεται με τον τρόπο αυτό το δυνητικό όφελος της τεχνητής νοημοσύνης. Τα δεδομένα υψηλής ποιότητας είναι απαραίτητα ώστε να μπορεί η εκάστοτε δημόσια διοίκηση να σχεδιάζει, να εφαρμόζει και να παρακολουθεί την επίδραση των πολιτικών που θεσπίζει, με βάση εμπειρικά στοιχεία και με τη χρήση των δυνατοτήτων ανάλυσης δεδομένων. Με τον τρόπο αυτό θα ενισχυθούν τόσο η διαφάνεια και η λογοδοσία των δημόσιων αρχών όσο και η αποτελεσματικότητα της εκάστοτε πολιτικής. Τα δεδομένα θα επηρεάσουν σε μεγάλο βαθμό τη δημιουργία μιας νοοτροπίας υπέρ της γνώσης, στην οποία τα στοιχεία θα γίνονται τα θεμέλια για μια πιο έξυπνη δημόσια διοίκηση και διαδικασία χάραξης πολιτικής με επίκεντρο τον πολίτη· |
11. |
ζητεί την κατάλληλη ενσωμάτωση στο πρόγραμμα των διαφόρων εξελισσόμενων μέτρων που λαμβάνονται με γνώμονα τα οικονομικά και κοινωνικά δεδομένα. Όλα αυτά τα ζητήματα έχουν αναλυθεί στο πλαίσιο της Ψηφιακής ενιαίας αγοράς σε διάφορες δέσμες μέτρων σχετικών με τα δεδομένα όπως η «Οικοδόμηση μιας ευρωπαϊκής οικονομίας δεδομένων» (COM(2017/9), η πρόταση κανονισμού σχετικά με τη θέσπιση πλαισίου για την ελεύθερη κυκλοφορία δεδομένων μη προσωπικού χαρακτήρα στην Ευρωπαϊκή Ένωση» (2017/0228) και, φέτος, η τρίτη δέσμη μέτρων σχετικών με τα δεδομένα. Η τελευταία περιλαμβάνει την ανακοίνωση «Προς έναν κοινό ευρωπαϊκό χώρο δεδομένων» όπου αναλύεται το ζήτημα της προσπέλασης δεδομένων του ιδιωτικού τομέα για λόγους δημόσιου συμφέροντος (με έναν κατάλογο των βασικών αρχών για την ανταλλαγή δεδομένων μεταξύ επιχειρήσεων και δημόσιων αρχών/δημόσιου τομέα) και περιλαμβάνει ένα έγγραφο οδηγιών με θέμα την ανταλλαγή δεδομένων στον ιδιωτικό τομέα. Παράλληλα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξέδωσε πρόταση για την αναδιατύπωση της οδηγίας για με την περαιτέρω χρήση πληροφοριών του δημόσιου τομέα (οδηγία ΠΔΤ)· |
12. |
επισημαίνει τα αποτελέσματα του διαλόγου ενδιαφερομένων φορέων υπό την Ευρωπαϊκή Επιτροπή με θέμα την ανακοίνωση με τίτλο «Οικοδόμηση μιας ευρωπαϊκής οικονομίας δεδομένων», ιδίως όσον αφορά την ισχυρή στήριξη στα μη κανονιστικά μέτρα, που στόχο έχουν να μεγιστοποιηθεί και να οργανωθεί η προσπέλαση και η επαναχρησιμοποίηση δεδομένων μεταξύ επιχειρήσεων. Ως παράδειγμα του ψηφιακού μετασχηματισμού του τομέα της υγείας, σε μια δημόσια διαβούλευση διερευνήθηκε η ανάγκη λήψης μέτρων πολιτικής υπέρ της ψηφιακής καινοτομίας για την αναβάθμιση της ποιότητας της ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης σε όλη την Ευρώπη (ανάγκη ιδιαίτερου ενδιαφέροντος για την ΕτΠ)· |
13. |
ζητεί τη χρήση των κοινών επιχειρήσεων, της ΚΓΚ του ΕΙΚΤ (Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Τεχνολογίας και Καινοτομίας — Κοινότητα Γνώσης και Καινοτομίας) και άλλων πρωτοβουλιών της ΕΕ, καθώς και των ευρωπαϊκών εταιρικών σχέσεων μεταξύ των περιφερειών, ως μηχανισμών εφαρμογής του προγράμματος. Οι ευφυείς και βιώσιμες ψηφιακές λύσεις έχουν ιδιαίτερη βαρύτητα στην επίτευξη —σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο— των στόχων για τη βιώσιμη ανάπτυξη και για την αντιμετώπιση μεγάλων κοινωνικών ζητημάτων, όπως η κλιματική αλλαγή. Οι λύσεις αυτές απαιτούν πληροφορικά εργαλεία υψηλών επιδόσεων, και λύσεις με βάση την τεχνητή νοημοσύνη και την κυβερνοασφάλεια. Θα πρέπει οι πόλεις και οι περιφέρειες να ενθαρρύνονται να καθίστανται πρωτοπόροι συμμετέχοντας στο πρόγραμμα, ιδίως ως πεδίο δοκιμών νέων εφαρμογών. Για παράδειγμα, η ψηφιοποίηση έχει όλο και μεγαλύτερη σημασία στον πολεοδομικό σχεδιασμό, ιδίως μέσω της περιφερειακής μοντελοποίησης πληροφοριών· |
14. |
επισημαίνει ότι τα πλήρη οφέλη από τις επενδύσεις στις ψηφιακές τεχνολογίες και τις πλατφόρμες πρέπει να επεκταθούν σε ενωσιακή κλίμακα. Οι επενδύσεις σε ταλαντούχους επαγγελματίες αποτελεί αναγκαία —αν και όχι μοναδική— προϋπόθεση. Πρέπει οι πολίτες να είναι εκπαιδευμένοι και εφοδιασμένοι με κατάλληλες ψηφιακές δεξιότητες. Πρέπει δε να ληφθούν ορισμένα μέτρα για την εκ νέου κατάρτιση των επαγγελματιών έτσι ώστε αυτοί να προσαρμόζουν τα ειδικά προσόντα τους στα νέα ψηφιοποιημένα καθήκοντά τους. Στα ευρωπαϊκά εκπαιδευτικά συστήματα, η παροχή στους νεαρούς μαθητές προηγμένων ψηφιακών δεξιοτήτων συνιστά υποχρεωτική επένδυση για τη διασφάλιση των υψηλών προσόντων του μελλοντικού εργατικού δυναμικού της Ευρώπης. Είναι δε εμφανής η ολοένα και μεγαλύτερη σημασία της κατάρτισης στα των επιστημών, της τεχνολογίας, της μηχανολογίας και των μαθηματικών. Η εφαρμογή του προγράμματος πρέπει να γίνει σε συνέργεια με το «Σχέδιο δράσης για την ψηφιακή εκπαίδευση»· |
15. |
τονίζει τη σημασία της μετάβασης σε μια οικονομία ψηφιακής πλατφόρμας με μέλημα η παροχή δημόσιων και ιδιωτικών υπηρεσιών να γίνεται με επίκεντρο τον χρήστη, να είναι βάσει σχεδιασμού ψηφιακή και διαλειτουργική, καθώς και συμβατή με την αρχή «μόνον άπαξ» σε σχέση με τις εθνικές, περιφερειακές και τοπικές αρχές· |
16. |
αναγνωρίζει ότι οι κυβερνητικές ψηφιακές πλατφόρμες δεν αναφέρονται ρητώς στο νομικό κείμενο του προγράμματος. Ωστόσο, η έννοια των πλατφορμών αυτών συνδέεται με τον στόχο 5 του προγράμματος, δηλαδή τη διαλειτουργικότητα και την εφαρμογή των ψηφιακών τεχνολογιών στον δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα. Το στοιχείο αυτό αναφέρεται ακόμη πιο λεπτομερώς στο παράρτημα 2 προκειμένου για τις δραστηριότητες που συνδέονται με τη διαλειτουργικότητα των δημόσιων διοικητικών υπηρεσιών, την εφαρμογή της αρχής «μόνον άπαξ» και των υποδομών ψηφιακών υπηρεσιών· |
17. |
ζητεί την ανάπτυξη ψηφιακών πλατφορμών, με τη δημιουργία γενικών και πολλαπλών χρήσεων λύσεων ψηφιακής επαλήθευσης ταυτότητας, εμπιστοσύνης και ασφαλών υπηρεσιών. Όλα αυτά συνδυάζονται με προηγμένες λύσεις πολλαπλών χρήσεων που βασίζονται σε μεθόδους με γνώμονα τα δεδομένα και λειτουργούν χάρη στην τεχνητή νοημοσύνη. Αυτό θα βοηθήσει ώστε οι δημόσιες υπηρεσίες να είναι διασυνδεδεμένες μεταξύ των τομέων πολιτικής και των διαφόρων επιπέδων δημόσιας διοίκησης. Αυτό βοηθά επίσης τις κυβερνητικές υπηρεσίες να είναι πιο έξυπνες, προσαρμοσμένες στις ειδικές ανάγκες των χρηστών και διαθέσιμες στις διαδικτυακές και κινητές πλατφόρμες· |
18. |
συνιστά η πέραν των εθνικών συνόρων χρήση των ψηφιακών τεχνολογιών να γίνεται σε συνδυασμό με την άρση των νομικών και άλλων φραγμών στη συνεργασία αυτή. Εν προκειμένω η ΕτΠ παραπέμπει στο άρθρο 8 με τίτλο «Ανάπτυξη, βέλτιστη χρήση ψηφιακών ικανοτήτων και διαλειτουργικότητα»· |
19. |
δίνει έμφαση στη σημασία της δημιουργίας του δικτύου κόμβων ψηφιακής καινοτομίας με την επαρκή κάλυψη όλων των περιφερειών. Ενώ στην εκτίμηση επιπτώσεων αναφέρεται σαφώς ότι οι εν λόγω κόμβοι έχουν ισχυρή περιφερειακή διάσταση (ιδίως όσον αφορά τις ΜΜΕ), τούτο δεν αποτυπώνεται στην υπό εξέταση νομοθετική πρόταση. Η επιλογή των κόμβων ψηφιακής καινοτομίας πρέπει να γίνεται μέσω ανοικτής και αξιόπιστης διαδικασίας, που θα περιλαμβάνει όχι μόνο έναν μεμονωμένο κόμβο, αλλά ένα δίκτυο κόμβων σε κάθε κράτος μέλος, ανάλογα με την περίπτωση. Θα πρέπει δε οι κόμβοι αυτοί να επιλέγονται σε εθνικό επίπεδο με περιφερειακά και θεματικά ισόρροπο τρόπο. Το δίκτυο των κόμβων θα πρέπει να διατηρεί στενούς δεσμούς με άλλα δίκτυα, όπως η EIT Digital και το δίκτυο «Enterprise Europe Network»· |
20. |
επισημαίνει τη σημασία της τεχνητής νοημοσύνης και τη σύζευξή της με τις τεχνολογίες διευρυμένης πραγματικότητας (XR), VR, AR, 3D και τη ρομποτική, που θα αποτελέσουν μια νέα βάση για τις διεθνείς επιχειρηματικές δραστηριότητες, την οικονομία της πλατφόρμας και τις πλατφόρμες μάθησης. Αυτό θα συμβάλει στην επίτευξη ίσης πρόσβασης σε διάφορες μορφές εκπαιδευτικού και πολιτιστικού υλικού και στην εγκαθίδρυση καινοτόμων πλατφορμών μετάδοσης γνώσης για την επιμόρφωση των εργαζομένων. Επιπλέον, θα υποστηρίζει τη βιώσιμη ανάπτυξη, δεδομένου ότι μειώνει δραστικά την ανάγκη για υλικά αγαθά, ταξίδια και άρα τις ανθρακούχες εκπομπές· |
21. |
τονίζει τη σημασία και τον ρόλο της ασφάλειας στο ψηφιακό πεδίο και τονίζει τον ρόλο των πόλεων και των περιφερειών στην καταπολέμηση του εγκλήματος στον κυβερνοχώρο και στην προστασία της ασφάλειας των δεδομένων. |
22. |
επιδοκιμάζει τον καθορισμό διατάξεων σχετικά με τις τρίτες χώρες που είναι συνδεδεμένες με το πρόγραμμα, ιδίως όσον αφορά την ενσωμάτωση της ψηφιοποίησης σε δραστηριότητες που αποσκοπούν στην επίτευξη των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης (ΣΒΑ) των Ηνωμένων Εθνών. Αυτό σημαίνει ότι χρειάζεται να δοθεί έμφαση στην προστιθέμενη αξία που επιτυγχάνεται με τη συνεργασία και την επίδειξη ανοικτού πνεύματος έναντι της καινοτομίας και της ανάπτυξης λύσεων. Η ιδιαίτερη φύση της επανάστασης των ΤΠΕ, με έμφαση στη βιώσιμη ανάπτυξη, παρέχει στην ΕΕ τη δυνατότητα να αναλάβει ηγετικό παγκόσμιο ρόλο κάνοντας χρήση της τεχνολογικής τεχνογνωσίας προς όφελος της ευημερίας· |
23. |
αναγνωρίζει ότι η πρόταση της Επιτροπής συνάδει με τις αρχές της επικουρικότητας και της αναλογικότητας. |
Βρυξέλλες, 5 Δεκεμβρίου 2018.
Ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών
Karl-Heinz LAMBERTZ